Tiến tới kỉ niệm 31 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước-Đại thắng mùa xuân 1975

Sau ngày 18/3,QUTW cũng chỉ rõ cho quân khu 5 nhận rõ thời cơ mới đang xuất hiện."Phải kịp thời đẩy mạnh tiến công với tinh thần khẩn trương và mạnh bạo.Phải nhanh chóng phá vỡ tuyến giáp ranh,tiến công cắt đường số 1(đoạn giữa Đà Nẵng-Tam Kỳ) và tiêu diệt sư 2 bộ binh ngụy,không cho chúng co cụm về Đà Nẵng.Liền sau đó phải chức pháo kích Đà Nẵng,khẩn trương cho trận đánh Đà Nẵng. "
Chấp hành chỉ thị trên,ngày 21/3 ,ta cho 1 trung đoàn đánh chiếm Tuần Dưỡng,cắt đường bộ từ Tam Kỳ ra Đà Nẵng,đánh thiệt hại nặng trung đoàn 5 thuộc sư 2 ngụy.Ta uy hiếp Tam Kỳ,kéo sư 2 ngụy từ Quãng Ngãi ra để tiêu diệt;nhân cơ hội đó ,dùng một lực lượng khác,nhanh chóng cơ động đánh chiếm Quãng Ngãi.
Ngày 22/3 ,QUTW và Bộ tổng tư lệnh lại nhận định:"Đich đang rút bỏ Huế,không loại trừ khả năng chúng bỏ luôn Đà Nẵng" . Và chỉ đạo khu 5 chuẩn bị đánh Đà Nẵng theo phương án dự kiến.
Ngày hôm sau,trước tình hình Trị Thiên đang phát triển rất nhanh ,khu uỷ khu 5 họp mở rộng và hạ quyết tâm :"Động viên toàn Đảng bộ,toàn dân torng khu phấn đấu trong thời gian ngắn nhất ,giải phóng hoàn toàn khu 5"Trong 2 ngày 24,25 tháng 3,sư đoàn 2 của quân khu phối hợp với bộ đội địa phương tiêu diệt và làm tan rã trung đoàn 4 và trung đoàn 5 của sư 2 ngụy,giải phóng Tam Kỳ và Tuần Dưỡng.Lực lượng địa phương Quảng Ngãi phối hợp với quần chúng tiến công và nổi dậy giải phóng phía bắc tỉnh.
Ta tiếp tục phát triển thế tiến công,đánh chiếm căn cứ Chu Lai và giải phóng hoàn toàn Quảng Ngãi.Việc giải phóng Quảng Ngãi,Tam Kỳ,Tuần Dưỡng và tiêu diệt những sinh lực địch ở đây làm cho thế phòng thủ của địch bị uy hiếp thêm về phía nam .Trước tình hình đó,Thiệu ở SG lại kêu gọi:"tử thủ Đà Nẵng"
Mỹ-ngụy cũng có ý định nếu chúng không giữ được thì chí ít cũng phải cố gắng"trì hoãn" 1 vài tháng để tranh thủ thời gian bố trí lại thế phòng ngự chiến lược đang vỡ ra từng mảnh lớn,đồng thời chúng định di tản khoảng 1 triệu dân hòng gây tác động chính trị xấu cho ta.Chúng đẩy mạnh hoạt động ngoại giao hòng gây sức ép để buộc ta ngừng tiến công.Tên thiếu tướng,tham mưu phó bộ tổng tham mưu ngụy ,Nguyễn Xuân Trang được lệnh hỏa tốc ra Đà Năng kiểm tra tình hình và chuyển từ tổng kho Long Bình ra Đà Nẵng 20.000 khẩu súng để bổ sung cho các đơn vị ở đây.Kế hoạch của địch phòng thủ Quảng Nam-Đà Nẵng được vạch ra nhằm thu hẹp phạm vi phòng thủ,tập trung sư đoàn TQLC,sư 3 bộ binh và các đơn vị quân chủng,binh chủng để cố thủ Đà Nẵng.
Ngày 25/3.QUTW và Bộ tổng tư lệnh trên cơ sở nhận định,:"Sau khi mất Huế,Tam Kỳ,Quảng Ngãi ,Chu Lai địch có muốn giữ được Đà Nẵng cũng không thẻ được.", quyết định mở trận tiến công Đà Nẵng với tư tưởng chỉ đạo"kịp thời nhất-nhanh chóng nhất-táo bạo nhất-bất ngờ nhất -và chắc thắng".Đồng thời chỉ thị cho quân đoàn 2 và quân khu 5 " hành động tạo báo, bất ngờ, làm cho địch không kịp trở tay,tập trung lực lượng diệt sinh lực lớn của địch ở Đà Nẵng(chủ yếu là sư TQLC và sư 3)Giành thắng lợi lớn trong trận quyết chiến này nhằm tạo điều kiện cho trận quyết chiến chiến lược về sau ."
Để chỉ huy trận đánh quan trọng này,ngày 25/3 Bộ chính trị và QUTW quyết định thành lập bộ tư lệnh mặt trận Quảng-Đà gồm các đồng chí trung tướng Lê Trọng Tấn làm tư lệnh;thượng tướng Chu Huy Mân làm chính uỷ.Đồng chí Lê Trọng Tấn đáp máy bay từ HN vào Gio Linh.Lúc đó đồng chí Chu Huy Mân đang chỉ huy một cánh quân ở rất xa.Muốn chỉ huy đánh Đà Nẵng phải lập sở chỉ huy ở phía tây Đà Nẵng .Đồng chí Lê trọng Tấn tới Quảng Trị liền rẻ lên A-Lưới theo đường phía đông Trường Sơn rồi vòng về phía tây Đà Nẵng.Đồng chí dùng tổng trạm điện thoại dọc đường để bắt liên lạc với các cánh quân.Thấy tình hình rất gấp,đồng chí dùng điện đài làm việc với đồng chí Chu Huy Mân,thống nhất cách tác chiến.Bộ tư lệnh mặt trận Quảng-Đà như thế là vẫn chưa gặp nhau.
Trong những ngày này,tôi cũng rất nóng ruột về tình hình khu 5.Ở xa không nắm được tình hình cụ thể,tôi điện cho đồng chí Hoàng Văn Thái-phó tổng tham mưu trưởng,nên chỉ thị cho quân đoàn 2 gồm các sư 304,324,325 triển khai ngay pháo tầm xa khống chế sân bay và cảng Đà Nẵng.Làm được như thế thì sẽ đỡ cho chiến trường Nam Bộ trong các bước tới.Cũng cần tăng cường chỉ huy đối với trận đánh quan trọng này.
Từ ngày 25/3 Đà Nẵng trở nên hỗn loạn.Các lực lượng của ta tiến nhanh ,áp sát thành phố.Địch buộc phải bỏ kế hoạch co cụm ở Đà Nẵng và bắt đầu dùng máy bay Bô-ing 727 và máy bay lên thẳng di tản bọn cố vấn Mỹ và một phần bọn ngụy.Chúng tranh nhau lên máy bay,gây ra cảnh huyên náo,ấu đả ở sân bay.Có tên bị bánh máy bay đè nát trên đường băng hoặc mắc kẹt trong càng máy bay lên thẳng.Binh lính,sĩ quan ngụy cùng gia đình chúng chen nhau chạy.Sư TQLC trước khi chạy đã gây ra nhiều vụ cướp bóc,bắn nhau và hãm hiếp phụ nữ.3.200 tân binh địch ở trung tâm huấn luyện Hoà Cẩm nổi dậy bỏ ngũ ra với CM hoặc chạy về nhà.Ta bắt đầu pháo kích sân bay Đà Nẵng ,căn cứ Hoà Khánh -nơi bộ tư lệnh sư 3 ngụy đóng,cảng Sơn Trà ,sở chí huy sư đoàn ở Non Nước làm cho địch trong thành phố càng hoảng loạn.Anh em ta bị địch bắt giam ở nhà lao Non Nước vùng dậy phá nhà lao,thoát ra ngoài.Sư đoàn 2 của quân khu 5 do đồng chí đại tá Nguyễn Chơn-anh hùng quân đội-làm sư trưởng ,sau khi giải phóng Tiên Phước,Phước Lâm,Tam Kỳ tiến đánh phía nam Đà Nẵng.Ngày 29/3 ,bộ binh và xe tăng của quân đoàn 2 cùng với lực lượng vũ trang quân khu 5 từ 4 hướng:bắc-tây bắc-tây nam-nam đánh thẳng vào thành phố,chiếm sân bay Đà Nẵng,các vị trí quan trọng khác,nhất là bán đảo Sơn Trà.Trong khi đó một trung đoàn độc lập của quân khu cũng tiến đánh Non Nước và sân bay Nước Mặn.Một số cơ sở CM và quân biệt động ta ở trong thành phố chiếm cầu Trịnh Minh Thế,cắm cờ ở toà thị chính,tự vệ và nhân dân dẫn đường cho bộ đội đánh chiếm nhanh chóng các vị trí địch và đuổi bắt tàn quân.trong vòng 32 giờ ,ta đã tiêu diệt và làm tan rã hơn 100.000 quân địch ở Đà Nẵng,chiếm được một căn cứ quân sự liên hợp mạnh,giải phóng Đà Nẵng-thành phố lớn thứ 2 ở miền Nam.Với việc giải phóng Đà Nẵng,ta kết thúc quá trình tiêu diệt và làm tan rã quân đoàn 1 ngụy,xoá bỏ quân khu 1 của ngụy,tạo điều kiện thúc đẩy ngụy quân nhanh chóng đi tới chỗ sụp đổ hoàn toàn.Ngô Quang Trưởng sua khi thoát chết tại cuộc họp tại căn cứ hải quân Sơn Trà,dùng máy bay lên thẳng bay ra tàu chiến.Từ đó chạy 1 mạch về SG ,vào nằm ở tổng y viện Cộng Hoà .
Chiến dịch Huế-Đà Nẵng thắng lớn có ý nghĩa hết sức quan trọng.Cùng với chiến thắng Tây Nguyên thì chiến thắng Huế-Đà Nẵng làm thay đổi hẳn so sánh về lực lượng trên chiến trường miền Nam.Về chiến lược thì hoàn toàn có lợi cho ta,trực tiếp đánh bại âm mưu co cụm chiến lược của địch,làm cho ngụy quyền SG suy yếu,tạo điều kiện cho ta tập trung lực lượng áp đảo địch trong trận quyết chiến cuối cùng.
