Thực hư học bổng Việc tìm một học bổng để được đào tạo tại nước ngoài một việc không dễ dàng, đặc biệt, khó nhất là tìm học bổng 100%. Chính vì thế, rất nhiều đơn vị tư vấn du học sử dụng các câu "Cơ hội học bổng", "Tìm kiếm học bổng 100% và bán phần!", "Các bạn có thể đăng ký suất học bổng"... để quảng cáo các dịch vụ của mình và thu hút khách hàng. Trên thực tế, cơ hội tìm kiếm một suất học bổng thực sự rất hiếm, và cuối cùng 99% những người đăng ký làm thủ tục du học tại các công ty đó vẫn đi học tự túc hoàn toàn. Tôi muốn giúp cho các bạn tìm hiểu một chút về vấn đề học bổng du học Liên Bang Nga để cho các bạn có thể đánh giá thực tế các khả năng của mình về việc tìm một học bổng, biết được các nơi cấp học bổng chính thức và tránh khỏi những người lợi dụng nhu cầu tìm học bổng của các bạn. Dưới đây, tôi sẽ cố gắng giải thích cho các bạn về các loại học bổng chính thức và các phương cách "tạo suất học bổng bán phần" của một số đơn vị tư vấn du học. Trước hết, các bạn phải hiểu "học bổng" là cái gì? Học bổng là sự tài trợ của một tổ chức hoặc cá nhân dành cho một người đáp ứng một số điều kiện và tiêu chuẩn, trong đó một điều kiện quan trọng nhất là người muốn được cấp học bổng phải thuộc loại giỏi hoặc xuất sắc hoặc có một tài năng đặc biệt. Chưa có loại học bổng nào dành cho người học kém, người lười, người có học bạ thấp. Vì vậy, cho nên các bạn phải thận trọng, nếu trong học bạ của các bạn đa số điểm thấp và trung bình, mà tư vấn viên của một công ty nào đó hứa 100% rằng các bạn sẽ được cấp một suất học bổng, "chỉ cần hoàn tất bộ hồ sơ và nộp cho công ty một số tiền". Thứ hai, các bạn phải hiểu biết về các loại học bổng chính thức để du học tại Nga. Chỉ có hai loại học bổng chính thức để du học Nga: của nhà nước Nga và của nhà nước Việt Nam. Để biết thông tin chính xác về cả hai loại học bổng này và đăng ký trực tiếp (không qua một đơn vị môi giới nào cả), các bạn nên hỏi tại Bộ giáo dục và đào tạo VN - Vụ đại học và sau đại học (địa chỉ: 49 Đại Cồ Việt, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) hoặc tại trường Đại học mà các bạn đang học. Các học bổng chính thức bao gồm: - Đề án du học bằng ngân sách Nhà nước (đề án 322), tức là chương trình sử dụng ngân sách nhà nước do Chính phủ cung cấp (Ban điều hành đề án 322, ĐT: 04.8683248, e-mail: BDH322@hn.vnn.vn; thông tin chi tiết các bạn có thể xem ở đây) - Chương trình xử lý nợ nguồn ngân sách của Liên Bang Nga - Chương trình học ĐH theo diện Hiệp định liên Chính phủ Việt-Nga Nếu các bạn không đáp ứng các tiêu chuẩn và điều kiện để xin học bổng chính thức, các bạn có thể đi du học tự túc (chọn một trường phù hợp với khả năng tài chính của bạn) hoặc thử xem "cơ hội xin học bổng bán phần" của một công ty tư vấn du học có thật hay là hư. Trước khi bạn đi thử (đã đăng ký, nộp hồ sơ và tiền, thì bạn không rút được rồi), tôi xin "giới thiệu" với các bạn những cách tạo học bổng bán phần của một số trường tư nhân và trung tâm tư vấn du học. Trường hợp 1: Công ty tư vấn du học nói với các bạn rằng đã xin được cho bạn một học bổng bán phần (20-50% tuỳ từng trường hợp). Bạn chỉ cần nộp hồ sơ và một số tiền trọn gói cho cả thời gian học. Trên thực tế, công ty vẫn thu của bạn 100% học phí và các khoản phí khác. Họ thông báo với bạn là số tiền trọn gói để học 4-5 năm là 30.000 nghìn đô, chẳng hạn. Họ thu của bạn 24.000 đô la và nói rằng đã xin được cho