Thảo luận chung về các trận không chiến trên bầu trời Việt Nam

Thảo luận chung về các trận không chiến trên bầu trời Việt Nam

Air combat over North Vietnam 1965-72.
Marshall L. Michel III.
Naval Institute Press
1997.

Tớ dịch sách này ra đối tượng là các bạn ưa thích lịch sử và ngành không quân.

.....................................................................

Mời các bạn tham khảo:
- Vũ khí
- Phân tích Học thuyết
- Phân tích cách tạo đội hình bay (formation).
- Chiến thuật tiếp cận tấn công
- Chiến thuật giáng trả
- Các trận đánh điển hình
- Một vài con số biết nói
- ...


u?c spirou s?a vo 15:56 ngy 04/04/2005

Phần giới thiệu (Lược dịch)
Việt nam là nới diễn ra modern air war đầu tiên. Mỹ sử dụng tất cả những hệ vũ khí mới nhất để đảm bảo sự thống trị trên không, chống lại các hệ thống vũ khí thế hệ mới của Nga.
Nhưng, ngược lại với mong muốn của Bộ quốc phòng, mọi chuyện không xuôn sẻ.
F4 dựa hoàn toàn vào tên lửa, nhưng độ tin cậy của tên lửa thì rất thấp, khả năng bắn trúng mục tiêu bay thấp và cơ động mạnh kém.
Từ trận không chiến đầu tiên cho đến mùa hè 1967, phi công Mỹ vẫn đạt tỷ lệ diệt tích cực. Trong hai trận đánh vào đầu tháng 1/1967, F4 bắn rơi 9 Mig21 mà không bị rơi chiếc nào (kqndvn: số liệu của ta xác nhận điều này).
Tháng 4, 5, 6/1967, Mig lại tiếp tục tham chiến, Không quân Mỹ đã tập trung đối phó: bắn rơi 32 Mig, trong khi mất có 2 máy bay. Thiệt hại của KQNDVN nặng tới mức họ biến mất khỏi bầu trời trong nhiều tháng.
Nhưng, thật ngạc nhiên, bất chấp biết được Mỹ đã trang bị công nghệ mới, vào cuối tháng 8 và sang tháng 9, KQNDVN đã trở lại bầu trời sau thất bại hồi tháng 5, đe doạ nghiêm trọng KQ Mỹ. Nhưng vẫn vậy, KQ Mỹ tiếp tục adminstered several sharp defeats. Dường như chu trình này sẽ lặp lại.
Nhưng, bất chấp thiệt hại, KQNDVN không lùi bước. Lần này họ thay đổi cách đánh, with exceptionally good close radar control - GCI (dẫn đường bằng ra da). Hiệu quả của chiến thuật mới thật rùng mình (electrifying-điện giật). Từ cuối 1967 cho đến hết chiến dịch Sấm Rền (Rolling Thunder, Mig21 bắn rơi trên 5 máy bay Mỹ cho mỗi máy bay họ bị hạ.
Sau khi Sấm rền kết thúc. KQ Mỹ tổng kết rằng, thiếu huấn luyện là nguyên nhân chính của thất bại.
Cuộc chiến tranh lần hai bắt đầu vào tháng 4/1972 với chiến dịch Freedom Train và 5/72 với chiến dịch Linebacker I. Lại lần nữa, các máy bay F4 Hải quân Mỹ với ưu thế công nghệ lại đem lại cho KQNDVn những chu kỳ thiệt hại giống như trong chiến dịch Sấm Rền. KQNDVN liền dừng tấn công máy bay Hải quân Mỹ, quay sang tấn công máy bay Không quân Mỹ, một chiến thuật đã được chứng minh là hết sức thành công vào cuối chiến dịch Sấm Rền. Trong hầu hết mùa hè, Mig thống trị các trận đánh với máy bay của Không quân Mỹ, cho đến tháng 9 khi Mỹ thực hiện một loạt cải tiến công nghệ, contest lại tiếp tục cho đến hết Linebacker I vào tháng 10/1972.
Giai đoạn khốc liệt nhất và quan trọng nhất của cuộc chiến bắt đầu vào tháng 12/72. Thật ngạc nhiên, Mig không có mấy tác dụng với B52 bay đêm. Nhưng chỉ với ít missions flown, KQNDVN lần nữa lại thể hiện họ ngang bằng với các phi công F4 Không quân Mỹ.
Và vào cuối tháng 12, chỉ có những người sô vanh điên cuồng nhất mới có thể nói máy bay Mỹ đã làm chủ bầu trời (only the most ardent chauvinists could say that US fighter force had achieve air superiority).
Lược dịch.

