Thành Trì - Archibald Joseph Cronin

Chương 9
Đến đầu kỳ nghỉ lễ Phục sinh, En-đru nhận được thư của bà Thoóc-tơn nhờ anh đến khách sạn Brao thăm bệnh cho cô con gái bà. Trong thư bà nói vắn tắt là chân Xi-bin vẫn chưa khỏi, và cảm kích trước sự quan tâm của anh hôm ở nhà Phran-xít Lo-rân-xơ nên bà rất muốn biết ý kiến của anh. Hãnh diện trước lời phỉnh nịnh ấy, En-đru đến khách sạn Brao ngay tức thì.
Đến khám, En-đru thấy chân cô Xi-bin không có gì nguy kịch soang cũng cần phải được phẫu thuật sớm. Anh đứng thẳng người dậy, mỉm cười với cô Xi-bin khỏe mạnh, bắp chân để trần, ngồi trên cạnh giường đang kéo chiếc tất dài đen lên, và anh giải thích với bà Thoóc-tơn:
- Xương đã dầy lên. Có thể bị lồi xương nếu không được điều trị. Tôi khuyên bà nên cho cháu đi chữa ngay.
Bà Thoóc-tơn không ngạc nhiên:
- Bác sĩ nhà trường cũng bảo vậy. Chúng tôi thực sự sẵn sàng. Có thể cho cháu vào nằm ở một bệnh xá tại đây. Nhưng? vâng, tôi tin tưởng ở ông đấy. Tôi mong ông đứng ra tiến hành mọi việc cần thiết cho. Ông khuyên tôi nên nhờ ai?
Câu hỏi thẳng này làm En-đru khó nghĩ. Anh hầu như chỉ chuyên về nội khoa. Anh có quen nhiều bác sĩ nội có tiếng, nhưng anh không biết một bác sĩ ngoại khoa nào ở Luân Đôn.
Bỗng nghĩ đến Ai-vơ-ri, En-đru vui vẻ nói:
- Ông Ai-vơ-ri có thể giúp được việc này? nếu ông ta có thời giờ.
Bà Thoóc-tơn đã được biết danh Ai-vơ-ri. Cố nhiên rồi: Ai-vơ-ri là nhà phẫu thuật tháng trước đã được tất cả các báo nói đến khi ông đáp máy bay sang Cai-rô chữa một bệnh nhân bị say nắng chứ gỉ? Một người rất tên tuổi. Bà ta coi việc nhờ đến ông ấy chữa cho con gái bà là một ý kiến tốt. Bà chỉ yêu cầu có một điều là cho Xi-bin vào nằm ở bệnh xá Se-rinh-tơn. Bao nhiêu bạn bè của bà đều đến điều trị tại đó nên bà không thể nghĩ để cô con gái bà đi đâu khác.
Về nhà, En-đru gọi dây nói cho Ai-vơ-ri, với tất cả những nỗi ngập ngừng của người bắt đầu làm quen. Nhưng giọng nói của Ai-vơ-ri, thân mật, tin cậy, duyên dáng, đã làm anh yên lòng. Hai người hẹn nhau hôm sau cùng đến thăm bệnh nhân. Tuy trong bệnh xá của I-đa đã kín chỗ rồi song Ai-vơ-ri cam đoan ông ta có thể thuyết phục I-đa dành một giường cho Thoóc-tơn nếu thấy cần.
Sáng hôm sau, trước mặt bà Thoóc-tơn, Ai-vơ-ri trịnh trọng tán thành tất cả những ý kiến En-đru đã đưa ra hôm trước. Ai-vơ-ri còn nói thêm là phải cấp thiết phẫu thuật ngay. Sau đó Xi-bin được đưa đến bệnh xá Se-rinh-tơn. Và để cho cô gái có thời giờ ổn định, hai hôm sau cuộc phẫu thuật sẽ được tiến hành.
En-đru cũng có mặt. Với cách nói thẳng thắn và thân tình nhất, Ai-vơ-ri một mực yêu cầu En-đru có mặt khi mổ.
Cuộc phẫu thuật không có gì khó. Thực ra, nếu như ở Blây-nen-li thì En-đru đã mổ lấy. Và Ai-vơ-ri, tuy không có vẻ nhanh nhẹn, song đã tiến hành ca mổ một cách thành thạo, bệ vệ. Ai-vơ-ri trông lạnh lùng, nghiêm nghị trong chiếc áo choàng trắng dài, nổi lên ở phía trên là một gương mặt vuông chữ điền cương nghị, đường bệ. Không ai giống hình ảnh một nhà phẫu thuật lớn như dân chúng thường hình dung trong óc bằng Ai-vơ-ri. Ông có hai bàn tay nhỏ nhắn mềm mại mà theo óc tưởng tượng của dân chúng, những vị anh hùng trong phòng mổ thường có. Cũng mặc áo choàng trắng, En-đru đứng ở bên kia bàn mổ nhìn Ai-vơ-ri với một niềm kính nể, ghen tị.
Nửa tháng sau, Xi-bin ra viện rồi, Ai-vơ-ri mời En-đru đến ăn trưa tại câu lạc bộ Xắc-vin. Bữa ăn rất vui. Ai-vơ-ri là người nói chuyện giỏi, khéo léo và nhẹ nhàng thoải mái; ông ta làm vui tai người nghe với vốn hiểu biết của mình về những chuyện đồn đại mới nhất, khiến người nghe chuyện ông cảm thấy mình cũng là người quen thuộc với giới thượng lưu như ông ta. Phòng ăn Xắc-vin cao rộng, trần nhà kiến trúc kiểu A-đam với những chùm đèn đế bằng pha lê tảng, rất đông những nhân vật nổi tiếng mà Ai-vơ-ri gọi là những người ?ongộ nghĩnh?. En-đru cảm thấy hãnh diện được đến ăn ở đây, và đó chắc chắn là dụng ý của Ai-vơ-ri. Nhà phẫu thuật nói:
- Ông phải cho phép tôi ghi tên ông vào buổi họp mặt kỳ tới, ông sẽ gặp khá nhiều bạn bè quen biết. Phrét-đi, Pôn, tôi? à, Giắc-ki Lo-rân-xơ cũng là hội viên câu lạc bộ này đấy. Một cặp vợ chồng khá kỳ quặc. Họ rất hoà thuận với nhau, song mỗi người sống theo cách riêng của mình! Thành thực mà nói, tôi rất sung sướng được đỡ ông một tay. Tôi phần nào cảm thấy ông hơi e ngại gì tôi, ông bạn thân mến ạ. Bản tính dè dặt của người Xcốt-lân phải không? Chắc ông biết, tôi không làm việc cho bệnh viện nào cả. Đó là vì tôi muốn làm việc tự do theo ý mình. Với lại, ông bạn thân mến, tôi rất bận. Mấy anh khờ ở bệnh viện, có anh cả tháng không có lấy một ca mổ cho riêng mình. Tôi thì trung bình một tuần mười ca. À, tiện thể, chắc mẹ con nhà Thoóc-tơn sắp phải thưa chuyện với chúng ta rồi đây. Ông cứ yên tâm để mặc tôi lo liệu. Họ là những người hết sức sang trọng đấy. À, nhân nói đến chuyện này, ông có thấy là cái cô Xi-bin cũng cần phải cắt a-mi-đan không nhỉ? Ông có để ý đến a-mi-đan của nó không?
- Không, tôi không để ý.
- Ồ, lẽ ra ông phải để ý chứ, ông bạn. Sưng to tướng, một túi hút độc lớn đấy. Tôi mạn phép bảo với họ ?" mong ông không phản đối ?" là ta có thể cắt bỏ a-mi-đan cho nó khi thời tiết ấm hơn.
Trên đường về, En-đru không khỏi nghĩ: Ai-vơ-ri có duyên thật. Mình phải cảm ơn Hem-tơn đã giúp mình quen biết lão ta. Ca mổ hoàn thành mỹ mãn. Mẹ con nhà Thoóc-tơn hài lòng lắm. Chắc chắn không thể nào làm tốt hơn.
Ba tuần sau, khi En-đru đang ngồi uống trà với Cơ-ri-xtin thì chuyến thư chiều đem đến một bức thư của Ai-vơ-ri:
Ông Men-sân thân mến,
Bà Thoóc-tơn vừa mới thanh toán xong một cách hậu hĩ. Tôi đã gửi cho nhân viên gây mê phần của anh ta, tôi cũng xin gửi ông phần của ông về việc phụ mổ rất tốt đẹp. Cô bé Xi-bin sẽ đến gặp ông vào cuối học kỳ này. Ông còn nhớ cặp a-mi-đan mà tôi đã nói chứ. Bà Thoóc-tơn mừng lắm.
Thân mến,
C.A.
Kèm theo là một tờ ngân phiếu hai mươi ghi-ni.
En-đru ngạc nhiên nhìn tờ ngân phiếu: anh thật chẳng giúp đỡ được gì Ai-vơ-ri trong ca mổ này? nhưng dần dần thấm vào lòng anh cảm giác ấm áp mà đồng tiền bây giờ lúc nào cũng đem lại cho anh. Một nụ cười hài lòng trên môi, En-đru đưa bức thư và tờ ngân phiếu cho Cơ-ri-xtin xem.
- Tay Ai-vơ-ri này tử tế nhỉ. Anh đánh cuộc là tháng này, thu nhập của chúng mình sẽ đạt con số kỷ lục.
Cơ-ri-xtin có vẻ băn khoăn:
- Nhưng em không hiểu? Đây có phải là tiền bà Thoóc-tơn trả cho anh không?
En-đru cười khúc khích:
- Không, em ngốc lắm. Đây là một chút tiền thù lao thêm? về thời gian anh đã bỏ ra cho ca mổ.
- Anh muốn nói là ông Ai-vơ-ri trả cho anh một phần tiền công của ông ấy à?
En-đru bỗng đỏ mặt, chống chế:
- Cha mẹ ơi. Không phải! Điều ấy thì tuyệt đối cấm. Bọn này không nghĩ đến chuyện đó đâu. Em không hiểu anh được hưởng số tiền thù lao này là do anh đã phụ giúp, đã có mặt tại ca mổ à ?" giống như người gây mê được hưởng thù lao về việc gây mê ấy. Ai-vơ-ri tính gộp cả lại trong bản thanh toán tiền với bệnh nhân? Và anh đánh cược là bản thanh toán ấy hẳn phải cao?
Cơ-ri-xtin đặt tờ ngân phiếu xuống bàn, vẻ ủ ê, chịu nhịn.
- Chắc là nhiều tiền lắm.
- Sao không? ?" En-đru chấm dứt cuộc tranh cãi bằng một cơn giận ?" Nhà Thoóc-tơn giàu nứt đố đổ vách. Đối với họ số tiền ấy không hơn gì ba si-linh sáu pen-ni đối với khách đến phòng khám của chúng mình.
En-đru bỏ đi rồi, mắt Cơ-ri-xtin cứ nhìn mãi vào tờ ngân phiếu với một nỗi lo ngại nặng nề. Nàng không biết En-đru đã công tác nghề nghiệp với Ai-vơ-ri. Đột nhiên tất cả nỗi lo lắng trước kia ập trở lại trong lòng nàng. Sao bây giờ anh ấy lại thích tiền đến thế, thích ghê gớm. Công việc của anh tại bệnh viện Vích-to-ri-ơ xem ra không đáng kể so với khát vọng tiền tài vật chất hừng hực này. Ngay tại phòng khám ở nhà, nàng đã nhận thấy anh mỗi ngày một dùng nhiều đến những loại thuốc pha sẵn từ trước, ghi đơn cho những người hoàn toàn không có bệnh tật gì, và cứ nhắc họ phải đến khám lại, khám lại nữa. ?" Vẻ lo âu in đậm nét trên gương mặt Cơ-ri-xtin làm mặt nàng đâm ra quạu cọ, nhăn nhúm. Những giọt lệ dần dần đọng trên khoé mắt. Nàng phải nói với anh, nhất định nàng phải nói.
Tối hôm đó, sau giờ khám bệnh, Cơ-ri-xtin rụt rè lại gần En-đru:
- Anh! Anh có bằng lòng chiều em một việc này cho em vui không? Chủ nhật này, anh đưa em đi xe hơi về nông thôn chơi nhé. Anh đã hứa với em từ hồi anh mới mua xe. Dĩ nhiên, cả mùa đông vừa rồi thì không đi đâu được.
En-đru nhìn nàng với con mắt khó chịu.
- Ờ, được.
Đúng như Cơ-ri-xtin mong mỏi, chủ nhật trời rất đẹp. Một ngày xuân êm dịu. Đến 11 giờ, En-đru đã thăm xong tất cả các bệnh nhân cần đến thăm. Hai vợ chồng lên đường, một mảnh vải và một cái giỏ thức ăn để đàng sau xe.
Cơ-ri-xtin tươi tỉnh hẳn lên khi chiếc xe qua cầu Hăm-mơ-xmít theo đường Kin-xtơn bon bon về phía Xơ-ri. Chẳng mấy chốc, họ đã qua Đoóc-kinh và rẽ sang phải theo đường đi Si-ơ. Đã lâu lắm, hai vợ chồng En-đru mới được về nông thôn. Bầu không khí êm đềm mát dịu của thôn quê, những cánh đồng xanh rờn, hàng cây du trổ nụ đỏ tía, những hạt phấn vàng của hoa đuôi sóc rơi lả tả, những bụi cây anh thảo vàng nhạt dưới chân gò, tất cả thấm vào cơ thể nàng làm nàng ngây ngất.
- Đừng chạy quá nhanh, anh! - Cơ-ri-xtin thì thầm với một giọng trìu mến không có ở nàng từ mấy tuần nay. ?" ở đây đẹp quá.
En-đru thì hình như chỉ nghĩ đến chuyện vượt các xe hơi khác trên đường.
Họ đến Si-ơ vào một giờ trưa. Thôn Si-ơ với mấy nếp nhà mái ngói đỏ và con suối lặng lẽ uốn lượn giữa những bụi cải xoong, chưa bị xáo động bởi đám khách du lịch mùa hè. Hai người đến một ngọn đồi sum suê cây cối ở xa xa, để xe gần một con đường đất cỏ mọc thấp. Họ dải mảnh vải xuống đất trong một mảnh rừng thưa, và cả bầu không khí tịch mịch ở đây thuộc về riêng hai người cùng với những con chim ríu rít trên cây.
Họ đem bánh mì thịt ra ăn ngoài nắng và uống cà phê đựng trong phích. Xung quanh, trong những lùm cây tống quán sủi, anh thảo mọc rất nhiều. Cơ-ri-xtin rất muốn đi hái về, áp mặt vào đám hoa lá dịu dàng mát rượi đó. En-đru thì nằm dài trên mảnh vải, mắt nửa nhắm nửa mở, đầu sát cạnh nàng. Một sự thanh thản êm đềm đã xua đi những nỗi khắc khoải âm thầm trong tâm hồn nàng. Giá như cuộc sống chung của hai người cứ được mãi mãi như thế này.
Con mắt thiu thiu ngủ của En-đru từ nãy cứ nhìn chiếc xe. Bỗng anh bảo:
- Xe chạy không đến nỗi tồi phải không em? Anh muốn nói là không đến nỗi tồi so với cái giá của nó. Nhưng ta sẽ phải mua một chiếc khác loại mới chưng bày ở triển lãm.
Cơ-ri-xtin giật mình. Dấu hiệu mới về sự mê mải bon chen đó của En-đru lại khơi lại nỗi lo lắng trong lòng nàng.
- Nhưng chúng mình mới mua chiếc xe này chưa được bao lâu. Em nghĩ không thể mong có cái nào hơn nó được.
- Hừ, nhưng nó chạy hơi chậm. Em không để ý thấy chiếc xe Buých lúc nãy vượt chúng mình à? Anh muốn có một loại xe mới cực nhanh kia.
- Để làm gì, anh?
- Để làm gì à? Chúng mình có khả năng mua mà. Em thấy đấy chứ, chúng mình đang kiếm được. ?" En-đru châm thuốc và nhìn Cơ-ri-xtin với vẻ hoàn toàn mãn nguyện ?" Nếu như em không nhận ra, cô giáo nhỏ bé thân yêu miền Blây-nen-li của tôi thì tôi xin nói: chúng mình đang giàu rất mau, cô ạ.
Cơ-ri-xtin không đáp lại nụ cười của En-đru. Nàng cảm thấy cơ thể nàng đang ấm áp yên ổn dưới ánh nắng bỗng lạnh toát. Nàng bứt một túm cỏ, lấy tay xoắn lại với mấy tua vải, chầm chậm nói:
Anh, chúng mình có thực cần phải giàu có không? Về phần em thì em thấy không cần. Việc gì lúc nào cứ phải nói đến tiền bạc. Hồi chúng mình chẳng có bao nhiêu tiền? chúng mìnhg? đã chẳng vô cùng hạnh phúc đấy sao. Lúc bấy giờ chúng mình không bao giờ nói đến tiền bạc. Còn nay thì chúng mình không nói gì khác ngoài tiền.
En-đru lại cười, vẻ kẻ cả:
- Sau nhiều năm lặn lội trong đống bùn, nhai dồi lợn và cá khô, chịu những lời nhiệc móc của những đứa ngu đần trong cái uỷ ban, hội đồng, phải trông nom các bà vợ thợ mỏ trong các gian buồng xép dơ dáy, anh đề nghị ta hãy đổi đi xem sao nào, cải thiện cuộc sống của chúng ta xem sao nào. Em có gì phản đối không?
- Đừng giễu cợt chuyện đó, anh! Trước đây anh có quen nói thế đâu. Ôi! Anh không thấy sao, anh không thấy sao, anh đang trở thành nạn nhân của chính cái chế độ mà trước đây anh vẫn thường nguyền rủa, đả phá, căm ghét? ?" Gương mặt Cơ-ri-xtin trong cơn xúc động thật ái ngại ?" Anh có còn nhớ trước đây anh vẫn thường hay nói đến cuộc sống, cuộc sống là một cuộc tiến công vào cái chưa biết, là chiếm lĩnh một đỉnh cao?
En-đru khó chịu làu bàu:
- Ôi dào, hồi ấy anh còn trẻ tuổi? điên rồ. Toàn những lời lãng mạn. Thử nhìn xung quanh em xem, ai cũng làm như nhau cả? càng vơ về được nhiều bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu. Đó là việc duy nhất cần làm.
Cơ-ri-xtin run run lấy hơi thở. Nàng biết rằng bây giờ là lúc nàng phải nói nếu không thì không bao giờ nói được nữa.
- Anh của em! Đó không phải là việc duy nhất. Em van anh, anh hãy nghe em nói. Em rất khổ tâm trước? trước sự thay đổi ở anh. Anh Đen-ni cũng nhìn thấy? Nó làm cho anh và em xa nhau. Anh không còn là anh En-đru Men-sân? hồi lấy em nữa. Ôi, giá mà anh trở lại như hồi xưa kia?
En-đru bực tức vặn lại:
- Anh đã làm gì? Anh có đánh đập em không nào, có bê tha rượu chè không nào, có giết người không nào? Thử kể anh nghe một ví dụ về tội lỗi của anh xem nào?
Tuyệt vọng, Cơ-ri-xtin đáp:
- Không phải là những sự việc cụ thể mà là toàn bộ cách sống của anh, anh ạ. Như tấm ngân phiếu mà Ai-vơ-ri gửi cho anh chẳng hạn. Nhìn bề ngoài có lẽ chỉ là một vấn đề nhỏ mọn, nhưng bên trong, ôi, nếu đi vào sâu bên trong, thì nó đê tiện, tham lam, bất lương.
Cơ-ri-xtin cảm thấy En-đru sững người ra. Rồi anh ngồi nhỏm dậy, tức tối, day mặt nhìn nàng.
- Trời ơi! Tại sao lại cứ khơi lại chuyện đó mãi. Anh nhận thì có hại gì?
- Anh không hiểu được sao? ?" Tất cả những cảm xúc tích tụ trong mấy tháng qua cuộn dâng lên trong lòng làm nàng nghẹn lời, nước mắt dàn dụa. Nàng cuồng loạn kêu lên ?" Lạy Trời, đừng, anh ơi? anh đừng làm mình hèn hạ, anh!
En-đru nghiến răng giận dữ dằn từng tiếng:
- Lần cuối cùng, anh yêu cầu em đừng ngu ngốc và điên rồ nữa. Em không thể tìm cách nào đỡ đần anh mà lại suốt ngày lúc nào cũng ngăn trở anh, đay nghiến anh!
- Em có đay nghiến đâu. - Cơ-ri-xtin nức nở ?" Em đã định nói với anh từ lâu nhưng không nói được.
- Thế thì im đi ?" Rồi đột nhiên nổi nóng, En-đru thét. ?" Im đi. Chỉ sinh chuyện. Cô làm như thể tôi là một tên lừa đảo đê tiện không bằng. Tôi chỉ muốn nở mày nở mặt mà thôi. Sở dĩ tôi muốn có tiền vì tiền là một biện pháp để đạt tới mục đích. Người ta đánh giá nhau qua địa vị, của cải của nhau. Một xu không dính túi thì chỉ cúi đầu cho người ta sai bảo. Trong đời tôi, tôi đã hiểu quá đi rồi. Từ nay về sau, người sai bảo kẻ khác là tôi. Bây giờ cô hiểu rồi chứ? Đừng có bao giờ giở những câu ngu ngốc ấy ra với tôi nữa.
- Vâng? vâng - Cơ-ri-xtin sụt sịt ?" Em sẽ không nói gì nữa. Em chỉ xin nói là? rồi có ngày anh sẽ ân hận.
Đối với họ, nhất là đối với Cơ-ri-xtin, cuộc đi chơi thế là hỏng. Tuy Cơ-ri-xtin đã gạt nước mắt hái về một bó anh thảo to, tuy hai người còn ngồi một tiếng nữa trên sườn đồi ngợp nắng và trên đường về dừng lại uống trà ở quán La-ven-đơ Lê-đi, tuy họ đã nói với nhau những chuyện thông thường với vẻ thân mật bên ngoài, nhưng ngày hôm đó không có gì đẹp nữa. Gương mặt Cơ-ri-xtin nhợt nhạt, đờ đẫn trong khi chiếc xe bon bon chạy trong cảnh hoàng hôn tối dần.
Cơn giận của En-đru dần dần chuyển thành sự phẫn nộ. Tại sao chỉ có Cơ-ri-xtin cứ đay nghiến anh. Những phụ nữ khác, mà toàn là những phụ nữ duyên dáng, thì phấn khởi trước bước vươn lên mau lẹ của anh.
Mấy hôm sau, Phran-xit Lo-rân-xơ gọi dây nói cho En-đru. Nàng vừa mới đi nghỉ đông ở Ha-mai-ca về. Trong hai tháng qua, En-đru đã mấy lần nhận được thư của Phran-xit gửi từ khách sạn Mớc-tơn Ben-cơ. Bây giờ Phran-xit đã về, náo nức gặp lại bạn bè và rạng rỡ ánh nắng mặt trời mà nàng đã hấp thu. Phran-xit vui vẻ nói đùa với En-đru là nàng muốn anh gặp nàng trước khi nước da rám nắng của nàng phai đi mất.
En-đru đến nhà Phran-xit vào giờ uống trà. Đúng như nàng nói, nước da nàng có một màu rám rất đẹp, bàn tay cổ tay thon thả, gương mặt thanh thanh với vẻ dò hỏi của nàng như chứa đựng một sức bật mãnh liệt của một con thú. Niềm vui gặp lại Phran-xit ngày càng tăng thêm gấp bội bởi vẻ mừng rỡ ánh lên trong đôi mắt nàng, đôi mắt ấy đối với biết bao nhiêu người khác thì lãnh đạm nhưng lại rất đỗi thân tình với En-đru.
Thật vậy, hai người nói chuyện với nhau như những người bạn lâu năm thân thiết. Phran-xit kể cho En-đru nghe về chuyến đi của nàng, về những vườn san hô, những loài cá mà nàng đã được nhìn qua đáy thuyền bằng kính, về khí hậu thần tiên ở Nam Mỹ. Ngược lại, En-đru kể cho Phran-xit nghe những bước tiến mới của anh.
Có lẽ En-đru đã để lộ trong lời nói một chút ý gì về những ý nghĩ bên trong của anh nên Phran-xit mới nhẹ nhàng bảo:
- Ông nghiêm nghị đến đáng sợ và buồn tẻ đến đáng thẹn. Đã xảy ra chuyện gì với ông trong lúc tôi đi xa thế? Thành thật mà nói, tôi nghĩ đó là do ông lám việc quá nhiều đấy. Cứ nhất thiết phải tiếp tục mọi việc ở phòng khám đấy ư? Theo tôi, đã đến lúc ông phải có một phòng khám tại khu Tây rồi ?" ở phố Uym-pâu hay Oen-bếch chẳng hạn, rồi đến làm việc tại đó.
Phran-xit nói đến đây thì chồng nàng vào. Giéch Lo-rân-xơ là một người cao lớn, dáng điệu uể oải, cử chỉ quý phái. Ông ta gật đầu chào En-đru mà ông ta đã khá quen biết ?" hai người đã một đôi lần chơi brít-giơ với nhau tại câu lạc bộ Xắc-vin ?" và vui lòng nhận một tách trà.
Tuy Giéch Lo-rân-xơ vui vẻ nói, ông ta tuyệt nhiên không có ý định quấy rầy hai người, nhưng dù sao sự xuất hiện của chồng Phran-xit cũng làm cho câu chuyện mất chiều hướng nghiêm túc. Họ bắt đầu nói giễu đến những bữa tiệc mới nhất của Răm-bâu Blên.
Nhưng nửa giờ sau, khi En-đru lái xe về Chét-xbơ-rơ, câu gợi ý của Phran-xit cứ bám riết lấy đầu óc anh. Tại sao anh không đi kiếm một phòng khám tại Oen-bếch? Rõ ràng đã đến lúc phải làm việc này. Anh sẽ không bỏ số khách ở Pét-đinh-tơn đâu. Phòng khám đó bây giờ là một mối lợi quá lớn không thể nhẹ dạ mà bỏ đi được. Song anh có thể dễ dàng kết hợp nó với một phòng khám mới tại khu Tây. Anh sẽ dùng địa chỉ sang trọng hơn để giao dịch thư từ, ghi lên đầu các giấy viết thư, các đơn thuốc của anh.
Ý nghĩ ấy loé lên torng óc En-đru, nó thúc giục anh vươn tới những sự chinh phục lớn lao hơn nữa. Phran-xit là một phụ nữ quý giá vô ngần, nàng đã giúp anh không kém gì bà E-vơ-rít nhưng nàng lại vô cùng duyên dáng, quyến rủ hơn. Tuy vậy, En-đru vẫn rất thân thiện với chồng nàng. Anh có thể không nao núng nhìn thẳng vào mắt Giéch Lo-rân-xơ. Anh không phải lén lút ra vào ngôi nhà đó như một kẻ hèn mạt cám dỗ phụ nữ. Cha chả! Tình bạn thật là một thứ đẹp đẽ!
Không hé một lời chào với Cơ-ri-xtin, En-đru bắt đầu để ý tìm một nơi thuận tiện làm phòng khám tại khu Tây. Khoảng một tháng sau, khi tìm được rồi, vô cùng mãn nguyện đấy, nhưng vẫn giả tảng thản nhiên như không, anh bảo với Cơ-ri-xtin trong lúc tay anh đang cầm tờ báo buổi sáng:
- Tiện đấy nói để em biết, anh đã thuê một chỗ ở phố Oen-bếch làm nơi khám bệnh cho khách thượng lưu.

Chương 10
Phòng khám bệnh của En-đru ở số nhà 57a phố Oen-bếch lại gây ra cho anh một cảm giác đắc thắng mới. Mình đã đến được đây rồi ?" anh đắc chí nghĩ ?" cuối cùng đã đến được đây! Gian phòng không rộng nhưng rất sáng sủa nhờ có cửa sổ lồi ra ngoài và lại có ưu điểm lớn là nằm ở tầng dưới vì hầu hết bệnh nhân ngại leo cầu thang lên gác. Ngoài ra, tuy En-đru dùng chung phòng đợi với mấy bác sĩ khác, nhưng phòng khám này là của riêng anh, và tấm biển bóng loáng đề tên anh đã được treo lên ngoài cửa trước bên cạnh các tấm biển của các bác sĩ kia.