bạn một suất học bổng 20% tức là 6.000$. Nhưng chi phí trọn gói thực sự của trường ĐH đó chỉ là 24.000$ hoặc thấp hơn. Nếu bạn không nộp học phí và các khoản kinh phí khác trực tiếp cho nhà trường, thì bạn không bao giờ biết được điều đó. Trường hợp 2: Công ty tư vấn du học nói với các bạn rằng đã xin được cho bạn một suất học bổng bán phần hoặc toàn phần của nhà nước Nga. Bạn chỉ cần nộp hồ sơ và một số tiền (thường 6-7 nghìn đô). Trên thực tế, công ty phối hợp với một người chịu trách nhiệm phân chia các suất học bổng của Bộ giáo dục Nga để làm thủ tục xin học bổng cho bạn. Trong trường hợp này bạn rất có khả năng được cấp một học bổng thực sự. Nhưng số tiền mà bạn đã nộp cho họ không phải là lệ phí chính thức của Bộ hoặc của trường. Nếu như trong thời gian học vì một lý do nào đó bạn phải ngừng học về nước, thì bạn sẽ không được trả lại số tiền đó hoặc một phần, và về sau bạn không xin lại được vào trường, nếu quyết định học tiếp, sau khi không còn lý do ấy nữa. Trong khi đó, khi bạn đi học tự túc, thì thanh toán học phí cho nhà trường từng năm một hoặc từng học kỳ một. Nếu chưa học xong chương trình đào tạo, mà phải về nước, thì chỉ mất một phần học phí đã nộp thôi. Các bạn hãy lưu ý! 99.9% các trường đại học Nga không cấp học bổng gì cả cho sinh viên nước ngoài, trừ trường hợp sinh viên sang trường theo Hiệp định giữa Liên bang Nga và nước đó. Tại sao các trường ĐH Nga không cấp học bổng cho sinh viên nước ngoài? Tại vì học phí ở các trường nhà nước rất thấp. Trường thu của học sinh chỉ một số tiền đủ để trang trải một phần chi phí đào tạo thôi. Khi một trường Mỹ hoặc Anh hoặc Singapore nào đó thu học phí một năm học 5-25 nghìn đô la, thì họ rất dễ cấp một số suất học bổng để quảng cáo và thu hút sinh viên. Nhưng điều kiện bắt buộc để cho bạn có thể lấy học bổng của nhà trường đó là bạn đã phải học một bậc học trong trường đó (tức là đã phải nộp cho trường một số tiền tương đối không nhỏ) hoặc bạn phải là một người thực sự rất giỏi và có tài. Trong khi đó, một trường đại học Nga thu học phí 800-2000$/1 năm học, tức là một số tiền chỉ đủ để trả lương cho giáo viên và trang trải chi phí điện nước, thì làm sao bản thân trường có thể cấp học bổng cho sinh viên nước ngoài? Có một số trường Nga giảm học phí cho những sinh viên học giỏi và xuất sắc. Nhưng điều đó không thể gọi là học bổng. Nó hoàn toàn phụ thuộc vào sức lực của bạn và đơn vị tư vấn du học không giúp được gì. Trường hợp 3: Công ty tư vấn du học nói với các bạn rằng đã xin được cho bạn một học bổng bán phần cho 1 năm học đầu tiên. Bạn chỉ cần nộp hồ sơ và một số tiền để làm thủ tục và học phí năm đầu. Trên thực tế, công ty không xin học bổng gì cả mà lừa đảo bạn. Học phí của năm học đầu tiên, tức là năm dự bị, tại đa số trường ĐH Nga rất thấp: từ 700$/1 năm. Công ty chỉ cần thông báo cho bạn mức học phí cao một chút, rồi nói là đã tìm được cho bạn một suất học bổng bán phần. Ví dụ, Công ty thông báo với bạn rằng học phí khoa dự bị 1 năm của 1 trường nào đó là 1100 đô, rồi "tìm" cho bạn suất học bổng 30%, thì bạn chỉ phải nộp 770 đô, trong khi học phí thực sự là 800 đô. Nếu bạn không trực tiếp nộp học phí cho nhà trường, bạn không biết điều đó. Bạn tưởng bạn vẫn "tiết kiệm" 30 đô à? Số tiền bạn trả cho Công ty với tư cách là dịch vụ phí của họ nhiều hơn 30 đô mà họ phải thanh toán cho trường hộ bạn bao nhiêu! Họ lợi dụng tâm lý của người Việt