THIỀN

Thiền nâng cao:
GIẤU MÌNH TRONG HƯƠNG
Nhật Chiêu
Những bông hoa giấu mình trong hương. Như trên Linh Sơn, Ðức Phật giấu mình trong niềm im lặng của một bông hoa. Thế Tôn niêm hoa và một làn hương vĩnh cửu bay đi. Chỉ một Ca Diếp mỉm cười. Thế cũng đủ. Ðủ cho một làn hương trao. Ðủ cho Phật pháp ra đi và trở về. Ðủ cho những nghìn năm thơm lừng hương Phật...
Giấu mình trong hương
Một bông hoa trắng
Dạ lan.
Buson
(Yoru no ran
Ka ni kakurete ya
hana shiroshi)
Nhà thơ Buson nhìn thấy một làn hương trong bóng tối. Làn hương ấy là hiện thể của hoa dạ lan.
Có một Phật quốc tên là Chúng Hương, nơi mỗi làn hương là một lời nói trên môi người. Nói, ấy là trao hương cho nhau.
Từ cây hoa nào
Mà ta không biết
Một làn hưong trao.
Bashô
(Nan no ki no
hana towa shirazu
nioi kana)
Không có ngôn từ nào kỳ diệu hơn hương thơm, một ngôn từ không biết đến bạo lực. Một ngôn từ mà tinh tố là tình yêu.
Dẫu lừng hương thơm
Tôi không nhìn thấy
Ôi cây mơ gần
Chora
(Nioi ****e
tonari no ume no
mienu kana)
Những bông hoa ấy giấu mình trong hương. Như trên Linh Sơn, Ðức Phật giấu mình trong niềm im lặng của một bông hoa. Thế Tôn niêm hoa và một làn hương vĩnh cửu bay đi.
Chỉ một Ca Diếp mỉm cười. Thế cũng đủ. Ðủ cho một làn hương trao. Ðủ cho Phật pháp ra đi và trở về. Ðủ cho những nghìn năm thơm lừng hương Phật.
Vì thế lời xưa mới nói: ?oNhục thân Thích Ca còn ấm, nụ cười Ca Diếp còn tươi?.
Nhục thân giấu trong niềm im lặng. Chính vì thế chúng ta cảm thấy cái ấm áp vô cùng của niềm im lặng. Ðóa hoa mà Phật nâng lên ở Linh Sơn vẫn còn tuơi như nụ cười Ca Diếp, vẫn nở ra trước mắt chúng ta mà không biết đến tàn phai.
Bởi vì đóa hoa ấy đi vào trong mọi đóa hoa. Bởi vì nụ cười ấy đi vào trong mọi nụ cười.
Dưói trăng
Hương sắc tử đằng
Mơ hồ xa xăm
Buson
(Tsuki ni tôku
oboyuru fuji no
iroka kana)
Và làn hương ấy đi vào mọi làn hương.
Cho nên còn một đóa hoa, còn một làn hương là nhục thân Phật vẫn còn ấm áp.
Chỉ cần một cái nhìn sâu xa là hoa nở khắp nơi, hương lừng trời đất cây đời vĩnh viễn xanh tươi.
Và mọi lý thuyết đều màu xám (goethe) như ý nghĩa của bài tắc sau đây trong Bích nham lục:
?oLục Hoàn đại phu (một học giả Phật giáo thời Lục Triều) hỏi Thiền sư Nam Tuyền:
?" Tôi nhớ Triệu Pháp sư nói: Trời đất cùng ta đồng gốc, vạn vật cùng ta đồng thể. Kỳ quái thật!
Nam Tuyền chỉ bông hoa trước sân và đáp:
?" Người thời nay nhìn hoa này không như hoa mà như mộng?.
Thiền sư nhắc nhở nhà học giả rằng hoa hiện thể như hoa, bao giờ cũng là hoa. Hoa có ở đây, bây giờ, trước mắt ta, với hương sắc diệu kỳ. Không cần lý luận, không cần giấc mơ.
Hoa có đây, bên hàng giậu:
Ta nhìn sâu xa
Bên hàng giậu nở
Cành nazuna
Bashô
(Yoku mireba
nazuna hana saku
kakine hana)
Ðấy là cái nhìn đưa ta vào tinh tố của sự vật, niềm vui của sự vật, cái nhìn của Trang Tử trước những con cá bơi lội tung tăng dưới hào. Trang vui niềm vui của cá và Bashô vui niềm vui của hoa.
Ta nhìn sâu xa
Dưa nằm trong cỏ
Hé mấy nụ hoa
Shiki
(Yoku mireba
kiuri no tsubomi ya
kusa no naka)
?oNhìn sâu xa? (yoku mireba) là cái nhìn thiền, một cái nhìn trong suốt, lắng đọng, như như. Cái nhìn đó ?ogiấu mình? vào sự vật, lặn vào sự vật chứ không mổ xẻ, phân tích. Cái nhìn đó không cần gọi tên, không cần xếp loại:
Trong cỏ xanh
cành hoa không biết
nở ra trắng ngần
Shiki
(Kusa mura ya
na mo shiranu hana no
shiroku saki)
Những bông hoa giấu mình trong cỏ, trong hàng giậu, trong hương thơm, trong bóng trăng, trong sự vô danh. Cái đẹp của hoa chỉ hiện ra trong cái nhìn sâu xa của tình yêu.
Em ở đây, hoa nói. Em ở đây có nhìn thấy không? Em đây mà.
Ở đây, bên con đường núi:
Vưong trái tim tôi
Bên con đường núi
Cành hoa tím ơi
Bashô
(Yamaji kite
naniyara yukashi
sumire-gusa)
Cũng bên con đường, có lần Bashô cảm nghiệm được cái kỳ diệu của một làn hương hoa:
Mùi hoa mơ oi
Con đường núi mọc
Bỗng nhiên mặt trời
Bashô
(Ume ga ka ni
notto hi no deru
yamaji kana)
Giữa mùi hoa mơ và mặt trời có tương quan gì? Và con đường núi?
Và thi nhân?
Và chúng ta.
Tương quan gì giữa Pháp thân thanh tịnh và một đóa hoa? Có một vị Tăng hỏi Thiền sư Vân Môn:
?" Thế nào là pháp thân thanh tịnh?
Vân Môn đáp:
?" Hoa thược lan.
Hoa mơ, hoa tím hay thược lan... Hoa nào chẳng vì Pháp mà mọc, chẳng vì Pháp mà rơi.
Nghe thác nước reo
Những cánh hồng núi
Đây đó rơi theo
Bashô
(Horo horo to
Yamabuki chiru ka
Taki no oto)
Hoa và mặt trời và thác nước và nhà thơ và vũ trụ... tất cả như đang thể hiện một vũ điệu. Vũ điệu của sinh tử và cũng là vũ điệu của vĩnh cửu.
Khi hoa bay đi, rơi xuống thác nước, hoa như mượn tiếng nước reo mà chào từ biệt đời, từ biệt một mùa .
?oTựa hồ hoa như nói: Bọn em đi về vĩnh cửu đây? (Okakura Kakuzo).
Hoa biết cách giấu mình trong hưong cũng như biết cách giấu mình trong vĩnh cửu. Giấu mình trong Phật Ðà.
Cố đô Nara
Mùi hương hoa cúc
Chân dung Phật Đà
Bashô
(Kiku no ka ya
nara ni wa furuki
hotoke tachi)
Giấu mình trong tiếng chuông chiều, nối dài niềm tịch tĩnh Niết bàn:
Tiếng chuông qua rồi
Và hương hoa ngát
Chiều ơi
Bashô
(Kane kiete
hana no ka wa tsuku
yube kana)
Và ngay cả những lúc không có hoa, hoa vẫn giấu mình đâu đó trong giấc mộng đêm xuân, điều mà một bài tanka của Shotetsu đã diễn tả:
Không có hoa nơi này
Những cây thông thức giấc
Trên đỉnh đồi ban mai
Hoa đào đêm xuân mộng
Cũng chỉ là mây bay
Shotetsu
(Hana zo naki
Sametaru matsu wa
Mine ni akete
Magaishi kumo mo
Haru no yo no yume)
Khi thức giấc, cái mà ta tưởng là hoa đào chỉ là một áng mây đang lững lờ trôi. Nhưng chẳng phải là hoa giấu trong mây đó sao? Mây được tự do đi lại, hoa được tự do tung hương, tất cả có thể biểu hiện vì vuợt qua chúng là tánh không, là cái ảo, là mộng huyễn, là trò chơi vô tận của tự nhiên.
Một trò chơi không chỉ có hoa mà có muôn loài.
Tiếng chim oanh xa
Thế mà thôi thúc
Mặt trời mọc ra
Chora
Nếu như một mùi hương hoa mơ đã làm cho mặt trời xuất hiện bất ngờ thì một tiếng chim oanh xa cũng có thể thôi thúc vầng dương được chứ
Nếu như vũ điệu mặt trời mọc cần hương hoa, tiếng chim thì toàn thể vũ trụ phải đáp ứng thôi.
Và nếu như màu xanh của bầu trời cần tiếng nhạc thì:
Ôi sơn ca
Giấu mình đâu đó
Trời xanh bao la
Rikuto
(Kuma mo naki
sora ni kakururu
hibari kana)
Vì huyền bí của vũ trụ là giấu và mở, ẩn và hiện, sắc và không, mộng và thực.
Cuộc đời tựa như giấc mộng nhưng đừng biến bông hoa trước mắt ta thành một cơn mơ trống rỗng. Ðời có thể như mơ nhưng hoa thì vĩnh cửu.
Ðời thì trừu tượng.
Nhưng hoa thì cụ thể. Cũng như tiếng chim oanh thì cụ thể. Như Thế Tôn niêm hoa. Như Ca Diếp vi tiếu.
Như những kẻ giấu mình trong niềm im lặng sau đây:
Chủ, khách không lời
Và hoa cúc trắng
Lặng lờ im hơi
Ryôta
(Mon iwazu
kyaku to teishu to
shiragiku to)
Cái không gian im lặng ấy như đang diễu hành qua trước mắt ta. Cái im lặng của mỗi người va chạm vào nhau một cách êm ái, pha lẫn vào nhau một cách gợi cảrn. Và cái im lặng thơm hương của hoa cúc trắng vây phủ lên không gian ấy một hơi thở u huyền muôn thuở.
Cũng giống như ai đó giấu mình trong hương khói tâm linh:
Một đêm mùa xuân
Trong góc Phật đường
Bóng ai quỳ dâng hương
Bashô
(Haru no yo ya
komoribito yukashi
dô no sumi)
Ai đó đang quỳ trước Ðức Phật, trước đêm xuân, giấu mình trong hương khói. Hương khói sẽ tắt, đêm xuân sẽ qua. Nhưng lời cầu nguyện vĩnh viễn nối kết tâm linh ai đó vào cõi Phật, vào quốc độ của làn hương bất diệt.
Những dạ lan, tử đằng, đồng thảo, cúc trắng... giấu mình trong hương, trong niềm tịch tĩnh muôn đời.
Cúi mình trước hoa, lặng im với hoa và ẩn giấu như hoa ẩn giấu, phải chăng là ước nguyện của ai đó một đêm mùa xuân?
(NSGN số 74?" tháng 5 - 2002)