Chúng tôi cũng được tin về chiến trường Nam Bộ qua thư đồng chí Trần Văn Trà-tư lệnh bộ đội Nam Bộ và khu 6(còn gọi là B2) gửi ra.Đồng chí cho biết :Ở hướng Long Khánh,đường số 20,sau khi giải phóng Định Quán,Hoài Đức,Giá Rai ta đưa phần lớn sư đoàn 7 có pháo và xe tăng đi cùng ,chuẩn bị tiến công giải phóng Lâm Đồng.
Sư 7 thuộc quân đoàn 4 nắm vững thời cơ,lần đầu tiên sử dụng binh chủng hợp thành tiến theo đội hình xe bọc thép đi trước,rồi xe tăng,bộ binh,pháo binh,hậu cần đi sau ,thẳng đường số 20 tiến quân.Gặp địch đâu là đánh đấy với khí thế chưa từng thấy.Bọn địch dọc đường ngơ ngác,hoảng sợ.Đứa bỏ trốn,đứa lại lên đồi xem quân ta tiến.Sư 7 phát triển nhanh giải phóng Lâm Đồng và bảo Lộc.
Đồng chí Trần Văn Trà tiếc rằng không đủ lực lượng để sau khi giải phóng xong Lâm Đồng,tiến lên giải quyết nốt Liên-Khằng-Đrằng và Đà Lạt.
Ở hướng Dầu Tiếng-đường số 22 ,sau khi tiêu diệt địch ở chi khu Dầu Tiếng,các vị trí Bến Củi,suối Ông Hùng,Cầu Khởi,ngã tư Đất Sét trên đường 26,ta cắt đường số 22.cô lập Tây Ninh và kéo quân chủ lực ngụy ra để tiêu diệt,tạo điều kiện cho quân ta có thời cơ giải phóng Tây Ninh.Ở hướng sư đoàn 5 và sư đoàn 3 của ta,quân ta đã mở xong hành lang thông với khu 8 đồng bằng sông Cửu Long,sau đó chuyển hướng tiêu diệt sư đoàn 9 bộ binh ngụy và lữ đoàn thiết giáp số 4 của chúng ở Mộc Hoá.Ta đã mở rộng khu vực bắc Cái Bè(Mỹ Tho)và đông Kiến Phong,kênh Nguyễn Văn Tiếp.
Ở hướng khu 9 miền Tây Nam Bộ,Vĩnh Long đánh tốt nhưng Hậu Gianh đánh cón hơi sượng.Nhìn chung địch ở Nam Bộ còn đông nhưng tinh thần đã bị ảnh hưởng lớn trước thất bại ở quân khu 1 và 2.Song ta chưa có được những trận đánh lớn gây rúng động nên chúng chưa có hiện tượng tan rã.
Muốn tạo được thời cơ,cần có những trận đánh tiêu diệt lớn,những đòn bất ngờ gây rúng động lớn ,đẩy địch vào con đường tan rã ,không còn gì để co cụm.Một trong những qui luật cơ bản của chiến tranh là tiêu diệt lực lượng quân sự của địch,cả sinh lực lẫn phương tiện chiến tranh.Địch có nhiều loại quân.nhiều loại lực lượng.Ta chọn đúng đối tượng,đánh gục lực lượng chủ yếu thì mới làm cho chúng tan rã nhanh chóng,từ đó thay đổi so sánh lực lượng có lợi cho ta và tạo ra một sự nổ chuyền liên tục ,ngày càng lan rộng.Lúc này đối tượng chủ yếu của ta là quân chủ lực ngụy,nhất là các cơ quan chỉ huy đầu não của chúng.Đập trúng thì từ đó sẽ kéo theo sự tan rã của toàn bộ hệ thống phòng thủ.Địch không tan rã bỏ chạy nếu không bị ta giáng những đòn chí tử.

Tại sở chỉ huy mặt trận Tây Nguyên,ngày 18/3 giữa lúc địch đang rút chạy khỏi Tây Nguyên,chúng tôi bàn tới phương hướng phát triển của bộ đội Tây Nguyên.
Chúng tôi phân tích kĩ tình hình địch và ta.
Thắng lợi của ta ở Tây Nguyên tác động rất mạnh đến sự bố trí chiến lược và tinh thần địch.Ta tiến công mạnh,phát triển nhanh làm cho địch mau tan rã .Để tránh thế cô lập,bị bao vây,không tiếp tế nổi,sớm muộn cũng sẽ bị tiêu diệt hết ,địch vội vã rút khỏi Tây Nguyên.Ý định của địch là bảo toàn lực lượng về giữ các tỉnh đồng bằng quân khu 2 đang rất sơ hở.Ở Bình Định,chúng có sư 22,còn các tỉnh khác chúng chĩ co bảo an,dân vệ.Chung quang SG vẫn giữ lực lượng như cũ hoặc có thể tăng cường thêm.Trên toàn chiến trường miền Nam,quân đoàn 2 bị tiêu diệt nhiều sinh lực nhất và phải bỏ một địa bàn chiến lược và trọng yếu là Tây Nguyên gồm 5 tỉnh.Đây là vấn đề chưa từng có từ trươc tới nay trong chiến tranh ở VN.Quân đoàn 2 cũng là quân đoàn mất tinh thần nhiều nhất.Cho nên trước mắt chúng ít có khả năng tổ chức những cuộc phản kích qui mô lớn lên Tây Nguyên nói chung và BMT nói riêng.Thất bại của địch ở Tây Nguyên và chiến trường khác đẩy chính quyền Thiệu vào thế suy yếu,sa sút.Nếu chúng thất bại thêm nữa thì khả năng dẫn tới chính quyền tay sai của Thiệu phải sụp đổ.
Ta đã thực hiện vượt mức kế hoạch và còn nhiều điều kiện tốt để phát triển thắng lợi.Địch đang hoang mang rối loạn và bị ta đuổi sát.Lực lượng ta qua chiến đấu càng trưởng thành.Tinh thần của bộ đội ta mạnh lên gấp nhiều lần.Hậu cần vẫn đảm bảo,không những ít bị hao hụt mà còn thu được rất là nhiều của địch.Đường chiến lược cho xe tải chạy thông và nhanh hơn trước.Thời tiết mùa khô còn khoảng tháng ruỡi để ta tiếp tục hoạt động.Các chiến trường phối hợp đều hoạt động tốt.
Trước mắt là phát triển lực lượng sao cho liên tục nhất,nhanh nhất.lợi nhất ,phát huy đựơc sức mạnh nhiều nhất.Sự phát triển đó nhằm mục đích tiêu diệt nhiều sinh lực địch,chia cắt chiến lược cả về quân sự lẫn chính trị,làm đảo lộn thế bố trí chiến lược và tình thế chiến lược của địch,thúc đẩy thêm sự tan rã của ngụy qân và sự sụp đổ chính trị của ngụy quyền.Nếu làm không tốt,địch sẽ co cụm thành công.
Sau khi thảo luận sôi nổi,chúng tôi nhất trí hướng phát triển chiến dịch của mặt trận Tây Nguyên là tiến về phía đông.Cụ thể là chúng tôi tiến xuống đồng bằng ven biển cùng với bộ đội khu 5 giải phóng Bình Định ,Phú Yên và một phần Khánh Hoà.Lúc này bộ đội ta đang náo nức muốn thừa thắng tiến nhanh về đồng bằng.Nhân dân các nơi cũng tấp nập đi chữa đường,đắp đường,tải gạo,tải đạn mong bộ đội ***** sớm trở về.
Như vậy,ta sẽ chiếm giữ cả 3 đường chiến lược số 7,19,21 nối thông vùng rừng núi với đồng bằng,vùng ven biển khu 5 đông dân với vùng Tây Nguyên thưa dân.Cuộc tiến công về đồng bằng này còn nhắm tới diệt nốt sư 22 ngụy ,là lực lượng chủ lực còn lại của quân đoàn 2,các lược lượng biệt động quân,địa phương quân ở Bình Định,Phú Yên,Khánh Hoà và sẵng sàng tiêu diệt luôn 1 hay 2 trung đoàn của quân khu 1hoặc quân khu 3 của chúng kéo tới tiếp viện.
Về sau chúng tôi bổ sung vào ý định nói trên:Ở phía đường 21 ,khi giải phóng Khánh Dương xong,phát triển xuống đèo Ma-Đrắc,tạo điều kiện thọc xuống giải phóng Ninh Hoà rồi tiến vào giải phóng Nha Trang,Cam Ranh.
Lúc này cần giải quyết 2 vấn đề :một là nhanh chóng củng cố bộ độI .trang bị thêm vũ khí cho các đơn vị,hai là hướng dẫn cách đánh địch.Còn vấn đề hậu cần thì không lo,vì ta có 3 con đường chiến lược xuống đồng bằng và vận chuyển bộ độI, vũ khí, đạn dược,lương thực,thực phẩm hoàn toàn bằng cơ giới.Tổng cục chính trị đã đưa nhiều cán bộ vào ,không những để tăng cường sức chiến đấu cho bộ đội mà còn góp phần tích cực vào việc xây dựng chính quyền cơ sở ở các địa phương vừa giảI phóng.Tổng cục kỹ thuật điều tới mặt trận thêm 300 kỷ sư và công nhân để dồn lắp và sữa chữa hằng trăm xe tăng,xe vận tảI và pháo địch.
Ngày 19/3,tôi làm việc với các đồng chí Bùi San ,Nguyễn Tấn Tài ,thường vụ khu uỷ khu 5 và đồng chí Huỳnh văn Mẫn, ủy viên khu ủy khu 5 kiêm bí thư tỉnh uỷ Đắc Lắc.Tình hình trong thị xã và vùng ven dần ổn định .Hầu hết nhân dân trong thị xã ở lạI vớI CM.Chợ họp,bệnh viện hoạt động trở lại.Sau 2 ngày thì thị xã được cung cấp nước.Các tầng lớp nhân dân mít-tinh mừng quê hương được giảI phóng.Hăng hái nhất là công nhân và giới học sinh,nhiều người tự nguyện xung phong đi làm vệ sinh đường phố,sữa chữa đài phát thanh, điện nước và tham gia giữ gìn trật tự an ninh.
