Tìm hiểu về đế chế La Mã

Ủa, mọi người đi đâu het rồi mà để topic mốc meo vậy nhỉ? Các bác ơi post bài tiếp đi, đế chế La Mã còn xa nữa mới sụp đổ mà!

Trong xã hội La Mã thì đàn ông thường hay đến các nhà tắm vào buổi chiều . đó ko chỉ là 1 nhà tắm mà còn là 1 nơi để tắm mà còn có chức năng như 1 forum để mọi người bàn bạc , họ có thể giải trí bằng những người làm trò hợc mua các món ăn từ những người bán hàng rong . Những cư dângiàu có tại các tỉnh cũng có thể được công nhận là công dân La Mã . Trong xã hội La Mã thì những nô lệ sau khi được giải phóng cũng có thể mở các dịch vụ và dần dần có thể được công nhận là công dân của Đế chế

Uh hiu hắt quá! Nhưng bận lém... Em Vit cần tư liệu làm bài tập gì mà sao lại chỉ hô hào thôi nhỉ Nhiều bài trong này có nguồn từ RomansEmpire đấy, Vit còn chờ gì nữa mà không góp với anh 1 tay

Đề mô nhé:
Servius Sulpicius Galba
Galba sinh ngày 24/12 năm thứ 3 trước cn trong 1 gia đình quý tộc tại Tarracina (vùng đất nằm giữa 2 con sông Tiber và Liris, gồm cả Latium, cái nôi của nền văn minh La Mã trong nó). Augusts, Caligula và Claudius đều rất yêu quý Galba. Galba thành công trong việc lần lượt nắm giữ các chức vụ quan trọng như thống đốc Aquitania (vùng tây nam nước Pháp ngày nay), trở thành chấp chính quan năm 33, thống chế quân đội tại Đức, thống đốc châu Phi năm 45. Sau đó Galba tự đưa mình trở thành kẻ thù của Agrippina (mẹ Nero). Khi Agrippina trở thành vợ Claudius năm 49, Galba rút lui khỏi vũ đài chính trị rồi trở lại sau khi Agrippina bị Nero giết chết năm 59. Đến năm 60, Galba được trao quyền thống đốc Hispania Tarraconensis (phần lớn lãnh thổ ven biển Địa Trung Hải thuộc Tây Ban Nha, cao nguyên miền Trung cùng với 1 phần ven biển phía Bắc của Tây Ban Nha và 1 phần lãnh thổ Bồ Đào Nha hiện nay, Tarraconensis là 1 trong 3 tỉnh vùng Hispania, bán đảo Iberian của La Mã). Galba là người có kỷ luật sắt với những cách hành xử tàn ác và khét tiếng bần tiện. Ông ta bị hói hoàn toàn và mắc bệnh viêm khớp nặng đến mức không thể đi giày hay thậm chí cầm 1 cuốn sách. Galba còn bị 1 khối u ở bên ngực trái và phải dùng 1 dụng cụ như kiểu nịt ngực của phụ nữ để giữ nó.
Năm 68, Vindex, thống đốc vùng Gallia Lugdunensis (nước Pháp ngày nay) nổi loạn chống lại Nero. Nhưng Vindex không có ý định giành lấy vương miện cho bản thân vì ông ta biết rằng mình không có được sự ủng hộ rộng rãi của quân đội. Vindex đề nghị Glaba nắm chiếc vương miện quyền lực. Galba do dự và Alas, thống đốc Aquitania liên tục đề nghị ông ta giúp đỡ Vindex. Ngày 2/4/68, Galba tiến 1 bước quan trọng tại Carthago Nova (thành phố thương mại ven biển quan trọng nhất trên bán đảo Iberian) và tuyên bố ông ta là người đại diện của nhân dân La Mã. Tuyên bố này không bộc lộ ý định tiến chiếm vương quyền của Nero nhưng đã đặt Galba vào hàng ngũ đồng minh của Vindex. Otho, người chồng bị cắm sừng của Poppaea Sabina và là thống đốc Lusitania (Bồ Đào Nha ngày nay) liên kết với Galba sau đó. Nhưng Otho không có quân đoàn nào và Galba thì chỉ có 1 quân đoàn trong tay. Galba nhanh chóng xây dựng 1 quân đoàn mới tại Tây Ban Nha. Tháng 5 năm 68, khi Vindex bị quân đoàn Rhine đánh bại, Glaba tuyệt vọng lùi sâu hơn vào đất Tây Ban Nha. Không nghi ngờ gì nữa, ông ta đã nhìn thấy dấu chấm hết sự nghiệp của mình vào lúc đó.
