Tìm hiểu về đế chế La Mã

ĐẾ QUỐC LA MÃ (NĂM 14-180) (2)
Claudius Nero Germanicus là vị hoàng đế thứ 3 của vương triều Julian-Claudian. Thời đại của Claudius là sự pha trộn giữa những thành công và thất bại sẽ đưa vương triều Julian-Claudian vào giai đoạn cuối của sự tồn tại. Cha là Drusus (con riêng của Livia, vợ cả của Augustus vĩ đại), mẹ là Antonia (con gái của Mark Antony và Octavian, em gái Augustus). Claudius là người ốm yếu, lùn, chân khập khiễng, nói lắp và mắc chứng co giật, mặt mũi biến dạng mỗi khi tức giận. Nhưng sau khi trở thành hoàng đế, sức khỏe của Claudius lại phát triển rất tốt. Claudius là sự trộn lẫn của những tính cách trái ngược: đãng trí, do dự, lẫn lộn, cương quyết, thô lỗ, trực giác, sáng suốt và bị chế ngự bởi vợ mình và những tùy tùng là những nô lệ được giải phóng. Người vợ mà ông ta lựa chọn quả thực là 1 bất hạnh. Quyền lực của Agrippina, vợ Claudius lấn át cả Claudus trong những năm cuối. Viện nguyên lão trao cho Agrippina danh hiệu Augusta vào năm 50. Agrippina là người phụ nữ đầu tiên sau Livia (vợ cả của Augustus) có quyền lực ấy (nhưng Livia cũng chỉ có danh hiệu nói trên sau khi Augustus chết). Việc Claudius được quân đội ủng hộ bất chấp việc ông ta là 1 kẻ nhu nhược không có kinh nghiệm chính trị được lý giải rằng Germanicus, anh trai Claudius (chết năm 19) là người rất nổi tiếng trong quân đội, thêm nữa Claudius có thể sẽ là 1 vị hoàng đế bù nhìn dễ dàng bị các pháp quan giật dây. Viện nguyên lão lúc đầu muốn khôi phục lại nền cộng hòa nhưng không lay chuyển được các pháp quan nên đành trao quyền hoàng đế cho Claudius.
Việc đầu tiên khi Claudius lên ngôi là cho bắt giữ và hành hình những kẻ đã ám sát Gaius. Dù quan điểm cá nhân có thế nào, đứng trên quan điểm chính trị và xã hội, Claudius cũng không thể tha thứ cho những kẻ đã hành thích 1 vị hoàng đế và là người trong gia đình ông ta. Năm 42 cuộc nổi loạn đầu tiên do Camillus Scribonianus, thống đốc Dalmatia (Croatia ngày nay) nổ ra và nhanh chóng bị dập tắt. Claudius phát hiện ra mối liên quan giữa các chính trị gia có ảnh hưởng ở Rome với cuộc nổi loạn và lập tức đưa ra những biện pháp an ninh nghiêm khắc. 6 âm mưu nổi loạn trong 12 năm trị vì của Claudius liên tiếp bị đàn áp. 35 nghị sĩ bị hành hình.
Ngay sau cuộc nổi loạn của Camillus, Claudius ra lệnh mở 1 chiến dịch lớn xâm lược vương quốc Anh. Lý do là đã đến lúc không thể lờ đi sự tồn tại của 1 vương quốc thù địch có tiềm năng nằm ngay cạnh đế quốc. Thêm nữa, miền đất này lại nổi tiếng về sự giàu có của các mỏ kim loại, chủ yếu là thiếc, nhưng có lẽ có cả vàng. Bên cạnh đó, Claudius vốn là trò cười trong gia đình xưa nay, muốn có 1 chút vinh quang quân sự. Chiến dịch có sự tham gia của 4 quân đoàn dưới quyền tổng chỉ huy của Aulus Plautius, khởi đầu năm 43 một cách thuận lợi nhưng nhanh chóng vấp phải sự phản kháng dữ dội. Nhận được tin, Claudius lập tức giao lại quyền lãnh đạo đế quốc cho quan chấp chính Lucius Vitellus và tự mình tiến đến Anh. Claudius theo đường sông tới Ostia (1 thị trấn ven biển Tyrrhenian - bờ biển phía Tây Italy và là 1 phần của Địa Trung Hải) rồi dương buồm đi dọc bờ biển tới Massilia (Marseilles), tiếp tục theo đường sông cắt ngang lục địa tới bờ biển đối diện nước Anh, rồi vượt biển này và gặp quân đội của ông đang đóng trại ở bên bờ sông Thame. Claudius ra lệnh vượt sông, giao chiến với các tộc người thổ dân (lúc này đã liên kết để chống lại kẻ thù từ La Mã) đánh bại họ và chiếm Camelodunum (Colchester) thủ phủ của các tộc thổ dân. Claudius tiếp tục tấn công nhiều bộ lạc khác, đánh bại hay buộc họ phải đầu hàng. Claudius chỉ ở Anh có 60 ngày, sau đó giao toàn bộ chiến lợi phẩm lại cho Aulus và ra lệnh cho ông này chinh phục các vùng còn lại rồi lên đường trở về Rome. Tại Rome, viện nguyên lão trao cho Claudius danh hiệu Britanicus và cho tổ chức lễ ăn mừng chiến thắng trong khắp thành phố. Chiến dịch của Claudius ghi nhận nỗ lực mở rộng lãnh thổ lớn đầu tiên của đế quốc La Mã kể từ sau thời Augustus. Aulus tiếp tục thành công của Claudius trên đất Anh và trở thành thống đốc của tỉnh mới này từ năm 44 đến 47. Caratacus, vị vương gia chỉ huy các tộc thổ dân ở Anh cuối cùng bị bắt và đưa về Rome. Tại đây, Claudius tha tội cho ông này cùng cả gia đình.
