Tuyển tập truyện ngắn hải ngoại

Duyên Anh
tên thật Vũ Mộng Long, bút hiệu khác: Thương Sinh. Sinh ngày 16 tháng 8 năm 1935 tại Thái Bình Bắc việt mất ngày 6 tháng 2 năm 1997 tại Paris, Pháp (nhằm ngày 29 tết)
tác phẩm:
Hoa Thiên Lý
Ðiệu Ru Nước Mắt
Luật Hè Phố
Thằng Vũ
Dấu Chân Sõi Ðá
Dzũng ÐaKao
Vết Hằn Trên Lưng Ngựa Hoang
Bồn Lừa
Ảo vọng Tuổi Trẻ
Gấu Rừng
Cỏ Non
Ngày Xưa Còn Bé
Nặng Nợ Giang Hồ
Mùa Thu
Con Suối ở Miền Ðông
Cầu Mơ
Ánh Lửa Ðêm Tù
Ánh Mắt Trông Theo
Thằng Côn
Trường Cũ
Tuổi 13
Nhà Tôi
Mơ Thành Người Quang Trung
Ðàn Bà
Chương Còm
Mặt Trời Nhỏ
Lứa Tuổi Thích Ô Mai
Giặc okê.
Con Sáo Của Em Tôi ( I )
Sau khi cha tôi mất, gia đình càng ngày càng túng bấn, một mình mẹ tôi không đủ sức nuôi nấng hai đứa con mồ côi nơi thành thị nên mẹ đưa hai anh em tôi trở về làng cũ . Bên nội xóa bỏ tên cha tôi trong gia phả vì cha tôi xé tờ khai sinh mà ông tôi cố tình điền tên tuổi người vợ cả vào chỗ tên tuổi mẹ tôi . Ông tôi muốn gạt mẹ khỏi cuộc đời cha tôi bấy giờ và cuộc đời tôi mai hậu. Việc ấy rất giản dị như ông đã xóa bỏ tên chú Nghị vì chú mê cô đào cải lương gia nhập ban hát, lang thang rày đây mai đó. Bên ngoại từ bỏ mẹ tôi ngay từ dạo mẹ có mang ba tháng vì mẹ trốn nhà, vượt luật lệ cổ truyền, theo cha tôi làm vợ lẽ. Thành thử lớn lên anh em tôi mù mịt cả ý niệm gia tộc. Mẹ tôi thường kể rằng trước khi lấy mẹ tôi, cha tôi đã có vợ . Người vợ ấy cha tôi không yêu thương, nên bốn năm liền bà tôi cứ hoài công mong bế cháu. Ông tôi buồn phiền, thở dài thườn thượt, ông nghĩ đến nghiệp chướng xa xôi nào, lúc này sự quả báo hiện hình khiến dù con gái. Thật vô phúc. Cha tôi đi vắng luôn luôn, cha năng ở nhà ông phó Nhị hầu hạ ông để hòng ông truyền hết ngón đàn thập lục.
Cha tôi phải giặt quần áo, đấm bóp chân tay hay kiếm rượu, đồ nhắm cho ông Phó, phục dịch ông đủ điều. Rốt cuộc ông Phó vẫn giữ lại đôi ngón sở trường, ông sợ dạy hết, mai mốt cha tôi giỏi hơn ông. Bởi vậy, tài nghệ của cha tôi chưa nổi bật, và chưa đủ thời giờ nghiên cứu âm nhạc quê hương thì cha tôi đã gặp mẹ tôi. Cuộc tình duyên này làm đảo lộn đời cha và ảnh hưởng rất nhiều đến anh em tôi sau này
Ông nội tôi biết chuyện tức sôi ruột, chửi bới cả gia đình nhà mẹ tôi. Tiếng dữ đồn tới xóm làng bên kia sông. Ông ngoại tôi đuổi mẹ tôi khỏi cửa. Bấy giờ mẹ tôi có mang tôi được ba tháng. Cha tôi lén lút gởi mẹ tôi nương náu nhờ người bà con xóm cuối thôn. Bà nội tôi thương con cả, lại nghe tin mẹ tôi có chửa nên bớt giận. Bà nội xin ông nội nhận mẹ tôi làm vợ lẽ cha tôi. Cuộc hôn nhân không giá thú. Việc tưởng vậy êm thắm. Ai ngờ ông ngoại tôi ***g lộn tìm bắt mẹ tôi, đánh đập mẹ tôi một trận tàn nhẫn. Tệ hơn nữa, ông ngoại tôi lại gọt hết tóc, bôi vôi trắng xóa đầu mẹ tôi rồi mới đoạn tình phụ tử. Mẹ tôi phải trùm khăn vuông kín mít ngót hai năm trời.
Mẹ về sống dưới gian nhà mái dột, vách bùn trát nham nhở bên cạnh chuồng trâu của đại gia đình họ Nguyễn nhà tôi. Suốt thời gian đèo bòng cái hình hài tôi, cái bọc đau khổ, mẹ tôi chịu đựng bao nhiêu điều tủi nhục. Hết người vợ cả hẹp hòi, ích kỷ của cha tôi hằn học ghen tuông, lại đến các cô tôi kiếm cớ sinh sự. Vợ cả cha tôi bảo mẹ tôi độn vải đầy bụng để đánh lừa ông tôi. Ông tôi nhiều bận chỉ mặt mẹ tôi dọa nạt rằng nếu đúng tháng mà không sinh nở thì sẽ tống cổ mẹ tôi đi. Chú Nghiêm thỉnh thoảng về thăm nhà cũng hạch sách mẹ tôi. Ông tôi quý chú Nghiêm lắm. Trong khi cha tôi mải đàn sáo, chú Nghị giang hồ phiêu bạt, chú khéo léo chiều ông tôi. Bởi thế chú Nghiêm được xuống tỉnh học, đỗ đạt giỏi giang. Chú khinh bỉ mẹ tôi, sự khinh bỉ chú học mót của đám dân trưởng giả thành phố. Mẹ tôi đau khổ trăm chiều, ngày làm quần quật như con vật, tối ôm bụng khóc một mình. Tội nghiệp mẹ tôi, tôi chả biết ví mẹ giống ai. Ðầy tớ nhà ông tôi còn sung sướng còn nói đùa nghịch, chứ mẹ tôi thì câm nín suốt ngày đêm. Cha tôi hy vọng mẹ tôi sinh con trai và đứa đầu lòng sẽ là nhịp cầu bắc qua những tâm hồn người bên nội với tâm hồn mẹ tôi. Chắc chắn mẹ tôi hết tủi cực.
Ðến ngày mẹ tôi trở dạ, ông tôi cất vội vàng túp lều nhỏ ở xó vườn, cạnh khóm chuối tiêu. Tôi cất tiếng khóc ban đầu nơi ấy, ở túp lều xó vườn, cạnh khóm chuối tiêu, cạnh những con người hà tiện tình thương mến. Vì đêm tôi mở mắt chào đời, cha tôi đi vắng nên cớ sự xảy ra như tôi đa nói đoạn đầu. Tuần lễ sau cha tôi về, cha nghiến răng xé nát tờ khai sinh rồi đưa mẹ con tôi xuống tỉnh ly. Tôi vĩnh biệt họ hàng bên nội bằng mấy tiếng "oe oe". Tôi lớn dần, lớn dần để thu vào tầm mắt non nớt hình ảnh cuộc đời cha tôi : hình ảnh gã nhạc công hậu trường sân khấu cải lương, hình ảnh ông lái thuốc bắc, hình ảnh ông thư ký sở tư, hình ảnh ông thợ chữa xe đạp và sau rốt là hình ảnh ông lang chế thuốc cao đơn hoàn tán. Mãi tới ngày cha tôi mất, tôi mới thù hằn những hình ảnh méo mó đọa đầy linh hồn cha tôi. Sao đời cha tôi nhiều hình ảnh thế? Và đời tôi nữa, hình ảnh thẫm nét nhất là một đêm mù mịt bên khóm chuối tiêu. Thế mà anh em tôi lại phải về quê ngoại. Tôi không hiểu tại sao mẹ tôi chịu nhục nhã, nương náu dưới túp nhà lá bỏ hoang vườn sau, trước đây ông bà ngoại dành riêng cho bọn thợ gặt mỗi vụ mùa. Mẹ tôi chỉ nghĩ đến anh em tôi. Trời ơi, tôi muốn khóc quá.
Ở đây, chúng tôi sống lủi thủi cô độc. Mẹ tôi dọn quán bán nước chè tươi, xôi chè, canh bún ngoài bến đò Ðồng - đức, bòn nhặt từng hào chỉ. Thường mẹ dậy sớm sửa soạn đồ hàng, cơm nước buổi sáng để anh em tôi ăn. Mẹ nắm thêm hai nắm nhỏ phòng trưa đói còn lót dạ tạm. Chập tối mẹ lần mò về nhóm bếp thổi cơm. Bữa nào hàng ế ẩm, mẹ con tôi ăn canh bún, ăn xôi chè thay cơm. Mẹ tôi luôn luôn vui vẻ dù thỉnh thoảng cậu mợ, dì bác tôi mỉa mai đủ điều. Họ nói những lời mà bây giờ tôi hãy còn nhớ. Tôi không thể tưởng tượng nỗi tê tái nghiến nát cõi lòng mẹ khi bà ngoại gọi mà là "đồ đĩ", bác tôi bảo mẹ là "con lăng loàn" và mợ tôi nói bâng quơ "cóc chết ba năm quay đầu về núi". Tôi thấy mẹ tôi cúi đầu lẳng lặng, nước mắt nhỏ giọt trên mái tóc em tôi, thì tôi đoán rằng mẹ buồn. Hồi ấy, tuy tôi bó bỏng nhưng tôi đã biết xét đoán những con mắt soi mói, những lời tiếng bấc chì, những bộ mặt ích kỷ của mọi người họ hàng bên ngoại. Tôi thương mẹ. Tôi thương em gái tôi hơn, chưa được hưởng sung sướng thì cha vội lìa đời. Tôi hằng mơ ước một mai khôn lớn, tôi sẽ kiếm tiền nuôi mẹ, sẽ tậu nhà ở tỉnh, mẹ tôi thôi bán hàng, em tôi cắp sách đi học. Nghĩ vậy tôi thèm đọc sách lắm. Khốn nỗi mẹ tôi nghèo cực, lấy tiền đâu mà mua. Tôi đành học ôn mớ sách cũ nát và dạy em tôi từng trang, từng đoạn dè sẻn, sợ hết chữ.
Ðám con cái cậu mợ tôi vào hùa cha mẹ chúng bắt nạt anh em tôi. Hễ em tôi hở ra món đồ chơi nào là chúng nó tìm cách ăn cắp. Tôi đòi, chúng xúm nhau đánh đập tôi sưng tím cả mặt mày. Em tôi khóc, mẹ tôi thở dài đau đớn. Dần dần cuộc sống quen nếp. Anh em tôi biết thân phận, bắt chước mẹ tôi, tập nhịn nhục, tập nghiến răng và hy vọng. Anh em tôi đùa nghịch với nhau, chẳng dám lai vãng đến thềm nhà ông bà ngoại.
Lovetolive[/size=18]

Tôi hay bắt dế, bắt chuồn chuồn, bắt công cống cho em tôi chơi. Bạn bè của chúng tôi có chừng chỉ có con chim chích chòe sáng nào cũng đậu trên cành soan ca hát líu lo rồi tung cánh bay xa tìm mồi. Em tôi thích chim. Tôi vụng về, không trèo cao được. Tôi hẹn sẽ bắt tặng em tôi một con sáo khi mùa xuân sang.
Mùa xuân, hoa soan vườn nhà nở nhiều, mầu tím dịu mắt. Mẹ tôi nói hoa soan nở chỉ tổ đuổi muỗi mệt xác. Cùng lượt hoa soan khoe sắc, sáo trên rừng đổ xô xuống đồng bằng hàng đám, cơ man. Em tôi nhìn những con sao đen, lông muôn muốt, viền mắt vàng vàng, ra chiều thèm ước. Tôi theo bọn trẻ con bến đò, lấy rổ rách, vất cạp rồi buộc lại tựa hình cái đó đơm tép. Xong, tôi bó manh chiếu bên ngoài bịt chặt một đầu, còn đầu kia để ngỏ cho sáo ra vào. Tôi buộc tổ sáo trên cành sung thấp nhất. Hai hôm sau vợ chồng nhà sáo bắt đầu tha rác về tổ của anh em tôi. Chúng tôi hoan hỉ đợi chờ. Em tôi chưa chi đã vọi lo cái ***g nhốt con sáo. Tôi bảo em tôi phải mong ba tháng. Em tôi sốt ruột. Ngày nào cũng hỏi thăm sáo. Mẹ mắng em, em dỗi bỏ cơm. Tôi dỗ dành em mới chịu ăn.
