TIN TRONG NGÀNH...

30/4, khai mạc hội du lịch Hạ Long 2002
Hội sẽ diễn ra trong hai ngày 30/4 và 1/5 tại khu du lịch Bãi Cháy, TP Hạ Long, với các chương trình: hội chợ du lịch - thương mại, nghệ thuật ẩm thực vùng Đông Bắc, đêm hoa đăng trên biển và nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao đặc sắc khác. Trong hai ngày này, khách sẽ được miễn vé tham quan vịnh Hạ Long. Theo ông Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Sở Du lịch Quảng Ninh, lễ hội năm nay được coi là bước chuẩn bị cho "Năm Du lịch Hạ Long 2003"; đồng thời xây dựng hình ảnh về du lịch biển đảo - sinh thái - văn hóa của thành phố biển nổi tiếng này.
Hội du lịch năm nay được tổ chức với quy mô lớn, gắn liền với Ngày hội Văn hóa các dân tộc vùng Đông Bắc (25-29/4) và Đại hội Thể dục thể thao tỉnh Quảng Ninh (1-3/5).
***Khu du lịch Hạ Long vẫn luôn là mối quan tâm hàng đầu của du khách khi tới thăm Việt Nam.
Ky so bat duc, vat thi u nhan..IN 1980 FAMILY

