THặ? NG??Y NAY-C?Ăi tôi thỏ?? sỏằ? ?'i ?'?Âu?

THặ NG?Y NAY-CĂi tôi thỏ sỏằ 'i 'Âu?

TextThấy cũng hơi bị có lý nên post lên cho các bác tham khảo,biết đâu các bác sẽ làm thơ hay hơn nhỉ???Thơ ngày nay - Cái tôi thế sự đi đâu?

Vương Vương

Có chủ quan không khi nói rằng: Dường như nhiều nhà thơ ngày nay "ích kỷ". Họ thủ thỉ, giãi bày, tâm sự về cái tôi bản ngã nhiều quá: những hoài niệm, mất mát trong tình yêu, đau buồn trong cuộc sống... và "ghim" vào con thuyền thơ ca những ngôn từ bay nhảy, than thở, đôi khi là hằn học. Lại có những bài thơ thi thoảng nhảy xổ lên các trang báo (thậm chí của cả những tờ báo có uy tín về văn nghệ) với lối thơ theo kiểu đọc xong chẳng hiểu tác giả nói gì hoặc ngô nghê mơ hồ, nhạt nhẽo.

Thơ đăng báo là thơ phục vụ cho độc giả, mà độc giả của chúng ta là ai? Đó là công chức, học sinh, công nhân, thậm chí cả nông dân... Cái được của thơ trước tiên là sau khi đọc, độc giả phải hiểu được bài thơ nói gì, chứ chưa nói tới giá trị của bài thơ: cái đẹp nghệ thuật, tầm tư tưởng và sự đóng góp cho cuộc sống. Có những tác giả thơ vụng về, "đội lốt" người làm thơ để mã hoá ngôn ngữ, câu cú, tạo cho mình cái gọi là tầm suy tư vĩ mô về vũ trụ, cuộc đời... "Bậy" hơn thế, có những tác giả mới thoát khỏi tuổi vị thành niên, độ tuổi chưa đủ chín để nhìn mình, nhìn cuộc sống lại nông cạn tưng tưng những từ ngữ, cái mà tác giả cho là thơ để ý rằng ta bứt phá, ta muốn "lột" cái "buồng the" của con người đây. Và "thảm thương" thay khi tác giả này lại được tung hứng, sự tung hứng lấy làm đáng tiếc từ chính vài nhà thơ có tầm.

Nhiều người nói rằng thơ buồn thường hay: Nỗi buồn trong thơ tình yêu lại càng dễ chinh phục, tìm được sự đồng cảm, cảm thông, chia sẻ của người đọc. Rồi những nỗi buồn, sự mất mát trong cuộc sống cái tôi giác giả... ở một khía cạnh, tôi cũng đồng ý phần nào với điều đó. Song, vấn đề đặt ra ở đây là vì sao các tác giả thơ, nhà thơ giờ đây ít viết về cái ta cuộc sống thế, về những mảnh đời người khác còn chịu nhiều hắt hủi của số phận, lầm than trong xã hội. "Thơ là người thư ký trung thành của mọi thời đại". Thơ những năm gần đây ít xuất hiện những nhân vật: cậu bé đánh giầy, cụ già ăn xin, người khuyết tật... Vì thế mà thấy quý biết nhường nào khi đọc những vần thơ những năm đầu thời kỳ đổi mới như: Không nhà của Nguyễn Thái Sơn:

Sống bụi bao người như rác bụi
Sớm nhặt ve chai tối hát rong

...

Tạnh ráo đã đành lúc nắng mưa?
Gió hanh, gió chướng lại gió mùa
Trẻ như phong giật già trở tính
Giỗ tết đặt đâu bát hương thờ?.

Kiếp phận con người sao mà mong manh, ảm đạm. Xã hội với bao xô bồ, phức tạp. Biết bao con người hàng ngày khoác lên mình cuộc sống bần hàn nghiệt ngã. Những con người lang thang cơ nhỡ, không nơi nương tựa, ngay đến một mái nhà lúc nắng lúc mưa cũng không? Hay:

Tôi ăn cả tàn hương vào bụng
Liệu ai ở nhà tôi chết có được một nắm cơm to trắng thế này trên mả không?

(Đứa trẻ thả diều trên cánh đồng và vắt cơm cúng mả mới - Trần Vàng Sao)

Cái sự nghèo đói còn luồn lách vào bao cuộc đời để đến nỗi có một đứa trẻ thả diều trên cánh đồng vì đói mà phải rình rập ăn "vắt cơm cúng mả mới".