Trong các cuộc họp,nhân dân thị xã nêu nhiều câu hỏi.Bây giờ dân tiếp tục thế nào?Có được đi làm ruộng suốt ngày đến tối mới về không?Có được vào rừng xẻ gỗ không?Tiền gửI ngân hàng có được lấy ra không?Công chức,nhà giáo dục có được lĩnh lương không?Các trường học có mở lại không và học theo chương trình nào?
Tôi góp ý kiến với các đồng chí lãnh đạo địa phương và chỉ thị cho Bộ tư lệnh Tây Nguyên gíup đỡ giải quyết mấy vấn đề lớnây dựng chính quyền cơ sở ,lực lượng vũ trang địa phương,thi hành các chính sách kinh tế,văn hoá,giáo dục,tổ chức tiếp tế cho hơn 100.000 dân ở thị xã và vùng ven BMT cùng hơn 50.000 nhân dân di cư ở các vùng phụ cận,chấp hành đúng với các chính sách đối với các dân tộc,các nhà tư sản,ngoại kiều.Địa phương thiếu nhiều cán bộ và mong các bộ người dân tộc đang học ngoài Bắc trở về ngay nhận công tác cũng như cán bộ từ các địa phương trong cả nước đến giúp.Ta bước đầu lập một quân khu vừa làm nhiệm vụ quân quản,vừa lãnh đạo các mặt đối với 3 tỉnh Tây Nguyên .Thành phần quân khu ủy gồm cả cán bộ quân sự và cán bộ dân ,chính,đảng.Tổ chức này không ra công kahi nhưng trực tiếp chỉ đạo việc bảo vệ,khôi phục và xây dựng kinh tế ở Tây Nguyên.Anh em ước tính rằng ở đây có thể khai thác thêm hàng trăm nghìn héc-ta đất trong 1 năm.Có chiến sĩ ta vui vẻ nói:"Đi qua BMT nhìn xem đất đai,trời ơi là trời,sướng quá anh .Đất nước mình như thế này mà bảo nhỏ và nghèo mãi là không đúng nữa đâu anh ạ"
Trận tiến công và phát triển về hướng đồng bằng ven biển miền Trung từ giữa cuối tháng 3 sang đầu tháng 4 theo các trục đường 19,7,21 mở màn trong khí thế mãnh liệt.Trên đường số 19,sư 968 tiến xuống tiến xuống tỉnh Bình Định cùng sư 3 của quân khu 5 tiêu diệt và làm tan rã sư 22 ngụy ở Phú Long,Lai Nghi,Phù Cát.Nhân dân trong thị xã Qui Nhơn nổi dậy cùng lực lượng vũ trang địa phương giải phóng thị xã,giải phóng bán đảo
Phước Lý,Phước Hải làm cho tàu địch không vào được bờ bốc bọn tàn quân.Cùng ngày ta đánh chiếm sân bay Gò Quánh bắt 1.000 tên địch,thu 30 máy bay còn nguyên.Thế là ý định của địch tháo chạy khỏi Quy Nhơn,đưa một bộ phận trung đoàn 42,42 xuống tàu để vào tăng cường phòng thủ Nha Trang bị phá vỡ.Tại bãi biển Quy Nhơn,hàng nghìn tên địch không kịp lên tàu đã bị bắt và đầu hàng.Bình Định được giải phóng.
Trên đường số 7,sư 320 giải phóng Củng Sơn rồi tiến nhanh xuống giải phóng thị xã Tuy Hoà,Tuy An,Sông Cầu và giải phóng hoàn toàn tỉnh Phú Yên.
Tại khu vực Nha Trang,bộ chỉ huy biệt động quân ngụy quân khu 2 và trung tâm huấn luyện biệt động quân Dục Mỹ được chỉ thị gấp rút tổ chức lại 2 liên đoàn trong đó tiều đoàn 72 mới tổ chức xong được tăng cường cho lữ đoàn 3 dù ở Khánh Dương.
Một bộ phận tàn quân các nơi về ,mới đổ quân lên Cam Ranh buổi sáng thì ngay đó được lệnh tên Lê Nguyên Khang-trung tướng ngụy,tổng tham mưu phó-sắp sếp đưa lên tăng cường cho Khánh Dương đang bị ta tiến công mạnh.Tên tướng ngụy Phú lại gào "Tử thủ Nha Trang"Trong khi lãnh sự quán Mỹ mới dời về nơi đây chưa ấm chỗ đã soạn sửa chuẩn bị di tản !Bọn sĩ quan ngụy lo thu vén cho gia đình chạy.3.000 lính ngụy ở trung tâm huấn luyện Lam Sơn,trường sĩ quan bỏ chạy về thị xã,bọn cảnh sát gác trạm giam cũng bỏ chạy .Gần 2.000 tên lính ngụy trước đây bị tù,nhân đó thoát ra,cướp súng bắn loạn xạ,cướp bóc bừa bãi làm cho tình hình thị xã rối loạn.
Giữa lúc đó,trên đường 21 ,đồng chí Vũ Lăng và đồng chí Đặng Vũ Hiệp cùng sư 10 đuổi địch chạy về phía ven biển.Đồng chí Vũ Lăng nóng ruột muốn được về giải phóng Ninh Hoà,nơi 29 năm trước,trong hàng ngũ bộ đội Nam Tiến,đồng chí đã trải muôn ngàn gian khổ chiến đấu chống thực dân Pháp xâm lược.Khi tới đèo Phượng Hoàng thì đồng chí lại nhận được lệnh phải quay về sở chỉ huy đại diện Bộ Tổng tư lệnh nhận nhiệm vụ mới !Sư 10 sau khi giải phóng Khánh Dương,Ninh Hoà hùng dũng tiến vào Nha Trang.Nhân dân thị xã và một số cảnh sát đi xe máy ra đón bộ đội ta,dẫn đường vào chiếm các vị trí quân sự và các trụ sở chính quyền địch.Bộ đội ta xông vào nơi ở của tên Phạm Văn Phú ,mâm cơm mới bày ra ,chưa kịp ăn hắn đã bỏ chạy .Một số địch ở Nha Trang chạy thoát về Cam Ranh rồi lại chạy tiếp qua Phan Rang.trong lúc đó 15 giờ ngày 2/4 Thiệu ra lệnh :"Giao việc phòng thủ Cam Ranh cho tư lệnh Duyên Hải đảm trách"!Thừa thắng,sư 10 đánh tiếp và tiến vào giải phóng Cam Ranh,một trong những quân cảng lớn và quan trọng.Như thế là ta đã giải phóng toàn bộ Khánh Hoà.
Phạm Văn Phú chạy về Phan Thiết thì gặp tên phó tư lệnh quân khu 3 ra báo cho biết:"Thiệu sát nhập 2 tỉnh cực Nam của quân khu 2 là Ninh Thuận và Bình Thuận vào quân khu 3,nhằm phòng thủ SG từ xa.Toàn bộ quân khu 2 ngụy không còn trên bản đồ"
Cần nói thêm rằng khi thấy lực lượng dự bị của ta ở Tây Nguyên còn đông,chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho một đơn vị tiến đánh giải phóng Đà Lạt.Giải phóng Đà Lạt thì còn tạo điều kiện mở đường đưa bộ đội xuống đánh chiếm sân bay Thành Sơn(Phan Rang)một căn cứ không quân quan trọng của địch án ngữ đường tiến quân của ta vào Nam Bộ ở phía đông.Chúng tôi lấy trung đoàn bộ đội đặc công đi làm nhiệm vụ này.Đà Lạt không chỉ là một nơi nổi tiếng về sản xuất rau,hoa ,quả mà còn là một thành phố nghỉ mát,một trung tâm văn hoá và khoa học.Ở đây có một cơ sở nghiên cứu nguyên tử và một số trường,viện.Phải giáo dục bộ đội tiến công Đà Lạt về tinh thần kỷ luật và tổ chức tốt việc tiếp quản thành phố,giữ gìn và bảo quản tốt mọi thiết bị,mọi phương tiện,mọi cơ sở.trung đoàn đặc công 198 do đồng chí thiếu tá Trần Kình chỉ huy được trang bị xe pháo,vượt qua Quảng Đức và thị xã Gia Nghĩa vừa được quân chủ lực Đông Nam Bộ giải phóng để cùng bộ đội khu 6 tiến về Đà Lạt.
Cán bộ cơ quan tham mưu ở mặt trận lúc này phải thốt lên:"Vẽ bản đồ không kịp bước chân đi"
Tất cả chiến trường đang thừa thắng xốc tới.
--------------
Giải phóng miền Nam,chúng ta cùng quyết tiến bước...
--------------

Tại sở chỉ huy mặt trận Tây Nguyên,ngày 18/3 giữa lúc địch đang rút chạy khỏi Tây Nguyên,chúng tôi bàn tới phương hướng phát triển của bộ đội Tây Nguyên.
Chúng tôi phân tích kĩ tình hình địch và ta.
Thắng lợi của ta ở Tây Nguyên tác động rất mạnh đến sự bố trí chiến lược và tinh thần địch.Ta tiến công mạnh,phát triển nhanh làm cho địch mau tan rã .Để tránh thế cô lập,bị bao vây,không tiếp tế nổi,sớm muộn cũng sẽ bị tiêu diệt hết ,địch vội vã rút khỏi Tây Nguyên.Ý định của địch là bảo toàn lực lượng về giữ các tỉnh đồng bằng quân khu 2 đang rất sơ hở.Ở Bình Định,chúng có sư 22,còn các tỉnh khác chúng chĩ co bảo an,dân vệ.Chung quang SG vẫn giữ lực lượng như cũ hoặc có thể tăng cường thêm.Trên toàn chiến trường miền Nam,quân đoàn 2 bị tiêu diệt nhiều sinh lực nhất và phải bỏ một địa bàn chiến lược và trọng yếu là Tây Nguyên gồm 5 tỉnh.Đây là vấn đề chưa từng có từ trươc tới nay trong chiến tranh ở VN.Quân đoàn 2 cũng là quân đoàn mất tinh thần nhiều nhất.Cho nên trước mắt chúng ít có khả năng tổ chức những cuộc phản kích qui mô lớn lên Tây Nguyên nói chung và BMT nói riêng.Thất bại của địch ở Tây Nguyên và chiến trường khác đẩy chính quyền Thiệu vào thế suy yếu,sa sút.Nếu chúng thất bại thêm nữa thì khả năng dẫn tới chính quyền tay sai của Thiệu phải sụp đổ.