Phần giới thiệu (Lược dịch)
Việt nam là nới diễn ra modern air war đầu tiên. Mỹ sử dụng tất cả những hệ vũ khí mới nhất để đảm bảo sự thống trị trên không, chống lại các hệ thống vũ khí thế hệ mới của Nga.
Nhưng, ngược lại với mong muốn của Bộ quốc phòng, mọi chuyện không xuôn sẻ.
F4 dựa hoàn toàn vào tên lửa, nhưng độ tin cậy của tên lửa thì rất thấp, khả năng bắn trúng mục tiêu bay thấp và cơ động mạnh kém.
Từ trận không chiến đầu tiên cho đến mùa hè 1967, phi công Mỹ vẫn đạt tỷ lệ diệt tích cực. Trong hai trận đánh vào đầu tháng 1/1967, F4 bắn rơi 9 Mig21 mà không bị rơi chiếc nào (kqndvn: số liệu của ta xác nhận điều này).
Tháng 4, 5, 6/1967, Mig lại tiếp tục tham chiến, Không quân Mỹ đã tập trung đối phó: bắn rơi 32 Mig, trong khi mất có 2 máy bay. Thiệt hại của KQNDVN nặng tới mức họ biến mất khỏi bầu trời trong nhiều tháng.
Nhưng, thật ngạc nhiên, bất chấp biết được Mỹ đã trang bị công nghệ mới, vào cuối tháng 8 và sang tháng 9, KQNDVN đã trở lại bầu trời sau thất bại hồi tháng 5, đe doạ nghiêm trọng KQ Mỹ. Nhưng vẫn vậy, KQ Mỹ tiếp tục adminstered several sharp defeats. Dường như chu trình này sẽ lặp lại.
Nhưng, bất chấp thiệt hại, KQNDVN không lùi bước. Lần này họ thay đổi cách đánh, with exceptionally good close radar control - GCI (dẫn đường bằng ra da). Hiệu quả của chiến thuật mới thật rùng mình (electrifying-điện giật). Từ cuối 1967 cho đến hết chiến dịch Sấm Rền (Rolling Thunder, Mig21 bắn rơi trên 5 máy bay Mỹ cho mỗi máy bay họ bị hạ.
Sau khi Sấm rền kết thúc. KQ Mỹ tổng kết rằng, thiếu huấn luyện là nguyên nhân chính của thất bại.
Cuộc chiến tranh lần hai bắt đầu vào tháng 4/1972 với chiến dịch Freedom Train và 5/72 với chiến dịch Linebacker I. Lại lần nữa, các máy bay F4 Hải quân Mỹ với ưu thế công nghệ lại đem lại cho KQNDVn những chu kỳ thiệt hại giống như trong chiến dịch Sấm Rền. KQNDVN liền dừng tấn công máy bay Hải quân Mỹ, quay sang tấn công máy bay Không quân Mỹ, một chiến thuật đã được chứng minh là hết sức thành công vào cuối chiến dịch Sấm Rền. Trong hầu hết mùa hè, Mig thống trị các trận đánh với máy bay của Không quân Mỹ, cho đến tháng 9 khi Mỹ thực hiện một loạt cải tiến công nghệ, contest lại tiếp tục cho đến hết Linebacker I vào tháng 10/1972.
Giai đoạn khốc liệt nhất và quan trọng nhất của cuộc chiến bắt đầu vào tháng 12/72. Thật ngạc nhiên, Mig không có mấy tác dụng với B52 bay đêm. Nhưng chỉ với ít missions flown, KQNDVN lần nữa lại thể hiện họ ngang bằng với các phi công F4 Không quân Mỹ.
Và vào cuối tháng 12, chỉ có những người sô vanh điên cuồng nhất mới có thể nói máy bay Mỹ đã làm chủ bầu trời (only the most ardent chauvinists could say that US fighter force had achieve air superiority).
Lược dịch.