Bất ngờ thay, tin tức đến với Glaba hoảng 2 tuần sau đó là Nero đã chết và Galba được viện nguyên lão trao quyền lực hoàng đế (8/6/68). Động thái này có được là do sự ủng hộ của các pháp quan. Việc Galba giành được quyền lực được lưu ý ở 2 điểm. Thứ nhất, nó đánh dấu sự chấm dứt của cái gọi là vương triều Julio-Claudian. Thứ hai, nó chứng minh 1 điều rằng để giành được danh hiệu hoàng đế không nhất thiết cứ phải ở Rome. Galba tiến vào Gaul cùng với 1 phần quân đội của mình và nhận sự ủy nhiệm đầu tiên từ viện nguyên lão. Trong mùa thu, Galba đánh bại Clodius Macer, người đã chống lại Nero tại Bắc Phi và dường như muốn chiếc ngai vàng cho bản thân ông ta.
Nhưng ngay khi Glaba còn chưa về đến Rome, tình thế đã bắt đầu có những biến chuyển bất lợi. Xem xét việc trưởng pháp quan Sabinus hứa hẹn mua chuộc các sĩ quan của ông ta phản bội Nero trước đó, Galba cho rằng cái giá phải trả là quá cao. Và thay vì tôn trọng lời hứa của Sabinus với các pháp quan, Galba cách chức Sabinus và cho Cornelius, 1 người bạn của ông ta thay thế. Cuộc nổi loạn của Sabinus chống lại quyết định này nhanh chóng bị dập tắt và Sabinus bị giết chết. Sự việc này không làm cho các pháp quan yêu mến vị hoàng đế mới mà chỉ làm cho họ chán ghét ông ta. Các chức vụ trong văn phòng pháp quan hầu hết được thay thế bởi những người được Galba yêu thích và sau đó là tuyên bố rằng phần thưởng được Sabinus hứa hẹn không phải sẽ bị giảm đi mà đơn giản là sẽ không có gì cả. Không chỉ có các pháp quan mà cả các quân đoàn lính thường trực cũng sẽ không nhận được bất cứ 1 khoản tiền thưởng nào nhân dịp vị hoàng đế mới tiếp quyền. Galba tuyên bố: ?oTa tuyển mộ binh lính chứ không mua chúng?.
Sau đó Galba còn tiếp tục cho thấy những ví dụ kinh khủng về sự bần tiện. 1 ủy ban được chỉ định với nhiệm vụ thu lại các món quà mà Nero đã ban thưởng cho rất nhiều nhân vật lãnh đạo của Rome. Yêu cầu của Galba là ít nhất phải thu lại được 90% số tiền 2.2 tỉ xettec (tiền La Mã) Nero đã ban phát. Điều này trái ngược hoàn toàn với sự tham nhũng công khai của các quan chức do Galba chỉ định. Hàng loạt cá nhân tham lam và đồi bại trong chính phủ mới của Galba đã nhanh chóng tiêu diệt những thiện ý có thể còn tồn tại trong viện nguyên lão hay giới quân đội đối với ông ta. Kẻ đồi bại nhất trong số này là Icelus, quan chức xuất xứ từ tầng lớp nô lệ được giải phóng. Icelus không chỉ được cho là người tình (đồng tính) của Galba mà còn được cho là đã biển thủ trong 7 tháng nắm quyền 1 số tiền lớn hơn tổng số tiền do các quan chức của Nero biển thủ trong vòng 13 năm.
