Trao đổi kinh nghiệm dịch Pháp-Việt

Bạn gì đấy dịch sai rất nhiều câu, theo mình phải thế này
1. Tôi đã tưởng là bạn bị ốm
2. Paul đi thì buổi lễ bắt đầu
8. Đọc giúp tôi cái này
9. Câu này hơi khó dịch, nhưng nghĩa không giống như bạn nói.
11. Bỏ quả táo này vào đấy.
12. Tôi muốn (món ăn) nóng cơ.
13. 60 năm cũng lâu (đủ) đấy.
14. Và đến lượt anh ta phải trả lời :
15. Tôi đã định tặng nó cái đấy.
16. Nhìn này (không phải nhìn tôi)
17. Sau đó người ta đã để ngôi nhà y nguyên như thế.

Trời đất, sửa lại cũng đã đúng đâu. Ít nhất vẫn là câu 1.

Rất cảm ơn các bạn đã đóng góp ý kiến và sửa giúp mình
Mình đã nói là mình dịch còn kém lắm mà
Vậy các bản có thể tiếp tục thảo luận, đưa ra ý kiến của mình nhé.
Bạn pth: Nếu bạn vẫn cảm thấy chưa hài lòng (ít nhất là câu 1) thì bạn có thể sửa lại được không

"Je vous aurais crus malades" khác với " Je vous aurais cru malade".
Quay trở lại vấn đề chính. Một trong những ý mà các vd trên gợi lên, đó là sự khác nhau trong cách dùng thì (temps) của tiếng việt và tiếng pháp. Mà, nếu tin rằng ngôn ngữ là công cụ của tư duy, thì suy ra rằng hai dân tộc có cách quan niệm về thời gian khác nhau.
Xét trên bình diện ngôn ngữ, quan niệm về thời gian của người pháp được thể hiện chặt chẽ hơn người việt. Tôi không hề có ý nói tiếng pháp nổi trội hơn tiếng việt. Trong một cuốn sách nào đó, Phan Ngọc có nói ông tư duy bằng tiếng pháp để sau đó viết ra bằng tiếng việt. Nếu như bạn phải sử dụng tiếng pháp như công cụ viết lách hàng ngày thì sẽ thấy rằng ông ấy chẳng ngoa lắm đâu.

