Thời Trần, người Việt ăn mặc như thế nào?

Linh đang sống tại Trung Hoa và cũng đã xem nhiều bức tranh cổ có từ trước công nguyên. Linh không bàn đến tính phi lịch sử vì thực chất nó được dựng lại từ vở " Lôi vũ" của Tào Ngu. Mà chỉ bàn đến các dựng phim và trang phục mà thôi. Xin thưa rằng như đã nói. Trung hoa rất nhiều văn bản và tranh ảnh, hoạ văn từ đời Đường, đời Tần còn lại không phải là hiếm, trang phục thì còn cả những trang phục thật từ lúc đó được khai quật và trưng bày cho dân chúng vào xem. Mà Trung hoa nổi tiếng làm phim lịch sử vì sao, nó hoàn toàn phản ánh lịch sử và vì còn quá nhiều tài liệu cổ do vậy, làm gì có chuyện Vua Quang Trung mặc áo bào bằng giấy như ta, tay vẫn đeo đồng hồ khi vào Thăng Long. Do họ quá rõ ràng nên chẳng có gì mà phải phê bình. Còn ta, liệu đời Trần ta mặc thế nào, giống như Trung Hoa nhà Nam Tống hay là mặc tứ thân như bây giờ, hay mặc như dân Tây nguyên, đóng khố cở trần như một bộ lạc. Hay mặc như dân Triều tiên, hay tân thế giới. Tài liệu nào nói đến, hay là do óc hài hước của mấy ông làm phim. Thích cho mặc thế nào thì mặc. Hay óc tưởng tượng của mấy ngừơi chuyên vẽ chuyện thiếu nhi, làm cho bộ chuyện" Lá cờ thêu sáu chữ vàng" thêm hoàn tráng bằng cách, quân Nhà Nguyên cứ áo giáp đầy người còn Vua tôi nhà Trần thì cứ áo vải ra trận cho hoàng tráng, hay thời đó nhà trần toàn Robot bằng thép nên không sợ hòn tên mũi đạn. E rằng phong phú tưởng tượng quá.
Một điều mà mình mắt thấy tai nghe thì e rằng không phi lý phải không. Do vậy tại sao Linh nói Hoàng Kim Giáp nó hoàng tráng là vì thế. Linh không phải đang ở Hà nội để nói việc này mà đang ở Beijing để nói về nó. Thưa các bạn.
Nói về quan âm bồ tát chẳng hạn, ở ta chỉ có vài cách thể hiện về người, nhưng ở Trung hoa có đến hàng trăm cách thể hiện. Như trong một ngôi chùa cổ ở Thượng Hải là chùa Phật Ngọc, ai đến Trung hoa cũng đã từng ghé qua. Có bức hình quan âm có cả râu, có cái mặc áo mà hở toàn bộ ngực...Cái này e rằng ngoài trí tưởng tượng của Việt Nam và ttvnol. Linh còn choáng khi xem những bức vẽ đó và thắc mắc với người dân ở đó. Họ nói rằng, mỗi triều đại có cách nhìn khác nhau về chuyện này. Giống như con Kỳ hươu, Linh vật của Trung Hoa, mỗi triều đại, mỗi thầy phong thuỷ nghĩ ra nó khác nhau. Cùng một con vật mà lúc giống thế này, lúc thế khác.
Nền văn minh Trung hoa hàng ngàn năm vẫn còn nhiều di chỉ. Còn ta, mấy di chỉ còn sót lại, và lấy gì đảm bảo rằng các di chỉ đó là thật hay là cách nhìn khác về vấn đề của người lúc đó. Vì hầu hết những cái ta có đều là các di chỉ chùa triền, miếu tức là nơi thờ tự. Mà đã là nơi thờ tự thì nó có phản ánh đời thật lúc đó hay không, giống như những bức họa cổ ở chùa phật ngọc, Trung Hoa vậy.
Không bàn về thời trang Trung Hoa mà đang bàn rằng thời trang nhà Trần do Minh Hạnh thiết kế thì nó thế thôi. Có ảnh chắc gì đã đúng.