Sách này của bác chắc là quyển "Clashes : air combat over North Vietnam 1965 -1972". Sách đọc rất thú vị, chỉ tội tác giả chỉ viết theo tài liệu AAR mẽo cho nên không có đề tên tuổi những phi công mẽo tham gia các trận đánh, một số có thể dễ kiếm ra trên net, nhưng nói chung chuyện này cũng làm em hơi thất vọng.

Sách này của bác chắc là quyển "Clashes : air combat over North Vietnam 1965 -1972". Sách đọc rất thú vị, chỉ tội tác giả chỉ viết theo tài liệu AAR mẽo cho nên không có đề tên tuổi những phi công mẽo tham gia các trận đánh, một số có thể dễ kiếm ra trên net, nhưng nói chung chuyện này cũng làm em hơi thất vọng.

Lược dịch
1. Open fire
1964, tình báo Mỹ cho biết Việt nam sở hữu một hệ thống phòng không hết sức đơn giản, với 20 ra đa báo động sớm, 1,500 súng tự động dùng bắn máy bay (AA), và không có tên lửa đối không (SAM). Chỉ có 2 sân bay có thể tiếp nhận máy bay phản lực là Cát bi và Gia lâm.
Việt nam nhanh chóng có được 36 soviet-made Mig17 và các hệ thống Ground-Controlled Interception. (kqndvn: GCI - Hệ thống dẫn đường từ mặt đất, giúp phi công biết đang bay đi đâu, cách địch bao xa, bay thế nào để đạt vị trí công kích tốt).
Dẫu sao, Mig17 không phải là một tiêm kích hiện đại. Ở Triều tiên, F-86 của Mỹ đã hạ Mig-15 phần lớn do phi công Nga lái với tỉ lệ tiêu diệt 10:1 (kqndvn: hạ mười máy bay địch cho mỗi máy bay ta bị mất). F4, F8, F105 là hệ báy bay mới, rõ ràng có ưu thế rõ rệt so với máy bay cũ do phi công third-world lái.
Trận đánh mở màn (first shots).
48 F105d của không quân Mỹ tấn công một cây cầu ở Thanh Hoá. Đi cùng có F-100 tuần phòng (Combat air partrol - MigCAP) chống Mig, và hơn 30 F4Bs của Hải quân và phi đội cứu hộ khi phi công bị hạ.
Đây là một ngày nhiều sương mù (hazy), từ độ cao 12,000-15,000 feet (3-5000 m). Tất cả hơn 80 máy bay Mỹ tranh nhau trao đổi ở cùng một tần số radio, làm nghẽn cả hệ thống với các cuộc gọi.
4 F-105, tạm gọi là phi đội Zinc (kẽm), bay ở giữa đội hình, mang theo 8 Mark 117 750pound bom (300kg) và thùng dầu phụ. Khi họ bay đến vùng trời mục tiêu, họ thấy toàn bộ lực lượng đông nghẹt đang ở trên mục tiêu chờ đợi đến lượt mình dội bom. Cho dù Mig đã tiến công ngày hôm trước, tư lệnh trận đánh vẫn cho Zinc và 2 phi đội F105 nữa bay vòng quanh khoảng 10 miles về phía nam mục tiêu và đợi cho đến lượt.