Ở phía Đông, Claudius cũng sát nhập thêm 2 vương quốc của Thracia (lãnh thổ có biên giới phía Bắc là sông Danube, biên giới phía Nam là lãnh địa Byzantinum). Claudius cũng tiến hành cải tổ lại quân đội. Quy định trao quyền công dân La Mã cho binh lính thuộc lực lượng phụ trợ sau 25 năm phục vụ trong quân đội đã được những người tìên nhiệm của Claudius đưa ra nhưng chỉ chính thức được áp dụng từ thời Claudius. Claudius là vị hoàng đế đầu tiên qui định 1 mức thưởng lớn cho các pháp quan ngay khi họ gia nhập quân đội (15000 đồng sesterce/người) tạo ra 1 tiền lệ đáng ngại cho tương lai.
Dù hầu hết người La Mã có quan điểm rằng toàn bộ đế quốc chỉ duy nhất là của người Italy nhưng Claudius không cho là như vậy. Ông trao quyền nghị sĩ cho cả những người Gaul. Thay đổi này làm dấy lên 1 phong trào bài ngoại của viện nguyên lão và đem tới những lời buộc tội rằng Claudius thích người ngoại quốc hơn người La Mã gốc. Claudius cải tổ hệ thống tài chính của đế quốc, tạo ra 1 quỹ độc lập dành cho chi tiêu của gia đình hoàng đế. Vì hầu hết ngũ cốc đều được nhập khẩu chủ yếu từ Châu Phi và Ai Cập, Claudius đưa ra các qui định bảo hiểm đối với các mất mát trong quá trình vận chuyển bằng đường biển để khuyến khích các nhà nhập khẩu có tiềm năng và để xây dựng các kho dự trữ phòng nạn khan hiếm lương thực trong mùa đông. Một trong những dự án lớn của Claudius là cho xây dựng cảng Ostia (Portus), kế hoạch đã được Caesar vĩ đại đưa ra từ trước. Dự án này giải toả giao thông tắc nghẽn trên sông Tiber, nhưng theo dòng thời gian, các dòng hải lưu mang bùn đất bồi lắng Ostia. Đó là lý do nó không còn tồn tại cho đến ngày nay. Claudius còn quan tâm tới hệ thống tòa án và luật pháp. Ông cho cải tổ lại hệ thống này, đưa các điều luật bảo vệ dân thường.
Trong số các quan chức xuất thân từ tầng lớp nô lệ được giải phóng của Claudius, những cái tên khét tiếng nhất có lẽ là Polybius, Narcissus, Pallas và Felix (em ruột Pallas, sau này Felix trở thành thống đốc Judaea ?" lãnh địa Israel và Palestine ngày nay). Sự ganh đua chính trị giữa những người này không ngăn cản việc họ phối hợp thực hiện các quyền lợi chung. Có 1 bí mật gần như công khai là địa vị hay quyền lợi có thể mua bán được trong các văn phòng của 4 quan chức này. Tuy nhiên, họ là những người có khả năng, họ làm cho những những chính sách trở nên rất hữu dụng nếu họ thực sự quan tâm đến chúng. Họ hình thành 1 bộ phận quyền lực trong chính phủ đế quốc hoàn toàn độc lập với hệ thống chính trị giai tầng của La Mã trước nay. Năm 48, Narcissus, bộ trưởng thư tín La Mã (người phụ trách toàn bộ việc liên lạc của Claudius) đã có những hành động cần thiết và kịp thời khi Valeria Messalina (vợ cả Claudius) cùng với người tình là Gaius Silius âm mưu lật đổ Claudius khi ông đang ở Ostia. 2 người này dự định lợi dụng lúc Claudius vắng mặt, đưa đứa con còn bé của ông là Britannicus lên ngôi rồi nắm quyền nhiếp chính. Claudius vô cùng ngạc nhiên và dường như do dự và lúng túng đến mức không biết nên làm gì. Narcissus là người đứng ra giải quyết mọi chuyện bằng cách cho bắt giữ và hành hình Silius và ép Messalina tự tử. Nhưng Narcissus lại không được hưởng lợi từ việc bảo vệ vị hoàng đế của mình, thậm chí còn vì việc này mà sự nghiệp của ông đi xuống vì Agrippina, người vợ thứ hai của Claudius đã thu xếp để Pallas, bộ trưởng tài chính nhanh chóng lấn át quyền lực của Narcissus.