Du lịch dịp lễ 30-4: Phong phú, đa dạng, giá... cao

Tuyến điểm mới nhất dịp này là chương trình tham quan quần đảo Bình Trị (Kiên Lương, Kiên Giang) do Công ty Du lịch Thanh Niên, Du lịch Kiên Giang thiết kế.
Chương trình kéo dài 3 ngày 2 đêm nối tuyến Châu Đốc-Hà Tiên-quần đảo Bình Trị. Giá trọn gói là 629.000 đồng/khách. Đi tuyến này, du khách sẽ được đi du thuyền tham quan 40 hòn đảo đá vôi, trong đó có Hòn Phụ Tử là một cảnh đẹp nổi tiếng trên biển Kiên Lương, ghé Hòn Rể nhỏ tắm biển, viếng chùa Hang. Đây là tuyến du lịch lâu nay khách "Tây ba lô" hay ghé nhưng khách nội địa còn xa lạ. Công ty Du lịch Kiên Giang vừa đầu tư cải tạo lại bến tàu, bãi tắm trên toàn tuyến và đưa vào chương trình du lịch nội địa dịp lễ này.
Một chương trình du lịch mới khác cũng vừa được Công ty Fi***ourist giới thiệu là tuyến du lịch trên sông đi trong ngày theo hành trình Bến Bạch Đằng - Bình Quới - Bình Dương, hay Bình Dương - Cần Giờ.
Các điểm đến khác tuy không mới, nhưng hầu như công ty nào cũng cố tạo thêm sự hấp dẫn cho chương trình tour của mình bằng cách đưa vào các điểm tham quan mới hoặc kết nối các chương trình liên tuyến. Du lịch Bến Thành có chương trình Đà Nẵng - Bà Nà - Huế kết hợp ghé Hội An dự lễ hội đêm rằm, hoặc đến Huế dự lễ hội Festival. Tuyến Phan Thiết của Lửa Việt có thêm hai điểm tham quan mới: Đinh Vạn Thủy Tú (nơi lưu giữ trên 100 bộ xương cá voi), chùa Phật Quang (tham quan bộ kinh Pháp Hoa khắc bằng gỗ). Khu du lịch sinh thái Sài Gòn - Bình Châu cũng là một điểm đến hấp dẫn, với hàng loạt các công trình mới như khu giếng trời luộc trứng, khu cắm trại, khu tắm suối nước nóng, tắm biển Hồ Cốc, tham quan rừng nguyên sinh
Thành phố Đà Lạt vẫn là điểm nhấn chính trong chương trình du lịch của nhiều công ty. Có điều do điểm đến này đã quá quen thuộc, các nhà kinh doanh lữ hành đã cố gắng làm mới tuyến Đà Lạt bằng nhiều cách. Saigontourist làm mới bằng chương trình nối tuyến khu du lịch sinh thái Đen Giòn (Ninh Chữ) - vịnh Vĩnh Hy - Đà Lạt. Du lịch Thế Hệ Trẻ cũng tung ra hai chương trình mới, vừa lên cao nguyên, vừa xuống biển như: Đà Lạt - Ninh Chữ, Đà Lạt - Phan Thiết. Trong khi đó, Du lịch Thanh Niên tăng thêm sức hấp dẫn cho Đà Lạt bằng chương trình đi xe Jeep tham quan đỉnh Langbiang, Suối Vàng
Theo tình hình bán "tour" tại các công ty, xu hướng năm nay khách tập trung đi các tuyến biển khá nhiều. Các điểm đến Phan Thiết, Nha Trang, Phú Quốc được khách đăng ký khá đông. Tuyến Đà Lạt vẫn như mọi năm, bị căng thẳng về phòng khách sạn, giá tăng rất cao. Do vậy, để tránh tình trạng quá tải ở những nơi này và để có những ngày nghỉ thoải mái mà không phải đi xa, không mất nhiều thời gian, khách có thể chọn các tuyến về miền Tây, tham quan chợ nổi Cái Răng, chợ nổi Phong Điền, tham quan di tích lịch sử Phan Văn Trị, thưởng thức đời sống văn hóa Nam Bộ tại các làng vườn du lịch đang mọc lên rất nhiều ở miền Tây. Các chương trình hướng lên Tây Nguyên cũng phong phú với nhiều tuyến kết nối khác nhau như: Buôn Ma Thuột - Pleiku - Kon Tum, Buôn Ma Thuột - Bản Đôn - hồ Lak, hoặc Tây Nguyên - Quy Nhơn - Nha Trang. Trong khi đó, các tuyến du lịch ra phía Bắc năm nay thường tập trung vào một điểm đến mới: cáp treo Yên Tử. Nhiều hãng lữ hành như Saigontourist, Du lịch Thanh Niên, Du lịch Bến Thành, Thế Hệ Trẻ đồng loạt giới thiệu các chương trình kết nối: Hà Nội - Hạ Long - chùa Hương - Yên Tử - Lạng Sơn hoặc Hà Nội - Yên Tử - Lạng Sơn - Sa Pa.
Các chương trình du lịch ra nước ngoài năm nay vẫn là những tuyến quen thuộc: Bắc Kinh, Côn Minh, Thái Lan, Singapore - Malaysia.Tuy nhiên, nhiều công ty đã bắt đầu tung ra tuyến du lịch Campuchia bằng đường bộ, đường máy bay, hoặc du lịch xuyên Đông Dương Campuchia - Thái Lan, Campuchia - Lào và các chương trình du lịch dịp lễ này cũng tăng khá cao. Các tuyến hướng ra phía Bắc, miền Trung giá nhích không nhiều, nhưng các tuyến du lịch hướng ra biển hoặc lên cao nguyên như Đà Lạt, Tây Nguyên, Nha Trang, Phan Thiết tăng rất cao, mức tăng lên đến 30%-40%. Điều đáng mừng là dịp lễ năm nay các cơ quan tổ chức cho cán bộ, nhân viên đi nghỉ mát khá đông. Tại các công ty du lịch, lượng khách đoàn, khách tập thể hiện chiếm đến 60%.
(Theo SGGP)
All for you
Được sửa chữa bởi - wildcat vào 24/04/2002 16:01