Ít lâu sau tôi trèo lên thăm tổ. Tôi thò tay tận phía trong và biết sáo đẻ bốn trứng. Tôi lôi ra xem. Trứng sáo to bằng ngón tay cái của tôi, màu xanh xanh vân vân đẹp quá. Tôi kể chuyện em nghe. Em nhẩy reo ầm ỹ. Mẹ tôi dọa rằng :
- Rắn ưa tìm tổ chim ăn trứng. Con liệu hồn, nó cắn thì chết.
Tôi phát run, thề sẽ chừa thói liều lĩnh nguy hiểm. Nhưng em tôi muối coi trứng sáo, em cứ nằn nì đem xuống một trứng. Tôi đành mạo hiểm lần nữa. Lúc tôi đang lúi húi trước cửa sổ thì vợ chồng đôi sáo bay về. Chúng nó lượn trên đầu tôi, kêu inh ỏi. Tôi bỏ trứng vào túi áo, tụt xuống, sướt cả tay, máu chảy đầm đìa. Em tôi thỏa mãn sự tò mò, em trông tôi, thương hại. Tôi an ủi em và trả lại trứng cho sáo.
Tối hôm ấy mẹ tôi đánh tôi hai roi tội không vâng lời. Mẹ nói :
- Còn trèo nữa, sáo sẽ bỏ tổ.
Anh em tôi lo ngại ngủ chẳng ngon giấc. Ngày tháng mùa xuân trôi vùn vụt. Một buổi sáng anh em tôi nghe rõ tiếng sáo con kêu trong tổ, em tôi hỏi :
- Anh ơi! Sáo con có bú mẹ không?
Tôi vuốt tóc em dịu dàng trả lời :
- Em bú mẹ chứ sáo nào bú mẹ
Em ngây thơ :
- Thế làm sao nó lớn được?
- À sáo mẹ mớm mồi.
- Sáo bố làm gì hở anh?
- Sáo bố đứng canh. Em nhìn thì biết. Kia kìa, trên cành cây gần tổ. Khi sáo mẹ mớm mồi cho các con, cũng như khi ấp trứng, sáo bố bao giờ cũng lởn vởn ngoài tổ em ạ!
Tôi giảng nghĩa thế vì tôi nghe lỏm bọn trẻ con ngoài bến đò. Em tôi ngạc nhiên, ngây người đứng ngắm. Lát lâu em mỉm cười nũng nịu :
- Sáo con ngủ, sáo mẹ có ru không anh?
- Chắc có.
- Anh biết à?
- Thì anh đoán, chim cũng như người vậy em ạ!
- Mẹ ru em bằng bài "Con cò mà đi ăn đêm", sáo ru con bằng bài gì hở anh?
- Anh chịu, chả biết được.
- Giá sáo là người để em hỏi nó chắc thích lắm anh nhỉ?
- Ừ.
Ðám con cái ngỗ nghịch của cậu mợ tôi đã thấy chỗ tôi buộc tổ sáo. Tôi tức' sôi ruột, tức muốn đốt nhà chúng nó. Chúng nó rình mò làm tôi không thể ra bến đò trông hàng giùm mẹ tôi những lúc đông khách. Anh em tôi thay phiên nhau canh gác. Mẹ tôi khuyên tôi nên chia sáo cho chúng nó. Tôi miễn cưỡng phải rỡ tổ đáng lẽ chờ vài hôm nữa sáo con già dặn hơn. Hôm tôi bắt sáo con, vợ chồng sáo bay lượn kêu thảm não. Sáo mẹ sà xuống sát đâu tôi như thể nó sắp mổ mắt tôi. Chẳng trách cha tôi xé tờ khai sinh, mẹ tôi chịu vất vả, khổ sở. Mẹ tôi mua giỏ bắt cua để tôi nhốt sáo. Cậu mợ tôi chọn lựa ba con đẹp, lớn ; phần tôi là con sáo đẹt, bé nhỏ, xấu xí nhất đàn. Tôi buồn, khóc mấy đêm ròng. Làm sao tôi nhớ hết mọi chi tiết vụn vặt cái hôm ông cậu bà mợ tôi chia sáo? Cậu tôi bóp con sáo xấu số của tôi khiến cho nó há mỏ ra. Em tôi run rây chỉ sợ nó chết? Mợ tôi bảo :
- Bọn mày nuôi sáo làm quái gì, cơm còn không đủ ăn lại có cơm thừa nuôi sáo.
Tôi cáu tiết cãi lại :
- Sáo ăn cào cào chứ cần gì cơm gạo.
Cậu tôi chẳng nể nang gì mẹ tôi cả, cậu chúi đầu tôi một cái thật mạnh. Tôi lao đao xuýt ngã. Cậu mắng mỏ :
- Ðồ chết cha, đồ con hoang có khác. Anh em mày lớn lên thì thành đồ ăn cắp!
Tôi nín lặng, em tôi chạy vào ôm lấy mẹ. Và cả tôi cũng lủi thủi cầm con sáo vừa đi vừa khóc. Tiếng khóc của em tôi, em tôi rõ ràng hơn. Mẹ tôi thương anh em tôi, mẹ bỏ bán hàng nửa buổi đan cái làn mắt thưa. Mẹ bảo nhốt sáo vào đấy rồi treo lên cây, sáo mẹ luyến con sẽ mớm mồi, như vậy sáo chóng lớn.
Tôi nghe mẹ. Quả con sáo của anh em tôi được sáo mẹ chăm lo chu đáo. Ðám con cái của cậu mợ tôi ghen ghét. Chúng nó chăm chăm đòi bắn đôi sáo già. Tôi chỉ ngại nhỡ chúng bắn sáo của tôi. Bọn ranh con mất dạy, ích kỷ bắn súng cao su không trúng, chúng nó nhờ người thổi ống xì đồng. Buổi sáng hôm cái gã mắt chột rình rập ngoài vườn, anh em tôi lo cuống quýt. Em tôi nhìn sâu chim đủ loại : chào mào, chích chòe, liếu tiếu lủng lẳng trên vai hắn, em nói nhỏ :
- Khéo nó bắn chết sáo mất anh ạ!
Tôi run run trả lời em :
- Ðừng sợ em ơi! Mắt nó chột bắn chả tin đâu.
Nhưng đôi sáo già đi kiếm mồi đã về. Tim anh em tôi đập mạnh. Tôi rõi mắt lên cành sung chờ đợi. Sáo bố đậu cách cái làn khá xa, sáo mẹ mon men lại gần mớm mồi. Trong lúc đó, viên đạn đất oan nghiệt từ ống xì đồng thổi phụt ra. Sáo bố trúng đạn rơi xuống ao. Em tôi giật nẩy mình kêu lớn :
- Chết em rồi!
Tôi cảm thấy như viên đạn trúng đầu tôi. Con sáo bố đã chết. Sáo mẹ bay lượn, rỉa rói ai oán hàng giờ. Em tôi ứa nước mắt :
- Sáo của anh em mình mất bố rồi nó sẽ khổ lắm anh nhỉ?
Câu nói khiến lòng tôi se lại. Tôi nhớ cha tôi. Phải chi cha tôi còn sống thì anh em tôi đâu khổ sở thế này. Sáo mẹ thỉnh thoảng bay tới, nó chỉ dám sà vội qua cái làn, có khi sáo con chưa kịp há mỏ, mồi đã rơi mất. Sáo mẹ sợ sệt tất cả. Tôi chạnh nghĩ đến mẹ tôi mà buồn vời vợi.
Lovetolive[/size=18]

Em tôi lo cho sáo con, đòi mang xuống. Tự đấy sáo mẹ không trở lại nữa. Có lẽ nó đã chết vì cô độc hay đã về rừng. Chúng tôi nuôi sáo bằng chuối. Dần dần sáo lớn, tôi ra đồng đập cào cào lấy mồi nuôi sáo. Tội nghiệp sáo con côi cút, đêm ngày âm thầm chui rúc trong cái giỏ cua. Em tôi đang phân vân không hiểu mai kia sáo lớn nhốt vào đâu. Ước gì có cái ***g tre, chúng tôi mơ ước song mẹ tôi không thừa tiền chiều chuộng con.
Giữa lúc đó thì chú Nghị đến thăm mẹ tôi. Họ hàng bên nội nhà tôi chỉ chú Nghị là kẻ có lòng. Bao nhiêu năm tháng qua rồi, từ ngày tôi sinh ra đời tới bây giờ, chú luôn luôn an ủi, giúp đỡ mẹ tôi. Tuy chú nghèo, tôi thường nghĩ giang hồ phiêu bạt như chú, giầu sao được. Chú Nghị tốt lắm, chú bên vực mẹ tôi thuở mẹ tôi bị cả gia đình chồng xúm vào cấu xé, đay nghiến chỉ vì mẹ tôi thương yêu cha tôi quá đến nỗi mẹ bằng lòng lấy cha tôi không cần giá thú. Hôm đưa xác cha tôi tới nghĩa địa, tôi thấy chú khóc nức nở khi những tảng đất phủ kín dần chiếc quan tài bằng gỗ mộc. Tôi còn đủ trí nhớ để hình dung ra bộ mặt khắc khổ phong sương của chú Nghị. Và hình dung ra thì tôi lại ghét cay đắng ông bà nội, các cô các chú tôi, nhất là người vợ cả ích kỷ của cha tôi.
Dạo cha tôi ở Hà - nội, ban tuồng chú Nghị sau nhiều chuyến lang thang dọc. đường gió bụi, trở về trình diễn tại thành phố này. Chú dành ghế cho cha mẹ tôi xem tuồng liên miên. Mỗi buổi tan hát, chú dẫn đi ăn mì. Khi rảnh rang, chú dắt tôi tới vườn Bách - thú xem xiếc hoặc dạo mát loanh quanh trong công viên rồi ra ngồi ăn bánh tôm trên đường Cổ - ngư bên hồn Trúc - bạch. Mỗi phố tôi qua, chú dạy tôi cách trông chừng hai đường xe cộ lưu thông. Vì chú cháu tôi hay thơ thẩn buổi sáng, chú bảo tôi thở hít mạnh, chú giữ lưng tôi ngay thẳng tựa người lính tập đứng nghiêm. Tôi yếu đuối, chắn chắn sự yếu đuối ảnh hưởng phần nào những ngày mẹ tôi mang thai tôi, tâm hồn mẹ bị dằn vặt, thôi thúc thời gian đó. Huệ, Lê - Lợi, Lý - Thường - Kiệt, câu kết luận của chú bao giờ cũng hàm đầy ý khuyến khích :
- Cháu gắng lên, mai mốt cháu sẽ giỏi, cháu sẽ hãnh diện làm con của cha mẹ cháu.
Tôi không nghe chú nói tới quãng đời luân lạc chim nổi của một kép hát. Sau này vợ chú bỏ chú lấy người khác, chú nghiện rượu và thù hằn tất cả. Tôi không biết tại sao chú hay giấu điếm sự uẩn ức mà đáng lẽ nói được thì chú bớt giận dữ kẻ khác trên đời. Nhưng, ngay trong những cơn điên tàn bạo, chú tôi rất h iền hòa với mẹ tôi. Tôi nhớ dạo gia đình tôi sống ở ngoại ô Khâm - thiên, nhà tôi phải đi qua cái ngõ hẹp bẩn thỉu. Một buổi tối, tôi đang cắm cổ bước, vì tôi sợ ma, thình lình chú Nghị nấp sau đám giậu kêu "ú a ú ớ" cơ hồ tiếng ma quỷ giận hờn rồi xô ra chắn lối. Chú muốn dọa tôi nên chú chơi thế. Song lúc ấy tôi không thèm hiểu. Trong khoảnh khắc, đầu óc tôi tràn ngập sợ hãi, khích động. Tôi cáu tiết đá chú nột cái thật mạnh. Tôi mới lên mười nhưng tôi mang giầy, trong cơn tức giận tôi đá mạnh kinh khủng và cái đá làm sước ống chân chú Nghị. Máu chảy ròng ròng, chú đau đớn, rên nhè nhẹ rồi ngẩng lên mỉm cười. Chú ôm tôi xin lỗi. Tôi khóc thương chú khiến chú rớt nước mắt. Chú Nghị mang vết sẹo trên da tháng năm nối tiếp. Thỉnh thoảng vui vẻ, chú kéo ống quần khoe vết sẹo. Anh em tôi lại sà vào lòng chú nũng nịu.