Với chính phủ thối nát này ở Rome, chẳng bao lâu sau, quân đội lại nổi loạn chống lại Galba. Ngày 1/1/69, thống chế quân đội La Mã vùng thượng Đức, Hordeonius Flaccus, yêu cầu quân đội của mình lặp lại lời tuyên thệ trung thành với Galba nhưng 2 quân đoàn đóng tại Moguntiacum từ chối thực hiện yêu cầu này. Thay vào đó, 2 quân đoàn này thề trung thành với viện nguyên lão và nhân dân La Mã và yêu cầu 1 vị hoàng đế mới. Ngày hôm sau, quân đội vùng hạ Đức liên kết với lực lượng nổi loạn và tôn vị chỉ huy của họ, Aulus Vitellius làm hoàng đế. Galba cố gắng tạo ra hình ảnh 1 vương triều ổn định bằng cách nhận Lucius Calpurnius Piso Licinianus (lúc đó 30 tuổi) làm con nuôi và người thừa kế. Tuy nhiên, sự lựa chọn này lại làm Otho, 1 trong những người đầu tiên ủng hộ Galba bất mãn. Otho, không nghi ngờ gì cũng muốn bản thân mình có được quyền thừa kế. Không chấp nhận sự lựa chọn này, Otho âm mưu cùng với các pháp quan chống lại Galba.
Ngày 15/1/69, 1 nhóm rất đông các pháp quan giết chết Galba và Piso tại tòa án La Mã và đưa Otho lên ngôi vị hoàng đế.
to be continued
Được eskimot09 sửa chữa / chuyển vào 11:44 ngày 27/12/2005

Vào đọc bài của các bác thấy hay quá mà lâu rồi ko ai tiếp tục. Em đú đởn tí cũng đi dịch một bài post lên đây, có gì các bác chỉ bảo cho em.
Link đây :http://www.roman-empire.net/emperors/emp-index.html
Marcus Salvius Otho(32-69)
Marcus Salvius Otho sinh ngày 28/4 năm 32 sau CN tại Ferentium, miền nam Etruria. Gia đình Otho không thuộc tầng lớp quý tộc cũ, nhưng giành được quyền lực chính trị nhờ vào sự thân tín với các Hoàng đế. Ông nội Otho, nhờ vào Augustus, từ một người lính kỵ binh trở thành thành viên của Viện Nguyên lão. Trong khi đó, bố của ông nhận được tước hiệu quý tộc từ Claudius.
Otho là bạn, là người tình của Nero cho đến tận năm 58. Mối quan hệ của hai người đổ vỡ vì người vợ của Otho, Poppaea Sabina. Otho ly dị vợ và bị cử đi làm thống đốc Lusitania, và khi ấy Nero tự do cưới Poppaea Sabina. Hệ quả tất yếu là khi Galba nổi lên chống lại Nero 10 năm sau đó, Otho là người đầu tiên tuyên bố ủng hộ Galba.
Otho chiếm được cảm tình rất lớn của các binh sĩ trong quân đội nhờ đồng cam cộng khổ trong hành trình trở về Rome, và sau đó nổi tiếng khắp Rome vì những cử chỉ hào hiệp với đám vệ sĩ của Hoàng đế.
Tất nhiên khi ấy Otho được coi là người sẽ kế vị Galba. Otho hoàn toàn tin tưởng, bởi thực tế ông là người góp công lớn nhất đưa Galba lên ngôi Hoàng đế. Vì thế, Otho vô cùng tức giận khi người được Galba chọn thừa kế lại là Piso Licinianus. Otho ngay lập tức thực hiện kế hoạch giành lấy vương miện. Và thật chẳng khó khăn gì cho Otho, không chỉ vì ông có uy tín lớn trong quân đội, mà bởi thực tế quân đội đã vô cùng căm ghét Galba.
Ngày 15/1 năm 69, một toán cận vệ sát hại Galba và tôn Otho lên làm Hoàng đế. Trước tình thế đó, Viện Nguyên lão không còn cách nào khác là công nhận tước vị Hoàng đế cho Otho. Mặc dù vậy, các thành viên của Viện Nguyên lão vẫn nhìn Otho với con mắt nghi ngờ bởi cách mà ông nắm lấy quyền lực, và đặc biệt bởi Otho là bạn cũ của Nero. Tuy thế, họ vẫn trao cho Otho đủ quyền lực như các vị Hoàng đế trước đây.