Những bàn chân băm bổ
Những bước chân tất tưởi
Lếch thếch gánh gồng
Xe bò lầm lũi
Những con người vất vưởng giữa những con người
Sống dưới gầm cầu chung với loài dơi

(Những người sống dưới gầm cầu - Định Hải).

Xót xa hơn, một thầy giáo vì nghèo túng mà phải đi bán sách cũ - những cuốn sách mà trước đây thầy từng nâng niu trân trọng vô cùng:

Phút thầy trò vừa nhận ra nhau
Đôi tay trần trót rơi chồng sách cũ
Giữa quán sách nghèo bán mua lặng lẽ
Mười năm xa gặp lại hững hờ.

(Gặp thầy giáo cũ đi bán sách cũ - Nguyễn Thái Vận).

Những mảng màu trong tổng thể bức tranh về cuộc sống được tạo nên bởi những ngôn từ thơ ca đầy tính nhân bản. Thơ phát khởi trong lòng người ra" (Lê Quý Đôn). Phải có một tâm hồn yêu thương đồng loại, mà cụ thể là những con người nhỏ bé biết bao nhà thơ mới viết nên những vần thơ đầy tính nhân bản ấy. Chỉ có những trái tim đá sỏi hoặc thờ ơ mới không chạnh lòng, không "thiện" hơn sau khi đọc những vần thơ đó. Và thơ đã thành công. Thơ là cuộc sống. Mỗi một con người trong thơ là một thành viên của xã hội. Thơ sẻ chia, cảm thông với những con người thiệt thòi. Thơ nâng niu, an ủi họ. Thơ gợi cho mỗi người cần phải có trái tim yêu thương hơn đối với đồng loại. Thơ chẳng cần cái kiểu "tận đẩu tận đâu".

Trở lại với thời gian gần đây, cái tôi nhà thơ ít có sự phân thân thành nhiều dạng thức cái tôi khác. "Tầm vóc xã hội của nhà thơ có lớn, có cao hay không là ở chỗ hình tượng thơ của anh có cao lớn hay không. Hình tượng đó phải là bóng dáng con người thời đại. Tâm trạng thơ có điển hình hay không là ở chỗ bài thơ có nói hộ cho người khác không" - lời một nhà lý luận văn học. Còn nói như Eluard thì: "Đã đến thời tất cả các nhà thơ có quyền và có bổn phận chủ trương rằng họ hoà mình sâu xa vào đời của người khác, vào cuộc sống chung" (Những bậc thầy văn chương thế giới: Tư tưởng và quan niệm. Nxb VH-H, 1985).



Chỉ có một lần thôi
Em hỏi anh im lặng
Thế mà em hờn giận
Để chúng mình xa nhau...

Tôi phản đối.
Nếu thơ mà không còn cái tôi nữa, thì hỏi rằng trong cái thế giới đầy micro và camera, đầy những bài bình luận cá nhân này tìm đâu ra một nơi ẩn náu nữa. Thế người ta quay ra đòi hỏi nhà thơ phải quảng đại đến như thế ư, rằng phải dang rộng vòng tay cho các em bụi đời và các cụ ăn xin? Tôi xin chịu, mặc dù tôi không phải là nhà thơ. Đối với những người ấy thì "thưa các ông các bà, xin hãy bố thí cho tôi vài đồng lẻ, xin đưa giầy của ông cho con đánh, bảo đảm bóng lộn còn hơn chiếc ôtô đằng kia, chứ còn thơ thì xin ông cứ giữ lấy cho". Ha ha, thế đấy! Những bậc thi hào nhớn, cứ giữ lấy những vần thơ vĩ đại của các ngài. Có thể tôi cũng có đôi chút thương hại chăng, nếu không thì người ta ta bảo là vô nhân đạo, nhưng có một tình thương bao la đến mức hoá thơ ấy thì tôi xin thua.
Còn thơ để phục vụ công chúng ư? Xin lỗi, tôi xin nhổ toẹt vào công chúng, đến cả lũ lợn thì tôi cũng chỉ vuốt ve thôi chứ chưa đến mức đó. Ha ha, xin lỗi cả những bậc thi hào nhớn viết theo đơn đặt hàng. Cứ viết đi, và những tay biên tập béo núc ních sẽ trả nhuận bút cho các ngài thật hậu hĩnh. Còn tôi, thú thật tôi chỉ cần đến những tờ báo của các ngài để làm một ít đồ vật cho cái WC nhà tôi thôi.