Ngày mười chín tháng tư, ký xong hợp đồng thuê, En-đru rủ Hem-tơn cùng đến nhận nhà với mình. Hem-tơn đã tỏ ra đặc biệt có ích trong mọi công việc sắp xếp ban đầu. Hem-tơn đã tìm cho En-đru một y tá cừ, bạn của chị y tá hiện đang làm cho Hem-tơn ở phố Hoàng hậu An. Chị y tá Sáp không đẹp, đứng tuổi vẻ mặt cau có y như bị ai bạc đãi nhưng có vẻ rất được việc. Hem-tơn giải thích tại sao anh ta lại chọn chị này:
- Điều cần tránh đối với các bác sĩ là chọn một cô y tá xinh. Cậu hiểu ý mình nói chứ. Chơi hẳn ra chơi, làm hẳn ra làm. Không được lẫn lộn hai cái với nhau. Chúng ta làm nghề này không phải để chơi bời. Thông minh như cậu, chắc cậu hiểu, à, mình nảy ra ý nghĩ là nay chúng mình đã ở gần nhau rồi, chúng mình có thể cộng tác với nhau khá chặt chẽ.
Trong lúc Hem-tơn và En-đru đứng bàn bạc cách bày biện gian phòng thì Phran-xit Lo-rân-xơ bất ngờ xuất hiện. Nàng đi qua tiện thể ghé vào xem En-đru chọn được gian buồng như thế nào. Phran-xit có cách đến chơi rất tình cờ mà không bao giờ có vẻ tọc mạch. Hôm nay nàng đặc biệt quyến rũ trong chiếc áo và váy cùng một màu đen, cổ quàng một mảnh lông thú nâu tuyệt đẹp. Nàng không ở chơi lâu, nhưng về cách trang trí, chọn rèm cửa sổ, ri-đô chăng sau bàn giấy, nàng có những ý kiến tinh tế, xác đáng hơn kế hoạch thô kệch của Hem-tơn và En-đru nhiều.
Người đàn bà hoạt bát ấy ra về rồi, gian phòng bỗng vắng hẳn. Hem-tơn thô lỗ:
- Cậu diễm phúc thật. Một thiếu phụ ngon mắt quá. ?" Hem-tơn nhăn nhở cười ra chiều ghen tị ?" Glét-xtơn năm 1890 đã nói như thế nào nhỉ về cách chắc chắn nhất bảo đảm cho bước tiến thân trên đường đời?
- Mình không hiểu cậu định nói gì?
Tuy vậy, khi gian phòng được bày biện xong, En-đru phải thừa nhận với Hem-tơn, và với Phran-xit lúc đó vừa rẽ qua xem kết quả những ý kiến của nàng, bày biện như vậy là thích đáng: hiện đại nhưng vẫn nghiêm túc, phù hợp với nghề nghiệp. Khám bệnh trong khung cảnh này thì tính tiền công ba ghi-ni một người là phải chăng và hợp lý.
Ban đầu, En-đru chưa có nhiều khách. Nhưng nhờ ở những bức thư viết rất lịch sự gửi đến tất cả những bác sĩ nào đã chuyển bệnh nhân của họ đến chỗ anh ở bệnh viện Vích-to-ri-ơ ?" những bức thư này cố nhiên chỉ nói đến các bệnh nhân ấy và các triệu chứng của họ ?" chẳng bao lâu, En-đru đã chăng được một mạng lưới rộng khắp Luân Đôn, nó đưa khách bệnh từ khắp các khu phố đến cho anh. Bây giờ, En-đru là một người vô cùng bận rộn, anh cho chiếc xe Vi-tét mới mua của anh lao nhanh từ Chét-xbơ-rơ đến bệnh viện Vích-to-ri-ơ rồi lại từ bệnh viện Vích-to-ri-ơ về Oen-bếch, lại phải đi thăm biết bao nhiêu bệnh nhân tại nhà, chưa kể đến phòng khám cũ của anh lúc nào cũng đông nghịt, nhiều khi phải khám đến tận muời giờ khuya mới hết người.
Chất men thắng lợi khiến En-đru táo bạo, dám cả nghĩ cả làm, nó sôi sục trong mạch máu anh như một thứ thuốc thần hiệu. En-đru tranh thủ thời gian nhào đến hiệu may Ro-giơ cắt thêm ba bộ nữa rồi lại đến hiệu chuyên may sơ-mi ở phố Giơ-min mà Hem-tơn giới thiệu. Uy tín của anh ở bệnh viện Vích-to-ri-ơ ngày một tăng. Quả thực anh không còn mấy thời giờ để làm việc cho khoa điều trị ngoại trú của bệnh viện, nhưng anh tự nhủ anh có bớt đi bao nhiêu thời gian thì đã bù lại bằng tài năng kinh nghiệm của anh bấy nhiêu. Ngay đối với bạn bè, En-đru cũng có những cử chỉ lời nói vội vã, cộc lốc nhưng vẫn khá hấp dẫn vì trên miệng anh lúc nào cũng sẵn một nụ cười. ?oMình phải chuồn đây, cậu ạ, mình đúng là phải quàng chân lên cổ mà chạy?.
Phòng khám của En-đru ở phố Oen-bếch mở đã được năm tuần. Một chiều thứ sáu, có một người đàn bà nhiều tuổi đến khám họng. Bà ta chỉ bị viêm thanh quản thường thôi song là một người cẩn thận, cả lo, bà ta muốn được biết ý kiến của một bác sĩ thứ hai nữa. Hơi bị chạm tự ái, En-đru nghĩ xem nên gửi bà này đến ai. Để cho bà ta đến làm phí thời giờ một người như Ro-bớt Ép-bi thì thật lố bịch. Bỗng gương mặt anh sáng lên khi nghĩ đến Hem-tơn ở ngay gần chỗ anh. Thời gian này, Hem-tơn rất ân cần với anh. Thà để cho cậu ra ?onhặt? ba đồng ghi-ni này còn hơn để cho một thằng cha không quen biết, nó sẽ chẳng hàm ơn gì mình. En-đru bèn gửi bà bệnh nhân kia đến Hem-tơn kèm theo mấy chữ.
Bốn mươi nhăm phút sau, bà ta trở lại với tâm trạng khác hẳn, yên tâm và mãn nguyện, hài lòng về Hem-tơn và nhất là về En-đru. Bà ta xin lỗi:
- Bác sĩ thứ lỗi cho tôi lại trở lại đây lần nữa. Tôi chỉ muốn cảm ơn bác sĩ đã nhọc công về tôi. Tôi đã đến gặp bác sĩ Hem-tơn, ông ta đã xác nhận tất cả những ý kiến chẩn đoán của bác sĩ. Ông ta? ông ta bảo tôi là đơn thuốc mà bác sĩ cấp cho tôi hết sức đầy đủ không thể ghi thêm một thứ gì nữa.
Đến tháng sáu thì cặp a-mi-đan của cô Xi-bin Thoóc-tơn được cắt bỏ. Nó đã sưng lên khá to, và gần đây trên tạp chí ?oY học?, người ta nghi là sự hút độc của a-mi-đan có thể liên quan đến nguồn gốc của bệnh hen. Ai-vơ-ri đã tiến hành phẫu thuật một cách thận trọng, chậm chạp.
Ai-vơ-ri nói với En-đru khi hai người ra rửa tay:
- Tôi muốn là từ từ với những mô bạch huyết này. Chắc ông đã từng thấy có những kẻ xẻo đánh loáng một cái là xong. Tôi thì không làm như vậy.
Lúc En-đru nhận được tấm ngân phiếu của Ai-vơ-ri, cũng lại qua đường bưu điện, thì có mặt Hem-tơn. Hai người bây giờ thường xuyên đến thăm nhau tại phòng khám của nhau. Hem-tơn đã nhanh chóng trả nợ En-đru bằng cách gửi đến cho En-đru một trường hợp viêm dạ dày khá ngon ăn đáp lại trường hợp viêm thanh quản hôm nọ. Cho đến nay, quả thực đã có nhiều bệnh nhân đã đi lại, kèm theo mấy chữ, giữa hai phòng khám ở phố Oen-bếch và phố Hoàng hậu An.
- Này, Men-sân này, mình rất mừng là cậu đã bỏ được cái tính câu nệ cổ hủ của cậu. Ngay bây giờ, thực đấy ?" Hem-tơn liếc nhìn tấm ngân phiếu qua vai En-đru ?" cậu cũng chưa biết vắt chanh hết nước đâu. Ông bạn ạ, bắt tay với mình rồi cậu sẽ được nếm những quả thơm ngon hơn.
En-đru không nhịn được cười.
Tối hôm ấy, trên đường về nhà, En-đru cảm thấy người lâng lâng khoai khoái khác thường. Hết thuốc, anh đỗ xe lại, vào một hiệu thuốc lá ở phố Oác-xphớt. Khi bước ra qua cửa, anh bỗng để ý đến một người đàn bà đang lảng vảng ở cửa hiệu bên cạnh. Người đó là Blốt-đoen Pây-giơ.
En-đru nhận ra mụ ngay, tuy mụ đã thay đổi nhiều, khác xa bà chủ lăng xăng ở Brin-gao-ơ. Mụ gầy đi, dáng người ủ rũ, và con mắt mụ ngước lên nhìn En-đru khi anh bước lại gần mụ hỏi chuyện thì thẫn thờ, chán nản.
- Bà Pây-giơ phải không? Hay đúng hơn bây giờ là bà Rít phải không? Bà không nhận ra tôi à? Bác sĩ Men-sân đây mà.
Mụ nhận ra bộ quần áo sang trọng của anh, vẻ làm ăn phát đạt của anh. Mụ thở dài:
- Tôi còn nhớ. Ông dạo này mạnh khỏe chứ? ?" Rồi như sợ phải nán lại lâu, mụ quay lại nhìn về chỗ cách đó vài ba thước, ở trên vỉa hè, có một người đàn ông cao cao hói trán đang sốt ruột đứng chờ. Mụ vội kết thúc, vẻ sợ sệt:
- Tôi xin phép. Nhà tôi đang đợi.
Nhìn theo mụ ta vội vã bỏ đi, En-đru thấy đôi môi mỏng dính của lão A-nơ-rin Rít động đậy trách móc ?oLàm gì thế, để tôi đứng chờ thế à?? trong khi mụ chỉ cúi đầu với vẻ phục tùng. En-đru cảm thấy con mắt lạnh lùng của lão quản lý ngân hàng ngây ra nhìn anh trong giây phút. Rồi cặp đó bước đi, chìm vào trong đám đông.
En-đru không xua được hình ảnh ấy khỏi đầu. Về đến nhà, bước vào phòng ngoài, anh thấy Cơ-ri-xtin đang ngồi đan, ấm trà của anh đã đặt sẵn trên khay. Nàng vừa mới bảo mang trà lên khi nghe tiếng xe anh về. En-đru liếc nhanh nhìn Cơ-ri-xtin thăm dò. Anh muốn kể lại cho nàng nghe cuộc gặp gỡ ban nãy, anh bỗng tha thiết muốn chấm dứt thời kỳ xích mích đi.
Nhưng khi En-đru cầm đến chén trà chưa kịp nói thì Cơ-ri-xtin đã từ tốn bảo anh:
- Chiều nay, bà Lo-rân-xơ lại gọi điện thoại hỏi anh. Bà ấy không nhắn gì.
- À - En-đru đỏ mặt ?" Em định nói gì với chữ ?olại??
- Đây là lần thứ tư bà ấy gọi điện thoại cho anh.
- Ừ, thì sao?
- Không sao. Em có nói gì đâu.
- Nhưng vẻ mặt của em ấy. Anh cấm được bà ấy gọi dây nói cho anh à?
Cơ-ri-xtin im lặng, đôi mắt cụp xuống nhìn mảnh len đang đan. Nếu như En-đru thấy được cơn bão táp trong lòng nàng dưới bề ngoài yên lặng ấy thì anh đã không nổi nóng thế này.
- Thái độ của em làm như em nghĩ anh là người hai vợ không bằng. Bà ấy là một phụ nữ hết sức tử tế. Chồng bà ấy lại là bạn thân của anh. Họ là những người lịch thiệp, duyên dáng. Đâu có vẻ như chó cụp tai thế này. Rõ khỉ.
En-đru húp vội nốt tách trà, đứng dậy. Nhưng khi ra khỏi phòng anh thấy ân hận. Anh bỏ vào phòng khám, châm thuốc hút, buồn rầu nghĩ đến quan hệ giữa anh và Cơ-ri-xtin ngày càng xấu đi. Anh không muốn để nó xấu thêm nữa. Sự xa cách ngày một lớn giữa hai người làm anh chán nản, bực dọc, nó là một đám mây đen trên bầu trời thắng lợi trong sáng của anh.
Hai vợ chồng đã có một thời kỳ hạnh phúc vô song sau ngày lấy nhau. Cuộc gặp gỡ bất ngờ với Blốt-đoen Pây-giơ đã làm sống lại dồn dập những kỷ niệm êm đềm của những ngày tìm hiểu nhau ở Blây-nen-li. En-đru bây giờ không còn tôn thờ vợ như trước kia nhưng ?" rõ khỉ, đúng thế, anh vẫn yêu nàng. Có thể là gần đây, anh đã một đôi lần làm nàng bị tổn thương. Anh bỗng muốn giảng hoà với nàng, chiều chuộng nàng, làm lành với nàng. Anh mải mê suy nghĩ, bỗng ánh mắt anh sáng lên. Anh nhìn đồng hồ thấy còn đúng nửa giờ nữa thì cửa hàng Lo-ri-ơ đóng cửa. Một phút sau, En-đru đã ngồi trong xe, lao đi gặp Ma-thơ Cơ-ram.
Khi biết được ý định của En-đru, Ma-thơ Cơ-ram sốt sắng phục vụ anh ngay. Hai người bàn bạc với nhau rất nghiêm nghị rồi đến gian bán hàng lông thú. En-đru được chỉ cho xem rất nhiều loại hàng. Ma-thơ Cơ-ram vuốt ve những bộ da lông với ngón tay nhà nghề, giới thiệu cái nước bóng, cái ánh bạc, những yếu tố mà những bộ da lông loại tốt cần phải có. Một đôi lần, Cơ-ram không tán thành ý kiến của En-đru, nghiêm trang chỉ ra cái nào là quý và cái nào là không quý. Cuối cùng, En-đru chọn được một loại mà Cơ-ram thành thật tán thành. Sau đó, Cơ-ram đi tìm cụ Uyn-sơ rồi trở lại ngay, hớn hở:
- Cụ Uyn-sơ bảo chỉ xin bác sĩ trả theo giá xuất xưởng ?" những từ như ?ogiá vốn? không bao giờ đến làm ô uế đôi môi các cô gái bán hàng ở cửa hàng này ?" Như vậy tổng cộng năm mươi nhăm bảng. Bác sĩ cứ tin ở tôi. Hàng này quý lắm. Ánh lông rất đẹp. Bà nhà sẽ rất hãnh diện dùng nó.
Thứ bảy sau, vào mười một giờ trưa, En-đru đến lấy về chiếc hộp bìa màu lá cây sẫm có vẻ nhãn hiệu riêng không đâu bắt chước được của cửa hàng Lo-ri-ơ ngoài nắp hộp. Anh đem ngay vào phòng khách.
- Cơ-ri-xtin, em lại đây một tí nào.
Cơ-ri-xtin đang ở trên gác cùng với chị Ben-nét dọn dẹp giường chiếu. Nàng vội xuống ngay, hơi thở gấp, con mắt hơi ngạc nhiên trước lời gọi này.
- Em xem này. ?" Bây giờ đến giây phút then chốt thì En-đru cảm thấy lúng túng, nghẹn cổ ?" Anh mua cái này cho em. Anh biết, anh biết chúng mình gần đây không thật hoà thuận với nhau. Nhưng cái này hẳn cho em thấy là? - En-đru nghẹn lại không nói được nữa, và như một chú học trò, anh đưa cho Cơ-ri-xtin chiếc hộp.
Cơ-ri-xtin mặt tái đi nhợt nhạt khi mở hộp. Tay nàng cởi nút mà cứ run bần bật.
Rồi nàng reo lên một tiếng nghẹn ngào:
- Ôi, bộ lông thú đẹp quá.
Gấp trong tờ giấy lụa là hai con sóc bạc, hai bộ da lông sóc đẹp mê hồn, khéo léo ghép lại thành một tấm liền. En-đru nhanh nhẹn cầm lên, vuốt vuốt như Ma-thơ Cơ-ram vuốt, giọng xúc động.
- Em có vừa ý không, Cơ-rít? Em thử quàng xem. Chính cô Cơ-ram tốt bụng đã giúp anh chọn đấy. Loại nhất. Không còn loại nào tốt hơn. Về giá cả cũng vậy. Em có thấy cái mặt bóng và cái ánh bạc này không? đó chính là những tiêu chuẩn cần phải chọn.
Nước mắt ràn rụa trên má, Cơ-ri-xtin quay lại với En-đru, cuồng nhiệt:
- Anh yêu em, có phải không, anh của em. Đó là cái quý duy nhất đối với em trên đời.
Được yên lòng rồi nàng mới quàng thử chiếc khăn lông thú. Quả là đẹp lộng lẫy.
En-đru ngắm nhìn chiếc khăn mãi không chán mắt. Anh muốn làm cho sự hoà giải được hoàn toàn. Mỉm cười anh nói:
- Em này, Cơ-rít, tiện đây, chúng mình có thể tổ chức một cái gì nho nhỏ để ăn mừng. Ta đi ăn hiệu nhé. Một giờ trưa, em đến gặp anh tại phòng tiệc nhỏ ?oGrin-rum? ở khách sạn Pla-dơ nhé.
- Vâng, anh? - nàng nửa như hỏi ?" Nhưng trưa nay, ở nhà, em đã làm món thịt băm khoai rồi, món anh vẫn thích?
- Thôi thôi. ?" Tiếng cười của En-đru vui nhất từ mấy tháng nay ?" Đừng có làm cô gái già rú rú ở nhà. Một giờ nhé. Em hãy đến gặp anh chàng hào hoa đẹp trai tóc đen tại khách sạn Pla-dơ nhé. Em không cần phải gài một bông cẩm chướng lên ngực làm ám hiệu đâu, anh chàng trông thấy chiếc khăn quàng lông sóc của em là nhân ra ngay.
Suốt buổi sáng, En-đru rất vui vẻ, hài lòng. Mình ngốc thật! Chẳn để ý gì đến nàng. Phụ nữ là muốn được chăm chút, chiều chuộng, muốn được đưa đi chỗ này chỗ nọ giải trí. Phòng tiệc thân mật ?oGrin-rum? ở khách sạn Pla-dơ là chỗ thích hợp nhất. Ở đó, từ một giờ đến ba giờ trưa là có thể gặp toàn thể Luân Đôn, hay nói cho đúng hơn là gặp hầu hết những con người đáng kể nhất của Luân Đôn.
Cơ-ri-xtin đến muộn, đó là một điều hiếm có, vì vậy En-đru hơi suốt ruột. Trong lúc ngồi đợi ở một hành lanh nhỏ, nhìn qua chiếc tường kính ngăn hành lang với phòng ăn, anh thấy tất cả những chỗ tốt nhất đều nhanh chónh có người đến ngồi. En-đru gọi một cốc Mác-ti-ni thứ hai. Mãi đến 1 giờ 20 mới thấy Cơ-ri-xtin vội vã đến, ngơ ngác vì tiếng ồn ào, vì đông người, vì những người hầu bàn ăn mặc quá chỉnh tề và vì trong nửa giờ qua nàng đã đứng nhầm phòng.
- Anh, em xin lỗi ?" Cơ-ri-xtin hổn hển. Em có hỏi thăm, rồi đợi, đợi mãi. Sau mới biết là đợi nhầm phòng ngồi chơi của khách sạn.
Hai người bị xếp vào ngồi ở một vị trí xoàng, một chiếc bàn kê sát cột, cạnh chỗ đưa thức ăn. Phòng ăn đông đến lố bịch, bàn nọ kê sát bàn kia đến nỗi khách ăn dường như ngồi lên lòng nhau. Các người hầu bàn đi lại như làm xiếc uốn dẻo. Không khí nóng nực như ở miền nhiệt đới. Tiếng huyên náo cứ tăng lên rồi lại dịu xuống như những tiếng hò hét ầm ĩ trong một trân thi đấu thể thao của học sinh.
- Nào, em ăn gì nào? ?" En-đru hỏi với giọng dứt khoát.
- Tùy anh gọi ạ. - Cơ-ri-xtin trả lời nhỏ nhẹ.
En-đru gọi một thực đơn nhiều món đắt tiền: trứng cá muối, súp ?oQuận công xứ Uên?, gà đánh sốt, măng tây, dâu ngâm đường. Cả một chai Líp-phrao-min năm 1929 nữa.
En-đru cười hềnh hệch, cố làm vui:
- Hồi ở Blây-nen-li, chẳng được thế này, em nhỉ. Không gì thích bằng được ăn tiêu thoải mái.
Cơ-ri-xtin cố thích ứng với tâm trạng của En-đru. Nàng khen món trứng cá, cố gắng vượt bậc để thưởng thức món súp béo. Nàng làm ra vẻ chăm chú khi En-đru chỉ tay giới thiệu Glen Rốt-cô, nữ diễn viên điện ảnh, Ma-vi lóoc-sơ, một phụ nữ Mỹ nổi tiếng vì đã có sáu đời chồng, và những khách giang hồ, những tay chơi tiếng tăm không kém. Sự sang trọng thô bỉ của nơi này làm Cơ-ri-xtin thấy ghê người. Đàn ông thì ăn mặc quá bảnh bao, mái tóc quá bóng mượt. Người đàn bà nào mà nàng gặp cũng đều tóc vàng hoe, mặc đồ đen, phấn son kệch cỡm, lạnh lùng đanh đá.
Cơ-ri-xtin bỗng cảm thấy hơi choáng váng. Nàng bắt đầu mất bình tĩnh. Thường ngày, nàng có phong cách mộc mạc, tự nhiên. Nhưng thời gian gần đây, thần kinh của nàng bị căng thẳng quá nhiều. Nàng dần dần nhận thức được sự chênh lệch giữa chiếc khăn quàng lông thú mới với chiếc áo rẻ tiền cũ của nàng. Nàng cảm thấy những phụ nữ khác nhìn nàng chằm chằm. Nàng biết sự có mặt của nàng ở đây là lạc lõng, như một bông hoa đồng nội lạc vào một căn nhà kính trồng lan.
- Sao thế? Em không thích à? ?" En-đru đột ngột hỏi.
- Ô, có chứ. ?" Nàng chống chế, gắng mỉm cười yếu ớt. Nhưng môi nàng bây giờ cứng đờ. Nàng gần như không nuốt trôi được chứ chưa nói gì đến thưởng thức món gà phết đầy kem trước mặt.
En-đru làu bàu:
- Em chẳng nghe anh nói gì cả. Em cũng chẳng đụng đến rượu nữa. Rõ khỉ! Khi người ta đưa vợ đi ăn hiệu?
- Cho em xin ít nước. ?" Nàng hỏi nhỏ. Nàng chỉ muốn la lên. Nàng không hợp với một chỗ như chỗ này. Tóc nàng không được tẩy bạc thành màu bạch kim, mặt nàng không phết phấn son, không lấy làm lạ là đều cả những người hầu bàn cũng nhìn nàng. Nàng luống cuống gắp một cọng măng tây đưa lên miệng, bỗng đầu cọng măng gãy ra, rơi xuống bàn làm bắn đầy nước sốt vào chiếc khăn da sóc.
Người đàn bà tóc vàng nhạt như bạc ngồi ở bàn bên nhìn sang người bạn cùng bàn với nụ cười thích thú. En-đru thấy nụ cười đó. Anh mất hết ý muốn cố làm vui. Bữa ăn kết thúc trong một không khí im lặng ảm đạm.
Hai người đi về nhà với một vẻ còn ảm đạm hơn. Rồi En-đru lại vội đi thăm bệnh nhân. Hai người xa cách nhau hơn bao giờ. Cơ-ri-xtin đã bắt đầu mất hết tự tin, nàng tự hỏi nàng có thực là người vợ thích hợp với En-đru hay không. Tối hôm ấy, Cơ-ri-xtin vòng tay ôm cổ En-đru, hôn anh và cảm ơn anh một lần nữa về bộ lông sóc và bữa ăn hiệu.
- Anh mừng là em bằng lòng! ?" En-đru bình thản nói rồi vào phòng riêng của mình.

Chương 11
Đến thời gian xảy ra một sự kiện tạm thời bứt En-đru khỏi những dằn vặt trong cuộc sống gia đình. Anh tình cờ đọc được một mẩu tin trên tờ ?oDiễn đàn? cho biết Xtin-men, chuyên gia y tế nổi tiếng ở Poóc-lân bang O-ri-gân bên Mỹ đã tới Anh trên con tàu Im-pi-ơ-rai-ơn và hiện đang ở khách sạn Brúc-cơ.
Giá như trước kia thì En-đru đã tay cầm tờ báo xúc động chạy đến Cơ-ri-xtin reo lên: ?oNày em, Cơ-rít! Ri-sớt Xtin-men mới sang đây đấy. Em còn nhớ không. Anh vẫn thư từ với ông ấy suốt thời gian qua. Không biết ông ấy có chịu tiếp anh không. Thành thực mà nói, anh rất tha thiết gặp ông ấy?.
Nhưng bây giờ, En-đru đã mất cái nếp chạy đến với Cơ-ri-xtin rồi. Trái lại, anh trầm ngâm suy nghĩ bên tờ ?oDiễn đàn?, mừng là có dịp tiếp xúc với Xtin-men không phải trong cương vị bác sĩ phụ tá mà là một bác sĩ có phòng khám hẳn hoi ở phố Oen-bếch. En-đru cẩn thận đánh máy một bức thư gửi Xtin-men nhắc lại về mình và mời ông ta đến ăn trưa tại phòng ăn ?oGrin-rum? ở khách sạn Pla-dơ vào thứ tư.
Sáng hôm sau, Xtin-men gọi dây nói cho En-đru. Giọng ông nhẹ nhàng, thân mật, sôi nổi và rõ ràng.
- Chào bác sĩ Men-sân. Rất hân hạnh được nói chuyện với ông. Tôi rất vui mừng là chúng ta sẽ ăn trưa với nhau. Nhưng đừng ăn trưa tại khách sạn Pla-dơ. Nó làm tôi phát ghét rồi. Ông lại dùng bữa trưa ở chỗ tôi có hơn không?
En-đru gặp Xtin-men trong phòng khách của ông tại khách sạn Brúc-cơ, một khách sạn đứng đắn, yên tĩnh khiến sự ồn ào của khách sạn Pla-dơ phải hổ thẹn. Hôm đó là một ngày nóng nực, cả sáng En-đru lại phải vất vả xuôi ngược cho nên mới thoạt nhìn người chủ nhà, En-đru gần như ân hận là đã đến. Xtin-men khoảng năm mươi tuổi, dáng người gầy gò nhỏ nhắn, đầu to quá khổ, cằm lẹm. Nước da ông trắng hồng như da trẻ con, tóc lưa thưa nhàn nhạt rẽ giữa. Chỉ đến khi En-đru nhìn đến đôi mắt, đôi mắt kiên định, xanh nhạt và lạnh như đá thì anh mới hiểu được và hầu như bị ngợp trước sức mạnh chứa trong thân hình mảnh khảnh này.
- Mong ông không thấy phiền là phải quá bộ đến đây. ?" Ri-xớt Xtin-men nói với giọng điềm đạm của người mà trong thiên hạ có nhiều kẻ muốn được dịp tiếp xúc. ?" Tôi biết người ta thường cứ tưởng dân Mỹ chúng tôi thích khách sạn Pla-dơ. ?" Ông mỉm cười, nụ cười của một con người chân thực ?" Nhưng chỉ có những kẻ tầm thường mới đến đó ?" Ông dừng lại một lát ?" Nay được gặp ông, tôi xin thực lòng ca ngợi ông về công trìng nghiên cứu xuất sắc đề tài nhiễm bụi. Ông không bực với tôi về việc đã nêu lên với ông chất xê-rê-xít chứ? Gần đây, ông nghiên cứu gì?
Hai người xuống phòng ăn. Người quản lý khách sạn đích thân ra phục vụ Xtin-men.
- Ông thích dùng gì? Tôi thì xin một cốc nước cam. ?" Xtin-men nhanh nhẩu nói, không nhìn vào bản thực đơn dài bằng tiếng Pháp ?" và xin hai miếng sườn cừu nấu đậu. Rồi cà-phê.
En-đru gọi những món cho mình rồi quay sang người bạn cùng bàn với một niềm kính nể mỗi lúc một tăng. Không thể ở cạnh Xtin-men lâu mà không nhận ra sức lôi cuốn của con người ông. Tiểu sử ông mà En-đru đã biết sơ qua cũng là một tiểu sử có một không hai.