Agrippina được trao danh hiệu Augusta, danh hiệu chưa 1 người vợ của 1 vị hoàng đế nào được nhận trước đó. Agrippina kiên quyết đưa Nero, đứa con riêng 12 tuổi của mình thay thế vị trí thừa kế của Britannicus. Agrippina dàn xếp thành công để Nero hứa hôn với Octavia, con gái Claudius và 1 năm sau đó Claudius nhận Nero làm con nuôi. Sau đó, đêm 12 rạng ngày 13/10/54, Claudius đột nhiên chết. Cái chết của ông được quy là tác phẩm của người vợ đầy âm mưu Agrippina, người không muốn đợi đến lúc đứa con của mình là Nero được thừa kế ngai vàng nên quyết định đầu độc chết Claudius.
To be continued

nero là 1 hoàng đế nhu nhược . Người ta nói là ông ta đã ra lệnh cho tất cả khán giả trong 1 buổi hoà nhạc phải ở lại nghe ông đàn nếu ko sẽ bị xử tội . Ông này mơ ước là 1 nghệ sĩ nên mọi công việc chính trị đều giao mẹ ông nắm . Ông ta đã đốt cháy thành Rome năm 64 để xây dựng lại 1 thành phố mới theo ý mình

bác eskimo09 ơi vào post giúp em vài bài với

Việc Nero đốt cháy thành Rome cũng chỉ là một giả thuyết mà ngày nay giới sử học hiện đại hầu như thống nhất bác bỏ. Thành Rome cháy có lẽ do hoả hoạn thôi, có điều sau đó Nero nhân dịp này mà lấy đó là lý do tiêu diệt người Thiên Chúa.

Đây là bản đồ của đế chế La Mã thời cực thịnh

ĐẾ QUỐC LA MÃ (NĂM 14-180) (3)
Nero (Nero Claudius Drusus Germanicus : 15-68)
Nero sinh ngày 15/12/37 tại Antium (thị trấn thuộc Latium, miền trung Italy, là khu resort nổi tiếng ven biển Tyrrhenian trong thời La Mã, bị tàn phá trong thời trung cổ nhưng đến năm 1700 thì hồi sinh trở lại và trở thành nơi cư ngụ của các giáo hoàng. Ngày nay gọi là Anzio). Cha là Cnaeus Domitius Ahenobarbus, người xuất thân từ 1 gia đình quý tộc lớn trong thời La Mã cộng hòa, mẹ là Agrippina (em gái Caligula). Năm Nero 2 tuổi, mẹ ông ta bị Caligula đầy ra đảo Pontian. 1 năm sau đó, cha Nero chết. Sau khi Caligula chết, Claudius lên ngôi và cho gọi Agrippina (là cháu gái ruột) trở về. Năm 49, Agrippina trở thành vợ Claudius và giao trách nhiệm giáo dục Nero lại cho Lucius Annaeus Seneca (nhà soạn kịch, nhà hùng biện, và triết gia lỗi lạc của La Mã, là giám hộ khi Nero còn nhỏ, là cố vấn khi Nero trị vì, đến năm 65 bị buộc tội âm mưu chống lại Nero và bị ép tự tử). Cùng thời gian này, Nero đính hôn với con gái Claudius là Octavia. Năm 50, Agrippina thuyết phục Claudius nhận Nero làm con nuôi, cái tên chính thức Nero Claudius Drusus Germanicus được lấy trong thời gian này. Cái tên Germanicus là sự bày tỏ lòng kính trọng và nhắc nhở giới quân đội rằng Nero thuộc dòng dõi Germanicus, vị tướng rất nổi danh trong giới quân đội. Đến năm 51, Claudius trao cho Nero quyền thừa kế.