Ta đã thực hiện vượt mức kế hoạch và còn nhiều điều kiện tốt để phát triển thắng lợi.Địch đang hoang mang rối loạn và bị ta đuổi sát.Lực lượng ta qua chiến đấu càng trưởng thành.Tinh thần của bộ đội ta mạnh lên gấp nhiều lần.Hậu cần vẫn đảm bảo,không những ít bị hao hụt mà còn thu được rất là nhiều của địch.Đường chiến lược cho xe tải chạy thông và nhanh hơn trước.Thời tiết mùa khô còn khoảng tháng ruỡi để ta tiếp tục hoạt động.Các chiến trường phối hợp đều hoạt động tốt.
Trước mắt là phát triển lực lượng sao cho liên tục nhất,nhanh nhất.lợi nhất ,phát huy đựơc sức mạnh nhiều nhất.Sự phát triển đó nhằm mục đích tiêu diệt nhiều sinh lực địch,chia cắt chiến lược cả về quân sự lẫn chính trị,làm đảo lộn thế bố trí chiến lược và tình thế chiến lược của địch,thúc đẩy thêm sự tan rã của ngụy qân và sự sụp đổ chính trị của ngụy quyền.Nếu làm không tốt,địch sẽ co cụm thành công.
Sau khi thảo luận sôi nổi,chúng tôi nhất trí hướng phát triển chiến dịch của mặt trận Tây Nguyên là tiến về phía đông.Cụ thể là chúng tôi tiến xuống đồng bằng ven biển cùng với bộ đội khu 5 giải phóng Bình Định ,Phú Yên và một phần Khánh Hoà.Lúc này bộ đội ta đang náo nức muốn thừa thắng tiến nhanh về đồng bằng.Nhân dân các nơi cũng tấp nập đi chữa đường,đắp đường,tải gạo,tải đạn mong bộ đội ***** sớm trở về.
Như vậy,ta sẽ chiếm giữ cả 3 đường chiến lược số 7,19,21 nối thông vùng rừng núi với đồng bằng,vùng ven biển khu 5 đông dân với vùng Tây Nguyên thưa dân.Cuộc tiến công về đồng bằng này còn nhắm tới diệt nốt sư 22 ngụy ,là lực lượng chủ lực còn lại của quân đoàn 2,các lược lượng biệt động quân,địa phương quân ở Bình Định,Phú Yên,Khánh Hoà và sẵng sàng tiêu diệt luôn 1 hay 2 trung đoàn của quân khu 1hoặc quân khu 3 của chúng kéo tới tiếp viện.
Về sau chúng tôi bổ sung vào ý định nói trên:Ở phía đường 21 ,khi giải phóng Khánh Dương xong,phát triển xuống đèo Ma-Đrắc,tạo điều kiện thọc xuống giải phóng Ninh Hoà rồi tiến vào giải phóng Nha Trang,Cam Ranh.
Lúc này cần giải quyết 2 vấn đề :một là nhanh chóng củng cố bộ độI .trang bị thêm vũ khí cho các đơn vị,hai là hướng dẫn cách đánh địch.Còn vấn đề hậu cần thì không lo,vì ta có 3 con đường chiến lược xuống đồng bằng và vận chuyển bộ độI, vũ khí, đạn dược,lương thực,thực phẩm hoàn toàn bằng cơ giới.Tổng cục chính trị đã đưa nhiều cán bộ vào ,không những để tăng cường sức chiến đấu cho bộ đội mà còn góp phần tích cực vào việc xây dựng chính quyền cơ sở ở các địa phương vừa giảI phóng.Tổng cục kỹ thuật điều tới mặt trận thêm 300 kỷ sư và công nhân để dồn lắp và sữa chữa hằng trăm xe tăng,xe vận tảI và pháo địch.
Ngày 19/3,tôi làm việc với các đồng chí Bùi San ,Nguyễn Tấn Tài ,thường vụ khu uỷ khu 5 và đồng chí Huỳnh văn Mẫn, ủy viên khu ủy khu 5 kiêm bí thư tỉnh uỷ Đắc Lắc.Tình hình trong thị xã và vùng ven dần ổn định .Hầu hết nhân dân trong thị xã ở lạI vớI CM.Chợ họp,bệnh viện hoạt động trở lại.Sau 2 ngày thì thị xã được cung cấp nước.Các tầng lớp nhân dân mít-tinh mừng quê hương được giảI phóng.Hăng hái nhất là công nhân và giới học sinh,nhiều người tự nguyện xung phong đi làm vệ sinh đường phố,sữa chữa đài phát thanh, điện nước và tham gia giữ gìn trật tự an ninh.
Trong các cuộc họp,nhân dân thị xã nêu nhiều câu hỏi.Bây giờ dân tiếp tục thế nào?Có được đi làm ruộng suốt ngày đến tối mới về không?Có được vào rừng xẻ gỗ không?Tiền gửI ngân hàng có được lấy ra không?Công chức,nhà giáo dục có được lĩnh lương không?Các trường học có mở lại không và học theo chương trình nào?
Tôi góp ý kiến với các đồng chí lãnh đạo địa phương và chỉ thị cho Bộ tư lệnh Tây Nguyên gíup đỡ giải quyết mấy vấn đề lớnây dựng chính quyền cơ sở ,lực lượng vũ trang địa phương,thi hành các chính sách kinh tế,văn hoá,giáo dục,tổ chức tiếp tế cho hơn 100.000 dân ở thị xã và vùng ven BMT cùng hơn 50.000 nhân dân di cư ở các vùng phụ cận,chấp hành đúng với các chính sách đối với các dân tộc,các nhà tư sản,ngoại kiều.Địa phương thiếu nhiều cán bộ và mong các bộ người dân tộc đang học ngoài Bắc trở về ngay nhận công tác cũng như cán bộ từ các địa phương trong cả nước đến giúp.Ta bước đầu lập một quân khu vừa làm nhiệm vụ quân quản,vừa lãnh đạo các mặt đối với 3 tỉnh Tây Nguyên .Thành phần quân khu ủy gồm cả cán bộ quân sự và cán bộ dân ,chính,đảng.Tổ chức này không ra công kahi nhưng trực tiếp chỉ đạo việc bảo vệ,khôi phục và xây dựng kinh tế ở Tây Nguyên.Anh em ước tính rằng ở đây có thể khai thác thêm hàng trăm nghìn héc-ta đất trong 1 năm.Có chiến sĩ ta vui vẻ nói:"Đi qua BMT nhìn xem đất đai,trời ơi là trời,sướng quá anh .Đất nước mình như thế này mà bảo nhỏ và nghèo mãi là không đúng nữa đâu anh ạ"
Trận tiến công và phát triển về hướng đồng bằng ven biển miền Trung từ giữa cuối tháng 3 sang đầu tháng 4 theo các trục đường 19,7,21 mở màn trong khí thế mãnh liệt.Trên đường số 19,sư 968 tiến xuống tiến xuống tỉnh Bình Định cùng sư 3 của quân khu 5 tiêu diệt và làm tan rã sư 22 ngụy ở Phú Long,Lai Nghi,Phù Cát.Nhân dân trong thị xã Qui Nhơn nổi dậy cùng lực lượng vũ trang địa phương giải phóng thị xã,giải phóng bán đảo
Phước Lý,Phước Hải làm cho tàu địch không vào được bờ bốc bọn tàn quân.Cùng ngày ta đánh chiếm sân bay Gò Quánh bắt 1.000 tên địch,thu 30 máy bay còn nguyên.Thế là ý định của địch tháo chạy khỏi Quy Nhơn,đưa một bộ phận trung đoàn 42,42 xuống tàu để vào tăng cường phòng thủ Nha Trang bị phá vỡ.Tại bãi biển Quy Nhơn,hàng nghìn tên địch không kịp lên tàu đã bị bắt và đầu hàng.Bình Định được giải phóng.
Trên đường số 7,sư 320 giải phóng Củng Sơn rồi tiến nhanh xuống giải phóng thị xã Tuy Hoà,Tuy An,Sông Cầu và giải phóng hoàn toàn tỉnh Phú Yên.
Tại khu vực Nha Trang,bộ chỉ huy biệt động quân ngụy quân khu 2 và trung tâm huấn luyện biệt động quân Dục Mỹ được chỉ thị gấp rút tổ chức lại 2 liên đoàn trong đó tiều đoàn 72 mới tổ chức xong được tăng cường cho lữ đoàn 3 dù ở Khánh Dương.
Một bộ phận tàn quân các nơi về ,mới đổ quân lên Cam Ranh buổi sáng thì ngay đó được lệnh tên Lê Nguyên Khang-trung tướng ngụy,tổng tham mưu phó-sắp sếp đưa lên tăng cường cho Khánh Dương đang bị ta tiến công mạnh.Tên tướng ngụy Phú lại gào "Tử thủ Nha Trang"Trong khi lãnh sự quán Mỹ mới dời về nơi đây chưa ấm chỗ đã soạn sửa chuẩn bị di tản !Bọn sĩ quan ngụy lo thu vén cho gia đình chạy.3.000 lính ngụy ở trung tâm huấn luyện Lam Sơn,trường sĩ quan bỏ chạy về thị xã,bọn cảnh sát gác trạm giam cũng bỏ chạy .Gần 2.000 tên lính ngụy trước đây bị tù,nhân đó thoát ra,cướp súng bắn loạn xạ,cướp bóc bừa bãi làm cho tình hình thị xã rối loạn.