Ri-sớt Xtin-men xuất thân trong một gia đình sống lâu đời ở bang Mát-xa-chu-mét, một gia đình có quan hệ với nghề luật tại Bô-xtân từ nhiều thế hệ nay. Mặc dầu thừa hưởng truyền thống ấy, anh thanh niên Xtin-men lại tỏ ra tha thiết với nghề y, và đến năm mười tám tuổi thì anh cuối cùng thuyết phục được cha anh cho phép anh theo học trường đại học Ha-vớt để rồi đi vào ngành y. Xtin-men theo học chương trình khoa học ở trường này được ba năm thì cha anh đột ngột qua đời, để lại anh, mẹ anh, và người em gái duy nhất của anh trong một tình cảnh khó khăn, túng thiếu.
Đến lúc đó, cần có người làm chỗ dựa cho gia đình nên cụ Giôn Xtin-men, ông nội Ri-sớt, một mực bắt anh phải vào trường luật theo đúng truyền thống của dòng họ. Mọi lý lẽ đều vô ích ?" ông cụ là người không ai có thể lay chuyển được ?" và Ri-sớt buộc phải học để thi lấy một cái bằng về luật chứ không phải là một học vị y khoa mà anh mong muốn. Sau đó anh vào làm việc tại các văn phòng luật sư của những người trong họ Xtin-men tại Bô-xtơn và sống bốn năm trong nghề này.
Tuy vậy, anh thanh niên Ri-sớt Xtin-men không để hết tâm trí vào nghề luật. Vi khuẩn học và đặc biệt là môn vi sinh vật đã lôi cuốn anh từ những ngày đầu đời sinh viên, và trong gian buồng sát mái của ngôi nhà gia đình tại Bi-cơn Hin, Ri-sớt lập một phòng thí nghiệm nhỏ và dành tất cả thời gian rỗi của mình cho những môn học mà anh say mê. Gian phòng sát mái ấy thực tế là tiền thân của học viện Xtin-men. Ri-sớt không phải là một người làm việc tài tử. Trái lại, Ri-sớt không những tỏ ra rất thành thạo, khéo léo trong thực hành mà còn có tư chất thông minh hiếm có, gần như một thiên tài. Đến mùa đông năm 1908 sau khi Me-ơ-ri, người em gái mà Ri-sớt rất thương mến, chết rất nhanh vì bệnh phổi, Ri-sớt bắt đầu tập trung mọi sức lực của mình vào cuộc chiến đấu chống trực khuẩn lao. Ri-sớt tìm hiểu những công trình ban đầu của Pi-e Lu-i và môn đệ người Mỹ của Lu-i là Giêm Giéch-xơn con. Việc nghiên cứu công trình cả đời người của Le-nếch về khoa chẩn đoán đã đưa Ri-sớt đến chỗ nghiên cứu sinh lý các lá phổi. Ri-sớt sáng chế ta một kiểu ống nghe mới. Với các thiết bị hạn chế có trong tay, Ri-sớt bắt đầu tìm cách điều chế huyết thanh máu.
Năm 1910, khi cụ Giôn Xtin-men qua đời thì Ri-sớt, cuối cùng đã tìm ra cách chữa khỏi bệnh lao ở chuột lang. Hai sự kiện đồng thời ấy đem lại ngay một kết quả: bà mẹ Ri-sớt từ lâu vẫn bằng lòng để con theo đuổi khoa học nên Ri-sớt đã dễ dàng được thôi việc ở văn phòng luật sư Bô-xtơn; với tài sản thừa hưởng của ông nội, Ri-sớt mua lại một trang trại ở gần Poóc-lân, bang O-ri-gân, tại đó ông lao ngay tức khắc vào công việc thực sự của đời ông.
Biết bao nhiêu năm tháng quý báu đã bị bỏ phí rồi nên Ri-sớt Xtin-men không thi lấy bằng y nữa, ông muốn sớm có những bước tiến, những kết quả. Ít lâu sau, ông điều chế được một loại huyết thanh từ loài ngựa hồng và thành công trong việc dùng một loại vắc-xin của bò miễn dịch hàng loạt cho một đàn bò Giơ-di. Đồng thời ông ứng dụng những điều quan sát cơ bản của Hem-tơn, Uyn-la Gíp ở I-ê-lơ và của các nhà vật lý như Bi-day-ông và Dinh-cơ trong việc dùng liệu pháp bất động điều trị phổi tổn thương. Rồi từ đó, ông lao thẳng vào trị liệu học.
Công việc điều trị của ông tại Viện nghiên cứu mới chẳng bao lâu làm ông trở thành nổi tiếng với những thắng lợi lớn hơn những kết quả mà ông thu được trong phòng thí nghiệm. Bệnh nhân lao của ông là nhiều người đã đi hết nhà điều dưỡng này đến nhà điều dưỡng khác và bị coi là không thể chửa nổi. Khi ông điều trị khỏi những ca bệnh ấy thì lập tức trong ngành y có những lời dèm pha, tố cáo, và chống đối ông kiên quyết.
Lúc bấy giờ bắt đầu với Xtin-men một cuộc đấu tranh khác lâu dài hơn, đấu tranh cho những công trình của mình được công nhận. Ông đã đem hết của cải tiền bạc của mình bỏ vào việc xây dựng Viện nghiên cứu. Ông ghét quảng cáo và cưỡng lại mọi lời dụ dỗ dùng các công trình của ông vào mục đích thương mại. Nhiều khi tưởng chừng những khó khăn vật chất và sự chống đối gay gắt mà ông vấp phải làm ông chùn bước. Tuy nhiên, với lòng dũng cảm tuyệt vời, Xtin-men đã vượt qua mọi khủng hoảng, vượt qua được cả một chiến dịch chống ông trên mặt báo trong cả nước.
Thời kỳ xuyên tạc rồi sau qua đi, những cuộc luận chiến kịch liệt dịu bớt. Dần dần, những kẻ đối lập với Xtin-men đã phải miễn cưỡng công nhận ông. Năm 1928, một uỷ ban ở Oa-sinh-tơn đã đến thăm viện nghiên cứu Xtin-men và gửi về một báo cáo nồng nhiệt nói về hoạt động của Viện này. Từ đó, Xtin-men bắt đầu nhận được tiền quyên cúng của các cá nhân, các ban quản trị các công ty, và cả các tổ chức công cộng nữa. Ông dùng tiền ấy vào việc mở mang và hoàn thiện Viện nghiên cứu. Với những trang bị đầy đủ, hiện đại, với đàn gia súc Giơ-di và đàn ngựa thuần giống Ai-lân nuôi để lấy huyết thanh, Viện đã trở thành một nơi tham quan của bang O-ri-gân.
Xtin-men chưa phải đã hết kẻ thù: chẳng hạn năm 1929, những lời kêu ca bịa đặt của một nhân viên phòng thí nghiệm bị sa thải lại làm dấy lên một thời kỳ ầm ỹ nữa. Nhưng ít nhất, Xtin-men đã được an tâm tiếp tục sự nghiệp của đời mình mà không sợ bị ai gây khó dễ. Thắng lợi không làm ông thay đổi, ông vẫn là con người điềm đạm khiêm tốn trước kia, con người cách đây gần hai mươi năm đã tiến hành những mẻ nuôi cấy vi khuẩn đầu tiên của mình trong một gian phòng sát mái ở Bi-cơn Hin.
Và bây giờ, tại phòng ăn khách sạn Brúc-cơ, Xtin-men chuyện trò với En-đru bằng một giọng từ tốn, thân tình.
- Tôi rất thích sống ở Anh. Tôi yêu mến thôn quê nước ông. Mùa hè bên chúng tôi không được mát mẻ như ở đây.
- Ông sang đây chắc có một đợt thuyết trình?
Xtin-men mỉm cười:
- Ồ, không đâu. Tôi bây giờ không đi thuyết trình nữa. Bảo rằng để cho các kết quả tôi đã thu được thuyết trình hộ tôi, không biết có quá hợm hĩnh không? Sự thực là tôi sang đây rất lặng lẽ. Do một chuyện tình cờ: ông Cơ-ran-xtơn của các ông ?" tôi muốn nói Hơ-bớt Cơ-ran-xtơn, người chế tạo ra những chiếc xe hơi nho nhỏ tuyệt diệu ấy ?" cách đây một năm có đến thăm tôi ở bên Mỹ. Ông ta bị hen từ nhỏ, và tôi? tại Viện nghiên cứu, chúng tôi đã chữa cho ông ta khỏi. Từ đó, ông ta cứ thúc giục tôi sang đây dựng một bệnh xá nhỏ theo kiểu bệnh viện của chúng tôi ở Poóc-lân. Sáu tháng trước, tôi đã nhận lời. Chúng tôi đã thông qua các kế hoạch và nay cái cơ sở đó ?" chúng tôi đặt tên là Ben-lơ-vuy ?" sắp hoàn thành, nằm ở Chin-tơn, gần Hai Uy-cơm. Tôi đến khánh thành rồi chuyển giao lại cho Ma-lân, một phụ tá của tôi. Thành thật mà nói, tôi coi đây là một thể nghiệm, một cuộc thể nghiệm nhiều hứa hẹn các phương pháp của tôi, đặc biệt là nhìn từ giác độ khí hậu và chủng tộc. Khía cạnh tài chính không quan trọng.
En-đru nhô người về phía trước:
- Nghe hấp dẫn quá. Ông chủ yếu tập trung vào mặt gì? Tôi muốn được đến thăm cơ sở của ông.
- Ông nên để đến khi chúng tôi hoàn thành xong xuôi hẵng đến. Chúng tôi sẽ có một chế độ điều trị triệt để bệnh hen. Cơ-ran-xtơn muốn vậy. Ngoài ra, tôi còn điều trị một ít trường hợp sơ nhiễm lao. Tôi nói một ít là bởi vì - Xtin-men cười tủm tỉm ?" xin ông nhớ cho, tôi không quên tôi chỉ là một nhà sinh ?" vật lý học, chỉ biết võ vẽ về bộ máy hô hấp. Nhưng ở Mỹ, cái khó đối với chúng tôi lại là tránh để cho mình bị ngập đầu vì quá nhiều bệnh nhân. Tôi đang nói về cái gì nhỉ? À, phải, những ca sơ nhiễm lao. Vấn đề này chắc làm ông quan tâm. Tôi có một phương pháp bơm khí màng phổi mới. Một bước tiến thực sự.
- Ông muốn nói đến phương pháp E-min ?" Vên?
- Không, không. Tốt hơn nhiều. Không có nhược điểm về áp lực âm. ?" Gương mặt Xtin-men sáng lên ?" Ông đã biết nhược điểm của loại máy có chai khí đặt cố định rồi chứ gì? Khi áp lực trong màng phổi cân bằng với áp lực của chất lỏng thì dòng khí ngừng hẳn lại. Bây giờ, tại Viện nghiên cứu, chúng tôi thiết kế được một buồng áp lực phụ ?" tôi sẽ giới thiệu với ông khi ông đến thăm ?" qua đó, chúng tôi có thể bơm khí vào ở một áp lực âm nhất định, ngay từ đầu.
- Nhỡ tắc mạch khí thì sao?
- Chúng tôi đã loại trừ hoàn toàn nguy cơ ấy. Thế này nhé. Một mẹo rất đơn giản. Lắp một cái áp kế brô-mô-phoóc nhỏ ở sát mũi kim, chúng tôi tránh được hiện tượng loãng khí. Một sự xê dịch 14 cen-ti-mét chỉ làm thay đổi có 1 cen-ti-mét khối khí ở mũi kim. Nhân đây xin nói thêm, kim của chúng tôi có bốn rãnh, như vậy là tốt hơn kim của Xăng-man.
Tuy là bác sĩ của bệnh viện Vích-to-ri-ơ, En-đru vẫn có một ấn tượng mạnh mẽ, mặc dầu trái với lòng mình.
- Nếu thế thì ông sẽ giảm khả năng gây sốc màng phổi xuống con số không. Ông Xtin-men ạ, chắc ông biết? ờ kể cũng lạ, tôi rất ngạc nhiên là tất cả những điều đó lại do ông tìm ra. Ấy, xin lỗi, tôi nói không khéo, nhưng chắc ông hiểu ý tôi? tôi muốn nói là tuy vậy, biết bao nhiêu bác sĩ hiện nay vẫn tiếp tục sử dụng những máy móc cũ.
- Ông bạn bác sĩ thân mến ?" con mắt Xtin-men nheo nheo với vẻ thích thú ?" chớ nên quên rằng Ca-xơn, người đầu tiên đề nghị dùng biện pháp bơm khí màng phổi, chỉ là một người viết sách sinh lý học.
Sau đó, hai người đi vào các vấn đề kỹ thuật. Họ thảo luận với nhau về thủ thuật bóc đỉnh phổi và cắt dây hoành, tranh luận với nhau về bốn điểm của Brao-ơ rồi chuyển sang liệu pháp bơm dầu màng phổi và công trình của Béc-nông ở Pháp-bơm với khối lượng cao vào màng phổi. Họ chỉ dừng lại khi Xtin-men nhìn đồng hồ, khẽ kêu một tiếng vì thấy quá giờ hẹn với Cơ-ran-xtơn nửa giờ.
En-đru rời khách sạn Brúc-cơ với một tâm trạng kích động và phấn chấn. Nhưng liền ngay sau đó lại diễn ra một phản ứng kỳ quặc: anh thấy ngượng và không hài lòng về công việc của mình. Mình đã để cho ông già ấy lôi cuốn mình, chinh phục mình. - En-đru khó chịu tự nhủ.
En-đru không thật vui khi về đến phố Chét-xbơ-rơ. Tuy vậy, lúc đỗ xe trước cửa nhà, anh tạo cho mình một vẻ mặt lãnh đạm. Quan hệ giữa anh và Cơ-ri-xtin đã xấu đi đến chỗ đòi anh phải có một bộ mặt hững hờ đó, vì vậy bây giờ nàng bày ra với anh một gương mặt rất đỗi nhẫn nhục và không thần sắc đến nỗi tuy có lúc anh tức điên người nhưng bề ngoài vẫn cứ phải đáp lại bằng một vẻ mặt giống nàng.
En-đru có cảm tưởng Cơ-ri-xtin đã thu mình lại, biệt lập trong một cuộc sống nội tâm mà anh không len vào được. Nàng đọc rất nhiều, nàng viết thư. Một đôi lần, En-đru về nhà thấy nàng đang chơi với cô bé Phlo-ri những trò chơi trẻ con với những mảnh gỗ màu mua ở cửa hàng bách hoá. Nàng cũng đã bắt đầu đều đặn nhưng kín đáo đi lễ nhà thờ. Đó là điều làm En-đru điên tiết nhất.
Ở Blây-nen-li, chủ nhật nào Cơ-ri-xtin cũng cùng với bà Von đi lễ nhà thờ xứ, nhưng hồi bấy giờ En-đru thấy không có gì đáng phàn nàn. Nhưng nay, hai người xa cách và không hoà thuận với nhau, En-đru thấy đó chỉ là thêm một hành động coi thường anh, một cử chỉ sùng đạo chọc tức con người anh đang đau khổ.
Tối nay, lúc En-đru bước vào phòng ngoài thì Cơ-ri-xtin đang ngồi một mình, dáng người nhỏ bé, khuỷu tay tì lên bàn, mắt đeo đôi kính cận thị mà ít lâu nay nàng đã phải dùng, trước mặt đặt một quyển sách, chăm chú như một cô học trò ngồi học bài. Thấy nàng không để ý gì đến mình, En-đru bỗng nổi nóng. Anh vòng tay qua vai nàng cầm lấy quyển sách mà nàng định dấu đi nhưng không kịp. Anh đọc ở đầu trang: Kinh phúc âm theo thánh Lúc.
- Cha mẹ ơi! - En-đru kinh ngạc, hơi cáu. ?" Đến nước này à? Ngồi học kinh thánh à?
- Thì có sao? Em vẫn đọc từ hồi chưa quen biết anh.
- Thế cơ à?
- Vâng ?" Mắt nàng biểu lộ một nỗi đau đớn lạ lùng ?" Có lẽ những người bạn của anh ở khách sạn Pla-dơ thì không thích. Nhưng ít ra đây cũng là quyển sách lành mạnh.
- À, ra thế! Này, xin nói để cô biết, nếu như cô không biết: cô đang trở thành một con mụ loạn thần kinh gớm ghiếc rồi đấy.
- Rất có thể. Điều đó nữa cũng hoàn toàn là tại em. Nhưng em xin nói để anh biết, em là một mụ đàn bà loạn thần kinh gớm ghiếc nhưng linh hồn được cứu rỗi còn hơn là một người đàn ông giàu sang ghê gớm đấy nhưng? linh hồn đã chết!
Cơ-ri-xtin bỗng im bặt, cắn môi, cố ghìm nước mắt. Nàng cố hết sức giữ bình tĩnh. Nhìn thẳng vào En-đru, con mắt đau khổ, giọng nho nhỏ nghẹn ngào, nàng nói:
- Anh En-đru! Anh có thấy tốt nhất cho cả hai người là em nên vắng nhà một thời gian không? Bà Von có viết thư mời em về chơi hai ba tuần với bà ấy. Họ vừa mới thuê được một ngôi nhà ở Niu-ki để nghỉ hè. Anh có thấy là em nên đi không?
- Ừ, thì đi? Đi cho xong.
Nói đoạn, En-đru quay mặt bỏ ra ngoài.

Chương 12
Cơ-ri-xtin đi Niu-ki khiến cho En-đru cảm thấy nhẹ người, khoan khoái như được giải phóng ?" trong ba ngày tròn. Sau đó anh bắt đầu hậm hực, tự hỏi thầm không biết bây giờ nàng đang làm gì và có nhớ anh không, băn khoăn và tức tối không biết bao giờ nàng mới về. Dù anh có tự nhủ bây giờ anh là một con người tự do anh vẫn có cái cảm giác thiếu thốn đã từng khiến anh không làm việc được hồi ở Blây-nen-li khi nàng đi Brít-linh-tơn để anh ở nhà một mình chuẩn bị cho kỳ thi.
Hình ảnh nàng hiện lên trước mắt anh, không phải hình ảnh cô gái Cơ-ri-xtin trẻ trung tươi mát trước kia mà là một gương mặt xanh xao hơn, già hơn, đôi má hơi hóp lại, đôi mắt cận thị đằng sau cặp kính tròn. Không phải là một gương mặt xinh đẹp mà là một gương mặt có một vẻ nhẫn nhục chịu đựng, và vẻ mặt ấy cứ ám ảnh anh.
En-đru đi chơi rất nhiều, đánh brít-giơ với Ai-vơ-ri, Phrít-men và Hem-tơn tại câu lạc bộ. Sau buổi gặp gỡ đầu tiên, tuy ở anh có một phản ứng song En-đru vẫn thường xuyên đến chỗ Xtin-men. Ông này hiện cứ đi đi về về giữa khách sạn Brúc-cơ và bệnh xá ben-lơ-vuy sắp hoàn thành. En-đru viết thư mời Đen-ni lên chơi với anh tại Luân Đôn, nhưng vì mới nhận việc nên Đen-ni không thể nào ra thăm En-đru. Còn Hốp ở Kem-brít-giơ thì không sao bắt liên lạc được.
Nhiều lần, En-đru cố đắm mình vào công việc nghiên cứu tại bệnh viện nhưng không nổi. Anh quá bồn chồn. Với cũng tâm trạng bồn chồn ấy, En-đru đến gặp ông Uết-dơ, giám đốc ngân hàng, để kiểm tra lại số tiền gửi của anh. Rất đáng hài lòng, tốt đẹp cả. Anh bắt đầu vạch kế hoạch mua hẳn một ngôi nhà ở phố Oen-bếch ?" phải bỏ ra khá nhiều tiền nhưng sẽ rất có lợi ?" rồi bán lại ngôi nhà ở phố Chét-xbơ-rơ, chỉ giữ lại có phòng khám ở mé nhà thôi. Một công ty mua bán nhà cửa sẽ giúp anh việc này. Nhiều đêm nóng bức, anh bừng tỉnh dậy, trong đầu ung dung những kế hoạch và những công việc xoay quanh đám khách bệnh, thần kinh mệt mỏi, nhớ Cơ-ri-xtin, luôn tay với bao thuốc lá trên bàn ngủ.
Giữa tình hình ấy, En-đru gọi dây nói cho Phran-xit Lo-rân-xơ.
- Hiện nay tôi đang ở đây có một mình. Phran-xit có định đi chơi đâu tối nay không? Ở Luân Đôn nóng kinh người.
Giọng nói khoan thai của nàng sao dịu dàng mơn trớn lạ lùng đối với anh.
- Thế thì tuyệt quá! Phran-xit đang mong chờ anh gọi dây nói đến nhà. Anh có biết Cơ-rốt-uê không? Sợ là đèn ở đấy hơi sáng quá. Nhưng con sông thì mê ly.
Tối hôm sau, En-đru giải quyết xong một số bệnh nhân ở phòng khám trong có bốn mươi nhăm phút. Chưa đến tám giờ, anh đã đến đón Phran-xit tại Nai-brít-giơ và cho xe chạy về hướng Chớt-xi.
Chiếc xe bon bon về phía tây qua các ruộng rau ở ngoài Xten trong ánh ráng đỏ rực rỡ của buổi hoàng hôn. Phran-xit ngồi cạnh anh trong khi anh lái, không nói gì nhiều, nhưng sự có mặt duyên dáng khác lạ của nàng vẫn đầy ắp không gian trong xe. Nàng mặc áo và váy may bằng một thứ hàng mỏng màu vàng nâu, chiếc mũ nâu sẫm ôm sát khuôn mặt nhỏ nhắn. En-đru bị ngợp trước dáng vẻ yêu kiều hết mực thanh cao của nàng. Bàn tay để trần đặt gần anh nói lên đầy đủ vẻ đẹp quý phái ấy: những ngón một hình bầu dục đỏ sẫm đáng yêu. Đài các, cao sang vô cùng!
Như Phran-xit nói, Cơ-rốt-nê là một toà nhà mỹ lệ xây dựng theo kiến trúc thời đại E-li-dơ-bớt, nằm giữa một khu vườn tuyệt đẹp bên bờ sông Tem-pơ với những cây cảnh xen sửa theo kiểu cổ xưa và những mảnh hồ sen xinh xắn, nhưng tất cả đã bị uế tạp vì những tiện nghi hiện đại và một dàn nhạc thô bỉ đã chuyển toà lâu đài này thành khách sạn. Chiếc xe của hai người vừa lăn vào đến sân thì có ngay một gia nhân giả trang chạy ra đón. Trong sân đã đầy những loại xe sang trọng. Gạch men cổ ốp ngoài những mảnh tường xung quanh sân lấp loáng sau những cây nho leo và những ống lò sưởi gãy khúc cao lêu đêu nhô lên trời.
Họ bước vào phòng ăn. Gian phòng lịch sự đầy ắp người, bàn kê xung quanh một khu để trống hình vuông, sàn gỗ đánh xi bóng lộn. Người quản lý khách sạn ở đây cũng có cùng một dáng dấp như viên đại thần ở khách sạn Pla-dơ. En-đru rất ghét những tay quản lý khách sạn và kiềng mặt họ. Nhưng nay anh mới hiểu ra đó là vì anh chưa bao giờ cùng với một người phụ nữ như Phran-xit đến gặp họ. Chỉ liếc nhanh một cái là hai người được kính cẩn đưa đến một chiếc bàn ở vào vị trí tốt nhất trong phòng rồi một tốp người hầu bàn xúm ngay lại, trong đó một người khúm núm giở chiếc khăn ăn của En-đru giải ra trên đầu gối anh.
Phran-xit không gọi gì mấy: một đĩa rau trộn, bành mì lát mỏng nướng ròn kiểu Men-ba, không rượu, chỉ gọi nước đá. Sắc mặt không thay đổi, người quản lý hình như lại coi sự thanh đạm này là một nét xác nhận địa vị xã hội của nàng. En-đru giật mình hoảng hồn nhận thức rằng nếu anh đi cùng với Cơ-ri-xtin vào nơi thánh đường này mà gọi những món ăn hèn mọn ấy thì chắc người ta đã khinh bỉ xua anh ra đường rồi.
Khi bình tâm lại, En-đru thấy Phran-xit mỉm cười với anh.
- Anh có biết không, chúng mình quen nhau đã khá lâu rồi mà đây mới là lần đầu anh mời em đi chơi với anh.
- Phran-xit có ân hận không?
- Không ân hận nhiều, chắc thế.
Một lần nữa, vẻ thân mật quyến rũ trên gương mặt hơi cười cười của nàng lại nâng con người anh lên, làm anh thấy mình tài hoa hơn, sang trọng hơn và cũng thoải mái hơn. Tuyệt nhiên không có chút nào hợm hĩnh, kênh kiệu lố bịch. Phong thái lịch sự quý phái của nàng như toả sang anh, bao trùm lấy anh. En-đru nhận thấy con mắt chăm chú của những khách ăn ở các bàn bên nhìn hai người, vẻ khâm phục của đám mày râu mà Phran-xit tỏ ra hết sức dửng dưng. Anh không khỏi hình dung những say sưa sẽ đến với anh trong quan hệ lâu dài với nàng.
Phran-xit nói:
- Không biết em có làm anh hợm mình không nếu em nói em đã bỏ một buổi đi xem kịch đã nhận lời để đến đây? Ni-con Oát-xơn ?" anh còn nhớ ông ta không nhỉ? Ông ấy mời em đi xem vũ kịch, một trong những thứ mà em thích nhất? anh nghĩ thế nào về sở thích trẻ con ấy của em? ? Mắt-xin hôm nay biểu diễn trong vở ?oCửa hàng kỳ quái?.
- Còn nhớ chứ, Oát-xơn và cuộc hành trình của ông ta qua Pa-ra-goay. Một con người tài ba.
- Ông ấy khéo ghê lắm.
- Nhưng chắc vì Phran-xit cảm thấy ở rạp hát quá nóng chứ gì?
Nàng đáp lại bằng một nụ cười, không nói, rút ra một điếu thuốc lá trong hộp thuốc mỏng tráng men, bên ngoài vẽ thu nhỏ một bức tranh màu nhạt tuyệt diệu của Bu-sê 1.
- Có, tôi có nghe nói Oát-xơn theo đuổi Phran-xit ?" En-đru nói tiếp, giọng bỗng mạnh lên ?" chồng Phran-xit nghĩ thế nào về chuyện ấy?
Nàng vẫn không nói, chỉ hơi cau trán như trách nhẹ một thái độ thiếu tế nhị.
Giây lát sau nàng nói:
- Chắc anh hiểu chứ? Anh Giéch và em rất hoà thuận với nhau. Song mỗi người có những bạn bè riêng. Anh ấy hiện đang đi chơi ở vịnh Hu-an, nhưng em không hỏi anh ấy đến đấy làm gì. ?" Rồi nàng nhỏ nhẹ ?" Chúng mình ra nhảy nhé? chỉ một bài thôi.
Hai người ra nhảy. Phran-xit di động cũng với dáng yêu kiều quyến rũ lạ thường đó; nàng nhẹ lâng lâng trong cánh tay En-đru, như không còn là một người bằng xương bằng thịt nữa.
- Tôi nhảy không được giỏi ?" En-đru bảo khi hai người trở về chỗ ngồi. Anh đã đi đến chỗ rập theo cả cách nói của Phran-xit? Đã qua rồi, qua rồi cái thời mà anh làu bàu: ?oMẹ kiếp, Cơ-rít, anh không phải là một tay giỏi nghề múa may quay cuồng?.
Phran-xit không đáp. Cả sự im lặng ấy, En-đru cũng cảm thấy là điều đặc biệt của riêng nàng. Người phụ nữ khác thì đã khăng khăng bác lại, khen là anh nhảy giỏi, mà chính ra thế lại làm anh lúng túng, ngượng nghịu. Bỗng tò mò, En-đru tự hỏi:
- Phran-xit cho tôi biết điều này nhé. Tại sao Phran-xit lại tốt với tôi thế? Lại giúp đỡ tôi như Phran-xit đã làm? trong suốt mấy tháng qua.
Phran-xit nhìn En-đru với vẻ hơi thích thú, nhưng nàng không lẩn tránh câu hỏi.
- Anh có một sức lôi cuốn lạ thường đối với phụ nữ. Và cái quyến rũ nhất ở anh là anh không biết mình có sức lôi cuốn ấy.
- Ấy, không, thực ra? - En-đru ấp úng bác lại, đỏ mặt, rồi lí nhí ?" Tôi mong rằng tôi còn có vẻ là một bác sĩ nữa chứ.
