Tiềm lực quân sự của Đông Timo

có bác nào pro biết gì về tiềm lực quân sự của vùng này ko nghe nói được cả Chinồ và Úc châu tranh dành cơ mà

I. Khái quát chung:
- Tên nước chính thức: the Democratic Republic of Timor Leste
- Thủ đô : Dili
- Quốc khánh : 28/11/1975
- Vị trí địa lý : Phía Đông và Bắc của Đông Timo giáp Inđônêxia, phía Nam gần với Ố-xtrây-li-a và được ngăn cách bởi biển Timo.
- Diện tích : 24.000 km2 (số liệu của LHQ).
- Dân số : khoảng 1 triệu người với hơn 10 dân tộc có văn hoá và ngôn ngữ riêng, trong đó Tetum (33%), Mambai (12%), Kemak (8%), Bunak, Fataluku, Makasai (10%), Galoli (8%) và Tokodede (8%).
- Khí hậu : Chia làm 2 mùa: mùa khô từ tháng 5 đến tháng 12, mùa mưa từ tháng 12 đến tháng 4.
- Tôn giáo : Thiên chúa giáo (91% dân số), Tin Lành (3,5%) và Hồi giáo (3%)
- Ngôn ngữ : Tiếng Tetum và tiếng Bồ Đào Nha (ngôn ngữ chính thức), Bahasa Inđônêxia và tiếng Anh (ngôn ngữ làm việc).
- Tiền tệ : đôla Mỹ (chưa có tiền bản địa).
- Lãnh đạo Nhà nước hiện nay
+ Tổng thống : Giô-xê Ra-mốt Hốt-ta (Jose Ramos Horta)

II. Lịch sử:
- Các nghiên cứu cho thấy cách đây 13000 năm đã có cư dân đến sinh sống ở đảo Timo. Đến đầu thế kỷ 16, người châu Âu đến và đảo Timo bị chia cắt thành nhiều lãnh địa nhỏ. Năm 1509, các thương nhân Bồ Đào Nha bắt đầu đến đảo Timo và năm 1556 lập thuộc địa đầu tiên ở Lifau (hiện là quận Oecussi) ở phía Tây Bắc của đảo Timo, sau đó mở dần phạm vi thuộc địa ra toàn đảo Timo. Đến năm 1613, Bồ Đào Nha và Hà Lan tranh chấp quyền kiểm soát ở đây. Năm 1859, Bồ Đào Nha và Hà Lan ký Hiệp ước Lisbon, theo đó Bồ Đào Nha quản lý phần phía Đông đảo Timo và quận Oecussi, còn Hà Lan quản lý phía Tây đảo Timo.

- Từ 1942 đến 1945, phát xít Nhật xâm chiếm Timo. Sau chiến tranh thế giới lần thứ 2, Bồ Đào Nha quay lại quản lý Đông Timo và coi đây là một tỉnh “hải ngoại” của mình. Năm 1949, Hà Lan rút khỏi Tây Timo và phần đất này được sát nhập vào Inđônêxia. Tháng 4/1974, cách mạng nổ ra ở Bồ Đào Nha, Đảng Xã hội dân chủ Bồ Đào Nha lên cầm quyền, chủ trương phi thực dân hoá Đông Timo. Tháng 8/1975, Bồ Đào Nha chính thức rút khỏi Đông Timo.

- Ngày 1/9/1975, Mặt trận cách mạng vì một Đông Timo độc lập (FRETILIN) giành quyền kiểm soát Dili, tuyên bố thành lập nước Cộng hoà Dân chủ Đông Timo. Ngày 7/12/1975, Inđônêxia đã đưa quân chiếm Dili. Ngày 17/7/1976, Chính phủ Inđônêxia ra sắc lệnh chính thức sáp nhập Đông Timo thành tỉnh thứ 27 của Inđônêxia.

- Tháng 1/1999, Tổng thống Inđônêxia Habibie lên nắm quyền, đưa ra “Đề nghị 2 điểm” cho Đông Timo là chọn độc lập hoặc tự trị. Ngày 5/5/1999, Inđônêxia đã ký một Hiệp định cả gói về giải pháp cho vấn đề Đông Timo với Bồ Đào Nha và Liên Hợp Quốc. Ngày 30/8/1999, LHQ tổ chức trưng cầu dân ý, 78,5% cử tri Đông Timo chọn độc lập. Inđônêxia chấp nhận kết quả này.

- Ngày 19/10/1999, Hội đồng Hiệp thương nhân dân Inđônêxia (MPR) phê chuẩn kết quả bỏ phiếu ngày 30/8/1999 ở Đông Timo và chính thức chấp nhận để Đông Timo tách ra khỏi Inđônêxia. Ngày 25/10/1999, Tổng thống Inđônêxia đã gửi công hàm tới TTK/LHQ tuyên bố trao quyền kiểm soát Đông Timo cho LHQ.