Ngày mẹ tôi dìu anh em tôi về quê ngoại, chú phiêu bạt mãi tận Sài - gòn. Thành thử chúng tôi trống rỗng buồn tẻ. Không ai bênh vực an ủi anh em tôi. Nay tự nhiên chú Nghị đến, hỏi chi anh em tôi không vui mừng sung sướng. Bên ngoại vẫn thù bên nội vì ngày mẹ tôi trốn nhà theo cha, ông nội cứ gọi tên ông ngoại chửi bới, trách móc. Lúc này chú Nghị có mặt ở đây, tôi thấy chú nhét bông đầy tai và đeo kính râm suốt ngày. Chú mua cho tôi vô số sách đẹp. Chú dạy anh em tôi học. Tôi thích chú Nghị nói chuyện lịch sử. Em tôi thì bận tâm về con sáo nhỏ. Em khóc khi chú dạy tôi toán pháp. Chú hỏi em tại sao, em bảo ước' gì có cái ***g như bọn anh chị em con cậu con bác tôi. Chú Nghị vuốt tóc em, chú tháo cặp kính, mắt chú đỏ ngầu, chú thẫn thờ giây lát rồi ghé tai em tôi thầm thì. Em tôi nhảy lên reo múa. Mấy hôm sau, chú bỏ việc dạy học, ngồi cặm cụi vót tre đan ***g. Ba bốn ngày liền chú mới đang xong. Cái ***g sáo của em tôi đẹp chả thua gì ***g bán ngoài bến đò. Chú làm chiếc thang ngang lấy chỗ cho sáo đậu, chú buộc cóng đựng nước và cóng chưa có gạo, nước. Con sáo được nuôi trong ***g ra bỏ đi. Mẹ tôi giữ thế nào cũng chẳng nổi. Tôi hết hy vọng học chú. Hôm chú mới đến, chú hứa chú ở lâu, chú nói dối anh em tôi. Chú Nghị ra đi, ít tháng sau được tin chú chết, mẹ con tôi buồn não nuột. Từ đó, sớm chiều anh em tôi đành tâm sự với con sáo.
Tôi ra đồng đập cào cào, châu chấu làm mồi cho sáo ăn. Em tôi thích đút chuối cho sáo. Em cắn miếng chuối nhỏ, xâu vào đầu cây tăm. Em thổi sao miệng, chú sáo đói kêu "khách khách" trả lời rồi há mỏ ra đợi em tôi mớm ăn. Em còn cho sáo ăn thịt nữa. Những buổi trời ấm áp, em tôi tắm sáo, rửa ***g. Nhìn sáo phơi mình dưới ánh nắng, mắt em tôi bừng lên những tia sung sướng, hy vọng. Em hay thả sáo tự do nhởn nhơ khỏi ***g. Em đi trước, sáo theo sau tựa hồ đôi bạn côi cút thương yêu nhau. Con sáo của em khôn lắm, nó thường "làm nũng" em lúc em cho nó ăn. Nó nhảy lên cánh tay em rồi bậy trắng lòe áo. Em thích ôm sáo trong lòng đôi bàn tay hoặc để nó đậu trên vai rất âu yếm. Bữa nào sáo ăn ít, em sợ sáo ốm, sáo chết, em buồn có khi em khóc. Nhiều đêm trời mưa bão, em ngủ không yên, thức giấc là hỏi chuyện sáo.
Ngày tháng trôi qua, con sáo của em tôi thay hình đổi dạng. Bộ lông đen mượt, nó nhẩy nhót luôn chân. Nó đã biết mổ gạo. Như thế anh em tôi khỏ cần lo cào cào, châu chấu, chuối, thịt nữa. Mẹ tôi bảo bóc lưỡi sáo vài lần thì nó mới nói được. Em tôi sợ sáo đau nên ngần ngừ. Nghe ai mách rằng cho sáo uống nước cua kẻo nó "sốt rét", em tôi định làm, song mẹ tôi mắng :
- Sáo đẻ ở đồng bằng thì ngã nước cái gì, chỉ vẽ chuyện.
Thế rồi anh em tôi cũng phải nhờ mẹ tôi bóc lưỡi sáo. Con sáo xấu xí út ít không ngờ đẹp quá. Bọn trẻ gạ gẫm mua, anh em tôi từ chối. Chúng nó tức giận bèn mang con mèo già hung ác tới dọa nạt. Anh em tôi thay phiên gác sáo.
Bây giờ con sáo tập hót. Mắt nó còn viền vàng xinh đáo để. Thỉnh thoảng vắng người nó líu lo đôi tiếng. Hễ có người thì nó câm tiếng. Em tôi cho rằng nó xấu hổ. Một buổi trưa anh em tôi đang thiu thiu ngủ bỗng nghe con sáo kêu hoảng hốt. Em tôi vùng dậy, thấy ở thềm nhà gã mèo hung ác đứng gầm gừ nhìn lên. Em vác guốc ném trúng mèo, nó co đuôi chạy mất. Chúng tôi lo sợ. Mẹ tôi bắt mang ***g sáo ra ngoài hàng, tối mang về.
Khách hàng ghé quán mẹ tôi, họ dạy anh em tôi cách tập sáo nói. Họ bóc hộ lưỡi rồi họ che kín mít ***g. Quả nhiên sáo không nhìn rõ ai, hót líu lo. Giọng nó trong vắt mà buồn làm sao. Trưa hè ở bến đò vắng vẻ, tiếng nó gợi cho anh em tôi bao nỗi nhớ nhung thương tiếc. Tôi lại nhớ chú Nghị, nhớ cha tôi. Dần dần em tôi dạy nó nói. Bài học vỡ lòng để sáo nói tiếng người là :
- "Sáo dạ, sáo dạ, nhà có khách".
Em tôi kiên nhẫn dạy sáo, mãi rồi con sáo côi cút của em tôi nói được. Em ngây thơ lắm, em dạy cả sáo hát, dạy nói những lời hết sức tha thiết :
-"Sáo nhớ mẹ, sáo khóc ".
Con sáo dường như hiểu nỗi lòng của em tôi nên cố gắng. Khi em hát, sáo hót và nói "Sáo nhớ mẹ..." Càng ngày sáo hót càng hay. Thấy là lạ, ông ngoại tôi xuống chơi nhà tôi nghe sáo nói. Việc này quá sự tưởng tượng của mẹ tôi. Từ ngày gia đình tôi về nương náu ở đây có khi nào ông ngoại tôi thèm thăm hỏi. Ông thích con sáo, ông đòi mượn. Em tôi lăn ra khóc' từ chối. Sau hôm ấy, ông ngoại ghét anh em tôi hơn.
Ở bến đồ, vô khối người muốn mua, họ trả một trăm đồng nhưng em không bán. Mẹ tôi khuyên em nên bán vì trăm bạc sẽ may được cho hai anh em tôi mỗi đứa hai bộ quần áo diện tết. Em tôi không cần quần áo, nếu mẹ bán sáo thì em tôi sẽ nhịn đói đến chết. Cuối cùng mẹ chiều em. Anh em tôi có con sáo nên bớt cô độc. Trẻ con hàng xóm năng lui tới nhà tôi trừ bọn anh em họ độc ác của tôi. Trong quãng đời thơ ấu **** tủi, anh em tôi thèm thuồng đủ thứ. May mắn mẹ đưa anh em tôi về quê chứ ở lại Hà - nội thì anh em tôi còn khổ sở dường nào. Ðiều chắc chắn là em tôi không có con sáo để trút nỗi niềm. Em tôi ưa ngồi một mình nói chuyện với sáo. Em tôi kể nỗi hiu quạnh của em làm như sáo hiểu nổi. Em hỏi sáo :
- Mất bố mẹ sáo có khổ không?
Rồi em nói tiếp :
- Khổ ư? tội nghiệp nhỉ , bé bỏng thì chỉ bị bắt nạt thôi sáo ạ! Sáo đừng khóc nhé! À sáo ăn no chóng lớn, chớ bỏ bữa, gầy còm rồi chết thì tôi buồn đấy sáo ạ! Chả ai chơi thân với người nghèo như mình đâu.
Con sáo đôi khi vô tình buột miệng :
- "Sáo nhớ mẹ sáo khóc"
Em tôi dỗ dành :
Lovetolive[/size=18]

Ừ, sáo nhớ mẹ, tôi cũng nhớ cha. Sáo khóc à, thì khóc đi...
Tôi nằm nghe, nước mắt trào ra cay đắng. Dạo ấy tôi mới chỉ mười ba tuổi, em tôi tám tuổi. Nhưng tôi sớm tiếp nhận nỗi u sầu vào tâm hồn. Và bao nỗi niềm tủi nhục thay phiên hất hủi mẹ con tôi nên tôi đã khôn ngoan, đã biết khinh bỉ họ hàng bên nội bên ngoại trừ chú Nghị.
Cuộc đời đọa đầy tôi ngay ở cái tuổi đáng được hưởng hạnh phúc, sung sướng. Thành ra nếu có ai nghi ngờ, tôi vẫn nói rằng suốt thời thơ ấu của tôi, tôi không biết trông trăng trông sao, không biết bẻ hoa bắt **** mà chỉ biết be bờ ruộng đơm đó kiếm tép để ăn, ăn thừa thì mẹ tôi đem ra bến đò bán. Cùng tuổi tôi, đám con cái của cậu MỢ tôi còn vòi vĩnh cha mẹ, ngu ngơ chả hiểu gì. Thế mà tôi hiểu cách rang cám cho thơm, cắt màn cũ khâu thành vó, vót tre thành giọng, cất vó tôm. Tôi hiểu cách cưa ống nứa, đan hom đào giun xào với lá bòng thả ống lươn. Tôi hiểu cách đan rọ cá rô, ngâm thóc vào nước gạo cho thối nhử đàn cá. Tôi hiểu nhiều lắm, hiểu cả những lời bóng gió, mỉa mai của thiên hạ để sau này bước xuống cuộc đời đem tâm sự của một con chim hụt mũi tên.
Mẹ tôi ví tôi như trái chín rấm. Tôi tưởng tôi là trái chín hoang. Vì trừ trái chín cây không thèm kể đến, trái chín rấm còn được người ta xếp vào lò hay bỏ vào vựa, vào chum, người ta nhét vào đầy lá soan cho mau chín chứ đời tôi, đời anh em tôi nhất định là hai trái chín hoang. Ngày nào đó, người ta thấy hai trái xanh quá, xấu xí quá, người ta ném vô bụi giậu. Mưa, nắng, gió bão tới tấp, chịu đựng nổi thì trái chín. Tôi biết tôi chịu đựng nổi bởi vì ngoài họ hàng bên nội bên ngoại còn mẹ tôi, còn chú Nghị. Ngoài đám con cái cậu mợ tôi hay bắt nạt, hếp đáp anh em tôi còn bọn trẻ con ở bến đò Ðồng - đức dạy tôi buộc tổ sáo... Và mai mốt tôi sẽ chín, chín chẳng để trả thù ai đâu, nhưng chín để kể lại chuỗi ngày tháng anh em tôi nuôi con sáo.
Con sáo là niềm an ủi duy nhất, là niều kiêu hãnh duy nhất của anh em tôi. Trong khi chung quanh tôi, trẻ con nhà giầu nuôi sáo bằng ***g son, cóng sứ, thức ăn thì gạo trộn lòng đỏ trứng gà, nước uống thì pha sôm nhị hồng, sáo của chúng nó vẫn chết. Anh em tôi nuôi sáo chỉ có gạo trắng, nước lã, ***g tre mà sáo hót lại hót hay, sáo nói lại nói giỏi. Tưởng con sáo cũng nên kiêu hãnh. Với tình thương mến của anh em tôi, với cái ***g do chú Nghị đan, nó đã thành con sáo quý khác cả những sáo quý nhất trên đời.
Tính ra anh em tôi nuôi sáo dã lâu. Năm ngoái mẹ tôi buôn bán phát tài, tết nhất cũng đủ bánh trái, thịt ăn mấy ngày. Anh em tôi mỗi đứa có bồ quần áo mới , có tiền xu, tiền hào chơi đáo, chơi cò quay, có tranh con lợn treo tường, có long đình, tượng bụt chơi làm đình làm chùa. Giá nghe mẹ bán con sáo thì tiếc chừng nào. Năm nay hàng quán ế ẩm. Suốt mùa đông mưa lê thê, bến đò vắng khách. Mẹ tôi lại đau yếu luôn luôn, phải nghỉ ở nhà. Con sáo cùng chung nỗi buồn, biếng ca hót lười bay nhảy, nó quên cả lải nhải mấy câu nói em tôi dạy thuộc lòng.
Trời cuối tháng chạp mưa phùn rả rích. Gió bấc thổi vù vù. Rét thấu xương. Anh em tôi co ro trong ổ rơm, ***g sáo đặt bên cạnh. Mẹ tôi lại sốt từ hôm ông Táo lên chầu trời. Ba hôm nữa tết rồi mà mẹ vẫn nằm rên rỉ. Tôi lo ngại quá, tâm hồn thờ thẫn.
