Tư liệu về cờ vua Free chess "book" online: http://www.uni-klu.ac.at/~gossimit/c/book.htm Bài tập chiến thuật theo chủ đề: http://webplaza.pt.lu/public/ckaber/Chess.htm#Chess training Have fun
Cám ơn bạn, nhưng hình như để đọc được mấy file này cần phải có Chessbase. Tự ha?o được gắn lên ngươ?i cái mác peda... thuanvn
Sự thiếu cân bằng trong thế trận Trọng tâm trong hệ thống giảng dạy của tôi dựa trên độ am hiểu sự khác biệt giữa các yếu tố động và tĩnh (được gọi là thiếu cân bằng) có trong mọi thế trận. Bằng cách nhận biết sụ mất cân bằng này trong mọi loại thế trận, một kì thủ ở trình độ nào cũng có thể hiểu được trách nhiệm của mình trong thế cờ này là gì một cách dễ dàng. Nên lưu ý ở đây tôi dùng từ ?ztrách nhiệm?o. Một kì thủ không thể muốn làm gì thì làm. Ví dụ nếu bạn thích tấn công, bạn không thể bám theo sau vua của đối thủ trong mọi tình huống. Thay vào đó bạn phải học cách đọc thế trận và tuân theo nhừng gì nó đòi hỏi. Nếu tình thế đòi hỏi bạn phải tấn công vua-thì bạn tấn công. Nếu tình thế đòi hỏi bạn phải chơi thế trận tĩnh lặng, thì bạn phải tuân theo điều đó. Để minh họa khái niệm này, ta hãy xem thế trận trong hình 1 Dzindzichashvili ?" Yermolinsky. Vô địch USA 1993 Trắng đi Cái gì sẽ tiếp tục ở đây ? Nhiều kì thủ sẽ nhìn vào nó trong trạng thái mơ hồ hoặc là tính toán từng nước một mà không biết kế hoạch tương ứng là gì. Tuy nhiên sự hiểu biết về các yếu tố mất cân bằng sẽ làm cho công việc dễ dàng hơn. Danh sách các yếu tố mất cân bằng: 1. Quân nhẹ: sự tác động lẫn nhau giữa tượng và mã (hãy cố gắng làm cho quân này tích cực hơn quân kia) 2. Cấu trúc tốt: một chủ đề lớn bao gồm tốt chồng, tốt cô lập, tốt chậm tiến, tốt thông vv 3. Không gian: sự chiếm lĩnh không gian trên bàn cờ. 4. Quân số: mình sở hữu quân với giá trị lớn hơn quân của đối phương 5. Hàng và cột: hàng ngang, cột dọc, đường chéo đóng vai đường để bạn chuyển quân. Trong khi ô cờ đóng vai trò điểm bố trí quân. Toàn bộ kế hoạch chơi có thể xoay quanh việc chiếm đóng đường mở hay tạo dựng ô yếu trong doanh trại đối thủ. 6. Phát triển quân: phát triển quân nhanh hơn có thể cho bạn ưu thế tại một khu vực nào đó của bàn cờ. Nhưng nó có tính nhất thời vì đối thủ có thể đuổi kịp bạn. 7. Thế chủ động: quyết định nhịp độ trận đấu. Đây cũng là yếu tố tạm thời.
Sự giải thích đầy đủ về những yếu tố này có thể tìm thấy trong quyển sách ?oHow to reassess your chess? của tôi (J. Silman). Tuy nhiên một "lối tắt" để phác thảo kế hoạch ở đây là nhận ra sự mất cân bằng cho cả 2 phía. Một khi bạn có thể làm điều đó, đơn giản là liệt kê những điểm mất cân bằng mà bạn muốn tận dụng và đấu tranh để sử dụng chúng hiệu quả hơn những điểm mất cân bằng mà đối thủ của bạn sử dụng. Điều này đưa chúng ta quay lại điểm thảo luận ban đầu về việc ?ođọc bàn cờ?. Bạn có thể ?ođọc? thế trận ở hình 1 ? Trước tiên tôi muốn nhắc bạn: KHÔNG tính từng nước đi đơn lẻ ! Trên thực tế, không tính toán khi bạn chưa hiểu về những yếu tố cơ bản của thế trận. Ghi nhớ điều này rồi, bạn có thể bắt đầu liệt kê các điểm mất cân bằng mà bạn có thể tìm ra. Viết ra và so sánh với lời giải thích về thế trận sau đây: Các yếu tố mất cân bằng trong hình 1 Quân nhẹ: Đen có 2 tượng, thế cờ khá mở và làm chúng ta tin rằng đôi tượng đen mạnh hơn đôi mã trắng. Cấu trúc tốt: Đen không có điểm yếu