Từ nối Tiếng Việt

Từ nối Tiếng Việt

Nên định nghĩa từ nối như thế nào?
vậy là có phải là từ nối không?
rốt cuộc là từ loại gì?

mình không hiểu ý bạn nói ,"vậy là ",rốt cuộc ...?
mình tưởng từ nối là thế này ,chính xác hơn là cách đọc nối .ví dụ : phải +không = phỏng

Một bước phong trần
Mấy phen chìm nổi
Trời tình mù mịt
Biển hận mênh mông

http://www.ttvnnet.com/forum/f_309

Ý tôi muốn hỏi hai từ đó (vậy là, rốt cuộc]) có phải là từ nối không.
Đinh nghĩa từ nối thế nào nhỉ? Tại sao lại gọi là từ nối? Chúng nối cái gì? Tương đuơng tiếng Anh là discourse connectives ấy (but, so, ...).
Được yeungon sửa chữa / chuyển vào 17:55 ngày 04/09/2003
Được yeungon sửa chữa / chuyển vào 17:56 ngày 04/09/2003

Từ nối còn gọi là quan hệ từ, liên từ.
Từ nối dùng để diễn tả quan hệ giữa các thành tố trong câu:

(1) các từ với nhau:
anh và tôi (2 đại từ)
chó với mèo (2 danh từ)
làm rồi ăn (2 động từ)
đẹp mà dốt (2 tính từ)
Làm việc chậm, song chắc (2 trạng từ)
vừa mưa vừa nắng
(2) các mệnh đề với nhau:

Tôi nghĩ rằng hôm nay trời mưa nhưng ngày mai trời sẽ đẹp.
Hắn khóc hay hắn la ó làm tôi điên đầu.
Dù tôi bệnh (nhưng) tôi vẫn đến trường.
Tuy có tiền mà hắn vẫn đạm bạc.

Vâng. ''''''''Nối các thành tố hay mệnh đề với nhau'''''''' là cách hiểu xưa nay. Tức là từ nối hoạt động trong cấu trúc [A -từ nối/quan hệ từ, liên từ - B, trong đó A và B là các thành tố hay mệnh đề] Nhưng có khá nhiều phản ví dụ đấy.
a) Tình huống: Bọn trẻ đang chơi bóng dá. Choang! Thế là toi cái cửa kính! Chủ nhà cầm gậy đi xăm xăm về phía một thằng bé. Nó nói, ''''''''Nhưng không phải cháu ạ!'''''''' Vậy nhưng ở câu này nối cái gì?
b) Vậy là đã 10 năm rồi. Thời gian trôi nhanh thật! (Tôi đang tự nói một mình)
c) Rồi một ngày em tới, ... (bài hát)
d) Mẹ: Thằng ấy đẹp trai, con nhà tử tế, có công ăn việc làm, con còn chê nỗi gì?
Con: Nhưng/Tuy vậy, ...
Được yeungon sửa chữa / chuyển vào 21:23 ngày 23/04/2004
Được yeungon sửa chữa / chuyển vào 22:03 ngày 23/04/2004

_______________________________________________
a) Tình huống: Bọn trẻ đang chơi bóng dá. Choang! Thế là toi cái cửa kính! Chủ nhà cầm gậy đi xăm xăm về phía một thằng bé. Nó nói, ''''''''''''''''Nhưng không phải cháu ạ!'''''''''''''''' Vậy nhưng ở câu này nối cái gì?
b) Vậy là đã 10 năm rồi. Thời gian trôi nhanh thật! (Tôi đang tự nói một mình)
c) Rồi một ngày em tới, ... (bài hát)
d) Mẹ: Thằng ấy đẹp trai, con nhà tử tế, có công ăn việc làm, con còn chê nỗi gì?
Con: Nhưng/Tuy vậy, ...
_______________________________________________
HÌ hì ... các ví dụ bác đưa ra đâu có gì là phản ví dụ. Chẳng qua là do 1 trong 2 thành phần được nối được hiểu ngầm mà thôi.
(Ông cứ tưởng thế) Nhưng không phải cháu ạ!
(Xem thế) vậy mà đã mười năm rồi.
Rồi trong rồi một ngày em tới để lửng không nối gì cả, vì ở đây người nghe bài hát được đòi hỏi phải ... tưởng tượng ra những gì đã xảy ra trước khi em đến.
(Tuy thằng ấy đẹp trai ...) nhưng con ...
Nói thế không biết các bác thấy có đúng không.