- Ngày 30/8/2001, dưới sự bảo trợ của LHQ, Đông Timo lần đầu tiên tổ chức bầu cử Quốc hội Lập hiến (gồm 88 thành viên). Ngày 9/2/2002, Quốc hội Lập hiến của Đông Timo thông qua Hiến pháp mới. Ngày 14/4/2002, cuộc bầu cử Tổng thống đầu tiên của Đông Timo đã bầu ông Xanana Gusmao (82,7%). Ông Gusmao chính thức nhậm chức Tổng thống cùng vào ngày Đông Timo tuyên bố độc lập (20/5/2002).

III. Thể chế chính trị:
1.Thể chế Nhà nước: Chế độ chính trị Cộng hoà nghị viện.
2. Cơ cấu các cơ quan quyền lực của Nhà nước:
- Nguyên thủ quốc gia: Tổng thống (nhiệm kỳ 5 năm).
- Lập pháp: Quốc hội, gồm 88 đại biểu (nhiệm kỳ 5 năm).
- Hành pháp: Thủ tướng.
3. Các Đảng phái chính trị:
Các đảng chính gồm: Mặt trận cách mạng vì một Đông Timo độc lập (FRETILIN), Liên minh Dân chủ Timo (UDT), Hiệp hội dân chủ hoà bình dân Timo (APODETI). Ngoài ra còn có đảng Lao động (TRABALHISTA).

IV. Kinh tế-xã hội:

Khi LHQ tiếp quản năm 1999, nền kinh tế Đông Timo bị tàn phá nặng nề. Hiện tại, nền kinh tế của Đông Timo còn rất nhiều khó khăn. Nông nghiệp là ngành kinh tế chính, chiếm 25% tổng sản phẩm quốc dân (GDP) và sử dụng 75% lực lượng lao động. GDP năm 2004 là 328 triệu đô la Mỹ và năm 2005 ước tính đạt 332 triệu đô la Mỹ. Thu nhập bình quân tính theo đầu người năm 2004 là 402 đô la Mỹ và năm 2005 ước tính là 400 đô la Mỹ. Cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ yếu, chiếm 85% tổng kim ngạch xuất khẩu. Đông Timo có tiềm năng lớn về dầu lửa và khí đốt.

Đông Timo đã đề ra kế hoạch Phát triển quốc gia đến 2015, trong đó xác định các ưu tiên hàng đầu là củng cố bộ máy hành chính, xoá đói giảm nghèo và tăng cường an ninh lương thực; và đề ra các mục tiêu cụ thể như: đưa tốc độ tăng trưởng GDP hàng năm lên 5% và giảm một nửa số người sống dưới mức nghèo đói hiện nay vào năm 2015.

V. Đối ngoại :
Ngay sau khi độc lập, Đông Timo đã thiết lập quan hệ ngoại giao với nhiều nước: Trung Quốc, Inđônêxia, Ố-xtrây-li-a, Mỹ, Nhật, một số nước ASEAN…, Đông Timo cũng đã chính thức trở thành thành viên thứ 191 của LHQ, thành viên thứ 84 của IMF và WB, thành viên thứ 61 của ADB. Đến nay, Đông Timo đã thiết lập quan hệ ngoại giao với khoảng 90 nước và đã có 15 cơ quan đại diện ở nước ngoài, trong đó chủ yếu là một số nước lớn như Mỹ, Trung Quốc, Bồ Đào Nha, Inđônêxia, Thái Lan... Hiện ở Đili có 9 cơ quan đại diện nước ngoài, trong đó có Mỹ, Nhật, Trung Quốc, EU, Bồ Đào Nha, Inđônêxia, Ố-xtrây-li-a, Ma-lai-xi-a và Thái Lan.

Đông Timo chủ trương thúc đẩy quan hệ láng giềng thân thiện, đặc biệt là với Ố-xtrây-li-a, Inđônêxia và Bồ Đào Nha, cũng như các nước ASEAN, coi trọng quan hệ với các nước lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU. Ô-xtrây-li-a là nước viện trợ quan trọng nhất cho Đông Timo.

Ngày 26/2/2002, tại Bali, Inđônêxia đã diễn ra cuộc gặp đầu tiên giữa Bộ trưởng Ngoại giao ba nước Ố-xtrây-li-a-Inđônêxia-Đông Timo để thảo luận về các vấn đề như xây dựng quan hệ hợp tác kinh tế giữa ba nước sau khi Đông Timo chính thức tuyên bố độc lập, tái hồi hương người tỵ nạn Đông Timo, phân định lãnh hải khu vực phía Đông và phía Bắc Đông Timo, và phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, cũng như các vấn đề liên quan đến an ninh trong khu vực. Đây là cuộc gặp có tính “lịch sử” mở ra chương mới cho mối quan hệ giữa ba nước.