nào. Quân tốt duy nhất có thể xem là yếu tiềm tàng là tốt ở e5. Không gian: Trắng có ưu thế không gian nhờ có quân tốt e5. Quân số: cân bằng. Đường và cột: cột d mở, nhưng không bên nào định chiếm cột bằng xe cả. Ô f6 yếu tiềm tàng. Phát triển quân: trắng ưu thế hơn Thế chủ động: không rõ ràng ai chiếm chủ động. Bạn đã tìm ra những điểm mất cân bằng chưa, nếu chưa tìm thấy thì đừng nản vì nó đòi hỏi luyện tập nhiều. Luôn tìm kiếm những điểm mất cân bằng trong mọi thế trận mà bạn thấy, trong một khoảng thời gian ngắn bạn sẽ thành thạo trong việc phân tích thế cờ. Bây giờ chúng ta hãy tổng hợp các điểm mất cân bằng trong thế cờ hình 1 và tìm kế hoạch. Đen có 2 tượng và có áp lực lên tốt trắng e5. Đen muốn tăng áp lực này lên và tận dụng yếu tố là đen có tượng ô đen trong khi trắng không có. Trắng thì muốn tích cực hóa đôi mã (mã cần điểm tiền đồn nếu muốn đấu lại tượng). Hai điểm quan trọng cho mã trắng là e4, f6. Trắng muốn đưa mã lên e4 rồi cố nhảy vào ô yếu f6. Vấn đề cho trắng là dùng e4 làm tiền đồn sẽ khóa cột e và khó bảo vệ e5 hơn. Ưu thế không gian của trắng do tốt e5 đem lại không tỏ ra hữu dụng mấy vì phải bận bịu với việc phòng thủ e5. Điều này để chúng ta suy ngẫm về ưu thế phát triển quân của trắng (có đem lại thế chủ động không ? ). Trong tình huống hiện tại đen có thể nhanh chóng nhập thành và không có yếu điểm gì, trắng khó có thể tận dụng việc phát triển quân nhanh của mình. Bây giờ mục tiêu của 2 bên đã rõ: trắng phải phòng thủ tốt e5 và tìm cách đưa mã lên để tích cực hóa. Đen sẽ chơi để dồn ép mã trắng (Steiznit nói rằng cách để chèn ép mã là lấy đi các điểm tiền đồn tiến quân của chúng) và ràng buộc quân trắng vào việc phòng thủ e5. Vì đen đe dọa ...Bc6 (dòm ngó f3, một quân phòng thủ e5) tiếp theo bằng ...Nc6 ( công e5), trắng ngăn cản đen thực hiện ý đồ này. 1. Nb5 Đặt mã tại một ô tích cực và tấn công c7. Bây giờ 1..Na6 cho thấy đen quên mất dự định gây áp lực lên e5 ?" mã ở a6 không còn có thể làm gì tốt trắng được nữa. Không muốn bị sao lãng ý đồ ở e5, đen đơn giản bắt mã (bỏ ưu thế cặp tượng để lợi thời gian) và phá bỏ mọi đe dọa của trắng. 1..Bxb5! 2. Bxb5+ c6 Tạo ô yếu d6, nhưng mã trắng còn bận rộn phòng thủ e5 nên không thể chuyển đến ô yếu này được. 3. Bc4 Nd7 Trắng chả làm sứt mẻ được thế trận đen trong khi đó đen vẫn bình tĩnh tiếp tục kế hoạch ban đầu của mình (nhằm vào e5) 4. Qd4 Qc5! Nhiều người không thích đổi hậu sớm vì cho rằng như thế là nhút nhát. Tuy vậy đen nhận ra mục tiêu không phải là vua trắng, hoặc những ý đồ mà cần tới quân hậu. Khi đổi hậu đen đảm bảo an toàn cho vua của mình và loại trừ một quân phòng thủ e5. 5. Qxc5 Nxc5 6. Rad1 Rd8 7. Rxd8 Kxd8 8. Rd1+ Ke7 9. h4 Rd8 Một nét khác của nước 1..Bxb5 lộ ra. Bằng cách tạo ra tượng ô trái màu, đen bây giờ có thể tấn công e5 bằng tượng ô đen trong khi trắng không thể phòng thủ bằng tượng ô trắng. 10. Re1 Đổi quân tại d8 làm trắng vô vọng không thể đỡ (sau 10..Kxd8) ...Nd7 bắt tốt e5 10. ..a5 11. b3 a4 12. g4 Nd7 13. Kg2 Chuẩn bị dùng vua để phòng thủ e5. 13. ..Nb6 14. Kg3 Trắng muốn đen đổi mã lấy tượng của mình ( quân không tham gia phòng thủ e5) 14. ..Ra8 15. Nd2 axb3 16. Bxb3 Rd8 17. Nf3 Nd7 18. Kf4 Ra8 19. Re2 Ra5 và trắng bị ràng buộc hoàn toàn vào việc phòng thủ e5. Đen tiếp tục để cuối cùng đạt đựợc thắng lợi. ---oOo---
