Thông báo. Seminả về Vật Chất và Phản Vật Chất.

Thông báo. Seminả về Vật Chất và Phản Vật Chất.

4/8/2006, Hội Vật lý Việt Nam phối hợp Hội gặp gỡ Việt Nam (Rencontres du Vietnam) tổ chức hội thảo phổ biến khoa học do Giáo sư Jim Cronin-nhà Vật lý giải Nobel, Đại học Chicago, Hoa Kỳ thuyết trình về: " VẬT CHẤT VÀ PHẢN VẬT CHẤT TRONG VŨ TRỤ".

Giáo sư Jim Cronin năm nay 75 tuổi là tác giả của những phát minh Vật lý nổi tiếng năm 1964 về bất đối xứng hạt và phản hạt K-mezon trung hòa. Trong 42 năm qua các nhà vật lý đã cố công lên tục tìm kiếm những hiện tượng tương tự nhưng chỉ mãi đến những năm đầu tiên của thiên niên kỉ mới, khi thực hiện thí nghiệm Bell (Nhật Bản) và Babar (Hoa Kỳ) trên các máy gia tốc năng lượng rất cao, các nhà khoa học mới lại tìm thấy những hiện tượng bất đối xứng trong phân rã của loại hạt mới là B-mezon trung hòa. Phát minh của giáo sư Crorin và đồng sự mở ra một tầm nhìn bất tận cho loại người về thế giới tự nhiên quanh ta, trong đó từ các hạt cơ bản nhỏ bé đến vũ trụ bao la dường như có cùng một bản chất thống nhất nội tại.

Từ một nhà Vật lý nghiên cứu hạt cơ bản trên máy gia tốc, vào đầu thập niên 90 giáo sư Crorin trở thành người sáng lập đầu tiên và hiện nay đang lãnh đạo Đề án thí nghiệm Pierre Auger săn tìm các tia vũ trụ năng lượng cao nhất nhằm hướng tới những phát minh bất ngờ trong khoảng không vũ trụ xa xôi.

Giáo sư Cronin đã từng đến Việt Nam hai lần vào năm 1994 và 1998 để hợp tác giúp đỡ các nhà Vật lý trẻ Việt Nam tham gia vào đề án quốc tế Pierre Auger. Lần này đến Hà Nội, Giáo sư sẽ giới thiệu về những thành tựu quan trọng đầu tiên của Đề án quốc tế và ông sẽ có dịp luận giải về mối quan hệ giữa các hạt cơ bản với không gian vũ trụ, giữa thế giới vi mô và vĩ mô.
Nội dung thuyết trình: Đặc tính tự nhiên của công tác khoa học là có những kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực này lại ảnh hưởng sâu sắc đến một lĩnh vực khác. Sự việc đó đã xảy ra trong phát minh năm 1964 khi hạt K-mezon trung hòa có thời gian sống lâu hơn đã có thể phân rã thành hai hạt pion với xác suất chỉ khoảng 2 phần nghìn. Kiểu phân rã đó đáng lẽ bị cấm hoàn toàn nếu trong thế giới vật chất và phản vật chất đối xứng với nhau. Đến năm 1967, Andrei Xakharov chỉ ra rằng nếu kết hợp hiện tượng vi phạm đối xứng đó với sự phân ra của các hạt nặng nucleon và với sự bất cân bằng nhiệt ở giai đoạn sớm của quá trình tiến hóa vũ trụ thì chúng ta có thể lý giải được sự vượt trội của lượng vật chất so với phản vật chất như đang thấy trong vũ trụ hiện tại.

Mặc dù chúng ta chưa thể tính toán định lượng về một cơ chế đặc thù gây ra sự đối xứng trong trường hợp hạt K-mezon đã minh họa sự bất đối xứng giữa vật chất với phản vật chất nói chung và sự bất đối xứng đó còn mạnh hơn nhiều trong giai đoạn rất sớm của tiến hóa vũ trụ để điều đó được ghi nhận trong lập luận của Xakharov. Bài học mà chúng ta có thể rút ra là khi theo đuổi sự nghiệp nghiên cứu khoa học cơ bản, thế giới tự nhiên luôn ẩn chứa trong mình đầy những bất ngờ thú vị và ham muốn khám phá Tự nhiên là một trong những đặc tính cao quý nhất của Con người.


Thời gian: Bắt đầu từ 14h00, Thứ Sáu ngày 4 tháng 8 năm 2006, tại Giảng đường Ngụy Như Kon Tum, 19 phố Lê Thánh Tông, Hà Nội

Ban cố vấn: GS. Jean Trần Thanh Vân (Hội Gặp gỡ Việt Nam, ĐH Orsay, Pháp); GS. Pierre Darriulat (VATLY, Viện KH&KTHN)

Ban tổ chức: TS. Võ Văn Thuận (Viện KH&KTHN, Trưởng ban); ông Hàm Châu (Tạp chí Cửa sổ Văn hóa Việt Nam); GS. Phùng Văn Duân (ĐH Bách Khoa); TS. Nguyễn Anh Kỳ (Viện VL&ĐT); ông Nguyễn Đức Phường (Phòng Thiên văn - ĐH Sư Phạm HN, Tạp chí Vật Lý Ngày Nay); TS. Nguyễn Trung Tín (ĐHKHTN).

6-12/8/2006, Rencontres du Vietnam tổ chức hội nghị quốc tế lần thứ 6 về Vật lý Thiên văn và Vật lý Nano. Chủ đề: "Những thách thức trong Vật lý Thiên văn hạt cơ bản" và "Công nghệ Nano: Từ cơ bản đến ứng dụng". Hội nghị quy tụ nhiều nhà khoa học đầu ngành trên thế giới báo cáo và giới thiệu những kết quả nghiên cứu mới nhất. Kính mời các nhà khoa học Việt Nam có tên trong danh sách đại biểu Hội nghị mà Ban thư ký đã thông báo đến dự. Địa điểm: Khách sạn Sofitel Plaza Hotel, đường Thanh Niên, Hà Nội.

14-19/8/2006, Rencontres du Vietnam kết hợp với Khoa Vật lý, ĐHSP Hà Nội tổ chức lớp học về Vật lý thiên văn và Vũ tru học. Ngoài các buổi học lý thuyết do các giáo sư Grant Mathiew (đại học Note Dam, USA), giáo sư L. Cenikier (Đài thiên văn Paris) và giáo sư Pierre Darrulat (Phòng thí nghiệm tia vũ trụ- INST), lớp học còn tổ chức những buổi quan sát qua kính thiên văn 16"LX200 và các kính thiên văn phổ thông khác của Đài thiên văn, Phòng thực hành Thiên văn đại cương và Thiên văn vật lý, ĐHSP Hà Nội.