Thực nghiệm thiên văn - Theo dấu chân những người đi trước. Đo bán kính Trái Đất vào ngày Hạ Chí - T

Phải công nhận hoạt động của Box thiên văn mạnh thật đấy, tiếc là mình chưa tham gia được cái nào cho ra hồn.Có điều theo mình biết lúc đó người Hylạp cho rằng quả đất là hình đĩa tròn, mặt trời ở trên cao so với đĩa và Eratosten thực ra ban đầu chỉ là muốn đo xem khoảng cách từ trái đất tới mặt trời là bao nhiêu, ông đã dùng định lý Pytago để tính toán và thông qua kết quả trên (nếu tưởng tượng trái đất phẳng thì các bạn sẽ hiểu ngay những điều mình vừa nói) Sau này người ta mới tiến thêm 1 bước cho rằng trái đất hình tròn và cũng nhờ vậy, kết quả của TN trên mới trở thành bán kính của trái đất. (Những điều này mình đọc được trong 1 quyển sách cách đây cũng khá lâu rồi, không biết các bạn có ý kiến gì không?)
Nhân đây mình cũng có 1 thắc mắc mong mọi người cùng bàn luận xem, ngày đó chưa có đồng hồ chính xác như bây giờ, mà từ Ai Cập tới Hy lạp còn cách cả 1 Địa Trung Hải rộng lớn, làm sao người ta lại biết được tính đồng thời của việc đo góc ánh sáng MT từ khoảng cách xa như vậy nhỉ?

Chào bạn, câu hỏi của bạn khá lý thú.
Về ý thứ nhất, theo tôi, Eratosthenes hoàn toàn có ý định đo bán kính Trái đất bởi vì tới thời ông, người Hy lạp đã có quan niệm Trái đất hình cầu rồi (Pitago, Aristot v.v..).
Ý thứ 2, nguời Hy lạp hồi đó chỉ dùng đồng hồ Mặt trời và đồng hồ nước rất thiếu chính xác từng giây từng phút, làm sao có thể cùng lúc ''bấm giờ'' được? Thực ra Eratosthenes không cần phải bấm giờ ! Ông chọn thời điểm đo vào lúc giữa buổi trưa, và phải vào ngày hạ chí, khi đó ở Aswan tia nắng sẽ đứng bóng (vì Aswan nằm ở sát đuờng chí tuyến bắc), trong khi ở Alexandra, bóng nắng vẫn ngả về phía bắc khoảng 7 độ.
Như vậy nếu 2 địa điểm thực hiện đo nằm đúng phương Bắc-Nam thì thời điểm giữa trưa phải đồng thời. Trên thực tế, 2 nơi này gần cùng kinh tuyến nên coi như có một chút sai số. .

Vậy là chúng ta đã thực hiện xong thực nghiệm lớn đầu tiên của cộng đồng.
Chúng ta có 10 nhóm thực hiện:
- Hà Nội : ĐHSP HN
- Huế: Bạn Quang Tiến
- Thanh Hóa: Trường Tĩnh Gia 1
- Đà Nẵng : CLB Thiên Văn Bách Khoa (PAC)
- Bình Định : Trường chuyên Lê Quý Đôn
- Pleiku : Bạn Tân Khải - học sinh cấp 2
- Phan Thiết : Trường Phan Bội Châu
- TP.HCM : HAAC và các bạn trường Nguyễn Thị MInh Khai.
- Tiền Giang: Trường Nguyễn Đình Chiểu
- Cần Thơ: bạn Lam Phong
---
Sau đây là hình ảnh của một số nhóm có ghi nhận lại
Nhóm Tĩnh Gia 1 Thanh Hóa

Nhóm Đà Nẵng


Nhóm Bình Định


Nhóm Phan Thiết

Nhóm TP.HCM

Một bạn gái rất dễ thương


Nhóm Tiền Giang

Bảng kết quả tính được

Một số kết quả cần được loại trừ do khoảng cách giữa 2 điểm quá ngắn sai số của phép đo vượt quá 10%
Phần đánh giá sai số vẫn chưa thực hiện được, (do chưa thống nhất được phương pháp tính ...)
Được fairydream sửa chữa / chuyển vào 22:40 ngày 29/03/2008