Giữa lúc đó,trên đường 21 ,đồng chí Vũ Lăng và đồng chí Đặng Vũ Hiệp cùng sư 10 đuổi địch chạy về phía ven biển.Đồng chí Vũ Lăng nóng ruột muốn được về giải phóng Ninh Hoà,nơi 29 năm trước,trong hàng ngũ bộ đội Nam Tiến,đồng chí đã trải muôn ngàn gian khổ chiến đấu chống thực dân Pháp xâm lược.Khi tới đèo Phượng Hoàng thì đồng chí lại nhận được lệnh phải quay về sở chỉ huy đại diện Bộ Tổng tư lệnh nhận nhiệm vụ mới !Sư 10 sau khi giải phóng Khánh Dương,Ninh Hoà hùng dũng tiến vào Nha Trang.Nhân dân thị xã và một số cảnh sát đi xe máy ra đón bộ đội ta,dẫn đường vào chiếm các vị trí quân sự và các trụ sở chính quyền địch.Bộ đội ta xông vào nơi ở của tên Phạm Văn Phú ,mâm cơm mới bày ra ,chưa kịp ăn hắn đã bỏ chạy .Một số địch ở Nha Trang chạy thoát về Cam Ranh rồi lại chạy tiếp qua Phan Rang.trong lúc đó 15 giờ ngày 2/4 Thiệu ra lệnh :"Giao việc phòng thủ Cam Ranh cho tư lệnh Duyên Hải đảm trách"!Thừa thắng,sư 10 đánh tiếp và tiến vào giải phóng Cam Ranh,một trong những quân cảng lớn và quan trọng.Như thế là ta đã giải phóng toàn bộ Khánh Hoà.
Phạm Văn Phú chạy về Phan Thiết thì gặp tên phó tư lệnh quân khu 3 ra báo cho biết:"Thiệu sát nhập 2 tỉnh cực Nam của quân khu 2 là Ninh Thuận và Bình Thuận vào quân khu 3,nhằm phòng thủ SG từ xa.Toàn bộ quân khu 2 ngụy không còn trên bản đồ"
Cần nói thêm rằng khi thấy lực lượng dự bị của ta ở Tây Nguyên còn đông,chúng tôi đã giao nhiệm vụ cho một đơn vị tiến đánh giải phóng Đà Lạt.Giải phóng Đà Lạt thì còn tạo điều kiện mở đường đưa bộ đội xuống đánh chiếm sân bay Thành Sơn(Phan Rang)một căn cứ không quân quan trọng của địch án ngữ đường tiến quân của ta vào Nam Bộ ở phía đông.Chúng tôi lấy trung đoàn bộ đội đặc công đi làm nhiệm vụ này.Đà Lạt không chỉ là một nơi nổi tiếng về sản xuất rau,hoa ,quả mà còn là một thành phố nghỉ mát,một trung tâm văn hoá và khoa học.Ở đây có một cơ sở nghiên cứu nguyên tử và một số trường,viện.Phải giáo dục bộ đội tiến công Đà Lạt về tinh thần kỷ luật và tổ chức tốt việc tiếp quản thành phố,giữ gìn và bảo quản tốt mọi thiết bị,mọi phương tiện,mọi cơ sở.trung đoàn đặc công 198 do đồng chí thiếu tá Trần Kình chỉ huy được trang bị xe pháo,vượt qua Quảng Đức và thị xã Gia Nghĩa vừa được quân chủ lực Đông Nam Bộ giải phóng để cùng bộ đội khu 6 tiến về Đà Lạt.
Cán bộ cơ quan tham mưu ở mặt trận lúc này phải thốt lên:"Vẽ bản đồ không kịp bước chân đi"
Tất cả chiến trường đang thừa thắng xốc tới.
--------------
Giải phóng miền Nam,chúng ta cùng quyết tiến bước...
--------------

Cậu này có vấn đề về tư duy không đấy? Nói như cậu thì một khi đã là người chiến thắng thì mọi điều người chiến thắng nói ra đều là chân lý phải không? Thử đối chiếu với thực tế xem nào. Sau 1975, những người chiến thắng có dùng cụm từ ''''''''''''''''đi tắt đón đầu'''''''''''''''' trong kinh tế. Bây giờ sau gần 30 năm thì sao? Chúng ta đã đón được chưa hay chúng ta đã từ bỏ con đưòng tắt đó? Tự trả lời nhé. Cũng như bác yuyu đã nói ở trên, sau 1975 mô hình kinh tế tập thể XHCN được áp dụng trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Kinh tế tư nhân tiểu thương tư sản bị ''''''''''''''''hợp tác xã hoá'''''''''''''''' hết. Kết quả là nó đã thất bại và đến năm 1986 VN ta lại phải làm cái việc tự cởi trói cho ta (tự vì có ai trói ta đâu, ta tự trói ta đấy thôi) để quay về kinh tế thị trường, cho phép kinh tế tư nhân hoạt động trở lại, khuyến khích mọi người hãy tự làm giàu vì dân có giàu thì nưóc mới mạnh. Bây giờ tư sản ở VN nhiều lắm. Thế mà ngày xưa hồi sau giải phóng ta lại diệt họ cho bằng được. Còn nhiều ví dụ nữa nhưng thiết nghĩ hai ví dụ như vậy đã đủ chứng minh chân lý đâu phải luôn thuộc người chiến thắng, nhất là khi đó lại là những người quá say sưa chiến thắng. Chân lý thuộc về khoa học.
Còn lịch sử nó không phải như phép tính 1+1 =2 mà dễ dàng phân ai đúng ai sai đâu bạn ạ. Chỉ có một ông hoàng Gia Long thôi đấy mà đánh giá công tội cứ rối bời lên. Cùng một sự kiện LSử đấy nhưng mỗi người nhìn nó từ một góc nhìn khác nhau nên có những đánh giá khác nhau là chuyện bình thường. Cái mà hôm nay ngưòi ta cho là vĩ đại thì biết đâu một ngày mai sau nó lại không còn như thế nữa. Ví dụ rõ nhất là sách lịch sử VN đang được soạn lại đấy. Ví dụ nữa là hãy nhìn vào cách ngưòi ta đánh giá Stalin trước và sau khi ông ta mất ấy. Hãy nên có một thái độ mở trước các sự kiện lịch sử. Chứ đừng nên cứ thấy ai có ý kiến trái luồng một tí là quy chụp cho người ta thứ mũ. Lịch sử là ghi chép sự kiện và đánh giá sự kiện. Cái phần sau (đánh giá) nó có bản chất chuẩn tắc (normative) nên nó tuỳ thuộc người đánh giá là ai, đang sống trong chế độ nào, có quan điểm thế nào về chế độ đó. Nếu tôi nhớ không nhầm thì ông Dương Trung Quốc có nhận định là thì không có lịch sử nào là không phục vụ nhiệm vụ chính trị. Ai nhớ chính xác thì nhắc lại giúp nhé.
Người chiến thắng có quyền tuyên bố chiến thắng, thậm chí có thể coi đó là chiến thắng của cả dân tộc. Ông thắng rồi thì ông nói gì chả được. Nhưng đừng có làm cái phép ''quy ra thóc'' là cả dân tộc thừa nhận tuyên bố đó (là đúng) nhé. Vì nó buồn cười lắm! Tuyên bố là quyền của ông, thừa nhận hay không là quyền của mỗi người và mọi ngưòi.
[
Được 304 sửa chữa / chuyển vào 05:13 ngày 27/11/2004

Cậu này có vấn đề về tư duy không đấy? Nói như cậu thì một khi đã là người chiến thắng thì mọi điều người chiến thắng nói ra đều là chân lý phải không? Thử đối chiếu với thực tế xem nào. Sau 1975, những người chiến thắng có dùng cụm từ ''''''''''''''''đi tắt đón đầu'''''''''''''''' trong kinh tế. Bây giờ sau gần 30 năm thì sao? Chúng ta đã đón được chưa hay chúng ta đã từ bỏ con đưòng tắt đó? Tự trả lời nhé. Cũng như bác yuyu đã nói ở trên, sau 1975 mô hình kinh tế tập thể XHCN được áp dụng trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Kinh tế tư nhân tiểu thương tư sản bị ''''''''''''''''hợp tác xã hoá'''''''''''''''' hết. Kết quả là nó đã thất bại và đến năm 1986 VN ta lại phải làm cái việc tự cởi trói cho ta (tự vì có ai trói ta đâu, ta tự trói ta đấy thôi) để quay về kinh tế thị trường, cho phép kinh tế tư nhân hoạt động trở lại, khuyến khích mọi người hãy tự làm giàu vì dân có giàu thì nưóc mới mạnh. Bây giờ tư sản ở VN nhiều lắm. Thế mà ngày xưa hồi sau giải phóng ta lại diệt họ cho bằng được. Còn nhiều ví dụ nữa nhưng thiết nghĩ hai ví dụ như vậy đã đủ chứng minh chân lý đâu phải luôn thuộc người chiến thắng, nhất là khi đó lại là những người quá say sưa chiến thắng. Chân lý thuộc về khoa học.
Còn lịch sử nó không phải như phép tính 1+1 =2 mà dễ dàng phân ai đúng ai sai đâu bạn ạ. Chỉ có một ông hoàng Gia Long thôi đấy mà đánh giá công tội cứ rối bời lên. Cùng một sự kiện LSử đấy nhưng mỗi người nhìn nó từ một góc nhìn khác nhau nên có những đánh giá khác nhau là chuyện bình thường. Cái mà hôm nay ngưòi ta cho là vĩ đại thì biết đâu một ngày mai sau nó lại không còn như thế nữa. Ví dụ rõ nhất là sách lịch sử VN đang được soạn lại đấy. Ví dụ nữa là hãy nhìn vào cách ngưòi ta đánh giá Stalin trước và sau khi ông ta mất ấy. Hãy nên có một thái độ mở trước các sự kiện lịch sử. Chứ đừng nên cứ thấy ai có ý kiến trái luồng một tí là quy chụp cho người ta thứ mũ. Lịch sử là ghi chép sự kiện và đánh giá sự kiện. Cái phần sau (đánh giá) nó có bản chất chuẩn tắc (normative) nên nó tuỳ thuộc người đánh giá là ai, đang sống trong chế độ nào, có quan điểm thế nào về chế độ đó. Nếu tôi nhớ không nhầm thì ông Dương Trung Quốc có nhận định là thì không có lịch sử nào là không phục vụ nhiệm vụ chính trị. Ai nhớ chính xác thì nhắc lại giúp nhé.
