Tục bốc mả.

Nếu tưởng tượng theo kiểu trên mạng về tàn sát tập thể thì chôn tập thể vào chung một lỗ. Bó tay thật!

Có lẽ mỗi nơi có tập tục khác nhau. Quê em thì người ta lại làm ban đêm. Phải xong trước khi mặt trời mọc. khi làm không được rọi thẳng đèn vào mặt người chết.
Còn cái việc làm bằng tay không hay bao tay thì cũng tùy người gan hay không thôi. Em cũng đi xem nhiều lẩn rồi, thực ra thì cũng chỉ là những mảnh xương còn lại chứ còn gì nữa đâu. có1 số trường hợp thịt không tan hết mà phải dùng dao thì nói thật là hơi sợ. gặp trường hợp đó thì cũng tùy nhà. có nhà lấp lại chờ 1 thời gian nữa. cũng có nhà thì dóc thịt bỏ đi lấy xương, ghê chết được.
Những người lấy xương thường là thuê. họ làm không sợ sót xương đâu vì đã chuyên nghiệp rồi. Với lại người ta cũng kiêng nếu còn sót thì người chết sẽ về đòi.

Có thể phong tục mỗi nơi mỗi khác. Nhưng thuyết âm dương được người Việt áp dụng rãi trong trong đời sống, cả trong lĩnh vực KH. Nhân đây mình kể câu chuyện để các bạn nghe chơi:
Ở Nam Bộ cũng có tục mở cửa mả cúng 49 ngày, 100 ngày, ngày giỗ đầu làm lớn, nhưng không có tục cải táng như ở Bắc Bộ. Ở Nam Bộ mở cửa mả xong là xây mộ luôn, theo quan niệm để người thân có "mồ yên mả đẹp". Còn ở MB sau 3 năm phải thay áo tức cải táng và tắm rửa tức rửa xương cốt bằng nước thơm trước khi chuyển đến nơi thường trú.
Cách đây khoảng 10 năm, đương kim chủ tịch xã VP huyện VG tỉnh HY không cải táng cha mình theo tập quán mà xây luôn mộ cha hoàng tráng theo kiểu phương Nam ngay trên nghĩa trang của xã do hắn làm Chủ tịch trông chẳng giống ai. Thế rồi đúng 3 năm sau vị chủ tịch xã ấy mất chức và bị bắt và đi tù án phạt cũng 3 năm. Chẳng biết việc xây mộ không cải táng ấy có liên quan gì với hắn không.

Bốc mả ư?. Đã dự khán vài trận, trong đó trực tiếp thao tác với cụ thân sinh. Mặc dù đây là phong tục của tổ tiên để lại, nhưng tớ thấy không nên duy trì vì mất vệ sinh và lãng phí quá. Mỗi người chết mất ngoéo 2 diện tích đất, mả vuông, sau đó là mả tròn. Thử hỏi 80 triệu người, mỗi vị chiếm mất 2 m2 thôi- sau 100 năm nữa con cháu chúng ta lấy đâu ra đất mà trồng cấy?

Đúng là tục bốc mộ chỉ mang ý nghĩa tín ngưỡng . Các cụ ở Mai Dịch có cần phải bốc đâu, toàn hầm bê tông.