Tôi chưa thấy đúng. Những ví dụ tôi đưa ra ở trên đã chứng minh là từ nối không nối các từ hay mệnh đề theo cách hiểu thông thường.
1. Như vậy thực sự những từ kia nối cái gì?
2. Thuật ngữ từ nối/liên từ/quan hệ từ có gì không đúng không?
3. Tại sao chúng ta lại (phải) nối nhỉ?
4. Và chúng ta thực sự (muốn) đạt được cái gì khi chúng ta dùng những từ ''nối'' này?
Được yeungon sửa chữa / chuyển vào 21:09 ngày 25/04/2004

Em cũng thấy những ví dụ anh nêu không có gì là đi ngược với cách hiểu thông thường cả. Những trường hợp anh nêu ra đều nối với thành phần câu hiểu ngầm, thành phần hiểu ngầm này được cung cấp bởi câu đứng trước nó. Rõ ràng những câu anh nêu lên sẽ là vô nghĩa, thậm chí không gọi là câu nếu không đứng trong ngữ cảnh. Hiện tượng các câu có thành phần câu được giản ước là hết sức bình thường trong bất kỳ ngôn ngữ nào, nhất là trong văn nói (hầu hết các ví dụ của anh thuộc về văn nói. Về 4 câu hỏi của anh, chắc anh cũng thừa biết và đã từng nghe qua chức năng của từ nối:
Câu 1,3,4: Từ nối là từ dùng để liên kết các thành phần câu, nhằm thể hiện một số mối quan hệ đặc biệt giữa các sự vật, sự việc miêu tả bởi những thành phần câu đó. Ví dụ như mối quan hệ nhân quả, mối quan hệ thứ tự, mối quan hệ tương hỗ, tương phản v.v...
Câu 2: Gọi nó là từ nối là hoàn toàn thích hợp.
Có lẽ anh vẫn chưa thỏa mãn vì những định nghĩa "tầm thường" kể trên (mà có lẽ anh đã biết từ lâu), vì anh nhận thấy trong nhiều trường hợp các thành phần được kết nối bở từ nối không được viết ra tường minh. Nhưng xin anh lưu ý rằng, ví dụ như khi người ta nói "một câu được cấu tạo bởi chủ ngữ và vị ngữ" thì không có nghĩa là câu nào cũng phải có chủ ngữ và vị ngữ tường minh, rất nhiều khi những thành phần này được lược bỏ.

Cảm ơn chị đã tham gia nhưng tôi chưa thấy thuyết phục.
1. Vâng tôi biết là xưa nay người ta vẫn dùng từ nối với nghĩa là để nối từ hay thành phần câu hay câu với nhau. Nhưng tôi thấy nó có gì đó không ổn.
2. Ví dụ ''''Nhưng không phải cháu ạ'''' của tôi, như chị thấy đấy, nhưng không hề ''''''''nối'''''''' với cái gì trước nó cả, vì thực ra trưóc nó có từ hay thành phần câu hay câu nào đâu. Tìm những ví dụ kiểu này không khó khăn lắm. Chẳng hạn, bà vợ thấy ông chồng bê cái TV mới về liền nói: ''''''''Thế là mất hai tháng lương của tôi rồi''''''''. Lưu ý chị là ông chồng chưa mở miệng nói một từ nào đâu, tức là trước từ nối thế là chưa có ngôn ngữ. Như vậy thế là tương tự như nhưng ở trên có ''''''''nối'''''''' với cái gì đâu cơ chứ.
3. Chị nói ''''''''Từ nối là từ dùng để liên kết các thành phần câu, nhằm thể hiện một số mối quan hệ đặc biệt giữa các sự vật, sự việc miêu tả bởi những thành phần câu đó. Ví dụ như mối quan hệ nhân quả, mối quan hệ thứ tự, mối quan hệ tương hỗ, tương phản v.v...''''''''
Như vậy tôi có thể hiểu là nếu không dùng từ nối để ''''''''nối'''''''' thì sẽ không thể hiện được những mối ''''quan hệ đặc biệt'''', đúng không chị? Nếu vậy thì tôi e là không phải.
Thứ nhất, nói ''''quan hệ đặc biệt'''' tôi e không chuẩn lắm vì nói gợi cho chúng ta rằng có những ''quan hệ bình thường, không đặc biệt''. Và câu hỏi tiếp theo sẽ là: Những ''quan hệ không đặc biệt'' này được thể hiện bằng công cụ gì? Có dùng từ nối không?
Thứ hai, nhiều khi chúng ta chẳng cần dùng từ nối mà vẫn diễn đạt được ''''quan hệ đặc biệt''''.
Thứ ba, nhiệm vụ của ''''''''trường phái quan hệ'''''''', tôi xin tạm gọi như vậy, là xác định cho được một tập hợp đầy đủ thống nhất các mối quan hệ mà từ nối ''''''''diễn đạt'''''''' - điều này hiện nay chưa có: chưa đầy đủ và không thống nhất.
Thứ tư, nếu ta đi theo hướng này thì không biết sẽ giải thích ra sao những sự khác nhau rất tinh tế giữa những từ nối cùng nhóm ''''''''quan hệ tương phản'''''''' như: nhưng, còn, tuy nhiên, tuy vậy, mặc dù, ấy vậy mà (tất nhiên nếu chị đồng ý với tôi là những từ này đều là từ nối). Tôi đang trộm nghĩ những ''''''''quan hệ'''''''' kia chỉ là những dấu hiệu bề ngoài , cái vỏ của một cái gì đó khác sâu hơn.
Chị Vy đọc được tiếng Anh chứ? Mời chị đọc cái link này và cho ý kiến ạ.
http://ttvnol.com/english/291069.ttvn
Được yeungon sửa chữa / chuyển vào 23:07 ngày 25/04/2004