Du lịch nước ngoài: Du khách coi chừng bị ''móc túi''
Đáp ứng trào lưu du lịch nước ngoài, các công ty du lịch lữ hành (DLLH) đều tổ chức tour với lời chào mời hấp dẫn, khi phục vụ có đến 1001 chiêu ''rút ruột'' mà du khách không biết vì lịch trình thường không đề cập cụ thể bữa này ăn gì, giá bao nhiêu. Chẳng hạn, đi Hong Kong, hầu hết các công ty DLLH tổ chức ăn ở nhà hàng Jumbo sang trọng nhất nhì Hong Kong nhưng bữa ăn chỉ là cơm với trứng chiên và đậu hũ kho...
Chuyện thường nghe các du khách kể lại là chỗ ở bị thay đổi so với thông báo ban đầu. Thỏa thuận ban đầu mỗi phòng 2 người, người còn lại sẽ được ghép phòng hoặc ở riêng. Đến nơi, hướng dẫn viên (HDV) xếp 4 người chung một phòng với lý do... hết phòng chỉ vì phòng 4 người rẻ hơn phòng 2 người. HDV chỉ xếp như thông báo nếu gặp phải vị khách ''quá cứng''.
Một chiêu khác cũng được áp dụng với khách là ''xuống hạng sao'' khách sạn hoặc ''rút bớt'' một số tiện nghi trong phòng mà lẽ ra khách đương nhiên được hưởng. Tất cả nhằm giảm chi phí, tăng phần lợi cho các công ty DLLH hoặc HDV.
Điều khó chịu nhất với khách là phải dậy rất sớm để chuẩn bị cho kịp chuyến bay về Việt Nam, trong khi giờ trả phòng ở khách sạn là 12h trưa, chỉ vì giá vé bay sáng sớm rẻ (chuyến bay sớm thường rất vắng khách, các hãng hàng không thường xuyên giảm giá để thu hút khách). Từ ''phi vụ'' này, hành khách vừa bị thiệt về thời gian lẫn tiền bạc. Trong một tour DLLH, theo thông báo của đơn vị tổ chức (Công ty OSC Hải Phòng), chương trình kéo dài 5 ngày 4 đêm (từ 16-20/4) và sáng ngày cuối cùng (20/4) khách có chương trình ăn sáng và mua sắm tự do, giờ bay là 16h10 nhưng vé máy bay lại ghi 7h45'. Trả lời thắc mắc này, cô HDV ''đổ thừa'' cô chỉ là người nhận tour đưa khách đi chứ không biết các thông tin khác.
(Theo Thanh Niên)

Ky so bat duc, vat thi u nhan..IN 1980 FAMILY

Tăng nhiều chuyến tàu, máy bay trong dịp 30/4 và 1/5
Ga Sài Gòn sẽ tăng 5 chuyến tàu TP.HCM - Nha Trang vào các ngày 26 đến 30/4 (chạy lúc 8h). Tuyến trở vào Nha Trang - TP.HCM cũng sẽ được tăng 5 chuyến trong các ngày 27, 28, 29, 30/4 và 1/5 (chạy vào lúc 8h). Ga Hà Nội từ ngày 26/4 sẽ tiến hành lập thêm tàu V5 đi Vinh và LC7 đi Lào Cai, tàu ĐN1 đi Đà Nẵng.
Ông Trần Quốc Đạt, Phó trưởng ga Hà Nội cho biết, so với mọi năm thì dịp 30/4 và 1/5, đặc biệt là những ngày diễn ra Festival Huế năm nay, nhu cầu đi tham quan, vui chơi giải trí của nhân dân tăng đột biến. Căn cứ thực tế, nếu lượng hành khách còn tăng lên, ga Hà Nội sẽ nối toa, lập thêm tàu. Nhằm đảm bảo không để cho bất cứ hành khách nào bị lỡ tàu dịp 30/4 và 1/5, ga Hà Nội triển khai mở toàn bộ 19 cửa bán vé, trong đó có 11 cửa bán vé điện toán. Đối với những cơ quan, tập thể mua vé với số lượng lớn, ga Hà Nội sẽ đưa vé tới tận nhà.
Trong đợt này, ga Sài Gòn cũng sẽ đưa toa tàu hai tầng vào phục vụ trên tuyến TP.HCM - Nha Trang.
Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines) cũng tăng 4 chyến bay trên tuyến TP.HCM - Phú Quốc, TP.HCM - Hà Nội - Huế và ngược lại. Trên các tuyến bay từ TP.HCM và Hà Nội đến Đà Nẵng, máy bay Airbus 320 được đổi sang máy bay Boeing 767, nâng số chỗ mỗi chuyến từ 150 ghế lên 221 ghế.
(Theo Lao Động, Tuổi Trẻ)

