Trò chuyện linh tinh giữa 2 hiệp

Bạn có thể đọc khá nhiều cuốn khảo cứu về giai đoạn này, trong đó cuốn tôi thấy cô đọng nhất là "Anh em thù địch" của Nayan Chanda, nói về mối quan hệ phức tạp giữa 4 đồng minh Việt - Cam- TQ - LX trong thập niên 1970.

Rất nhiều người tưởng lầm ông Lê Duẩn là người chủ trương đòi bồi thường chiến phí, lỡ cơ hội bình thường hóa với Mỹ. Thật ra, ông Lê Duẩn - và phần nào là Trường Chinh, lúc này làm Chủ tịch Quốc hội - là những người có thái độ khá thận trọng, thậm chí tiến bộ, trong việc cải tạo kinh tế miền Nam, cũng như có tầm nhìn tốt về việc cần thay đổi mối quan hệ với Mỹ. Thậm chí ông LD cố tình tránh k đi thăm Cuba trong dịp đó, phòng khả năng sẽ phải ra tuyên bố chung chống Mỹ , dẫn tới việc cơ hội bình thường hóa càng lùi xa.

KHông phải VN không có sai lầm, thậm chí có rất nhiều sai lầm. Nhưng cần đặt trong bối cảnh quốc tế lúc đó, và trong bàn cờ TQ- Mỹ - LX . Tôi khẳng định, kể cả có kí được hiệp ước bình thường hóa với chính quyền Cater, thì câu chuyện sau đó cũng không thay đổi nhiều đâu, rồi sẽ lại thành mối quan hệ phức tạp quanh vấn đề chính là bài toán Campuchia - TQ.

Có những cái là do bối cảnh lịch sử, do thời đại, do cách tiếp cận mà chúng ta lựa chọn từ hàng chục năm trước - rồi phần đến tiếp theo là hậu quả tất yếu. Mình đừng đổ cho một vài cá nhân, cũng đừng nghĩ rằng có lựa chọn khôn ngoan thì sẽ tránh được tất cả những bi kịch từng diễn ra trên thực tế. Có thể hạn chế ở một mức nào đó, chọn một con đường an toàn hơn theo một lộ trình nào đó, nhưng không thể đột phá tới mức vượt thoát hẳn khỏi bối cảnh lịch sử khi đấy .

--- Gộp bài viết: 10/12/2023, Bài cũ từ: 10/12/2023 ---

P/s: ngoài cuốn của Nayan Chanda, nếu quan tâm hơn thì bạn có thể đọc thêm các cuốn về kinh tế VN giai đoạn này của Đặng Phong.

Theo lời kể của các phi công chuyển loại UH-1 thì ngay trong năm 1975 đã phải bay chiến đấu ở BG tây nam. Âm mưu dùng CPC để áp sườn VN đã có từ lâu, VN tham gia liên minh QS với LX là để đối phó lại âm mưu này, quan hệ nhân quả phải nói là như thế chứ không phải chiều ngược lại.

Nếu nói sai lầm từ phía VN thì nó là sai lầm về tầm nhìn thế giới quan lúc đó; cả một thế hệ lãnh đạo khá mù mờ về phương tây nhất là Mỹ, nghi kỵ quá nhiều dẫn đến chỉ còn duy nhất 1 giải pháp dựa vào LX. Khi trứng bỏ hết một rổ mà đúng ngay rổ lủng thì ...

Bác nghĩ các nước khác sẵn sàng chìa tay ra cho VN mà không cần gì? Thực tế các trí thức VNCH cũ đã từng đề nghị đứng ra làm trung gian để kết nối VN với các nước thứ 3, nhưng k thành công, trong đó có cả những lý do từ phía bên kia.
Tôi vẫn nhắc lại, đã chọn con đường như thế thì không thể một chốc mà đi ra khỏi quỹ đạo của nó. Trong những cái không làm được ngay, rất đáng buồn là có cả chuyện hòa hợp.