Tớ xin copy lại những câu đã dịch đúng và những câu mà tớ thấy cần phải sửa lại nhé :
(1) Je vous aurais crus malades = j?Tallais vous croire malades (giong cau 15), hai cau nay la hoan toan tuong duong ve nghia. Nhung la cau con***ionnel, muon co the hieu duoc nghia day du nhat thi phai co menh de « si » nua. Loai cau dieu kien nay dien ta mot hanh dong chua dien ra, va chi xay ra khi co mot dieu kien khac rang buoc xay ra truoc do. Nom na co the dich la "Toi se co the tin rang cac ban bi om day ", "neu ?". Malades là số nhiều muốn nói vous chỉ nhiều người thôi, ko có gì đặc biệt ở đây cả.
Ví dụ kiểu như « nếu anh mà tặng em một tấn vàng ròng, em sẽ có thể yêu anh đấy ».
(2) Paul parti, la fête commença = apès le départ de Paul, la fête a commencé.
Paul đi thì buổi lễ bắt đầu
(3) Eux, ils restent.
Còn họ (thì) ở lại (họ ở lại)
(4) J''''entends marcher dans les champs = j?Tentends quelqu''un marcher dans les champs
Tôi nghe tiếng bước chân trên cánh đồng.
(5) Le soir, je vois naître les étoiles dans le ciel.
Buổi tối, tôi (ngồi) ngắm những vì sao xuất hiện trên bầu trời.
(6) Ayez fini vos devoirs à 11 heures ! = vous devez finir vos devoirs à 11 heures
Các em phải làm xong bài tập trước 11 giờ đấy.
(7) C''''est toi qui l''''aimes.
Chính mày đang yêu cô ấy đấy.
Ví dụ cụ thể hơn, có 2 chàng trai A và B yêu 1 cô gái, tớ là người trung gian. Tớ gặp 2 chàng trai A và B, chỉ vào thằng A và nói « c?Test toi qui l?Taimes » nghĩa là : chính cậu mới là người yêu cô gái nhất (hơn cậu B).
(8) Fais-le-moi lire ! = faire moi lire ça = donne moi, je vais le lire
Hãy đưa tôi đọc nào
(9) La maison se voit bien = on voit bien la maison.
Chúng ta có thể nhìn rất rõ ngôi nhà
(10) Ce plat se mange froid = on mange ce plat froid (giong cau 9)
Món này ăn lúc lạnh
(11) Cette pomme, mets-l''''y = mets cette pomme dedans (dedans một cái panier par ex.)
Bỏ quả táo này vào đấy.
(12) Je le voudrais chaud
Tôi muốn (món ăn) nóng cơ.
(13) Soixante ans, cela compte ! = soixante ans, ça compte (dùng ça thay cho cela phổ biến hơn)
60 năm, quá dài rồi dấy chứ.
Ví dụ: hai người yêu nhau năm 14 tuổi, nhưng vì hoàn cảnh trái ngang ko lấy được nhau và 60 năm sau mới gặp lại. Hai người than thở ?o60 ans, ça compte? = ôi 60 năm trời đằng đẵng.
Hai vợ chồng sống với nhau được 60 năm, kỉ niệm ngày cưới, ông chồng than thở với bạn bè mình ?o60 ans, ça compte? = 60 năm trời, thế là quá đủ với tôi rồi.
(14) Et à lui de répondre: ... = c?Test lui qui est concerné = c?Test son tour
Và đến lượt anh ta phải trả lời :
(15) J''''allais le lui offrir = je le lui aurais offert
giống câu (1), là câu con***ionnel nên sẽ ko thể dịch chuẩn xác nếu ko có cái vế « si » kia. Nhưng nôm na có thể hiểu như sau « tôi sẽ có thể tặng cái này cho anh ta » « nếu ?.. »
(16) Regardez-moi ça ! = regardez ça (từ moi ở đây chỉ là từ đệm thêm vào, ko có ám chỉ cái gì cả, có thể chỉ mơ hồ là avec moi. Đây là ngôn ngữ nói.)
Hãy nhìn xem này (đúng là ko phải nhìn tôi).
Ví dụ : bà mẹ vào phòng đứa con trai bé nhỏ, thấy phòng bừa bộn quá thì quát lên « regardez-moi ça » - trời, mày hãy nhìn căn phòng này.
(17) La maison fut laissée telle quelle après. = la maison fut laissée sans changement après.
Sau đó người ta đã để ngôi nhà y nguyên như thế. ( telle quelle = sans changement)

Quan niệm về thời gian thì trong tiếng Anh cũng có đầy đủ hết, tiếng Việt cũng có. Cái mà tiếng Pháp chặt chẽ hơn và thấy bảo hay được dùng trong văn kiện luật (cần sự chính xác cao chính) là ở cái thời con***ionnel ấy.
Tuy nhiên, khi đọc thấy dân Pháp tự hào như thế. Tớ bảo, tớ đếch tin nhá, tiếng Anh tớ học cũng có con***ionnel và tiếng Việt cũng có "nếu" đấy thôi, kém gì ai đâu. Bác nào rành hơn thì giải thích giúp tớ phát.

Ông này hơi bị ngoa ngôn (quán nưóc thì gọi luôn là nói phét)! Và những ai tin cái điều kia thì cũng thế nốt, tất nhiên ở bậc khác!
Được yeungon sửa chữa / chuyển vào 19:28 ngày 16/10/2005

Ủa, tưởng topic này chết nhẹm rồi chứ ...
Đúng là về thì thì tiếng Pháp chặt chẽ ghê gớm, không chỉ ở con***ionnel mà còn ở subjonctif nữa.
Còn ông yeungon làm gì mà "mặc cảm ngôn ngữ" dữ dội thế ????? Nhớ năm xưa bàn về những "hạn chế" của Việt ngữ cũng chính ông yeungon phản đối cực lực đây mà... Hà hà...
Đang bận quá. Sẽ tranh lụân nghiêm túc trong một ngày gần đây.
Được kwertz sửa chữa / chuyển vào 21:22 ngày 16/10/2005

Thì vẫn phản đối đấy chứ! Nhưng tôi thì có gì là ''mặc cảm ngôn ngữ''. Chỉ có bà mới là ngưòi luôn mặc cảm phải nói tiếng Việt, phải là người Việt, vì với bà thì chỉ có tiếng Tây mới là thứ tiếng chặt chẽ hoàn hảo, mới cho phép bà tư duy được! Còn cái tiếng Việt trong mắt bà nó luôn là thứ tiếng hạ đẳng man-di mọi rợ a-na-mít! Thế thì ai là người mặc cảm ngôn ngữ hả?
Mà sao lại phải tự trói mình thế hả qwertzy? Chắc làm bậy quá nhiều à?

