Thơ ngụ ngôn Fointana ? Con ve và con kiến Ve sầu kêu ve ve, Suốt mùa hè, Ðến kỳ gió bắc thổi, Nguồn cn thật bối rối. Một miếng cũng chẳng còn, Ruồi bọ không một con. Vác miệng chịu khúm núm, Sang chị kiến hàng xóm. Xin cùng chị cho vay, Giăm ba hạt qua ngày. -Từ nay sang tháng hạ, Em xin lại đem tr. Trước thu thề Ðất Trời! Xin đủ c vốn lời. Tính kiến ghét vay cậy; Thói ấy chẳng hề chi. -Nắng ráo chú làm gì? Kiến hỏi Ve như vậy. Ve rằng: -Luôn đêm ngày, Tôi hát, thiệt gì bác, Kiến rằng: -Xưa chú hát! Nay thử múa coi đây. Con cá nhỏ và người đánh cá Miễn là cá sống dưới hồ, Cỏn con cũng có ngày to kếch sù. Nhưng mà cá đã cắn câu Th ra tôi nghĩ còn ngu nào tầy! Mỗi chốc câu lại được ngay, Cá chép nọ, lúc ngày còn nhỏ. Mắc lưỡi câu anh nọ bên sông. Người rằng: -Thôi cũng là xong, Chẳng chi cũng miếng ở trong đĩa đầy. Sao bằng ta bỏ ngay vào rỏ. Cá chép con lại nỏ mồm kêu: -Thân tôi phỏng được bao nhiêu. Chẳng qua nửa miếng là nhiều chứ chi? Xin ông đợi đến khi tôi lớn, Tôi lại đây để đón ông câu. Ðắt tiền cũng có người thầu (mua). Chẳng hn cá oắt phi câu hàng nghìn. Mà hồ dễ đã nên một đĩa, ¡n chua mồm thấm thía vào đâu. Người rằng: -Dẫu rằng chẳng thấm đâu. Hỡi anh cá oắt ra mầu khôn ngoan. Thôi anh hãy khoan khoan lời tán, Bữa chiều nay tạm rán ăn chi. Gà chuồng ai th đuổi chi, Biết đâu cá nước chim trời mà tin. Chó rừng và chó giữ nhà Chó rừng kia xưng ngoài da bọc, Bởi chó nhà săn sóc trông nom Bữa kia gặp một chó xồm, Tròn quay béo mượt, phi hôm chạy quàng Chó rừng cũng tính choang một mẻ, Vồ anh kia mà xé thịt ra. Ngặt rằng chó lớn thực thà, Ví rằng đấu sức ai đà dám đoan Rằng chó rừng quyết toan được trận, Sn cẩu ta đành phận khiêm cung. Lại gần rủ rỉ nói cùng, Khen anh chó nọ mượt lông đẫy mình. Chó rằng: -Ví tiên sinh muốn vậy, Có khó chi việc ấy mà thèm, Ngài nên từ chốn sn nham, Là ni kham khổ ở làm chi đây. Gầy lõ thịt một dây cùng kiết, Các ông đây thm thiết đói dài. Ðược bữa hôm khó bữa mai, Tháng ngày chăm chắm miệng nhai vẫn thèm Cứ theo ta thử xem một chuyến. Chó rừng bèn gạ chuyện một khi: -Muốn được vậy, phi làm gì? Ðáp rằng: -Công việc khó chi đâu mà: Ðồ rách rưới đi qua cửa ngõ, Thì sủa ran đuổi nó đi xa; Ngày ngày nịnh hót chủ nhà, Vẫy đuôi mừng rỡ ai mà chẳng thưng. Chỉ có vậy bữa thường cm cháo, Thịt cùng gà xưng xẩu thiếu chi. Lại còn chủ mến vuốt ve. Chó rừng ưng vậy theo đi nửa đường. Chợt nom thấy một khoang cổ chó. Hỏi khoang gì, thì nó chối không. Hỏi đi hỏi lại kỳ cùng, Cho ra cái vết trụi lông là gì. Chó một mực lì lì chẳng nói: -Cái vặt này ngài hỏi làm chi? Tái tam hỏi lại hỏi đi, Thì ra vết xích còn ghi rành rành. -Chết nỗi! Thế ra anh phi buộc! Muốn chạy rong không được hay sao? Chó rằng: -Buộc mãi đâu nào, Họa là mới xích chẳng bao lâu mà. -Dẫu chẳng mấy cũng là phi xích, Cái tự do, gì thích cho tầy! Thôi thôi mặc bữa no say, Ngàn vàng hồ dễ sánh tầy thnh thi! Chó rừng chạy miết một thôi. Chó rừng và chó giữ nhà còm Mới rồi kể chuyện cá con, Kêu ca tán tụng nỉ non hết lời, Mà sau cũng phi vào nồi. Con gà đã nhốt chuồng rồi chớ tha Th ra mà đuổi ai mà, Dại ngây vô