Ky so bat duc, vat thi u nhan..IN 1980 FAMILY

Vườn quốc gia Cát Tiên thành khu dự trữ sinh quyển quốc tế

Hôm qua (25/4), Tổ chức Văn hóa - Khoa học và Giáo dục Liên hợp quốc (UNESCO) đã trao quyết định công nhận Vườn quốc gia Cát Tiên là khu dự trữ sinh quyển quốc tế thứ 441, đồng thời là khu dự trữ sinh quyển thứ 2 ở Việt Nam, sau rừng ngập mặn Cần Giờ (TP.HCM).
Theo số liệu điều tra mới nhất, Cát Tiên có 1.610 loài thực vật bậc cao có mạch, 348 loài chim, 103 loài thú, 79 loài bò sát, 41 loài ếch nhái, 133 loài cá nước ngọt, 435 loài **** và hàng ngàn loài côn trùng khác. Trong số này có nhiều loài động, thực vật quý hiếm: gõ đỏ, cẩm lai, giáng hương, tê giác Việt Nam, gà so cổ hung, hạc cổ trắng, già đẩy Java, cá sấu nước ngọt...
Giám đốc Vườn quốc gia Cát Tiên Trần Văn Mùi cho biết, sắp tới Cát Tiên sẽ đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu khoa học để bảo tồn đa dạng sinh học và các nguồn gien quý hiếm; sẽ mở rộng hợp tác, trao đổi thông tin khoa học với các khu bảo tồn trong nước và trên thế giới ''để Cát Tiên trở thành một thư viện thiên nhiên sinh động''...
Vào cuối năm trước, tại Vườn quốc gia Cát Tiên, người ta đã tìm thấy cá thể sống của loài gà so cổ hung (Arborophila davidi), một loài chim trĩ đặc hữu chỉ có ở Việt Nam được coi là đã tuyệt chủng. Nhiều đoàn tìm kiếm đến đây nhưng chỉ ghi nhận được tiếng kêu của chúng. Theo ông Nguyễn Bá Thụ, Cục trưởng Cục Kiểm lâm, việc chỉ trong vòng 5 năm đã phát hiện 2 loài động vật đặc hữu (trước đó là tê giác Java) chứng tỏ thiên nhiên Cát Tiên và Việt Nam nói chung còn chứa đựng nhiều bí ẩn tiềm năng. Tuy nhiên, cũng như tại nhiều khu vườn quốc gia khác, việc bảo tồn ở Cát Tiên đang gặp nhiều khó khăn. Ông Trần Văn Thành - Trưởng phòng Bảo vệ rừng của Vườn quốc gia Cát Tiên lo lắng: ''Áp lực của 170 nghìn dân cư xung quanh vườn rất lớn. Các nhà hàng vẫn tiêu thụ hàng ngày một lượng động vật hoang dã khổng lồ, nhiều người dân vẫn vào rừng săn bắn...''.
(Theo Thanh Niên)

Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân..IN 1980 FAMILY

Nhà ở cho khách không thiếu nhưng còn nhiều lo ngại

Người dân Huế vẫn còn e ngại về phương thức đón khách lưu trú tại nhà trong dịp Festival 2002, và đưa nhà vườn, vườn rau vào phục vụ lễ hội. Bởi những quy chế và sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng vẫn chưa rõ ràng.
Đến nay, Huế đã có 358 nhà với gần 1.000 phòng đăng ký cho thuê với giá thỏa thuận, dao động từ 150-250 nghìn đồng/phòng/ngày. Theo ông Võ Phi Hùng, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên - Huế, những bất cập của Festival năm 2000 đã được giải quyết nhưng vẫn không hết lo ngại. Các nhà tổ chức thì băn khoăn về số lượng khách vào ở trong nhà dân và cách phục vụ, mặc dù người dân đã được phổ biến, hướng dẫn, tập huấn... nhưng vẫn còn một khoảng cách rất xa so với cung cách ở các khách sạn.
Lượng nhà vườn, phủ đệ, vườn rau được đưa vào khai thác lớn gấp nhiều lần so với năm 2000. Một vấn đề khác được đặt ra là người dân tham gia phục vụ khách sẽ được hưởng những quyền lợi gì. Năm 2000, mỗi ngày bà Khánh Nam, chủ nhà Tịnh Lạc Viên trên đường Phan Đình Phùng, phải tiếp trên dưới 10 đoàn khách chỉ với 1 nội dung là giới thiệu về ngôi nhà và truyền thống gia đình, kèm theo đó là nước, bánh trái... Song, bà không nhận được bất cứ sự hỗ trợ nào, trừ sự nhỏ giọt từ các đơn vị kinh doanh du lịch trực tiếp khai thác nhà bà. Chính điều này tạo nên tâm lý e ngại đối với hầu hết các hộ gia đình có nhà, vườn được đưa vào khai thác trong lễ hội.
Sở Du lịch tỉnh đã đề nghị UBND thành phố soạn thảo 1 quy chế quản lý và khai thác sử dụng liên quan đến nhà vườn, phủ đệ và các vườn rau sinh thái; mục đích là để các hộ dân có được sự hỗ trợ của nhà nước về vật chất để duy trì hoạt động lâu dài. Tuy nhiên, đến thời điểm này, quy chế vẫn chưa được soạn thảo.
Tổng kết công tác đón khách trong Festival 2000, mô hình nhà lưu trú được thừa nhận là không đạt hiệu quả như mong muốn. Có trên 500 hộ dân đã chuẩn bị nhà, song chỉ khoảng 300 nhà là có khách đến ở. Một số địa điểm chỉ đón vài người, lưu lại trong thời gian rất ngắn. Người ta cho rằng do hệ thống bán vé không tập trung nên dự báo lượng khách đến của Ban tổ chức không chính xác. Việc định hướng tuyên truyền, quảng bá thiếu thận trọng, một số báo đưa thông tin Huế đã hết phòng trong thời điểm diễn ra lễ hội nên nhiều người không dám đến. Cũng có những hộ dân đòi giá quá cao so với thỏa thuận ban đầu. Một số đơn vị chưa gắn kết được nhà dân cho thuê với doanh nghiệp và chính quyền địa phương.
'Vẫn còn nhiều chỗ trọ cho du khách đến Huế'
Ông Võ Phi Hùng, Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên - Huế, khẳng định như vậy. Các khách sạn lớn của thành phố như Hương Giang, Century, Sài Gòn - Morin, Thuận Hóa... đã kín chỗ từ trước. Tuy nhiên, vẫn còn 33 khách sạn tư nhân và gần 1.000 phòng trong nhà dân. Khách có thể liên hệ qua các "vệ tinh" như khách sạn Đống Đa, khách sạn số 2 Lê Lợi, Sông Hương, Thuận Hóa, Hương Giang, Ngô Quyền, Thành Nội, Nguyễn Huệ và các công ty du lịch Cố đô, công ty du lịch Huế.
(Theo Lao Động)




Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân..IN 1980 FAMILY

Tour mới của Saigontouris
Vừa qua, Công ty du lịch lữ hành Saigontourist giới thiệu tour mới đi Khu du lịch sinh thái Đen Giòn (Ninh Chữ) - Vịnh Vĩnh Hy - Thành phố hoa Đà Lạt thời gian 4 ngày 3 đêm với giá vé trọn gói dao động từ 788.000đ-873.000đ/khách. Tham dự tour du lịch này, khách sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng khung cảnh thiên nhiên của khu du lịch sinh thái Đen Giòn, được ngủ lều trên bãi cát với tiện nghi sạch sẽ, được tắm biển, câu cá tại bãi Con Cóc, đi thuyền máy tham quan vịnh Vĩnh Hy, thăm tháp Chàm Poklong Giarai và đến Đà Lạt thăm các thắng cảnh nổi tiếng. Đây là một tour mới kết hợp cả đi biển và cao nguyên giúp du khách không bị nhàm chán, luôn cảm thấy mới mẻ và thú vị.
(Theo TBDL)
All for you