Tất cả các vùng đều ủng hộ Otho. Trên các phiến đá trong đền thờ ở Ai Cập mô tả Otho như là một vị Pharaon.
Vào lúc này, để lôi kéo sự ủng hộ của những người trung thành với Nero còn sót lại, Otho đã cho dựng lại tượng Nero. Otho thậm chí còn phục hồi lại chức tước cho một số người.
Dù có quyền hành của một Hoàng đế, Otho hoàn toàn không muốn sự nổi danh của mình đi xa hơn vị trí mà trước đây ông đã đạt được ?" một thống đốc. Bởi vậy, triều đại Otho được biết đến như là một triều đại kỳ lạ trong lịch sử La mã. Sử gia Tacitus ghi nhận ?oTrái ngược với suy nghĩ của mọi người, Otho không đắm chìm trong cuộc sống xa hoa và quyền lực giành được. Ông từ chối mọi sự xa hoa, tránh phung phí, và quyết tâm dành toàn bộ cuộc đời để thực thi nhiệm vụ của một Hoàng đế.?
Otho là một người đàn ông nhỏ bé, chân vòng kiềng, và có hai bàn chân bành ra hai bên. Ông thường xuyên đội tóc giả để che đi cái đầu hói của mình, và mái tóc giả tỏ ra hiệu quả đến nỗi chẳng mấy ai nghi ngờ.
Nhưng trong quá trình tranh giành vương miện, Otho đã phạm phải một sai lầm nghiêm trọng: Dù nổi danh trong đám cận vệ và được sự ủng hộ của một số tướng lĩnh đã cùng ông chiến đấu trên con đường trở về Rome, ông có quá ít mối liên hệ với quân đội. Khi còn là Thống đốc Lusitania, Otho ít nhất cũng có trong tay 1 quân đoàn. Bởi vậy, Otho là vị Hoàng đế có ít sự ủng hộ nhất của quân đội so với những người tiền nhiệm.
Điều này khiến Otho hầu như không thể kiểm soát được mức độ trung thành của quân đội. Otho chỉ nhận thấy sai lầm này khi Vitellius, thống đốc Germany, nổi lên chống lại mình. Các xứ Gaul và Spain ngay lập tức tuyên bố ủng hộ Vitellius.
Otho muốn tránh một cuộc nội chiến bằng cách đề nghị chia sẻ quyền lực với Vitellius và kết làm đồng minh. Otho thậm chí còn cầu hôn con gái của Vitellius. Vitellius không chấp thuận cả hai đề nghị của Otho và vào tháng 3, các quân đoàn của Vitellius lên đường tiến về Rome.
Trước hành động của Vitellius, Otho đã chọn một chiến thuật đơn giản: lui về phía Bắc Italy để làm chậm bước tiến của Vitellius. Các quân đoàn Danubian tuyên bố ủng hộ Otho và ưu thế về mặt quân sự nghiêng về phe Hoàng đế. Tuy vậy, các quân đoàn Danube ở quá xa và Otho muốn họ tiến về Rome. Otho hiểu rằng với một đội quân đến từ xa như của Vitellius, làm chậm bước tiến của họ đồng nghĩa với chiến thắng.
Hai tướng của Vitellius là Valens và Caecina hiểu ngay rằng thời gian đang ủng hộ Otho. Họ quyết định phải mở cuộc tấn công trực diện vào quân đội của Otho trước khi các quân đoàn Danube kịp can thiệp. Quân đội của Vitellius dựng một cây cầu vượt qua sông Po vào đất Italy. Otho đứng trước hai lựa chọn: hoặc lùi sâu về đất Italy, tuy tránh được cuộc tấn công trước mắt của Vitellius nhưng lại càng cách xa các quân đoàn Danube; hoặc chiến đấu với Vitellius và chờ tiếp viện. Otho lựa chọn chiến đấu. Và đội quân của ông thất bại hoàn toàn tại Cremona ngày 14/4 năm 69.