Cái giả thuyết này rất hợp lý vì:
- Thứ nhất, trước khi Bắc thuộc, dân ta không có tục lệ bốc mả - cải táng - mà chôn 1 lần luôn. Một số di tích mộ thuyền khai quật được đều trước thời Bắc thuộc.
- Thứ hai, Thời Hán, người TQ chết ở ta, nên được chôn tạm bợ ở đất khách quê người, sau khi 3 năm - đủ thời gian phân huỷ hết xác/ hoặc 3 năm cũng là thời gian phục vụ ở Giao chỉ chăng? thì được bốc đem về phương Bắc. Phải chăng vì thế mà hầu hết các ngôi mộ đều có phương bắc - nam (đầu ngoảnh về phương bắc - đất mẹ )? Người Việt thấy thế cũng bắt chước làm theo thói quen văn minh của người Hán (vì đây là cách mà kẻ đô hộ - kẻ mạnh làm). Tục lệ này vẫn còn hầu hết ở vùng đồng bằng Bắc bộ và một phần các tỉnh phía Nam TQ.
- Thứ 3, Từ miền trung VN - không thuộc Giao chỉ- trở vào không có tục đó vì trước đây không bị ảnh hưởng của Bắc thuộc (người ta chôn 1 lần là xong). Đối với các cụ trong MD, các cụ không bị ảnh hưởng của truyền thống và thói quen của người Việt vì khi các cụ thác các cụ theo Các mác và Lê Nin... Nhưng vẫn còn năm dưới đất - cõi âm - Có những cụ còn bị phơi trên dương gian, mấy chục năm không được chôn, mặc dù chỗ nằm cũng ở độ âm so với mặt đất - hay là chôn 1 phần các bộ phận cơ thể? - ....
Được phuongak sửa chữa / chuyển vào 17:16 ngày 13/11/2007

Văn hoá Sa Huỳnh(trước thời bắc thuộc) cũng có tục cải táng bác ạ, tôi nghĩ văn hoá Sa huỳnh cũng có liên quan đến văn hoá Đông Sơn và khắp Đông Nam Á .
Mộ chum cải táng: rất phổ biến ở hải đảo và lục địa, phần lớn chum chứa di cốt cải táng của một cá thể, song cũng có trường hợp chứa di cốt của nhiều cá thể. Các di cốt này thường được bôi hay nhúng trong thổ hoàng. Trường hợp này gặp nhiều ở quần đảo Philippine hay Indonexia, gần đây phát hiện được ở khu mộ chum Cần Giờ và di tích Hòa Diêm (Cam Ranh, Khánh Hòa).
http://www.anviettoancau.net/html/nthau_mochum.htm