giá, thực là nên chê. Người khôn cá chẳng dại gì, Thủ thân là nghĩa, ai thì chẳng siêng. Gii cho nghĩa ấy phân miêng, Nên đem chuyện nữa kể thêm sau này: Chó rừng kia mới dại thay! Gặp muôn gia cẩu ở ngay cổng làng Ðã toan quắp lấy gọn gàng, Nỏ mồm chó lại kêu van còn gầy: -Xin ngài hãy xá thân này, Ðể chờ ông chủ tháng này cưới con. Cô tôi gặp hội đào-non, Bụng này no béo chẳng còn thiếu chi. Chó rừng tin vậy tha đi, Cách chừng mấy bữa rồi thì lại sang. Xem gầy hay béo cho tường, Ai hay chó lẩn gậm giường nọ ra. Cách trong bờ giậu nói qua: -Ðợi đây một lát tôi qua bây giờ. Anh bằng lại có lòng chờ, C anh Thủ-hộ cũng đưa ra chào. Thủ-hộ là chó dữ sao, Chó rừng vùng ấy con nào cũng kinh. Anh kia nghe vậy biết tình, Chào qua Thủ-hộ chạy nhanh vô rừng. Ðã nhanh mà dại vô chừng, Sài lang mà lại chưa từng mưu gian. Con lừa đội lốt sư tử Con lừa kia đội da sư tử. Khắp một vùng tưởng dữ đều kinh. Tuy rằng là vật đáng khinh, Mà ai cũng sợ oai linh con lừa. Rủi phi khi tai thò một mẩu, Lòi ngay ra điên đo khi man. Chó kia chạy đuổi sủa ran, Làm cho ai nầy nổi cn tức cười. Cách gi hình mấy người đã biết Thấy mãnh sư chạy riết trong đồng. Thì ai thấy cũng lạ lùng, Mãnh sư để chó đuổi cũng thế nhưng? Xét lắm kẻ lẫy lừng trong cõi, Cũng chẳng qua gi dối như lừa. Nghênh ngang hống hách gió mưa, Chẳng đội lốt để lừa người ngây. Con nhái muốn to bằng con bò Con nhái nom thấy con bò, Hình dung đẹp đẽ, mình to béo tròn. Nhái bằng qu trứng tí hon. Lại toan cố sức bằng con bò vàng. Ngậm hi, cổ bạnh, bụng trưng, Kêu: -Chị em đến xem tường cho ta. Ðã bằng chưa, chị trông, nà! Bạn rằng: -Còn kém. -Nhái đà phồng thêm; Hỏi rằng: -Ðược chửa, chị em? Bạn rằng: -Chưa được, phồng thêm ít nhiều, -Chị i, còn kém bao nhiêu? Bạn rằng: -Còn phi phồng nhiều. Kém xa! Tức mình, chị nhái oắt ta, Lại phồng bụng quá vỡ ra chết liền. ở đời lắm kẻ thật điên, Sức hèn lại muốn tranh tiên với người. Dại thay những thói đua đòi Vinh gì cuộc rượu trận cười mà ganh. Ðể cho c nghiệp tan tành. Con chó rừng và con cò Chó rừng tham ăn hay nuốt vội, Nhân một khi vui hội anh em. Miếng ngon đưng lúc miệng thèm, Chưa trôi miếng gối đã thêm miếng đầu, Phi cái xưng mắc sâu trong họng, Phúc mười đời cò bỗng đi qua. Chó rừng mới gật chị ta, Ðến ngay thò mỏ gắp ra một hòn. Xong công việc, cò còn tính giá, Chó rừng đà chẳng tr tiền công, Lại còn n vỗ như không: -Ðầu mày trong họng cổ ông mới rồi. Lại chửa mừng còn chực đòi công. Bội n! Cút thẳng cho xong, Chớ hề đến trước mặt ông mà ngầy! Con gà đẻ trứng vàng Tham thì thâm, cổ nhân dạy thế, Lấy chuyện gà ra để răn đời, Ðem câu bịa đặt kể chi: Mỗi hôm gà nọ đẻ ri trứng vàng. Chủ ngỡ có bo tàng trong bụng, Mổ phăng ra chắc cũng mau giàu, Ai ngờ có cóc chi đâu, Gà thường cũng vậy, khác nhau chút nào, Chủ biết dại, kêu gào tiếc của; Làm gưng soi cho đứa tham tâm, Mới đây có kẻ nghĩ lầm; Ðược mười lại muốn ngay trăm ngay nghìn. Tr ra hết nhẵn ngồi nhìn. Hai thằng ăn trộm và con lừa Vị con lừa, của vừa ăn trộm, Hai đứa gian đánh lộn cùng nhau, Thằng này muốn để về sau, Thằng kia muốn bán cho mau lấy tiền. Khi hai cậu