Vài dòng tâm sự: Làm sao để Ôtô - Xe máy đông thành viên hơn

Vài dòng tâm sự: Làm sao để Ôtô - Xe máy đông thành viên hơn

Chào các bác,
Tôi mới vào đây vài ngày nay thôi, lúc đầu thì thấy cũng hay hay, tuy nhiên sau đó thì lại thấy có gì thiếu thiếu. Tôi nhớ lại hồi đó (đã mười mấy năm rồi) đi cái 79-80, chuyện lớn chuyện nhỏ gì cũng bó tay, phải mang ra thợ. Không phải không muốn tay dính dầu, nhưng các bác cũng biết thời đó thông tin không có, sách vở không có, muốn học hỏi thêm chẳng biết đi đâu (ngoài cách đi học mấy lớp sửa xe). Tôi không muốn theo nghề sửa xe, chỉ muốn biết sơ sơ cách bảo dưỡng, duy trì, sửa sang ba cái lặt vặt nó ra làm sao. Thật ra có gì khó đâu, cơ chế hoạt động của xe máy nó vẫn thế từ gần thế kỷ nay. Chỉ có sau này có mấy cái mạch điện tử dính vào thì hơi phức tạp hơn tí. Nghĩ lại tôi vẫn thấy tức trong bụng lắm.

Còn bây giờ, thời thế đưa đẩy, tôi hết đi xe máy mà lại đi chiếc 4 bánh cà tàng. So với ngày xưa thì nay đúng là thiên đường các bác ạ. Thông tin đầy dẫy, hình ảnh sáng sủa, vào forum cho xe mình hỏi gì cũng ra. Cái tôi thích nhất là mấy cái hướng dẫn từng bước, có cả hình nữa, lấy cờ lê cỡ nào, vặn ốc nào, v.v... Lần đầu mò mẫm, lần sau là có thể làm trôi chảy rồi. Vừa tiết kiệm tiền, vừa tránh được thợ dỏm (ở nước nào đi nữa thì thế nào cũng có mấy tay thợ vừa cắt cổ, vừa làm dối làm ẩu), lại vừa thấy gắn bó với chiếc xe hơn. Không ai biết xe mình và hết lòng với xe của mình bằng mình các bác ạ.

Giờ quay lại với box này thì tôi lại không thấy nhiều những bài hướng dẫn như thế. Người ta vẫn nói một hình vẽ bằng ngàn từ ngữ. Mới ngày nào tôi đúng là mù căng chải về xe, chẳng biết cái gì là cái gì, mà bây giờ cũng có thể võ vẽ dăm câu ba điều. Nên chăng các bác nào có điều kiện, có máy ảnh số, một ngày đẹp trời nào đó cần sửa xe thì bớt chút thì giờ ghi lại kinh nghiệm cho mọi người cùng chia xẻ. Chẳng hạn như sửa chế hoà khí, thay nhún, sửa đồng hồ, thay phanh v.v... Có nhiều việc tôi nghĩ sẽ rất đơn giản và nhanh nếu như có hướng dẫn, hình vẽ và chỉ dẫn về dụng cụ đầy đủ. (Về dụng cụ có thể đi mượn hoặc mua một lần dùng cả đời). Có phải có lúc các bác trần mình ra gõ, đập, xoay đủ kiểu mà vẫn gỡ chưa ra cái này cái kia, chỉ vì không biết một cái chốt, cái ngàm đâu đó? Kinh nghiệm của 1 người có thể giúp nhiều người ở chỗ đó. Một mình tôi làm trên xe hơi còn được thì tôi nghĩ xe máy chắc dễ hơn (vì nhẹ hơn, không phải kích lên, không phải chui xuống gầm, muốn xoay đâu thì xoay). Lâu ngày, mỗi người góp một ít, những bài viết đó sẽ trở thành kho tư liệu quý giá cho các thế hệ chơi xe sau học hỏi.

Vài dòng tâm sự cùng các bác. À nếu sau này các bác có làm website riêng thì tôi nghĩ lại càng nên có một góc gọi là "thư viện" để chứa những bài như thế. Vô giá đấy các bác ạ (nhất là khi tài liệu cho xe gắn máy vẫn không được nhiều và chi tiết như xe hơi - nhất là các đời xe máy cũ).

