Trao đổi kinh nghiệm dịch thuật

Trao đổi kinh nghiệm dịch thuật

Xin chào mọi người. Tôi thấy đôi khi chúng ta đọc một cuốn sách tiếng Anh hay một ngoại ngữ mà trong đó có những từ không biết chuyển dịch sang tiếng Việt như thế nào, hoặc ngược lại. Vì vậy, xin phép các Mod cho tôi mở diễn đàn này, để chúng ta cùng trao đổi với nhau về những kinh nghiệm dịch thuật và thuật ngữ ngôn ngữ học.
Tôi xin mở đầu. Tôi đang dịch một cuốn sách về giáo dục song ngữ (bilingual education), và cảm thấy bí không biết dịch thuật ngữ "immersion class" như thế nào. Immersion Class là một kiểu lớp học ngoại ngữ, trong đó giáo viên chỉ sử dụng ngoại ngữ đó mà không sử dụng một chút gì tiếng mẹ đẻ để giải thích cả. Các học sinh phải bơi ngập ở trong môi trường ngôn ngữ đó. Từ immersion có nghĩa là nhúng chìm xuống đáy. Ta nên dịch Immersion Class và Immersion Education thế nào nhỉ? Các bác cao thủ giúp tôi với.

Lại phải quan niệm thế nào là DỊCH đã. Là chỉ dịch nghĩa (semantics)? Là dịch ý (pragmatics)? Hay cả hai? Khi nào thì chỉ dịch nghĩa? Khi nào thì chỉ dịch ý? Khi nào thì cả hai? Để trả lời những câu hỏi trên lại phải hỏi người đọc bản dịch (tương lai) của mình sẽ là loại ngưòi nào? ...
Về cụm từ của bác, dịch ý thì không khó nhưng dịch nghĩa thì lại hơi xương. Còn tôi sẽ dịch cụm kia thế nào thì ...khoan đã!

Đề nghị gọi immersion class là lớp nhấn chìm và immersion education là giáo dục nhấn chìm.
Bí quá phải dịch vậy thôi bác ạ.

Bác dịch thế này cũng đưọc, nhưng mà ... nếu không có thêm chú thích thì chắc chả ''lừa'' được mẹ con đứa nào đến lớp cả đâu! Nghe hãi quá! Nhất là những ''nàng'' những cháu chưa biết bơi!!!
Được yeungon sửa chữa / chuyển vào 01:07 ngày 19/10/2004

Immerse còn có nghĩa là đắm chìm, mải mê với việc gì. Bí quá thì dùng từ này có lẽ ổn hơn là "nhấn chìm"
immersion 2 ~ (in sth) the state of being completely involved in sth: his long immersion in politics a two-week immersion course in French (= in which the student will hear and use only French)
Nếu HCMPusan đã nói:
"Immersion Class là một kiểu lớp học ngoại ngữ, trong đó giáo viên chỉ sử dụng ngoại ngữ đó mà không sử dụng một chút gì tiếng mẹ đẻ để giải thích cả. "
thì tôi nghĩ cũng có thể tạm dịch là "lớp đơn ngữ", nhưng dù sao cũng cần đánh dấu hoa thị rồi ghi chú ở dưới là dịch từ chữ immersion class và giải thích rõ thêm ý nghĩa của nó.

Cám ơn các bác nhiều nhé. Tôi cũng đang dịch như bác esu. Bác yeungon nói không sai, phải chú thích thêm. Hy vọng các bác nghĩ thêm.
Về ý kiến của bác yeungon về cái gọi thế nào là dịch, có rất nhiều cuốn sách nói về điều này. Và nhiều trường phái dịch khác nhau nữa.

Ý kiến của bác gì về chữ "lớp đơn ngữ" tôi thấy khá hợp. Cảm ơn nhiều . Tuy nhiên, nếu gọi là "giáo dục đơn ngữ" thì có sợ bị hiểu lầm không nhỉ?

Lớp đơn ngữ là đạt yêu cầu, nhưng không "gợi hình" bằng immersion class. Ngoài ra tại sao lại là đơn ngữ mà không là độc ngữ ? Vì đã có người nói "tiến đến một thế giới độc ngữ" cơ mà.
Còn lớp nhấn chìm tuy nghe hơi kinh dị, nhưng mà cụm từ gốc immersion class chắc lúc mới xuất hiện cũng thế thôi.
Cái nghĩa đắm đuối, đam mê của immersion tớ thấy chả ăn nhập gì đến đây cả.

Hôm qua tôi có gặp một người Mỹ. Ông này là kiến trúc sư, nhưng cũng có thiết kế bản đồ 3 chiều, có nghĩa là dân có học. Tôi hỏi ông ấy, theo ông immersion class trong tiếng Anh có nghĩa là gì. Ông ấy trợn tròn mắt, hỏi tôi làm gì có cái lớp nào lạ (odd) như thế, rồi nói, có lẽ là "lớp dạy lặn cho trẻ em".
Cách ông ấy trả lời rất đúng với cách bác esu nhận xét về khái niệm. Mặt ông ấy trông có vẻ kinh dị lắm. (Nghĩ lại còn thấy buồn cười). Như vậy thuật ngữ "immersion class" cũng kinh dị với người bản ngữ Anh y như "lớp nhấn chìm" đối với chúng ta vậy. "Thuật ngữ" mà.
Cảm ơn bác esu và những bác đã giúp tôi thuật ngữ này.

Rảnh quá, lại nhờ các bác đây. Tôi nhớ tôi có đọc một khái niệm thế này: intensional logics. Một GS cóp-py và dịch là "Lô gích chủ đích", hay "Lô gích có chủ đích". Tôi thấy ngờ ngợ. Hình như intentional (chữ T) mới là chủ đích, còn intensional (chữ S) là "nội hàm" thì phải. Nếu thế, thì phải dịch là "Lô gích nội hàm" mới đúng. Xin ý kiến các bác.