Phran-xit bật cười khanh khách, tay nhẹ nhàng xua làn khói thuốc lá:
- Anh sẽ không tin. Hoặc lẽ ra em không nên nói cho anh biết. Cố nhiên, anh là một bác sĩ rất giỏi. Mới tối hôm kia, ở phố Gơ-rin có bàn về anh. Lơ Roa bắt đầu hơi chán cái ông chuyên gia chế độ ăn uống của công ty rồi. Tội nghiệp Răm-bâu. Ông ta hẳn phải đau khổ lắm nếu được nghe Lơ Roa gầm lên: ?oChúng ta phải cho ra rìa lão già ấy!? Và anh Giéch cũng đồng ý. Họ muốn đưa vào trong ban quản trị công ty một người trẻ hơn, năng nổ hơn ?" có nên dùng một hình ảnh đã nhàm không nhỉ ?" ?omột người có triển vọng?. Hình như họ dự định mở một đợt quảng cáo rầm rộ trên các chuyên san y học. Họ thực sự muốn làm cho giới y học chú ý về? phương diện khoa học, như Lơ Roa nói. Răm-bâu thì dĩ nhiên đã bị các đồng nghiệp của anh ta coi như một anh hề, không hơn không kém. Ơ kìa, em nói lảm nhảm những gì mãi. Làm hoài phí cả một đêm như đêm nay. Nào, anh đừng có cau mày như sắp sửa giết em, hay giết người hầu bàn hoặc người nhạc trưởng không bằng. Thực ra, em mong anh đập chết hắn ta đi cho rồi, hắn ta thô bỉ quá? Trông anh giống hệt hôm đầu tiên ấy, hôm anh đến phòng thử áo, hết sức kiêu kỳ, hãnh diện và luống cuống? hơi lố bịch nữa. Lại còn? tội nghiệp Tốp-pi! Theo lẽ thường, lẽ ra hôm nay cô ấy phải ở đây mới phải.
- Tôi mừng là không có cô ấy. ?" En-đru nói, mặt cúi gằm.
- Xin anh đừng cho em là tầm thường. Em không chịu nổi đâu. Chúng mình là những người khá thông minh, em mong vậy? và chúng mình? hay ít ra là em? không tin ở chuyện có những ?omối tình lớn?. Nói thế không biết có đúng không. Nhưng em nghĩ cuộc đời sẽ tươi vui hơn nhiều nếu ta có? một người bạn? cùng đi với nhau một đoạn đường. ?" Trong con mắt nàng lại có những chấm sáng riễu cợt nhấp nháy ?" Em nói đặc giọng Rô-xét-ti 2 nhỉ, thế thì đáng sợ quá. ?" Nàng cầm lấy hộp thuốc lá ?" Ở đây hơi ngột ngạt, anh ạ, em muốn anh ra nhìn trăng lên trên sông.
En-đru trả tiền rồi đi theo Phran-xit qua chiếc cửa lớn bằng kính mà những kẻ phá hoại các công trình văn hoá lịch sử đã đang tâm đục vào chiếc tường đẹp cổ kính này. Ngoài thềm có hàng lan can bao quanh, vọng ra tiếng nhạc nhè nhẹ của dàn nhạc nhảy. ?" Trước mắt họ là một lối đi rộng trồng cỏ chạy xuống bờ sông giữa hai hàng thuỷ tùng xén tỉa đen sẫm. Đúng như Phran-xit nói, ánh trăng chiếu xuống rặng thủy tùng đổ thành những bóng dài và phản chiếu yếu ớt trên một dãy bia tập bắn cắm ở cuối bãi cỏ. Xa xa là mặt sông trông như dát bạc.
Hai người đi bộ xuống tận ven sông. Họ ngồi trên một chiếc ghế dài đặt ở ngay mé nước, Phran-xit bỏ mũ xuống, im lặng nhìn dòng nước lờ lững, tiếng rì rầm muôn thuở của nó hoà lẫn với tiếng ù ù xa xa của một chiếc xe hơi khoẻ nào đó phóng nhanh.
Phran-xit thì thào:
- Tiếng đêm mới huyền ảo làm sao! ? Cái cổ xưa và cái hiện đại? Ánh đèn pha chiếu qua ánh trăng. Thời đại của chúng mình đó.
En-đru đặt một cái hôn lên môi nàng. Nàng không cử động. Đôi môi nàng khô và ấm.
Một lát sau, nàng bảo:
- Rất ngọt ngào? Và rất kém.
- Anh có thể làm lại khá hơn. ?" En-đru lẩm bẩm, mắt cứ đăm đăm nhìn về phía trước, người ngồi ngay như tượng. En-đru vụng về, mất tự tin, ngượng nghịu và luống cuống. Tức mình, anh tự bảo thầm: ngồi ở đây vào một đêm như đêm nay, với một phụ nữ duyên dáng quyến rũ như thế này thì thật là tuyệt diệu. Theo quy tắc của các đêm trăng và những điều viết trong sách thì lẽ ra anh phải điên cuồng, ôm ghì lấy nàng. Nhưng đằng này anh lại thấy chân tay cứng đờ cử động không được, lại muốn hút thuốc và cảm thấy bụng đầy anh ách vì những món ăn khi nãy.
Và không hiểu sao, gương mặt Cơ-ri-xtin lại hiện ra trên mặt nước trước mặt anh, một gương mặt mệt mỏi, phiền muộn, trên má rầu rĩ một vệt sơn dây ra từ chiếc chổi sơn nàng dùng để sơn lại những cánh cửa gấp nặng nề hồi hai vợ chồng mới dọn đến Chét-xbơ-rơ. Hình ảnh ấy làm cho En-đru thấy phiền lòng và đâm ra bực bội. Anh đến đây là do hoàn cảnh bắt buộc. Và anh là một con người, chứ không ư, đâu phải là kẻ muốn trở thành một Vô-rô-nốp. Với dáng điệu ngang ngạnh, bất cần, anh hôn Phran-xit lần nữa.
Con mắt người đàn bà trẻ vẫn có cái vẻ thích thú, cười cợt và âu yếm:
- Em đã tưởng dễ anh phải mất mười hai tháng mới quyết định được? Bây giờ, bác sĩ đã thấy là ta nên về chưa. Không khí ban đêm này? nó há chẳng là nguy hiểm cho tâm trí người Thanh giáo hay sao?
En-đru đỡ nàng đứng lên. Phran-xit giữ lấy tay anh, nắm nhè nhẹ tay anh khi hai người cùng ra xe. Anh quẳng một đồng si-linh cho người trông xe ăn mặc giả trang, nổ máy cho xe chạy về Luân Đôn. Trên đường về, sự im lặng của Phran-xit cho thấy rõ nàng sung sướng.
Nhưng En-đru thì không sung sướng. Anh cảm thấy mình bỉ ổi và ngu ngốc. Tự căm ghét mình, thất vọng trước những phản ứng của mình, En-đru lo sợ nghĩ đến lúc anh phải trở về gian phòng ngột ngạt của mình, chiếc giường trơ trọi mà anh sẽ không thể nào ngủ yên được trên đó. Tim anh lạnh giá, đầu óc anh đầy những ý nghĩ dằn vặt, giằng xé. Trước mắt anh lại hiện ra hình ảnh dịu dàng của mối tình đầu giữa anh và Cơ-ri-xtin, niềm hạnh phúc ngây ngất rộn ràng của buổi ban đầu ấy ở Blây-nen-li. Anh xua mạnh những hình ảnh đó khỏi đầu.
Xe đỗ trước nhà Phran-xit mà trong óc anh vẫn còn đang đấu tranh với vấn đề này. Anh bước xuống đường, mở cửa xe cho Phran-xit. Hai người đứng bên nhau trên vỉa hè trong khi Phran-xit mở ví lấy chìa khoá.
- Anh lên nhà chứ? Em chắc bọn người hầu đi ngủ cả rồi.
En-đru ngập ngừng, lắp bắp:
- Khuya lắm rồi nhỉ.
Dường như không nghe thấy lời anh, nàng cứ bước lên mấy bậc cửa, tay cầm chìa khoá. Len lén bước theo sau nàng, En-đru thấy hiện ra lờ mờ trước mắt hình ảnh Cơ-ri-xtin cầm chiếc túi lưới đi chợ.
--------------------------------
1 Bu-sê (1703 ?" 1770): họa sĩ Pháp.
2 DG Rô-xét-ti (1828 ?"1882): họa sĩ và nhà thơ người Anh gốc Ý, có những bài thơ phóng đãng.

Chương 13
Ba hôm sau, một buổi chiều nóng nực, En-đru ngồi trong phòng khám bệnh của anh ở phố Oen-bếch. Tiếng ồn ào khó chịu của xe cộ đi lại bên ngoài theo không khí oi bức lọt vào trong nhà qua tấm màn che ở cửa sổ để ngỏ. En-đru mệt mỏi vì làm việc quá sức. Anh lo sợ ngày về của Cơ-ri-xtin vào cuối tuần, nhưng vẫn phấp phỏng mong đợi tiếng chuông điện thoại. Anh mướt mồ hôi vì phải giải quyết cho xong sáu bệnh nhân ba ghi-ni trong vòng một giờ và biết rằng sau đó lại phải thanh toán thật nhanh số bệnh nhân đang đợi ở phòng khám cũ để còn đưa Phran-xit đi ăn tối. En-đru nóng nảy ngẩng đầu lên khi chị y tá Sáp bước vào, vẻ mặt cau có hơn bình thường.
- Ở ngoài kia có một con người đến hỏi ông. Thật là một con người quái gở, không phải bệnh nhân mà lại bảo cũng không phải khách du lịch. Cũng không có thẻ đăng ký chữa bệnh. Tên là Bâu-lân.
- Bâu-lân à? - En-đru hững hờ nhắc lại, rồi gương mặt anh bỗng sáng lên ?" Côn Bâu-lân à? Chị mời ông ấy vào đây, vào ngay.
- Nhưng có một bệnh nhân đang chờ. Và mười phút nữa thì bà Ro-bớt?
- Mặc xác bà Ro-bớt - En-đru bực tức quát ?" Làm như tôi bảo.
Chị Sáp nóng mặt khi nghe giọng đó. Chị toan bảo cho En-đru biết chị không quen nghe những giọng như vậy, nhưng chị chỉ chun mũi khịt khịt rồi ngẩng cao đầu đi ra. Một phút sau, Bâu-lân vào.
- Kìa Côn! - En-đru nói, bật đứng dậy.
- Chào cậu, xin chào, xin chào! ?" Côn Bâu-lân reo, lao người về phía trước, nhe răng cười toe toét vui vẻ. Đúng là ông nha sĩ tóc hung, trông vẫn như xưa, không sai một tí nào, vẫn nhem nhuốc trong bộ quần áo xanh bóng nhẫy rộng quá khổ và đôi ủng nâu to tướng như vừa mới ở trong nhà xe bằng gỗ bước ra. Có lẽ có hơi già hơn một đôi chút, nhưng hàng ria hung hung đỏ vành bàn chải không bớt hung hăng, vẫn có vẻ bướng bỉnh nghênh ngang, tóc vẫn rối bù và vẫn ăn nói oang oang ?" Bâu-lân vỗ thùm thụp vào lưng En-đru. ?" Men-sân! Nói có quỷ thần chứng giám, gặp lại cậu, mình thật là mừng. Trông cậu oai lắm, oai lắm. Nhưng giữa hàng triệu người mình cũng nhận ra cậu ngay. Chà! chà! Xem nào? chỗ của cậu ở đây chúa thật ?" Bâu-lân quay con mắt tươi hơn hớn sang gương mặt quạu cọ của chị Sáp đang khinh khỉnh đứng nhìn ?" Bà này, bà y tá của cậu ấy, đang định không cho mình vào. Mãi đến khi mình bảo mình cũng là người trong ngành y đây thì mới vào được. Sự thật đúng là như vậy, bà ạ. Anh chàng bảnh choẹ mà bà giúp việc đây là người cùng hội cùng thuyền với tôi cách đây không lâu, ở E-bơ-re-lo. Khi nào bà đi đâu qua đấy, mời bà rẽ vào chơi thăm mẹ cháu, tôi sẽ hân hạnh mời bà chén trà. Bạn bè nào của ông bạn Men-sân, chúng tôi đều ân cần đón tiếp.
Chị Sáp lườm Bâu-lân một cái rồi bỏ đi. Nhưng Bâu-lân nào có để ý, anh cứ thở phì phò, cười nói bô bô, một niềm vui tự nhiên trong trẻo. Anh quay sang nói với En-đru:
- Không đẹp, có phải không cậu. Nhưng dám chắc là một người đàn bà đúng mực? Tốt! Tốt! Tốt lắm. Cậu dạo này ra sao hả Men-sân?
Bâu-lân không chịu buông bàn tay En-đru ra mà cứ cầm lấy lắc lên lắc xuống như một cái cần bơm nước, toác miệng cười hể hả.
Trong cái ngày chán chường này gặp lại Côn Bâu-lân đối với En-đru như một liều thuốc bổ hiếm. Mải sau, rút được tay ra, En-đru ngồi phịch xuống chiếc ghế xoay, cảm thấy mình trở lại là mình. Anh đẩy hộp thuốc lá về phía Bâu-lân. Một ngón tay cái cáu bẩn thọc vào trong túi áo, tay kia bóp bóp đầu ướt điếu thuốc vừa mới châm. Côn Bâu-lân trình bày sơ lược lý do ra chơi của anh.
- Mình được nghỉ vài ngày, cậu ạ, và có hai ba việc phải giải quyết. Thế là vợ mình mới bảo mình sửa soạn hành lý rồi lên đường. Chả là mình có một sáng kiến căng lại lò xo cho những bộ phanh bị chùng. Mình đã để toàn bộ đầu óc của mình vào việc này. Nhưng, khỉ gió, chẳng ma nào thèm để ý đến sáng kiến của mình. Nhưng thôi, kệ xác nó? cái đó không quan trong bằng vấn đề này. - Bâu-lân vẩy tàn thuốc xuống thảm, mặt nghiêm trang hơn ?" Men-sân, cậu ạ. Đó là chuyện Me-ơ-ri. Chắc cậu còn nhớ Me-ơ-ri chứ, mình cam đoan nó thì nó nhớ cậu lắm! Dạo này, nó không được khoẻ, không được bình thường. Mình đã đưa nó đến cho Lu-ê-lin xem nhưng chẳng được tích sự gì. - Bâu-lân bỗng nổi nóng, tiếng nói rít lại với nhau, nghe không rõ ?" Mẹ kiếp, Men-sân ạ, hắn ta dám cả gan bảo rằng con bé bị lao? như thể là trong dòng họ Bâu-lân này hãy còn có người bị lao sau khi chú Đan nó vào nhà điều dưỡng cách đây mười lăm năm. Vậy thế này nhé, cậu ạ, cậu có vui lòng vì tình bạn lâu năm của chúng mình mà giúp mình được không? Chúng mình biết cậu bây giờ oai lắm. Ở E-bơ-re-lo, người ta bàn tán về cậu rất nhiều. Cậu có vui lòng khám bệnh cho cái Me-ơ-ri hộ chúng mình được không nhỉ? Chắc cậu không tưởng tượng được con bé nó tin tưởng ở cậu đến thế nào, và cả chúng mình nữa, vợ mình và mình cũng hết sức tin tưởng. Vì vậy, vợ mình mới bảo mình: nhà nó đến gặp bác sĩ Men-sân đi. Nếu anh ấy bằng lòng xem bệnh cho con bé thì ta sẽ gửi con bé lên chỗ anh ấy khi nào anh ấy thấy tiện. Thế nào, ý cậu thế nào, Men-sân? Nếu cậu quá bận thì cậu cứ cho mình biết, mình sẽ đi chỗ khác ngay.
En-đru sầm mặt lại:
- Đừng nói thế, Côn. Cậu không thấy, gặp cậu mình mừng rỡ thế nào à? Còn Me-ơ-ri, tội nghiệp cô bé. Cậu biết là mình sẽ làm mọi việc có thể làm được cho nó, mọi việc?
Kệ chị y tá thò đầu vào với nhiều hàm ý, En-đru cứ để thời giờ quý báu của mình nói chuyện với Bâu-lân cho đến khi chị ta không chịu được nữa:
- Ông hãy còn năm bệnh nhân đang chờ ngoài nay, bác sĩ Men-sân ạ. Mà ông đã chậm hơn một tiếng so với giờ hẹn rồi. Tôi không thể xin lỗi họ mãi được. Tôi không quen đối xử với bệnh nhân như thế.
Dẫu vậy, En-đru vẫn còn nắm chặt tay Bâu-lân, tiễn Bâu-lân ra tận cửa trước, cố mời Bâu-lân về nhà chơi.
- Mình không để cho cậu quay về ngay đâu, Côn ạ. Cậu ở đây được bao nhiêu lâu, ba hay bốn ngày? Tốt lắm! Cậu trọ ở đâu? Oét-lân à? Quá Bây-oa-tơ cơ à? Không được. Sao không ở luôn đây với mình. Chúng mình có vô số buồng để không. Đến thứ sáu này thì Cơ-ri-xtin về. Gặp cậu, cô ấy chắc mừng lắm. Chúng mình sẽ được dịp ôn lại với nhau những ngày đã qua.
Và hôm sau, Bâu-lân đem va-li đến phố Chét-xbơ-rơ?
Và rồi đến ngày đem lại giây phút lạnh lùng, không sao tránh khỏi, khi gặp lại Cơ-ri-xtin. En-đru kéo Bâu-lân, không hay biết có chuyện gì, ra ga. Bực bội nhận thấy mình không bình tĩnh, En-đru lấy Bâu-lân làm người cứu nguy cho mình. Khi tàu vào ga, tim En-đru đập thình thịch, bồn chồn. Anh đã phải trải qua một giây phút lo lắng và hối hận kinh khủng khi nhìn thấy gương mặt Cơ-ri-xtin nhỏ bé thân thuộc đi giữa đám người xa lạ, nhớn nhác tìm anh. Sau anh quên hết cả mọi sự khi anh cố tỏ ra có một thái độ thân thiết, tự nhiên.
- Cơ-rít, em! Tưởng em không bao giờ về nữa! Đúng đấy, em nhìn kỹ đi nào. Chính cống Côn Bâu-lân chứ không phải ai khác. Không già đi tí nào nhỉ. Anh ấy đang ở với chúng mình, Cơ-rít ạ, anh sẽ kể cho em nghe trên xe. Anh đưa xe đến, ở ngoài ga kia kìa. Em đi chơi có vui không? Ơ kìa, việc gì em phải xách va-li?
Ngạc nhiên trước sự đón tiếp bất ngờ này ở sân ga ?" trong khi nàng sợ về đến ga chẳng gặp ai ?" Cơ-ri-xtin rũ bỏ được vẻ mặt ủ dột, đôi má trở lại hơi hồng hào. Nàng cũng đã sống torng một tâm trạng bồn chồn lo lắng, mong mỏi một sự bắt đầu mới. Bây giờ lòng nàng gần như tràn ngập hy vọng. Nép mình trên chiếc ghế sau với Bâu-lân trong xe, nàng hào hứng nói chuyện, con mắt lúc nào cũng liếc nhìn gương mặt nghiêng nghiêng của En-đru ngồi bên tay lái.
- Chao ôi, về đến nhà thật khoan khoái. ?" Nàng hít một hơi dài khi đã bước qua cửa ngoài. Rồi nói rất nhanh ?" Anh nhớ em chứ, anh En-đru?
- Nhớ chứ! Cả nhà nhớ. Chị Ben-nét này, Phlo-ri này. Côn, ô hay, cậu làm gì với cái va-li ấy thế?
En-đru chạy vội ra giúp Bâu-lân, lăng xăng một cách không cần thiết bên cạnh mấy cái va-li. Rồi chưa ai kịp nói năng gì thêm, En-đru đã phải đi thăm bệnh rồi. Anh hứa thế nào cũng về vào giờ uống trà.
Ngồi phịch xuống ghế tay lái, En-đru lẩm bẩm:
- Lạy trời! Thế là xong! Nàng trông không khá hơn bao nhiêu sau mấy ngày nghỉ. Ôi chao! Mình chắc nàng không nhận thấy có gì khác. Đó là điều chủ yếu hiện nay.
En-đru về nhà tuy muộn nhưng lại tỏ ra hoạt bát tươi vui quá mức. Bâu-lân vô cùng thích thú trước sự vui vẻ ấy.
- Không nói đùa đâu, cậu chưa bao giờ xuất sắc như bây giờ, Men-sân ạ.
Một đôi lần, En-đru cảm thấy con mắt Cơ-ri-xtin nhìn anh gần như mong chờ ở anh một dấu hiệu, một cái nhìn thông cảm. En-đru nhận thấy bệnh tật của Me-ơ-ri đã làm nàng bận tâm. Giữa câu chuyện, Cơ-ri-xtin cho biết nàng đã nói với Bâu-lân đánh điện bảo Me-ơ-ri lên ngay tức khắc, ngay ngày mai nếu có thể được. Nàng lo cho Me-ơ-ri. Nàng mong có thể làm ngay được một đôi việc nếu không phải là tất cả mọi việc cho cô gái ấy.
Tình hình diễn ra tốt đẹp hơn En-đru chờ đợi. Me-ơ-ri đánh điện trả lời sáng hôm sau sẽ đến. Thế là Cơ-ri-xtin bận rộn tíu tít chuẩn bị đón cô gái. Không khí rộn rịp trong nhà che mờ cả sự vui vẻ giả tạo của En-đru.
Nhưng khi Me-ơ-ri đến thì En-đru trở lại ngay cương vị bác sĩ của mình. Thoạt nhìn đã thấy rõ Me-ơ-ri có bệnh. Qua mấy năm, Me-ơ-ri đã lớn hẳn lên thành một cô gái mảnh khảnh, đôi vai hơi xuôi, nước da có một vẻ đẹp gần như không tự nhiên khiến En-đru thấy ngay là một dấu hiệu phải dè chừng.
Cuộc hành trình làm Me-ơ-ri khá mệt nên tuy mừng rỡ gặp lại En-đru và Cơ-ri-xtin, muốn nán ngồi lại nói chuyện nhưng cô vẫn bị bắt phải lên giường nằm từ sáu giờ chiều. Sau đó, En-đru lên gác khám cho cô.
En-đru chỉ ở trên gác có mười lăm phút, nhưng khi xuống phòng khách với Cơ-ri-xtin và Bâu-lân, lần đầu tiên anh có vẻ thực sự lo ngại.
- Có lẽ không có gì nghi ngờ nữa: bị ở đỉnh phổi trái rồi. Lu-ê-lin nói rất đúng, Côn ạ. Nhưng đừng lo. Đây mới là ở thời kỳ thứ nhất. Ta có thể vượt qua được.
- Cậu cho rằng ?" Bâu-lân nói, mặt rầu rầu lo lắng ?" cậu cho rằng có thể chữa khỏi được à?
- Khỏi chứ. Mình có thể quả quyết như vậy. Cố nhiên là phải chú ý theo dõi cháu thường xuyên, chăm sóc chu đáo. ?" En-đru suy nghĩ, trán nhăn lại thành những rãnh sâu ?" Côn ạ, theo mình thì E-bơ-re-lo có thể là chỗ có hại nhất đối với Me-ơ-ri? Đối với một trường hợp sơ nhiễm lao ở nhà bao giờ cũng là không tốt. Sao không để mình đưa cháu vào bệnh viện Vích-to-ri-ơ? Mình với bác sĩ Thơ-rơ-gút thân với nhau lắm. Chắc chắn mình cho cháu vào viện được. Mình sẽ trông nom cháu cho.
- Men-sân! ?" Bâu-lân xúc động ?" Đó là một bằng chứng chân chính của tình bạn. Cậu biết đấy, cháu nó tin tưởng ở cậu lắm. Nếu có ai cứu được nó khỏi bệnh thì chính là cậu.
En-đru ra gọi dây nói ngay cho Thơ-rơ-gút. Năm phút sau, anh trở lại cho biết cuối tuần này, Me-ơ-ri sẽ vào nằm viện. Bâu-lân yên tâm rõ rệt, và lạc quan nghĩ đến bệnh viện Vích-to-ri-ơ, sự trông nom của En-đru và sự giám sát của Thơ-rơ-gút đến nỗi đối với Bâu-lân, Me-ơ-ri coi như đã được chữa khỏi rồi.
Hai hôm sau là hai ngày hết sức bận rộn. Đến thứ bảy, sau khi Me-ơ-ri và Bâu-lân lên tàu ở ga Pét-đinh-tơn sự tự chủ của En-đru cuối cùng đã thích ứng được với tình thế. Anh đã có thể ghì chặt Cơ-ri-xtin vào trong cánh tay và khẽ reo lên trên đường về phòng khám.
- Lại ở bên nhau thật đẹp đẽ biết bao, Cơ-rít em! Trời, một tuần hối hả làm sao!
Giọng nói hoàn toàn thích hợp. Nhưng làm như thể anh không nhìn thấy vẻ mặt nàng. Cơ-ri-xtin về ngồi một mình trong phòng, đầu hơi gục xuống, tay đặt trên đầu gối, không nhúc nhích.
Nàng đã hy vọng biết bao lúc mới trở về. Nhưng bây giờ trong thâm tâm nàng đặt ra câu hỏi đáng sợ: ?oTrời ơi! Chuyện này đến bao giờ thì chấm dứt, và bằng cách nào??

Chương 14
Những thành công của En-đru trong việc làm ăn đến tới tấp như một con lũ cuồn cuộn dân cao, phá tung chiếc đập và cuốn phăng phăng En-đru vào dòng nước mỗi ngày một chảy xiết hơn.
Sự cộng tác giữa En-đru với Hem-tơn và Ai-vơ-ri bây giờ chặt chẽ và có lợi hơn bao giờ. Ngoài ra, Phrít-men lại còn nhờ En-đru trông nom bệnh nhân ở khách sạn Pla-dơ hộ trong khi anh ta đi chơi gôn một tuần tại Lơ Tu-kê. Tiền công chia đôi, mỗi người một nửa. Thông thường, Hem-tơn là người thay chân cho Phrít-men, nhưng gần đây, En-đru ngờ rằng có chuyện bất hoà giữa hai người.
En-đru hãnh diện biết bao khi phát hiện ra rằng anh có thể lên thẳng buồng ngủ của một nữ tài tử điện ảnh nổi tiếng bị bệnh kịch phát, ngồi trên khăn dải giường bằng xa-tanh của nàng, sờ nắn cơ thể thờ ơ với dục tình của nàng bằng bàn tay thành thạo và có thể hút một điếu thuốc với nàng nếu anh có thời giờ.
Nhưng điều còn đáng hãnh diện hơn nữa là anh được sự tín nhiệm của Giô-díp Lơ Roa, người mà anh đã được vinh dự cùng ăn trưa hai lần trong tháng trước. En-đru biết trong đầu ông này nung nấu những ý nghĩ quan trọng. Lần gặp gỡ gần đây nhất, Lơ Roa đã thăm dò anh:
- Ông bác sĩ, chắc ông biết tôi đã nghĩ đến ông. Tôi đang chuẩn bị một việc kinh doanh khá lớn và cần đến nhiều ý kiến cố vấn xác đáng về y học. Tôi không muốn những kẻ to đầu chơi hai mặt nữa... Lão Răm-bâu to xác mà vô tích sự. Chúng tôi sẽ cho xuôi lão ta! Và tôi cũng không muốn có một đống những kẻ gọi là chuyên gia, nhâu nhâu lên nhưng chẳng đưa tôi đi đến đâu cả. Tôi muốn có một người cố vấn y học tự tin và sáng suốt, và tôi đã bắt đầu nghĩ đến ông. Ông thấy đấy, trong công việc kinh doanh, chúng tôi đã với tới một bộ phận dân chúng rộng lớn với những sản phẩm có tính chất quần chúng. Nhưng nay tôi thực bụng tin rằng đã đến lúc phải mở rộng diện hoạt động của chúng tôi ra thêm nữa và sản xuất ra những mặt hàng có tính chất khoa học hơn... Tách biệt các thành phần của sữa bò ra, dùng điện, dùng ánh sáng và máy móc rập thành viên, phun thành bột, kết quả là những viên Cơ-rê-mô có sinh tố B, bột Cơ-rê-mô-phắc và viên Lê-xi-tin chữa các bệnh thiếu dinh dưỡng, còi xương, thiếu máu, mấy ngủ. Ông hiểu ý tôi chứ, ông bác sĩ? Hơn nữa, tôi tin rằng nếu chúng tôi tổ chức việc sản xuất này theo những phương pháp được học chính quy hơn thì chúng tôi có thể trông mong ở sự giúp đỡ và thiện cảm của toàn thể giới y học. Chúng tôi có thể làm cho mỗi người bác sĩ, có thể nói như vậy được lắm, trở thành một người chào hàng cho chúng tôi. Nghĩa là cần quảng cáo một cách khoa học, ông bác sĩ ạ, cần đề cập đấn vấn đề khoa học. Đó là lý do vì sao tôi tin rằng có một bác sĩ trẻ tuổi đầu óc khoa học trong công ty sẽ giúp chúng tôi được rất nhiều. Bây giờ tôi muốn ông hiểu thật rõ ý tôi. Đây là một vấn đề hoàn toàn công khai và khoa học. Chúng tôi đang thực sự nâng cao vị trí của công ty chúng tôi lên. Xét đến những thứ chiết suất vô giá trị mà các bác sĩ hiện nay khuyên người bệnh dùng như Ma-rô-bin C, Vê-ga-tốc, Bô-nê-bran, thì tôi nghĩ với việc nâng cao tình trạng sức khoẻ chung cho dân chúng, chúng tôi sẽ làm một việc công ích lớn lao cho đất nước.
