Tên Quan Thánh đổi ra Quán Thánh khi nào, vì sao?

Chuyện âm khác nhau giữa Tàu và Ta thì khỏi phải bàn.
*
Ngày xưa âm Việt của chữ Hán thế nào, không có máy ghi âm ghi lại.
Chỉ có thể ghi lại khi có chữ quốc ngữ Việt Nam.
Vì vậy, âm Việt của chữ Hán chỉ có thể tìm thấy trong các tự điển,
và trong các sách báo viết, soạn, và in lúc đó.
*
Theo bác Nguyễn Cung Thông ở Úc, thì từ điển Thiều Chửu năm 1942,
chữ 觀 đó có âm là Quan. Bác ấy còn tìm đươc "Từ điển Phật học Hán
Việt (1998) ghi Quán Âm có tên cũ là Quan Âm."
Bác Nguyễn Cung Thông kết luận, âm Quán chỉ mới có mấy chục năm
gần đây thôi.
*
Chúng ta phải có tất cả các cuốn tự điển Hán Việt xưa và nay thì
mới có thể tìm ra câu trả lời cho vấn đề này. Gọi là có thể, vì
không dám chắc tự điển có đủ mọi âm của chữ lúc bấy giờ.
*