Người chiến thắng có quyền tuyên bố chiến thắng, thậm chí có thể coi đó là chiến thắng của cả dân tộc. Ông thắng rồi thì ông nói gì chả được. Nhưng đừng có làm cái phép ''quy ra thóc'' là cả dân tộc thừa nhận tuyên bố đó (là đúng) nhé. Vì nó buồn cười lắm! Tuyên bố là quyền của ông, thừa nhận hay không là quyền của mỗi người và mọi ngưòi.
[
Được 304 sửa chữa / chuyển vào 05:13 ngày 27/11/2004

-Tui nghe báo Ngụy nói Tướng Dũng bị hạ vì nói phét nhiều quá, đụng chạm đến bác Giáp và nhiều lãnh đạo khác . Có ai biết về vụ này không, kể ra nghe chơi .
Nếu không biết thì hỏi các cụ ở VN xem ra sao .
Hay đấy nhỉ

-Tui nghe báo Ngụy nói Tướng Dũng bị hạ vì nói phét nhiều quá, đụng chạm đến bác Giáp và nhiều lãnh đạo khác . Có ai biết về vụ này không, kể ra nghe chơi .
Nếu không biết thì hỏi các cụ ở VN xem ra sao .
Hay đấy nhỉ

X. Thời cơ và quyết tâm chiến lược mới
Giữa lúc bộ đội Tây Nguyên nhanh chóng tiến quân xuống đồng bằng theo 3 đường chiến lược,ngày 20/3 chúng tôi được điện báo cho biết Bộ chính trị và QUTW vừa họp xong.Tình hình được nhận định như sau:
Thắng lợi to lớn vừa qua của ta có ý nghĩa chiến lược,đánh dấu một bước ngoặt mới trong cuộc chiến tranh ở miền Nam,đánh dấu sự phát triển rất mới trong cục diện chung,một bước suy sụp mới của Mỹ -ngụy .Địch đang có ý đồ co cụm chiến lược quy mô lớn nhằm tập trung lực lượng ở vùng SG và một phần đồng bằng sông Cửu Long,có thể ở Đà Nẵng và Cam Ranh nữa ,hòng tạo một thế tương đối vững để đi đến một giải pháp chính trị hoặc liên hiệp,hoặc vẫn chia cắt miền Nam.Vì vậy ta cần phải tranh thủ thời gian cao độ,hành động khẩn trương,hết sức bất ngờ về thời gian,phương hướng ,lực lượng và táo bạo đồng thời bảo đảm chắc thắng.
Theo tinh thần đó ,Bộ chính trị cân nhắc mọi mặt và quyết tâm " thực hiện phương án giải phóng SG sớm hơn dự kiến"Bộ chính trị sẽ cử đồng chí Lê Đức Thọ vào gặp bộ phận đại diện chúng tôi ở Tây Nguyên ngày 28/3 để phổ biến đầy đủ nghị quyết.Đồng thời ở HN cũng đã gửi điện triệu tập khẩn cấp các đồng chí Phạm Hùng,Trần Văn Trà ở Nam Bộ;Võ Chí Công,Chu Huy Mân ở khu 5 đến ngay chỗ chúng tôi ở Tây Nguyên để cùng dự nghe phổ biến và thảo luận kế hoạch thực hiện ý định của Bộ chính trị.
Một cục diện mới đã mở ra .Một nhiệm vụ mới đang hình thành từ thực tiễn chiến đấu và từ bộ óc vĩ đại của Đảng ta.Một thời cơ lớn đã đến.
Chúng tôi nóng ruột chờ đón đồng chí Lê Đức Thọ vào,chờ đón những chỉ thị cực kỳ quan trọng vào thời điểm này của dân tộc.
Ngày 25/3,Bộ chính trị lại họp .Phiên họp lịch sử ấy khẳng định :
Cuộc tổng tiến công chiến lược của ta đã bắt đầu với chiến dịch Tây Nguyên.Thời cơ chiến lược mới đã đến,ta có điều kiện hoàn thành sớm quyết tâm giải phóng miền Nam.Bộ chính trị chủ trương "tập trung nhanh nhất lực lượng,binh khí kỹ thuật và vật chất giải phóng SG trước mùa mưa"Nắm thời cơ địch đang rút lui chiến lược ,tiêu diệt và làm tan rã quân đoàn 1 ngụy,đại bộ phận quân đoàn 2,không cho chúng co cụm quanh lại chung quanh SG.
Chính trên sự phân tích tình hình một cách khoa học và nhạy bén với cái mới mà Bộ chính trị đã phát hiện được thời cơ,hạ quyết tâm đưa cuộc tổng tiến công đến thắng lợi hoàn toàn.
Đúng như Bộ chính trị đã nhận định,tình hình đang chuyển biến rất nhanh,từng giờ,từng phút.Địch đang hoang mang bối rối.Nhân cơ hội này ta cần hành động gấp,đánh dồn dập không cho chúng gượng dậy.Nếu để chúng kéo dài sự chống đỡ đến mùa mưa thì tình hình sẽ phức tạp.
Ngày 25/3 ,Bộ chính trị điện cho chúng tôi biết :Đã quyết định tập trung 3 sư đoàn chủ lực và đơn vị binh khí kỹ thuật lấy ở đường số 7 ,đường số 21 về BMT.Nhanh chóng chấn chỉnh,sẵng sàng cơ động sẵng sàng tiến đánh SG.Gấp rút triển khai mọi công tác để trong vòng một tháng có thể thực hiện được phương án nói trên.
Bức điện còn viết:"Như vậy ,ta vẫn thực hiện kế hoạch giải phóng SG vào mùa khô vì còn 1 tháng nữa mới mưa lớn .Và một khi lực lượng ta đã áp xuống SG thì dù gặp mùa mưa cũng không ngại lắm.Ta cũng phải tìm mọi cách khắc phục khó khăn.Tình hình đang chuyển biến.Sẽ có sáng tạo mới.Tình hình hiện nay phát triển rất nhanh.Đây là một bước nhảy vọt.Lúc này tranh thủ thời gian và nắm thời cơ là quyết định lắm."
Bộ chính trị còn quyết định thành lập Hội đồng chi viện chiến trường do đồng chí thủ tướng Phạm Văn Đồng kính mến làm chủ tịch.Đồng chí phó thủ tướng Lê Thanh Nghị làm phó chủ tịch.
Nhận được điện của Bộ chính trị,chúng tôi suy nghĩ cách thực hiện sao cho thật tốt.
Để Sư 320 và sư 10 ngừng truy kích địch địch và chuyển ngay vào Nam bộ ,hay là cứ để phát triển xuống đồng bằng giải phóng các tỉnh Phú Yên,Khánh Hoà tới Nha Trang,Cam Ranh rồi sư 320 theo đường số 7 trở lại Tây Nguyên và sư 10 theo đường số 20 hành quân vào Nam Bộ?Để bộ đội không bỏ lỡ thời cơ,nên cho truy kích địch nhằm tiêu diệt và làm tan rã quân địch được nhiều nhất,tiêu diệt nốt quân địch ở quân khu 2,thì tạo điều kiện thuận lợi cho bước hoạt động sắp tới của ta-bước quyết định đối với chiến tranh giải phóng SG-Gia Định.Chúng tôi đã tính toán kỹ thời gian hoàn thành nhiệm vụ ,phương tiện và thời gian cơ động bộ đội,vận chuyển hậu cần,chuẩn bị chiến trường và thời tiết mùa khô còn lại đủ để sư 320 giải phóng xong Phú Yên,sư 10 đánh chiếm xong Cam Ranh mà vẫn không gây trở ngại cho việc thực hiện đúng thời hạn nhiệm vụ hành quân vào Nam Bộ.Trong các trận đánh vừa qua ,các sư đoàn của Tây Nguyên đều đã đánh các thị xã,thắng nhanh và thắng lớn,chưa có trận nào vấp váp nên chúng tôi rất tin tưởng các sư đoàn thiện chiến này.Tôi báo cáo suy nghĩ nói trên với Bộ chính trị và đề nghị cho các đơn vị Tây Nguyên đánh tiếp thêm mấy ngày xuống đồng bằng,vì bộ đội đang đuổi sát địch hơn nữa lại đầy khí thế chiến thắng.Địch thì đang tán loạn,ta có điều kiện đánh tiêu diệt lớn làm địch tan rã ,giải phóng những vùng trọng yếu,vừa trừ được hậu họa cho chiến trường Nam Bộ,vừa đánh lạc hướng địch mà thời gian quy định của Bộ chính trị vẫn đảm bảo,nhiệm vụ sắp tới sẽ hoàn thành tốt.
Chúng tôi nghĩ rằng đây là một giải pháp tốt nhất có thể lựa chọn để xử lý thống nhất 2 yêu cầu chiến lược có vẻ mâu thuẫn nhau:vừa phải đập tan ý đồ co cụm chiến lược của địch cản bước tiến của ta,vừa phải cướp thời gian hành quân nhanh nhất đến vị trí tập kết để kịp bước vào chiến dịch theo quy định.
Khỏi phải nói chúng tôi vui đến thế nào khi nhận được điện của Bộ chính trị và QUTW tán thành kế hoạch tác chiến nói trên và nhắc thêm phải tính đến việc mau chóng củng cố bộ đội,khẩn trương nâng cao tốc độ hành quân,tiến về giải phóng SG.Tôi viết:"Tôi mừng quá vì thật là tâm đầu ý hợp giữa người lãnh đạo và người ở chiến trường"
Đó là về sau này tôi được biết ngày 30/3 khi được tin địch đang rút chạy khỏi Tuy Hoà và Mỹ-ngụy ở Nha Trang,Cam Ranh bắt đầu rút chạy thì Bộ tổng tư lệnh cũng thấy rằng cần lợi dụng thời cơ này để sư 10 tiến xuống đánh chiến Nha Trang và Cam Ranh rồi theo hướng ven biển mở thêm một con đường tiến về phía đông SG.Vì vậy mà có quyết định trên,thể hiện sự gặp nhau của tâm ý trên dưới.