En-đru không có thời giờ để nghĩ trong một hạt đậu tươi, có lẽ có nhiều sinh tố hơn hàng chục hộp Cơ-rê-mô-phắc. Anh hân hoan không phải vì số lương mà anh sẽ được trả khi tham gia ban quản trị công ty mà vì nghĩ tới sự quan tâm của Lơ Roa đối với anh.
Chính Phran-xít là người đã bảo cho anh biết anh sẽ được lợi như thế nào qua những hoạt động vang dội của Lơ Roa trên thị trường. Ôi, thật thú vị biết bao được rẽ qua nhà nàng uống trà với nàng, được cảm thấy người phụ nữ kiều diễm quý phái này có thiện cảm đặc biệt với mình, và dành cho mình một nụ cười thân tình khiêu gợi. Quan hệ với nàng làm En-đru cũng trở nên thanh cao, tế nhị, làm anh thêm tự tin, sự bóng bẩy của anh thêm hào nhoáng. En-đru đã thấm dần cái triết lý của Phran-xít mà không hay. Được tay nàng dìu dắt, anh đang học cách chăm chút những thứ vụn vặt bề ngoài và lãng quên những điều sâu sắc, căn bản.
En-đru bây giờ không còn bối rối khi chạm trán với Cơ-ri-xtin nữa. Sau một giờ sống bên Phran-xít, anh có thể về nhà với vẻ hết sức tự nhiên. Anh không có thời giờ để ngạc nhiên trước sự thay đổi đáng kinh ngạc ấy. Giả sử có nghĩ đến thì cũng để lập luận rằng anh không yêu vợ Lo-rân-xơ, Cơ-ri-xtin thì không biết gì hết, và bất kỳ một người đàn ông nào đến một lúc nào đó trong cuộc đời mà chẳng đi đến cái ngõ cụt này. Cớ sao anh lại tự coi mình khác những người khác.
Để đền bù lại, En-đru cố tỏ ra ân cần với Cơ-ri-xtin, ăn nói với nàng một cách nể trọng, thậm chí còn bàn bạc các kế hoạch của anh với nàng. Nàng được biết anh dự định đến mùa xuân năm tới sẽ mua hẳn ngôi nhà ở phố Oen-bếch, và dọn khỏi Chét-xbơ-rơ khi nào sắp đặt xong xuôi. Bây giờ Cơ-ri-xtin không bao giờ lý lẽ với anh nữa, không bao giờ chê trách anh câu gì nữa, và nếu như nàng có bực dọc thì anh cũng không bao giờ nhận thấy. Nàng có vẻ sống một cách hoàn toàn thụ động. Cuộc sống lôi kéo En-đru quá ào ạt khiến cho anh không có thời giờ dừng lại lâu để suy nghĩ. Nhịp độ ấy làm anh thích thú. Anh có cảm giác giả tạo về sức mạnh của mình. Anh cảm thấy mình giàu sức sống do đó mà ngày một lớn lên hơn, làm chủ bản thân mình và vận mệnh mình.
Thế rồi, từ trên trời cao giáng xuống một lưỡi sét.
Một buổi tối, vợ một người chủ hiệu nhỏ ở gần nhà tên là Vai-lơ đến phòng khám phố Chét-xbơ-rơ. Bà Vai-lơ là một người đàn bà đứng tuổi, bé loắt choắt nhưng tinh nhanh, hoạt bát, một người Luân Đôn thự thụ, suốt đời chưa bao giờ đi xa quá Bao Ben. En-đru quen biết khá rõ hai vợ chồng Vai-lơ. Anh đã chăm sóc đứa con trai họ khi nó bị một bệnh xoàng hồi anh mới đến khu phố này. Hồi ấy, anh cũng đã từng đem giày đến nhờ họ vá lại. Chả là hai vợ chồng Vai-lơ đều là những người làm ăn hiền lành chăm chỉ, mở ngay tại nhà họ ở đầu phố Pét-đinh-tơn một cửa hiệu mang cái tên rất kêu là ?oTân trng, công ty hữu hạn?, một bên chữa giày, một bên giặt là. Nhười ta thường thấy Ha-ri Vai-lơ người rắn rỏi, mặt tai tái, áo không cổ và mặc sơ mi trần, đang kẹp khuông giày giữa hai đầu gối hoặc đang đích thân đẩy bàn là khi bên giặt là việc nhiều tuy ông đã mượn thên hai người làm.
Bà Vai-lơ đến thưa chuyện với En-đru về bệnh của chồng với giọng nhanh nhẩu thường ngày:
- Thưa bác sĩ, ông nhà tôi không được khoẻ. Mấy tuần nay, ông ấy cứ lệt bệt làm sao ấy. Tôi đã giục đi giục lại, bảo ông ấy đi khám nhưng ông ấy không chịu đi. Vậy ngày mai, bác sĩ có thể quá bộ đến nhà tôi được không? Tôi sẽ giữ ông ấy nằm nhà không cho đi đâu.
En-đru hẹn sẽ đến.
Sáng hôm sau, khi En-đru đến, Ha-ri Vai-lơ đang nằm trên giường. Ông cho biết từ ít lâu nay ông đau ngâm ngẩm trong người và bụng mỗi ngày một to. Mấy tháng gần đây, vòng bụng của ông tăng lên một cách khác thường. Như phần lớn những người cả đời không đau ốm bao giờ, ông tự giải thích tình trạng đó bằng nhiều cách. Ông cho rằng đó là do ông đã uống quá nhiều rượu mạch, hay có lẽ là do công việc cứ ngồi yên một chỗ gây ra.
Nhưng khám xong, En-đru cuộc phải bác bỏ những lời giải thích ấy. Anh tin chắc ông Vai-lơ có một cái u nang, tuy không nguy hiểm nhưng cần phải mổ. Anh cố làm cho hai vợ chồng Vai-lơ yên tâm bằng cách giải thích cho họ hiểu một khối u đơn giản như vậy mọc lên trong người như thế nào và gây ra đủ mọi chuyện phiền phức, nhưng những chuyện phiền phức ấy sẽ hết ngay khi khối u đó được cắt bỏ đi. Trong thâm tâm En-đru hoàn toàn tin tưởng ở kết quả phẫu thuật và anh đề nghị ông Vai-lơ nên vào bệnh viện công ngay.
Nhưng ở điểm này, bà Vai-lơ giơ tay lên trời:
- Ấy, không đâu, thưa bác sĩ. Tôi không muốn để ông Ha-ri nhà tôi vào bệnh viện công. ?" Bà ta cố ghìm côn xúc động ?" Tôi đã linh tính trước việc này? Ông ấy làm việc quá sức mà. Nhưng nay đã vậy, nhờ Trời, chúng tôi co khả năng lo liệu được. Chúng tôi chẳng giàu có gì, bác sĩ ạ, ông cũng biết đấy, nhưng chúng tôi cũng đã dành dụm được chút đỉnh. Bây giờ là lúc dùng đến. Tôi sẽ không để cho ông Ha-ri nhà tôi phải quỵ lụy đi xin giấy giới thiệu 1, phải xếp hàng xin vào nằm ở một bệnh viện công cộnh như thể ông ta là một người nghéo khó.
- Nhưng bà Vai-lơ ạ, tôi có thể thu xếp?
- Không, bác sĩ ạ, ông cứ cho ông nhà tôi vào một bệnh xá tư cho tôi. Ở gần đây không thiếu gì những bệnh xá tư. Và ông cứ tìm giúp hộ tôi một bác sĩ tư để mổ cho ông ấy. Tôi có thể cam đoan với ông, chừng nào tôi còn sống thì ông nhà tôi sẽ không bước chân vào một bệnh viện công cộng nào hết.
En-đru thấy bà ta kiên quyết giữ vững ý kiến. Và Ha-ri Vai-lơ cũng giống ý kiến vợ. Ông ta muốn được hưởng sự trông nom tốt nhất có thể có.
Tối hôm ấy, En-đru gọi dây nói cho Ai-vơ-ri. Nhờ đến Ai-vơ-ri bây giờ đã trở thành một điều tự nhiên đối với En-đru. Nhất là trong trường hợp này, có việc anh cần hắn ta giúp.
- Ông Ai-vơ-ri ạ, tôi muốn nhờ ông giúp một việc. Tôi có một bệnh nhân có một khối u cần cắt bỏ. Người cần cù tử tế nhưng không giáu có gì, ông hiểu chứ. Tôi e rằng ca này không có gì đáng chú ý lắm đối với ông, song tôi sẽ chịu ơn ông nếu ông vui lòng mổ ? chẳng hạn với tiền công bằng một phần ba tiền công thông thường.
Ai-vơ-ri rất lịch sự. Khôn có gì làm hắn ta vui lòng bằng được giúp ông bạn Men-sân bất kỳ việc gì trong phạm vi khả năng của y. Hai người bàn bạc với nhau về ca mổ trong dăm bảy phút, rồi En-đru gọi dây nói cho bà Vai-lơ.
- Tôi vừa mới nói chuyện xong với ông Cha-lơ Ai-vơ-ri, một nhà phẫu thuật ở khu Tây và là bạn thân của tôi. Ngày mai, ông ấy sẽ cùng với tôi lại thăm ông nhà, bà Vai-lơ ạ, vào 11 giờ trưa. Được không? Ông ta bảo rằng? bà có nghe rõ không đấy?? Bà Vai-lơ này, ông ta bảo rằng nếu thấy cần phải mổ thì ông ta chỉ lấy ba mươi ghi-ni. Tiền công thường lệ của ông ta là một trăm ghi-nê cơ đấy. Tôi thấy thế cũng là khá may cho chúng ta.
- Vâng, thưa bác sĩ, vâng ?" Giọng bà Vai-lơ có vẻ lo nhưng bà cố làm ra vẻ yên tâm. ?" Ông tử tế với chúng tôi quá. Tôi nghĩ chúng tôi có thể tìm cách nào đó thu xếp được.
Sáng hôm sau, Ai-vơ-ri cùng với En-đru đến thăm người bệnh, và hôm sau nữa thì Vai-lơ được chuyển vào bệnh xá Brăn-xlân ở quảng trường Brăn-xlân.
Đó là một ngôi nhà cổ nhưng tươm tất ở gần phố Chét-xbơ-rơ, một trong số nhiều bệnh xá ở khu này với giá tiền thuê buồng phải chăng nhưng trang bị dụng cụ thì nghèo nàn. Người bệnh phần lớn là những trường hợp chỉ cần có người ở cạnh trông nom thuốc men là đủ: những người bị bại liệt, bị bệnh tim mãn tính, các bà già nằm liệt giường mà vấn đề gay go chủ yếu chỉ là tránh để nằm mãi ở một tư thế cho khỏi mục da. Giống như những bệnh xá khác ở Luân Đôn mà En-đru đã đến, nó hoàn toàn không bao giờ được xây dựng nhằm mục đích hiện nay. Không có cầu thang máy, và phòng mổ là phòng kính trồng hoa trước kia. Nhưng bà Bắc-xtơn, người chủ bệnh xá này, là một y tá có bằng và là một phụ nữ cần cù. Mặc dầu có những nhược điểm ấy nhưng bệnh xá Brăn-xlân được cái là cọ rửa tẩy trùng sạch sẽ, không còn một vết bẩn nào, ngay cả ở những chỗ khe khẩm của sàn nhà phủ vải sơn bóng loáng.
Cuộc phẫu thuật được ấn định vào hôm thứ sáu, và vì Ai-vơ-ri không đến sớm hơn được nên sẽ bắt đầu vào một giờ muộn khác thường là hai giờ trưa.
En-đru là người đến trước, nhưng Ai-vơ-ri cũng đến rất đúng giờ. Y đi cùng với người gây mê và đứng nhìn người lái xe của y khênh vào trong nhà một túi dụng cụ to tướng. Y không đụng tay đến vì còn để lát nữa bàn tay của y được hoàn toàn chính xác khi cầm dao mổ. Tuy Ai-vơ-ri nói thẳng ra rằng y đánh giá bệnh xá này không được tốt cho lắm, song cử chỉ thái độ của y vẫn dịu dàng như mọi khi. Trong có mười phút, Ai-vơ-ri đã làm cho bà Vai-lơ đợi ở phòng ngoài được yên lòng, đã chinh phục được tình cảm của bà Bắc-xtơn và các cô y tá. Rồi mặc áo choàng và xỏ găng tay trong phòng mổ bé tí tẹo, y sẵng sàng bắt tay vào việc với vẻ mặt điềm tĩnh.
Bệnh nhân bước vào với dáng điệu tươi tỉnh, tin tưởng, cởi áo ngủ đưa cho một cô y tá đem đi ngay rồi trèo lên chiếc bàn hẹp. Biết là dù sao cũng phải trải qua sự thử thách này nên Vai-lơ đã dũng cảm đương đầu với nó. Trước khi người gây mê áp chiếc mặt nạ vào mặt ông, Vai-lơ còn mỉm cười nói với En-đru:
- Mổ xong chắc tôi sẽ khá hơn.
Giây phút sau, Vai-lơ đã nhắm chặt mắt và gần như hít lấy hít để hơi ê-te. Bà Bắc-xtơn tháo bỏ chỗ băng ra. Khu vực bôi i-ốt được phơi trần, sưng to khác thường như một cái gò bóng nhẫy. Ai-vơ-ri bắt đầu mổ.
Với dáng điệu trịnh trọng, Ai-vơ-ri tiêm một vài mũi sâu vào cơ lưng và nghiêm trang bảo En-đru:
- Để chống sốc. Bao giờ tôi cũng phải phòng xa.
Mũi dao của Ai-vơ-ri rạch một đường dài, và ngay lập tức, gần như một việc đáng buồn cười, chỗ đau lộ ra. Cái u nhô lên qua khe mổ như một quả bóng cao su căng phồng sũng nước. Sự chẩn đoán chính xác của En-đru làm anh thêm hài lòng về mình. Anh nghĩ Vai-lơ nhất định sẽ khỏe lên ngay sau khi cắt bỏ cái phần thừa phiền toái này, rồi anh nghĩ tiếp sang những người bệnh khác của anh, tay rút đồng hồ ra xem giờ.
Trong khi đó, với dáng điệu của nhà phẫu thuật bậc thầy, Ai-vơ-ri đang loay hoay với quả bóng, bình thản tìm cách vòng tay ra đằng sau nó tìm đến chỗ cuống nối nhưng lần nào cũng trật. Mỗi lần y định giữ lấy nó thì quả bóng lại trượt đi. Đã cố một lần không được rồi, y có cố đến hai mươi lần nữa chắc cũng vậy thôi.
En-đru bực bội nhìn sang Ai-vơ-ri, nghĩ: ?oLão này làm cái gì vậy??. Khoang bụng không rộng nhưng cũng có đủ chỗ để làm việc. En-đru đã từng thấy Lu-ê-lin, Đen-ni và hàng chục người khác ở bệnh viện cũ của anh trước kia có những động tác khéo léo chính xác trong những trường hợp chật chội hơn nhiều. Cái khéo của người bác sĩ ngoại khoa là phải biết sử dụng các dụng cụ của mình trong những hoàn cảnh vướng víu, thiếu không gian. Bỗng En-đru nhận ra rằng đây là ca mổ khoang bụng đầu tiên mà Ai-vơ-ri làm cho anh từ trước đến nay. Anh bất giác cất lại đồng hồ vào túi, nhích lại gần bàn mổ, vẻ mặt khá căng thẳng.
Ai-vơ-ri vẫn đang cố đưa dụng cụ ra đằng sau khối u, vẫn điềm nhiên, bình tĩnh và sắc sảo. Bà Bắc-xtơn và một cô y tá trẻ đứng cạnh với dáng điệu tin tưởng, không biết gì mấy về công việc. Người gây mê, một người có tuổi, tóc lốm đốm bạc, đăm chiêu lấy ngón tay cái gõ gõ vào đáy cái chai bịt nút. Trong phòng mổ nhỏ bé mái bằng kính, không khí êm ả, hết sức yên tĩnh. Người ta không cảm thấy có chuyện gì căng thẳng hay có một tấn bi kịch ghê gớm nào, chỉ có Ai-vơ-ri nhô một bên vai lên, cử động hai bàn tay đi găng, cố vòng ra đằng sau quả bóng cao su trơn nhẫy. Không hiểu sao, En-đru bỗng thấy lạnh người.
Anh nhận ra mình đang cau mày căng thẳng theo dõi. Anh lo sợ điều gì? Không có gì phải lo sợ, hoàn toàn không có gì. Đây là một ca mổ đơn giản, trong vài phút là xong.
Với một nụ cười yếu ớt như hài lòng, Ai-vơ-ri bỏ ý định tóm lấy cái cuống khối u. Cô y tá trẻ khúm núm nhìn Ai-vơ-ri khi y hỏi đưa con dao. Y từ từ đưa tay cầm lấy con dao. Trong đời nghề nghiệp của y, có lẽ chưa bao giờ y giống một nhà phẫu thuật vĩ đại trong tiểu thuyết bằng lúc này. Con dao cầm trong tay, trong lúc En-đru chưa kịp hiểu ra y định làm gì thì y đã rạch một rạch dài vào thành khối u trơn bóng.
Ngay sau đó, mọi sự việc xảy ra dồn dập.
Khối u vỡ ra đánh ục một cái, bắn lên trời một cục máu đen, rồi tất cả những gì chứa trong khối u đổ ùa vào khoang bụng. Một giây trước còn là một quả cầu căng tròn, một giây sau đã là một túi mô nhão nhoẹt nằm bẹp giữa một vũng máu ùng ục chảy. Bà Bắc-xtơn cuống quýt tìm gạc trong hộp.
Người gây mê ngồi bật ngay dậy. Cô y tá trẻ trông như muốn ngất xỉu. Ai-vơ-ri nghiêm trang bảo:
- Kẹp nào.
En-đru choáng váng kinh hoàng. Anh đã nhận ra rằng, không tóm được cuống khối u để thắt nó lại, Ai-vơ-ri đã mù quáng, bừa bãi rạch khối u? Mà đây lại là một khối u xuất huyết.
- Gạc nào. - Ai-vơ-ri nói bằng một giọng không hề xúc động. Y loay hoay mò mẫm trong đống bầy nhầy, cố kẹp lấy cuống u, cố hút chỗ máu ngập đầy khoang bụng, cố bịt bịt, đắp đắp, nhưng vẫn không làm sao kìm được máu cứ ồng ộc tuôn ra. Như một ánh chớp loé lên trong óc, En-đru bỗng hiểu ra: ?oTrời ơi! Lão này không biết mổ. Lão này không biết tí gì về mổ!?.
Người gây mê đặt ngón tay lên động mạch cảnh, thì thào nho nhỏ như có lỗi:
- Hình như nó sắp đi? ông Ai-vơ-ri ạ.
Ai-vơ-ri bỏ cái kẹp, lấy những miếng gạc đẫm máu nhét đầy khoang bụng rồi bắt đầu khâu lại vết rạch dài khi nãy.
Bây giờ không còn sưng phồng nữa, bụng Vai-lơ có vẻ lõm xuống, tím bầm, trống rỗng, lý do là Vai-lơ đã chết rồi.
- Nó đi rồi. ?" Người gây mê cuối cùng nói.
Ai-vơ-ri khâu nốt mũi cuối cùng, cẩn thận cắt đầu dây khâu, quay sang khay dụng cụ đặt kéo xuống. Thẫn thờ, En-đru không cử động được chân tay. Như người mất hồn, bà Bắc-xtơn, mặt trắng bệch như tờ giấy, kéo những chai nước nóng ra khỏi chăn. Hết sức cố gắng, bà ta có vẻ trấn tĩnh lại và bước ra khỏi phòng mổ. Người hộ lý, không biết chuyện đã xảy ra, đẩy xe cáng vào. Một phút sau, xác Ha-ri Vai-lơ được đưa lên gác, vào phòng ông ta.
Cuối cùng Ai-vơ-ri cất tiếng nói với một giọng điềm tĩnh trong khi cởi áo choàng.
- Rất không may. Tôi chắc là bị sốc. Ông Grây, ông có nghĩ như vậy không?
Grây, người gây mê, lẩm bẩm đáp lại. Ông ta đang bận thu dọn dụng cụ.
En-đru vẫn không nói ra lời. Trong cơn bàng hoàng, sững sờ, anh bỗng nhớ đến bà Vai-lơ đứng đợi dưới nhà. Hình như Ai-vơ-ri đọc được ý nghĩ ấy. Y bảo:
- Đừng ngại, ông Men-sân ạ. Tôi sẽ xuống nói với người đàn bà bé nhỏ ấy. Lại đây. Tôi sẽ giải quyết cho ông xong ngay bây giờ.
Như một cái máy, như một người không còn khả năng cưỡng lại được nữa, En-đru theo chân Ai-vơ-ri xuống cầu thang vào phòng đợi. Anh vẫn còn thẫn thờ, thấy lờm lợm buồn nôn ở cổ, không nói được câu nào với bà Vai-lơ. Chính Ai-vơ-ri là người vươn lên thích nghi với tình thế.
- Bà Vai-lơ thân mến, - y nói với giọng thương cảm bề trên, nhẹ nhàng đặt tay lên vai bà ta ?" đáng tiếc, đáng tiếc là chúng tôi đem lại cho bà những tin không hay.
Bà Vai-lơ chắp hai tay đi đôi găng da dê nâu sờn cũ lại với nhau, nỗi kinh hoàng và vẻ cầu khẩn lẫn lộn trong con mắt:
- Thưa sao ạ?
- Ông nhà, thật tội nghiệp, bà Vai-lơ ạ, mặc dầu chúng tôi đã làm tất cả mọi việc có thể làm cho ông ấy?
Bà ta khuỵu xuống ghế, mặt tái nhợt, hai bàn tay đi găng vẫn chắp lại với nhau, thì thào bằng một giọng xé lòng:
- Ha-ri! Anh Ha-ri ơi!
- Thay mặt cho bác sĩ Men-sân, bác sĩ Grây, bà Bắc-xtơn và bản thân tôi - Ai-vơ-ri nói tiếp, giọng rầu rầu ?" Tôi chỉ có thể đoan quyết với bà là không có một thế lực nào trên đời này có thể cứu được ông nhà. Và dù cho ông nhà có qua được cuộc phẫu thuật này? - Y nhún vai một cách có ý nghĩa.
Bà Vai-lơ ngẩng đầu lên nhìn y, cố hiểu lời y nói, ngay cả trong giây phút bàng hoàng này vẫn nhận ra được thái độ hạ cố, tử tế của y đối với bà. Bà nói qua hàng nước mắt:
- Xin cảm ơn lời an ủi của bác sĩ.
- Tôi sẽ bảo chị y tá xuống với bà. Bà hãy cố chịu đựng. Cảm ơn bà, cảm ơn về sự can đảm của bà.
Ai-vơ-ri ra khỏi phòng và một lần nữa En-đru lại đi theo hắn. Đến cuối phòng chờ là văn phòng, bên trong không có ai, cửa vẫn để ngỏ. Y bước vào, tìm hộp thuốc lá, châm một điếu và hít một hơi dài. Gương mặt y hơi tái so với lúc bình thường, nhưng cái cằm y, bàn tay y không hề run, y vẫn điềm nhiên như không. Y lạnh lùng nói:
- Thế là xong. Tôi rất tiếc, ông Men-sân ạ. Tôi không ngờ khối u này lại xuất huyết. Nhưng những chuyện như vậy vẫn cứ xảy ra, dù ta có chuẩn bị chu đáo đến đâu đi nữa, ông biết đấy.
Gian phòng nhỏ có độc chiếc ghế đút dưới bàn. En-đru buông mình ngồi phịch xuống cái bệ bọc da chạy bao quanh lò sưởi, lòng nôn nao, nhìn vào cái cây cảnh trồng trong một cái chậu màu xanh ngả vàng đặt ở trên ghi lò sưởi trống trơ. Anh cảm thấy người khó chịu, bải hoải, sắp ngã khuỵu mất. Anh không xua nổi hình ảnh Ha-ri Vai-lơ, một mình không cần ai đỡ đi đến bàn mổ? ?oMổ xong chắc tôi sẽ khá hơn nhỉ?? rồi mười phút sau thì nằm sõng sượt trên cáng thành một cái xác không hồn, thân hình bị băm nát. Anh nghiến hai hàm răng lại với nhau kêu kèn kẹt, lấy tay ôm mặt.
Ai-vơ-ri nhìn chăm chú đầu điếu thuốc:
- Cố nhiên hắn ta không chết trên bàn mổ. Tôi mổ xong rồi hắn ta mới chết. Mọi chuyện diễn ra bình thường. Không phải điều tra cái gì cả.
En-đru ngẩng đầu lên. Người anh run bắn, tức sôi lên trước sự yếu đuối của mình trong cảnh huống kinh khủng này mà Ai-vơ-ri đã đương đầu một cách thản nhiên. Anh nói như phát điên:
- Trời ơi, đừng nói nữa. Ông biết rõ là ông đã giết chết người ta rồi. Ông không phải là một nhà phẫu thuật. Ông chưa bao giờ và sẽ không bao giờ là một nhà phẫu thuật, ông là một tên đồ tể bỉ ổi nhất mà tôi gặp trong đời tôi.
Không khí im lặng. Ai-vơ-ri nhìn En-đru một cách lạnh lùng, nghiêm khắc.
- Tôi khuyên ông không nên nói năng kiểu đó, ông Men-sân.
- Ông không thích à? ?" Toàn thân En-đru run lên trong một tiếng nấc điên cuồng ?" Tôi biết là ông không thích! Nhưng đó là sự thật. Tất cả những ca mổ mà tôi giao cho ông từ trước đến nay chỉ là trò chơi trẻ con. Nhưng lần này, ca mổ thực sự đầu tiên mà tôi với ông cùng làm? ôi, lạy Trời, lẽ ra tôi phải biết từ trước mới phải. Tôi cũng khốn nạn không kém gì ông.
- Bình tĩnh lại đi, ông điên à? người ngoài có thể nghe thấy.
- Nghe thấy thì có sao? ?" Lại một cơn giận yếu ớt khác nổi lên. En-đru nghẹn ngào ?" Ông cũng biết không kém gì tôi đó là sự thật: ông vụng về vô cùng? gần như một vụ giết hại!
Có lúc tưởng chừng như Ai-vơ-ri sẽ đấm cho En-đru một quả lăn từ bệ lò sưởi xuống ngã quay ra bất tỉnh. Với vóc người và sức lực ấy, y có thể dễ dàng làm như vậy được lắm. Nhưng y cố hết sức ghìm lại. Y không nói thêm một lời nào nữa, quay lưng bỏ ra ngoài. Nhưng gương mặt lạnh lùng tàn nhẫn của y có một vẻ căm tức biểu lộ một mối thù sẽ không bao giờ quên.
En-đru cứ ngồi yên như thế trong văn phòng, tì trán vào thành đá lạnh lẽo của lò sưởi trong bao nhiêu lâu anh không biết nữa. Sau cùng anh đứng dậy, buồn rầu nhớ đến việc phải làm. Tai họa khủng khiếp này đã giáng cho anh một đòn choáng váng như với sức mạnh tàn phá của một quả đạn. Anh có cảm tưởng chính anh bị mổ phanh bụng, bị moi hết ruột gan. Nhưng anh vẫn cử động như một cái máy, chân bước như một người lính đã bị trọng thương, buộc lòng phải làm những công việc mà người ta trông chờ ở anh với những động tác đã thành nếp.
Trong tâm trạng đó, En-đru cố làm cho xong buổi đi thăm bệnh. Rồi lòng nặng trĩu, đầu rức như búa bổ, anh trở về nhà. Chiều đã muộn, đã gần bảy giờ. Anh về vừa kịp cho buổi khám tối.
Phòng khám cửa trước đã chật ních bệnh nhân. Phòng khám nhỏ cũng đông nghịt, người ngồi ra tận ngoài cửa. Như người sắp chết, En-đru nặng nhọc nhìn khắp lượt các bệnh nhân của anh: buổi tối mùa hè hôm nay mát mẻ đẹp đẽ, thế mà họ vẫn tụ tập lại đây để sùng bái điệu bộ của anh, con người anh: hầu hết là phụ nữ trong đó số đông là các cô nhân viên cửa hàng Lo-ri-ơ, những người đã đến khám ở chỗ anh từ bao nhiêu tuần nay, đã được những nụ cười, những cử chỉ khéo léo của anh khuyến khích, khuyên nhủ cứ nên tiếp tục điều trị. Anh thẫn thờ nghĩ: vẫn là cái phường cũ, trò hề cũ.