Tin vui cho dự án cộng đồng đầu tiên của chúng ta.
HAAC vừa được liên hệ trên forum của CLB.
Sau đây là nguyên văn
About interesting Thread
Hello
My name is Eric Vayssie and I am teaching physics in France. With other colleagues we are making archives of Eratosthenes measurements on the website of European Association for Astronomy Education :
http://isheyevo.ens-lyon.fr/eaae/groupspace/eratosthene/
We have been very interested by this forum thread:
http://www.vietastro.org/forum/showthread.php?p=3443
We would like to have a contact with the authors, for an agreement of publishing this work on our website, and may be have an english translation (because we just understand calculations and photos)
Best regards
eric vayssie
---
Lược dịch
Xin chào !
Tôi tên là Eric Vayssie tôi đang dạy vật lý tại Pháp. Cùng với các đồng sự khác chúng tôi đang làm các bản thu thập thí nghiệm Eratosthenes cho website của Hiệp hội giáo dục thiên văn âu châu (EAAE)
http://isheyevo.ens-lyon.fr/eaae/groupspace/eratosthene/
Chúng tôi rất thích thú bởi bài viết này trên forum (Về dự án Đo bán kính trái đất)
http://www.vietastro.org/forum/showthread.php?p=3443
Chúng tôi muốn liên hệ với người viết, và xin sự đồng ý để đăng thực nghiệm của các bạn lên website của chúng tôi, và liệu có thể xin các bạn chuyển ngữ sang tiếng Anh (bởi vì chúng tôi chỉ có thể hiểu các tính toán và ảnh chụp).
-------------
Mình đã liên hệ lại với ông Eric Vayssie, và sẽ gửi cho ông bản tóm tắt thực nghiệm khi chuyển sang tiếng Anh xong.
Rất mừng là qua thực nghiệm này thế giới đã có thể biết đến nhiều hơn một cộng đồng yêu thiên văn ở Việt Nam.( Không biết bằng các nào mà họ biết ? chắc có lẽ là nhờ anh bạn Google)
Năm quốc tế thiên văn 2009 tới đây chúng ta sẽ mở rộng thực nghiệm này ra nhiều nơi hơn nữa, và thực hiện thêm nhiều thực nghiệm khác nữa. Đặc biệt là sẽ thực hiện các projects có tính chất quốc tế với sự điều hành của tổ chức " Những Nhà Thiên Văn Không Biên Giới".

HAAC đã có một bước tiến lớn trong vấn đề đưa Thiên Văn Việt Nam đến với bạn bè thế giới. Các bạn đã có thể xây dựng một Web Site với nhiều ngôn ngữ ( ít nhất là tiếng Anh để người nước ngoài đọc được). Tôi nghĩ đây là điều thiết yếu để nâng tiếng nói của VN trên Diễn đàn TV thế giới. Vì chỉ có ngoại ngữ mới kết nối được tri thức, ý kiến, hay hiểu biết lẫn nhau của mọi người trên thế giới.
- Đây là điểm mạnh của HAAC, các câu lạc bộ, hay Hội khác cần noi gương học tập.

Chào các bạn,
Ông bạn Eric đến từ EAAE(European Association Astronomy Education) đã rất nhiệt tình chuyển các thực nghiệm của chúng ta lên trang web của EAAE http://isheyevo.ens-lyon.fr/eaae/groupspace/eratosthene/viet-nam/2008-march/index_html
Dự án của họ là tổ chức một thư viện lưu trữ các kết quả đo của các nhóm trên thế giới để các nhóm có thể sử dụng các kết quả của nhóm khác tính ra chu vi Trái Đất. Điều này thể hiện tính cộng đồng và thực nghiệm có thể tiến hành vào bất kỳ lúc nào. Thật là ý nghĩa khi chúng ta đã tham gia vào dự án này, các nước khác sẽ biết thêm về công đồng yêu thiên văn ở VN.
Tất cả hình ảnh của các nhóm đều được đăng ở website này
Trang web của dự án này http://www.mapmonde.org/eratos
Chọn ngôn ngữ tiếng Anh
Các nhóm của chúng ta có thể vào subscribe để đăng ký nhóm và cùng chia sẻ các kết quả
(Híc đăng ký rồi mà không gửi user/pass đang hỏi lại )
21/6/2008 tới đây vào ngày hạ chí họ sẽ đến những địa điểm mà ông eratosthene trước đây đã làm thực nghiệm để tiến hành lại.
Ông Eric có đề nghị các nhóm của chúng ta vào tháng 6 này thực hiện lại thực nghiệm và chi sẻ kết quả với các nhóm trên thế giới.
Được fairydream sửa chữa / chuyển vào 11:30 ngày 28/05/2008