Được linhcabincrew sửa chữa / chuyển vào 12:28 ngày 25/06/2007

Các bác định chuyển thành đề tài "thời Trần, người Trung Hoa ăn mặc thế nào?" à
@ V_kid : Không nhìn thấy ảnh bác ơi. Có ảnh thời ấy thì tốt quá nhỉ.

Về chuyện cởi trần đóng khố thì trên một cái bình gốm thời Trần có vẽ hình 2 võ sĩ nhà Trần đóng khố, người cầm giáo ngắn, người cầm mộc, ở rìa có hình đầu 1 con voi.
Còn nếu bảo ra trận cứ ông nào giáp trụ đầy mình ắt thắng thì không hẳn, vấn đề ở chỗ chiến thuật ông nào đúng hơn thôi, như quân Mông cổ giáp trụ làm sao bằng người Âu châu bọc sắt cả người mà vẫn đánh được Ba Lan, Nga...
Còn ở Việt Nam là xứ nóng ẩm mưa nhiều, địa hình nhiều sông rạch đầm lầy, đến đội cái mũ bảo hiểm xe máy còn không chịu nổi, nói gì giáp sắt kín người. Ngay như thời hiện đại thì mấy chú GI sang ta em xem thấy khối ảnh các chú mặc độc cái giáp chống đạn, trong là trần tuốt, nếu cứ bắt đầy đủ cân đai mũ mãng có khi chết ngốt.
Còn phim ảnh lịch sử nước ta còn nghèo nàn thì cũng hợp theo trình độ xã hội thôi, chẳng qua bác chưa xem những phim lịch sử thời năm 90 của TQ như phim "Tần thuỷ hoàng" hay hoàng hậu gì đầu tiên của nhà Thanh ý, quần áo thì cũng như phường chèo, râu ria thì rõ là cắm vào, tình tiết thì ngô nghê, xem hề vãi.

TRANG PHỤC THỜI TRẦN

Triều Lý suy vong, triều Trần nối tiếp (1225 - 1400). Đất nước Đại Việt thời Trần, với ý chí sắt đá tự lập tự cường của triều đình và của toàn dân, xây dựng trên nền tảng truyền thống dân tộc, trên những chiến công ba lần chống xâm lược Nguyên - Mông, đã phát triển mạnh mẽ nhiều mặt. Về nghề dệt, thời gian này nhân dân ta đã có nhiều loại vải bông, vải gai, lụa, lĩnh, sa, the, nái, sồi, đoạn, gấm, vóc... Nghề thêu cũng phát triển.
a. Trang phục triều đình
Năm Hưng Long thứ 8 (1300), quan võ dùng kiểu mũ áo mới. Quan văn đội mũ chữ đinh màu đen. Tụng quan đội mũ toàn hoa (mũ hoa thủng có hai vòng vàng đính ở hai bên) màu xanh như kiểu cũ. Cửa tay áo các quan văn, võ rộng từ 9 tấc đến 1 thước 2 tấc, kiểu hẹp từ 8 tấc trở xuống thì không được dùng. Các quan văn võ không được mặc xiêm. Tụng quan không được mặc thường.
Sau đó (1301) lại cho phép các quan đội mũ chữ đinh, thêm miếng lụa bọc tóc màu tía pha màu biếc (bịt lên đầu dùng để buộc chân tóc lại, bỏ thừa về đằng sau).
Vương hầu nào tóc dài thì đội mũ triều thiên, người nào tóc ngắn thì đội bao cân (1303). Có lẽ đây là loại khăn chùm đầu màu xanh thẫm mà Trần Phu đã nhắc đến trong bài An Nam tức sự (1294).
Đến năm 1395, Lịch Triều tạp kỷ lại quy định mũ áo của các quan văn, võ. Nhất phẩm thì màu tía, nhị phẩm: màu đại hồng, tam phẩm: màu đào hồng, tứ phẩm, ngũ phẩm: màu lục, thất phẩm: màu biếc, bát, cửu phẩm: màu xanh. Người không có phẩm hàm và nô bộc: màu trắng. Người hầu trong cung thì mặc váy mở, không dùng xiêm.