Anh buông mình xuống chiếc ghế xoay trong phòng khám, bắt đầu những nghi thức hàng ngày đằng sau một thứ mặt nạ phủ ngoài mặt:
- Cô thấy thế nào? Ừ, tôi thấy có hơi khá hơn. Mạch đập tốt hơn. Thuốc ấy dùng có hiệu quả đấy, cô em thân mến. Dùng nó cô không thấy khó chịu chứ?
Anh sang chỗ Cơ-ri-xtin đang đứng đợi, đưa cho nàng lọ thuốc không, đi qua hành lang sang phòng khám chính để lại tuôn ra vẫn những câu hỏi nhạt nhẽo đó, bày tỏ vẫn sự thiện cảm giả tạo đó, rồi quay lại hành lang, cầm lọ thuốc đã đổ đầy trở về phòng khám nhỏ, cứ thế đi qua đi lại mãi cái vòng luẩn quẩn ghê rợn trong đó anh tự giam mình.
Một buổi tối ngột ngạt. En-đru cảm thấy người đau như dần nhưng vẫn cố tiếp tục khám, nửa để dầy vò thân mình nửa vì tâm trạng trống rỗng không hồn nó làm anh không thể dừng lại được. Chân cứ đi đi lại lại mãi trong cơn đau đớn ê chề, En-đru không ngừng tự hỏi: ?oMình đi đâu thế này? Trời ơi, mình đi đâu thế này??.
Sau cùng, muộn hơn mọi ngày, đến mười giờ kém mười lăm thì hết bệnh nhân. En-đru đóng cửa ngoài phòng khám nhỏ sang phòng khám lớn, tại đó theo lệ thường Cơ-ri-xtin đã chờ sẵn, chuẩn bị đọc lại tên những người đã đến khám bệnh để ghi vào sổ cái.
Lần đầu tiên từ bao nhiêu tuần nay, En-đru thực sự nhìn người vợ mình, chăm chú ngắm nhìn gương mặt nàng trong khi nàng cúi đầu xem bảng danh sách cầm ở tay. Mặc dầu bản thân anh đang trong tâm trạng thẫn thờ ngây dại, anh vẫn phải sững sốt khi thấy nàng đã thay đổi đến nhường nào. Gương mặt nàng đờ đẫn, miệng nàng xịu xuống. Tuy nàng không nhìn anh nhưng anh cũng thấy được đôi mắt nàng chứa chất một nỗi buồn ảm đạm.
Ngồi vào bàn, trước mặt là quyển sổ cái nặng nề, En-đru cảm thấy một bên sườn đau nhói. Nhưng thể xác anh, cái vỏ bên ngoài vô tri vô giác đó không để lộ một tí nào sự xáo động ấy ra bên ngoài. Anh chưa kịp nói thì Cơ-ri-xtin đã bắt đầu đọc tên.
En-đru cứ tiếp tục ghi, đánh dấu vào trong quyển sổ cái: đến thăm tại nhà thì đánh một dấu gạch chéo, khám tại phòng khám thì đánh dấu tròn, rồi ghi tổng số những tội lỗi của anh.
Khi xong, Cơ-ri-xtin hỏi bằng một giọng mà chỉ đến hôm nay anh mới nhận thấy sự mỉa mai run rẩy trong lời nói:
- Hôm nay được bao nhiêu?
En-đru không trả lời, anh không trả lời nổi. Nàng đi ra khỏi phòng. Anh nghe thấy tiếng chân Cơ-ri-xtin lên gác về phòng nàng, nghe thấy tiếng khép cửa nhè nhẹ của nàng. Anh ngồi lại một mình: cổ khô khấc, bàng hoàng, đờ đẫn.
Mình đi đâu thế này? Trời ơi, mình đi đâu thế này?
Bỗng nhiên, mắt anh chợt nhìn vào cái túi thuốc lá chứa đầy tiền, căng phồng lên với số tiền thu được trong ngày. Một cơn điên nữa rần rật trong người. Anh cầm lấy cái túi quẳng vào góc phòng. Nó rơi đánh phịch một cái.
Anh đứng bật dậy. Anh thấy ngột ngạt, tức thở.
Anh chạy ra khỏi phòng khám, ra mảnh sân nhỏ sau nhà, một cái giếng nhỏ của bóng tối giữa các vì sao. Anh yếu ớt dựa người vào mảnh tường gạch và nôn oẹ dữ dội.
--------------------------------
1 Đây là giấy giới thiệu của những người hảo tâm đã góp tiền xây dựng và bảo dưỡng những bệnh viện làm phúc. Có giấy giới thiệu ấy thì được vào bệnh viện dễ dàng hơn.

Chương 15
En-đru trở mình trên giường suốt đêm, mãi đến sáu giờ sáng mới thiếp đi. Dậy muộn, hơn chín giờ anh mới xuống dưới nhà, người xanh xao, mắt hùm hụp. Cơ-ri-xtin đã ăn sáng và ra phố rồi. Thông thường, việc đó không có gì làm anh phải băn khoăn. Nhưng, hôm nay, nó làm cho anh đau đớn, lo lắng, cảm thấy hai vợ chồng đã xa cách nhau đến nhường nào.
Chị Ben-nét dọn lên cho En-đru đĩa trứng đúc thịt rán vàng nhưng anh không ăn nổi, các cơ ở họng anh không chịu nuốt. Anh uống một tách cà phê, rồi như bị một cái gì thúc đẩy, anh pha một cốc uýt-ki với xô-đa uống luôn. Sau đó, anh chuẩn bị bắt tay vào công việc trong ngày.
Tuy En-đru làm việc vẫn còn như cái máy, song động tác của anh đã bớt thẫn thờ hơn hôm trước. Một ánh sáng lờ mờ, một tia sáng đùng đục đã bắt đầu chiếu rọi vào tâm trí mung lung mê muội của anh. Anh biết anh đang ở bên bờ một cuộc khủng hoảng khủng khiếp. Anh cũng biết rằng một khi đã rơi xuống vực thẳm ấy rồi thì anh sẽ không bao giờ ngoi lên được. Cố trấn tĩnh, En-đru mở cửa nhà xe lấy xe ra. Cố gắng ấy làm lòng bàn tay anh đẫm mồ hôi.
Mục đích chính của anh sáng nay là đến bệnh viện Vích-to-ri-ơ. Anh đã hẹn với bác sĩ Thơ-rơ-gút khám cho Me-ơ-ri. Ít ra đây là một lời hẹn mà anh không muốn lỡ. Anh cho xe chạy từ từ đến bệnh viện. Thực ra, ngồi trên xe, anh cảm thấy dễ chịu hơn khi đi bộ. Anh lái đã quen rồi nên nó trở thành một thứ phản xạ tự nhiên.
Đến bệnh viện Vích-to-ri-ơ, anh cho xe vào bến đỗ, rồi lên phòng bệnh nhân. Gật đầu chào người xơ trông nom trong bệnh viện, anh đến thẳng giường Me-ơ-ri sau khi rẽ qua phòng y vụ lấy bệnh án. Anh ngồi xuống mé giường trải khăn đỏ, biết cô gái mỉm cười với anh và biết có bó hồng to bên cạnh giường, nhưng mắt anh vẫn chăm chú xem biểu đồ bệnh án mà anh không thấy hài lòng.
- Chào chú En-đru ?" Me-ơ-ri nói ?" Chú xem hoa của cháu có đẹp không. Cô Cơ-ri-xtin đem đến cho cháu hôm qua đấy.
En-đru nhìn cô gái. Má không ửng hồng nữa, nhưng hơi gầy so với hôm mới vào viện.
- Ừ, hoa đẹp nhỉ. Me-ơ-ri, cháu thấy thế nào?
- Tốt lắm chú ạ. ?" Mắt cô gái ngoảnh đi một lát rồi quay lại, chan chứa một niềm tin tưởng nồng nhiệt ?" Cháu chắc sẽ không lâu nữa đâu. Chú sẽ thấy nay mai là cháu khỏi thôi.
Niềm tin tưởng ấy trong lời nói và nhất là trong ánh mắt làm En-đru thấy nhói trong lòng. Anh nghĩ: ?oTrong chuyện này nhỡ xảy ra điều gì rủi thì đó sẽ là ngọn đòn cuối cùng giáng xuống mình?.
Vừa lúc ấy, bác sĩ Thơ-rơ-gút đi thăm bệnh nhân qua. Thấy En-đru, ông đi ngay về phía anh, vui vẻ nói:
- Chào anh Men-sân. Sao thế kia? Anh ốm à?
En-đru đứng dậy:
- Không, tôi khoẻ, cảm ơn ông.
Bác sĩ nhìn En-đru với con mắt là lạ, rồi quay sang giường Me-ơ-ri:
- Nào, rất hân hạnh được anh yêu cầu cùng tôi hội chẩn bệnh nhân này. Xơ ơi, đặt giúp tôi cái bình phong.
Hai người cùng khám cho Me-ơ-ri trong mười phút, rồi Thơ-rơ-gút lại chỗ tường hõm cạnh cửa sổ cuối cùng, ở đó họ có thể quan sát khắp phòng mà không ai nghe được câu chuyện giữa hai người. Thơ-rơ-gút hỏi:
- Ý kiến anh thế nào?
Trong tâm trạng nửa tỉnh nửa mê, En-đru nghe thấy tiếng mình trả lời:
- Tôi chưa biết ý kiến của ông, thưa bác sĩ Thơ-rơ-gút, song tôi thấy sự tiến triển của trường hợp này không thật đáng hài lòng.
Thơ-rơ-gút giật giật hàng ria mép:
- Có một hai triệu chứng?
- Tôi thấy hình như bệnh hơi phát triển?
- Tôi không nghĩ như vậy, anh Men-sân ạ.
- Nhiệt độ thất thường hơn.
- Hừm, có thể.
- Xin thứ lỗi cho tôi về ý kiến đề xuất này. Tôi hiểu rõ vị trí giữa ông và tôi, nhưng trường hợp này đặc biệt hệ trọng đối với tôi? Xét tình trạng hiện nay, ông thấy có nên áp dụng liệu pháp bơm khí màng phổi không? Chắc ông còn nhớ, tôi rất mong được áp dụng liệu pháp ấy ngay từ khi Me-ơ-ri? từ khi người bệnh này mới vào đây.
Thơ-rơ-gút liếc ngang mắt nhìn En-đru. Vẻ mặt ông đổi khác, nét mặt đanh lại.
- Không, anh Men-sân ạ, tôi nghĩ đây không phải là một trường hợp cần bơm khí. Trước đây và bây giờ, tôi cũng nghĩ như vậy.
Hai người cùng im lặng. En-đru không nói thêm được một lời nào. Anh đã biết tính Thơ-rơ-gút ngang bướng, không ai lay chuyển nổi. Anh cảm thấy mệt mỏi rã rời, cả về thể chất lẫn tinh thần, không đủ sức tiếp tục một cuốc tranh luận mà nó có thể chẳng đem lại kết quả gì. Gương mặt ngay đờ, anh nghe Thơ-rơ-gút tiếp tục nói lên quan điểm của ông ta về trường hợp này. Khi Thơ-rơ-gút nói xong và đi thăm tiếp các giường bệnh thì En-đru trở lại với Me-ơ-ri, bảo Me-ơ-ri anh sẽ sớm lại thăm cô sau rồi ra về. Ra đến cổng, En-đru nhờ người gác cổng gọi dây nói về nhà báo anh không về ăn trưa.
Bây giờ mới hơn một giờ. Tâm trạng En-đru vẫn còn nặng nề, anh đau đớn ngẫm nghĩ về mình và hoa mắt vì đói. Đến gần cầu Bát-tơ-ri, anh dừng xe ở một phòng trà bình dân nho nhỏ. Anh gọi cà phê và mấy khoanh bánh mì phết bơ nóng. Nhưng anh chỉ uống được có cà phê, bụng anh không chịu ăn mấy khoanh bánh. Anh cảm thấy cô gái bán hàng nhìn anh lấy làm lạ.
- Ông không ưng à? Tôi đổi nhé.
En-đru lắc đầu, bảo cô gái tính tiền. Trong khi cô gái viết biên lai, anh bỗng nhận ra mình đang đần độn đếm những chiếc khuy đen bóng trên ngực áo cô. Đã có lần, rất lâu lắm rồi, anh đã nhìn đăm đăm ba cái khuy ngọc trai trong một lớp tiểu học ở Blây-nen-li. Bên ngoài, một lớp sương mù vàng ệch giăng kín mặt sông. Từ cõi xa xăm trong óc, anh nhớ có hai người bệnh hẹn gặp chiều nay ở phố Oen-bếch. Anh từ từ lái xe về phố đó.
Chị y tá Sáp đang cáu kỉnh, đó là sự thường ở chị mỗi khi En-đru yêu cầu chị đến làm việc vào ngày thứ bảy. Tuy vậy, chị cũng phải hỏi anh có ốm không. Rồi, dịu giọng lại ?" vì chị bao giờ cũng đặc biệt kính nể bác sĩ Hem-tơn ?" chị báo với En-đru là Hem-tơn đã gọi dây nói cho anh hai lần từ trưa đến giờ.
Sau khi chị Sáp ra khỏi phòng, En-đru ngồi một mình ở bàn giấy, mắt trân trân nhìn về đằng trước. Người bệnh đầu tiên đến vào lúc hai rưỡi ?" một người bị bệnh tim, một nhân viên trẻ tuổi làm việc ở Uỷ ban Lao động hầm mỏ mà ông Gin gửi đến cho anh. Anh ta thực sự có vấn đề ở van tim. En-đru dành rất nhiều thời gian cho người bệnh này, khám rất kỹ và dặn dò anh ta thật cho đáo.
Sau cùng, khi người ấy lục túi rút ra cái ví mỏng tang, En-đru vội nói ngay:
- Đừng trả tiền tôi bây giờ. Đợi tôi gửi giấy thanh toán tiền lại nhà hẵng hay.
En-đru cảm thấy khoan khoái lạ thường khi nghĩ anh sẽ không bao giờ gửi giấy đòi tiền người bệnh ấy, anh đã mất đi rồi cơn khát vọng tiền tài và bây giờ anh có thể lại khinh rẻ đồng tiền.
Tiếp đến, người bệnh thứ hai là bà Bây-xđen, một người đàn bà khoảng bốn mươi nhăm tuổi, chưa chồng, một trong những bệnh nhân trung thành nhất của anh. Tim En-đru giật thót lại khi thấy bà ta. Giàu có, vị kỷ, bệnh tưởng, bà ta thuộc cùng một loại người với bà Rây-bơn mà anh đã có lần cùng Hem-tơn khám tại bệnh xá Se-rinh-tơn, duy có điều bà này còn trẻ người hơn và chăm chút đến bản thân mình nhiều hơn.
En-đru ngồi nghe chán chường, tì trán vào lòng bàn tay, trong khi bà Bây-xđen tươi tỉnh kể lể tất cả những gì đã xảy ra đối với cơ thể bà từ buổi anh khám cho bà cách đây mấy hôm.
Bỗng En-đru ngẩng đầu lên:
- Bà đến gặp tôi làm gì, bà Bây-xđen?
Bà ta đang nói dở chừng một câu bỗng im bặt, nửa mặt bên trên vẫn còn giữ vẻ vui thích, nhưng mồm thì từ từ há ra. En-đru nói tiếp:
- Ồ, tôi biết là tại tôi. Tôi bảo bà đến. Nhưng thực ra mà nói, người bà không sao cả.
- Ơ kìa, bác sĩ Men-sân! ?" Bà ta thật sự há hốc mồm, không tin ở tai mình.
Hoàn toàn đúng như vậy. Với cái nhìn thấu suốt tàn nhẫn, En-đru biết rằng mọi triệu chứng của bà ta đều do tiền bạc mà ra. Cả đời, bà ta chưa hề lao động một ngày nào, cơ thể bà ta mềm nhũn, được nâng niu chiều chuộng, được nhồi nhét thức ăn quá mức. Bà ta ngủ không được là do bà ta không chịu vận động các bắp thịt. Thậm chí bà ta cũng không vận động bộ óc bà ta nữa. Bà ta không có việc gì làm ngoài việc xé các tờ ngân phiếu, nghĩ đến tiền lãi, mắng mỏ người làm và nghĩ xem bà ta và con chó bông của bà nên ăn gì. Giá như bà ta chịu ra khỏi căn phòng của mình và làm một việc gì thật sự, giá như bà ta đình chỉ những viên thuốc nho nhỏ, xinh xinh, thuốc giảm đau, thuốc ngủ, thuốc nhuận tràng, và tất cả những thứ đáng vứt sọt rác khác, giá như bà ta đem một ít tiền của mình cho người nghèo, giúp đỡ người khác và đừng nghĩ về bản thân mình nữa thì có hơn không. Nhưng bà ta sẽ không bao giờ, không bao giờ làm những việc ấy, có yêu cầu bà ta cũng chẳng có ích gì. Bà ta chết về phần hồn rồi. Cũng như En-đru vậy, cầu Trời tha tội cho anh!
En-đru nặng nhọc nói:
- Rất tiếc tôi sẽ không giúp ích bà được gì thêm nữa, bà Bây-xđen ạ. Tôi? có lẽ tôi sẽ đi xa. Nhưng tôi cầm chắc bà sẽ tìm được các bác sĩ khác ở quanh quẩn đây, họ sẽ quá sung sướng được hầu hạ bà.
Bà ta há hốc mồm mấy lần như con cá đớp hơi, rồi một vẻ sợ hãi thực sự hiện trên gương mặt. Bà ta chắc chắn, chắc chắn một trăm phần trăm là En-đru đã mất trí. Không nán lại cãi lý với anh nữa, bà ta đứng dậy, hấp tấp thu vén túi xách và vội vã rút lui.
Chuẩn bị về nhà, En-đru đóng sập các ngăn kéo bàn giấy của anh lại với một cử chỉ kết thúc. Nhưng anh chưa kịp đứng lên thì chị Sáp đã nhảy bổ vào, nụ cười tươi tỉnh:
- Bác sĩ Hem-tơn đến gặp ông. Oâng ấy đích thân đến chứ không gọi dây nói nữa.
Ngay phút sau, Hem-tơn đã có mặt trong phòng, vui vẻ châm một điếu thuốc, ngả người vào lòng ghế; trong ánh mắt có một ý định rõ rệt. Giọng nói anh ta chưa bao giờ thân mật như hôm nay:
- Xin lỗi đến quấy rầy cậu vào một ngày thứ bảy. Nhưng mình biết là cậu đang ở đây, vì vậy mình đưa quả núi đến gặp Ma-bô-mết. Này, Men-sân ạ, mình đã được nghe hết về chuyện ca mổ hôm qua. Và xin nói với cậu mình khoái chí lắm. Đã đến lúc cậu nên mở mắt ra với ông bạn vàng Ai-vơ-ri.
Hem-tơn bỗng đổi sang giọng hiểm độc:
- Tưởng cũng nên để cậu biết từ ít lâu nay mình đã hơi tách khỏi Ai-vơ-ri và Phrít-men rồi. Họ không cùng một cánh với mình nữa. Trước đây, ba đứa cộng tác với nhau, rất có lợi, nhưng bây giờ mình khá chắc chắn là hai đứa chúng nó xà xẻo phần của mình. Ngoài ra, mình cũng chán cả cái khía cạnh đồ tể của Ai-vơ-ri nữa. Nó có phải là nhà phẫu thuật đâu; cậu nói không sai tí nào. Nó chỉ là một tên phá thai ghê tởm mà thôi. Cậu không ngờ phải không? Cậu cứ tin ở lời mình. Có mấy cái bệnh xá ở cách đây chưa đến một trăm dặm không làm việc gì khác ngoài cái việc ấy ?" ồ, trông rất xinh xắn và công khai hẳn hoi ?" và Ai-vơ-ri là tên trùm nạo. Phrít-men cũng không hơn gì. Nó chỉ là một tên buôn lậu ma tuý, mà lại không láu cá bằng Ai-vơ-ri. Một ngày kia, thế nào nó cũng vào ngồi nhà pha cho mà xem. Còn bây giờ, ông bạn ạ, mình muốn nói với cậu một vấn đề có lợi cho cậu. Mình muốn để cậu biết tất cả mặt trái của những tay bợm ấy vì mình muốn cậu tẩy chay chúng nó và đi với mình. Cậu hãy còn ngây thơ quá. Cậu chưa hưởng đủ cái phần xứng đáng với cậu. Chẳng lẽ cậu lại không biết là khi Ai-vơ-ri kiếm được một trăm ghi-ni về một ca mổ thì lẽ ra nó phải trao lại cho đứa giới thiệu năm mươi ghi-ni à? Thế mà nó đưa cho cậu bao nhiêu? Chỉ có mười lăm hoặc cùng lắm là hai mươi ghi-ni. Thế không được, Men-sân ạ. Sau cái việc tai hại hôm qua, ở vào địa vị cậu thì mình không chịu được. Mình chưa nói gì với chúng nó đâu, mình phải khôn chứ. Nhưng kế hoạch của mình là như thế này nhé. Bỏ rơi mẹ chúng nó đi, cậu với mình hai đứa hợp thành một nhóm nhỏ riêng. Với lại chúng mình đã là bạn thân với nhau từ hồi còn đi học cơ mà, có phải không? Cậu hợp với mình lắm. Xưa nay mình bao giờ cũng thấy cậu rất ăn ý với mình. Mình còn có thể bày vẽ cho cậu nhiều điều hay.
Hem-tơn ngừng lời để châm điếu thuốc khác, rồi mỉm cười với vẻ thân tình, tâm sự và khoe những việc y có thể làm được trên phương diện người cộng sự:
- Cậu có lẽ không tin được những trò xiếc mà mình đã làm đâu. Cậu có biết trò ảo thuật gần đây nhất của mình là gì không? Mỗi mũi tiêm ba ghi-ni, mà là tiêm nước lã. Một hôm có bệnh nhân đến hỏi thuốc. Mình quên khuấy đi mất chưa đi mua loại thuốc quái quỷ đó. Không muốn làm cho bà ta thất vọng, mình hút luôn nước lã vào bơm tiêm. Hôm sau bà ta trở lại bảo bà ta cảm thấy dễ chịu hơn so với tất cả các lần tiêm trước. Thế là mình cứ tiếp tục. Sao lại không? Bao giờ, chung quy lại thì cũng là lòng tin và lọ nước pha màu. Nói thế chứ mình có thể tiêm cho họ tất cả các loại dược phẩm có trên đời, nếu cần. Mình không phải là một tay không biết nghề. Ơn Trời, không phải! Chỉ có điều là mình khôn, và nếu cậu với mình ăn cánh với nhau, Men-sân ạ, cậu với bằng cấp của cậu và mình với tài khôn khéo của mình, thì chúng mình sẽ hốt ra bạc. Phải cần hai người, cậu hiểu không? Bao giờ người ta cũng muốn hỏi thêm ý kiến người thứ hai nữa. Mình có nhắm một tay phẫu thuật trẻ tuổi khá lắm. Cừ hơn Ai-vơ-ri nhiều! Mình sẽ kéo hắn ta nhập bọn với chúng mình sau. Rồi ra chúng mình thậm chí sẽ có bệnh xá riêng nữa chứ. Đến lúc đó thì tha hồ giàu có.
En-đru ngồi yên không nhúc nhích, gương mặt trơ trơ. Anh không giận gì Hem-tơn mà chỉ ghê tởm bản thân mình. Không có lời lẽ nào vạch ra cho anh thấy rõ hơn cách sống của anh hiện nay, những việc anh làm, con đường anh đã đi, bằng lời rủ rê này của Hem-tơn.
Sau cùng, thấy tình thế đòi hỏi anh phải có câu trả lời, En-đru lẩm bẩm:
- Mình không thể nhập bọn với cậu được, Phrét-đi ạ. Mình bỗng nhiên thấy ghê tởm. Mình nghĩ có lẽ mình sẽ dừng lại ở đây một thời gian. Trên mỗi dặm vuông ở thành phố này đã có quá nhiều tên lang thú rồi. Cũng có người lương thiện, cố làm việc cho tốt, hành nghề một cách đúng đắn, trung thực, nhưng còn lại chỉ toàn là loài lang thú. Chính những tên lòng lang dạ thú ấy đã tiêm những mũi tiêm không cần thiết kia, đã xẻo những cặp a-mi-đan và những mẩu ruột thừa không nguy hại gì hết, chuyền cho nhau bệnh nhân như chuyền cho nhau quả bóng, chia nhau tiền công, đi phá thai, khuyên người ta dùng những thuốc khoa học giả hiệu, lúc nào cũng chạy theo đồng tiền.
Bộ mặt Hem-tơn đỏ dần lên. Y ấp úng:
- Nói quái quỷ gì thế hử? Thế còn cậu?
En-đru nặng nhọc nói:
- Mình biết, Phrét-đi ạ. Mình không hơn gì. Mình thực không muốn có sự xích mích nào giữa hai chúng mình. Cậu đã là người bạn tốt nhất của mình.
Hem-tơn bật dậy:
- Cậu mất trí rồi hay sao hả?
- Có lẽ. Nhưng mình đang cố không nghĩ đến tiền bạc, đến sự thành đạt vật chất nữa. Đó không phải là điều nói lên chân giá trị của một người bác sĩ. Người bác sĩ nào một năm kiếm được năm nghìn bảng thì không phải là một người bác sĩ tốt. Tại sao, tại sao người ta cứ phải tìm cách kiếm tiền trên đau khổ của loài người?
- Đồ ngốc. ?" Hem-tơn sẵng giọng nói, rồi bỏ ra về.
En-đru lại ngồi yên như tượng ở bàn giấy một mình, vô cùng sầu muộn. Mãi sau anh mới đứng dậy về nhà. Về gần đến nhà, anh nhận thấy tim anh đập mạnh. Bây giờ đã quá sáu giờ. Tất cả cái ngày mệt mỏi hôm nay hình như cốt hướng về điểm tột cùng này. Tay anh run run bần bật khi anh xoay chìa khoá mở cửa.
Cơ-ri-xtin đang ở trong phòng khách. Gương mặt xanh xao thẫn thờ của nàng làm En-đru phải rùng mình. Anh ao ước nàng hỏi anh một câu, tỏ ra quan tâm muốn biết anh đã sống ra sao trong mấy giờ vừa qua ở xa nàng.
Nhưng nàng chỉ nói với giọng đều đều, thờ ơ:
- Anh hôm nay nhiều việc quá. Anh có dùng trà trước giờ mở cửa phòng khám không?
En-đru trả lời:
- Tối nay không khám bệnh nữa.
Nàng nhìn anh:
- Nhưng hôm nay là thứ bảy, tối đông khách nhất của anh cơ mà!
Thay cho câu trả lời, En-đru viết một tấm biển đề phòng khám tối nay đóng cửa, rồi đem ra đính ở ngoài cửa. Tim anh đập dữ dội khéo đến vỡ mất. Khi anh trở lại nhà thì Cơ-ri-xtin đang ở trong phòng khám đằng cửa trước, gương mặt nhợt nhạt hơn, con mắt ngơ ngác. Nàng hỏi bằng một giọng lạ lùng:
- Chuyện gì đấy hở anh?
En-đru nhìn nàng. Nỗi đau đớn trong tim giằng xé con người anh, bật mạnh ra, cuốn phăng anh theo, không ghìm giữ nổi.
- Cơ-ri-xtin. ?" Mọi điều chứa chất trong lòng anh dồn cả vào tiếng gọi này. Rồi anh quỳ xuống bên chân nàng, nức nở.

Chương 16
Sự hoà giải giữa hai người là sự việc kỳ diệu nhất xảy ra với họ kể từ ngày họ bắt đầu yêu nhau. Sáng hôm sau, chủ nhật, nằm cạnh Cơ-ri-xtin, En-đru ngỏ hết nỗi lòng với nàng, anh cứ kể lể, kể lể mãi như thể trước kia anh đã quên mất những năm tháng đã qua. Bên ngoài là không khí yên tĩnh của ngày chủ nhật, tiếng chuông nhà thờ êm ái thanh bình. Nhưng tâm trạng En-đru thì không được thanh bình. Anh không ngừng rên rỉ:
- Tại sao anh lại hư đốn đến thế? Anh đã hoá điên hay sao, hả em, Cơ-rít? Anh không tưởng tượng nổi khi anh nhìn ngoảnh lại. Ai lại đi câu kết với bọn ấy... sau khi đã được biết Đen-ni và Hốp. Trời! Anh đáng tội chết lắm.