Rồi thì gió cũng sẽ cuốn đi
Tóc trên đầu và những chia ly

Tui thích người ta gọi công chúng là đàn cừu hơn, dù sao họ cũng chẳng nhớp nhúa như bầy lợn.Bác đang bực dọc cái gì mà chửi rủa khiếp thế, bác chưa từng nghe văn học chính là nhân văn đó sao.Chẳng qua tui cũng chỉ muốn con người khơi dậy được một chút từ bi trong họ , họ quá tấp nập với cuộc sống của mình mà quên đi những cuộc sống xung quanh họ.Văn học phản ánh một phần bộ mặt xã hội, nếu người ta chỉ phô bày cái tôi của mình thì ích kỉ quá.Mỗi người có một cách riêng của mình để nhìn nhận sự việc.
Bác Irish thân mến, bác hãy yêu cuộc sống thêm chút nữa, đừng để nó nặng nề như thế!
Chỉ có một lần thôi
Em hỏi anh im lặng
Thế mà em hờn giận
Để chúng mình xa nhau...
Được sửa chữa bởi - lonely_green_desert vào 08/05/2002 15:07

Tôi yêu cuộc sống đến nổi đĩa cứng của tôi không còn một byte thừa nào. Nhưng yêu công chúng thì xin thưa là không. Cám ơn cô Lonely Green Desert.


Rồi thì gió cũng sẽ cuốn đi
Tóc trên đầu và những chia ly

Được sửa chữa bởi - Irish vào 08/05/2002 15:21

khà! con người của công chúng đang đau đáu xót thương cho những cãnh đời nghiệt ngã đây mà...!
tôi hoàn toàn đồng ý với cả hai tay rằng công chúng là lũ lợn.Nhưng đôi khi cũng là cừu. thế tôi làm thơ về một cô nàng gọi khách,một tay cướp( thay vì đi xin),và một kẻ tàn phế đang chạy với tốc độ 45 km/h thì sao nhĩ!Những cảnh đời ấy cũng đầy đau khổ đấy chứ!!!

không ai đến nhẹ nhàng như gió
chỉ có những con người câm lặng bước qua

Người ta khuyên nhau phải sống bằng cái mặt hớn hở trong khi cái bụng nó đau đớn trăm bề!

mãi cho đến một ngày
cái chết rời đôi tay...

Các bác cho em hỏi cái nhẩy:
Người trong nhà có là thành viên của cái gọi là "công chúng" không nhẩy ???
Mấy bác viết cao siêu quá, em chẳng hiểu tí gì.
ai_la_toi

em chẳng hỉu các bác nói gì
Chỉ biết hình như ai cũng đang quá khích........
TCHYA

Egoist!!??? tinh vi nhé..! Đây biết tõng rồi nhé!

không ai đến nhẹ nhàng như gió
chỉ có những con người câm lặng bước qua

.Gửi bác Irish: Bác yêu cuộc sống nhưng không biết bác có yêu bản thân bác không nhỉ?Dường như bác thích cấu xé, mổ xẻ mọi sự việc và hiếm khi đồng tình với người khác, sao bác lại hay hành hạ chính mình thế nhỉ?Tui có cảm giác bác đang chịu đựng nhiều, hình như là rất nhiều nhữngkhông vui.Bác làm những điều đó chỉ để và chỉ để mình cảm thấy buồn thêm.Tui thì khác, tui chỉ muốn đi đến một nơi nào đó, mỗi con người ta gặp sẽ cho ta thêm chút yêu thương.Tui đã lang thang rất nhiều, phải nói như thế(tuy tui là con gái),tiếp xúc với mọi người cũng rất nhiều, tui thấy ai cũng cần một chút cái yêu thương người khác dành cho mình.Bác bảo cứ bố thí cho họ ,có bao giờ bác nhìn thấy cảnh người ta bố thí bằng cách quăng những đồng tiền một cách khinh bỉ không?Live in peace and warm life.(tui mới đi Huế về, bác có thích một ít quà Huế không?)
Gửi bácEgoist:Lời khuyên cũng phải tuỳ lúc.
Tất cả đều tạo nên cuộc sống...
Chỉ có một lần thôi
Em hỏi anh im lặng
Thế mà em hờn giận
Để chúng mình xa nhau...