Việt Nam - Trung Quốc trao đổi sinh viên du lịch

Chương trình được thực hiện giữa Trường Trung học Du lịch - Khách sạn TP HCM và Học viện Du lịch Quế Lâm, Trung Quốc. Theo đó, sinh viên VN có thể sang học tại Học viện Quế Lâm, lấy bằng ĐH ngành hướng dẫn viên du lịch và có điều kiện nâng cao khả năng giao tiếp tiếng Hoa.
Ngược lại, sinh viên Trung Quốc cũng được học chuyên ngành khách sạn, nhà hàng tại VN.
Khi sang Học viện Quế Lâm, học viên được nhà nước hỗ trợ học phí như một học sinh Trung Quốc, gồm học phí 500 USD/năm, tiền ăn, ở và thực tập khoảng 1.500 USD/năm.
Điều kiện theo học: Sinh viên đã tốt nghiệp hệ trung cấp ngành hướng dẫn viên du lịch Trường Trung học Du lịch - Khách sạn TP HCM chỉ cần học thêm 1 năm. Người mới trúng tuyển vào hệ trung cấp ngành này, chưa qua đào tạo thì sẽ học trong 3 năm. Khóa đầu tiên, 2 trường sẽ trao đổi khoảng 50 học viên. Thời gian tuyển chọn vào tháng 9/2002.
(Theo Người Lao Động
Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân..IN 1980 FAMILY

Khánh thành máng trượt núi Bà, Tây Ninh
Hệ thống máng trượt này đã được khánh thành và bắt đầu hoạt động hôm 26/4, tại khu di tích Lịch sử Văn hóa núi Bà Đen tỉnh Tây Ninh. Du khách sẽ trượt từ nhà ga trên (cao 215 m), qua nhiều đoạn lượn vòng khúc khuỷu xuống nhà ga dưới với tốc độ tối đa 40 km/giờ.
Hệ thống phanh tay giúp khách chủ động điều chỉnh tốc độ, có lưới bảo vệ và dây đai an toàn. Máng trượt có công suất phục vụ 500 khách/giờ trên tổng chiều dài cả hai tuyến trượt gần 3.000 m.
Đây là hệ thống máng trượt lớn nhất Việt Nam do Trung Quốc sản xuất theo công nghệ của Đức với tổng vốn đầu tư 25 tỷ đồng.
(Theo Sài Gòn Giải Phóng)
Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân..IN 1980 FAMILY

Hội Lim chưa làm hài lòng du khách

Ngày chính hội (13 tháng giêng), các ngả đường đến đồi Lim, huyện Tiên Du, Bắc Ninh đầy cờ hoa, tiếng đàn, trống lẫn vào câu hát. Người trẩy hội rất đông, song chẳng thỏa lòng vì không được nghe quan họ của những giọng ca trẻ, hội còn mang hơi hướng kinh doanh.
Năm nay, thay cho việc các làng tự tổ chức họp mặt nhau, lần đầu tiên Trung tâm Văn hóa quan họ Bắc Ninh đứng ra mở hội với nhiều hoạt động chuẩn bị từ mấy tuần trước. Điều này nhằm phục vụ đông đảo du khách và được sự ủng hộ của dân địa phương.
7 lán, trại được dựng trước cổng chùa Lim là nơi các liền anh, liền chị của 14 làng quan họ họp mặt theo giao ước hằng năm. Những cặp quan họ được xếp theo các làng luôn hát cùng nhau, bắt đầu từ nhiều thế hệ trước và sẽ không thay đổi, gọi là những làng "kết chạ". Nổi tiếng nhất là các đôi: Diềm Xá - Đương Xá, Tân Tảo - Hòa Đình, Niêm Đoài - Ngang Nội. Cùng những canh hát giao duyên, mời trầu mời nước của các liền chị liền anh, nhiều trò chơi dân gian như thi dệt vải, đánh đu, cờ người, cờ thế được mở ra từ 2-3 hôm trước.
Tuy nhiên, với cách tổ chức như vậy, hội Lim đã trở thành nơi biểu diễn. Nhưng trang thiết bị lại không được tốt, loa, micro rè, nghe câu được câu chăng, làm hỏng giọng hát thực. Các hoạt động kinh doanh ngày càng tân tiến, mất đi vẻ chân chất của một vùng Kinh Bắc. Phía sau đồi Lim, rất nhiều hàng lưu niệm, các điểm chơi bốc thăm, quay số, phi tiêu trúng thưởng, xếp thành dãy dài cả chục mét. Tiếng mời gọi phát ra từ các tụ điểm này có âm lượng đua cùng tiếng nhạc của Ban tổ chức. Ở đây cũng có cả dịch vụ cho thuê bàn ghế, chiếu ngồi.
Anh Lê Côi, sống ở nước ngoài đã mấy chục năm, lần đầu tiên đến hội Lim, nói với phóng viên VnExpress: "Hội khác nhiều so với hình dung của tôi. Có thể do một sức ép nào đó như kinh doanh hay trình diễn mà họ hát không tự nhiên lắm. Tôi chờ đợi được nhìn thấy các liền anh, liền chị hát từng đôi dưới tán cây hoặc người trên bến, kẻ dưới thuyền giao duyên, đưa đẩy. May mắn thì được ngồi cạnh một đôi nào đó, nghe lỏm họ hát riêng cho nhau...". Một số du khách cho hay, họ len vào trại xin vài miếng trầu thì nhìn thấy khay đựng tiền bên cạnh kèm theo lời nhắc nhở: "Xin tùy tâm".