Phi đội Zinc đến điểm ấn định, và bắt đầu bay vòng trên đám mây mù ở độ cao 15,000 feet. Do mang rất nặng, máy bay phải bay ở tốc độ rất thấp, chỉ khoảng 325 knots (~450km/h). Ngay khi F105 bắt đầu turn at the orbit point, Zinc 3 (kqndvn: số 3 trong phi đội Zinc) thấy 2 máy bay đang tiến đến từ trên cao (shallow dive approaching) phía sau khoảng 1 mile. Zinc3 không thể nhận biết ngay máy bay, nhưng khi chúng đến gần cạnh ở 4000 feet, cậu ta nhận ra là Mig17 đang tấn công Số 1 và số 2. Zinc 3 gọi "Biên đội trưởng (Zinc lead), ngoặt gấp, có Mig phía sau. Biên đội trưởng, ngoặt gấp, chúng ta đang bị tấn công". Số 4 cũng cảnh báo ngay sau đó. Cả Zinc 1 và Zinc 2 đều không phản ứng sau với cảnh báo (kqndvn: số 1 biên đội trưởng và số 2). (Cho dù radio frequency was clustered with calls, Zinc 3 và Zinc 4 nhận thấy họ đủ gần để override the more distant transmissions, and các máy bay khác trong vùng đã nghe thấy break calls).
2 Mig17 bay ngang qua Zinc 3 và Zinc 4 với tốc độ cao, và chiếc mig bay đầu bắt đầu bắn ở khoảng 1,500 feet đằng sau Zinc 1, trong khi chiếc Mig thứ 2, bay cạnh cách chiếc thứ nhất 1,000 feet, cùng lúc bắn vào Zinc 2. Những chiếc F105 nặng nề không có cơ hội nào (never had a chance). Cả Zinc1 và Zinc2 bị trúng đạn. Ngay khi Mig bắn, Zinc 2 gọi Zinc 1 "Lead, Mig ở sau anh [ngắt quãng một lúc] , tôi bị trúng đạn rồi". Zinc 3 thấy nhiều vết đạn ở lưng Zinc1 và lửa đang phát ra từ nửa sau của Zinc 2.
Hai chiếcMig duy trì công kích trong phạm vi 800 feet (~250m), sau đó dừng bắn, cải bằng, và bay thẳng, biến mất trong đám mây mù.
Khi 2 chiếc Mig đầu tấn công Zinc 1 và Zinc 2, một cặp Mig khác đang theo đuôi Zinc3 Zin4 và bắt đầu tấn công. Zinc3 thấy Mig ở phía sau, và 2 chiếc F105 quay lại phản kích. Cặp Mig bay vượt qua phía sau của Zin3 và Zin4, tiếp tục bay thẳng, rồi biến mất trong mây mù, quá nhanh nên F105 không theo kịp.
Zin3 và Zin4 khi dó cố gằng tìm kiếm Zin1 và Zin2, cả hai bị hư hỏng nặng nhưng vẫn đang bay. Zinc 4 thấy Zinc 2, nhưng vì mù, không thấy được tình trạng hư hỏng của chiếc F105 đang bay rất chậm, cho đến khi anh ở rất gần, dưới 1,500 feet-400m. Zinc4 nhìn quá, bay trượt lên trước Zinc 2, và mất dấu Zinc 2 trong mây mù. Khi Zin4 quay lại, Zinc 2 thông báo đang chuẩn bị nhảy dù. Zinc4 bay vòng trên khu vực, và nghĩ rằng đã nhìn thấy Zinc2 đâm xuống nước; Nhưng sau đó, lực lượng máy bay cứu hộ đã không tìm ra thi thể phi công.
Cho đến lúc ấy, Zinc 3 lại bị tấn công bởi Mig; sau khi đánh bại công kích, anh ta tiếp tục tìm kiếm và thấy Zinc 1 vẫn đang bay. 2 F105 lấy độ cao, phòng khi động cơ hỏng, Zinc 1 có thể glide về sân bay của KQ Mỹ. Bay bằng ở 21,000 feet, Zinc 3 bay xung quanh Zinc 1 để đánh giá damage do cannon fire. Có lỗ thủng lớn ở dưới đuôi và bên trên cánh hãm (speed brake), và một lỗ rộng 1 foot dọc theo cánh tà sau cánh trái (left trailing edge flap). Cửa dù hãm đã mở, nhưng dù vẫn bên trong. Thiệt hại của cánh hãm cho thấy Zinc1 có thể gặp vấn đề thuỷ lực (hydraulic); anh ta xác nhận có partial hydraulic failure.