Đông Timo đã tham dự các Hội nghị CC ASEAN, AMM với tư cách khách mời của nước chủ nhà. Tại cuộc họp ARF tại Viêng Chăn ngày 29/7/2005, Đông Timo đã được gia nhập làm thành viên thứ 25 của Diễn đàn này.

VI. Quan hệ Việt Nam-Đông Timo:

Nhận lời mời của Tổng Thư ký Liên Hợp quốc Kofi Annan, Phó Thủ tướng Nguyễn Mạnh Cầm đã tham dự Lễ Tuyên bố Độc lập của Đông Timo từ ngày 19-20/5/2002. Dịp này, Phó Thủ tướng Nguyễn Mạnh Cầm đã tiếp xúc với Tổng thống Xanana Gusmao, Thủ tướng Mari Alkatiri, Chủ tịch Quốc hội Fransisco, Bộ trưởng Ngoại giao Ramos Horta và một số lãnh đạo và quan chức cấp cao trong Quốc hội và Chính phủ Đông Timo.

Ngày 28/7/2002, tại Brunei, Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên và Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Đông Timo Jose Ramos Horta đã ký Thông cáo chung thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước ở cấp Đại sứ.

Từ 7-12/3/2003, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Đông Timo Jose Ramos Horta đã thăm chính thức Việt Nam; chào ************* Trần Đức Lương, Thủ tướng Phan Văn Khải, hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Dy Niên và làm việc với lãnh đạo các Bộ Thương mại, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Thuỷ sản và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam. Phía Đông Timo mong muốn thúc đẩy quan hệ kinh tế giữa hai nước nhằm tận dụng những lợi thế về tài nguyên, nguồn lao động rẻ của mình; muốn Việt Nam cử đoàn Doanh nghiệp sang Đông Timo để tìm cơ hội làm ăn và hứa sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các Doanh nghiệp Việt Nam. Hiện nay Đông Timo nhập khá nhiều hàng hoá của Việt Nam thông qua Inđônêxia. Ngày 19-22/8/2003, Bộ Thương mại ta đã cử đoàn Công tác đi Đông Timo để khảo sát và xúc tiến quan hệ thương mại 2 nước.

Tổng thống Đông Timo thăm chính thức Việt Nam từ ngày 8-10/8/2005./.

Nói về Đông Ti-mo thì trước hết ta cần biết lịch sử đau thương của nó thế này:

++ Bị Bồ Đào Nha đô hộ
++ In-đô giành độc lập sau CTTG2, sau đó bị rơi vào tay của bọn ALXX sau khi bọn ALXX (Anh và Mỹ) tổ chức cho bọn tay sai là Xu-hác-tô đảo chính giết ông Xu-các-nô
++ In-đô 1973 sát nhập Đông Ti-mo, sau khi nhân dân Đông Ti-mo đánh đuổi thành công giặc Bồ
++ Đến khoảng 199x bè lũ tay sai Xu-hác-tô của giặc ALXX bị lật, In-đô trở thành độc lập, nhưng bị khủng hoảng kinh tế và để mất Đông Ti-mo vào tay bọn ALXX (Úc, Mỹ,...) thông qua 1 cuộc gọi là "trưng cầu dân ý" bịp bợm do bọn ALXX tổ chức dưới danh nghĩa LHQ
++ Hiện Nay Đông Ti-mo vẫn còn nằm dưới ách thống trị của rợ ALXX đến từ Úc và Mỹ, toàn bộ dầu mỏ của Đông Ti-mo hiện nay bị ALXX ăn cướp và khai thác với tốc độ rất cao, còn nhân dân Đông Ti-mo vẫn còn phải cúi đầu dưới họng súng của bọn cướp nước ALXX (quân đội Úc)

++ Nhiệm vụ trước mắt và lâu dài của nhân dân Đông Ti-mo là vùng lên đánh đuổi giặc xâm lược, giành độc lập tự do cho Tổ quốc.

Coi chừng lộn, Đông Timo giờ đang được bạn béo láng giềng tốt bụng chúng ta nuôi dưỡng.

Thằng Indo to thế mà *** hiểu sao lại để mất Đông Ti Mo nhỉ?

thì sức không đủ với lại đây cũng là hành động xâm lược...
Indo đú nổi đâu với bọn Châu Âu lắm tiền nhiều của lại mưu mô!

Nó ít dân nhưng nó lắm dầu mỏ, giành nhau là phải.

mình nghe nói Đông Timo là nước yếu nhất ĐNÁ có đúng ko

Đúng rồi bạn,
Hiện nay Đông Ti-mo là nước ở Đông Nam Á duy nhất còn bị thực dân phương Tây đô hộ và cướp bóc tài nguyên dầu lửa.

Vế sau: các nước còn lại thì bị bọn giặc Háng rộng cướp tất tần tật ....