Thèm hũ mắm tép của ngoại

Tôi còn nhớ thuở bé, cứ mỗi lúc dòng nắng cuối hè buông xuống mái ngói bạc sủi cảo sào gòn phếch ngoài hiên là ngoại tôi lại lụi cụi đi làm cho mắm tép.


Chẳng vậy mà sau này mỗi độ hè về lòng tôi cũng nao nao nhớ đến hương vị 1 món ăn dân dã từng nuôi sống mình qua những năm tháng nghèo túng.

Sau những trận mưa rào cuối hè, trên mặt hồ, mặt ao, tôm tép úi lên từng đám dầy đặc, sẫm cả mặt nước. Trời nhá nhem rồi tối dần. Ngoại bắc ghế ra đầu hè, bó gối ngồi. một khi sau thể nào cũng sở hữu ông lão đánh dậm đi ngang qua. Người chưa đến mà gió đã sực mùi tôm cá. mẫu giỏ cất tép nặng chịch, vít tấm lưng ông già gập xuống.

dòng dậm thì cồng kềnh như mẫu diều cứ chực nhấc bổng thân người đẫm nước, gầy đét. Mớ tép rui tươi nguyên trút ra rổ. Đầy những rong rêu, cọng cỏ. Ngoại khẽ đảo tay, hàng trăm con tép khiêu vũ tanh tách. Nước bắn tứ phía, óng ánh như mang vẩy bạc. Dưới đáy rổ thấy cả cọng vó, đòng đong, cân cấn, niềng niễng rúc đầu chạy ...

Ngọn đèn dầu thắp lên khoanh tròn 1 vầng sáng. Ngoại cặm cụi đãi nhặt ốc vặn, rơm rác. "Cái giống mắm tép phải làm cho rõ sạch và kỹ lắm. Chỉ khá lẫn một chút là hỏng. Là ngả màu thâm xỉn, mất hẳn dòng mầu đỏ hồng". Ngoại giảng giải như thế. Đãi đi đãi lại cho đến khi rổ tép trắng hồng, trong suốt, ngoại mới cho vào cối đá giã nhỏ.

sở hữu thế mắm mới nhuyễn, quánh dẻo. Xong đâu đấy ngoại hàng ngũ bếp rang thính. Ngọn lửa không được lớn quá, chỉ để liu riu. Nhất là phải đảo đều tay. Trăm hạt gạo như 1, vàng rộm, nở đều như hoa cau. Thính giã vừa đến, không được vỡ lẽ vụn. Cứ thế 1 lớp tép, lại rải 1 lớp thính. khi cho mắm vào hũ phải nút chặt bằng lá chuối khô. khi nào hũ mắm cũng để sát cạnh bếp.

Nhờ với lửa than, tương đối hot mắm ngấu chín. Suốt tháng trời cứ phấn chấn chờ khi ngoại mở nút lá chuối. Mắm tép ngoại làm sở hữu màu sắc đỏ tươi, khi mở hũ mắm ra dậy lên mùi thơm nức, không phải với tí mùi tanh nào. Người dân quê tôi thường sử dụng mắm tép để làm cho nước chấm rau luộc hay ăn mang cơm, có lẽ vì vậy món này được gọi là món nhà nghèo.

Chiều tối đi học về, chạy ù vào bếp. Cơm vừa chín đến để nguyên trên bếp. Mâm là dòng mẹt chỉ mang độc bát canh dưa vùi trong trấu. Tay ngoại xới lưng cơm nóng hôi hổi, rưới đều từng thìa mắm tươi hồng, đặc sánh. tương đối cơm bốc ngùn ngụt quyện mang mùi mắm tép ngát. Ngoại nhìn con ăn, mắt rưng rưng. Ngoài trời gió lạnh đã về, hun hút lùa qua khe vách...

Đi qua tuổi thơ nghèo khó, nuôi dưỡng tâm hồn tôi là những bát cơm mắm tép của ngoại. nhiều lúc thoảng nghe các cơn gió lạnh tràn về lại thấy nhớ quá dáng ngoại bên bếp lửa bập bùng. Của ngon vật lạ, mâm cao cỗ đầy rồi cũng qua đi, với đọng lại gì. Sao vẫn nhớ cồn cào tới xót xa vị mắm tép ngoại khiến ngày nào. Ngót 20 năm rồi có bao giờ mua thấy nữa...