Hi Tuan
We will participate to a videoconference with the Alexandria Library, on june 19th. It is not too late to be invited to this event. You just need to find a place with a RNIS connexion (no cost for you because Bibliotheca Alexandria is calling) and stay awoken (it is from 12h30 to 13h30 (Egypt) ).
If you are interested by publishing in the Viet Nam folder of the EAAE website, I can ask login & pasword to the administrator of this website.
We will try to make measurements of shadows every tuesday and wednesday durỉng june.
We plan those meetings on a forum at this address:
http://perbosc.eratosnoon.free.fr/spip.php?article349
Tạm biệt
eric
------------
Ông Eric thông báo cho chúng ta rằng nhân dịp hạ chí tới đây, 19/6 EAAE sẽ có 1 hội thảo trực tuyến tại thư viện Alexandria nổi tiếng ở Ai Cập, nơi các đây vài thế kỷ thực nghiệm được tiến hành đầu tiên. Ông có đề nghị chúng ta tham gia hội thảo này, điều kiện cần là chúng ta có đường truyền RNIS (còn gọi là ISDN ở Việt Nam) và theo giờ của Ai cập.Dù rất muốn tham gia nhưng đường truyền ISDN ở Việt Nam là không thể cho chúng ta.
Bên cạnh đó trong suốt tháng 6 vào các ngày thứ 3 và thứ 4 hàng tuần, các thực nghiệm sẽ diễn ra trên khắp thế giới và các nhóm sẽ lấy kết quả của nhau để tính ra chu vi trái đất (2 địa điểm), Eric rất muốn chúng ta tham gia. Đăc biệt vào ngày hạ chí 21/6 họ sẽ làm lại thực nghiệm ngay chính xác địa điểm mà ông Etho ... đã làm.
Mình đề nghị chúng ta sẽ tham gia cùng với các nhóm trên thế giới vào các ngày thứ 3,4 trong tháng 6. Đặc biệt 21/6 lại là ngày thứ 7.
Vào ngày hạ chí sẽ có khó khăn cho các nhóm phía bắc vì mặt trời vuông góc với vĩ độ 23,5 độ nên các bạn sẽ đo được bóng rất ngắn.

Đo bán kính Trái Đất vào ngày Hạ Chí - Thứ 7 21/6
Vào ngày hạ chí tới đây và trong suốt các ngày của tháng 6 này mong là các nhóm sẽ tham gia đo góc nắng cùng thực hiện với các nhóm trên thế giới.
Vào Trưa Thứ 7 21/6 này HAAC tại TP.HCM và các thành viên HAAC ở các tỉnh khác sẽ tiến hành đo bóng nắng. Mong sự tham gia của các nhóm thiên văn khác trên toàn quốc, như lần thực hiện trước đây.
Lần đo trước các nhóm có kinh nghiệm gì mong chia sẻ để chúng ta rút kinh nghiệm.
Kinh nghiệm của nhóm TP.HCM là đã để cọc quá cao gây khó khăn cho việc đo đạc.

Các nhóm sẽ tiến hành đo hiện nay
- Tp.HCM
- Pleiku
- Đà Nẵng
- Huế
- Thanh Hóa
- Hải Phòng
Được fairydream sửa chữa / chuyển vào 11:09 ngày 05/06/2008

Ngày 9/6/2008 hôm qua, có 2 nhóm ở Pleiku và Thanh Hóa đã tham gia cùng 3 nhóm ở Ấn Độ, Pháp, Romania đo bóng nắng.
Tiếc là ở Thanh Hóa có mưa nên chỉ có ở Pleiku có kết quả.
Ảnh nhóm do tại Pleiku do 2 bạn học sinh cấp 2 (lớp 8 và lớp 6) thực nghiệm


Tại Pháp nhóm đo ở trường Perbosc
Người đàn ông đeo kính có lẽ là ông Eric



Nhóm đo tại Romania



Được fairydream sửa chữa / chuyển vào 09:16 ngày 10/06/2008