Em tôi sốt ruột vì trời mưa. Nhà chỉ còn gạo, mẹ tôi chưa sắm sửa đồ cúng. Gà vịt cũng chưa mua. Cho đến tối ba mươi, mẹ tôi lên cơn sốt nặng. Mẹ tôi rên hừ hừ. Ðắp hai cái chăn, hai cái chiếu, mẹ vẫn còn rét. Anh em tôi ôm nhau khóc thút thít. Em hỏi những câu quái gở khiến tôi rùng mình.
- Anh ơi! liệu mẹ có chết không?
- Không, mẹ phải sống nuôi anh em mình thành người chứ.
- Sao mãi mẹ chải khỏi gì cả?
- Tại trời mưa lạnh, tạnh nắng là mẹ khỏi, em đừng lo.
Tôi nói dối em tôi tại mưa lạnh, thực ra mẹ tôi chẳng uống thuốc men gì cả. Con nhà nghèo, ốm no bò dạy. Tôi thường bị sổ mũi, ho mà có cần mời thầy lang đâu. Nằm vài bữa, trở dậy lại khỏe như cũ. Tôi tin thế nên đỡ lo.
- Dạo cha còn sống mẹ có ốm nặng không anh?
- Anh chả nhớ rõ.
Trưa nay, em ngủ nằm mơ thấy cha, em nhớ cha quá, ước gì cha sống lại...
Em tôi khóc to hơn. Tôi ôm em vào lòng, thương mến. Bên ngoài trời còn mưa lai rai. Ðêm cuối năm mù mịt. Anh em tôi lo lắng không dám ngủ. Lúc mẹ tung chăn chiếu, anh em tôi nhảy bổ vào ôm mẹ. Hơi nóng và mồi hôi sau cơn sốt thoát ra sưởi ấm anh em tôi giữa đêm trừ tịch. Mẹ tôi vuốt tóc em.
- Mai, ngủ thôi chứ con, mai dậy sớm mẹ mừng tuổi tiền mua pháo tép.
Em tôi nũng nịu :
- Con mua pháo ống lệnh cơ!
- Ừ thì mua pháo ống lệnh.
- Mới lại cái gương cho con sáo nó soi.
- Gớm cô ả vòi vĩnh mãi.
Mẹ tôi chiều con, mẹ nói hơi nhiều, giọng mẹ mệt nhọc. Tôi định hỏi mẹ cái gì, nhưng thương mẹ lại nghĩ không ra. Anh em tôi tắt đèn đi ngủ.
Sáng mồng một tôi dậy sớm. Em tôi ngủ mê mệt, tôi đắp thêm chiếu cho em ấm áp ngủ lâu. Mẹ tôi hình như đã đỡ. Mẹ nhìn em tôi, lắc đầu ái ngại. Dưới ngọn đèn lù mù, tôi thấy nước mắt mẹ tôi lăn tăn trên gò má xanh xao, khắc khổ. Mẹ tôi nói nhỏ :
- Hữu này, mẹ dặn con nghe nhé! Hôm nay đừng lởn vởn ngoài ngõ, đừng lấy tiền của ai cho.
Mẹ tôi dặn tôi bằng thừa. Cậu mợ tôi dạy tôi nhiều bài học độc ác, giả đạo đức quá rồi, tôi thèm thuồng gì mà ngửa tay ra để người ta nhổ bọt vào. Nhưng tôi phải đáp :
- Vâng ạ!
Giọng mẹ tôi đứt từng câu ngắn :
- Tại mẹ ốm... thành thử... tết này nhà mình... thiếu cỗ. Con nhớ... thắp hương... bàn thờ cha con nhé! Con lớn rồi, chả cần, chứ em con, ngày tết... không được miếng thịt...
Mẹ tôi bỏ lửng câu nói, ôm mặt khóc tấm tức. Tôi bỏ ra ngoài sân. Trời lạnh hẳn. Phía nhà trên, gia đình ông ngoại đang giết gà, vo gạo, thổi xôi... Chiều qua nhà ông mổ lợn. Tôi muốn lên chầu chực để may ra ông thương hại thí cho một miếng về ăn tết. Song tôi nhớ tới chú Nghị, tới những bài học làm người chú dạy tôi nên tôi lại thôi. Dường như hồi chú ghé đây để đan cái ***g sáo, chú nhìn tôi rồi gật gù, bao giờ chú cùng gật gù sau buổi dạy học :
- Cháu thông minh lắm, cháu giỏi lắm.
- Nhưng mẹ cháu nghèo.
- Hề gì, đói rách đâu phải là tội lỗi, cháu đừng buồn. Rồi ngày kia cháu sẽ lẻ loi, cháu sẽ thấy trong sự đau khổ người ta mới xét đoán mọi việc đứng đắn.
- Rồi cháu có sung sướng không chú?
- Chú không dám nói cháu sung sướng nhưng chú quả quyết cháu có tài, có nhiều tài...
- Thật hả chú?
- Thật chứ, song cháu chả nên quy lụy ai , quy lụy nó hèn con người đi thì rồi cái tài cũng đến xếp xó.
Chú ưa kể chuyện cha tôi và ngón sở trường âm nhạc : đàn thập lục. Chú bảo ngày ông nội đuổi cha tôi khỏi nhà, cha tôi không có đồng xu nào dính túi. Thế mà cha tôi gây dựng nổi đời cha. Tại cha tôi chết sớm chứ không thể nào cũng có ngày cha về làng mua đất dựng nhà. Tôi kém cha tôi nhiều quá, tôi chỉ biết khóc.
Lúc này đứng nhìn thiên hạ đón xuân, tôi nghĩ đến em gái tôi, nghĩ đến miếng thịt gà, thịt lợn hay thịt chim khi em tôi tỉnh dậy. Anh em tôi chỉ có mỗi con sáo. Con sáo nuôi bao nhiêu ngày mới biết nói. Chẳng lẽ tôi giết nó? Chẳng lẽ em tôi ăn cơm với muối ngày đầu năm? Năm nay em tôi mười tuổi, mười mùa xuân bay vụt qua, mười mùa xuân tẻ nhạt, buồn thảm chấp nối thành thời thơ ấu của em tôi. Mùa xuân trôi theo kỷ nhiệm, có khi nào níu lại được? Tôi không muốn em tôi lớn lên phải nghẹn ngào nhắc tới một trang chua chát, xiên lệch trong cuộc đời. Vậy thì tôi sẽ giết con sáo. Tôi nghĩ tôi biết buộc tổ, biết nuôi sáo, nuôi bằng cái ***g của chú Nghị thì sáo nào chẳng biết nói, biết hót. Dẫu con sáo này chết, tháng sau tôi buộc tổ sáo khác. Mùa xuân tàn rất nhanh, tôi có đàn sáo mới, tôi nuôi một đôi để chúng quyến luyến nhau cơ hồ anh em tôi, chắc em tôi sung sướng lắm. Ý tưởng ấy khiến tôi bớt se sắt, bớt tủi nhục. Tôi len lén trở vào xách cái ***g sáo xuống bếp. Trời còn tối, sáo không nhận ra tôi. Nếu nó chết thì nó oán hờn sự nghèo khổ và bàn tay tàn ác nào đó. Vong hồn cha tôi sẽ phù hộ tôi. Giết nó, tôi đau đớn vô ngần nhưng tôi phải thương em tôi hơn. Em tôi phải được ăn thịt sáo nấu su hào ngày mồng một tháng giêng năm mới. Chỉ vì em, tôi quên tất cả.
Lovetolive[/size=18]

Tôi mở cửa ***g thò tay tìm con sáo. Nó nhảy trốn, móng chân nó cào vào tay tôi đau buốt. Cuối cùng tôi tóm nó. Nó kêu ai oán, từ xưa nó chưa từng kêu như thế. Nó g giẫy giụa. Tôi vặn cổ nó chết tươi. Làm xong công việc tàn nhẫn đó, tôi nhóm lửa nấu nước làm lông. Tôi run run chặt dao trúng ngón tay. Máu tôi hòa cùng máu con sáo.
Tôi xào thịt với hành mỡ thơm lừng rồi đổ nước đun thật lâu. Trong khi chờ đợi, tôi gọt su hào.
Lúc ở bếp bước ra, trời hừng sáng. Tôi đem lông sáo và cái ***g giấu phía sau nhà. Tôi ngồi bệt xuống đất, ôm mặt khóc. Pháo nổ vang trời đất, chuông trống khua inh ỏi. Lòng tôi sôi bùng bùng, tan nát. Tôi nhớ chú Nghị, tôi nhớ cha tôi. Những người thân yêu có thể che chở cuộc đời mẹ con tôi đều bỏ đi cả. Bây giờ mùa xuân về, mẹ con tôi cô độc, nghèo nàn. Tôi đâu đớn trút nỗi buồn vào hai bàn tay non nớt, bóp bẹp cái ***g sáo. Niềm vui thơ ấu của anh em phần bị chết chóc, phần bị dúm dó, gẫy vụn. Tôi cứ ngồi tưởng tiếc. Mãi khi nghe tiếng mẹ gọi , tôi mới trở vào.
Mẹ tôi hỏi :
- Tại sao con khóc?
Tôi đưa vạt áo thấm nước mắt, trả lời :
- Thưa mẹ khói làm con cay mắt đấy ạ!
Rồi tôi mỉm cười, nhưng nụ cười gượng gạo ấy giấu sao nổi một tâm tư đang cuồn cuộn muôn vàn ý nghĩ. Tôi nghe tiếng mẹ thở dài. Tôi đánh thức em tôi dạy. Mẹ tôi mừng tuổi cho mỗi đứa hai đồng. Tôi tặng cả em. Em tôi sung sướng nhận ngay không hỏi lôi thôi như những ngày thường. Gió xuân vừa tạt qua đôi má thơ ngây của em. Tôi nói :
- Mai, đi rửa mặt rồi vào ăn cỗ em!
Em reo to :
- Có cỗ hở anh?
- Ừ, cỗ to lắm.
- Anh cúng cha chưa?
- Ðã.
Tôi nói dối em chứ ai lại cúng cha bằng thịt sáo. Em tôi chưa biết gì cả. Khi ngồi ăn, em mơ màng chuyện đâu đâu. Em khen thịt ngon. Bất chợt em hỏi tôi :
- Thịt gì đấy anh?
- Thịt chim.
- Anh mua à?
- Không.
- Thế ai cho, ông ngoại hở?
Tôi im lặng nghĩ câu trả lời. Em tôi tự nhiên buông đũa, đứng dậy, cuống quít :
- Con sáo của anh em mình anh ạ! Ta mừng tuổi nó chứ?
Thấy tôi rầu rầu không nói, đứa em gái sầu thảm của tôi ngây người đứng ngó. Và em chạy vụt ra sân ngơ ngác tìm kiếm xong lại chạy vô gậm giường? Chẳng thấy ***g sáo đâu, em hỏi :
- Nó ở đâu hở anh?
- Chắc trộm bắt mất rồi em ạ!
Em tôi thẫn thờ bước khỏi ngưỡng cửa. Lòng tôi rối bời. Nước mắt trào dâng lên, nhỏ giọt xuống bát canh su hào thịt sáo. Tôi cứ ngồi, nước mắt cứ rơi, lặng thinh như phiến gỗ. Tôi đợi em vào để xin lỗi. Tôi hối hận, tôi muốn chạy ngay ra ngõ gào khóc bi thương ngộ may có Phật hiện hình thì xin ước cho con sáo sống lại. Nhưng cõi đời tăm tôi của anh em tôi, Phật là chú Nghị, chú chết rồi, tôi ước nguyện gì đây? Mãi chả thấy em trở vào, tôi hoảng hốt chạy về phía nhà sau. Ở đấy có bộ lông sáo sũng nước và cái ***g tre chú Nghị đã đan cho em tôi. Em tôi ôm cái ***g vào tay thương tiếc. Tôi đi nhẹ tới gần em. Bước chân tôi run rẩy trên nền đất quê ngoại. Tôi khẽ gọi :
- Mai, em Mai...
Em không ngoảnh lại. Tôi biết em ghét tôi lắm. Em đứng dậy, vẫn ôm cái ***g, lững thững đi ra bờ ao. Tôi phải nói thế nào để em tôi hiểu tại sao tôi giết con sáo? Tôi toan giãi bày, nhưng khốn nạn, sự nghẹn ngào rình mò đúng lúc vít chặt lấy cổ họng tôi. Tôi chỉ còn biết ấp úng :
- Em ơi! Anh xin...
Tôi buông chưa dứt lời, em quay lại nhìn tôi, đôi mắt chớp mau. Bốn con mắt anh em tôi lúc ấy mờ đi dưới cái màng sám hối, đau thương. Bộ mặt đau khổ của tôi nói với em nhiều rằng tôi quý con sáo nhưng tôi yêu em. Em tôi chừng hiểu chuyện, em buông đôi tay. Cái ***g và bộ lông con sáo rơi xuống đất. Em chạy xô tới ôm lấy tôi, khóc nức nở.