Các quan theo hầu, chức văn từ lục phẩm trở lên được đội mũ cao sơn (chánh lục phẩm: mũ màu đen, tòng lục phẩm: màu xanh). Chánh lục phẩm được mang đai, đi hia. Người tôn thất đội mũ phương thắng màu đen. Chức võ, lục phẩm đội mũ chiết xung, tước cao màu không có chức được mang đai và đội mũ giác đính, thất phẩm đội mũ thái cổ, tòng thất phẩm đội mũ toàn hoa. Vương hầu đội mũ viên du. Ngự sử đài đội mũ khước phi. Nhà vua búi tóc, dùng theo bọc và buộc lại, trông như khăn nhà đạo sĩ, chỉ rộng hơn một ít, còn tóc ở hai bên thì vẫn để lộ ra và xõa xuống. Các quan được mặc áo bào và cầm hốt. Có những trường hợp đi chân đất.
b. Trang phục nhân dân
Triều đình thời Trần mấy lần quy định chế độ mũ áo cho các quan văn, quan võ, còn đối với nhân dân không thấy nêu những điều lệ cụ thể. Duy chỉ được biết là trong nhân dân, trừ phụ nữ không bị cấm, còn không ai được mặc màu trắng. Ai mặc màu trắng là phạm pháp. Có thể đây là để giành riêng màu trắng cho những người tôi tớ trong cung, tránh sự lẫn lộn trong xã hội? Các màu xanh, đỏ, vàng, tía, cũng không dùng.
Đàn bà thường mặc áo tứ thân màu đen, trong lót vải trắng để may viền vào cổ áo, rộng khoảng 13cm, cắt tóc để lại chừng 10cm rồi buộc túm lên đỉnh đầu, xong uốn cong đuôi tóc và buộc lại lần nữa hình giống như cây bút, không để tóc mai, không búi tóc phía sau đầu, không đeo vòng khuyên. Những người giàu thì cài trâm đồi mồi, còn thì cài trâm bằng xương hoặc sừng, không dùng phấn sáp hay xoa dầu.
Đàn ông thường cởi trần hoặc mặc áo tứ thân màu đen, cổ áo tròn bằng the, quần mỏng bằng lụa thâm. Đại đa số cạo trọc đầu (kể cả trẻ em). Có người chùm đầu bằng khăn lụa. Ngày thường ở nhà, chỉ để đầu trần, khi tiếp khách mới đội chăn, khi ra đường mang khăn theo, đều đi đất, cũng có người đi giầy da, nhưng khi vào cung vua thì cởi ra.
Trong nhân dân vẫn phổ biến tục nhuộm răng đen và ăn trầu.
Tục xăm mình thời Trần rất phổ biến, đạt đến trình độ nghệ thuật, và đã có thợ chuyên vẽ hình.
Trong khi quân đội thời Trần đều thích lên cánh tay hai chữ "Sát Thát", thì nhân dân Đại Việt, nhiều người, dù là người đã có con cháu, cũng xăm lên bụng những chữ "Nghĩa dĩ quyên khu, hình vu báo quốc" thể hiện tinh thần vì việc nghĩa liều thân, báo đền ơn nước. Xăm mình, thích chữ vừa là truyền thống, vừa là thi hành lời thề thiêng liêng, vừa thể hiện một tinh thần thượng võ. Đồng thời, đó cũng là một hình thức trang điểm trên thân thể phản ánh quan niệm về cái đẹp của người đương thời.