Về chuyện này trong buổi đón chào đồng chí Tổng bí thư và đồng chí Tổng tư lệnh đầu tháng 5 tại sân bay Tân Sân Nhất .Khi anh em ôm chầm lấy nhau,anh Ba chỉ nói một câu"Tuyệt diệu,anh em làm như thế là đúng lắm"Còn anh Giáp thì nhắc lại câu nói của tôi"Quả là tâm đầu ý hợp"

X. Thời cơ và quyết tâm chiến lược mới
Giữa lúc bộ đội Tây Nguyên nhanh chóng tiến quân xuống đồng bằng theo 3 đường chiến lược,ngày 20/3 chúng tôi được điện báo cho biết Bộ chính trị và QUTW vừa họp xong.Tình hình được nhận định như sau:
Thắng lợi to lớn vừa qua của ta có ý nghĩa chiến lược,đánh dấu một bước ngoặt mới trong cuộc chiến tranh ở miền Nam,đánh dấu sự phát triển rất mới trong cục diện chung,một bước suy sụp mới của Mỹ -ngụy .Địch đang có ý đồ co cụm chiến lược quy mô lớn nhằm tập trung lực lượng ở vùng SG và một phần đồng bằng sông Cửu Long,có thể ở Đà Nẵng và Cam Ranh nữa ,hòng tạo một thế tương đối vững để đi đến một giải pháp chính trị hoặc liên hiệp,hoặc vẫn chia cắt miền Nam.Vì vậy ta cần phải tranh thủ thời gian cao độ,hành động khẩn trương,hết sức bất ngờ về thời gian,phương hướng ,lực lượng và táo bạo đồng thời bảo đảm chắc thắng.
Theo tinh thần đó ,Bộ chính trị cân nhắc mọi mặt và quyết tâm " thực hiện phương án giải phóng SG sớm hơn dự kiến"Bộ chính trị sẽ cử đồng chí Lê Đức Thọ vào gặp bộ phận đại diện chúng tôi ở Tây Nguyên ngày 28/3 để phổ biến đầy đủ nghị quyết.Đồng thời ở HN cũng đã gửi điện triệu tập khẩn cấp các đồng chí Phạm Hùng,Trần Văn Trà ở Nam Bộ;Võ Chí Công,Chu Huy Mân ở khu 5 đến ngay chỗ chúng tôi ở Tây Nguyên để cùng dự nghe phổ biến và thảo luận kế hoạch thực hiện ý định của Bộ chính trị.
Một cục diện mới đã mở ra .Một nhiệm vụ mới đang hình thành từ thực tiễn chiến đấu và từ bộ óc vĩ đại của Đảng ta.Một thời cơ lớn đã đến.
Chúng tôi nóng ruột chờ đón đồng chí Lê Đức Thọ vào,chờ đón những chỉ thị cực kỳ quan trọng vào thời điểm này của dân tộc.
Ngày 25/3,Bộ chính trị lại họp .Phiên họp lịch sử ấy khẳng định :
Cuộc tổng tiến công chiến lược của ta đã bắt đầu với chiến dịch Tây Nguyên.Thời cơ chiến lược mới đã đến,ta có điều kiện hoàn thành sớm quyết tâm giải phóng miền Nam.Bộ chính trị chủ trương "tập trung nhanh nhất lực lượng,binh khí kỹ thuật và vật chất giải phóng SG trước mùa mưa"Nắm thời cơ địch đang rút lui chiến lược ,tiêu diệt và làm tan rã quân đoàn 1 ngụy,đại bộ phận quân đoàn 2,không cho chúng co cụm quanh lại chung quanh SG.
Chính trên sự phân tích tình hình một cách khoa học và nhạy bén với cái mới mà Bộ chính trị đã phát hiện được thời cơ,hạ quyết tâm đưa cuộc tổng tiến công đến thắng lợi hoàn toàn.
Đúng như Bộ chính trị đã nhận định,tình hình đang chuyển biến rất nhanh,từng giờ,từng phút.Địch đang hoang mang bối rối.Nhân cơ hội này ta cần hành động gấp,đánh dồn dập không cho chúng gượng dậy.Nếu để chúng kéo dài sự chống đỡ đến mùa mưa thì tình hình sẽ phức tạp.
Ngày 25/3 ,Bộ chính trị điện cho chúng tôi biết :Đã quyết định tập trung 3 sư đoàn chủ lực và đơn vị binh khí kỹ thuật lấy ở đường số 7 ,đường số 21 về BMT.Nhanh chóng chấn chỉnh,sẵng sàng cơ động sẵng sàng tiến đánh SG.Gấp rút triển khai mọi công tác để trong vòng một tháng có thể thực hiện được phương án nói trên.
Bức điện còn viết:"Như vậy ,ta vẫn thực hiện kế hoạch giải phóng SG vào mùa khô vì còn 1 tháng nữa mới mưa lớn .Và một khi lực lượng ta đã áp xuống SG thì dù gặp mùa mưa cũng không ngại lắm.Ta cũng phải tìm mọi cách khắc phục khó khăn.Tình hình đang chuyển biến.Sẽ có sáng tạo mới.Tình hình hiện nay phát triển rất nhanh.Đây là một bước nhảy vọt.Lúc này tranh thủ thời gian và nắm thời cơ là quyết định lắm."
Bộ chính trị còn quyết định thành lập Hội đồng chi viện chiến trường do đồng chí thủ tướng Phạm Văn Đồng kính mến làm chủ tịch.Đồng chí phó thủ tướng Lê Thanh Nghị làm phó chủ tịch.
Nhận được điện của Bộ chính trị,chúng tôi suy nghĩ cách thực hiện sao cho thật tốt.
Để Sư 320 và sư 10 ngừng truy kích địch địch và chuyển ngay vào Nam bộ ,hay là cứ để phát triển xuống đồng bằng giải phóng các tỉnh Phú Yên,Khánh Hoà tới Nha Trang,Cam Ranh rồi sư 320 theo đường số 7 trở lại Tây Nguyên và sư 10 theo đường số 20 hành quân vào Nam Bộ?Để bộ đội không bỏ lỡ thời cơ,nên cho truy kích địch nhằm tiêu diệt và làm tan rã quân địch được nhiều nhất,tiêu diệt nốt quân địch ở quân khu 2,thì tạo điều kiện thuận lợi cho bước hoạt động sắp tới của ta-bước quyết định đối với chiến tranh giải phóng SG-Gia Định.Chúng tôi đã tính toán kỹ thời gian hoàn thành nhiệm vụ ,phương tiện và thời gian cơ động bộ đội,vận chuyển hậu cần,chuẩn bị chiến trường và thời tiết mùa khô còn lại đủ để sư 320 giải phóng xong Phú Yên,sư 10 đánh chiếm xong Cam Ranh mà vẫn không gây trở ngại cho việc thực hiện đúng thời hạn nhiệm vụ hành quân vào Nam Bộ.Trong các trận đánh vừa qua ,các sư đoàn của Tây Nguyên đều đã đánh các thị xã,thắng nhanh và thắng lớn,chưa có trận nào vấp váp nên chúng tôi rất tin tưởng các sư đoàn thiện chiến này.Tôi báo cáo suy nghĩ nói trên với Bộ chính trị và đề nghị cho các đơn vị Tây Nguyên đánh tiếp thêm mấy ngày xuống đồng bằng,vì bộ đội đang đuổi sát địch hơn nữa lại đầy khí thế chiến thắng.Địch thì đang tán loạn,ta có điều kiện đánh tiêu diệt lớn làm địch tan rã ,giải phóng những vùng trọng yếu,vừa trừ được hậu họa cho chiến trường Nam Bộ,vừa đánh lạc hướng địch mà thời gian quy định của Bộ chính trị vẫn đảm bảo,nhiệm vụ sắp tới sẽ hoàn thành tốt.
Chúng tôi nghĩ rằng đây là một giải pháp tốt nhất có thể lựa chọn để xử lý thống nhất 2 yêu cầu chiến lược có vẻ mâu thuẫn nhau:vừa phải đập tan ý đồ co cụm chiến lược của địch cản bước tiến của ta,vừa phải cướp thời gian hành quân nhanh nhất đến vị trí tập kết để kịp bước vào chiến dịch theo quy định.
Khỏi phải nói chúng tôi vui đến thế nào khi nhận được điện của Bộ chính trị và QUTW tán thành kế hoạch tác chiến nói trên và nhắc thêm phải tính đến việc mau chóng củng cố bộ đội,khẩn trương nâng cao tốc độ hành quân,tiến về giải phóng SG.Tôi viết:"Tôi mừng quá vì thật là tâm đầu ý hợp giữa người lãnh đạo và người ở chiến trường"
Đó là về sau này tôi được biết ngày 30/3 khi được tin địch đang rút chạy khỏi Tuy Hoà và Mỹ-ngụy ở Nha Trang,Cam Ranh bắt đầu rút chạy thì Bộ tổng tư lệnh cũng thấy rằng cần lợi dụng thời cơ này để sư 10 tiến xuống đánh chiến Nha Trang và Cam Ranh rồi theo hướng ven biển mở thêm một con đường tiến về phía đông SG.Vì vậy mà có quyết định trên,thể hiện sự gặp nhau của tâm ý trên dưới.
Về chuyện này trong buổi đón chào đồng chí Tổng bí thư và đồng chí Tổng tư lệnh đầu tháng 5 tại sân bay Tân Sân Nhất .Khi anh em ôm chầm lấy nhau,anh Ba chỉ nói một câu"Tuyệt diệu,anh em làm như thế là đúng lắm"Còn anh Giáp thì nhắc lại câu nói của tôi"Quả là tâm đầu ý hợp"

Rất nhiều việc mới đặt ra trong việc tổ chức chiến đấu tiến quân về phía ven biển.Trước hết phải lo giúp các tỉnh Tây Nguyên tổ chức lực lượng vũ trang địa phương,xây dựng trung đoàn và các tiểu đoàn bộ đội địa phương có trang bị đủ vũ khí để bảo vệ quê hương của mình vừa được giải phóng khi bộ đội chủ lực rút đi.Trung đoàn 25 được tăng cường pháo binh và pháo cao xạ đứng giữ đường 21.Trung đoàn 29 xuống bảo vệ BMT và thành lập một trung đoàn bộ đội địa phương Đắc Lắc cũng đứng ở BMT.Lực lượng bộ đội Trường Sơn được giao nhiệm vụ bảo vệ Công Tum,Plây Cu.Riêng Phú Bổn có một tiểu đoàn bộ đội địa phương phụ trách.