Lovetolive[/size=18]

Nguyễn Thị Hoàng Bắc
Vớt Nắng ( I )
Thôi đừng ấm ớ
Tôi nghe nói có những nhà văn kỷ luật, sáng nào cũng đúng giờ ngồi vào bàn, trang giấy trắng trải sẵn. Hay hiện đại hơn, thong thả ngồi vào máy vi tính, căn phòng yên tĩnh trang bị máy ấm máy lạnh, nút bấm xẹt xẹt, chung quanh với tay là có đủ sách vở tài liệu tham khảo .
Tôi đụng xe, trả lộn tiền chợ, vì người bán bấm sai biên lai chẳng thấy, lạc đường, quẹo xe chữ U vào chỗ bảng cấm, và bị phạt. Và mệt đừ. Tự chấn chỉnh, quyết từ nay, năm ngày một tuần, không văn chương văn nghệ văn gừng văn tỏi để giảm thiểu khó khăn, ?omáy văn nghệ? chỉ được mở vào hai ngày cuối tuần. Thôi thì thôi .
Cây đàn muôn điệu
Trong đầu, nhạc rung lên, một ngày tuyệt hảọ Cả nhà đi vắng, con gái nhỏ ra biển, con trai đi cắm traị. Tuyệt, chúng nó đang bơi lội với nắng hè, còn tôi, tôi sẽ bơi lội với mình tôi.
Gạn đục, khơi trong, lắng hồn, tĩnh tâm, thở bằng bụng, nén trái tim hồi hộp, và con nhà văn đã sẵn sàng rung lên như cây đàn muôn điệụ..
Cây đàn điện thoại bất thình lình kêu vang.
Giọng mẹ qua phôn kể :
?o... Hai vợ chồng nó đang kình cãi nhau kịch liệt, chưa từng thấy ai mất dạy như thằng chồng, tao không còn muốn ngó thấy cái bản mặt nó nữa... Kình cãi vợ con, bây giờ còn muốn từ luôn đứa con, thì cứ đăng báo đi mà từ...?
Tà tà, mẹ long rong kể chuyện ngọn ngành đầu dây mối nhợ, anh rể, chị hai, cháu trai, cháu gáị..
?oVợ chồng nào cũng có khi kình cãi, kệ ổng bả, mẹ cứ đứng ngoài, không phải việc mẹ, mẹ đừng xen vô.?
Lời bàn ba phải bậy bạ làm mẹ nổ bùng tức giận:
?oChị hai mày là con tao, mày biểu tao không binh là làm sao ? ?
Điện thoại nhẹ đặt xuống, sau một hồi giả lả với mẹ cho mẹ bớt giận.
Cháu hai mươi mốt tuổi, hy vọng sẽ vào trường Dược năm tới, bỗng nhiên mất hẳn trí nhớ, ngơ ngẩn đi ra đi vào, gặp ai cũng hỏi thăm trái đất đã nổ chưạ Hai mươi mốt tuổi, còn quá trẻ để xin trợ cấp tàn phế, và cũng còn quá trẻ để chịu đựng một đời dài bất lực và vô tận trước mặt. Anh chị tôi gồng gánh không nổi gánh nặng này, gấu ó nhau chán, lại trút lên đầu thằng con lớn, hai mươi bốn tuổi, cái tuổi học hành, vui chơi và theo gái và sắp bị cha mẹ nó doạ từ. Schizophrenia, cái tên lạ lùng bất hạnh, thình lình náo động một gia đình tưởng là nền nếp.
?oMột ngày, trời đẹp mùa xuân, Tấn gặp Lan.?
Truyện hạnh phúc hai người trẻ tuổi, tôi bắt đầu được giòng đầu nhưng áy náy phải gọi mẹ, định hỏi, mẹ muốn đi ra ngoài chơi một lát không, nhưng giật mình nhớ lại là tôi vừa tông vào xe buýt, chiếc xe còn bỏ sửa ngoài ga-rạ Đành trơ mặt lẳng lặng làm đứa con vô tình bất hiếụ
?oLan gương mặt hồng, sáng lên dưới ánh nắng xuân. Mùa xuân như ở bất tận nơi người con gái ấỵ Ánh sáng rồi sẽ không bao giờ tắt.?
Rục rịch cựa mình, nhưng vẫn có gì trục trặc, vẫn chưa bắt vô truyện được. Có lẽ, nên cho Lan bị tai nạn, hư xe và gọi Tấn, Tấn sẽ tới kêu người kéo xe cho Lan và hai người sẽ cùng với nhau đi đến ga-rạ Một hành trình hạnh phúc bắt đầu bằng một tai nạn, có chút kinh nghiệm sống của người viết.
Nhưng điện thoại lại reo:
?oHello, chị Hà phải không? Minh Auto Repair đâỵ Xe chị đụng nặng quá, gãy cái trục, bể đèn mặt, bể bình dầu, ét-ti-mét[1] là một ngàn tám tiền sửạ Bây giờ tính sao, chị cho biết, rồi sẽ kiếm mua phụ tùng để sửạ..?
?oHừm... chà, sao mắc quá, hừm... anh nhắm chừng có thể tính bớt lại chút đỉnh không, xe cũ quá, tôi không định sửa tốn nhiều tiền...?
?oChị suy nghĩ đi rồi gọi trả lờị Giá đó hạ quá rồi, không hạ được nữa đâu!?
?oTôi đang có đường dây khác gọi, cám ơn anh nhe, tôi sẽ gọi lại, dạ, chào anh.?
?oCon ra biển, trời muốn mưa, xui thiệt, có gì con sẽ gọi về sau, thôi, bye mẹ nhe!?
Giọng vội vàng, con gái nhỏ hối hả gác phôn. Ra biển là để tắm, để vui chơi với bạn bè, không phải là để gọi phôn kể lể ỉ ôi với mẹ. Bao giờ nó cần, nó sẽ nói với cái giọng khác.
Trở lại nhẩm tính, chiếc xe cũ, trị giá chưa tới hai ngàn, phải đi kiếm blue book[2] coi mới biết chắc. Có đáng không, nếu bỏ ngàn tám ra để sửả Đóng cái truyện, tìm lối vào internet kiếm blue book coi giá xe.
Đang lục đục, lần này chuông cửa kêu.
Hai vợ chồng con gái lớn bỗng hồng hào bước vào:
?oMẹ nói điện thoại, phải không? Sao không chịu bắt phôn? Gọi mãi không được.?
?oÀ... mẹ vào internet kiếm coi giá chiếc xẹ?
?oXe sao rồỉ?
?oThì bán quách cho rồị Tiền sửa mắc quá, bán cỡ năm trăm, trừ tiền kéo về ga-ra mất trăm rưỡị..?
Cả hai vợ chồng nó cười xòạ
Chuông điện thoại lại kêu:
?oÀ, anh Minh. Tôi đâỵ Dạ phải, nhưng tôi nghĩ tiền sửa mắc quá, nếu anh thấy mua lại được, anh mua bao nhiêủ Xin anh chờ cho tới chiều mai, tôi sẽ chạy ra ga-rạ Hiện giờ trong nhà đi vắng hết, dạ phải, thôi chào anh.?
Thằng rể vọt miệng nói:
?oHằng có thai rồi đó mẹ!?
?oCái gì??
Lovetolive[/size=18]

Nguyễn Thị Hoàng Bắc
Vớt Nắng ( II )
Tôi nhìn con gái, nó cười cườị Mới lấy chồng sáu tháng, con gái lớn đã cấn thaị Lá là la, gia đình tôi đang sắp mở rộng vòng đaị Mẹ tôi sẽ sắp sửa lên bà cố, và tôi sẽ là bà ngoạị Bà ngoại, bà ngoại, nghe chưa quen nhưng cái gì lạ tai thì cũng thú, thinh thích. Chúng tôi đã tới cái tuổi đi ăn đám cưới con trai con gái của bạn, hoặc đi đám ma bạn, hoặc đang thành hay sắp thành ông nội ông ngoạị Nhưng các ông nội bà ngoại này vẫn còn sung sức và vẫn tình tứ với nhau lắm.
Các con lôi ra một mớ đồ ăn: thịt, rau, bún, ớt.
Tôi đứng lên, phải tắt máy để nấu ăn, ăn mừng cháu ngoại sắp có. Bịn rịn bần thần liếc qua mấy dòng mở đầu cái truyện ?o... ngày đẹp trời mùa xuân... Lan mặt hồng... sáng lên... nắng xuân...? Nắng mùa xuân trên mặt Lan lúc này có lẽ chỉ còn le lói như trời đang sắp mưa, chuyển lạnh. Bên ngoài, thật sự có lẽ sắp sang thu, có lẽ con gái con trai tôi giờ này đang cố vớt vát ít nắng trong buổi đi chơi bên ngoài cuối cùng của mùa hạ. Thở dài, Vớt Nắng, có thể đặt làm đề tựa cho cái truyện Tấn và Lan.
Bữa ăn, tôi im lặng nghe hai vợ chồng con bàn tán về chứng khoán của hãng này nọ lên xuống, mutual fund[3] ít lời cũng ít lỗ, saving bonds* lời chậm nhưng chắc...
?oTuy vậy, cũng phải tính lui tới về tiền thuế phải đóng khi rút tiền ra.?
?oVà cả chuyện đồng bạc lạm phát.?
?oQuỹ hưu bổng IRA tuy được miễn thuế, nhưng không thể muốn rút tiền ra lúc nào cũng được.?
?oLúc này tiền lời mua nhà thấp, thị trường nhà cửa rất chạy, tụi con tính sắm nhà để lấy về ít thuế.?
Tôi xen vô hơi lạc đường, lạc đề:
?oThứ bảy tới, nhà bác An có mấy thầy Tây Tạng đến thuyết pháp và dạy ngồi thiền. Bác mời, Hòa chở dùm mẹ đi, được không??
Chúng cãi cọ nhau về chuyện ai đi, ai chở, cuối cùng con gái nói dứt khoát:
?oThôi, thiền hành gì. Mẹ đi lo dò báo đi, cuối tuần Hòa chở mẹ đi mua xe. ?
Hòa rửa chén cho vợ vào phòng nghỉ mệt một lát, tôi mở xem ti-vị
?oĐộng đất Đài Loan, cao ốc sụp, chết hơn hai ngàn ngườị?
Hình ảnh cao ốc ngả nghiêng, trông giống như đồ chơi làm bằng gỗ, trẻ con chơi chán vứt ngã cồng kênh trong góc nhà. Ảnh người đàn bà trẻ, tóc ngắn, ôm mặt khóc, người đàn ông khác cũng mếu máo, cầm tay cô an ủị Tôi cũng tự an ủi, biết đâu có thể vì động đất, Hoa lục sẽ thương tình bỏ lơ vụ hăm he tấn công vô Đài Loan?
Sau vụ động đất Turkey, ?ochạy giặc? bão Floyd, ti vi Mỹ và người dân Mỹ hầu như không còn nhớ tới Kosovo vô cố, nổ hồ đồ, xô bồ, ô, khốn khổ[4] nữạ Vô tình đến vô tình đi như gió, người nước lớn thường hay lo hộä cho người nước nhỏ, nhưng lo là lo theo kiểu lo chuyện thiên hạ. Đông Timor lại có khả năng châm ngòi cho một vụ phố đổ, hồ khô, vô số khổ kosovơ
Bức thư của Nguyễn Thanh Giang gửi cho nhà nước Việt Nam được chuyển qua email, vợ chồng Hằng - Hòa ghé mắt xúm xít đọc rồi bình luận:
?oHọ mà còn vậy, tụi con mà không trốn ra khỏi nước thì chắc chắn cũng sẽ không làm sao mà ngóc đầu lên được!?
Lời bình luận lan man, không biết chúng đang liên tưởng đến điều gì? Bất giác tôi nghĩ đến chuyến ghe đưa mấy mẹ con trốn ra khỏi nước, Hằng lúc ấy mới mười ba tuổị Chiếc ghe chắc giờ đang rã mục nơi một xó xỉnh quạnh hiu nào đấy, có lẽ. Biết làm sao được, những kỷ vật, những người thân yêu, rồi một ngày cũng phải rời xa nhau mà thôi, như câu nói cải lương cũ mèm sáo rỗng.
Trời đổ mưa, hai vợ chồng đội mưa ra xe về, cúi đầu đi chung dưới chiếc dù tròn xoe chiếc ô trên đầu,[5] vai quàng vaị
Tôi nhìn đồng hồ, đã tới giờ đi tắm, gội đầu, ủi quần áo, ký biên lai nợ, đọc vài trang tạp chí để dỗ giấc ngủ. Phải gọi sang cho thằng cha hàng xóm để ngày mai quá giang xe đến metrọ Phải đi sớm hơn thường lệ vì phải tính luôn thì giờ đi bộ từ bến metro đến sở.