Zinc 4 bay hợp lại với Zin 1 và 3, cả 3 F105 bay về Đà nẵng hạ cánh khẩn cấp. Khi còn cách 10 miles, Zinc 1 giảm ga để hạ cánh, nhưng động cơ mất oil pressure và bị frozen. Anh ta đành cải bằng và thông báo chuẩn bị nhảy dù.
Ejection appeared normal, nhưng Zinc 1 bắn ra khỏi buồng lái mà không có mũ (without helmet), và dù dường như không mở. Zinc 3 bay theo phi công và ở lại trên khu vực cho đến khi trực thăng cứu hộ tới. Một tàu chiến sau đó đến và đưa thi thể phi công Zinc1 đi. Dù thực ra có mở, nhưng không kịp đủ để hãm tốc. Hết dầu, Zinc 3 và 4 hạ cánh ở Đà nẵng.
Không chiến đã claimed its fist US victims.
kqndvn:
- Về phía ta, cả 4 phi công đều không về được đến nhà. Trần Hanh hạ cánh bắt buộc xuống khu vực đồi núi. Lê Minh Huân, Trần Nguyên Năm, Phạm Giấy mất tích (sau đó được xác nhận đã hy sinh).
- Không có một phi công Mỹ nào báo cáo đã không chiến với Mig và bắn hạ mig. Do đó, có thể khẳng định máy bay ta đã bị chính cao xạ bảo vệ cầu bắn hạ.
- Trận đánh đầu tiên trước đó cả hai F8 bị trúng đạn đều về được đến hạm. Nhưng một chiếc bị hỏng quá nặng nên cũng phải bỏ đi. Qua gun camera của Lan và Quỳ, ta khẳng định máy bay địch bị bắn trúng. Phi công báo máy bay bị rơi có thể là không chính xác, vì không loại trừ khả năng F8 lao xuống thấp để cơ động tránh đạn, nhưng đã kịp phục hồi ngay trên mặt biển. Ngay trong trận đánh này cũng vậy, theo tài liệu của ta phi công báo đều đã nhìn thấy máy bay trúng đạn và đâm sầm xuống đất, nhưng thực ra cả hai chiếc vẫn còn "ngắc ngoải" chán sau trận đánh rồi mới rơi hẳn.
Vậy, 2 phi công đầu tiên bắn rơi tại chỗ máy bay địch không phải là Lan (hiện là thiếu tướng) và Quỳ, mà là Trần Hanh (hiện là trung tướng) và ? (tự dưng tớ quên tên, đợi lục lại sau).
Kết quả trận đánh: Ta mất cả 4 Mig17 và 3 phi công. Địch mất 2 máy bay và 2 phi công.
Các số liệu Việt nam công bố chưa chắc đã chính xác, và số liệu Mỹ công bố cũng vậy. Theo các tài liệu khác, sau chiến tranh, qua phân tích nhiều trường hợp, KQ và HQ Mỹ xác nhận có khả năng nhiều biên đội Mỹ cùng bắn 1 chiếc máy bay và cùng claim kill, nhưng họ không biết nên tưởng là bắn vào nhiều Mig khác nhau. Nhưng KQ và HQ Mỹ không có điều kiện kiểm chứng.
Được kqndvn sửa chữa / chuyển vào 18:20 ngày 02/04/2005