Sau cái chết của Claudius năm 54, Agrippina được sự ủng hộ của trưởng pháp quan ***tus Afranius Burrus đưa Nero lên làm hoàng đế nhưng vì lúc này Nero chưa đủ 17 tuổi nên Agrippina giữ quyền nhiếp chính. Người đàn bà độc nhất vô nhị trong lịch sử La Mã là nhiếp chính vương, là em gái hoàng đế Caligula, là vợ hoàng đế Claudius và là mẹ của hoàng đế Nero. Nhưng Nero, không muốn phải chia sẻ quyền lực với ai, đã nhanh chóng tiếp quản quyền lực từ mẹ mình. Agrippina bị đưa ra ở 1 nơi riêng biệt, cách xa cung điện hoàng đế và cách xa trung tâm quyền lực. Ngày 11/2/55, Britannicus (con trai Claudius và Messalina) chết khi dự 1 dạ tiệc trong cung điện hầu như chắc chắn là do Nero đầu độc. Việc này đã làm Agrippina hoảng sợ vì bà muốn dùng Britannicus như quân bài dự trữ trong trường hợp không điều khiển được Nero.
Nero là 1 người có tính cách thất thường, có óc thẩm mỹ, mềm yếu, nhạy cảm, yêu thích thể thao, tàn bạo, dâm loạn, có sở thích ******** lưỡng tính... và giai đoạn cuối cuộc đời bị loạn trí. Nero tuyên bố ông muốn theo mô hình triều đại Augustus. Viện nguyên lão được đối xử kính trọng và được trao nhiều quyền hạn. Các luật định hợp lý được áp dụng để cải thiện trật tự xã hội, cải cách được tiến hành đối với hệ thống kho bạc và thống đốc các tỉnh trực thuộc La Mã bị cấm chi các khoản tiền lớn cho các buổi giác đấu tại Rome. Nero theo gương người tiền nhiệm của mình là Claudius trong việc nghiêm khắc thi hành các bổn phận đối với pháp luật. Ông cũng có các tư tưởng tự do như chấm dứt việc giết các đấu sĩ và công khai các buổi xử án tội phạm trước sự chứng kiến của công chúng.
Trên thực tế, với ảnh hưởng sâu rộng từ sự giáo dục của Seneca, Nero đã tình cờ trở thành 1 vị hoàng đế rất nhân đạo trong thời kỳ đầu. Khi trưởng pháp quan thành phố Secundus bị 1 người nô lệ của mình ám sát, Nero đã vô cùng đau khổ khi buộc phải thi hành luật pháp xử tử tất cả 400 nô lệ trong nhà Secundus. Những quyết định dạng này không nghi ngờ gì đã dần dần khiến Nero chán nản trách nhiệm hành chính của mình và dành hết thời gian cho các mối quan tâm khác như đua ngựa, các hoạt động nghệ thuật ca hát, đóng kịch, khiêu vũ, làm thơ và ********. Seneca và Burrus cố gắng hạn chế các quan hệ ******** thái quá của Nero, họ ủng hộ mối quan hệ của Nero với 1 người đàn bà xuất thân từ nô lệ được giải phóng có tên là Acte với điều kiện Nero phải hiểu rõ rằng không thể tiến tới hôn nhân. Sinh hoạt thái quá của Nero được 2 người này bưng bít, ngoài ra họ còn thành công trong việc ngăn chặn những cố gắng giành quyền lực của Agrippina. Sự việc có biến chuyển lớn khi Nero, do bản tính hiếu dâm và thiếu kiềm chế của mình, quan hệ với người đàn bà xinh đẹp Poppaea Sabina, vợ Marcus Salvius Otho, đồng sự của Nero. Năm 58, Otho được Nero điều đi làm thống đốc Lusitania (Bồ Đào Nha ngày nay). Agrippina cho rằng sự ra đi của Otho là 1 cơ hội để bà trở lại quyền lực nên đứng về phía Octavia (vợ Nero) phản đối mối quan hệ của Nero với Sabina. Theo Suetonius (khoảng 70-130, sử gia La Mã nổi tiếng), Nero đã phản ứng 1 cách giận dữ với nhiều cố gắng chấm dứt cuộc sống của mẹ mình. Trong số đó có 3 vụ đầu độc và 1 vụ làm sập trần nhà phía trên chiếc giường của Agrippina khi bà đang ngủ. Thậm chí sau đó, 1 chiếc thuyền được chế tạo riêng để đắm khi đang đi trên vịnh Naples đã được sử dụng. Nhưng âm mưu này chỉ thành công 1 nửa, chiếc thuyền thì đắm nhưng Agrippina lại bơi được vào bờ. Điên loạn, Nero cho 1 sát thủ đến giết chết Agrippina (năm 59) sau đó báo lại cho Viện nguyên lão rằng Agrippina âm mưu giết chết ông ta nên ông buộc phải hành động trước. Nero cho ăn mừng sự kiện này bằng những cuộc truy hoan hoang dại và cho tổ chức 2 lễ hội điền kinh và đua xe ngựa. Nero cũng chứng tỏ tài năng âm nhạc thiên phú của mình bằng cách cho tổ chức các cuộc thi âm nhạc mà Nero tham gia hát và tự đệm đàn lia. Trong 1 thời đại mà các nghệ sĩ bị coi thường thì việc 1 vị hoàng đế tham gia trình diễn trên sân khấu là 1 sự sỉ nhục về đạo đức. Hơn thế nữa, vì Nero là hoàng đế nên không ai được phép ra ngoài trong khi ông ta đang biểu diễn dù vì bất cứ lý do gì. Sử gia Suetonius viết có những người đàn bà trở dạ trong khi Nero đang trên sàn diễn hay những người đàn ông giả vờ chết để được đưa ra ngoài.