Lo lắng nhìn đám mưa bụị Loang loáng như sương bột rắc trên dãy bóng đèn tù mù lụ khụ. Ôi mong ngày mai sẽ chỉ vẫn là mưa bụi không ướt nổi áo nhung một thời của tiểu thư Hà nộị
Một hôm
?oBiết bao giờ tôi mới trở thành một nhà văn toàn thời gian và chuyên nghiệp??
Tôi đem câu hỏi vào vật vã lúc làm khi ăn lúc ngủ, và một hôm nói như rên qua điện thoại với Danh.
Giọng bên kia đáp âm trầm:
?oThì em đang đùa chơi với phù du mà.?
Danh thì bao giờ cũng âm trầm. Như mạ
Nguyễn Thị Hoàng Bắc
10/99
[1] estimate: phỏng đoán.
[2] blue book : sách ghi trị giá xe cũ.
[3] những chương trình đầu tư tiền.
[4] "Kosovo", thơ Mai Y Tiến , Hợp Lưu số tháng 8&9, 1999, mở đầu bằng đoạn:
?oô hô, Cô sô vô
vô cố, nổ hồ đồ
xô bồ, ô, khốn khổ
Cô sô vô tô hô"
[5] Lời bài hát ?oMưa ngâu? của Thanh Tùng

Lovetolive[/size=18]

Nguyễn Thị Hoàng Bắc
Vớt Nắng
Thôi đừng ấm ớ
Tôi nghe nói có những nhà văn kỷ luật, sáng nào cũng đúng giờ ngồi vào bàn, trang giấy trắng trải sẵn. Hay hiện đại hơn, thong thả ngồi vào máy vi tính, căn phòng yên tĩnh trang bị máy ấm máy lạnh, nút bấm xẹt xẹt, chung quanh với tay là có đủ sách vở tài liệu tham khảo .
Tôi đụng xe, trả lộn tiền chợ, vì người bán bấm sai biên lai chẳng thấy, lạc đường, quẹo xe chữ U vào chỗ bảng cấm, và bị phạt. Và mệt đừ. Tự chấn chỉnh, quyết từ nay, năm ngày một tuần, không văn chương văn nghệ văn gừng văn tỏi để giảm thiểu khó khăn, ?omáy văn nghệ? chỉ được mở vào hai ngày cuối tuần. Thôi thì thôi .
Cây đàn muôn điệu
Trong đầu, nhạc rung lên, một ngày tuyệt hảọ Cả nhà đi vắng, con gái nhỏ ra biển, con trai đi cắm traị. Tuyệt, chúng nó đang bơi lội với nắng hè, còn tôi, tôi sẽ bơi lội với mình tôi.
Gạn đục, khơi trong, lắng hồn, tĩnh tâm, thở bằng bụng, nén trái tim hồi hộp, và con nhà văn đã sẵn sàng rung lên như cây đàn muôn điệụ..
Cây đàn điện thoại bất thình lình kêu vang.
Giọng mẹ qua phôn kể :
?o... Hai vợ chồng nó đang kình cãi nhau kịch liệt, chưa từng thấy ai mất dạy như thằng chồng, tao không còn muốn ngó thấy cái bản mặt nó nữa... Kình cãi vợ con, bây giờ còn muốn từ luôn đứa con, thì cứ đăng báo đi mà từ...?
Tà tà, mẹ long rong kể chuyện ngọn ngành đầu dây mối nhợ, anh rể, chị hai, cháu trai, cháu gáị..
?oVợ chồng nào cũng có khi kình cãi, kệ ổng bả, mẹ cứ đứng ngoài, không phải việc mẹ, mẹ đừng xen vô.?
Lời bàn ba phải bậy bạ làm mẹ nổ bùng tức giận:
?oChị hai mày là con tao, mày biểu tao không binh là làm sao ? ?
Điện thoại nhẹ đặt xuống, sau một hồi giả lả với mẹ cho mẹ bớt giận.
Cháu hai mươi mốt tuổi, hy vọng sẽ vào trường Dược năm tới, bỗng nhiên mất hẳn trí nhớ, ngơ ngẩn đi ra đi vào, gặp ai cũng hỏi thăm trái đất đã nổ chưạ Hai mươi mốt tuổi, còn quá trẻ để xin trợ cấp tàn phế, và cũng còn quá trẻ để chịu đựng một đời dài bất lực và vô tận trước mặt. Anh chị tôi gồng gánh không nổi gánh nặng này, gấu ó nhau chán, lại trút lên đầu thằng con lớn, hai mươi bốn tuổi, cái tuổi học hành, vui chơi và theo gái và sắp bị cha mẹ nó doạ từ. Schizophrenia, cái tên lạ lùng bất hạnh, thình lình náo động một gia đình tưởng là nền nếp.
?oMột ngày, trời đẹp mùa xuân, Tấn gặp Lan.?
Truyện hạnh phúc hai người trẻ tuổi, tôi bắt đầu được giòng đầu nhưng áy náy phải gọi mẹ, định hỏi, mẹ muốn đi ra ngoài chơi một lát không, nhưng giật mình nhớ lại là tôi vừa tông vào xe buýt, chiếc xe còn bỏ sửa ngoài ga-rạ Đành trơ mặt lẳng lặng làm đứa con vô tình bất hiếụ
?oLan gương mặt hồng, sáng lên dưới ánh nắng xuân. Mùa xuân như ở bất tận nơi người con gái ấỵ Ánh sáng rồi sẽ không bao giờ tắt.?
Rục rịch cựa mình, nhưng vẫn có gì trục trặc, vẫn chưa bắt vô truyện được. Có lẽ, nên cho Lan bị tai nạn, hư xe và gọi Tấn, Tấn sẽ tới kêu người kéo xe cho Lan và hai người sẽ cùng với nhau đi đến ga-rạ Một hành trình hạnh phúc bắt đầu bằng một tai nạn, có chút kinh nghiệm sống của người viết.
Nhưng điện thoại lại reo:
?oHello, chị Hà phải không? Minh Auto Repair đâỵ Xe chị đụng nặng quá, gãy cái trục, bể đèn mặt, bể bình dầu, ét-ti-mét[1] là một ngàn tám tiền sửạ Bây giờ tính sao, chị cho biết, rồi sẽ kiếm mua phụ tùng để sửạ..?
?oHừm... chà, sao mắc quá, hừm... anh nhắm chừng có thể tính bớt lại chút đỉnh không, xe cũ quá, tôi không định sửa tốn nhiều tiền...?
?oChị suy nghĩ đi rồi gọi trả lờị Giá đó hạ quá rồi, không hạ được nữa đâu!?
?oTôi đang có đường dây khác gọi, cám ơn anh nhe, tôi sẽ gọi lại, dạ, chào anh.?
?oCon ra biển, trời muốn mưa, xui thiệt, có gì con sẽ gọi về sau, thôi, bye mẹ nhe!?
Giọng vội vàng, con gái nhỏ hối hả gác phôn. Ra biển là để tắm, để vui chơi với bạn bè, không phải là để gọi phôn kể lể ỉ ôi với mẹ. Bao giờ nó cần, nó sẽ nói với cái giọng khác.
Trở lại nhẩm tính, chiếc xe cũ, trị giá chưa tới hai ngàn, phải đi kiếm blue book[2] coi mới biết chắc. Có đáng không, nếu bỏ ngàn tám ra để sửả Đóng cái truyện, tìm lối vào internet kiếm blue book coi giá xe.
Đang lục đục, lần này chuông cửa kêu.
Hai vợ chồng con gái lớn bỗng hồng hào bước vào:
?oMẹ nói điện thoại, phải không? Sao không chịu bắt phôn? Gọi mãi không được.?
?oÀ... mẹ vào internet kiếm coi giá chiếc xẹ?
?oXe sao rồỉ?
?oThì bán quách cho rồị Tiền sửa mắc quá, bán cỡ năm trăm, trừ tiền kéo về ga-ra mất trăm rưỡị..?
Cả hai vợ chồng nó cười xòạ
Chuông điện thoại lại kêu:
?oÀ, anh Minh. Tôi đâỵ Dạ phải, nhưng tôi nghĩ tiền sửa mắc quá, nếu anh thấy mua lại được, anh mua bao nhiêủ Xin anh chờ cho tới chiều mai, tôi sẽ chạy ra ga-rạ Hiện giờ trong nhà đi vắng hết, dạ phải, thôi chào anh.?
Thằng rể vọt miệng nói:
?oHằng có thai rồi đó mẹ!?
?oCái gì??
Tôi nhìn con gái, nó cười cườị Mới lấy chồng sáu tháng, con gái lớn đã cấn thaị Lá là la, gia đình tôi đang sắp mở rộng vòng đaị Mẹ tôi sẽ sắp sửa lên bà cố, và tôi sẽ là bà ngoạị Bà ngoại, bà ngoại, nghe chưa quen nhưng cái gì lạ tai thì cũng thú, thinh thích. Chúng tôi đã tới cái tuổi đi ăn đám cưới con trai con gái của bạn, hoặc đi đám ma bạn, hoặc đang thành hay sắp thành ông nội ông ngoạị Nhưng các ông nội bà ngoại này vẫn còn sung sức và vẫn tình tứ với nhau lắm.
Các con lôi ra một mớ đồ ăn: thịt, rau, bún, ớt.
Tôi đứng lên, phải tắt máy để nấu ăn, ăn mừng cháu ngoại sắp có. Bịn rịn bần thần liếc qua mấy dòng mở đầu cái truyện ?o... ngày đẹp trời mùa xuân... Lan mặt hồng... sáng lên... nắng xuân...? Nắng mùa xuân trên mặt Lan lúc này có lẽ chỉ còn le lói như trời đang sắp mưa, chuyển lạnh. Bên ngoài, thật sự có lẽ sắp sang thu, có lẽ con gái con trai tôi giờ này đang cố vớt vát ít nắng trong buổi đi chơi bên ngoài cuối cùng của mùa hạ. Thở dài, Vớt Nắng, có thể đặt làm đề tựa cho cái truyện Tấn và Lan.
Bữa ăn, tôi im lặng nghe hai vợ chồng con bàn tán về chứng khoán của hãng này nọ lên xuống, mutual fund[3] ít lời cũng ít lỗ, saving bonds* lời chậm nhưng chắc...
?oTuy vậy, cũng phải tính lui tới về tiền thuế phải đóng khi rút tiền ra.?
?oVà cả chuyện đồng bạc lạm phát.?
?oQuỹ hưu bổng IRA tuy được miễn thuế, nhưng không thể muốn rút tiền ra lúc nào cũng được.?
?oLúc này tiền lời mua nhà thấp, thị trường nhà cửa rất chạy, tụi con tính sắm nhà để lấy về ít thuế.?
Tôi xen vô hơi lạc đường, lạc đề:
?oThứ bảy tới, nhà bác An có mấy thầy Tây Tạng đến thuyết pháp và dạy ngồi thiền. Bác mời, Hòa chở dùm mẹ đi, được không??
Chúng cãi cọ nhau về chuyện ai đi, ai chở, cuối cùng con gái nói dứt khoát:
?oThôi, thiền hành gì. Mẹ đi lo dò báo đi, cuối tuần Hòa chở mẹ đi mua xe. ?
Hòa rửa chén cho vợ vào phòng nghỉ mệt một lát, tôi mở xem ti-vị
?oĐộng đất Đài Loan, cao ốc sụp, chết hơn hai ngàn ngườị?
Hình ảnh cao ốc ngả nghiêng, trông giống như đồ chơi làm bằng gỗ, trẻ con chơi chán vứt ngã cồng kênh trong góc nhà. Ảnh người đàn bà trẻ, tóc ngắn, ôm mặt khóc, người đàn ông khác cũng mếu máo, cầm tay cô an ủị Tôi cũng tự an ủi, biết đâu có thể vì động đất, Hoa lục sẽ thương tình bỏ lơ vụ hăm he tấn công vô Đài Loan?
Sau vụ động đất Turkey, ?ochạy giặc? bão Floyd, ti vi Mỹ và người dân Mỹ hầu như không còn nhớ tới Kosovo vô cố, nổ hồ đồ, xô bồ, ô, khốn khổ[4] nữạ Vô tình đến vô tình đi như gió, người nước lớn thường hay lo hộä cho người nước nhỏ, nhưng lo là lo theo kiểu lo chuyện thiên hạ. Đông Timor lại có khả năng châm ngòi cho một vụ phố đổ, hồ khô, vô số khổ kosovơ
Bức thư của Nguyễn Thanh Giang gửi cho nhà nước Việt Nam được chuyển qua email, vợ chồng Hằng - Hòa ghé mắt xúm xít đọc rồi bình luận:
?oHọ mà còn vậy, tụi con mà không trốn ra khỏi nước thì chắc chắn cũng sẽ không làm sao mà ngóc đầu lên được!?