huyên thuyên ẩu đ, Anh đấm đau, anh đá cũng già. Xẩy thằng ăn cắp thứ ba, ở đâu lại phỗng lừa ta tẩu liền. Con lừa đó như in một xứ. Mấy ông vua tranh cự cùng nhau. Tự dưng người ở đâu đâu, Cướp phăng xứ ấy đem câu ging hòa. Thế là tr mắt thỏ ra. Con thỏ và con rùa Ði cho sớm, việc gì tất t Chuyện Thỏ Rùa nghĩ đã hay thay! Rùa kia gọi Thỏ bo: -Này, Thi cùng ta chạy từ đây qua đường. Thỏ bo Rùa: -Chị thường hóa dại Hãy uống xong thuốc tẩy vài liều Họa chăng ta có nhận keo. Rùa càng thách tợn, gii treo thật nhiều Thỏ tức khí bao nhiêu cũng đắt; Ðem gii kia mà đặt bên đường. Những gì lọ kể dài dang; Ai ngồi chủ cuộc, phân tường nói chi, Thỏ ra sức chỉ đi ba bước, Là đến ni lấy được như không, Vội chi mà chẳng thong dong Vừa đi vừa bỡn cũng không chậm gì. Ðứng gặm cỏ, có khi cũng sớm. Mặc kệ Rùa, Thỏ hợm ta đây, Chàng dàng chân dép chân giầy Trong khi Rùa nọ ai hay vội vàng, Biết thân nặng lại càng cố gắng: Cứ từ từ do cẳng bước lên. Sá chi thân phận Rùa hèn, Thỏ càng đủng đỉnh ở bên vệ đường. Nhường chạy trước càng thêm danh giá: Muốn lúc nào mà tr đến ni: Vừa đi, vừa nghỉ, vừa chi; Nghe hi gió thổi, xem trời kéo mây, Rùa thấm thoắt đến ngay trước đích Thỏ vội vàng một mạch chồn chân, Nhưng mà chửa được đến gần, Thì Rùa đã tới ni ăn gii rồi. Lại còn nhiếc một hồi: -Chú Thỏ, Ðã bo mà, nhanh có làm chi! Ví chăng nhà cũng đội đi. Như ta đây nữa, chú thì bước sao? TVP? TVP?
Con gà trống và con hồ ly Trên cành cây con gà trống đậu, Ðã khôn ngoan lại láu việc đời. Hồ ly đến ngọt mấy lời -Ðôi ta hết giận, tới thời hòa an. Nay trong khắp thế gian thân ái Tình anh em tôi lại thưa anh Xuống đây hôn cái tỏ tình; Trăm ni còn phi chạy nhanh mới cùng, Rầy mặc sức vẫy vùng đi lại Tôi với anh hết hại lẫn nhau. Từ đây anh chớ lo âu, Khi nào có việc muốn cầu đến em, Gọi một tiếng ngày đêm cũng lại, Xuống đây hôn gọi ngãi đồng bào. Gà rằng: -Mừng rỡ xiết bao! Tin này biết lấy cách nào tỏ vui? Lời anh nói thì tôi thêm trọng. Kìa ngõ xa thấy bóng chó săn, Hai anh đưng chạy tới gần ý chừng cũng một tin thân ái này. Ðợi tôi đó xuống ngay lập tức, Ðể bốn ta cùng được hôn nhau... Hồ ly nghe chửa rứt câu, Vội vàng một mạch cắm đầu chạy nhanh. -Thôi anh nghỉ để dành khi khác, Kẻo em còn chạy các ni xa. Nói rồi cẳng bốn chân ba, Nghĩ mưu không đắt, Hồ ta giận mình. Gà thấy hắn thất kinh đắc ý: Lừa thằng gian thích chí dường bao! Sáo mượn lông công Công đổi lông, Sáo liền nhặt lấy, Ðem lên mà cắm bậy vào mình: Cùng công đi diện vung vinh; Coi trong bộ tịch có tình khoe khoang. Ðàn công thật, biết chàng gi mạo, Xúm nhau vào báng nhạo một phen; Ðánh cho một trận huyên thiên; Mổ cho trụi đến lông đen của mình. Sáo bấy giờ nghĩ tình đồng loại, Về bọn nhà, chúng lại đuổi đi, Ngẫm xem trong bọn văn thi, Biết bao tài mượn, thiếu chi tá gà, Dầu thế vậy, đây ta mặc sức Nói làm chi cho cực lòng người. Con lợn, con dê cái và con cừu Con Dê, Con Cừu, Con Lợn béo, Cùng một xe đưng kéo qua đường. Chủ nào có phi vì thưng, Ðem ra chi chợ coi phường leo dây Hay là giắt đi đây đi đó, Ðể cho coi phường phố thị thành, Chẳng qua đem bán cho nhanh, Nó