Cơ-ri-xtin khuyên giải anh:
- Chuyện ấy xảy ra như một cơn lốc, anh ạ. Ai cũng có thể bị nó cuốn đi.
- Không phải thế, em ạ. Nhưng anh phải thành thực nói rằng anh cứ điên đầu lên khi nghĩ đến chuyện ấy. Lại còn làm khổ em biết bao nhiêu trong suốt thời gian đó. Trời, anh đáng bị chết băm chết vằm.
Cơ-ri-xtin mỉm cười, thực sự nhoẻn miệng cười. Được thấy gương mặt nàng rũ bỏ vẻ dửng dưng lạnh lùng, lại trìu mến hân hoan và ân cần, đối với anh thật là tuyệt vời. Anh nghĩ: ôi, lạy Trời, cả hai vợ chồng đều sống lại.
- Chỉ có một việc cần làm. ?" En-đru nhíu hai hàng lông mày giao nhau với vẻ quyết tâm. Tuy người còn nôn nao song bây giờ anh cảm thấy vững mạnh, rũ sạch được mọi ảo vọng đã làm cho đầu óc anh u mê và sẵng sàng hành động. ?" Chúng mình phải đi khỏi đây. Anh bị lún quá sâu, Cơ-rít ạ, quá sâu rồi. Bất kỳ góc phố nào ở đây cũng nhắc nhở anh đến những việc làm bậy bạ của anh, và biết đâu anh lại chẳng bị lôi kéo lại. Chúng mình có thể dễ dàng nhượng lại phòng khám cho một người khác. Úi cha, Cơ-rít ạ, anh vừa mới nảy ra một ý nghĩ tuyệt diệu!
- Sao, anh của em?
Nét căng thẳng trên vầng trán dịu bớt, En-đru nở một nụ cười ngập ngừng, trìu mến với nàng.
- Em đã không gọi anh như vậy từ bao lâu rồi? Anh thích em gọi anh như thế biết chừng nào. Ừ, anh biết, đáng đời anh lắm... nhưng thôi em nhé. Đừng để anh lại nghĩ đến những chuyện cũ mãi, Cơ-rít ạ. Cái ý nghĩ mà anh vừa nói với em, cái kế hoạch ấy, nó nảy ra trong óc anh lúc anh tỉnh dậy sáng nay. Anh đang kinh tởm nghĩ lại việc Hem-tơn nó rủ rê anh lập ra cái nhóm hợp tác bất lương của nó... thì bỗng anh nảy ra ý nghĩ, tại sao lại không lập ra một nhóm hợp tác chân chính?... Em hiểu không, Cơ-rít, ngay ở một thị xã nhỏ, ta cũng có thể lập ra một bệnh viện, một nhóm bác sĩ hợp tác với nhau, mỗi người làm việc theo sở trường của mình. Vậy thì, em ạ, anh đã không đi với bọn Hem-tơn, Ai-vơ-ri và Phrít-men, thì tại sao anh lại không đi với Đen-ni và Hốp lập ra một nhóm ba người làm ăn trung thực? Đen-ni sẽ chịu trách nhiệm về mọi công việc phẫu thuật ?" em biết là anh ấy giỏi ngoại khoa lắm chứ? Còn anh thì đảm đương phần nội khoa, và Hốp là nhà vi khuẩn học của nhóm! Em có thấy cái lợi không, mọi người làm việc theo sở trường của mình và phối hợp các hiểu biết của mỗi người lại với nhau. Chắc em còn nhớ những ý kiến của Đen-ni ?" và của anh nữa ?" chỉ trích chế độ bác sĩ đa khoa ở nước ta chứ: người bác sĩ đa khoa lúc nào cũng phải mò mẫm và lảo đảo vì phải gánh đủ mọi thứ trên vai. Không cách nào giải quyết sao? Tổ chức các bác sĩ lại làm việc thành từng nhóm, đó là giải pháp, giải pháp tốt nhất. Nó là hình thức trung gian giữa tổ chức y tế nhà nước và những cố gắng lẻ loi đơn độc. Ở nước ta, sở dĩ không có hình thức đó chỉ là do những kẻ ăn trên ngồi chốc muốn nắm mọi thứ trong tay... Em thử nghĩ xem có tuyệt vời không, nếu như chúng mình có thể lập một đơn vị xung kích nho nhỏ... không chê trách vào đâu được về mặt khoa học... và cả về mặt đạo đức nữa. Nó là một đội ngũ những người tiên phong tìm cách phá vỡ những định kiến, lật nhào những điều nhảm nhí đã ngự trị từ trước đến nay; nó có thể là một cuộc cách mạng đối với toàn bộ các tổ chức y tế ở nước ta.
Má áp vào gối, Cơ-ri-xtin nhìn En-đru với đôi mắt long lanh.
- Nghe anh nói làm em nhớ lại những năm tháng xa xưa. Em không nói hết được nỗi vui mừng của em. Ôi! Như là làm lại tất cả từ đầu. Em sung sướng quá, anh yêu ạ, hết sức sung sướng.
- Anh có nhiều lỗi lầm phải chuộc lại. ?" En-đru rầu rầu nói ?" anh đã sống như một kẻ ngu ngốc. Tồi tệ hơn một kẻ ngu ngốc. ?" En-đru áp tai lên trán. ?" anh không thể quên được ông Ha-ri Vai-lơ tội nghiệp, và thực ra anh cũng không muốn quên, cho đến khi nào anh thực sự làm được một việc gì chuộc lại lỗi lầm của anh. ?" En-đru bỗng lại rên rỉ ?" Em ạ, trong việc này, anh có tội không kém gì Ai-vơ-ri. Anh không khỏi nghĩ rằng anh đã rũ tay một cách quá dễ dàng. Rũ tay như vậy xem ra là điều không phải. Nhưng anh sẽ làm việc cật lực, em ạ. Anh tin rằng Đen-ni và Hốp sẽ đến giúp sức anh. Em biết tư tưởng họ đấy. Đen-ni khao khát trở lại cuộc đời vất vả sôi nổi của người thầy thuốc thực hành. Còn Hốp, nếu chúng mình dành cho anh ta một phòng thí nghiệm nho nhỏ để anh ta có thể nghiên cứu riêng ngoài việc điều chế huyết thanh cho chúng mình thì anh ta sẽ đi theo chúng mình đến bất kỳ chỗ nào.
En-đru nhảy xuống giường và sải dài chân đi lại trong phòng với dáng điệu sôi nổi trước kia, bị giằng xé giữa hai tâm trạng, hân hoan nghĩ đến tương lai và hối hận nghĩ đến quá khứ, cân nhắc các ý kiến, trong đầu đầy những nỗi lo lắng, những niềm hy vọng, những ý đồ, kế hoạch.
- Anh có nhiều việc phải giải quyết lắm, Cơ-rít ạ, và nhất là có một việc phải rất chú trọng. À, em này, đợi anh viết mấy bức thư xong... và chúng mình ăn trưa xong... em có thích về nông thôn với anh một buổi không?
Cơ-ri-xtin ngước mắt hỏi:
- Nhưng anh còn bận?
- Bận cũng đi được, em ạ. Thực thà mà nói, anh có một gánh nặng ghê gớm trong lương tâm về bệnh tật của Me-ơ-ri. Ở bệnh viện Vích-to-ri-ơ, nó không khá lên và anh chưa chú ý thật đầy đủ đến nó. Thơ-rơ-gút không quan tâm đến nó một chút nào và không hiểu đúng bệnh nó, ít ra là không hiểu giống anh. Cha mẹ! Nếu xảy ra chuyện gì với Me-ơ-ri sau khi anh đã nhận trách nhiệm với Côn về nó thì anh sẽ phát điên lên mất. Nói về bệnh viện của mình như vậy thật đáng sợ, nhưng sự thực, Me-ơ-ri sẽ không bao giờ khỏi bệnh tại bệnh viện Vích-to-ri-ơ này đâu. Phải đưa nó về nông thôn, về nơi có không khí trong lành, về một nhà điều dưỡng tốt.
- Thực hả anh?
- Vì vậy, anh muốn chúng mình cùng đến chỗ Xtin-men. Bệnh viện Ben-lơ-vuy là một cơ sở xinh xắn nhất, tuyệt vời nhất mà người ta có thể hy vọng tìm thấy. Anh mà thuyết phục được ông ta nhận Me-ơ-ri vào viện, thì anh không những hài lòng mà còn cảm thấy mình đã thực sự làm được một việc có ý nghĩa.
- Thế thì chúng mình sẽ lên đường ngay khi anh chuẩn bị xong. - Cơ-ri-xtin nói với giọng dứt khoát.
Mặc quần áo xong, En-đru xuống dưới nhà, viết một bức thư dài cho Đen-ni và một bức thư cho Hốp. Anh chỉ còn phải đến thăm ba bệnh nhân có bệnh thật sự nữa thôi. Anh bỏ thư trên đường đi thăm các bệnh nhân đó. Rồi ăn sáng vài miếng lót dạ xong, En-đru và Cơ-ri-xtin lên đường đi Oai-cơm.
Mặc dầu tâm trí En-đru còn căng thẳng, xúc động, song anh cảm thấy hạnh phúc với chuyến đi này. Hơn bao giờ hết, anh có một niềm tin vững chắc rằng hạnh phúc là một trạng thái bên trong của con người, tuần tuý về tinh thần và không phụ thuộc vào những của cải vật chất ?" dù cho có kẻ nào chế nhào thì cứ mà chế nhạo. Suốt trong những năm tháng gần đây, thời gian anh bon chen theo đuổi tiền tài địa vị và đã thành đạt trên mọi mặt vật chất, anh tưởng rằng anh có hạnh phúc. Nhưng thực ra, anh không hạnh phúc. Anh đã sống trong một tâm trạng mê sảng, cái gì cũng thèm khát, cũng muốn có ngày một nhiều hơn. Tiền bạc ?" anh cay đắng nghĩ ?" tất cả chỉ vì đồng tiền bẩn thỉu! Ban đầu, anh nghĩ chỉ muốn kiếm được một năm một nghìn bảng. Khi đạt được số tiền đó, anh vội ấn định ngay con số gấp đôi coi là con số tối đa. Nhưng khi con số tối đa ấy cũng đã đạt được, anh vẫn thấy chưa thoả mãn. Và cứ thế tiếp tục, lòng ham muốn mỗi ngày một tăng và cuối cùng nó đã làm hại anh.
En-đru nhìn sang Cơ-ri-xtin. Nàng đã phải khổ sở bao nhiêu vì anh! Nhưng bây giờ, giả sử anh muốn có sự xác nhận quyết định của anh là đúng, thì anh chỉ cần nhìn gương mặt ngời sáng đã đổi khác của nàng là đủ rõ. Nay không còn là một gương mặt xinh tươi nữa vì đã in những dấu vết của thời gian và nước mắt, vì đã có những vết nhăn quầng đen ở đuôi mắt và một chỗ hõm mờ mờ trên đôi má trước đây đầy đặn tươi mát. Nhưng đây là một gương mặt bao giờ cũng êm đềm và ngay thật. Vẻ ngời ngời hiện trên gương mặt ấy tươi sáng và xúc động đến nỗi En-đru cảm thấy lòng quặn đau vì hối hận. Anh thề suốt đời sẽ không bao giờ có một hành động gì khiến nàng phải sầu muộn thêm nữa.
Đến Oai-cơm vào khoảng ba giờ chiều, hai người rẽ vào một con đường nhỏ đi lên mỏm đồi qua La-xi Gơ-rin. Vị trí của bệnh viện Ben-lơ-vuy thật đẹp: nằm trên một quả đồi nhỏ mà lại được chắn gió phương bắc, nhìn xuống hai thung lũng hai bên.
Xtin-men thân mật đón tiếp họ. Con đường nhỏ nhắn này kín đáo, không khoa trương và ít khi bộc lộ nhiệt tình. Tuy nhiên, ông tỏ sự vui mừng được En-đru đến thăm bằng cách giới thiệu với hai vợ chồng anh tất cả vẻ đẹp và giá trị của bệnh viện do ông sáng lập.
Sau khi đưa hai vợ chồng En-đru đi xem hết một lượt, Xtin-men mời họ ngồi uống trà. Lúc bấy giờ En-đru mới đột ngột đưa ra đề nghị của mình.
- Ông Xtin-men ạ, tôi rất ngại phải nhờ vả ai ?" Cơ-ri-xtin không giữ được một nụ cười khi nghe câu nói lâu nay không được dùng đến này ?" nhưng tôi buộc lòng phải đến nhờ ông nhận cho tôi một bệnh nhân vào nằm ở đây, không biết có được không. Một trường hợp lao sơ nhiễm có thể phải chữa bằng cách bơm khí màng phổi. Đây là con gái một người bạn thân của tôi, một người cũng trong ngành y, một nha sĩ... Ở chỗ cô ấy điều trị hiện nay thì bệnh không mấy thuyên giảm...
Một vẻ gì như thích thú ánh lên trong con mắt xanh nhạt của Xtin-men.
- Có thực ông nói ông muốn gửi một người bệnh đến chỗ tôi phải không? Tôi nghe không nhầm đấy chứ? Các bác sĩ thường không gửi bệnh nhân của họ đến đây đâu. Ông quên mất rằng ở đây tôi là ông lang băm quản lý một nhà điều dưỡng bịp bợm, loại thầy thuốc bắt bệnh nhân của mình phải đi chân đất trong sương trước khi cho họ ăn sáng món cà-rốt sống à?
En-đru không cười.
- Tôi không muốn ông giễu tôi, ông Xtin-men ạ. Tôi nói hết sức nghiêm túc về trường hợp cô gái này. Tôi rất lo ngại cho bệnh cô ấy.
- Nhưng e rằng cơ sở của tôi kín chỗ mất rồi, ông bạn ạ. Mặc dầu các hội y học nước ông không có thiện cảm với tôi, song danh sách những người chờ vào nằm ở đây đã dài tới một sải tay. Kể cũng lạ! Người ta muốn tôi chữa cho họ bất chấp cả ý kiến của các bác sĩ.
- Thôi được! - En-đru lẩm bẩm. Lời cự tuyệt của Xtin-men làm anh vô cùng thất vọng ?" Tôi trông đợi nhiều ở ông. Nếu Me-ơ-ri được vào đây thì chúng tôi cảm thấy nhẹ nhõm, yên tâm. Nói thật chứ, chỗ ông là cơ sở điều trị tốt nhất ở Anh. Tôi không nói nịnh ông đâu. Tôi hiểu rõ điều tôi nói. Cứ nghĩ đến cái phòng mà chán Me-ơ-ri hiện đang nằm tại bệnh viện Vích-to-ri-ơ, dán chạy sột soạt trong lớp gỗ bọc chân tường thì...
Xtin-men cúi xuống cầm một khoanh bánh mì cặp thịt và dưa chuột để trên chiếc bàn thấp trước mặt. Ông có những điệu bộ khác người, gần như kiểu cách, khi cầm đến vật gì, như thể ông vừa mới rửa tay hết sức cẩn thận xong nên sợ bẩn tay.
- Đây có phải là một vở hài kịch ngộ nghĩnh nho nhỏ ông diễn cho tôi xem không?... Không, không nên nói thế nhỉ. Tôi thấy rõ ông đang lo lắng. Vậy tôi sẽ giúp ông, tuy ông là bác sĩ, song tôi vẫn nhận bệnh nhân của ông ?" Xtin-men hơi nhếch môi trước vẻ mặt ngơ ngác của En-đru. ?" Ông thấy đấy, tôi là người rộng rãi. Tôi không e ngại giao dịch với giới nhà y khi cần thiết. Tại sao ông không cười? Tôi đùa đấy mà. Không sao. Dù cho ông không có ý thức hài hước, nhưng ông vẫn sáng suốt hơn hầu hết các đồng nghiệp của ông nhiều. Để tôi xem nào... Phải một tuần nữa thì tôi mới có giường trống. Hôm nay là thứ tư, vậy thứ tư tuần sau, ông đưa cô gái ấy đến đây, tôi hứa sẽ làm tất cả những gì tôi có thể làm cho cô ta.
Mặt En-đru ửng đỏ vì biết ơn.
- Tôi không biết nói thế nào để cảm ơn ông.
- Vậy xin ông đừng cảm ơn nữa. Và đừng có lễ độ quá thế. Tôi thích ông những khi ông sắp sửa muốn quăng quật một cái gì. Này, bà Men-sân ơi, ông ấy ở nhà có hay ném bát đĩa vào bà không? Tôi có một người bạn thân ở Mỹ, chủ của mười sáu tờ báo. Mỗi lần ông ta nổi nóng là y như rằng ông ta đập vỡ một cái đĩa năm xu. Thế rồi một hôm...
Ông ta kể cho hai vợ chồng nghe một câu chuyện dài mà En-đru thấy hết sức nhạt nhẽo.
Nhưng trên đường về nhà, trong không khí mát mẻ buổi tối, En-đru trầm ngâm nói với Cơ-ri-xtin:
- Dù sao, thế cũng là xong được một việc, Cơ-rít ạ, và anh cũng bớt được một nỗi nặng trĩu trong lòng. Anh tin rằng đó là nơi thích hợp với Me-ơ-ri. Xtin-men là một tay cừ khôi. Anh rất thích ông ta. Bề ngoài không có gì đáng chú ý, nhưng bên trong là thép cứng đấy. Anh không biết liệu bọn anh ?" Hốp, Đen-ni và anh ?" có bao giờ có được bệnh viện kiểu đó không... dù là nhỏ hơn. Một ước mơ viễn vông, em nhỉ. Nhưng biết đâu đấy. Anh đang nghĩ rằng, nếu Đen-ni và Hốp đến hợp lực với anh, và tất cả chúng mình kéo nhau về tỉnh nhỏ, thì chúng mình có thể ở khá gần một khu mỏ nào đó để anh có dịp lại tiếp tục công cuộc nghiên cứu bệnh nhiễm bụi của anh. Ý kiến em thế nào hả Cơ-rít?
Thay cho câu trả lời, nàng ngả người sang phía En-đru, và làm một điều rất nguy hiểm trong lúc đi xe trên đường ?" nàng hôn anh thắm thiết.

Chương 17
Sáng hôm sau, En-đru dậy sớm sau một đêm được ngủ ngon. Anh cảm thấy người đầy sức sống, sẵn sàng bắt tay vào mọi việc. Đến thẳng máy điện thoại, anh nhờ công ty môi giới chuyên nhượng các cơ sở chữa bệnh ?oPhun-gơ và Tớc-nơ? ở phố E-đơm đứng ra tìm người mua lại mấy cơ sở của anh. Giê-rơn Tớc-nơ, hiện là giám đốc công ty lâu đời này, đích thân trả lời và sẽ đến ngay phố Chét-xbơ-rơ theo yêu cầu của En-đru. Sau khi xem xét kỹ sổ sách trong suốt buổi sáng, Tớc-nơ nói En-đru có thể dễ dàng nhượng lại nhanh chóng.
- Bác sĩ Men-sân ạ, chúng tôi có thế nào cũng phải nêu lý do trong lời quảng cáo ?" Tớc-nơ nói, gõ chiếc bút chì máy vào hàm răng ?" Người mua nào cũng nhất định sẽ đặt câu hỏi: vì lẽ gì mà một bác sĩ lại đi từ bỏ một mỏ vàng thế này. Tôi xin lỗi đã dùng chữ đó, vì quả thực, đúng nó là một mỏ vàng. Lâu nay, tôi chưa thấy một nơi nào thu được tiền nhiều như ở đây. Hay là ta nói là vì lý do sức khoẻ?
- Không - En-đru xẵng giọng ?" Cứ nói sự thật. Nói là... ?" anh nghĩ lại ?" thôi, nói là vì lý do riêng.
- Được lắm, bác sĩ Men-sân ạ ?" Và Giê-rơn Tớc-nơ viết đè lên trên bản nháp lời quảng cáo: ?oNhượng lại vì lý do riêng, không liên quan gì đến khách bệnh?.
En-đru kết thúc:
- Xin ông nhớ rằng, tôi không đòi một số tiền thật lớn, chỉ cần một cái giá phải chăng. Có thể khá nhiều mèo cái sẽ không theo chữa ở người kế chân tôi đâu.
Đến giờ ăn trưa, Cơ-ri-xtin đưa cho En-đru hai bức điện mới nhận. En-đru yêu cầu Đen-ni và Hốp trả lời hai bức thư anh viết cho họ hôm trước bằng điện tín.
Bức điện thứ nhất, của Đen-ni, chỉ viết:
?oMê lắm. Tối mai sẽ đến?.
Bức điện thứ hai viết với giọng chớt nhả đặc biệt:
?oTôi sẽ phải suốt đời sống với những kẻ loạn trí chăng? Đặc điểm của các tỉnh nhỏ ở Anh là quán rượu, hiệu tạp hoá, nhà thờ và chợ bán lợn. Ông nói đến phòng thí nghiệm ư? Ký tên: một người dân nộp thuế căm phẫn?.
Sau bữa trưa, En-đru lại bệnh viện Vích-to-ri-ơ. Không đúng giờ đi tua thăm bệnh của bác sĩ Thơ-rơ-gút, nhưng thế lại hợp ý anh. Anh không muốn có chuyện ồn ào không hay, lại càng không muốn làm mếch lòng cấp trên của anh. Vì mặc dầu tính tình cố chấp, thủ cựu, chỉ quan tâm đến những giai thoại về những tay thợ cạo kiêm nhà phẫu thuật thời xửa thời xưa nhưng Thơ-rơ-gút bao giờ đối xử với anh cũng rất tốt.
Ngồi bên giường Me-ơ-ri, En-đru nói rõ ý định của anh cho cô gái hiểu:
- Trước hết là do lỗi của chú. Lẽ ra chú phải thấy trước đây không phải là chỗ thích hợp với cháu. Cháu sẽ thấy khác hẳn khi đến bệnh viện Ben-lơ-vuy này,... rất khác, Me-ơ-ri ạ. Nhưng ở đây, người ta đối với cháu rất tốt cho nên không việc gì phải làm mất lòng ai. Cháu chỉ nói là đến ngày mười lăm này, cháu muốn ra viện thôi. Nếu cháu ngại nói thì chú sẽ bảo bố cháu viết thư lên xin cho cháu về nhà. Có bao nhiêu người đang chờ giường nên dễ thôi mà. Thế là đến thứ tư, chú sẽ đem xe đến, tự chú sẽ đưa cháu đến Ben-lơ-vuy. Chú sẽ đem theo một cô y tá và mọi thứ cần dùng. Thật rất đơn giản, và sẽ rất có lợi cho sức khoẻ của cháu.
En-đru về nhà với cảm nghĩ đã hoàn thành thêm một việc nữa: anh cảm thấy anh đã bắt đầu bứt được mình ra khỏi cuộc sống hỗn tạp mà anh đã sa chân vào. Tối hôm ấy, trong phòng khám, anh bắt đầu nhổ bỏ những con bệnh kinh niên, từ bỏ không thương tiếc phong cách mơn trớn quyến rũ của anh. Để đến mười hai lần trong vòng một tiếng đồng hồ, En-đru nói với giọng dứt khoát:
- Đây là lần khám bệnh cuối cùng đối với bà. Bà đã đến điều trị ở đây lâu rồi. Bây giờ bà đã khá hơn rất nhiều, không việc gì mà phải uống thuốc nữa.
Kỳ lạ thật, nói xong, anh cảm thấy người nhẹ nhõm hơn nhiều. Được nói ra những ý nghĩ của mình, nói ra một cách trung thực, mạnh bạo, là một thứ xa hoa mà từ lâu anh không cho mình được hưởng. Anh đi gặp Cơ-ri-xtin, nhảy chân sáo như trẻ con.
- Bây giờ, anh đỡ cảm thấy mình là người bán rong thuốc muối pha nước tắm rồi. Ôi, cha mẹ ơi! Sao anh lại có thể nói năng giọng ấy? Anh đã quên mất những gì đã xảy ra... chuyện Vai-lơ... quên hết những chuyện anh đã gây ra rồi sao?
Lúc đó có tiếng chuông điện thoại. Cơ-ri-xtin ra nghe. En-đru thấy hình như nàng ở bên máy nói khá lâu. Khi trở lại, gương mặt nàng có một vẻ gượng gạo là lạ:
- Có người hỏi anh ở dây nói.
- Ai?... - En-đru bỗng hiểu ra là Phran-xit Lo-rân-xơ gọi cho anh. Một không khí im lặng nặng nề trùm xuống gian phòng. Rồi rất nhanh, anh nói ?" Em ra bảo với bà ấy là anh không có nhà. Bảo là anh đi vắng rồi. À thôi, gượm hẵng. ?" Gương mặt anh biểu lộ một ý định kiên quyết, anh đột ngột bước lên ?" Để anh tự ra nói với bà ấy.
Năm phút sau, trở lại, En-đru thấy Cơ-ri-xtin đã cầm đồ đan ngồi ở góc phòng quen thuộc của nàng, chỗ có ánh sáng. Anh nhìn trộm nàng rồi quay mặt đi ra đứng bên cửa sổ, rầu rầu nhìn ra ngoài, tay đút túi. Tiếng que đan kêu lách tách đều đều của nàng làm anh cảm thấy mình ngu xuẩn quá chừng, như một con chó ngu si trốn nhà đi chơi nay lem luốc, ủ rũ, cụp đuôi lê chân về. Mãi sau, không chịu được lâu thêm nữa, anh nói, lưng vẫn quay về phía nàng:
- Chuyện ấy nữa, cũng xong rồi. Có lẽ em nên biết, tất cả chỉ là do thói hợm hĩnh ngu xuẩn của anh thôi... và thói vị kỷ nữa. Xưa nay, bao giờ anh vẫn chỉ yêu có mình em... ?" Bỗng En-đru rền rĩ ?" Khốn nạn cho anh, Cơ-rít ạ. Tất cả chỉ là do lỗi lầm của anh. Những người ấy, họ tưởng ai cũng như họ cả, nhưng anh đâu có như họ. Anh rút chân ra một cái quá dễ dàng... quá dễ dàng em ạ. Nghe anh nói thêm này. Vừa rồi, ở máy điện thoại, anh đã gọi luôn cho Lơ Roa. Kể ra anh vẫn có thể hợp tác với họ được lắm. Song, hãng Cơ-rê-mô cũng đừng trông chờ gì ở anh nữa. Anh cũng xoá tên mình khỏi danh sách của họ rồi, Cơ-rít ạ. Lạy Trời! Anh sẽ không bao giờ để cho những việc ấy tái diễn.
Cơ-ri-xtin không đáp, song trong gian phòng yên lặng, tiếng que đan của nàng đập vào nhau thành một thứ tiếng lách tách nhanh nhẹn vui vẻ. En-đru cứ đứng đấy khá lâu, hổ thẹn nhìn xe cộ đi lại ngoài phố, nhìn xuống những chấm sáng dần dần bật loé lên trong đêm hè. Mãi sau, khi anh quay lại, gian phòng đã chìm trong bóng tối nhưng Cơ-ri-xtin vẫn ngồi đó tiếp tục đan, thân hình mảnh khảnh nhỏ nhắn của nàng lẫn vào bóng hình chiếc ghế chìm trong tối không còn nhìn thấy nữa.
Đêm ấy, En-đru bừng tỉnh dậy, người bải hoải đẫm mồ hôi, anh quay sang Cơ-ri-xtin nhưng chưa nhìn thấy gì, tâm trí hãy còn hoảnh hốt vì những điều hãi hùng trong giấc mộng, anh đã nói:
- Em ở đâu, Cơ-rít? Anh hối hận lắm. Anh thành thực hối hận. Từ nay về sau anh sẽ hết sức tử tế, đúng mực với em. ?" Rồi giọng dịu xuống, đã hơi ngái ngủ ?" Bán xong chỗ này chúng mình sẽ đi nghỉ ngơi ít ngày. Thần kinh anh rệu rã cả rồi. Thế mà có lần anh gọi em là con điên! Khi chúng mình chọn được một chỗ ở nào yên ổn, bất kỳ là ở đâu, thể nào em cũng sẽ có mảnh vườn, Cơ-rít ạ. Anh biết em thích có một mảnh vườn đến nhường nào. Em còn nhớ... còn nhớ ?oSơn cốc? không nhỉ?
Sáng hôm sau, En-đru mua về cho nàng một bó hoa cúc vạn thọ to. Anh cố biểu lộ niềm yêu thương nàng với tất cả lòng hăm hở như thời trước, không phải bằng sự hào phóng khoa trương mà nàng rất ghét ?" cứ nghĩ đến bữa ăn ở khách sạn Pla-dơ mà anh rùng mình ?" mà bằng những sự săn sóc nho nhỏ gần như đã quên.