Năm 62, triều đại Nero có những thay đổi cơ bản. Đầu tiên là cái chết của trưởng pháp quan Burrus do bệnh tật. Ông này được thay thế bởi 2 người đồng sự Faenius Rufus và Gaius Ofonius Tigellinus, 1 kẻ nham hiểm. Tigellinus có ảnh hưởng nghiêm trọng đối với Nero và khiến Nero càng lún sâu vào thói hoang dâm vô độ. 1 trong những hành động đầu tiên của Tigellinus sau khi nắm quyền là cho sửa đổi điều luật về tội phản quốc. Seneca sớm nhận ra dã tâm của Tigellinus. Lại không còn hy vọng gì ở vị hoàng đế, Seneca từ chức để lại cho Nero những cố vấn đồi bại. Cuộc sống của Nero lúc này không còn gì khác hơn là thể thao, âm nhạc, những cuộc truy hoan và giết chóc. Nero li dị Octavia và sau đó xử tử bà với tội danh ngoại tình vu cáo. Tất cả những việc này là để Nero có thể cưới Sabina. Nhưng sau đó, Sabina cũng bị giết chết, Suetonius nói rằng Nero đã đá Sabina tới chết vì bị bà than phiền khi ông ta về muộn sau 1 cuộc đua. Dù việc đổi vợ chưa đến nỗi đưa đến 1 vụ bê bối quá lớn cho Nero nhưng hành động tiếp theo của ông ta (sau vụ cháy lớn tại Rome) đã đưa lại việc này. Trước nay, Nero chỉ trình diễn ở các sân khấu riêng, nhưng đến năm 64, Nero lần đầu tiên xuất hiện trong 1 cuộc trình diễn trước công chúng trong 1 nhà hát Neapolis (Naples). Nhà hát này sau đó không lâu bị 1 trận động đất phá hủy và người La Mã coi đó là 1 điềm xấu. Trong năm đó, Nero tham gia 1 buổi trình diễn rộng rãi thứ 2, lần này tại Rome. Viện nguyên lão hết sức bất bình nhưng dù sao lúc này La Mã vẫn đang có 1 chính phủ ôn hòa, đầy trách nhiệm, bởi vậy viện nguyên lão chưa thể ngay lập tức vượt qua nỗi sợ hãi để làm gì đó chống lại người đàn ông điên rồ đang ngồi trên ngai vàng.
To be continued
Được eskimot09 sửa chữa / chuyển vào 00:00 ngày 13/12/2005

ĐẾ QUỐC LA MÃ (NĂM 14-180) (4)
Nero (Nero Claudius Drusus Germanicus ; 15-68) (2)
Sau đó, một trận cháy lớn đã tàn phá thành Rome trong 6 ngày đêm. Sử gia Tacitus, lúc đó chỉ là 1 cậu bé 9 tuổi viết lại rằng trong 14 quận của Rome: ?o4 không bị hư hại, 3 bị huỷ diệt hoàn toàn, và những gì sót lại trong 7 quận còn lại chỉ là 1 vài ngôi nhà bị thiêu hủy dở dang?. Suetonius kể lại rằng Nero đứng hát trong lâu đài và nhìn ra ngọn lửa đang thiêu hủy thành Rome. Dio Cassius (150-235) mô tả Nero trèo lên mái cung điện đến vị trí mà ông ta có thể nhìn thấy phần thành phố đang cháy rực rỡ nhất, rồi hát vang bài hát ?oSự chiếm đoạt thành Troy?. Còn Tacitus viết: ?oKhi Rome đang cháy, ông ta trèo lên sân khấu riêng của mình, và hát về 1 thảm họa trong quá khứ, bài hát về sự hủy diệt của thành Troy?. Nhưng Tacitus cũng lưu ý 1 điểm rằng câu chuyện này chỉ là 1 lời đồn đại vì không ai có thể xác nhận độ xác thực của nó. Nhưng lời đồn nói trên cũng đã đủ để làm mọi người nghi ngờ rằng Nero không quan tâm đến việc dập tắt đám cháy.