tham lời lãi chớ tình nghĩa chi. Lợn ý éc một khi ỏm tỏi. Ngỡ trăm dao nó đuổi theo sau. Dê, Cừu chẳng rõ vì đâu, Mà kêu nhức óc váng đầu người ta. Hỏi: -Cớ chi mà la thế vậy? Thử im mồm nằm đấy xem sao? Chủ nhân nổi giận ào ào, Mắng Heo vô cớ kêu gào điếc tai; -Kìa bắt chước như hai gã nọ. Cứ ở yên phỏng có mất gì? Con Cừu ngậm miệng lì lì, Khôn ngoan nhất mực ai mà không yêu. Heo bèn đáp: -Lựa theo thằng ngốc, Tôi đây nao phi học chú Cừu, Ví chăng Cừu biết phận Cừu, Thì Cừu chắc hẳn lo ưu mấy lần, Còn Dê nọ an thân nằm đó, Cũng chẳng qua là họ ngu si, Hai thằng này ngỡ có khi. Gọt lông và sữa vắt đi là cùng, Có lẽ thế là xong phận họ. Còn tôi đây thân nọ đã đành: Chỉ đem nướng ch, nấu canh, Sống mà cái chết vẫn dành một bên. Cho nên phi khóc rên rầm rĩ. Ngẫm Heo ta thâm thúy lạ dường, Nhưng mà dẫu thét cùng đường. Chết đành vẫn chết ai thưng đâu mà Biết cam thân phận mới là. Con lừa và con chó con Tài tự nhiên, xin ai chớ ép, Gượng nên công có đẹp mẽ gì? Mấy đời những đứa ngu si, Làm ra mặt thiệp nó thì nên duyên. Ai cũng mến là “thiên chi phó”, Bẩm sinh ra sẵn có mấy người, Ai tài thì cũng mặc ai Lừa ngu chuyện nọ là bài dạy khôn: Gã lừa ấy đến hôn ông chủ; Nghĩ thầy ta há phụ không yêu! Chó kia phỏng lớn bao nhiêu, Ông, bà bữa sớm bữa chiều cho ăn, Lại có lúc quá thân hôn hít; Lại có khi quấn quít xoa đầu; Trò vè phỏng có chi đâu. Chỉ gi chiếc vó, gâu gâu một hồi, Ðùa bỡn có thế thôi mà quí. Còn ta đây động tí thì đòn, Rầy ta há lại không khôn; Cũng là như rứa phỏng còn khó chi, Nhân thấy chủ đang khi đắc ý, Lừa ta bèn rủ rỉ đến bên: Móng chân cùn cụt đưa lên, Vuốt cằm ông chủ mà rên một hồi. Chủ vội thét: -Lừa toi! Quái lạ! Ðem gậy đây sửa gã một phen. Nói rồi cầm gậy đ liền, Ðể lừa rối rít như điên như cuồng. Thế là thôi hết tấn tuồng. Con chuột nhắt, con mèo và con gà trống non Chuột nhắt xưa nay quanh xó cửa, Ra khỏi nhà bỡ ngỡ một phen. Về khoe với mẹ huyên thiên: -Con qua rặng núi đến miền biên cưng; Con chạy nhặng khác dường chuột lớn, Ði dong chi hung tợn khắp đường, Ni kia con gặp hai chàng: Một chàng phúc hậu đường đường khôi ngô. Chàng kia thì tiếng to mà dữ, Bộ hung hăng, nghiêng ngửa mặt mày: Trên đầu cục thịt đỏ gay, Hai tay vùng vẫy như bay lên trời; Xòe nan quạt đuôi thời to tướng, Khiếp, khiếp chưa! Hình dáng kỳ khôi! Chuột con kể chuyện lôi thôi, Tưởng chừng vật lạ xa xôi đâu về! Ai ngờ chú Hùng kê chính đấy, Chuột nhắt ta nom thấy hãi hùng. -Hai tay phành phạch vẫy vùng, Con xưa nay vốn thị hùng mà ghê. Ðuôi quắp đít chạy về một mạch, Miệng chửi thầm, thề cạch đến già. Ví chăng không gặp hắn ta, Thì con hẳn tiếp được nhà hiền kia, Lông bóng nhoáng, râu ria đường bệ. Ðuôi lại dài, tam thể trên mình. Lừ đừ coi bộ hiền lành; Duy đôi mắt biếc long lanh khác thường, Cùng giống chuột nghe dường ái mộ, Y như ta cũng có hai tai, Lại gần con đã kiếm bài, Làm quen với hắn, một hai thân tình, Thằng nọ bất thình lình lên giọng: Kéc-ke-ke! Trong họng kêu ra. Vội vàng con phi lánh xa. Thử-bà nghe nói nghĩ mà sởn lông: -Chết con ạ! Chớ trông ngoài mã, Bộ hiền lành chính gã Miêu nhi, Xưa nay