Từ những suy nghĩ "cảm tính" về rock và chuyện Nhạc sĩ Vũ Quốc Việt bỏ rock vì Bức Tường!

Từ những suy nghĩ "cảm tính" về rock và chuyện Nhạc sĩ Vũ Quốc Việt bỏ rock vì Bức Tường!

Từ những suy nghĩ "cảm tính" về rock!
07:04'' 27/05/2004 (GMT+7)
Sau lời phát biểu của nhạc sĩ Vũ Quốc Việt đăng trên tạp chí âm nhạc Giai Điệu Xanh (bài Nhạc sĩ Vũ Quốc Việt bỏ rock vì Bức Tường!), chúng tôi nhận được nhiều thông tin phản hồi từ độc giả, trong đó có một người từng gắn bó với nhạc rock những năm 80 - 90, nhạc sĩ Tuấn Khanh. Chúng tôi có cuộc trao đổi ngắn với ông (những câu hỏi lấy từ một số ý kiến phản hồi).


Nhạc sĩ Tuấn Khanh

Qua chương trình "Âm nhạc và những người bạn" tháng 4 vừa rồi, liveshow của ban nhạc Bức Tường được xem như một sự khơi lại phong trào nhạc rock vốn "ngủ quên" trong nhiều năm qua, và khán giả trẻ có một đêm được ?ohừng hực lửa? cùng với Rock xuyên màn đêm, Vô hình, Bài ca sông Hồng?. nhưng cũng có ý kiến: ?oXem xong chương trình này, tôi bệnh đúng một tuần vì?thất vọng quá! Tôi tưởng họ có cái gì cho tôi học hỏi?Tôi quyết định bỏ chơi rock luôn." (phát biểu của nhạc sĩ Vũ Quốc Việt trong bài ). Là một người từng gắn với phong trào nhạc rock thập niên 80 - 90, anh nghĩ gì về những ý kiến này?

Có vài điều mà tôi nghĩ mình phải nói rõ trước khi trả lời về phần anh Vũ Quốc Việt. Thứ nhất là chuyện nhạc rock có ít người ủng hộ có nhiều nguyên nhân: những xu hướng phát triển xã hội cũng như bề mặt thông tin về nhạc rock lâu nay chỉ một chiều, người ta chỉ khai thác bề mặt tiêu cực của nó chứ không giới thiệu nó một cách khách quan. Thứ hai, có quá nhiều người tự xưng mình là những người bình luận âm nhạc, những học giả... nhưng lại lệch lạc và thiếu kiến thức một cách kinh khủng về nhạc rock, họ nói theo quan điểm của số đông và ngày càng lệch lạc, thậm chí ấu trĩ.

Tôi tin vào sự thánh thiện của thế giới này, những gì tệ hại nhất cũng sẽ chỉ tồn tại mang tính giai đoạn, cái đẹp sẽ tồn tại mãi. Nếu rock thật sự là con quái vật, hôm nay, nó đã phải giãy chết và không còn ai thương tiếc. Còn chuyện Vũ Quốc Việt phản ứng với chương trình nhạc rock của Bức Tường thì tôi nghĩ đó là chuyện sức khoẻ và sở thích cá nhân của anh Việt. Việc chọn lựa theo đuổi dòng này hay qua dòng khác thì lại thuộc về khả năng riêng, có đủ sức đeo bám với dòng nhạc rock quá nhiều đặc thù này hay không, không dính gì đến Bức Tường.

?oRock thật sự? và thứ ?orock lai tạp?, theo anh là như thế nào? Có những tiêu chí nào để ?ophát biểu? cho việc này hay chỉ là những suy nghĩ cảm tính mà thôi?

Tôi không biết khái niệm "rock thật sự" và "rock lai tạp" là từ đâu ra, có thể đó là một lối nói vui tai, nhưng nếu có những phân tích mang tính kỹ thuật thì những ai muốn nghe loại rock ?othật sự? hãy làm một chuyến du hành vào quá khứ và thưởng thức những âm thanh rock của thập niên 50 - 60. Rock ngày hôm nay tồn tại và phát triển được là dựa vào những biến động của nền văn hoá thế giới. Nó là một thứ ngôn ngữ toàn cầu mang tính "động" và "mở": tức luôn luôn hoà nhập vào các chuyển động và xu hướng mới, mở rộng cho những ai muốn phát triển nó theo đường lối riêng của mình.

Theo ngôn ngữ tin học, đó là một chương trình có mã nguồn mở (open source). Khác với các nền văn hoá truyền thống của mỗi dân tộc thì có đặc tính là "tĩnh" và "đóng". Chính vì vậy ở Trung Quốc ta bắt gặp Thôi Kiện với những giai điệu rock đặc trưng của tiếng Hoa, nhóm rock Taxi của Thái, nhóm Gus của Đức hay Bức Tuờng, The Light, Da Vàng, Đen Trắng... của Việt Nam. Khái niệm "lai tạp", theo tôi là một quan niệm thô sơ về sự chuyển động và phát triển của âm nhạc đương đại trong xu hướng toàn cầu hoá.