Ô hay thế mấy ông thiền tông thiếu lâm giữ bí quyết thai tức của đạt ma ***** ,vậy suy ra đạt ma ***** là ngoại đạo rồi .Hình như Thiền Tông Trung Hoa tôn vinh những người trong toàn chân thất tử và nhiều vị nữa tu ngoại đạo là tổ thì phải như Mã Tổ Mã Đơn Dương .Có nhiều điều kỳ lạ quá nhỉ ,hay do người đời ít hiểu biết ,bí quyết chân chính thường bí truyền

Thiền nhắm mắt và thiền mở mắt, xin các cao thủ cho ý kiến. thank!

Nhắm hay mở chỉ có ý nghĩa lúc đầu, cho người mới tập, tuỳ môn mà người ta chủ trương nhắm hay mở, vì phải luyện tâm pháp theo cùng.
Những người thiền nhắm mắt khi khai mở ấn đường thì cũng giống như mở mắt mà thôi!!
Mình thấy thiền nhắm mắt có lợi hơn, vì khi nhắm mắt, dễ quan sát đường đi của khí hơn, tĩnh tâm hơn..

Nhắm mắt là âm ,nửa nhắm nửa mở là dương .theo mình thì lúc thiền đừng có nhắm tịt mắt lại ,lâu ngày sẽ sinh ra nhiều vấn đề .Các bạn sang topic của sư huynh huyền quang tử đọc thêm về thiền âm giới và dương giới .

Bác Phi Cảnh nhận xét gì về việc thiền lâu mở ấn đường, việc nhắm hay mở mắt không quan trọng nữa??

Cả thiền tông trung hoa và đạo gia đều dùng phương pháp buông rèm khép mi nghĩa là nhắm hờ vẫn để chút ánh sáng lọt qua .Chung qui buông rèm khép mi là bí quyết hồi quang phản chiếu hay thâu thần nhập thân ,quán chiếu chân tâm .Đây cũng là phép tính công tu tâm chính tông vậy .
Còn chuyện mở ấn đường thì có lẽ là hướng tới mục đích khác hay một phương pháp thiền của phái nào đấy .Cái này mình hoàn toàn ko biết .

Đúng là mỗi môn có cách lí giải khác hẳn nhau. Em chưa đủ kiến thức để biết cái nào đúng thế nào, sai thế nào.
Thôi học môn nào theo tâm pháp môn đó vậy!!

ĐẠO & ĐỜI
Đạo rắt rối vì tà lộn chánh
Đời lạc lầm bởi Thánh với phàm
Thánh phàm biết đoán sao kham
Thánh phàm gì bởi cũng làm người ta
Khó là bởi kẻ ma người Phật
Khó là gì hai bật khác nhau
Ma thì có tánh tự cao
Khoe mình đạo đức mà pha màu trò chơi
Thánh Phàm hai nẽo khác nhau xa
Tự nhiên Thiên phẩm thấy rộng ra
Giác là Tiên Phật, Mê là chúng sanh