Nhìn nhận chung, trang phục thời Trần có những sắc thái đặc biệt, nó không tách rời ảnh hưởng của một nguyên lý thẩm mỹ xuất phát từ tinh thần thượng võ Đông Aá, bắt nguồn từ truyền thống dựng nước, giữ nước oanh liệt của dân tộc. Trong vòng 30 năm ba lần so gươm, đọ dáo với một kẻ thù khét tiếng hung hãn đang "làm cỏ" nhiều nước trên thế giới, quân dân Đại Việt, với lòng yêu nước nồng nàn, với sức mạnh đoàn kết chặt chẽ, với trí thông minh sáng tạo, đã phải thường xuyên cảnh giác, thường xuyên rèn luyện, liên tục chiến đấu ngoan cường và đã giành được thắng lợi huy hoàng. Thực tế khách quan ấy không cho phép một sự cầu kỳ, phức tạp, tản mạn... trên mọi hình thái đời sống xã hội thời ấy, trong đó có phần trang phục, trang sức. (Ví dụ như phụ nữ không trang điểm diêm dúa cho tới về sau khá lâu, vua quan đều ăn mặc giản dị...).
Tuyệt đại đa số nhân dân đều đi chân đất và mặc áo tứ thân quen thuộc. Màu vải đen là màu phổ biến. Nam giới, hầu hết già trẻ đều cạo trọc đầu, vì theo đạo Phật, còn là nói lên tinh thần của một đất nước "toàn dân vi binh".
Đặc biệt là tục thích chữ, xăm mình, biểu hiện sự hòa hợp với thiên nhiên, biểu hiện ý thức tiếp nối truyền thống, không quên gốc Tổ, biểu hiện tinh thần quyết tâm chiến đấu cho nền độc lập của dân tộc. Những hình xăm trên mình, những chữ thích trên cánh tay, trên bụng nhắc nhở bản thân từng người, nhắc nhở lẫn nhau, đồng thời cũng là một thái độ rõ ràng với quân địch (nhất là khi bị bắt): tự nhận mình là kẻ tử thù với chúng.
Chỉ sau khi ba lần đánh thắng quân Nguyên, triều đình mới ban hành các quy định về mũ áo cho các quan, và về thực chất, các kiểu trang phục ấy, kể cả những hình thức quần áo trong nhân dân về sau này tuy không được giản đơn như thời kháng chiến - cũng là lẽ tất yếu - nhưng vẫn giữ được phong cách khoáng đạt, khỏe khoắn chung mang hơi thở của thời đại. Hiện tượng những người phục vụ nhà vua, quân lính trong khi làm nhiệm vụ, kể cả khi ở triều đình, vẫn được cởi trần, như các tầng lớp nhân dân khác, là điều chứng minh. Tinh thần độc lập, tự chủ còn được thể hiện ở việc triều đình quy định về màu sắc trang phục: nhà Trần không theo quan điểm của Khổng giáo coi trọng chính sắc, mà vẫn dùng các màu gián sắc như màu tía, màu hồng, màu biếc, màu lục v.v... để may mặc cho các quan các cấp.
Bên cạnh hình các nhạc công, vũ nữ với những bộ trang phục đẹp đẽ, có những dải lụa mỏng phấp phới uốn lượn như lướt theo động tác múa, bay lên như hòa quyện cùng âm thanh, điệu múa, rộn ràng, sống động..., bên cạnh những họa tiết long, ly, quy, phượng, sen, cúc, trúc, mai... là hình tượng "thanh cao" chốn cung đình, còn có những hình rồng mập, khỏe và còn biết bao hình ảnh con nai, con cá, rong, rêu, cây cỏ, mây nước... rất gần gũi với nhân dân. Những họa tiết trên gốm, hình hoa dây mềm mại tinh tế, họa tiết sóng xô, nước cuốn chạm khắc trên đá, gỗ... tất cả đã toát lên đặc điểm phẩm chất con người và đất nước Đại Việt thời Trần.
http://www.danangpt.vnn.vn/vanhoa/detail.php?id=147&a=76

Vấn đề rằng những cái mà bạn nói đó lấy ở đâu ra và minh chứng thế nào. Dựa trên khảo cổ, hiện vật hay tranh ảnh nào. Chứ mai tôi cũng viết một bài như vậy, chẳng căn cứ vào đâu nhưng nói rằng thời đó do buôn bán phát triển, tơ lụa nọ kia. Đời Trần do ngành dệt phát triển. Vì do chống lại Trung hoa nên họ mặc toàn đồ toàn là comple, thắt nơ giống như phương tây.