Khi tin thất trận đến với Otho một ngày sau đó, Otho hiểu rằng mình đã thất bại. Ông khuyên gia đình và bạn bè tìm đường thoát thân, còn mình thì tự vẫn một ngày sau đó, 16/4 năm 69. Cái chết của Otho khiến cho La Mã tránh được một cuộc nội chiến. Mặc dù có nhiều tranh cãi về cách Otho nắm quyền lực, nhưng rất nhiều người La Mã cảm phục cái chết của ông. Họ tin rằng Otho đã chọn cho mình một kết thúc nhẹ nhàng, không gây đổ máu cho Đế chế La Mã. Nhiều binh lính của Otho nhảy vào giàn hỏa thiêu để chết cùng vị Hoàng đế của họ.
Otho chỉ tại vị có 3 tháng nhưng đã tỏ rõ sự sáng suốt và tài giỏi mà ít ai ngờ được.
Được nobita107 sửa chữa / chuyển vào 11:48 ngày 30/12/2005

Em kiếm được bản đồ La Mã năm 116 dưới thời Trajan, các bác tham khảo

Tiếp đi mấy bác ơi,coi xong ghiền quá,em ko thích đọc tiếng Anh mà thích đọc tiếng Việt hơn,nếu bác nobita107 cho thêm mấy cái hình về các vị hoàng đế La Mã thì bài dịch sẽ có sức hấp dẫn hơn nhiều
EM CHỈ GÓP Ý KIẾN CỦA MÌNH MÀ THÔI ,MONG CÁC BÁC TIẾP TỤC POST NHIỀU LÊN

Đế chế La Mã (LM) là đế chế vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới Địa Trung Hải cổ đại.Ở thời hoàng kim,đế chế này thống lĩnh toàn bộ khu vực biển Địa Trung Hải,kéo dài từ Scottland đến sa mạc Sahara từ Tây Ban Nha đến Syria.
Rome (Rom) đã thống nhất toàn bộ vùng đất này chỉ môth lần duy nhất trong lịch sử mà ngày nay đã chia ra làm 30 quốc gia.Lãnh thổ rộng lớn này bao gồm các tộc người và các nền văn hóa đa dạng.Những người Celt ưa chiến tranh ở Pháp và Anh,những thành phố Hy Lạp xinh đẹp và những bộ lạc ở khu vực Syria đều thuộc quyền thống trị của 1 người:đó là hoàng đế LM
Thành phố trở thành siêu cường
Thế kỉ 8 TCN,Rome là 1 thành phố bình thường ở miền trung nước Ý.Khoảng 300 năm đầu tiên,dường như những thành phố này chẳng có gì là đặc biệt cả.Giống như những thành phố nhỏ khác,Rome là 1 thành phố xung đột với nhiều nước láng giềng khác.Nhưng dần dần,Rome đã đánh bại những thành phố khác của Itali,thuộc địa Hi Lạp giàu có ở phía Nam.Thế kỉ thứ 3 TCN,lần đầu rome đánh nhau với những thành phố ở nước bgoaif,đặc biệt là thành phố Carthage ở Băc Phi.Những cuộc chiến tranh tàn khốc sau đó đã phá hủy Rome.Nhưng cũng vì thế càng làm cho Rome vuuwngx vàng hơn và có thế đánh bại bất kì đối thủ nào ở Địa Trung Hải (ĐTH).
Năm 40 TCN,phần lớn những vùng đất nổi tiếng của thế giới đã trở thành các tỉnh của La Mã.Nhưng các vị tướng lĩnh của quân đội đi chinh phục lại đang khao khát quyền lực nên họ bắt đầu đánh nhau để giành lấy Rome và thành phố Rome siêi cường này đã bị phá hủy sau cuộc nội chiến.