Vy trả lời có phần hơi vội vàng và chủ quan nên diễn đạt không được rõ. Ý của Vy là từ nối bao giờ cũng làm nhiệm vụ liên kết các thành phần của một câu ghép hay câu phức, thành phần đó có thể tường minh hay được hiểu ngầm. Trường hợp các thành phần được hiểu ngầm thì nó được cung cấp ý nghĩa bởi câu đứng trước nó, bởi văn cảnh hay tình huống ứng xử (trong văn nói). Xin bàn về hai ví dụ của anh, trong ví dụ thứ nhất:
"Nhưng không phải cháu ạ",
Vy xin dùng lại thành phần ẩn mà éu đã chỉ ra
"(Ông cứ tưởng thế) Nhưng không phải cháu ạ!"
Tương tự với ví dụ thứ hai
''''Thế là mất hai tháng lương của tôi rồi''''
Thì thành phần hiểu ngầm như sau
"(Ông mua cái này về), thế là mất hai tháng lương của tôi rồi''''
Rõ ràng một câu bình thường khi đứng độc lập thì luôn diễn tả được một sự vật, sự việc nào đó, nhưng các câu kể trên thì không. Nếu ta chỉ viết nó ra, mà không cung cấp thêm bất cứ thông tin nào về hoàn cảnh nói, viết thì chúng rất vô nghĩa. Đây là minh chứng rõ ràng nhất của việc một số thành phần câu bị lược bỏ và được gửi gắm trong ngữ cảnh. Anh yeungon chắc cũng không lạ gì những loại câu như vậy, nổi tiếng nhất trong các loại câu này là các câu cầu khiến, mà thành phần chính chủ ngữ luôn bị lược bỏ.
Tiếng Việt:
Đi đi!
Đừng đóng cửa sổ
Tiếng Anh
Go away!
Don''t close the windows
Trong những câu này, thành phần chính bị lược bỏ không phải vì nó đã được nêu ra trước đó, mà do nó được hiểu mặc nhiên từ ngữ cảnh.
Về "các mối quan hệ đặc biệt", có lẽ Vy dùng từ chưa được chuẩn, ý Vy là "các mối quan hệ nhất định" như quan hệ nhân quả, quan hệ tiếp diễn, quan hệ tương hỗ, tương phản v.v... Dĩ nhiên những mối quan hệ như vậy còn có thể được diễn tả bằng một số phương tiện ngôn ngữ khác ngoài từ nối.
Dĩ nhiên việc xác định rõ ràng và tuyệt đối những mối quan hệ đi kèm với các từ nối là khó khăn, chưa đầy đủ và chưa thống nhất theo như anh nói, nhưng dù sao hiện nay người ta cũng đã xác lập được những mối quan hệ thông dụng nhất. Còn đối với các ý nghĩa tinh tế ẩn sau các từ nối (như các từ nối mà anh đưa ra chẳng hạn), Vy nghĩ hiện nay còn phải nghiên cứu nhiều. Giả dụ có tồn tại một công trình nghiên cứu như vậy đi chăng nữa thì nó cũng không thể được nêu ra hoàn chỉnh trong khuôn khổ hạn hẹp của diễn đàn này.
Vy có đọc qua đường link mà anh cho và có ý kiến như sau: ý nghĩa của một từ nối chưa hẳn đã là duy nhất, trong những cấu trúc câu khác nhau, thậm chí ngữ cảnh khác nhau chúng có thể cho ý nghĩa khác nhau. Ví dụ như câu
"Nó nghèo còn không tham"
và
Tôi học tiếng Anh còn nó học tiếng Pháp
Ít nhất là có cấu trúc câu khác nhau, trong câu đầu, chủ ngữ của vế sau đã được lược bỏ, và được hiểu ngầm là cùng chủ ngữ với vế đầu, câu này chẳng qua là dạng rút gọn của
"Nó nghèo mà nó còn không tham"
Vy không cho rằng cấu trúc trên mang ý nghĩa tương hỗ mà là một dạng tương phản. Hơn nữa cấu trúc nói trên hoàn toàn khác với cấu trúc
"Tôi học tiếng Anh còn nó học tiếng Pháp"
Đây là một dạng cấu trúc liệt kê.
Dĩ nhiên, cách tiếp cận theo hướng quan hệ chỉ là một trong những cách tiếp cận. Có thể có cách tiếp cận khác, miễn là nó hợp lý. Vy không nghĩ rằng có sự đúng đắn tuyệt đối trong một môn học xã hội như ngôn ngữ học