độc ác gian phi, Cùng nòi nhà chuột, nó thì hại luôn, Con gà nọ thì con há sợ: Hắn cùng ta có nợ xưa nay, Ðã không làm hại nhà mày, Mà thường giống chuột lại hay ăn gà! Thằng mèo nó coi ta như gỏi, Hại loài mình mòn mỏi bấy lâu. Ðỏ lòng, xanh vỏ có câu, Con nên ghi lấy về sau đừng lầm. Con cáo và giàn nho Chú cáo kia ở ni rừng ấy Ðưng đói lòng lại thấy giàn nho. Mấy chùm vừa chín vừa to. Nước da đỏ thắm, thm tho ngọt ngào. Cậu cáo cũng ước ao được bữa. Nhưng giàn cao không với đến ni. Chê bai cáo lại được lời: -Nho xanh chẳng xứng miệng người phong lưu. Chuyện cô hàng sữa Cô Bê-rét đi mang liễn sữa, Kê đệm bông để giữa đỉnh đầu, Chắc rằng kẻ chợ xa đâu, Nhẹ nhàng thoăn thoắt chẳng âu ngại gì. Chân hôm ấy thì đi dép một, Váy xắn cao ton tót bước nhanh. Gọn gàng mà lại thêm xinh; Vừa đi vừa tính phân minh từng đồng: Sữa bấy nhiêu, bán xong ngần ấy, Trứng một trăm mua lấy về nhà. ấp đều có khó chi mà, Khéo ra mấy chốc đàn gà đầy sân. Cáo nọ dẫu mưu thần chước giỏi, Có tha đi cũng lỏi mưi con. Bán đi mua một lợn non, Ta cho ăn cám béo tròn như trâu. Ðem ra chợ bầy đâu chẳng đắt, Bán lợn đi, lại dắt bò về. Thừa tiền thêm một con bê, Ðể cho nó nhẩy bốn bề mà coi. Cô Bê-rét nói rồi cũng nhẩy; Sữa đổ nhào hết thẩy còn chi: Nào bò, nào lợn, nào bê, Nào gà, nào trứng cùng đi đằng đời. Cô tôi thấy của ri lênh láng, Lủi thủi về chịu mắng cùng chồng. Ðành rằng mấy gậy là cùng, Ðể câu chuyện sữa kể dong khắp làng. Nghĩ lắm kẻ hoang đường cũng lạ, ước xa xôi hay quá phận mình Tề Mân, Sở Mục hùng danh Ví cùng Bê-rét dành dành cũng như Rõ mở mắt tr tr mà mộng Chuyện m hồ mà mộng đến lòng. Của đời hết thy thu xong, Trường thành đắp nổi, A-phòng về ta. Khi ta một mình ta thách hổ; Vua nước Tàu đạp đổ như chi. Vận may lại thuận lòng người, Muôn dân mến phục, ngai Trời ngồi trên, Sịch một tiếng tỉnh liền giấc mộng. Té vẫn mình bố Ngỗng xưa nay. Hai con la Hai con la cùng đi đường cái, Con ti tiền, con ti cỏ khô. Gã kia vinh hạnh dường phô, Ví ai mang đỡ chẳng cho đỡ nào. Dáng đủng đỉnh làm cao với chúng; Cổ leng keng chuông đụng suốt ngày, Ai ngờ gặp buổi không may, Giặc đâu kéo đến, dòm ngay túi tiền. Vồ la nọ giặc liền bắt lấy, Nắm dây cưng kéo lại một ni. La gắng sức, cự vời người. Chúng đâm nát thịt ti bời một khi. Than: -Danh vọng làm chi cho cực; Gã hèn kia, sao được yên thân, Mà ta đau đớn như rần. La kia nghe thong lại gần đáp ngay: -Hễ cây cao, gió lay càng dữ... Mang cỏ khô ví thử như ta, Thì chi đến nỗi đau mà. Bò cái, dê cái, cừu cái Lập hội với sư tử Con bò, con dê, con cừu cái, Cùng Mãnh sư quí đại lân ông. Xưa kia lập hội buôn chung; Hẹn rằng lỗ lãi đổ đồng chia nhau. Dê đánh bẫy được hưu một chú, Mời cổ đông đến đủ hội đồng. Khi đà khắp mặt đến đông. Sư rằng: -Bốn đứa chia chung bốn phần. Nói vừa đoạn liền phân bốn góc, Rồi nhận ngay lấy góc to cao: Ðứa nào muốn biết lẽ sao? Bởi vì Sư tử là tao chứ gì? Lẽ phi ấy, ai thì dám cãi. Còn phần nhì, cũng lại nhận luôn, Rằng là cường gi chi quyền. Phần ba nhận nữa, vì khôn nhất đàn. Ðến phần tư thì quan chiếm nốt; Con nào v, ông bóp chết tưi! Con sư tử và con