Lời bình luận lan man, không biết chúng đang liên tưởng đến điều gì? Bất giác tôi nghĩ đến chuyến ghe đưa mấy mẹ con trốn ra khỏi nước, Hằng lúc ấy mới mười ba tuổị Chiếc ghe chắc giờ đang rã mục nơi một xó xỉnh quạnh hiu nào đấy, có lẽ. Biết làm sao được, những kỷ vật, những người thân yêu, rồi một ngày cũng phải rời xa nhau mà thôi, như câu nói cải lương cũ mèm sáo rỗng.
Trời đổ mưa, hai vợ chồng đội mưa ra xe về, cúi đầu đi chung dưới chiếc dù tròn xoe chiếc ô trên đầu,[5] vai quàng vaị
Tôi nhìn đồng hồ, đã tới giờ đi tắm, gội đầu, ủi quần áo, ký biên lai nợ, đọc vài trang tạp chí để dỗ giấc ngủ. Phải gọi sang cho thằng cha hàng xóm để ngày mai quá giang xe đến metrọ Phải đi sớm hơn thường lệ vì phải tính luôn thì giờ đi bộ từ bến metro đến sở.
Lo lắng nhìn đám mưa bụị Loang loáng như sương bột rắc trên dãy bóng đèn tù mù lụ khụ. Ôi mong ngày mai sẽ chỉ vẫn là mưa bụi không ướt nổi áo nhung một thời của tiểu thư Hà nộị
Một hôm
?oBiết bao giờ tôi mới trở thành một nhà văn toàn thời gian và chuyên nghiệp??
Tôi đem câu hỏi vào vật vã lúc làm khi ăn lúc ngủ, và một hôm nói như rên qua điện thoại với Danh.
Giọng bên kia đáp âm trầm:
?oThì em đang đùa chơi với phù du mà.?
Danh thì bao giờ cũng âm trầm. Như mạ
Nguyễn Thị Hoàng Bắc
10/99
[1] estimate: phỏng đoán.
[2] blue book : sách ghi trị giá xe cũ.
[3] những chương trình đầu tư tiền.
[4] "Kosovo", thơ Mai Y Tiến , Hợp Lưu số tháng 8&9, 1999, mở đầu bằng đoạn:
?oô hô, Cô sô vô
vô cố, nổ hồ đồ
xô bồ, ô, khốn khổ
Cô sô vô tô hô"
[5] Lời bài hát ?oMưa ngâu? của Thanh Tùng

Lovetolive[/size=18]

Linh Bảo
Hậu Hắc Học

Chiều nay, một buổi chiều đặc biệt nóng bức khó chịu vô cùng. Tôi thấy buồn buồn chỉ muốn sinh sự với ai cho vui. Nhưng nhìn quanh không thấy một bóng ma, mà nếu có cũng không nạn nhân nào đáng chịu cái vạ vịt ấy. Tìm nguyên do, thì ra chỉ vì trời không mưa. Lỗi tại trời trách ai được! Tôi chỉ còn cách nằm lăn ra gạch bông lạnh, thấy cũng dễ chịu phần nào. Gạch mát, trời oi bức, gió hiu hiu, dễ ngủ lạ!
Trong lúc mơ màng, tôi thấy lòng lâng lâng, hồn phiêu phiêu. Hình như tâm tưởng muốn đi đâu là thấy mình ở ngay trong cảnh ấy.
Tôi thấy tôi bay lên không trung, viếng từng vì sao trên trời. Tôi đang bay lang thang, bỗng nhiên nghe ai gọi:
- Linh Bảo, Linh Bảo! Đi đâu phất phơ vậy?
Tôi quay lại nhìn, thấy một cụ già râu tóc bạc trắng, y phục theo lối cổ như người trong tranh Tàu, có vẻ tiên phong đạo cốt lắm. Tôi đang nghĩ ngợi, không biết đã quen cụ ở đâu và bao giờ, thì cụ tiếp:
- Ghé lại đây chơi đã. Đệ tử gặp sư phụ, còn phải đợi sư phụ mời chào đến mấy lần mới chịu dừng chân hay sao?
Tôi thấy ngài ngại, ngập ngừng hỏi:
- Thưa cụ, con có học gì với *****i nào đấy ạ? Trí nhớ con kém quá, xin cụ tha lỗi.
Cụ vuốt râu cười:
- Ta là Lý Tống Ngô. Tác giả phát minh ra HẬU HẮC HỌC đây mà!
Tôi vội vàng vái chào, nói:
- Xin cụ tha lỗi. Con quả thực có đọc qua học thuyết của cụ, con rất bái phục nhưng vì chưa lãnh hội được hết những chỗ cao thâm, nên con không dám nhập môn bái sư.
Thấy tôi có vẻ định ?orút lui có trật tự?, cụ cười:
- Thì hẵng ngồi chơi một lúc đã. Ta đến đây đánh cờ với Tây Vương Mẫu. Nay mai sẽ trở về động, để nghiên cứu thêm về các anh hùng hào kiệt cận kim. Bộ con tưởng dễ gặp được ta lắm sao?
Tôi rón rén đến gần, ngồi xuống một đám mây bên cạnh. Cụ gọi tiểu đồng đi lấy rượu Hoa Điêu mời tôi uống. Cụ hỏi:
- Sao? Từ hồi rời Trung Hoa đến giờ, chắc không có dịp uống rượu Hoa Điêu hâm nóng đấy nhỉ? Làm ăn có khá không?
- Dạ thưa cụ, cũng qua ngày nào hay ngày ấy
- Con dại lắm. Đã biết đến Hậu Hắc Học của ta, thì cứ gắng ngày đêm mài dũa, nghiên cứu. Lo gì không có ngày phát đạt.
- Bẩm cụ, con ngu quá, không lĩnh hội nổi. Có lẽ con không có tuệ căn.
- Ta biết hết. Con đọc đi đọc lại sách ta cả chục lần. Có nhiều chữ tự vị thiếu, không biết hỏi ai chạy lăng quăng như gà mắc đẻ, tội nghiệp quá, thôi để ta giảng sơ lại cho con hiểu .
Cụ tằng hắng lấy giọng nói:
- Con nghe cho rõ nhé. Hậu Hắc Học của ta phát minh hồi cuối đời nhà Thanh. Sau bao nhiêu năm nghiên cứu ta mới thấy rằng, thì ra Anh hùng Hào kiệt trong thiên hạ xưa nay sở dĩ làm được những chuyện kinh thiên động địa, là chỉ nhờ có hai điều kiện mà thôi: Aáy là MẶT DÀY và TIM ĐEN. Hậu là dày, Hắc là đen. Học là học thuyết. Vì thế nên ta mới gọi là HẬU HẮC HỌC.
- Dạ điểm này con hiểu.
- Kể những anh hùng trong truyện Tam Quốc, người thứ nhất là Tào Tháo. Sở trường của ông là tâm địa đen tối, nghĩa là độc ác. Tào Tháo giết nhà họ Lữ, giết Dương Tu, giết Đỗng Thừa, Phục Hoàn, giết Hoàng Hậu, Hoàng Tử mà không hề ghê tay. Đã thế, lại còn nói thẳng ra: ?oChẳng thà ta phụ người, còn hơn để người phụ ta?. Tim đen như thế, thật đã đến tột độ. Tào Tháo xưng hùng được là lẽ cố nhiên.
-
Kế đến nên công nhận Lưu Bị. Sở trường của ông ta hoàn toàn nhờ ở cái bộ mặt dày. Ông ta theo Tào Tháo, theo Lữ Bố, theo Lưu Biểu, theo Tôn Quyền, theo Viên Thiệu. Trốn bên Đông, nấp bên Tây, chầu chực ăn ở nhà người ta hết năm này qua tháng nọ, vẫn không cho là nhục. Đã thế, Lưu Bị lại còn rất dễ khóc. Mỗi khi gặp việc gì khó giải quyết, ông ta bèn khóc một hồi là chuyển bại thành thắng. Vì thế, tục ngữ có câu: ?o Giang sơn của Lưu Bị nhờ khóc mà ra?. Đó cũng là một vị anh hùng có nhiều bản lĩnh. Lưu Bị sánh với Tào Tháo, có thể gọi là ?o Song tuyệt?. Vì thế, lúc hai người đối ẩm luận anh hùng, một người tim đen nhất và một người mặt dày nhất, Tào Tháo đã nói:? Anh hùng trong thiên hạ, chỉ có tôi với ông?.
Ngoài ra, còn có Tôn Quyền. Tôn Quyền với Lưu Bị là đồng minh, hơn nữa lại bà con, thế mà bỗng nhiên ông đánh phá Kinh Châu, giết Quan Vũ. Tâm địa độc gần bằng Táo Tháo, chỉ tiếc không độc đến nơi đến chốn. Xong rồi, ông lại xin hòa với Thục để biểu lộ cái mặt dày. Tôn Quyền với Tào Tháo sánh vai xưng hùng, có thể nói là chẳng ai hơn ai kém. Ôâng lại còn hàng Tào Tháo, xin được xưng thần, tuyệt giao với Ngụy, toàn là những việc làm rất ?o mặt dày? cả. Tuy tim ông không đen bằng Tào Tháo, mặt không dày bằng Lưu Bị, nhưng lại kiêm toàn. Vì thế, ông được liệt vào hạng anh hùng hào kiệt cũng đáng lắm.
Về sau, Tào Tháo, Lưu Bị, Tôn Quyền đều chết cả, có họ Tư Mã nổi lên. Ta có thể nói là Tư Mã đã lĩnh hội được cái Hậu Hắc chân truyền của Tào Tháo và Lưu Bị. Ông ta có thể ức hiếp cô nhi quả phụ, độc như Tào Tháo, có thể chịu được cái nhục ?o khăn yếm?, mặt còn dày hơn Lưu Bị nhiều.
Lúc ta mới đọc sử, đến đoạn Tư Mã Ý chịu nhục, nhận khăn yếm, đã phải vỗ bàn mà khen rằng:? Thiên hạ tất sẽ về tay họ Tư Mã?.
Ta lại có thể lấy Sở Hán ra dẫn chứng:
Hạng Vũ là bậc anh hùng vũ dũng bậc nhất đương thời, thế mà phải chịu chết ở Đông Thành cho thiên hạ chê cười. Hàn Tín phê bình sự thất bại của ông là ?o Phụ nhân chi nhân, thất phu chi dũng?. ?oPhụ nhân chi nhân? tức là lòng nhân của đàn bà, không thể nhẫn tâm. Căn bệnh ở chỗ tim không đen. ?o Thất phu chi dũng? là cái dũng của kẻ thất phu, không chịu được tức. Căn bệnh ở chỗ mặt không dày.
Lúc Hạng Vũ và Lưu Bang cùng ngồi một chiếu, Hạng Vũ đã rút kiếm ra khỏi vỏ, chỉ cần hoa một lát lên cổ Lưu Bang là xong, thế mà ông ta bồi hồi không nỡ, để Lưu Bang thoát khỏi.
Trận Cai Hạ bị bại, nếu ông quyết định qua sông Ô Giang thì chưa chắc thắng bại về ai. Ôâng lại nói :? Hơn tám ngàn con em ở Giang Đông theo ta sang sông về miền Tây, chẳng còn một ai trở về, gia đình họ sẽ thương khóc con em của họ mà nghĩ đến ta, ta còn mặt mũi nào trông thấy ai! Ví dụ họ chẳng oán trách ta chăng nữa, ta cũng thẹn với lương tâm?. Hạng Vũ bại là phải lắm. Đã nói ?o không mặt mũi nào nhìn ai? lại còn biết ?o thẹn với lương tâm?, thì còn làm ăn gì được nữa!
Trong lúc ấy thì Lưu Bang, cha bị quân địch bắt, dọa đem làm thịt, Lưu Bang thản nhiên trả lời :? Nếu có luộc thì xin dành cho một bát nước xúp?. Con bị binh Sở đuổi bắt, ông nỡ đẩy con xuống xe giao cho địch. Về sau còn giết Hàn Tín, giết Bành Việt. ?o Chim hết bẻ cung, thỏ hết giết chó?. Tư cách như thế thì Hạng Vũ ?o Phụ nhân chi nhân, thất phu chi dũng? làm sao địch nổi!
Ngoài ra, còn nhiều nhân vật có thể dẫn chứng. Như Hàn Tín mặt dày chịu được nhục ?o bát cơm phiếu mẫu?, nhưng tim không đen nên bị thất bại. Phạm Tăng tim thật đen, nhưng mặt không dày, không chịu được tức, đến nỗi làm mất giang sơn của Hạng Vũ lại lụy cả đến cái thân già của mình.