Ngày 27/3 ,trước tình hình mới theo chỉ thị của Bộ chính trị và QUTW,tại sở chỉ huy mới(đã chuyển đến phía tây đường số 14)chúng tôi họp với bộ tư lệnh mặt trận Tây Nguyên,phổ biến tinh thần nghị định của trên.Tất cả mọi người hết sức phấn khởi ,nhất trí hoàn toàn và quyết tâm chấp hành nghiêm chỉnh.Chúng tôi bàn thực hiện 2 việc quan trọng nhất là :Kế hoạch thu quân về để củng cố,chấn chỉnh và tổ chức đưa 50.000 quân cùng hàng chục nghìn tấn vật chất ,trang bị từ Tây Nguyên đi ngay vào Nam Bộ.Theo quyết định của Bộ tổng tư lệnh,tôi tuyên bố thành lập quân đoàn 3 gồm các sư đoàn 10,320,316 và trao nhiệm vụ cho Bộ tư lệnh quân đoàn do đồng chí thiếu tướng Vũ Lăng làm tư lệnh,đồng chí đại tá Nguyễn Hiệp làm chính uỷ.Sư đoàn 968 và các trung đoàn độc lập ở Tây Nguyên giao về quân khu 5.Đồng chí Hoàng Minh Thảo,nguyên là phó tư lệnh quân khu 5,đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ ở Tây Nguyên trên cương vị là tư lệnh Bộ chỉ huy chiến dịch,nay trở về quân khu 5,tiếp tục chỉ huy cánh quân gồm sư 3 ở đồng bằng tiến vào Cam ranh để thay thế cho các sư đoàn của Tây Nguyên đi làm nhiệm vụ khác. Chúng tôi tổ chức bộ phận chỉ huy nhẹ với phương tiện thông tin cho cánh quân này để giữ liên lạc trực tiếp giữa đồng chí Hoàng Minh Thảo với chúng tôi.
Bắt tay,ôm hôn đồng chí Hoàng Minh Thảo sau thắng lớn ở Tây Nguyên,chúng tôi rất bịn rịn,chúc nhau giữ sức khoẻ để giành chiến thắng toàn vẹn.
Quân đoàn 3 ra đời giữa lúc cuộc chiến tranh đang đi vào bước ngoặt.Việc thành lập quân đoàn 3 trong lúc cuộc tiến công đang phát triển đánh dấu một nét mới là ta càng đánh càng mạnh,trong quá trìnnh chiến dịch cũng như trong quá trình cuộc tiến công chiến lược.Từ trước đến nay sau mỗi mùa chiến đấu hoặc sau mỗi chiến dịch ta đều có thời gian nghỉ ngơi,củng cố bộ đội,tổng kết kinh nghiệm,chuẩn bị chiến trường ...Ra quân trong chiến dịch sau mạnh hơn chiến dịch trước.Nhưng trong phạm vi một chiến dịch ta chưa thực hiện được một phương châm "càng đánh càng mạnh"Trong chiến dịch phản công đường 9 năm 71,sau 43 ngày tác chiến,dù vẫn còn thời cơ,nhung ta phải dừng lại,không thể phát triển ngay về Khe Sanh được.Trong chiến dịch Trị Thiên-1972 ,sau khi giải phóng Quảng Trị,ta cũng chỉ phát triển tiến công đến sông Mỹ Chánh cũng phải dừng lại.Nhưng năm 75 ,tình hình khác hẳng.Ta đánh mấy chiến dịch liên tục,nhưng càng đánh càng mạnh ra một cách rõ rệt và vững chắc.Bộ đội Tây Nguyên lúc đầu chỉ là những đơn vị trung đoàn,sư đoàn.Sau chưa đầy 1 tháng chiến đấu đã tổ chức thành quân đoàn cơ động mạnh,với đầy đủ các binh chủng kỹ thuật.Các lực lượng vũ trang ta ở Trị Thiên,khu 5,Nam Bộ cũng phát triển cả về lực lượng và vật chất,về trình độ chiến đấu và tổ chức chỉ huy.Và lấn đầu tiên trong lịch sử xây dựng bộ đội ở Tây Nguyên,mỗi tiểu đoàn của ta có đủ hơn 400 quân,mỗi sư đoàn có biên chế hoả lực mạnh hơn địch.
Thời cơ giải phóng SG ngày càng chín muồi,Bộ chính trị Đảng ta với tinh thần triệt để CM,tư tưởng tích cực tiến công,phân tích sự việc rất khoa học,có tầm mắt nhìn xa,phát hiện nhạy bén sự vật mới,kiên quyết nắm ngay thời cơ để phát triển tiến công,giải đáp vấn đề đặt ra một cách sinh động nhất.Lúc này mà chần chừ,do dự,sai lầm tức là có tội nghiêm trọng với dân tộc.
Ngày 28/3 ,tướng Uây-oen ,tham mưu trưởng lục quân Mỹ,kẻ đã cuốn lá cờ Mỹ để cùng đơn vị Mỹ cuối cùng cút khỏi miền Nam VN hai năm trước đây,nay đến SG trực tiếp vạch kế hoạch phòng thủ cho bọn ngụy.Sau khi quân ta đã giải phóng hoàn toàn từ Cam Ranh trở ngược ra Bắc,2 quân đoàn 1 và 2 của ngụy bị tiêu diệt và tan rã,Uây-oen vội vã đốc thúc quân ngụy xây dựng một phòng tuyến mạnh nhằm ngăn chặn ta từ xa ở Phan Rang.Hắn điện về Mỹ xin viện trợ khẩn cấp cho ngụy.Tổng thống Pho lập cầu hàng không chở vũ khí từ Băng-Cốc đến SG,dùng máy bay vận tải cở lớn chuyển đến Tân Sân Nhất hàng trăm khẩu đại bác và nhiều vũ khí đạn dược,cho 4 tàu vận tải LST cùng tàu sân bay Hen-cốc,15 máy bay lên thằng loại lớn cùng 300 tên TQLC Mỹ rình rập ở biển đông.
Lúc này Mỹ-ngụy cho rằng :"giải phóng xong những tỉnh thuộc quân khu 1,2 ta phải để lại nhiều đơn vị bộ đội giữ các địa phương nói trên,ít nhất mỗi tỉnh phải để 1 trung đoàn.Do đó ta chỉ có khả năng điều lực lượng vào tăng cường cho miền Đông Nam Bộ nhiều nhất là 1 quân đoàn,hành quân nhanh nhất cũng phải mất 2 tháng."Ngay như bọn chúng có nhiều máy bay ,tàu ,xe ...mà muốn di chuyển một lực lượng như thế cũng phải mất một tháng.
Trước giờ hấp hối,địch vẫn còn rất chủ quan và nhận định sai hoàn toàn về ta.Tất nhiên việc ta liên tục tiến công trên toàn miền không còn là chuyện bất ngờ đối với chúng nhưng rõ ràng là chúng chưa biết phương hướng,thời gian hoạt động,lực lượng sử dụng,cách đánh,ý định chiến lược và sự nỗ lực vượt bậc của toàn quân,toàn dân ta trong thời cơ mới này.
Nếu ở Tây Nguyên,địch hoàn toàn bị bất ngờ thì ở SG-Gia Định chúng sẽ càng bất ngờ lớn hơn nữa.
Ngày 2/4 ,Cao Văn Viên ,tổng tham mưu trưởng quân lực VNCH(quân đội của ngụy)gào thét:"quyết tâm giữ phần đất còn lại,cố thủ từ Phan Rang trở vào" và lập ra bộ tư lệnh tiền phương quân khu 3 đóng sở chỉ huy tại Phan Rang do Nguyễn Vĩnh Nghi-trung tướng nguỵ chỉ huy
Trong cuộc họp của bộ tổng tham mưu ngụy,tên Đồng Văn Khuyên phổ biến"Theo lệnh ông Thiệu,bằng bất cứ giá nào cũng phải cố thủ từ Ninh Thuận vào,nếu cần sẽ đem hết lực lượng ra đánh xả láng tại đó"Bọn chỉ huy ngụy tăng cường cho Phan Rang 1 lữ dù,1 liên đoàn biệt động,một số đơn vị thiết giáp,pháo binh.Ngoài khơi chúng để một đội chiến hạm sẵng sàng yểm trợ hoả lực của pháo hạm theo yêu cầu,không quân chúng cũng ưu tiên dành số phi suất oanh kích để yểm trợ việc giữ Phan Rang.Ngày 3/4,tên Nguyễn Vĩnh Nghi họp với bọn tướng tá ngụy chỉ huy không quân,lính biệt động,dù và tiểu khu Ninh Thuận để phổ biến kế hoạch phòng thủ Phan Rang,nêu tầm quan trọng của việc cố thủ Phan Rang,tuyến phòng thủ từ xa của SG.
Địch ra lệnh cho tất cả các mặt trận cố giữ đến mùa mưa,tới đầu tháng 6/''75.Lúc đó ta không thể hoạt động được nữa,còn chúng thì sẵng sàng hơn.Vì theo kế hoạch,các trung tâm huấn luyện tân binh của chúng ngày 15/5 sẽ cung cấp thêm một lực lượng đáng kể để bù lại số đã bị tiêu diệt.
Kế hoạch của bộ tổng tham mưu ngụy đề ra lúc này là:tuyển thêm tân binh,tập hợp số tàn quân cùng các đơn vị của quân khu 3 để thành lập 4 sư đoàn biệt động,trước mắt triển khai ngay 2 sư đoàn 101 và 106.Huấn luyện cấp tốc,tổ chức thêm 8 thiết đoàn.Xây dựng lại 3 sư đoàn bộ binh và sư TQLC.Bố trí các sư đoàn không quân,các đơn vị hải quân,không cho đối phương sử dụng các cảng,tăng cường chiến hạm dọc từ biển Nha Trang trở vào để ưu tiên yểm trợ hoả lực pháo hạm cho các tiểu khu Ninh Thuậ,Bình Thuận,Bình Tuy.Bọn ngụy còn quyết định cho bế mạc sớm các trung tâm huấn luyện và yêu cầu Mỹ viện trợ cấp tốc thêm đại bác,xe tăng,xe bọc thép...