muỗi mắt Sư tử một hôm mắng con muỗi: -Bước đi đồ hôi thối nhỏ nhen! Muỗi ta đâu có chịu hèn, Tức cùng Sư tử trao liền chiến thư: -Mi chớ tưởng vua mà ta sợ; Ðừng làm cao. Mi chớ hợm đời. Con bò to gấp mấy người, Ta còn kéo nổi như chi đi cùng. Nói vừa đoạn muỗi xông lên trước; Rúc tù và, rồi vượt trận tiền. Vừa làm tướng, vừa thổi kèn. Trước còn bay vọt lên trên tít mù; Sau nhào xuống, nhy xô vào cổ. Sư tử ta xấu hổ phát điên; Mép sầu bọt, mắt quắc lên; Miệng gầm, chân nhy, sợ rên một vùng. Việc kinh hãi khắp trong thế giới, Ai hay đâu bởi cái muỗi con. Ðuổi sư khắp núi cùng non, Khi thì đốt gáy, lúc bon cắn đầu; Khi bay lọt vào đâu lỗ mũi, Sư tử ta hậm hụi phát khùng. Ngụy ranh quay cổ lại trông, Thấy nanh cùng vuốt cũng không làm gì. Muỗi tóet miệng cười khì mấy tiếng, Sư tức mình lại nghiến hàm răng. Ðuôi thì nghoe nguẩy vung văng. Mà ra phi chịu một thằng muỗi ranh. Anh giận lắm thì anh thêm nhọc, Cậy hùng cường làm cóc gì tôi! Muỗi ta thắng trận phn hồi, Khi hoàn một trận vang trời vo vo. Chạy cùng xứ báo cho chúng biết. Mạng nhện đâu lại kết ngang đường. Muỗi ta vướng phi ai thưng. Ta nên lấy chuyện làm gưng hai điều: Cuộc tranh cạnh có nhiều thù nghịch. Kẻ nhỏ thưng nên kệch kẻ to, Nhiều khi việc lớn chẳng lo, Mà ra chút việc nhỏ nhò chẳng xong. TVP? TVP?
Con di và hai con cầy Di bay qụang xẩy khi chúi cổ, Choạng ngay vào cửa tổ con cầy Cầy này ghét chuột xưa nay, Chạy ra đã định vồ ngay di già: -Giống mi đã cùng ta làm hại, Sao c gan dám lại ni đây? Phi chăng chính chuột là mày: Nếu không chẳng phi đời cầy nhà tao! Di van lạy: -Lượng cao soi xét Tôi thực không phi kiếp chuột mà; Ai đâu để đặt sai ngoa. Trời sinh tôi vốn qu là kiếp chim. Còn đôi cánh hiển nhiên thượng tại, Chúc vạn niên điểu loại cao bay! Lời cung nghe lọt tai cầy, Tức thì phóng xá cho bay về nhà. Cách khi đó một vài hôm nữa, Di lại choàng vào cửa hang cầy. Cầy này tính ghét chim bay, Té ra di lại gặp ngày nguy nan; Cô dài mõm đã toan ra bắt: -Mày là chim tao quật chết tưi. Di sao cũng khéo mau lời: -Xin ngài nhìn kỹ hình tôi chim nào. Chim có đủ vũ mao mới phi, Tôi vốn là thú loại xưa nay. Chúc xin Thử quốc lâu dài! Hoàng thiên hại hết những loài miêu nhi! Khen di biến trá cũng kỳ, Nhờ mưu khôn thoát hiểm nguy hai lần. Th rằng: Liệu gió khen ai khéo phất cờ, Ðổi lời cầu thoát lúc nguy c. Sẵn câu vạn tuế trên đầu lưỡi, Chúc Hán khi xưa, chúc Ngụy giờ. Con lừa mang hòm sắc Một con lừa mang hòm sắc, Thấy người tôn đã chắc tôn ta. Vênh vang bộ mặt giở ra, Chấp lễ chấp bái như là thần đây, Có người kia lầm này biết ý, Bo lừa: -Ðừng nghĩ thế mà sai, Hợm đâu có hợm lạ đời! Ai tôn đâu chú, chú đòi lên câu. Người lễ bái là cầu ông thánh, Sự anh linh uy mãnh của ngài, Quan mà dốt đặc vô tài, Thì dân lạy cái áo ngoài mà thôi. Con mèo già và con chuột nhắt Thím chuột nhắt trẻ người non dạ, Bị mèo già vồ đã nguy nan. Lẻo mồm còn cứ kêu van: -Xin ngài sinh phúc kẻo oan phận này, Thân chuột nhắt phỏng tầy mấy chút: Nhặt của ri thiệt hụt gì ai! Hãy khoan lượng nghĩ xin ngài, Vì tôi đã để cho ai đói nào! Miệng này phỏng ăn bao nhiêu hạt; Chỉ cm rang góc bát là no, Sá chi thân phận gày gò, Ðể dành các cậu các cô thì vừa. Chuột bị bắt trình thưa như vậy, Mèo bo rằng: -Lời ấy khó nghe. Thôi đi, đừng nói nữa đi! Tao đây chứ phi giống gì mà mong. Mèo, lại già hẳn không dung xá, Rất đang tâm, mi lại chi ta, Thôi cho mi xuống làm ma, Kêu cùng Thập điện họa là có nghe. Con tao chẳng thiếu chi thực phẩm. Mèo nói xong bèn lẩm chuột ranh. Chuyện này nghĩa lý rành rành, Ðầu xanh vẫn thị tinh ranh khoe mầu Già hay tàn nhẫn biết đâu! Người giết cọp Trên bức vách có tranh lạ kiểu, Khen thợ đâu cũng khéo vẽ vời, Một con cọp lớn tuyệt vời, Mà ra chỉ có một người giết xong. Kẻ đứng ngắm thôi cùng tấm tắc, Cọp đâu qua, lập tức im mồm. Cọp rằng: -Cứ đó ta nom, Thì ra người khỏe hn hùm chẳng sai. Nhưng thợ vẽ điêu tai quá đỗi, Bút có quyền t dối sự đời. Ví dầu cọp biết vẽ vời, Tranh này hẳn khác, cnh thời không ngoa? Con cáo và đàn gà tây Ðàn gà tây sợ mưu chú cáo, Lên cây cao chói lọi làm thành. Cáo ta chạy lượn vòng quanh, Thấy gà chăm chắm đứng rình trên cây; Cáo nổi giận: -Quân này láo thật! Bay đứng xa không bắt được sao? Nói rồi cáo giở mưu cao, Nhân đêm hôm ấy trăng sao vặc trời. Hình như vị ở ni gà qué; Thách cáo tài giờ kế vây quanh. Cáo liền mở túi tinh ranh: Chồm lên rồi lại như đành chịu thua. Ðoạn rồi đến nằm co tng chết; Ngón phường chèo giở hết trò ra. Chước đâu khôn khéo thực là! Trăm phưng nghìn kế thôi mà thiếu chi. Trong khi cáo quanh đi quẩn lại, Thì đàn gà sợ hãi suốt đêm. Dẫu rằng buồn ngủ đã mềm, Chống đôi con mắt mà xem chước gì. Ra nhìn mãi rồi thì hóa quáng, Té lộn nhào đâm choạng xuống sân. Con này con khác ngã dần, Cáo tha con một để gần một bên. Khi chồng chất đã nên một đống, Bấy giờ sâu đòn ống đem về. ở đời nên nhãng cái nguy, Càng săn nom lắm, nhiều khi vào tròng. TVP? TVP?
Con chó bị chủ xẻo tai Chẳng hay tôi có tội gì, Mà người đem xẻo tai đi thế này? Hình dung tr trẽn, hay! Mặt mày thôi dám từ rầy nhìn ai? Giống người tàn bạo kia i! Ðang tay độc ác cùng tôi làm gì? Chó Xù kêu vậy một khi, Thì ra chủ cắt tai đi mất rồi. Xù kia đã tưởng thiệt thòi, Rồi ra mới biết cụt tai lợi nhiều. Xưa này Xù vốn tiếng liều, Cướp đường để chúng chạy theo đuổi cùng; Hai tai thường rách tứ tung, Hay gì cái bướu lòng thòng đôi bên, ở đời là chốn cạnh chen, Ni nào dễ nắm không nên để thừa. Chỗ nguy đừng có hở c. Ðống của với hai người Một người kia gặp cn túng ngặt, Muốn vay ai, ai đắt mà vay Lưng không biết tính sao đây? Quyết đi tự tận phen này cho xong, Thừng buộc cổ long đong phi hết; Dẫu chẳng toan cũng chết đói ma, Ngẫm xem bụng dạ người ta, Ai ưa nhịn đói mà qua kiếp người. Gần đấy có một ni nhà đổ Anh kiết ta đến đó liều mình. Trên tường sẵn có đóng đanh: Một dây thòng lọng đã đành là xong. Chẳng ngờ vách cũ không được tốt, Ðổ đánh ùm, vung một đống tiền. Chàng ta đứng dậy nhặt liền: Ðem vàng đi thẳng còn quên chiếc thừng. Cũng chẳng đếm xem chừng lẻ chẵn, Mau bước chân vội lẩn về nhà. Người có của bỗng chạy ra, Thoắt trông đã thấy tiền đà vắng tanh. Kêu: -Trời hỡi! Nay mình chưa chết, Mà tiền bạc đã hết mất rồi. Vậy thì chết quách