Trong số hàng trăm cụ được an táng vĩnh viễn ở Mai Dịch, thử kiểm lại xem có cụ nào con cháu gia đình được vẹn toàn xứng với công đức của các cụ để lại hay không? Đấy là chưa kể có cụ khi sống cũng vương vòng "hậu trường chính trị" đầy máu lửa, âm đức thương tổn khiến con cháu nhiều bề khốn đốn.
Tục cải tấng có thể nói là tục cổ truyền của người Việt. Từ phía Nam Trung Hoa trở về đến biên giới Giao chỉ xưa, là lãnh thổ của người Việt. Nên hiện nay chỉ còn một số nơi ở phía Nam Trung quốc và toàn bộ phía Bắc Việt Nam, từ đèo Hải Vân trở ra là còn giữ lệ cải táng. Người Trung quốc khi xưa không biết thế nào, nhưng nay thì cũng không còn giữ tục này, có lẽ họ vốn không phải là người sinh ra tục cải táng, và qua năm tháng bể dâu thay đổi, văn hoá Hán đã bị ảnh hưởng bởi các văn hoá phi cải táng khác từ phía Bắc, từ phía Tây dồn lại. Các bạn chú ý là người Ấn độ, người Mông cổ ... nói chung chết thì hoặc là đào sâu chôn chặt, hoặc là hoả táng rắc tro xuống sông Hằng ...
Tục cải táng có thể nói là sự thâm thuý tuyệt vời của các cụ nhà ta ngày xưa. Tôi đã từng được nghe một cụ đô tuỳ giải nghệ nói rằng sở dĩ phải cải táng vì dẫu là cha con ruột thịt, khi sống cũng chỉ thấy da thấy thịt, phải chờ khi chết đủ 3 năm cải táng mới thấy được cái cốt cái xương của nhau, đó là cái tình còn lại của những người đang sống dành cho người đã chết.
Mặt khác, khi còn sống thì người tha hương, khi chết ai cũng muốn mang mảnh xương tàn về với dòng họ tổ tiên. Việc bốc cốt là dành để quy tập đầy đủ những người trong cùng một dòng họ về quây quần với nhau, tạo điều kiện cho con cháu dễ khói hương chăm sóc.
Đi cùng với tập tục cải táng này là rất nhiều kỹ thuật, hay nói cách khác là phương thức bị truyền, từ việc kiểm tra xem đã có thể cải táng được hay chưa (bằng cách gọi hồn, nhờ thầy phong thuỷ đến kiểm tra khí trên huyệt hung táng ...) đến việc chọn nơi, chòn chỗ, chọn ngày, chọn giờ ... nhất nhất đều có quy định rõ ràng nhưng không phải ai cũng biết và không phải ai cũng làm được.
Thực tế cho thấy nếu con cháu muốn bốc mộ ông bà cha mẹ mà không thực hiện đúng các thủ tục cần thiết thì hoạ vô đơn chí. Còn nếy phớt lơ không cải táng ông bà thì cả dòng họ ấy lụn bại, chẳng cất đầu lên được.
Các cụ nói: "Sống về mồ về mả, chẳng ai sống vì cả bát cơm" ý là nhắc nhở con cháu phải giữ lấy cái tục lệ này.
Các cụ ngày xưa nói, chết đi thì phải chôn, lần chôn đầu là hung táng, khi đó thịt da phân rã, còn lại cốt xương. cốt xương là nơi để linh hồn có chỗ đi về ẩn náu. Hoà lẫn trong quan tài mục là xác thịt thối tha, linh hồn vì thế không thể siêu thoát. Cải táng là chờ cho thịt nát da tan, chọn ngày lành tháng tốt, lấy xương cốt rửa bằng nước vang để tẩy hết uế tạp, chọn nơi tốt để chôn chặt giữ bền, đấy mới chính là ngôi nhà thực sư của linh hồn.
Địa lý phong thuỷ thì nói: Huyệt là chỗ đặc biệt nơi thiên địa giao thoa, là nơi khí tốt tụ tập. Thế nhưng nơi có khí thì chưa có linh.
Cốt xương là tinh tuý của xác thân, người ta chết thì thịt nát nhưng xương không tan, nắm xương trắng là nơi để linh hồn trú ngụ, vậy nên cốt xương có Linh mà chưa có khí.
Tìm nơi huyệt kết để táng xương vào là làm cho Linh Khí kết hợp, tạo nên âm đức cho dòng họ.
Đấy chính là lý do tâm linh để tục cải táng giữ mãi trong nhân dân.
Và theo ý tôi, tục cải táng , việc nghiên cứu tục cải táng có thể sẽ giúp cho các nhà văn hoá hiểu sâu hơn về đời sống văn hoá tâm linh của người Việt.

Tây nó có cải táng dek đâu, chắc âm đức nó kém người Việt mình đấy?

Nếu bạn chỉ nhìn nhận những thành quả khoa học kỹ thuật của phương Tây và mức sống vượt trội của các nước Tây Âu mà có nhận xét như vừa nêu, thì xin phép không tranh luận, bởi có tranh luận với bạn cũng bằng thừa.
Đời sống văn hoá của phương trời Âu Tây đang phải gành chịu hậu quả của sự tuyệt đối hoá khoa học kỹ thuật, của phát triển kinh tế. Thiếu gì các ấn phẩm, các bài viết của những nhà nghiên cứu Âu - Mỹ đang lên tiếng ta thán về sự tha hoá trong phẩm chất con người ở các nước được coi là phát triển. Bạn chịu khó tìm đọc vậy. Và sẽ nhận thấy cái Đạo Người nó bị coi rẻ như thế nào ở cái nơi mà bạn đang sùng bái. Đó chính là do âm đức bị tổn thương đó.