Nam ở chỗ là rất thích các chương trình khuyến mại và học bổng. Nếu không có cơ hội học bổng gì cả, thì các bạn dễ nghi ngờ tại sao số tiền để làm thủ tục du học lớn như thế. Nhưng nếu các bạn nghĩ rằng đã xin được một suất học bổng, thì không nghi ngờ gì cả, phải không? Thậm chí, có một số công ty tư vấn sẵn sàng bỏ vài ba trăm đô la của họ để thanh toán một phần học phí cho nhà trường, rồi họ có thể nói với du học sinh rằng đây là học bổng bán phần. Nếu công ty tư vấn đòi hỏi các bạn nộp cho công ty học phí và các khoản kinh phí khác như phí KTX, phí BHYT, thì các bạn phải đòi hỏi công ty đưa cho các bạn xem Hợp đồng của Nhà trường đã được ông Hiệu trưởng hoặc Trưởng Vụ quan hệ quốc tế của trường mà các bạn đã chọn ký và đóng đấu. Nếu công ty nói rằng không có Hợp đồng, thì họ lừa đảo bạn, bởi vì một điều kiện bắt buộc để Lãnh sự quán Nga cấp visa, để đại lý hãng hàng không bán vé có giảm giá cho sinh viên là hợp đồng với một trường ĐH Nga. Trường hợp 4: Công ty tư vấn du học nói với các bạn rằng sẽ xin cho các bạn một học bổng bán phần. Bạn chỉ cần nộp hồ sơ và một số tiền để làm thủ tục và chờ bên Nga xem xét và trả lời. Trên thực tế, sau một thời gian, khi công ty đã bắt đầu tiến hành các thủ tục du học cho các bạn rồi, thì họ xin lỗi và thông báo với các bạn là vì học bạ của các bạn không đủ điểm, nên các bạn không nhận được suất học bổng nào cả. Họ đề nghị các bạn tiếp tục làm thủ tục để đi du học tự túc hoàn toàn. Nếu các bạn nghĩ lại và muốn rút hồ sơ, thì họ không trả lại số tiền đã nộp, vì họ nói rằng số tiền đó họ đã phải nộp cho nhà trường rồi. Đến lúc đó đa số người "bị mất cơ hội xin học bổng" cuối cùng vì đã chuẩn bị tinh thần để du học, đã mất bao nhiêu sức, thời gian và tiền để hoàn tất hồ sơ và làm thủ tục, cho nên họ vẫn đồng ý đi du học tự túc. Có một yếu tố quan trọng nữa mà các đơn vị tư vấn du học cũng rất biết: tâm lý người Vịệt Nam là khi một người đã được trung tâm tư vấn du học hứa là sẽ có học bổng, đã đồng ý với tất cả điều kiện của trung tâm đó, đã nộp hồ sơ và tiền, thì người đó đã nghĩ rằng việc ổn rồi và kể cho các bạn, người quen rằng "Tôi (hoặc Con tôi) sẽ đi du học ở nước ngoài và giỏi đến mức xin được học bổng." Sau khi mới biết là không xin được học bổng gì cả, thì lúc đó cũng không dám nói cho ai biết vì sợ người ta cười. Chính vì thế người đó vẫn chấp nhận đi du học tự túc hoàn toàn. Trường hợp 5. Công ty tư vấn để nghị các bạn đăng ký xin học bổng toàn phần. Các bạn phải nộp cho công ty 8000 nghìn USD (nếu học tại Mát) và 7000 USD (nếu học tại thành phố khác của Nga). Các bạn hãy tính xem: học phí trung bình 1 năm học tại các trường ĐH Nga (trừ Mát và SPb ?" 2 thành phố mà các bạn không nên đi du học, nếu không có người nhà ở đó) là 900-1500 USD, phí KTX ?" 100-300 USD/năm, phí BHYT ?" 70-100/năm. Tổng cộng các bạn cần 1070-1900 USD/năm. Với số tiền 7000 USD mà đơn vị tư vấn đề nghị các bạn nộp cho nó để xin học bổng toàn phần, các bạn có thể học 3.5-6.5 năm học. Tức là 50-100% chi phí du học. Như thế thì tại sao họ gọi là học bổng toàn phần. Và lại, trong trường hợp này bạn phải nộp cả số tiền luôn cho công ty, chứ không thanh toán từng năm một cho nhà trường. Nếu trong thời gian học, có lý do nào đó các bạn phải về nước, thì coi như là mất hẳn cả số tiền đó và không được xin lại vào trường. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, có một số phương cách giúp cho các bạn tránh khỏi những trường hợp bị lừa khi tìm kiếm nơi để du học, để làm thủ tục và đặc biệt khi tìm học bổng. 1) Khi các bạn được một đơn vị tư vấn nào đó giới thiệu về học bổng, thì các bạn phải đòi hỏi thông tin chính xác như sau: - Tên tổ chức hoặc cá nhân cấp học bổng - Điều kiện và tiêu chuẩn cụ thể để xin học bổng - Thời gian biết thông tin về hồ sơ của mình sẽ xem xét và cấp học bổng hay không là bao lâu - Mức và thời gian học bổng - Các khoản kinh phí khác mà sinh viên còn phải tự túc (nếu học bổng không 100%) Nếu tư vấn viên không trả lời được các câu hỏi này, thì tốt nhất các bạn hãy đi tìm đơn vị khác để tư vấn. 2) Các bạn nên xin tư vấn viên cho xem một công văn nào đó hoặc thư chính thức của trường cấp học bổng. Việc phân chia học bổng đòi hỏi rất nhiều thủ tục nghiêm chỉnh và sự phê duyệt của các cơ quan nhà nước hoặc Ban hiệu trưởng của một trường cấp học bổng, cho nên đơn vị tham gia việc này phải có công văn chính thức. Việc này không thể thực hiện trên cơ sở thoả thuận bằng miệng. Nếu tư vấn viên không cho các bạn xem công văn gì cả, thì tốt nhất các bạn hãy đi tìm đơn vị khác để tư vấn. 3) Các bạn nên hỏi tư vấn viên khi làm thủ tục du học, họ có xin cho các bạn bản gốc! Hợp đồng của nhà trường mà các bạn đã chọn (Các trường thường gửi Hợp đồng đã ký và đóng dấu bằng tiếng Nga, công ty tư vấn phải dịch cho các bạn ra tiếng Việt để cho các bạn đọc trước khi ký). Nếu tư vấn viên trả lời rằng họ không xin được Hợp đồng của nhà trường (họ có thể nói rằng không cần thiết), thì tốt nhất các bạn hãy đi tìm đơn vị khác để tư vấn. 4) Các bạn nên hỏi trước khi nộp hồ sơ và tiền cho đơn vị tư vấn về vấn đề thanh toán học phí và các khoản kinh phí khác như phí KTX, phí BHYT. Nếu họ thu các khoản kinh phí đó ở bên Việt Nam, thì các bạn nên đòi hỏi viết vào hợp đồng tư vấn du học một điều khoản là Bên tư vấn phải cấp cho Bên đi du học bản gốc Hợp đồng đã được nhà trường ký và đóng dấu và ghi rõ về tất cả các khoản kinh phí của nhà trường trước khi thu học phí và các khoản kinh phí khác. Nếu như họ không thu học phí, phí KTX, phí BHYT ở VN, mà các bạn tự chuyển khoản hoặc nộp tiền mặt cho trường, thì không phải lo gì cả. Nhưng họ vẫn phải xin cho bạn bản hợp đồng của trường để làm thủ tục visa, mua vé rẻ cho sinh viên và để cho bạn có thể đưa cho lính hải quan xem, khi qua biên giới Nga, nếu họ đòi hỏi. Ngoài ra, trong bản hợp đồng trường ghi rõ tên và địa chỉ. Nếu công ty tư vấn không tổ chức cho bạn người đón tại sân bay và đưa đến tận trường, thì ít nhất bạn sẽ biết thông tin đó khi đã sang Nga. Nếu tư vấn viên trả lời rằng họ không đồng ý sửa đổi mẫu Hợp đồng mà họ có sẵn, và trong mẫu HĐ của họ không có điều kiện này, thì tốt nhất các bạn hãy đi tìm đơn vị khác để tư vấn. Trước khi các bạn quyết định chọn một đơn vị tư vấn du học nào đó và ký bất cứ hợp đồng nào, các bạn hãy tìm hiểu kỹ về tất cả các vấn đề liên quan đến việc du học và làm thủ tục. Nếu tư vấn viên từ chối trả lời các câu hỏi của các bạn mà đòi ký hợp đồng tư vấn trước, các bạn hãy đi tìm nơi tư vấn khác. Hiện nay, ở Hà Nội và các thành phố khác có hàng chục công ty, trung tâm và các tổ chức tư vấn du học khác. Nếu các bạn có câu hỏi về bất cứ vấn đề liên quan đến du học Nga, xin đừng ngần ngại liên hệ: duhocNga2004@mail.ru Hoặc Yahoo ID: daidientruongnga Olga Đại diện của những trừơng đại học Nga tại Việt Nam