Hư và thực
Theo truyền thuyết LM được lập nên vào năm 753 TCN nhờ Romulus_1 trong 2 người con song sinh của thần chiến tranh Mars.Bị bỏ rơi gần sông Tiber,cặp sonh sinh Romulus và Remus được 1 con sói cái cứu sống.Khi trưởng thành,cặp song sinh này quyết định lập một thành phố nơi mà họ được con sói cái cứu sống.Nhưng rồi họ cãi nhau,Remus bị giết.Romulus trở thành vị vua đầu tiên ở thành phố Rome
Quân đôin cộng hòa
Rome dần dần trở thành 1 quân đội mạnh nhất trong rất nhiều lãnh thổ của Italy,chủ yếu là nhờ tài tổ chức và chiến lược của quân đội.Quân đội bao gồm những công dân của LM được tuyển theo từng chiến dịch.Họ được chia thành từngddon vị tùy theo tuổi tác,kinh nghiệm và sự giàu có.Những tân binh được trang bị sơ sài gọi là Velites,trong khi đó những chiến binh dày dạn kinh nghiệm được trang bị rất kĩ .
Những cú liệu khảo cổ học chỉ ra khoẳng 750 năm TCN,thành Rome chỉ là một tập hợp những làng nghèo.Những làng này nhanh chóng trở thành một thị trấn.Đầu tiên Rome bị thành phố Etrusca láng giền hùng mạnh thống trị.Nhưng khoảng năm 510 TCN,hoàng đế Etrusca cuối cùng gọi là Taigun_niềm tự hào đã bị đánh đuổi và Rome trở thành một nước cộng hòa.
Thượng nghị viện và dân thường
Cộng hòa LM không hề có dân chủ.Quyền lực nằm trong tay thượng nghị viện gồm toàn những người thuộc gia đình giàu có và thế lực nhất.Các quan tòa,những người điều khiển cả thành phố Rome và thực hiện công lí cũng do thượng nghị viện bầu ra.Người có quyền lực cao nhất là hai vị quan chấp chính tối cao đượcbaauf ra mỗi năm.Họ chỉ huy quân đội.
Voi và tàu chiến
Sự thành công của Rome đã dẫn đến chiến tranh với các vùng mạnh hơn.Đặc biệt là thành phố Carthage ở Bắc Phi,1 thành phố có hạm đội rất mạnh.Rome và Carthage và Rome đã đnahs nhau ở sicily năm 264 TCN.
Tiếp đó là cuộc chiến tranh khủng khiếp.Cuộc chiến tranh Runic là cuộc chiến tranh kinh hoàng và tàn khốc nhất trong lịch sử thời cổ đại.Tướng Hanibar của Carthage gần như bắt Rome phải quỳ gối đầu hàng.Ông đã sử dụng thuyền chỏ lính và tàu chiến với Tây Ban Nha và từ đó vượt qua dyax núi Alps sang Ý và chiến đấu ở đó 16 năm ròng.
Mặc dù bị tổn thấy nặng nề,cuối cùng dân Rome đã đánh bại được Carthage,thậm chí cả ở trên biển.Rome đã phát minh ra những chiến thuật mới như cầu lót ván để có thể đổ bộ sang tàu của địch.
Năm 146 TCN,Carthage bị Rome phá hủy hoàn toàn.
Quyền lực mang lại sự giàu có
Rome cũng đã chiến thắng trong các cuộc chiến tranh với những thế lực ở phía đông Địa Trung Hải.Rome trở thành nữ hoàng của thế giới và trở thành siêu cương mạnh nhất từ trước đến nay ở vung ĐTH.Chẳng bao lâu Rome chinh phục được nhiều vùng ở Hy Lạp.Các chiến lợi phầm của chiến tranh đã làm cho Rome giàu có.