Chẳng sao cả. đều vô căn cứ như những cái bạn nói. Bạn nói đó là không đúng. vậy cái trên có đúng hay không.

hehheh..Linhcabin ở Bắc Kinh là ở chỗ nào Bắc Kinh thế???Có ở trong Sứ quán không? Offline đi..Ngưỡng mộ lâu rồi nên muốn gặp mặt cái.
Đời Nhà Trần thì trang phục có lẽ không có gì??Giày vải cũng có, nhưng mà phần lớn thì vẫn là chân đất,quần áo không có gì gọi là đặc biệt cả.Dân với quan thì khác nhau đôi chút.

hehheh..Linhcabin ở Bắc Kinh là ở chỗ nào Bắc Kinh thế???Có ở trong Sứ quán không? Offline đi..Ngưỡng mộ lâu rồi nên muốn gặp mặt cái.
Đời Nhà Trần thì trang phục có lẽ không có gì??Giày vải cũng có, nhưng mà phần lớn thì vẫn là chân đất,quần áo không có gì gọi là đặc biệt cả.Dân với quan thì khác nhau đôi chút.
[/quote]
Những chỗ vàng vàng này cần xem lại. Mỗi thời đại đều có cách ăn mặc khác nhau. Thời Lý Trần nước ta coi trọng đạo Phật nên đàn ông hay cạo đầu trọc (vừa để mát mẻ, vừa tỏ lòng sùng kính đạo Phật). Chả vì thế mà có tích Đức Hưng Đạo Vương giả nhà sư đi vào sứ quán nhà Nguyên (ở quãng chùa Quán sứ bây giờ) để thuyết khách bị lính nó quất roi da vào đầu trọc đến chảy máu.
Nói đi nói lại vẫn phải công nhận công tác sưu tầm, nghiên cứu tư liệu lịch sử của mình kém cỏi. Đơn cử như việc đúc tượng mười mấy vị vua nhà Trần, ,lúc đầu thấy bị nào cũng giống vị nào, cả quần áo, râu tóc. Có người cãi lại rằng đó là cùng họ nội tộc nên giống nhau . Ok. Nhưng chẳng nhẽ không có điểm khác nhau, thế là các nhà nghiên cứu lại cho rằng, 2 vị vua Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông đã đánh thắng quân Nguyên Mông Hung bạo nhất bấy giờ chắc là chí khí quật cường lắm nên để cho 2 vị có râu quai nón... Thật là nực cuời.
Công tác sưu tầm của ta nó kém đến thế đấy! Lại nữa, Vua Quang Trung mắc bộ áo giáp bằng giấy tay đeo đồng hồ vào Thăng Long mừng thắng trận. Hoàng Lê nhất thống chí thì ông nào cũng mặc quần áo giống các cụ trong đội tế lễ ở làng em bây giờ. Vì thế phim mới làm 2 tập đã phá sản. Lý Thưòng kiệt là thái giám vậy mà mấy bác Tổng cục hậu cần vẫn để cho cụ có râu (dài đến rốn) khi cụ đã 84 tuổi.
Còn về bác gì nói rằng quân Đại Việt cởi trần đóng khố cầm đao đánh nhau với kỵ binh Mông cổ thì không đúng đâu. Năm 1279, quân số cảu đại Việt (kể cả dân binh, thân binh các vương phủ) cũng khoang 20 vạn người (đây là lần duy nhất huy động 1 lực lưọng vũ trang nhân dân đông đến như vậy trong lịch sử quân sự thời phong kiến) thì mới chọi được với 50 vạn quân Mông cổ chứ. Quân chính quy hồi đó mặc áo giáp mây hoặc tre ngà các bác ah, cứng mà nhẹ, thoáng mát lắm các bác ạ. không mặc mấy thứ áo bông và áo da như mấy chú Mông cổ thì sang mùa hè ở Đại Việt thì bị nóng mà phát ban, thổ tả, nổi mề đay... mà chết.