Có lẽ bạn không đọc kỹ ý tôi. Thật ra thông tin về xe hơi thì đã có nhiều, kể cả sách báo và trên mạng. Tôi nghĩ điểm mạnh và dễ thu hút khách nhất của box này là hướng dẫn (tiếng Việt) cho sửa sang bảo trì xe máy. Dù sao ở VN số xe máy cũng áp đảo số ô tô, trong khi thông tin về xe máy (nhất là các đời cũ) thì rất khó tìm.
Cái website gì đấy tôi thấy bạn dùng để trả lời tất cả mọi câu hỏi, nên cũng tò mò vào xem. Không có gì đáng chú ý, người dùng cũng quá ít. Thêm nữa tôi thấy còn nặng về cưỡi ngựa xem hoa, nói sơ sơ qua về chiếc nọ chiếc kia, không khác mấy bài báo car review là mấy. Kiểu đó đi dịch báo nước ngoài thì nhiều lắm. Nếu muốn bẩn tay, thay cái nọ, sửa cái kia thì vẫn bó tay.

Cao kiến của bác rất hay, như kiểu chương trình " Do it yourself " trên TV vậy phải không bác ... Thế mà mấy ngày nay các ngài mod mét đâu hết rùi không cho ý kiến và thực hiện luôn đi chứ, các ngài chỉ chực chờ member sơ sẩy để khoá với treo nick thôi à, còn mấy ý kiến đóng góp cho forum hay vậy thì chả thấy làm gì?...

!!!!!!!!!

Việt nam nói chung và Hanoi nói riêng đất chật người đông, kiếm diện tích để ở đã khó, lấy đâu là gara để ngồi mày mò mà sửa xe hả bác.
Yêu thích xe lắm chứ, nhưng nó vẫn có những cái giới hạn của nó!
Rất ủng hộ ý kiến đóng góp của bác!

Kể ra nếu ở trên nhà cao tầng, phải gửi xe thì cũng khó. Nhưng nếu chỉ có mảnh sân chật chật độ vài m2 thì tôi nghĩ có thể làm xe máy rồi. Ngay như tôi đi thuê nhà cũng không có gara, nên muốn làm gì cũng phải đi đậu nhờ chỗ nào đó. Quan trọng là phải chuẩn bị trước, muốn làm gì thì mua đồ thay và mang dụng cụ đầy đủ, sửa trong ngày là xong rồi còn lái về. Chứ không thì mệt lắm. Có điều kiện thì nên rủ thêm 1 người bạn nữa, có gì còn có người giúp 1 tay.