(IMG:http://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/religion/maps/art/roman.gif)
Nội chiến và chết chóc
Các tướng lĩnh cao cấp_những người đã từng chinh phục tất cả các miền đất cho Rome,đều trở thành những người đây quyền lực còn những người lính thì lại trung thành với họ hơn nhà nước và đánh lẫn nhau để dành quyền kiểm soát Rome
Một trong số tướng lĩnh này là ****** đã đánh bại nhiều đối thủ của mình và lên nắm quỳên.Nhưng nam 44 trước CN,1 nhóm thượng sĩ đòi giải phóng đã giết chết ******.Một lần nữa,nội chiến lại nổ ra.
cái này là em sưu tầm trên mạng , nhà em có 1 cuốn như vậy nói về La Mã do nxb trẻ in

Đế chế đầu tiên
Hoàng đế đầu tiên
Augustus là 1 chính trị gia rất khôn ngoan.Mặc dù nắm được độc quyền nhưng không bao giờ làm phật lòng Thượng Nghị Viện.
Ông sống rất khiêm tốn và xử sự như 1 quan của Lam Mã chứ kô phải 1 vị vua.Ở đây ông hành xử như một vị linh mục bề trên,ông hoàn toàn thờ phục các vị thần.Tuy nhiên,đằng sau bộ mặt công khai ấy,Augustus đàn xây dựng một nhà nước đế quốc kéo dài hơn 300 năm.
Một ngày tại cuộc thi đấu
Rất nhiều trò chơi được tổ chức tại các lễ hội tôn giáo.Nhưng buổi ca kịch,đua xe và những cuộc biễu diễn náo nhiệt khác được biễu diễn tại khán đài vòng cung.
Trong sân vận động hình vòng cung lớn ở khán đài vòng cung đã tổ chức các cuộc đi snaw gấu hoang.Ở đó cũng hay có những trận hành hình hay quyết đâu giữa các đấu sĩ mà thường dễ dẫn đến cái chết.Hầu như những đấu sĩ đều là tội phạm hay nô lệ.Nếu họ sống,đôi khi họ được tha chết hay được tự do.
(IMG:http://www.lucadibartolo.it/graftea/t-roman.jpg)
Cuộc sống của người giàu
Người LM rất sành ăn uống.Họ có thể chế biến lợn sữa ít nhất là 17 cách.Nhưng kô phải tất cả các bữa tiệc tối đều là những cuộc chè chén say sâu.
Đua xe ngựa là trò chơi phổ biến nhất.Ở Rome có 4 đội.Đội đỏ,đội trắng ,đội xanh da trời và xanh lá cây.Mỗi đội cũng có những ngoi sao và những cổ động viên gần giống đội thể thao hiện nay.
Ngày nay,rất nhiều đấu trường LM như đấu trường ở Pháp vẫn được sử dụng để đấu bò tót
Thành phố nhộn nhịp
Đế chế bao gồm hầu như toàn bộ các bang của thành phố,thị trấn cũng như những trang trại phụ thuộc.Cuộc sống của người LM tập trung ở các thị trấn như Pompeii.
Một số khu dành riêng cho xây đền đài,nhà tắm công cộng và quảng trường hội họp.Nhưng hầu hết các khu xây dựng theo kiểu chắp vá gồm những cửan hiệu nhỏ,nhà của người nghèo và khu nhà của người giàu.
Trẻ em La Mã
Trẻ em con nhà giàu và nahf nghèo lớn lên rất khác.Người ta cho rằng con gái thì kô cần pahir đến trường.Nhưng đứa trẻ con nhà nghèo kô hề được học hành.Thay vào đó chúng phải làm lụng cực khổ để kiếm sống.
Những nhà tắm công cộng
Nhưng nhà tắm công cộng kô chỉ để tắm mà còn là nơi gặp gỡ rất quan trọng,giống như quảng trường hội họp.Những người đàn ông LM nhàn tản có thể ngồi có thể ngồi cả buổi chiều ở nơi ầm ĩ.Sau khi luyện tập,họ avof phòng tắm để kì cọ (xà phòng cũng đã được biết đến,nhưng là thứ xa xỉ ít được dùng).Sau khi ngâm mình và lau khô người,họ có thể la cà ngoài sân và tán gẫu với bạn bè.Họ có thể xem chơi bóng hay mua một bẫu ăn nhẹ của những người bán hàng rong.