Trước đây ở Sài Gòn, rock là nơi phát triển rất mạnh với những nhóm nhạc Da Vàng, Bức Tường, The Light?.nhưng sau này có ý kiến cho rằng rock là thứ nhạc ?odữ dằn?, không lành mạnh, nên việc xin giấy phép biểu diễn rất khó khăn, làm cho nhiều người mê rock cảm thấy nản. Nhưng sau hàng loạt chương trình về rock, và những ca sĩ trẻ bắt đầu thử nghiệm giọng ca mình ở dòng rock, công chúng hy vọng đang có một sự "hồi sinh" trở lại, anh có ý kiến gì không?

Cái mà người ta vẫn trình diễn trước công chúng Việt Nam chỉ là một góc trong những hình thái rock mang tính khởi nguyên như hard rock, heavy metal, death metal... Tuy vậy, hàng chục các hình thái khác mà các ca sĩ trên thế giới vẫn trình bày, biểu trưng như Elton John, Eric Clapton, Lenny Kravitz, gần đây như the Corrs, Avril Lavigne, Michelle Branch, Stacie Enricco..., có ai thấy nó ?odữ dằn? hay không lành mạnh đâu? Thậm chí chính Faith Hill cũng lên đến đỉnh vinh quang khi pha trộn dòng nhạc rock trong thể loại country của mình.

Nếu để mọi thứ phát triển theo xu hướng tự nhiên của nó, chúng ta sẽ có tất cả mọi thứ, đa dạng và với nhiều giá trị khác nhau. Thật lạ lùng khi đánh giá toàn bộ một trào lưu âm nhạc lớn như vậy chỉ thông qua một vài người biểu diễn tại Việt Nam hoặc dăm ba video clip được trình chiếu trên TV mà chúng ta xem. Tôi không thích cách nói "rock hồi sinh", mà nên gọi là đến giai đoạn mà người ta đi tìm những giá trị thật sự của âm nhạc ?" mà rock là một đại diện rõ nét, vậy thôi.

Đọc lại phát biểu của nhạc sĩ Vũ Quốc Việt rồi nghe anh nói thì những nhận xét đánh giá của công chúng về rock và nhóm nhạc Bức Tường đều không đúng?

Vũ Quốc Việt rõ ràng nói với tư cách cá nhân và theo khả năng sáng tác và cảm thụ của mình chứ không đại diện cho công chúng. Tôi thì nghĩ rằng ban nhạc Bức Tường có công đối với nhạc rock Việt: hơn 10 năm nay sân khấu Việt Nam thiếu vắng nhạc rock, thiếu cả công chúng rock và kỹ thuật thu âm... Bức Tường không phải là tất cả rock Việt nhưng họ là những viên gạch đầu cho một phong trào đang được nhiều sự ủng hộ . Bạn hãy hình dung, không phải đơn giản mà một ban nhạc rock được tổ chức biểu diễn nhân ngày lễ thống nhất đất nước, mà lại được truyền trực tiếp trên VTV - một đài truyền hình quốc gia với những nguyên tắc mang tính tiêu chuẩn.

Nếu anh là một khán giả yêu thích rock, anh sẽ nghĩ gì về những ý kiến của nhạc sĩ Vũ Quốc Việt?

Tôi có thể nói về chuyện này bằng cách dẫn ra một hình ảnh rất rock. Trong dòng nhạc rock, có một nhánh gọi là glam rock. Loại này chỉ hú hét, giãy giụa, khóc la, tạo hình ảnh kỳ dị... sao cho công chúng chú ý. Có thể Vũ Quốc Việt "lỡ lời" đùa vui và được ghi nhận như một phát biểu chính thức, nhưng cũng có thể là anh nói thật, điều này nên hỏi lại Vũ Quốc Việt. Có thể chính vì vậy mà anh bị ghi nhận như là một trường hợp muốn làm nổi mình với những lời phát biểu đó. Khi đọc những dòng này trên Giai Điệu Xanh, tôi ngạc nhiên và chợt nhớ đến lời Al di Meola, một trong những tay guitar cự phách của thế giới: ?Tôi bỏ cả đời để tìm hiểu cây guitar và chợt nhận ra rằng mình chẳng biết gì nhiều về nó?. Tôi không tin là một ngày nào đó Al di Meola sẽ bỏ đi, tìm đến với đàn bầu chỉ vì thấy một người đánh guitar kém.

(Giai điệu xanh)

Xin thông báo với các thành viên của box:
Kể từ nay bất cứ bài viết nào có nội dung tương tự như thế này sẽ bị khoá mà không cần phải báo trước!