Lược dịch
1. Open fire
1964, tình báo Mỹ cho biết Việt nam sở hữu một hệ thống phòng không hết sức đơn giản, với 20 ra đa báo động sớm, 1,500 súng tự động dùng bắn máy bay (AA), và không có tên lửa đối không (SAM). Chỉ có 2 sân bay có thể tiếp nhận máy bay phản lực là Cát bi và Gia lâm.
Việt nam nhanh chóng có được 36 soviet-made Mig17 và các hệ thống Ground-Controlled Interception. (kqndvn: GCI - Hệ thống dẫn đường từ mặt đất, giúp phi công biết đang bay đi đâu, cách địch bao xa, bay thế nào để đạt vị trí công kích tốt).
Dẫu sao, Mig17 không phải là một tiêm kích hiện đại. Ở Triều tiên, F-86 của Mỹ đã hạ Mig-15 phần lớn do phi công Nga lái với tỉ lệ tiêu diệt 10:1 (kqndvn: hạ mười máy bay địch cho mỗi máy bay ta bị mất). F4, F8, F105 là hệ báy bay mới, rõ ràng có ưu thế rõ rệt so với máy bay cũ do phi công third-world lái.
Trận đánh mở màn (first shots).
48 F105d của không quân Mỹ tấn công một cây cầu ở Thanh Hoá. Đi cùng có F-100 tuần phòng (Combat air partrol - MigCAP) chống Mig, và hơn 30 F4Bs của Hải quân và phi đội cứu hộ khi phi công bị hạ.
Đây là một ngày nhiều sương mù (hazy), từ độ cao 12,000-15,000 feet (3-5000 m). Tất cả hơn 80 máy bay Mỹ tranh nhau trao đổi ở cùng một tần số radio, làm nghẽn cả hệ thống với các cuộc gọi.
4 F-105, tạm gọi là phi đội Zinc (kẽm), bay ở giữa đội hình, mang theo 8 Mark 117 750pound bom (300kg) và thùng dầu phụ. Khi họ bay đến vùng trời mục tiêu, họ thấy toàn bộ lực lượng đông nghẹt đang ở trên mục tiêu chờ đợi đến lượt mình dội bom. Cho dù Mig đã tiến công ngày hôm trước, tư lệnh trận đánh vẫn cho Zinc và 2 phi đội F105 nữa bay vòng quanh khoảng 10 miles về phía nam mục tiêu và đợi cho đến lượt.
Phi đội Zinc đến điểm ấn định, và bắt đầu bay vòng trên đám mây mù ở độ cao 15,000 feet. Do mang rất nặng, máy bay phải bay ở tốc độ rất thấp, chỉ khoảng 325 knots (~450km/h). Ngay khi F105 bắt đầu turn at the orbit point, Zinc 3 (kqndvn: số 3 trong phi đội Zinc) thấy 2 máy bay đang tiến đến từ trên cao (shallow dive approaching) phía sau khoảng 1 mile. Zinc3 không thể nhận biết ngay máy bay, nhưng khi chúng đến gần cạnh ở 4000 feet, cậu ta nhận ra là Mig17 đang tấn công Số 1 và số 2. Zinc 3 gọi "Biên đội trưởng (Zinc lead), ngoặt gấp, có Mig phía sau. Biên đội trưởng, ngoặt gấp, chúng ta đang bị tấn công". Số 4 cũng cảnh báo ngay sau đó. Cả Zinc 1 và Zinc 2 đều không phản ứng sau với cảnh báo (kqndvn: số 1 biên đội trưởng và số 2). (Cho dù radio frequency was clustered with calls, Zinc 3 và Zinc 4 nhận thấy họ đủ gần để override the more distant transmissions, and các máy bay khác trong vùng đã nghe thấy break calls).