Vì thế, con phải biết rằng: Trời sinh ra ta, cho ta cái bộ mặt, nhưng bề dày, may sao nó lại lộn vào bên trong. Trời cho chúng ta một trái tim nhỏ bé, nhưng cũng may làm sao, sắc đen của nó cũng ở bên trong. Bề ngoài tuy thật tầm thường, nhưng khảo sát cho tinh vi, thấy nó có thể dày đến vô hạn, đen đến vô cùng.
Muốn luyện thành một con người ?o Hậu Hắc ? cũng không khó, miễn phải kiên nhẫn và phải qua ba thời kỳ.

Lovetolive[/size=18]

Thời kỳ thứ nhất, là ?o dày mà cứng, đen mà sáng?. Người ?o Hậu? đã tinh thông, mặc dầu thiên hạ công kích đến thế nào đi nữa, cũng không hề động lòng. Lưu Bị là hạng này, cả đến Tào Tháo cũng đành phải chịu thua cái mặt dày của ông ta.
Người tinh thông ?o Hắc? học, tim như một tấm ?o lắc? đen bóng loáng, càng đen người ta càng đổ xô vào phục vụ. Tào Tháo là hạng người này. Ông đã nổi tiếng ác độc, thế mà danh lưu Trung nguyên đều một lòng quy phục. Đúng là tim càng đen thì chiêu bài càng sáng.
Đến thời kỳ thứ hai, tuy đã khá lắm rồi, nhưng vẫn chưa thành công vì còn để lộ hình tích. Cũng như Lưu Bị, Tào Tháo, mới nhìn qua, người ta xét đoán được ngay họ thuộc vào loại nào.
Thời kỳ thứ ba, là ?o dày mà vô hình, đen mà vô sắc?. Người đã ?odày vô tận, đen vô cùng? thì hậu thế vẫn có thể tưởng là không dày, không đen. Thế mới là đi đến tuyệt đích.
Nho-gia giảng Trung-dung, giảng đến ?o vô thanh, vô xú ? mới hết. Phật giáo cũng phải đạt đến ?o bồ đề vô thụ, minh kính vô đài ? mới chứng quả. Như thế, Hậu Hắc Học là một học thuyết bí truyền từ thiên cổ, cố nhiên phải đạt đến chỗ ?o vô hình, vô sắc? mới hoàn toàn.
- Dạ, như thế là thành công sao?
- Chưa hết đâu con ạ. Còn phép cầu quan nữa!
- Xin cụ dạy nốt cho con hiểu.
- Nếu muốn làm quan mà không thuộc lòng ?o Bí quyết cầu quan?; cũng như làm được quan rồi mà không biết phép ?o Duy trì chức quan?, thì cũng vô ích.
Người cầu quan, trước hết phải biết rõ sáu chữ:
Rảnh Rang, Luồn cúi, Khoe khoang, Nịnh hót, Dọa nạt, Quà Biếu .
1 -Rảnh Rang. Rảnh rang có hai nghĩa. Một là chỉ sự vụ. Người muốn làm quan, không được bận rộn một việc gì hết. Không làm thợ, không đi buôn, không làm ruộng, không học hành mà cũng chẳng dạy ai học. Phải rảnh rang để nhất tâm nhất trí cầu quan.
Hai là chỉ thời gian. Người cầu quan phải nhẫn nại, không được nóng nảy hấp tấp. Hôm nay không xong, đợi ngày mai. Năm nay chưa được, chờ sang năm.
2-Luồn Cúi . Nghĩa là chui luồn. Cầu quan, phải luồn cúi, điều này ai cũng biết. Nhưng họ chỉ mới biết đến trình độ có cửa thì chui mà thôi. Theo ta, nếu phải đợi có cửa mới chui thì hỏng to. Phải làm sao cho có cửa thì chui , mà không cửa cũng phải vào lọt. Có cửa sẵn, ta mở rộng thêm. Không có cửa, ta phá tường đục vách, làm cửa mới.
3 -Khoe Khoang. Khoe khoang cùng đi chung với khoác lác. Khoe có hai lối: khoe trực tiếp bằng lời nói và khoe bằng giấy tờ. Khoe bằng lời cũng chia ra hai loại: khoe lúc bình thường và khoe trước mặt quan trên. Gián tiếp là khoe trên giấy tờ như báo chí, truyền đơn, tạp chí, biểu ngữ, v.v? ..
4- Nịnh Hót. Trên sân khấu cải lương, lúc Ngụy Công ra trò, những cử chỉ, dáng diệu, cách ăn nói của bọn này là gương mẫu.
5- Khủng Bố . Tức là dọa nạt. Chữ này nghĩa lý quá cao thâm. Cần phải nhấn mạnh: quan là một nghề rất đặc biệt, đâu có thể tùy tiện muốn cho ai cũng được. Vì thế, có người đã thực hành chữ ?oNịnh Hót? chu đáo đến một trăm phần trăm mà vẫn không được làm quan. Đó là vì thiếu chữ ?oKhủng Bố?.
Làm người, ai cũng có nhược điểm và lỗi lầm. Khi tìm được nhược điểm của quan trên, ngắm thật đúng, khẽ điểm một huyệt là quan hoảng hốt sợ hãi, lập tức tìm cho ta một chức vụ ngay. Nhưng người cầu quan phải hết sức khéo léo khi dùng hai chữ ?oNịnh Hót? và ?o Khủng Bố? kết hợp lại . Nghĩa là, trong nịnh hót có ý ngầm dọa nạt.
Trong mắt mọi người, thấy mình nói chuyện với quan thầy, câu nào cũng toàn là nịnh hót, tâng bốc, kỳ thực bên trong toàn là móc trái, đá ngầm, chỉ một mình quan thầy hiểu. Quan nghe đến đâu, mồ hôi toát ra như tắm đến đấy. Người giỏi nịnh hót, nói gì, người bên ngoài nghe câu nào cũng thấy toàn là chỉ trích các bề trên, nhưng các ?o bề trên? nghe thật vui lòng, nở nang từng khúc ruột. Nhưng điều cần biết là dọa phải có giơiù hạn, nếu đi lỡ trớn, để quan thầy thẹn quá, nổi xùng lên thì cũng hỏng bét cả.
6- Quà Biếu là dâng lễ vật. Lễ lớn là tặng biếu tiền bạc, vàng, kim cương, ngân phiếu. Lễ nhỏ là món ngon vật lạ, đồ cổ xưa, mời nhậu nhẹt v. v. . . Người được tặng có khi là quan trên, có khi là kẻ tuy không làm chức gì hết nhưng có cách giúp đỡ mình được.
Sáu chữ này, nếu theo thực đúng, thì sẽ đem đến kết quả cụ thể là, một hôm, quan trên bỗng chợt nhớ ra lẩm bẩm một mình:
- Ôâng Z muốn làm quan, đã xin từ lâu (Rảnh Rang). Mình với ông ta có đôi chút liên lạc (Luồn Cúi ) Ông ấy cũng là kẻ có tài (Khoe khoang). Ông ta đối với mình rất tốt (Nịnh Hót). Nhưng hắn cũng không phải tay vừa, nếu không cho hắn một việc làm, hắn sẽ làm bậy, có hại đến mình (Khủng Bố).
Nghĩ đến đây, nhìn thấy những lễ vật quà cáp chất đầy quanh mình (Quà Biếu), ông không còn biết phải làm gì hơn là ký giấy bổ ?ođương sự? đi làm quan.
- Dạ thế là thành công rồi, phải không cụ?
- Chưa con ạ. Được chức quan rồi, còn phải biết giữ chức ấy nữa chứ.
- Thưa cụ, cho con nghe nốt.
- Phép giữ chức quan cũng có sáu chữ:
- Trống Rỗng, Cung Kính, Hách Dịch, Hung Aùc, Điếc Đui. Hối lộ
1) Trống Rỗng. Trống rỗng trong giấy tờ, báo cáo, diễn văn, tất cả. Điểm này ta không cần nói rõ phải trống rỗng như thế nào, con chỉ cần chú ý xem các diễn văn,thông điệp, báo cáo của các cơ quan, hội đoàn, báo chí thì hiểu rõ. Nghĩa thứ hai, là làm việc không nhất định một hướng nào. Có khi biểu lộ thật cương quyết, độc đoán, nhưng bên trong vẫn có đường ngầm, để nếu cần có thể thối lui rất dễ dàng, nhất là không bị liên lụy bao giờ
.
2) Cung Kính nghĩa là nịnh hót. Nịnh có hai thứ, trực tiếp và gián tiếp. Trực tiếp là nịnh ngay quan trên. Gián tiếp là nịnh thân thích, bạn bè của quan. Từ vợ lớn , nàng hầu, nhân tình, con cháu và đến cả mèo, chó của quan nữa.
3) Hách Dịch trái nghĩa với chữ Cung Kính. Chữ này để đối với thuộc hạ hay dân chúng. Một là tỏ ra bằng giáng điệu oai nghiêm hách dịch. Hai là trong ngôn ngữ, tỏ ra ta đây tài giỏi hơn người. Chữ Cung Kính không nhất định đối với quan trên, vì có khi quan trên không trực tiếp nắm quyền sinh sát mình, thì không sợ. Cũng giống như thế, chữ Hách Dịch không nhất định đối với người dưới, vì nếu người dưới mà có quyền hay ảnh hưởng đến chức phận của mình, thì cũng phải đổi ra cái bộ mặt cung kính đối với họ. Như thế, nghĩa là phải tùy hoàn cảnh, sử dụng cho khéo léo.
4) Hung Ác. Ta chỉ cần đạt đến mục đích, mặc kẻ khác táng gia bại sản, bán vợ đợ con. Nhưng, điều cần chú ý nhất, là bao giờ cũng phải phủ lên trên bộ mặt tàn ác một lớp vỏ nhân nghĩa đạo đức mới được việc.
5) Điếc . ?o Chúng cười mặc chúng, quan ta, ta cứ làm?. Trong chữ Điếc này, lại còn bao gồm cả chữ Đui . Vì có khi thiên hạ chửi bằng báo chí chứ không chỉ chửi bằng miệng. Trong trường hợp này, ta giả Đui nhắm mắt không thèm xem.
6) Hối Lộ tức là ăn tiền. Mười một chữ trước đều sắp đặt để dọn đường cho chữ này: đối chiếu với chữ Biếu Xén. Đã có dâng lên thì phải có thu vào. Nhưng cũng cần phải biết món nào nuốt được, món nào cần nhả thì phải nhả, để khỏi mắc nghẹn.
- Dạ con hiểu rồi ạ.
- Đó là đại cương. Ai muốn học, phải tự mình tìm hiểu, nghiên cứu thêm cho tinh thông.
Tôi hỏi:
- Dạ thế còn đường lối làm việc? Con xin cụ chỉ giáo nhân thể.
-
- Có hai cách làm việc. Một là ?o PHÉP CẮT TÊN?. Hai là ?oPHÉP VÁ NỒI?.
-
- Tên nghe lạ quá.
-
- Đúng lắm con ạ. Để ta kể cho con nghe: ngày xưa có một người bị trúng một mũi tên. Hắn ta đến nhà một vị lương y ngoại khoa xin chữa trị . Oâng ta lấy dao cắt mũi tên bên ngoài, rồi tính tiền khám bệnh và chữa bệnh. Bệnh nhân ngạc nhiên hỏi:
- Ơ kìa, ông đã chữa lành đâu mà đòi tiền? Mũi tên vẫn còn ở trong người tôi.
Lương y trả lời:
- Tôi là thầy ngoại khoa. Tôi chỉ chữa bệnh ngoài da. Còn bên trong không chữa được, bây giờ anh hãy đi tìm một thầy nội khoa mà xin chữa
- .
Đó là chuyện xưa, còn ngày nay thì cũng nhan nhản cách làm
việc như thế. Ví dụ, Trong một công văn nọ được viết:? Theo như lời của ngài thì tên X quả thực có tội, chúng tôi sẽ thông báo cho nha hữu quyền điều tra để nghiêm trị?. ?o Quả thực có tội? là ?o cắt tên?. ?o Nha hữu quyền? tức là thầy nội khoa. Hoặc là ?o sẽ chuyển lên thượng cấp định liệu?. ?o Thượng cấp? đây là ?o thầy nội khoa?. Và ví dụ, nếu có người nhờ ta làm việc gì, ta nói: ?o Tôi rất tán thành ý kiến của anh, nhưng còn phải thương lượng với ông Z?. ?o Rất tán thành? là ?o cắt tên?. ?oÔng Z? là thầy nội khoa.
Có những trường hợp bệnh nhân chỉ được cắt tên mà không được mách bảo tìm thầy nội khoa, và cũng có trường hợp chỉ bảo tìm thầy nội khoa, chứ tên cũng không thèm cắt. Chính trị càng cao thì càng biến hóa huyền bí vô cùng vô tận.
Lovetolive[/size=18]