Nền thái bình La Mã 120-230 TCN
Trong khi đế chế LM tước đoạt tự do của bao nhiều người thì nó lại mang sự hào bình và thịnh vượng đến những lãnh thổ mà nó chinh phục.Rất nheieuf ngời có lẽ đã sống khá hơn và sự chia sẽ thịnh vượng ngày càng tăng của đế chế LM.
Khi hoàng đế_chiến binh vĩ đại Trajan qua đời năm 117 SCN thì thời kì mở mang cũng chấm dứt.Người kễ nhiệm ông là Hadrian đã kô tiến hành những cuộc chiến tranh chinh phục mạc dù ông là 1 người lính lão luyện.Thay vào đó,ông thường dùng nhiều thời gian để đi đây đi đó khắp nơi,kiểm tra các tỉnh và những quân đội để bảo vệ nên hào bình của đế chế,chống lại những cuộc tấn công hay nổi dậy.
Hầu như suốt thời kì cuối thế kỉ thư II,vùng đất ĐTH thống nhất về chính trị và lần đầu tiên trong lịch sử được an bình.Đây là thời kì hoàng kim kéo dài sự hạnh phúc và sự thịnh vượng trong các mối quan hệ được người đời nhớ mãi.
Công trình xây dựng lớn và nhỏ
Người LM là những nhà xây dựng tuyệt vời đặc biệt alf xây dựng bằng gạch và bằng bê tông do chính họ phát minh ra
Những tuyến đường giao thông
Mỗi khi chinh phục được một vùng đất thì 1 trong những điều đầu tiên mà quân đội LM phải làm là xây dựng đường xá để quân lính di chuyển nhanh chóng.Những con đường này cũng giúp việc đi lại dễ dàng hơn và nó giúp cả đế chế thành 1 mạng kih tế và chính trị.Rất nhiều con đường LM vẫn được dùng cho đến ngày nay.Trong đó có một số công trình xây dựng chính như cây cầu ở Aleantara thuộc Tây Ban Nha.Đã hơn 1800 năm kể từ ngày xây dựng.Cây cầu vẫn còn được dùng để đi lại.
Tàu bè và hàng hóa
_Những con đường đã phục vụ rất nhiều hàng hóa để phục vụ việc mua bán ngày càng phát triển của đế chế ở thế kỉ đầu SCN.Nhưng cách vận chuyển hàng hóa rẻ nhất vẫn là bằng đương thủy.Những con tàu lớn vượt ĐTH để chở các thùng rượu,dầu ô liu,nước mắm và các loại hàng hóa khác nữa.Ở Alexxadria thuộc đồng bằng sống Nil các loại hàng của Ai Cập đang được xếp lên các ngăn chở hàng chuẩn bị đi Rome.Hầy hết các loại bánh mì Rome đều làm bằng lúa mì của Ai Cập
Lạc đà và tiệc thờ cúng
_1 đoàn lữ hành chở lụa Trung Quốc và các đồ xa xỉ khác đã vượt qua các thành phố sa mạc Jerash (ở Jordan) đi qua đền thờ thần thờ cúng của Hy Lạp.
_Tư tưởng cũng như các loại hàng hóa đã đi khắp đế chế.Đến thê kỉ thứ 3,những người có học thức đi từ Anh đến Syria đều nói tiếng Hy Lạp hay tiếng Latinh hoặc cả 2 thứ tiếng.
_Các tôn giáo cũng lan rộng khắp LM.Các khu thờ cúng kiểu Hy Lạp từ lâu đã được biết đến ở Trung Đông giờ đây đã lna rộng đến phía Tây Bắc như nước Anh.Các tôn giáo khác cũng vậy,kể cả đạo thiên chúa.
Một thế giới của nhiều vị thần
_Hầu hết các tôn giáo của đế chế tồn tại hòa bình như nhau.Mọi người đều tin là có rất nhiều vị thần.Và người LM cho rằng tôn thờ những vị thần đã bị mình chinh phục là điều nênl làm.Họ thường fân biệt ra các vị thần đại phương với các vị thân LM giống như vị thần chiến tranh (Mars).Điều này dẫn đến sự fa trộn tôn giáo.