Liền anh Nguyễn Thanh Tiến: "Cái tế nhị của người quan họ chính là ẩn ý trong lời ca".
Mặc dù vậy, người quan họ rất khéo níu chân khách bằng những lời nói ngọt ngào. Đó chính là cái duyên của người Kinh Bắc, cái mà anh Côi gọi là những lời nói dối thực lòng: "Họ dối mình đấy, mà không thể giận hay trách móc được. Thậm chí biết rõ như thế mà sao vẫn tin, vẫn muốn nghe nữa".
Quan họ trẻ - tìm đâu?
Được nghe đủ các làn điệu dân ca suốt mấy ngày lễ hội, song khách phương xa vẫn cảm thấy hơi thất vọng vì trong các trại này không có bóng dáng của nam thanh nữ tú. Liền anh liền chị đều là những bậc cao thâm, tuổi ngót nghét lục, ngũ tuần. Những bàn tay têm trầu không trắng mịn, nõn nà như khách từng được nghe; khóe mắt không còn sáng và ngọt sắc mà đã hằn những dấu chân chim. Nhiều người băn khoăn: Vài năm sau, khi những người này không còn nữa thì ai sẽ ngồi têm trầu, say sưa hát trên chiếu quan họ?
Anh Hai Thoa (Nguyễn Hữu Thoa), nghệ nhân quan họ làng Lũng Giang, đang phụ trách một lớp quan họ gồm 20 thanh niên tuổi 17-18 của làng, cho biết: "Chúng tôi không dạy nhiều người mà chỉ những ai say mê và muốn giữ lấy màu quan họ. Học trò của tôi hát mới ở mức tạm được chứ chưa hay, chỉ một số ít có triển vọng. Tôi chỉ dạy cho lứa tuổi này vì phù hợp với lời ca quan họ, phần lớn là về tình yêu đôi lứa. Lớp thiếu nhi được ông bà dạy vài bài ca ngợi thiên nhiên, cỏ cây hoa lá, không lập thành trường lớp nào cả".
Theo lời anh Tuấn, người làng Bịu, thị trấn Lim, 4 tiêu chuẩn làm nên một giọng quan họ hay là vang, dền, nền, lẩy. Lẩy là cái đặc trưng nhất mà người hát quan họ phải có. Nó tạo nên độ rung, mà phải được đẩy lên từ trong ngực chứ không phải từ cổ họng. Anh Hai Tiến (Nguyễn Thanh Tiến), 65 tuổi, nghệ nhân quan họ làng Hòa Đình, nói thêm: "Nghệ thuật níu chân khách của quan họ còn ở đôi mắt. Lời ca thì hết sức tế nhị, nhưng con mắt lại được phép đưa tình; mà phải thật kín đáo, chỉ cho bạn hát của mình cảm nhận thôi. Nói là luyện hát nhưng để có tình trong câu hát mới thực khó vì giả vờ là lộ ngay".
Mai Hương
Ảnh: Xuân Thu
Ai sẽ là người thay thế khi những liền anh, liền chị này không còn dự hội nữa?
Kỷ sở bất dục, vật thi ư nhân..IN 1980 FAMILY