2 Mig17 bay ngang qua Zinc 3 và Zinc 4 với tốc độ cao, và chiếc mig bay đầu bắt đầu bắn ở khoảng 1,500 feet đằng sau Zinc 1, trong khi chiếc Mig thứ 2, bay cạnh cách chiếc thứ nhất 1,000 feet, cùng lúc bắn vào Zinc 2. Những chiếc F105 nặng nề không có cơ hội nào (never had a chance). Cả Zinc1 và Zinc2 bị trúng đạn. Ngay khi Mig bắn, Zinc 2 gọi Zinc 1 "Lead, Mig ở sau anh [ngắt quãng một lúc] , tôi bị trúng đạn rồi". Zinc 3 thấy nhiều vết đạn ở lưng Zinc1 và lửa đang phát ra từ nửa sau của Zinc 2.
Hai chiếcMig duy trì công kích trong phạm vi 800 feet (~250m), sau đó dừng bắn, cải bằng, và bay thẳng, biến mất trong đám mây mù.
Khi 2 chiếc Mig đầu tấn công Zinc 1 và Zinc 2, một cặp Mig khác đang theo đuôi Zinc3 Zin4 và bắt đầu tấn công. Zinc3 thấy Mig ở phía sau, và 2 chiếc F105 quay lại phản kích. Cặp Mig bay vượt qua phía sau của Zin3 và Zin4, tiếp tục bay thẳng, rồi biến mất trong mây mù, quá nhanh nên F105 không theo kịp.
Zin3 và Zin4 khi dó cố gằng tìm kiếm Zin1 và Zin2, cả hai bị hư hỏng nặng nhưng vẫn đang bay. Zinc 4 thấy Zinc 2, nhưng vì mù, không thấy được tình trạng hư hỏng của chiếc F105 đang bay rất chậm, cho đến khi anh ở rất gần, dưới 1,500 feet-400m. Zinc4 nhìn quá, bay trượt lên trước Zinc 2, và mất dấu Zinc 2 trong mây mù. Khi Zin4 quay lại, Zinc 2 thông báo đang chuẩn bị nhảy dù. Zinc4 bay vòng trên khu vực, và nghĩ rằng đã nhìn thấy Zinc2 đâm xuống nước; Nhưng sau đó, lực lượng máy bay cứu hộ đã không tìm ra thi thể phi công.
Cho đến lúc ấy, Zinc 3 lại bị tấn công bởi Mig; sau khi đánh bại công kích, anh ta tiếp tục tìm kiếm và thấy Zinc 1 vẫn đang bay. 2 F105 lấy độ cao, phòng khi động cơ hỏng, Zinc 1 có thể glide về sân bay của KQ Mỹ. Bay bằng ở 21,000 feet, Zinc 3 bay xung quanh Zinc 1 để đánh giá damage do cannon fire. Có lỗ thủng lớn ở dưới đuôi và bên trên cánh hãm (speed brake), và một lỗ rộng 1 foot dọc theo cánh tà sau cánh trái (left trailing edge flap). Cửa dù hãm đã mở, nhưng dù vẫn bên trong. Thiệt hại của cánh hãm cho thấy Zinc1 có thể gặp vấn đề thuỷ lực (hydraulic); anh ta xác nhận có partial hydraulic failure.
Zinc 4 bay hợp lại với Zin 1 và 3, cả 3 F105 bay về Đà nẵng hạ cánh khẩn cấp. Khi còn cách 10 miles, Zinc 1 giảm ga để hạ cánh, nhưng động cơ mất oil pressure và bị frozen. Anh ta đành cải bằng và thông báo chuẩn bị nhảy dù.