đi thôi, Dây đâu thắt cổ cho rồi một phen. Thừng còn sẵn treo trên vách đổ, Chỉ thiếu người chui cổ vào trong Thò đầu chàng quấn một vòng, Chỉ trong giây phút là xong một đời. Nực cười chết đến ni còn tính: -Tiền mua dây người nghinh đỡ cho, Ông trời sao khéo bầy trò, Thừng kia của nọ chéo cho lạ đời. Thưng hại thay những người bủn xỉn. Có của mà giấu kín một ni; Chẳng dám ăn, chẳng dám chi, Ðể cho kẻ cắp hoặc người họ xa; Cũng có khi người ta lấy hết; Hoặc đất đen giữ diệt dưới sâu. Tài thần bỡn cợt lắm câu; Bày ra trò lạ ở đâu ghẹo đời! Ông muốn khiến một người thắt cổ, Bỗng thừng kia, anh nọ chui vào, Ông đùa những cách lạ sao? Các thày lang Thầy lang Lắc đến thăm người ốm, Thầy Gật kia hàng xóm cũng sang, Gật rằng: -Bệnh cũng tầm thường. Lắc rằng: -Người ốm thiên đường sắp lên. Việc thang thuốc mỗi bên mỗi trái, Ðể người đau đến phi qua đời. Lắc ta qu đã y lời, Hai thầy vẫn tấc đến trời lên câu. Bên rằng: -Có sai đâu, đã bo! -Bên rằng theo thuốc lão can gì? hội đồng chuột Một con mèo tên là Trạng Mỡ Bắt chuột nhiều long lở hầm hang. Mèo đâu dữ dội lạ dường! Ðể cho đến nỗi sạch quang trong ngoài. Họa còn sót một hai chú lỏi. Ðố dám thò ra khỏi cửa hang. Chú nào cũng đói họng gang, Trông thấy Trạng Mỡ coi dường yêu tinh. May được buổi tiên sinh chạy gái, Chốn cao xa trên mái nhà người. Chuột thừa lúc được thnh thi, Họp nhau bàn việc kim thời nguy nan, Chú chuột già ra bàn ngay trước: -Liệu mau mau trong bước hiểm nghèo, Ðem chuông mà buộc cổ mèo, Ðể cho khi hắn leo trèo tìm ta, Leng keng nghe hiệu là ta chạy Ai cũng khen mà lạy Cụ Trùm. Duy còn một việc đeo chuông, Nghe như hi khó tìm phưng thi hành. Hỏi lũ chuột, thì anh từ cáo: Anh lại rằng: -Ðây lão dại gì? Ðã đành ni chết ai đi. Ngẩn ng một lát rồi thì hội tan. Té ra cuộc luận bàn thực hão. Có lạ gì bàn láo xưa nay! Chẳng là việc chuột thế này; Việc dân, việc nước cũng hay bàn xằng Th rằng: Nghị luận còn dở dang Triều đình đông nhan nhn Thi hành lâm cục trung, Bá quan đà tận tán. Hai người tranh nhau con sò Hai người đi trẩy hội chùa, Qua ni bãi cát, gặp sò nổi lên. Tay cùng trỏ, mắt cùng nhìn, Mồm cùng muốn lẩm cùng vin lý già. Người cúi nhặt, kẻ liền la: -Khoan, khoan! Hãy hỏi ai là đáng ăn? Cứ theo như lẽ công bằng, Ai mà thấy trước thì ăn đỡ thèm, Người kia phi đứng mà xem. Ðáp rằng: -Nếu vậy mà nên công bình, Nhờ trời tôi mắt cũng tinh. Cãi rằng: -Mắt tớ còn nhanh gấp mười, Tớ thề tớ thấy trước rồi. -Nhưng mà tao ngửi thấy mùi đã lâu Trong khi cãi cọ cùng nhau Xẩy Quan án nọ đi đâu qua đường, Ðôi bên đem chuyện thân tường, Xin quan phân xử đôi đường trắng đen. Cầm sò quan đứng quan nhìn, Tách đôi mnh vỏ hút liền ruột trong. Khi quan vừa nuốt trôi xong, Ngài bèn lên giọng Bao Công phán truyền: -Xử cho bên bị bên nguyên, Quan phân đôi vỏ, hai bên xử hòa Còn tiền phí tổn thì tha. Th rằng: Kiện tụng xưa nay tốn kém to, Chẳng qua đục nước chỉ nuôi cò, Mới hay gan ruột quan moi hết, Tr lại còn đôi cái vỏ sò! TVP? TVP?
Đồng chí nào thấy hay cho xin chàng vỗ tay an ủi Và gửi thêm thơ về thể loại này cho mọi người đọc đỡ buồn Cám ơn nha TVP? TVP?
