Tay Gián Điệp Yêu Mến Chúng Ta (tức Gián điệp nhị trùng Phạm Xuân Ẩn)

Năm 1955, phái bộ cố vấn quân sự Mỹ chính thức thay Pháp để đứng ra huấn luyện và xây dựng ?oquân đội Quốc gia Việt Nam?, Nguyễn Văn Trung được cố vấn Mỹ đề nghị tham gia soạn thảo các tài liệu về tham mưu, tổ chức, tác chiến, huấn luyện, hậu cần. Đặc biệt, Nguyễn Văn Trung được Mỹ và bộ tổng tham mưu ?oQuân đội Việt Nam cộng hòa? tham gia phái bộ thành lập bộ khung của 6 sư đoàn bộ binh đầu tiên của ?oquân đội Việt Nam Cộng hòa? vốn thành phần nhân sự ban đầu là sĩ quan, hạ sĩ quan và binh lính người Việt trong quân đội liên hiệp Pháp trước đó, để lại. Nguyễn Văn Trung còn được giao hợp tác với Mỹ chọn lựa sĩ quan trẻ có ?otinh thần quốc gia?, có triển vọng rồi kiểm tra trình độ Anh ngữ để đưa sang Mỹ đào tạo. Trong số 25 sĩ quan người Việt được đưa qua trường tham mưu và chỉ huy (Command and General Staff ở căn cứ Fort Leavenuorth, Kansas City) để dự khóa huấn luyện tham mưu và chỉ huy trong mười tháng, có Nguyễn Văn Thiệu (sau này là trung tướng, tổng thống chế độ Sài Gòn) Trần Ngọc Châu (sau đó là trung tá tỉnh trưởng Kiến Hòa, dân biểu quốc hội Sài Gòn)...
Thực hiện một chủ trương chiến lược hoàn toàn mới mẻ trong toàn bộ các cuộc chiến tranh xâm lược trước đây ở Việt Nam của nhà tình báo lão luyện Ed Lansdale vốn cũng xuất thân là nhà báo. Đầu năm 1957, được giải ngũ, Nguyễn Văn Trung chuẩn bị mọi thủ tục giấy tờ đi Mỹ học làm nghề báo chí, đồng thời học hỏi văn hóa Mỹ, hiểu tâm lý người Mỹ...
Trước ngày lên đường sang Mỹ, Nguyễn Văn Trung được các đồng chí cấp trên căn dặn là phải cố gắng học cho thật giỏi. Đây cũng là cơ hội hiếm có để có điều kiện phát triển kiến thức, mà quan hệ với cấp trên, tiếp xúc với các cơ quan đầu não của địch thực hiện nhiệm vụ tình báo chiến lược.
Sau 2 năm do học ở Mỹ, Nguyễn Văn Trung về Việt Nam và được mời làm thông tấn viên cho hãng thông tấn Reuters. Ký giả Phạm Xuân Ẩn được Mỹ đưa đi đào tạo về nước lại làm cho hãng thông tấn của Anh và về sau là các báo Mỹ và giao du khá rộng rãi với các cơ quan quân sự, tình báo, thông tin Mỹ cùng quan chức cao cấp phủ tổng thống, cơ quan đặc ủy tình báo, tổng nha cảnh sát quốc gia, bộ tổng tham mưu nên các chính khách, tướng tá của chế độ Sài Gòn hết sức quý trọng, đều nghi Phạm Xuân Ẩn là người của CIA. Cũng cần biết là các phe phái quân nhân cầm quyền ở Sài Gòn, tuy đều ?othần phục? dưới bàn tay đạo diễn của Mỹ nhưng luôn hục hặc, tìm cách hất cẳng nhau... do đó, ?oông nhà báo gốc CIA? trở thành nhân vật đáng nể mà phe phái nào trên chính trường Sài Gòn cũng muốn tranh thủ để vừa đón được ý đồ của quan thầy Mỹ vừa nghe ngóng địch tình. Nhờ vậy các buổi tiệc ngoại giao của chính giới Sài Gòn đều luôn có mặt Phạm Xuân Ẩn. Vị ký giả điềm đạm này còn là khách mời của các chính khách tên tuổi ở Sài Gòn trong những buổi họp mặt ở các khách sạn Cravelle, Majectic... và được các cấp chỉ huy an ninh tình báo cũng như các tướng tư lệnh quân nhảy dù, thủy quân lục chiến, biệt động quân, tư lệnh vùng tiếp đón nồng hậu, lê la khắp các vũ trường tráng lệ nhất Sài Gòn lúc bấy giờ như QueenBee, Tự Do, Rite, Đêm Màu Hồng...