Đến giờ uống trà, En-đru mua về một loại bánh xốp mà Cơ-ri-xtin xưa nay vẫn thích, rồi lại còn lặng lẽ ra tủ kê ở cuối hành lang lấy đôi giầy vải đi trong nhà đem lại cho nàng khiến Cơ-ri-xtin phải giãy nảy lên, nhăn mặt nhẹ nhàng phản đối:
- Đừng, đừng thế, anh. Nếu không thì chắc chắn em sẽ lại khổ vì nó. Sang tuần sau, anh lại vò đầu bứt tai, xua đuổi em chạy khắp nhà như anh vẫn làm hồi nào cho mà xem.
En-đru thốt lên, gương mặt sững sờ, đau khổ:
- Cơ-rít, em không thấy là mọi việc đã thay đổi rồi sao? Từ nay trở đi anh sẽ sửa chữa mọi sai lầm đối với em.
- Có chứ, có chứ, anh của em ạ. ?" Nàng lấy tay quết nước mắt, miệng nhoẻn cười ?" Rồi với một vẻ nồng nàn, mãnh liệt mà anh chưa bao giờ ngờ có ở nàng ?" Em không cần gì hết chừng nào chúng mình sống bên nhau. Em không muốn anh phải chiều chuộng em. Em chỉ có một điều mong muốn là anh đừng đeo đuổi ai khác.
Tối hôm ấy, Đen-ni đến vừa kịp giờ ăn tối cùng với hai vợ chồng bạn như Đen-ni hẹn. Hốp đã gọi điện đường dài từ Kem-brít-giơ cho Đen-ni nhờ Đen-ni nói lại là Hốp không về được Luân Đôn tối nay.
Tay vỗ tẩu, Đen-ni nói thêm:
- Cậu ta bảo phải ở lại vì công việc. Nhưng mình nghĩ là anh bạn Hốp nhà ta sắp lấy vợ... Thế là nhà vi khuẩn học của chúng ta đã bị thuần hoá rồi.
- Cậu ấy có ý kiến gì về ý định của mình không?
- Có, cậu ấy hào hứng lắm. Song, có hay không thì cũng không quan trọng, chúng mình có thể cứ tóm cổ cậu ấy lôi theo chúng mình. Vì thú thật, mình cũng thấy rất hào hứng... Mình không hình dung nổi làm sao cái kế hoạch tuyệt diệu ấy lại nảy ra được trong đầu óc điên rồ của cậu. Nhất là khi mình tưởng tượng cậu sắp ngoi lên làm anh bán xà phòng ở khu Oét-en. Kể đầu đuôi cho mình nghe nào.
En-đru kể hết lại cho Đen-ni nghe, càng kể càng sôi nổi. Hai người quay sang bàn bạc đến tận những chi tiết thực tế của đề án.
Họ bỗng nhận ra họ đã đi xa đến nhường nào khi Đen-ni đưa ra ý kiến:
- Theo mình, ta không nên ở một đô thị quá lớn. Một thị trấn không quá hai vạn dân là thích hợp nhất. Ở những nơi như vậy chúng mình có thể làm ăn ra trò. Nhìn vào bản đồ miền trung du tây, ta thấy có biết bao nhiêu thị trấn công nghiệp, nơi nào cũng có dăm bảy bác sĩ hầm hè nhau một cách rất chi là lịch sự, hay là có những thầy thuốc già hôm nay cắt một nửa cái a-mi-đan của con người ta rồi mai mới bơm thuốc sát trùng. Đó chính là những nơi chúng mình có thể thao diễn chủ trương hợp tác chuyên môn của chúng mình. Chúng mình sẽ không mua lại khách bệnh của ai. Coi như là chúng mình tự nhiên đến. Chà! Mình muốn nhìn bộ mặt của họ, ý mình muốn nói của các ngài bác sĩ Brao, bác sĩ Giôn, bác sĩ Rô-bin-xơn, vân vân. Chúng mình sẽ phải nghe hàng tràng lời nhiếc móc đấy, có khi bị treo cổ cũng nên. Thôi, nói nghiêm chỉnh, chúng mình sẽ phải có một bệnh viện trung tâm, như cậu nói, phòng thí nghiệm của Hốp ở liền ngay cạnh. Thậm chí chúng mình cũng có thể đặt vài ba giường nằm cho bệnh nhân ở trên gác. Ban đầu, chưa cần thật lớn... chủ yếu là cải tổ chứ không phải xây dựng. Nhưng mình đã cảm thấy chúng mình sẽ đứng vững ?" Bỗng để ý đến đôi mắt long lanh của Cơ-ri-xtin theo dõi câu chuyện, Đen-ni mỉm cười ?" Thưa quý phu nhân, quý phu nhân nghĩ sao? Điên rồ, có phải không?
- Đúng ?" Cơ-ri-xtin trả lời, giọng khàn khàn ?" Nhưng chính những điều điên rồ ấy mới đáng kể.
- Đúng đấy! Cái đó mới đáng kể - En-đru nắm tay đập xuống bàn làm nảy tung dao thìa đĩa bát ?" Đành rằng kế hoạch là tốt, song cái chính là tư tưởng đằng sau cái kế hoạch ấy. Đây là một cách hiểu mới về lời thề của Híp-pô-cơ-rát 1. Một sự trung thành tuyệt đối với lý tưởng khoa học, không có lối làm việc kinh nghiệm chủ nghĩa, không có những phương pháp kiểu thầy lang vườn, không có lối kê đơn hàng loạt, cho những thứ thuốc vô dụng, chạy theo tiền công, ve vãn những người bệnh tưởng!
Họ nói chuyện đến tận một giờ sáng. Bầu nhiệt huyết của En-đru đã làm sôi động cả con người Đen-ni vốn trơ như đá. Chuyến tàu cuối cùng trong ngày đã chạy từ lâu. Đêm đó, Đen-ni ngủ lại ở phòng ngủ bỏ không. Sáng hôm sau, ăn lót dạ xong, Đen-ni vội ra tàu, hẹn sẽ trở lại vào thứ sáu tuần tới. Từ nay đến ngày ấy, Đen-ni sẽ đi gặp Hốp và ?" bằng chứng cuối cùng về sự hào hứng của Đen-ni ?" anh sẽ mua một tấm bản đồ lớn vùng trung du miền Tây.
- Ổn lắm, Cơ-rít ạ, ổn lắm. - En-đru ở ngoài cửa đi vào, hớn hở ?" Đen-ni ?osay? lắm rồi. Anh ấy không nói gì nhiều nhưng anh biết.
Cũng ngày hôm ấy, lần đầu tiên có người đến hỏi mua phòng khám bệnh. Ban đầu mới đến một người, sau thì nhiều. Giê-rơn Tớc-nơ đi cùng với những ai có nhiều ý định mua nhất. Ông ta tuôn ra hàng tràng những câu văn hoa đẹp đẽ, nói đến cả kiến trúc của nhà để xe. Đến thứ hai thì có bác sĩ Nâu-ơn Lâu-ơ-ri lại hai lần, buổi sáng lại một mình, buổi chiều đi cùng với nhân viên môi giới. Sau đó, Tớc-nơ gọi dây nói cho En-đru:
- Bác sĩ Lâu-ơ-ri thích chỗ của ông đấy. Có thể nói là rất thích. Ông ta chỉ sợ chưa kịp đưa bà vợ đến xem thì ông đã bán mất. Bà ấy hiện nay đang dẫn con cái đi nghỉ ngoài bãi biển, đến thứ tư này thì về.
Thứ tư là đúng ngày En-đru phải đưa Me-ơ-ri đến Ben-lơ-vuy. Anh nghĩ có thể giao phó hoàn toàn việc này cho Tớc-nơ được.
Tại bệnh viện mọi chuyện đều diễn ra như anh đã dự kiến. Me-ơ-ri sẽ ra viện vào lúc hai giờ chiều. En-đru đã hẹn với chị y tá Sáp cùng đi xe hơi với Me-ơ-ri đến Ben-lơ-vuy.
Một rưỡi, vừa lúc En-đru đưa xe đến phố Oen-bếch đón Sáp thì trời mưa to. Khi En-đru đến nơi, chị ta trông có vẻ khó chịu, chị ta vẫn đợi En-đru nhưng với thái độ miễn cưỡng. Từ hôm En-đru báo trước là đến cuối tháng này anh phải cho chị nghỉ việc thì chị lại càng cau có hơn mọi khi. Chị ừ hữ đáp lại lời chào của En-đru rồi lên xe.
May là En-đru không vấp phải khó khăn gì khác với Me-ơ-ri. En-đru đỗ xe vừa đúng lúc Me-ơ-ri đi qua phòng thường trực bệnh viện, và một phút sau Me-ơ-ri đã ngồi ở ghế sau với chị y tá Sáp, quanh người, quấn một cái chăn ấm, dưới chân ủ một chai nước nóng. Thế nhưng đi chưa được mấy quãng đường, En-đru đã ân hận trót đem theo chị y tá cảu nhảu càu nhàu và đa nghi này. Rõ ràng chị ta coi chuyến đi này hoàn toàn vượt ra ngoài nhiệm vụ của mình. En-đru tự hỏi không biết làm sao anh đã chịu đựng được chị ta lâu đến thế.
Xe đến Ben-lơ-vuy vào lúc ba rưỡi. Trời đã tạnh, và mặt trời đã ló sau những đám mây khi xe lên đồi. Me-ơ-ri nhô người ra phía trước, đôi mắt bồn chồn hơi pha một chút lo lắng nhìn cái nơi mà người ta đã làm cô mong đợi rất nhiều.
En-đru gặp Xtin-men tại văn phòng. Anh muốn cùng ông khám ngay cho Me-ơ-ri và óc anh vẫn bị vấn đề bơm khí màng phổi ám ảnh. En-đru đề cập đến vấn đề ấy khi hút thuốc và uống trà với Xtin-men.
- Được được, - Xtin-men gật đầu khi En-đru nói xong ?" ta sẽ lên gác thăm bệnh cho cô gái ấy ngay bây giờ.
Xtin-men dẫn đường đến buồng Me-ơ-ri. Cô gái đang nằm trên giường, mặt còn nhợt nhạt sau cuộc hành trình và có vẻ lo lắng, mắt nhìn chị y tá Sáp đang đứng ở đầu phòng gấp quần áo cho cô. Me-ơ-ri hơi giật mình khi Xtin-men vào.
Xtin-men khám rất tỉ mỉ. Phương pháp chẩn đoán của Xtin-men ?" từ tốn, lặng lẽ, hết sức tỉ mỉ ?" là một điều mới mẻ đối với En-đru. Hoàn toàn không có lối ve vuốt hoặc nạt nộ người bệnh. Quả thực, trông Xtin-men không giống một người thầy thuốc đang chẩn đoán bệnh. Ông như một nhà kinh doanh đứng trước một máy tính phức tạp bị trục trặc. Tuy Xtin-men có dùng ống nghe song phần lớn ông chẩn đoán bằng tay, sờ nắn các khoảng liên sườn và trên xương đòn gánh như thể qua những ngón tay tinh tế của mình, ông có thể thực sự cảm thấy thể trạng của những tế bào phổi đang sống, đang thở bên trong.
Chẩn đoán xong, Xtin-men không nói gì với Me-ơ-ri, ông kéo En-đru ra ngoài cửa bảo:
- Phải bơm khí màng phổi, không còn bàn cãi gì nữa. Hai lá phổi này lẽ ra phải ép từ mấy tuần trước. Tôi sẽ tiến hành ngay bây giờ. Ông quay lại nói cho cô ấy biết đi.
Trong khi Xtin-men đi chuẩn bị dụng cụ, En-đru trở vào phòng báo cho Me-ơ-ri biết quyết định của hai người. Anh nói hết sức nhẹ nhàng, song hiển nhiên việc bơm khí vào màng phổi này làm Me-ơ-ri thêm lo lắng. Cô gái hỏi, giọng băn khoăn:
- Chú bơm chứ? Ứ, cháu muốn chú bơm cơ.
- Không sao đâu, Me-ơ-ri ạ. Cháu sẽ không cảm thấy đau một chút nào. Chú cũng đứng ở đây. Chú sẽ giúp ông ấy. Chú sẽ chú ý không để cháu bị làm sao đâu.
Thực ra, En-đru đã định để Xtin-men tiến hành hoàn toàn một mình. Nhưng vì Me-ơ-ri quá lo lắng, chỉ tin tưởng ở En-đru, và quả En-đru cũng cảm thấy có trách nhiệm trong việc đưa Me-ơ-ri đến đây nên anh đến phòng phẫu thuật giúp Xtin-men một tay.
Mười phút sau hai người đã sẵng sàng. Khi Me-ơ-ri được đưa vào, En-đru gây tê khu vực cho cô gái. Rồi anh đứng cạnh cái áp kế trong khi Xtin-men khéo léo đưa mũi kim vào ***g ngực, theo dõi dòng khí ni-tơ vô trùng bơm vào màng phổi. Chiếc máy bơm khí cực kỳ tinh vi, và không ai có thể phủ nhận Xtin-men là bậc thầy về liệu pháp này. Ông điều khiển cái kim với bàn tay thành thạo, từ từ thọc dần vào một cách hết sức khéo léo, mắt chăm chú theo dõi cái áp kế, rình tiếng kêu đánh sật một cái báo hiệu kim đã chọc qua màng phổi.
Sau những phút ban đầu hoảng hốt, Me-ơ-ri đã dần dần bớt lo. Cô chịu đựng cuộc phẫu thuật với một niềm tin tưởng ngày một vững vàng và sau cùng, hoàn toàn thoải mái, cô mỉm cười được với En-đru. Trở về buồng cũ, Me-ơ-ri nói:
- Chú nói đúng. Không sao cả. Cháu không cảm thấy gì sất cả.
- Thực à? - En-đru nheo một bên mắt rồi lại bật cười ?" Phải như vậy: không rối rít, không cảm thấy có chuyện gì ghê gớm xảy ra với mình... chú mong ca phẫu thuật nào cũng êm thấm như vậy. Thế là hai lá phổi của cháu đã bị làm cho bất động rồi đó. Bây giờ phổi của cháu sẽ được nghỉ ngơi. Khi nào nó bắt đầu thở lại thì nó sẽ khỏi. Cháu cứ tin ở chú!
Me-ơ-ri nhìn En-đru rồi nhìn khắp gian phòng vui mắt, nhìn qua cửa sổ xuống thung lũng nằm xa xa.
- Với lại ở đây cháu thấy thích lắm. Ông ấy không cố làm ra vẻ tử tế đâu, ông Xtin-men ấy, nhưng dù sao vẫn cảm thấy ông ấy tốt lắm... Cháu uống trà được chưa, chú?
--------------------------------
1 Lời tuyên thệ của những người sắp làm thầy thuốc thề sẽ hành nghề một cách trung thực.

Chương 18
En-đru ở Ben-lơ-vuy ra về thì đã gần bảy giờ. Anh đã ở đấy lâu hơn dự định. Vừa cho xe chạy anh vừa thấy lan dần trong người một cảm giác êm đềm yên tĩnh kỳ lạ. Đó là nhờ Xtin-men. Cá tính Xtin-men, dáng điệu ung dung thư thái của ông, thái độ dửng dưng đối với những thứ vặt vãnh nhỏ mọn trong cuộc sống, đã có một ảnh hưởng tốt đối với bản tính hăng bốc của En-đru. Hơn nữa, En-đru bây giờ đã yên tâm về Me-ơ-ri rồi. Anh so sánh hành động hấp tấp của anh khi trước ?" đưa ngay cô gái vào một bệnh viện lạc hậu ?" với tất cả những việc anh đã làm cho cô gái chiều nay. Việc này quả có gây cho anh nhiều phiền phức, mất nhiều công sức dàn xếp mà nó lại không đúng nguyên tắc nữa! Tuy En-đru chưa hỏi Xtin-men về tiền nong, song anh biết Bâu-lân không thể trả nổi viện phí ở Ben-lơ-vuy vì vậy anh sẽ là người phải gánh chịu. Nhưng những vấn đề ấy không có nghĩa lý gì so với niềm phấn khởi, sung sướng khi hoàn thành được một việc đáng kể. Lần đầu tiên từ nhiều tháng nay, En-đru cảm thấy anh đã làm được một việc theo anh là có giá trị. Cảm nghĩ ấy làm anh khoan khoái, nó là một cảm nghĩ quý báu, bước đầu của sự hồi phục trong con người anh.
En-đru cho xe chạy từ từ thưởng thức không khí êm ả chiều tối. Chị y tá Sáp vẫn ngồi ở ghế sau nhưng chẳng có gì để nói, còn anh thì đắm mình trong những ý nghĩ riêng, hầu như không biết đến sự có mặt của chị ta. Gần về đến Luân Đôn, anh hỏi chị ta muốn xuống đâu, rồi theo ý chị ta, anh đỗ ở bến xe điện ngầm Nót-tinh Hin. Anh mừng đã tống khứ được chị ta. Chị ta là một y tá tốt nhưng phải cái khó tính, hay cau có. Chị ta chưa hề bao giờ ưa thích En-đru. Anh quyết định ngày mai sẽ trả ngay tiền lương tháng này cho chị ta bằng đường bưu điện, như vậy đỡ phải giáp mặt chị ta lần nữa.
Có cái lạ là tâm trạng En-đru thay đổi khi về đến phố Pét-đinh-tơn. Anh thấy xót xa mỗi lần đi qua nhà vợ chồng Vai-lơ. Anh liếc mắt nhìn cửa hiệu ?oTân trang, hữu hạn?. Một người phụ việc đang thả rèm cửa ngoài mặt hàng. Động tác đóng cửa đơn giản ấy mang một ý nghĩa tượng trưng sâu sắc đến nỗi nó làm anh rùng mình. Anh về đến nhà ủ rũ và cho xe vào nhà xe, trong lòng nặng trĩu một nỗi buồn kỳ lạ.
Cơ-ri-xtin hớn hở chạy ra gặp anh ở phòng ngoài. Trái ngược với En-đru, mặt nàng tươi roi rói, đôi mắt sáng ngời vì tin vui mà nàng đem ra kể với anh:
- Bán xong rồi, anh ạ! Sạch sành sanh, cả nhà lẫn hầm! Họ chờ anh mãi, họ vừa mới đi xong. Hai vợ chồng bác sĩ Lâu-ơ-ri ấy. Ông ta sốt ruột lắm vì mãi không thấy anh về. Em mời họ anh tối. Rồi lại ngồi nói chuyện một lúc nữa. Sau em nhận thấy hình như bà Lâu-ơ-ri cho là anh gặp tai nạn xe hơi. Em bắt đầu lo nhé. Nhưng bây giờ, anh đã về đến nhà, anh yêu của em, thế là mọi việc tốt đẹp cả. Mười một giờ mai, anh phải đến gặp ông Lâu-ơ-ri tại văn phòng ông Tớc-nơ để ký giấy bán. Và... à, vâng, ông ấy đã đặt cọc tại chỗ ông Tớc-nơ rồi đấy.
En-đru theo chân Cơ-ri-xtin vào phòng ăn: bàn ăn đã thu dọn sạch sẽ. Dĩ nhiên anh mừng thấy phòng khám của anh đã bán xong, tuy vậy trong lúc này anh không thể nào tỏ ra phấn khởi được.
- Giải quyết xong xuôi nhanh chóng như vậy là tốt chứ anh? Em chắc ông Lâu-ơ-ri sẽ không để lâu đâu. Ôi, em đã nghĩ rất nhiều trước khi anh về. Giá chúng mình lại đi nghỉ ở Van Ang-đrê một lần nữa trước khi bắt tay vào việc mới, anh nhỉ... Ở đấy tươi đẹp biết bao, phải không anh, và chúng mình đã sông ở đấy những ngày thần tiên... ?" Nàng bỗng im bặt, nhìn anh, rồi hỏi ?" sao, anh có chuyện gì đấy?
- Chuyện gì đâu, - En-đru mỉm cười, ngồi xuống ghế ?" anh chỉ hơi mệt một chút thôi, chắc thế. Có lẽ là tại anh chưa ăn tối.
- Ơ! ?" Thất kinh, nàng thốt lên ?" Em cứ đinh ninh là anh ăn tôi ở Ben-lơ-vuy rồi mới về. ?" nàng đưa mắt đảo quanh một lượt. ?" em đã dọn sạch cả, và lại cho chị Ben-nét đi xem chiếu bóng mất rồi.
- Thôi, không cần, em ạ.
- Cần chứ. Thảo nào anh không nhảy lên khi em kể việc nhượng lại nhà. Bây giờ anh ngồi chờ em một phút để em bưng khay lên. Anh thích ăn món gì nhất hả anh? Em có thể hâm lại súp, hoặc tráng mấy quả trứng cho anh, hay món gì được nhỉ?
En-đru cân nhắc:
- Trứng, được đấy, em ạ. Nhưng em nhọc sức làm gì. Thôi được, nếu em muốn thì... có lẽ sau đó cho anh thêm một miếng pho-mát.
Loáng một cái, Cơ-ri-xtin đã đem lên một cái khay bên trên để một đĩa trứng tráng, một nhát cần tây đặt trong một cái cốc, bánh mì, bánh qui, bơ và đĩa pho-mát. Nàng đặt khay lên bàn. Trong khi En-đru kéo ghế ngồi htì nàng lấy ở tủ bát đĩa bên cạch ra một chai rượu mạnh. Rồi nàng âu yếm ngồi nhìn anh ăn.
- Này anh, giá chúng mình về ở phố Xi-phen nhỉ, chỉ cần một gian bếp và một phòng ngủ, thế là vừa vặn. Cuộc sống xa hoa không hợp với chúng mình. Nay em sắp lại trở thành vợ một người lao động, em thấy sung sướng vô cùng.
En-đru ăn sang đĩa trứng. Ăn được một chút, anh thấy dễ chịu hơn.
- Anh ơi, anh biết không, - Cơ-ri-xtin nói tiếp, tay đỡ cằm trong dáng ngồi quen thuộc. ?" Mấy hôm nay, em nghĩ ngợi nhiều lắm. Trước kia, đầu óc em mụ mẫm, cứ u u mê mê, nhưng từ khi chúng mình lại gần gũi nhau, từ khi chúng mình lại như cũ thì cái gì em cũng thấy rõ ràng, dễ hiểu. Những cái gì mà mình phải phấn đấu mới giành được thì mới có giá trị. Cái gì cứ tự nhiên rơi vào lòng thì nó sẽ không đem lại cho mình một niềm vui nào. Anh còn nhớ thời gian chúng mình ở E-bơ-re-lo không, những ngày ấy lại hiện ra rõ mồn một trong óc em suốt ngày hôm nay... những ngày chúng mình đã cùng nhau vượt qua bao nhiêu khó khăn gian khổ. Bây giờ em cảm thấy chúng mình sắp lại bắt đầu một cuộc sống y như vậy. Đó là cuộc sống hợp với chúng mình, anh của em ạ. Chúng mình là thế đó. Ôi, nghĩ đến là em thấy sung sướng quá.
En-đru ngẩng mặt nhìn nàng:
- Em sung sướng thực chứ, Cơ-rít?
Nàng đặt một cái hôn nhẹ lên má anh:
- Chưa bao giờ sung sướng như bây giờ.
Hai người im lặng một lúc, En-đru phết bơ vào một miếng bánh qui rồi nhấc nắp đậy đĩa pho mát để cắt một miếng. Nhưng tay anh chững lại vì không phải là thứ pho mát Líp-tao-ơ ưa thích của anh, chỉ là một mẩu pho mát thường, khô cứng mà chị Ben-nét vẫn dùng để nấu ăn còn sót lại. Nhìn thấy thế, Cơ-ri-xtin bật lên một tiếng kêu tự trách mình.
- Hôm nay em đã định đến hiệu Phrao Sơ-mít rồi lại quên.
- Thôi, thế này cũng được, em ạ.
- Cũng được thế nào. ?" Nàng cất vội đĩa pho-mát đi không để cho En-đru kịp lấy. ?" Em thì cứ ngồi đây nghĩ vẩn vơ như một cô học trò đa sầu đa cảm, chẳng dọn gì cho anh ăn, trong khi anh đi về mệt mỏi, đói mềm người ra. Vợ người lao động như em thì đẹp nhỉ! ?" Nàng đứng phắt ngay dậy, mắt nhìn đồng hồ ?" Em còn đủ thời gian ra hiệu Phrao Sơ-mít trước giờ đóng cửa.
- Đừng mất công nữa em, Cơ-rít!
- Nghe em nào, anh! Em muốn thế. Em thích thế... bởi vì anh thì yêu chuộng món pho-mát hiệu Phrao Sơ-mít, còn em thì yêu quý anh.
En-đru chưa kịp phản đối một lần nữa thì Cơ-ri-xtin đã chạy ra ngoài. Anh nghe thấy tiếng chân mau mau của nàng ở gian tiền sảnh, tiếng cửa ngoài khép lại nhè nhẹ. Con mắt của anh vẫn còn thoáng đọng một ánh cười... thật đúng là tính tình nàng. Anh lấy một miếng bánh quy nữa phết bơ ăn trong khi chờ đợi thứ pho-mát Lip-tao-ơ đặc biệt, chờ đợi nàng về.
Ngôi nhà rất yên tĩnh, Phlo-ri chắc đã ngủ ở dưới nhà và chị Ben-nét chắc đi xem chiếu bóng rồi. En-đru mừng khi thấy chị Ben-nét theo hai vợ chồng anh trong bước phiêu lưu mới. Chiều nay, Xtin-men cừ quá. Me-ơ-ri chắc bây giờ đã trở lại bình thường. Rất đẹp là đến chiều thì trời tạnh, và chuyến về đi qua các xóm làng tươi mát và êm ả sau cơn mưa thật tuyệt diệu. Ơn trời! Không lâu nữa, Cơ-ri-xtin lại sẽ có một mảnh vườn riêng. Dù cho anh, Đen-ni và Hốp có bị năm bảy tay bác sĩ ở thị trấn X nào đó treo cổ lên thì Cơ-ri-xtin vẫn phải có mảnh vườn của nàng.
En-đru bắt đầu ăn một miếng bánh qui, trí óc vẫn để ở đâu đâu. Anh ăn sẽ mất ngon nếu nàng không về nhanh. Chắc nàng lại đang nói chuyện với Phrao Sơ-mít. Người đàn bà tốt bụng này đã giới thiệu đến chỗ anh những người khách đầu tiên của anh. Giá như anh cứ tiếp tục đi theo con đường chân chính chứ không như... Ôi, thôi, chuyện ấy bây giờ xong rồi. Ơn Trời! Cơ-ri-xtin và anh đã lại hoà thuận, lại gần gũi thương yêu nhau rồi, lại có hạnh phúc hơn bất kỳ thời gian nào trước đây. Thật là tuyệt diệu được nghe nàng nói ra điều đó vừa cách đây một phút xong. En-đru châm một điếu thuốc.
Bỗng chuông cửa giật mạnh. Anh ngẩng đầu lên, bỏ điếu thuốc. Đi ra phòng ngoài. Anh chưa tới nơi, chuông cửa đã giật mạnh lần nữa. Anh mở cửa.
En-đru nhận ra ngay tức khắc sự nhốn nháo ở ngoài phố: người đứng đông trên vỉa hè, những khuôn mặt, nhưng cái đầu chen chồng lên nhau trong bóng tối. Anh chưa nhận rõ được gì thì người cảnh sát vừa giật chuông xong hiện ra trước mặt. Chính là Xtră-dơ, người bạn thân của anh làm nhiệm vụ giao cảnh ở phố Phai-phơ. Lạ chưa! Xtră-dơ nhìn anh với con mắt chỉ toàn lòng trắng. Xtră-dơ thở hổn hển như người mới chạy gấp:
- Bác sĩ Men-sân... Chị nhà bị nạn... Chị ấy lao... lạy Chúa tôi... chị ấy lao vào đầu xe buýt khi vừa ra khỏi cửa hiệu.
Một bàn tay lạnh buốt bóp chặt tim En-đru. Anh chưa kịp nói gì thì đám người đã xô đến sát anh. Phòng ngoài bỗng nhiên đầy người, cuốn theo vào một không khí ghê sợ. Prao Sơ-mít khóc sướt mướt, một người lái xe buýt, một người cảnh sát khác và những người lạ mặt chen nhau xô đẩy En-đru lùi lại vào tận trong phòng khám. Rồi đám đông rẽ ra, hai người đàn ông khiêng thi thể ơ-ri-xtin đến. Đầu nàng ngửa ra sau, kéo căng chiếc cổ trắng mảnh khảnh. Hãy còn vướng vào ngón tay nàng nhờ ở mấy sợi dây cái gói mua ở hiệu Phrao Sơ-mít. Người ta đặt nàng lên chiếc giường khám bệnh trong phòng khám.
Nàng chết hẳn rồi.