Nói thêm một tí về con***ionnel và tương lai của tiếng Anh và tiếng Pháp:
Thật ra tiếng Anh có thể nói là không có thì tương lai và con***ional, mà chỉ có những mẫu câu tương ứng với thì tương lai mà thôi. Đó là những mẫu câu: will + infinitive, hoặc be going to + infinitive, hoặc thậm chí sử dụng những thì khác (hiện tại) với ý tương lai được hiểu ngầm hoặc được minh bạch bằng những trạng ngữ câu chỉ thời gian. Người ta thường xếp cấu trúc WILL vào một thì và đặt cho nó cái tên là FUTURE SIMPLE (hoặc simple future), nhưng đây là một việc làm khá thiếu cơ sở. Thứ nhất là nó thiếu cơ sở về phương diện lịch sử: WILL có nghĩa ban đầu là "muốn", và dần dà được sử dụng để lấp lại lỗ hổng về thì tương lai của tiếng Anh. Hơn nữa, nếu ta xem cấu trúc WILL như một thì thì không có cơ sở gì để xem BE GOING TO không phải là một thì.
Đối với con***ional, nhận định tương tự vẫn đúng. WOULD + infinitive là một cấu trúc câu được sử dụng để lấp đầy lỗ hổng về thì điều kiện, thì đúng hơn là nó là một thì. Hơn nữa, nếu xem đó là một thì thì không có cơ sở gì để không xem các cấu trúc tương tự, như SHOULD + infinitive, hoặc MIGHT + infinitive, không phải là thì điều kiện. Kết luận: nói tiếng Anh có một "thì" tương lai và một "thì" điều kiện là một lối nói không chặt chẽ mấy.
Tiếng Pháp thì ngược lại, tiếng Pháp có hẳn một thì cho tương lai (thì tương lai đơn - futur simple), và một thì điều kiện (con***ionnel présent), sử dụng những dạng chia động từ ĐƠN, trái với tiếng Anh sử dụng những cấu trúc thay thế. Để dễ thấy, chỉ cần so sánh một vài câu đơn giản:
Il viendra, và He will come
Il viendrait, và He would come
Một minh chứng khác cho việc tiếng Anh không có "thì" tương lai và điều kiện, đó là hiện tượng: sau những từ BEFORE, AFTER, ta không được đặt một mệnh đề sử dụng các cấu trúc tương lai. Chẳng hạn,
ta nói: before he comes, chứ không nói: before he will come.
(Nói thêm ở chỗ này: nhìn qua tiếng Pháp, ta thấy là cấu trúc tương đương sẽ không dùng thì hiện tại lẫn tương lai, mà dùng thì subjonctif présent: avant qu''il vienne. Tiếng Pháp không nói: avant qu''il vient, hoặc avant qu''il viendra. Đây là một bước đột phá lớn so với tiếng Anh, xin không giải thích ở đây vì khá phức tạp. Ngoài ra, sự có mặt của QU'' đảm bảo sự chặt chẽ về mặt phân tích, mà tiếng Anh không có.)
Tương tự, ta nói: after he comes, chứ không nói: after he will come.
(Lại nhìn qua tiếng Pháp, ta có: après qu''il sera venu, chứ không phải: après qu''il vient, hay après qu''il viendra, bởi vì cả hai đều vô nghĩa như nhau. "Sau khi anh ta đến" phải được hiểu là "sau khi sự đến của anh ta đã diễn ra rồi", cho nên thì futur antérieur là hợp nhất. Hơn nữa, sự sử dụng mode indicatif ở đây là rất hay.)
Hiện tượng tương tự xảy ra với WHEN, ta nói: When you have finished eating, chứ không nói: when you will have finished eating, dù hành động dĩ nhiên là xảy ra trong tương lai.
(Ở đây tiếng Pháp sẽ nói: Quand tu auras fini de manger, đúng như dự đoán lôgíc.)
Nói tóm lại: tiếng Pháp cho phép diễn đạt một cách đều đặn, không lỗ hổng, những hành động trong tương lai, trong khi đó tiếng Anh, do sử dụng những cấu trúc "né", có những chỗ nhất định gây mù mờ cú pháp. Trên đây chỉ là một trường hợp đặc biệt (khi thì tương lai nằm trong mệnh đề phụ bắt đầu bởi when, after, before...) gây "mất đều đặn", và không phải trường hợp duy nhất.