Qua những mối giao du đó, ký giả Phạm Xuân Ẩn lại càng nổi tiếng về những tin tức nóng hổi tính thời sự của tình hình miền Nam Việt Nam. Đặc biệt Phạm Xuân Ẩn còn có những bài báo chính xác các diễn biến thuộc nội tình chính giới Sài Gòn ?" nơi mà báo chí phương Tây cho rằng ?oĐảo chính xảy ra như ăn cơm bữa?, nên rất được các đồng nghiệp nước ngoài kính nể. Một loạt các tờ báo tên tuổi trên thế giới như: tạp chí Time, The New York Herald Tribrene, Người hướng dẫn Thiên Chúa giáo... mời Phạm Xuân Ẩn làm đặc pháo viên tại Sài Gòn. Các nguồn tin thu thập được càng mở rộng cũng có nghĩa là những bản báo cáo và phân tích tuyệt mật của Nguyễn Văn Trung qua hòm thư ?ochị Ba? được chuyển vào R càng phong phú, kịp thời. Với một khả năng phân tích, phán đoán nhạy bén, sắc sảo để kịp đưa ra trước công luận những bài báo cáo ấn tượng, tạo thành tên tuổi cho ký giả huyền thoại Phạm Xuân Ẩn, người chiến sĩ tình báo chiến lược cũng đã có những lần bị ?otai nạn nghề nghiệp? suýt làm ảnh hưởng đến chuyện lớn.
Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung vui vẻ kể lại:
?" Có một lần đại sứ Mỹ Federic Nolting đến khánh thành một đường băng mới trong phi trường Tân Sơn Nhất. Trước đó, tôi đã được một cô bạn người Mỹ làm thư ký ở Tòa Đại sứ Mỹ cung cấp cho bài phát biểu đã được ngài Đại sứ sửa tay hẳn hoi. Yên chí, tôi cho đưa tin trước để qua mặt các đồng nghiệp. Không ngờ hôm đó, Nolting không đọc nguyên văn bài phát biểu đã sửa và sáng hôm sau lại nghe tin của tôi đưa qua đài VOA khác đi, ông ta nổi giận lệnh cho bộ phận an ninh ở Tòa Đại sứ Mỹ phải tìm cho ra ?olỗ dò rỉ tin nội bộ? này bọn tay chân của an ninh Mỹ tìm tới điều tra tôi rất dữ, nhưng tôi vẫn khôn khéo bảo vệ được nguồn tin của mình!
Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung còn vui vẻ kể thêm những ?ochuyện ớn hồn? trong tai nạn nghề nghiệp khi làm báo ở Sài Gòn:
?" Hồi đó, dư luận ở Sài Gòn đang rộ lên tin đồn là Henry Cabot Lodge sắp qua thay Đại sứ Federic Nolting, tôi liền đến một nhà hàng sang trọng ?oLa Cigale? mà các quan chức Mỹ và các nhà ngoại giao cũng như ký giả nước ngoài hay đến để moi tin thẩm tra lời đồn đoán này. Ngồi được một lát thì tôi thấy ông bí thư trẻ của Đại sứ Nolting thường ngày ăn mặc rất chỉnh tề, nhưng hôm ấy mặc áo chim cò dẫn một cô gái người Việt đi ăn. Tôi vừa lên tiếng hỏi : bữa nay ông bí thư ăn mặc đơn giản thế ? Thì ông trả lời: ?oChỉ còn một tuần lễ nữa tôi sẽ trở về nước, hôm nay đi xả hơi một chút?. Với kinh nghiệm nghề nghiệp tôi nhanh chóng đoán ra ngay, về văn phòng đưa tin: ?oĐại sứ Federic có thể được thay thế trong vòng một tuần lễ sắp tới?. Tin này làm Nolting bực tức, còn Ngô Đình Nhu thì đùng đùng nổi giận lệnh cho Đặng Đức Khôi làm ở phủ tổng thống cho bác sĩ Trần Kim Tuyến gọi tôi đến để điều tra nhằm tìm cho ra ai đã cung cấp nguồn tin gây mất ổn định chính trị này. Biết trước là sẽ có chuyện rầy rà với Nhu, tôi liền đến gặp bác sĩ Trần Kim Tuyến ?" giám đốc Sở nghiên cứu chính trị (thực chất là cơ quan mật vụ của Ngô Đình Nhu) nhờ bảo vệ để... ?obảo vệ nguồn tin?. Sau đó, Trần Kim Tuyến lẫn Đặng Đức Khôi đều rất quý mến tôi!
Thiếu tướng Nguyễn Văn Trung lại cười hiền hậu:
?" Còn chuyện này nữa cũng rất gay. Sau khi bài viết ?oThủ tướng Phan Huy Quát có thể bị thay thế? của tôi được loan tải trên báo chí thế giới, thì đích thân tổng giám đốc cảnh sát quốc gia gọi tôi lên gặp. Ông ta hăm dọa rồi mua chuộc đủ điều nhưng tôi vẫn kiên quyết giữ kín được nguồn tin. Mãi đến khi Phan Huy Quát bị cho thôi tôi mới hết bị làm khó dễ, nhưng ?oTổng nha? lại cho người ?ođể mắt? tới tôi rất dữ!
