Trước năm 75, ở miền nam dạy về lịch sử VN giai đoạn trước năm 1945 như thế nào?

Cách đây khoảng 20 năm em có đọc một quyển sách giáo khoa Lịch sử viết trước 1975 cho học sinh trung học, chương trình phân bang, không nhớ chính xác là cho bang nào. Nội dung dừng lại ở thời kỳ 1945. Lúc đó đọc thì khá sốc, tuy nhiên sau này nhớ lại và so với các thông tin bây giờ thì cảm nhận chung là viết khá khách quan.

Thế SGK đó họ gọi hoàng đế QT là gì? Anh hùng mọi thời đại?

Ừ, SGK lúc đó cũng khá xem trọng QT, giải thích và thời Nguyễn do thù hận sâu nặng với Tây Sơn nên vùi dập, bôi nhọ Tây Sơn đủ đường. Khoảng những năm 1920s-1930s phong trào đông du, đông kinh nghĩa thục giáo dục VN phát triển, sử Việt Nam được nghiên cứu tỉ mỉ hơn nên phong trào Tây Sơn được "phục hồi danh dự". Hoàn cảnh lịch sử lúc đó là cần 1 hình ảnh anh hùng đấu tranh chống lại ngoại bang để vực dậy tinh thần yêu nước và bất khuất chống ngoại xâm của người Việt, do đó có sự tô vẽ đề cao Quang Trung thành 1 hoàng đế vĩ đại. Về sau (sau 1945) thì công tâm hơn, chỉ kết luận là Nguyễn Huệ là 1 anh hùng vĩ đại, bình nam dẹp bắc trăm trận trăm thắng, tuy nhiên làm vua thì không giỏi gì mấy, đạo đức cũng hơi kém.
Tuy nhiên đó cũng chỉ là ý riêng của tác giả thôi, đọc tập san sử địa số kỉ niệm chiến thắng Kỉ Dậu thấy rõ sự tôn sùng Quang Trung trong giới học thuật miền nam. Trò bôi bẩn QT thì sau này mới rộ lên.

Chắc tớ phải đồng tình với sinhnhamtheky. Nếu bạn muốn được câu trả lời một cách chính xác, nên qua bên x-cafe mà hỏi.

Theo dõi những diễn đàn tiếng Việt, thì còn nhiều người tôn
sùng Nguyễn Ánh, bỏ qua hay bào chữa chuyện cõng rắn cắn
gà nhà của Nguyễn Ánh, đào xấu Quang Trung. Ngoài ra, còn
những người bênh vực Phan Thanh Giản nữa. Họ bào chữa
cho chuyện họ Phan ký cắt đất cho Pháp theo lý luận "đao phủ
không có tội vì nghề nghiệp" và "kẻ ném bom dân vô tội không
sai vì sai đúng ở cấp trên."
Những bằng chứng lịch sử họ đưa ra có lẽ là thật, nhưng họ
đã làm lệch cán cân đi, chỉ đưa ra bằng chứng phù hộ cho lý
luận một chiều của họ.
Truyện Triệu Đà cũng vậy. Người ta muốn chứng minh Triệu
Đà thương người ViệtNam, và vì người Việt Nam, mặc dù lúc
ấy nước Việt Nam chưa có, mà dân của nước Nam Việt của
Triệu Đà thì cũng như đàn cừu Triệu Đà chăn, trong đó có ông
bà dân Việt Nam ta. Cừu cần biết ơn chủ chăn ở chỗ được
chăn chỗ có ăn uống tốt, chống sói hổ ăn thịt, mà chỉ chủ được
thịt mà thôi. Con đường cừu đi đến là sẽ thuần chủng một giống
Triệu Đà. Những giống khác sẽ bị đào thải. Người đề ra học
thuyết này không nói giống Triệu Đà này là Trung Hoa hay Việt
Nam, nên có thể hiểu nhầm là người ViệtNam bây giờ. Câu
chuyện cừu do chủ Pháp chăn thì khác hẳn, vì cừu không thể
da trắng mũi lõ như chủ được . Dầu khác mấy thì cái lý thuyết
cừu phải biết ơn chủ cũng chỉ là một mà thôi.
Như vậy, có thể nói, lịch sử giảng dạy ở miền Nam trước kia
không có gì khác đáng kể so với lịch sử giảng dạy ở miền Bắc .
Có điều, miền Nam ngày xưa và thế giới ngày nay có nhiều tự
do hơn, tha hồ đề ra, nêu cao, và tuyên truyền cho những thuyết
nhảm nhí. Chúng ta không quan trọng ngày xưa miền Nam
giảng dạy lịch sử ra sao, mà cần chú ý ngày nay sàng lọc mà
học tập như thế nào.

Sử miền Nam lúc đó coi Quang Trung cũng giống như những Anh hùng dân tộc khác; đồng thời rất đề cao Nguyễn Ánh và Phan Thanh Giản (Sài Gòn và nhiều đô thị khác của miền Nam đều có trường học hoặc đường phố mang tên 2 vị này). Một đặc điểm khác của SGK Lịch sử hồi đó là họ rất chăm chút cho hình vẽ minh họa (hầu hết là vẽ tay) và nội dung thì khá hấp dẫn, dễ nhớ, đọc hoài không chán, nhiều khi không nghĩ là đang đọc SGK.

Đơn giản là những người cầm quyền thời bấy giờ đa phần xuất thân la những người làm việc cho Pháp nên không thể không ca ngợi Nguyễn Ánh và Phan Thanh Giản.

Chẳng ai bắt buộc làm thế cả (mà bạn bảo "không thể không")
Ca ngợi NA và PTG là tâm huyết, ăn vào máu thịt của họ, chứ
có Pháp nào bắt buộc đâu? Lớp người mới thân Mỹ chứ không
thân Pháp, và họ bị lớp người cũ thân Pháp kỳ thị. Chắc rằng
những người viết sử phần lớn là lớp người cũ.

Không thấy mộ tiên sinh lên tiếng nhỉ?

Theo em thì trước 1975, Quang Trung rất được trọng vọng. Hình ảnh và tên tuổi ông được in trên tiền, đặt tên đường phố, tên Trại huấn luyện, tên Trường học và tên của 1 lữ đoàn TQLC.
Hình ảnh ông trên tiền (chỉ có 3 người là QT, THĐ và Lê Văn Duyệt được in)

Trại huấn luyện mang tên ông

Logo lữ đoàn B (Bắc Bình Vương) - TQLC

Đường Nguyễn Huệ ở Sài Gòn

Học sinh trường Trung học mang tên ông