Với tính cách của Nero, dường như có thể chắc chắn rằng, ông đã làm tất cả có thể để kiểm soát đám cháy. Nhưng than ôi! Sau đám cháy, Nero lại sử dụng khu vực mênh mông giữa đồi Palatine và Equiline, nơi đã bị ngọn lửa thiêu trụi hoàn toàn để xây dựng cung điện vàng ?~Domus Aurea?T. Đây là 1 khu vực rộng lớn trải dài từ cổng vòm kỷ niệm Livia đến trường đấu Maximus (ở gần nơi được cho là điểm bắt đầu đám cháy), giờ biến thành khu vườn ngự, 1 cái hồ nhân tạo thậm chí đã được xây dựng ở trung tâm khu vực này. Đền thờ Claudius đang được xây dựng trên khu vực này cũng bị phá hủy để thực hiện kế hoạch của Nero. Tỉ lệ hoành tráng của khu liên hợp này làm người ta nhận ra 1 điều là sẽ không thể xây dựng được nó nếu đám cháy không dọn dẹp những gì từng có ở nơi này. Và đó là lý do tại sao người La Mã có những lý do tự nhiên để nghi ngờ thủ phạm của vụ hỏa hoạn. Tuy nhiên, sẽ là không công bằng khi bỏ qua việc Nero đã cho xây dựng lại các khu vực dân cư rộng lớn ở Rome bằng tiền riêng của ông. Nhưng sự mênh mông của cung điện vàng và khu vườn ngự vẫn không làm dân chúng quên đi những nghi ngờ của họ.
Nero sau đó tìm được cho mình một vật tế thần (để buộc tội gây ra đám cháy) là 1 giáo phái tôn giáo mới xuất hiện và ít được biết đến, đạo Cơ Đốc. Rất nhiều tín đồ cơ đốc giáo bị bắt giữ, bị ném cho thú dữ trong trường đấu hay bị đóng đinh trên cây thập ác. Nhiều người trong số họ bị đốt cháy đến chết trong đêm, trong khu vườn ngự như những ngọn đèn trước sự chứng kiến của Nero lúc đó trà trộn giữa đám đông người xem. Đó là cuộc hành quyết tàn bạo đến mức mà Nero được lưu danh trong con mắt của nhà thờ cơ đốc như là kẻ thù số 1 của Chúa (nhưng nhiều sử gia cho rằng cuộc hành quyết của Nero là tác phẩm tưởng tượng của nhà thờ cơ đốc để phục vụ mục đích riêng của họ. Josephus (năm 37-100) sử gia nổi tiếng Do Thái gốc La Mã, người chuyên tâm viết về sự khai sinh của Cơ đốc giáo, không hề đề cập đến cuộc hành quyết này trong các tác phẩm của ông dù ông vẫn miêu tả về cuộc đời và tính cách của Nero 1 cách đầy đủ. Các sử gia nói trên cho rằng nếu quả thật có cuộc hành quyết đó thì nó đã phải xuất hiện trong các tác phẩm của Josephus).
Lúc này, quan hệ giữa Nero và viện nguyên lão ngày càng trở nên xấu hơn, lý do chủ yếu là do các cuộc hành hình những người bị Tigellius kết tội căn cứ theo các đạo luật sửa đổi của ông ta. Năm 65, một âm mưu lớn (được biết đến với cái tên Pisonian Conspiracy) do 1 nhóm nghị sĩ đứng đầu là Gaius Calpurnius Piso đứng đầu định ám sát Nero trong đấu trường Maximus. Âm mưu bại lộ và hậu quả là 19 cuộc hành hình và tự sát sau đó. Piso và Seneca là 2 trong số 19 cái chết này. Không bao giờ có việc thiết lập 1 phiên tòa để định tội, tất cả những ai Nero nghi ngờ hay không thích, hoặc ai đó chỉ làm gợi lên chút đố kỵ của những cố vấn đồi bại của ông ta đều bị ép tự sát.
Sau đó, Nero tạm trao quyền điều hành Rome cho Helius để tới Hy Lạp biểu diễn tài năng âm nhạc của mình tại nhà hát Hy Lạp. Ông giành chiến thắng trong cuộc đua xe ngựa tại đại hội Olympic (Nero bị ngã xuống xe trong khi đua nhưng không 1 ai dám vượt lên), thu thập các tác phẩm nghệ thuật và cho đào 1 con sông mới. Lúc này, tình hình ở Rome đã trở nên vô cùng căng thẳng. Các cuộc hành hình vẫn tiếp diễn. Gaius Petronius, quan chức phụ trách liên lạc và là cựu lãnh đạo cơ quan giải trí La Mã cũng bị hành hình năm 66. Ngoài ra còn có vô số các nghị sĩ, quý tộc, tướng lãnh trong đó phải kể đến vụ hành hình Gnaeus Domitius Corbulo (năm 67), vị anh hùng của cuộc chiến tranh Armenia và là tổng chỉ huy quân đội vùng Euphrates (Ả Rập, Thổ Nhĩ Kỳ, lãnh thổ phía tây 2 con sông lớn hợp thành vùng Mesopotamia). Nạn khan hiếm lương thực tiếp đó ******** hình càng trở nên khó khăn. Helius lo sợ tình huống xấu, thậm chí đã vượt biển sang Hy Lạp để triệu kiến vị hoàng đế của mình. Tháng 1 năm 68, Nero quay lại Rome nhưng lúc này mọi việc đã trở nên quá muộn.
Tháng 3 năm 68, thống đốc Gallia Lugdunensis (nước Pháp ngày nay) là Gaius ****** Vindex rút lại lời thề trung thành với hoàng đế và xúi giục Galba, thống đốc lãnh thổ phía bắc và phía đông Tây Ban Nha làm phản theo ông ta. Quân đoàn Rhine của La Mã đồn trú tại Đức tiến sang và đánh bại Vintex tại Vesontio (thị trấn lớn nhất Sequani, tỉnh Burgundy cũ của Pháp và 1 phần nước Bỉ ngày nay). Vindex bị ép tự sát. Tuy nhiên, ngay sau đó, quân đoàn Đức này cũng từ chối công nhận quyền lực của Nero. Tiếp theo là tuyên bố chống lại Nero của Clodius Macer, thống đốc Bắc Phi. Galba thì ngồi chờ đợi và gửi thông báo tới viện nguyên lão rằng nếu được chấp nhận ông ta sẵn sàng nắm vị trí lãnh đạo chính phủ. Trong khi đó, Rome hầu như không có hành động thực sự nào nhằm kiểm soát cuộc khủng hoảng đang diễn ra. Lúc này, Tigellius đang bị ốm nặng và Nero chỉ có thể mơ đến những biện pháp tra tấn quái dị mà ông ta sẽ bắt những kẻ nổi loạn phải chịu đựng khi đánh bại được chúng. Trưởng pháp quan Nymphidius Sabinus thuyết phục binh lính của mình từ bỏ lòng trung thành với Nero. Viện nguyên lão kết tội Nero hình phạt bị đánh đến chết. Khi nghe được tin này, Nero đã chọn cách tự sát với sự giúp đỡ của 1 người thư ký.
To be continued
Được eskimot09 sửa chữa / chuyển vào 14:02 ngày 13/12/2005

bài của bác eskimot09 đúng là số 1 mà tay Nero cũng là biểu tượng cho sự tàn lụi của dòng August ( em nghĩ vậy ) mà bác có biết chi tiết gì về trận Actium ko , chĩ cho em với

@chinook178: tôi đã viết qua về trận actium ở bài Thời đại Augustus, nếu bạn muốn biết kỹ hơn thì đây nhé:
THỦY CHIẾN ACTIUM
 
Trận actium được xem như là sự kiện khai sinh 1 quyền lực mới mà ngày nay chúng ta gọi là Đế chế La Mã. Hiểu theo nghĩa đen, nó là sự kiện mấu chốt làm biến chuyển lịch sử phương Tây. Đáng tiếc phải nói rằng chúng ta biết rất ít về các chi tiết chính xác của trận đánh, của sự kiện có tầm quan trọng lớn này. Các miêu tả từ xưa còn lại được viết theo cách nhấn mạnh việc hạ thấp nhân cách và khả năng lãnh đạo của Antony và Cleopatra trong khi đó tán dương người chiến thắng và làm sai lệch các bằng chứng khiến chúng ta đưa ra những nhận định sai lệch. Tuy nhiên, vẫn có thể vạch ra những nét chính của trận đánh và chiến thuật của những nhân vật chính trong sự kiện này. Các nghiên cứu sau này cũng giúp làm vững chắc thêm những suy luận dưới đây:
Lực lượng của Antony và Cleopatra hạ trại cạnh vùng đất trũng và đầm lầy ở mũi Actium (Macedonia) đã bị bệnh sốt rét làm kiệt sức trước khi trận đánh bắt đầu. Số quân trèo thuyền do đó bị giảm sút nghiêm trọng. Các đường tiếp tế không còn được duy trì càng làm suy sụp nhuệ khí và sức chiến đấu của binh lính. Tình trạng ảm đạm và ngày càng trở lên xấu hơn, Antony quyết định cho đốt cháy phân nửa số chiến thuyền mà ông không thể cung cấp đủ thủy thủ rồi chuẩn bị cùng Cleopatra thoát ra vịnh rút về phía Nam cùng với số chiến thuyền còn lại. Sáng mùng 2 tháng 9 năm 31 trước cn, Antony đưa 230 chiến thuyền từ vịnh Actium thoát ra khơi theo kế hoạch rút lui. Tại đây, ông gặp hạm đội của Octavian (Augustus) do đô đốc Agrippa chỉ huy. Agrippa triển khai hạm đội thành 1 vòng cung từ Bắc sang Nam chặn đường thoát của Antony. Với số chiến thuyền đông gần gấp đôi nhưng Antony không có lựa chọn nào khác ngoài việc cho đội quân của mình tập trung và định dùng các chiến thuyền loại lớn chọc thủng cánh phía Bắc của quân La Mã mở đường thoát cho toàn bộ hạm đội theo phía sau. Nhưng Agrippa không tấn công, toàn bộ hạm đội thủy quân La Mã triển khai đội hình chiến đấu 1 cách cẩn trọng ở phía ngoài tầm tấn công của quân Antony và Antony chỉ còn cách chờ đợi. Đến sau buổi trưa, Antony buộc phải kéo dài đội hình ra xa bờ biển về phía kẻ địch và cuối cùng bắt đầu giao chiến với Agrippa.
Nhưng Antony không có đủ quân số chèo thuyền để thực hiện chiến thuật dùng các chiến thuyền loại lớn nhất như những công cụ mạnh mẽ dẫn đầu đội quân của mình đột phá. Viên tướng chỉ huy của Octavian luôn giữ 1 khoảng cách an toàn với đoàn thuyền lớn của Antony cho đến khi các tay chèo trên đoàn thuyền này kiệt sức. Lúc này, hạm đội của Octavian mới thực sự tham chiến. Các chiến thuyền lao vào nhau và không khí bị xé rách bởi các máy phóng lửa, máy bắn đá và tên. Những người đàn ông ở 2 phía lao lên thuyền địch và xông vào nhau. Chiến thuật của Agrippa bắt đầu phát huy tác dụng, càng lúc càng có nhiều chiến thuyền của Antony bị bao vây và loại khỏi vòng chiến đấu. Và tại 1 thời điểm nào đó, khi mà kế hoạch của Antony rõ ràng đã sụp đổ nhưng trận đánh vẫn đang diễn ra ác liệt, Cleopatra đưa hậu đội gồm 60 chiến thuyền xuyên qua chiến trường rồi căng buồm chạy về phía Nam. Hành động của Cleopatra đã giúp 1 bộ phận hạm đội của Antony chạy trốn nhưng phần lớn còn lại thì không thể rút khỏi sự đeo bám của kẻ địch. Antony cho cắm lá cờ chỉ huy của mình sang 1 chiến thuyền nhỏ hơn rồi thoát được vòng vây của Agrippa. Phần hạm đội còn lại không có cái may mắn đó và bị bỏ lại trước 1 kẻ địch sôi sục ý chí hủy diệt.
Trong sự hỗn độn đó thì mức thương vong lớn là điều hoàn toàn dễ hiểu. Trận đánh kết thúc với cảnh các chiến thuyền của Antony cháy rừng rực, cảng biển actium tắc nghẽn vì xác tàu và các vật dụng đổ nát, mặt biển hắt lên những tia sáng tía và vàng rực rỡ phản chiếu ánh lửa. Sự hủy diệt gần như trọn vẹn. Hạm đội hùng mạnh nhất Địa Trung Hải gồm 500 chiến thuyền của Antony cuối cùng chỉ còn hơn 60 chiếc quay về đến Ai Cập. Chưa đầy 1 năm sau, Antony và Cleopatra chết và cuộc tranh giành quyền kiểm soát Địa Trung Hải chấm dứt. Octavian chuẩn bị nhận danh hiệu cao quý Augustus từ Viện nguyên lão và mở ra 1 thời kỳ huy hoàng trong lịch sử La Mã và phương Tây.
Bản đồ cảng Actium

 
Vòng vây của Agrippa (2 vòng cung phía ngoài mũi Actium)

 
Được eskimot09 sửa chữa / chuyển vào 21:29 ngày 14/12/2005

xin hậu tạ bác eskimot09 5*