Tiếc thì tiếc nhiều cơ hội, nhưng với tất cả những gì đã được phân tích, thì thật ra cơ hội lớn nhất - và gần với thực tế thực nhất - là giai đoạn 1946, khi VN chấp nhận nằm trong khối liên hiệp Pháp và bằng lòng chờ độc lập theo một lộ trình nhất định. Những điều kiện đưa ra - để Pháp hưởng đặc quyền thương mại, kinh tế, thậm chí là hỗ trợ về kỹ nghệ, giáo dục... - là tốt hơn rất nhiều so với việc Pháp chọn tiếp cuộc chiến 9 năm. Thế nhưng 2 bên không giải quyết đươc vấn đề Nam Bộ. Người Pháp k hiểu nếu lựa chọn thì VN có thể chấp nhận một nền độc lập từng bước và lâu dài, nhưng k bao giờ lùi về vấn đề lãnh thổ.

Tất nhiên, trong câu chuyện đó có cả sự thiếu sòng phẳng và để phía Đồng minh nghi ngờ thành ý của ta - khi giải tán xxx nhưng lui vào hoạt động bí mật chứ k phải là chọn hẳn một mô hình khác...

Ai lại phải liên minh với LX vì 1 thằng Cam, dù nó có thay đổi chính phủ thân VN sang chính phủ của Khmer đỏ. Vì nói cho cùng mình liên minh với Liên Xô là hoàn toàn hợp lý ít ra cũng tránh được Tàu nó làm quá. Còn nếu không cần dập Cam và ở lại chỉ cần 3 sư chủ lực bố thằng TQ cũng không bén bảng quá đường biên được 5km. Chúng nó toàn lính cảnh quân mình vừa chiến tranh mấy chục năm. Vấn đề là đừng can thiệp và ở Cam lâu quá, cái nhìn của toàn ĐNA và cả thế giới sẽ khác.

Chuyện 1946 hoang đường hơn chuyện 78 80 nhiều
Bọn Pháp chó nó chuyên bòn rút thuộc địa, lại vừa nằm trong khối đồng minh thắng lợi, đời nào

Bác Vũ vẫn muốn đời là bác Vũ. Tôi đang nói về tính khả thi cao nhất, chứ k phải nói là Pháp có ý định trao trả độc lập cho VN một cách tuyệt đối. Được hưởng quyền lợi đặc thù về kinh tế, thương mại, xuất nhập khẩu... ở một VN nằm trong khối liên hiệp Pháp là những quyền lợi rất lớn với người Pháp so với việc tiếp tục một cuộc chiến tranh.

Bác đọc lại về hiệp ước Hạ Long và chính quyền Quốc gia Việt Nam của Bảo Đại. Nó gần giống với giải pháp VN năm 1946 muốn hướng tới đấy, tất nhiên với mức tự chủ cao hơn. 2 vấn đề k thể giải quyết nổi khi đó là Nam Kỳ và cơm sườn.

Chính De Gaule sau này đã thừa nhận việc không chọn được giải pháp này là một sai lầm. Còn VN vì không theo dược giải pháp ấy nên dần rơi vào quỹ đạo của ai thì rõ rồi.

Mà sao năm 45 mình lại phải nằm trong khối liên hiệp của nó trong khi nó không có ý định trao trả độc lập cho mình tuyệt đối nhỉ Ơ lạ.
Chả đập cho tòe mỏ ở ĐBP, ngay cả không tổng tuyển cử 1946 rồi Pháp Mỹ thay nhau tới 75 vẫn còn bị đập nữa là. Đời nào mình chịu, còn cứ nín nó tí thì mình là Thái Lan chứ sao là Vn được.

Độc lập có lộ trình, đỡ phải táng nhau, đỡ rơi vào quỹ đạo của xyz thì Nam Định nhà bác phát triển mạnh, giờ đã có cảng nước sâu tàu ra vào ầm ầm, Quất Lâm tối nườm nượp khách quốc tế còn con bác không phải lên Hà Nội mà yên tâm học Đại học tổng hợp Nam Định hoặc sang học Đại học du lịch Ninh Bình chứ sao .

Chả hiểu gì đời có như là mơ đâu kkk

Thế bác chưa bao giờ ra Quất Lâm thật à?