Ejection appeared normal, nhưng Zinc 1 bắn ra khỏi buồng lái mà không có mũ (without helmet), và dù dường như không mở. Zinc 3 bay theo phi công và ở lại trên khu vực cho đến khi trực thăng cứu hộ tới. Một tàu chiến sau đó đến và đưa thi thể phi công Zinc1 đi. Dù thực ra có mở, nhưng không kịp đủ để hãm tốc. Hết dầu, Zinc 3 và 4 hạ cánh ở Đà nẵng.
Không chiến đã claimed its fist US victims.
kqndvn:
- Về phía ta, cả 4 phi công đều không về được đến nhà. Trần Hanh hạ cánh bắt buộc xuống khu vực đồi núi. Lê Minh Huân, Trần Nguyên Năm, Phạm Giấy mất tích (sau đó được xác nhận đã hy sinh).
- Không có một phi công Mỹ nào báo cáo đã không chiến với Mig và bắn hạ mig. Do đó, có thể khẳng định máy bay ta đã bị chính cao xạ bảo vệ cầu bắn hạ.
- Trận đánh đầu tiên trước đó cả hai F8 bị trúng đạn đều về được đến hạm. Nhưng một chiếc bị hỏng quá nặng nên cũng phải bỏ đi. Qua gun camera của Lan và Quỳ, ta khẳng định máy bay địch bị bắn trúng. Phi công báo máy bay bị rơi có thể là không chính xác, vì không loại trừ khả năng F8 lao xuống thấp để cơ động tránh đạn, nhưng đã kịp phục hồi ngay trên mặt biển. Ngay trong trận đánh này cũng vậy, theo tài liệu của ta phi công báo đều đã nhìn thấy máy bay trúng đạn và đâm sầm xuống đất, nhưng thực ra cả hai chiếc vẫn còn "ngắc ngoải" chán sau trận đánh rồi mới rơi hẳn.
Vậy, 2 phi công đầu tiên bắn rơi tại chỗ máy bay địch không phải là Lan (hiện là thiếu tướng) và Quỳ, mà là Trần Hanh (hiện là trung tướng) và ? (tự dưng tớ quên tên, đợi lục lại sau).
Kết quả trận đánh: Ta mất cả 4 Mig17 và 3 phi công. Địch mất 2 máy bay và 2 phi công.
Các số liệu Việt nam công bố chưa chắc đã chính xác, và số liệu Mỹ công bố cũng vậy. Theo các tài liệu khác, sau chiến tranh, qua phân tích nhiều trường hợp, KQ và HQ Mỹ xác nhận có khả năng nhiều biên đội Mỹ cùng bắn 1 chiếc máy bay và cùng claim kill, nhưng họ không biết nên tưởng là bắn vào nhiều Mig khác nhau. Nhưng KQ và HQ Mỹ không có điều kiện kiểm chứng.
Được kqndvn sửa chữa / chuyển vào 18:20 ngày 02/04/2005

Bác chịu khó dịch nhiều nhiều vào nhé.

Bác chịu khó dịch nhiều nhiều vào nhé.

Est u en France?
Mình tham khảo cả hai phía bạn ạ. Sách này tớ thấy họ cũng đánh giá cao mình đấy chứ. Mình thích cách viết của Phương Tây hơn sách nhà mình, họ khách quan hơn mình rất nhiều. Sách này mấy thằng sinh viên quân đội Mỹ đang học ở trường mình nó dùng cho môn học của nó, nên chắc không phải là tài liệu tuyên truyền.

Tớ đang vào quarter mới rồi. Rỗi thì chỉ lược dịch thôi, không có điều kiện dịch nhiều. U thông cảm.
Mà thôi sẽ chỉ dịch cái đoạn nào phía mình nghe "sướng", chứ dịch toàn phải cái đoạn nó bắn rơi máy bay mình sợ nhiều bác bảo "việt gian" tuyên truyền cho giặc.