Để hoạt động tình báo giữa hang hùm miệng rắn suốt 23 năm mà vẫn không lộ, thậm chí đến ngay sau những ngày đất nước vừa giải phóng, chính quyền địa phương đã khẩn cấp báo với Ủy ban quân quản là phải bắt ngay ?otay CIA gộc còn nằm lại để thực hiện kế hoạch hậu chiến?, đồng chí Nguyễn Văn Trung đã tuân thủ phương pháp bảo mật hết sức chặt chẽ: không quan hệ, tiếp xúc và hợp tác với những đồng nghiệp có tư tưởng tiến bộ, thân cộng hoặc những người mà đồng chí biết chắc là ?ongười đằng mình?. Trước ngày giải phóng đối với những người cứ tìm cách làm quen, đồng chí Trung còn nhờ bên an ninh quân đội Sài Gòn sưu tra lý lịch dùm. Phải chối bạn, chơi với kẻ thù là điều hết sức khổ tâm, nhưng vì sự nghiệp chung, nhà tình báo chiến lược Nguyễn Văn Trung đã cố nén lòng suốt hơn hai mươi năm, chỉ giao du, chơi bời với các tướng tá an ninh, mật vụ, cảnh sát Sài Gòn, còn đồng nghiệp thân thiết là những nhà báo bồi bút gia nô điên cuồng chống cộng.
Tạo được vỏ bọc hết sức tốt như thế, nhưng với bản chất ?oBộ đội *****? cũng có mấy lần Nguyễn Văn Trung đã để sơ hở nghi vấn cho kẻ thù. Anh hùng Nguyễn Văn Trung nhớ lại:
?" Hồi sang Mỹ học báo chí, tôi học giỏi và nói tiếng Anh cũng giỏi nên được cô giáo dạy môn phóng sự điều tra chú ý. Cô thường hỏi tôi đủ thứ chuyện cả chuyện học tiếng Anh ở đâu mà nói và viết chuẩn như vậy, mục đích học làm báo để làm gì?...
Sau này mãn khóa học, đã tin cậy nhau rồi cô mới thổ lộ cô vốn là nhà tình báo đội lốt nhà báo Mỹ hoạt động ở Đức thời đệ nhị thế chiến. Đã từng tiếp xúc với những người Cộng sản ở Đông Đức nên thấy cách sống khác lạ của tôi cô nghi. Sống khác lạ ở đây là tôi không nhậu nhẹt chơi bời... như những học viên người nước ngoài khác!
Rút kinh nghiệm sâu sắc về chi tiết này, khi về nước và trở thành ký giả Phạm Xuân Ẩn, Nguyễn Văn Trung đã cố biến mình thành một... playboy (tay chơi) cùng với các sĩ quan cao cấp, các nhân viên tình báo, an ninh quân đội...
Nguyễn Văn Trung la cà khắp các vũ trường, các nhà hàng sang trọng và thậm chí trong túi lúc nào cũng có vài tấm ảnh của các em **** (vũ nữ) ăn khách nhất lúc bấy giờ. Vậy mà trong một lần cùng ngồi bên chai rượu Martell ở nhà hàng ?" khiêu vũ trường Tự Do, một số người bạn thân thiết của Trung là đại tá Dương Văn Tâm phụ trách phủ đặc ủy tình báo quốc gia ở số 3 bến Bạch Đằng ?" Sài Gòn đã cao hứng hỏi:
?" Nè Ẩn! Vì sao anh rất nổi tiếng lại sống không rượu, không gái, mà cũng không mê chức quyền gì cả? Tôi biết là chính phủ mời anh làm đổng lý văn phòng, rồi mời làm thứ trưởng bộ thông tin ?" chiêu hồi anh đều từ chối hết?... Anh là ai vậy anh Ẩn?
Ánh đèn màu của vũ trường Tự Do đã che giấu khuôn mặt của ký giả nổi tiếng Phạm Xuân Ẩn chuyên viết về chính trường Nam Việt Nam. Còn câu hỏi ?oAnh là ai?? của nhà tình báo lão luyện Dương Văn Tâm, mãi đến ngày 15 tháng 1 năm 1976 mới được mọi người biết đến bằng việc công bố Quyết định 01/LCT của ************* Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tặng danh hiệu ?oAnh hùng lực lượng vũ trang nhân dân? cho đồng chí Nguyễn Văn Trung, trung tá, cán bộ tình báo thuộc Bộ Tham mưu Miền.