Trong khi chờ đợi các bác cao thủ về xe máy, tôi xin phép ?omở hàng? phát đầu tiên (rất tiếc vẫn không có hình). Vì viết từ góc độ người không biết xe máy, nên có chỗ nào không chính xác, rất mong các bác chỉ bảo. Hiện giờ thì tôi cứ post chung vào đây cho tiện, sau này nếu các bác đã qui hoạch ra website hay khu vực thư viện thì có thể cắt ra thành bài riêng.
Chỉnh Xe & Tiết Kiệm Nhiên Liệu ?" Vài Điều Cơ Bản
Là người đi xe, bạn sẽ có hai điều mong muốn: một là xe mình chạy nhanh hơn xe người ta, hoặc ít ra là càng gần với công suất thiết kế càng tốt . Hai là chạy càng tốn ít xăng càng tốt. Rất may hai thứ này thường có liên hệ với nhau: xe chạy tốt thì sẽ tốn ít xăng hơn. Cách đây ít lâu tôi đã thấy có một bài nói về tiết kiệm nhiên liệu mà bạn nào đó tìm được (http://ttvnol.com/garage/474642.ttvn). Nhưng bài viết đó bằng tiếng Anh, lại có mấy điểm mà tôi thấy không được rõ ràng (?oJack Rabbit??), hoặc còn chung chung (?oget your vehicle serviced?). Do vậy tôi viết bài này, vừa là tổng hợp những điều tôi biết, vừa giải thích một số điểm với cái nhìn thực tế, hy vọng sẽ giúp các bạn (mới vào) hiểu thêm về chiếc xe (và tiết kiệm chút ít).
Những việc bạn có thể tự làm:
- Bơm xe. Lốp xe xìu sẽ ảnh hưởng đến tiêu thụ nhiên liệu, còn quá căng sẽ làm lốp xe mau hỏng và xe đi không được êm. Thường nhà sản xuất xe khi bán xe (mới) cho bạn sẽ cho biết loại, kích cỡ và áp suất chuẩn cho bánh xe. Đối với xe hơi người ta sẽ ghi trên xe (bên trong cửa xe, dưới nắp xăng v.v...). Về lý thuyết thì mỗi tuần bạn nên kiểm tra áp suất một lần, tuy nhiên trên thực tế tôi nghĩ 1 tháng / 1 lần cũng được. (Dụng cụ đo áp suất lốp xe nhỏ như cây bút, khá rẻ, tôi mua tính ra chừng vài chục ngàn, chắc ở VN cũng có bán).
- Thay dầu. Theo thời gian và do ảnh hưởng nhiệt độ cao, dầu trong máy sẽ bị biến chất và lẫn tạp chất, không còn làm tròn chức năng bôi trơn và làm mát. Khi đó bạn sẽ thấy dầu đen hơn, quánh lại. Muốn động cơ làm việc trong điều kiện tối ưu, nên thay dầu mỗi 2500-3000km (xe máy) hoặc 5000-7000km (xe hơi). Dù đi chưa tới số km nhưng nếu đã lâu (5-6 tháng) thì cũng nên thay dầu một lần. Nếu các bạn ngại tốn tiền thì có thể tự làm, bởi thay dầu là việc tương đối dễ, đừng vì ngại mà không làm (cho dù lúc đó chiếc xe vẫn còn đang chạy tốt). Nếu xe bạn có dầu hộp số riêng (khác với dầu động cơ) thì cũng cần xem và thay, nhưng không cần liên tục như vậy (20-30.000 km một lần).
- Kiểm tra / thay bugi. Bugi khi dùng lâu sẽ bị bám muội, hoặc mòn đi, và nói chung là yếu hơn lúc mới. Khi đó tia lửa phát ra sẽ yếu đi, dẫn tới đốt không hết nhiên liệu, hoặc phát lửa sớm hơn / trễ hơn một chút, làm giảm công suất động cơ. Nếu bạn muốn tiết kiệm, có thể tháo ra lau chùi cho sạch (nhớ xem lại khoảng cách giữa hai đỉnh bugi có còn đúng chuẩn không). Tuy nhiên bugi ngày nay không đắt lắm, nên tốt hơn hết là nên thay (xe hơi sau 40-50.000km, xe máy sau chừng 20-30.000km). Khi mua nhớ xem kỹ loại của bugi để mua cho đúng (?onóng?, ?olạnh?, v.v...) Nếu bạn không ngại và có tiền, có thể ?othí nghiệm? các loại bugi khác nhau xem loại nào hợp với xe mình nhất. Triệu chứng của bugi không phù hợp: xe chạy ỳ, vặn ga không ?olên?, thấy như ngộp xăng, chạy idle (garăngti) không đều hoặc không được.
- Kiểm tra hệ thống điện. Độ tin cậy của hệ thống điện sẽ ảnh hưởng tới cường độ dòng điện tới được đỉnh bugi, kéo theo đó là cường độ và chất lượng tia lửa. Xem lại các chốt cắm có lỏng không, dây điện có bị cũ, mục không, các điểm tiếp xúc có còn tốt không, v.v... Nếu xe có má vít để chia lửa (mâm lửa?) thì nếu cũ quá cũng có thể thay mới.
- Giảm trọng lượng/vật cản gió của xe. Cái này đối với xe máy thì ít ảnh hưởng. Nhưng trong xe hơi thì vì rộng và tiện lợi, cho nên thường chúng ta có gì cũng quẳng vào đó, đi đâu cũng mang theo vài chục ký (có khi hơn) trọng lượng không thực sự cần thiết. Nếu đi nhanh thì nên đóng cửa sổ và bỏ chỗ đựng hàng (roof-rack) trên nóc xe nếu có.
(Còn tiếp)

- Kiểm tra / thay các cục cảm biến (sensors). (Cái này chủ yếu áp dụng cho xe hơi làm từ khoảng 10-15 năm trở lại đây, dùng bộ vi xử lý để điều chỉnh tỷ lệ xăng / gió). Gồm có cảm biến nhiệt độ động cơ, cảm biến gió, cảm biến ôxy... Quan trọng nhất là cục cảm biến ôxy nằm sau động cơ và trước ống xả. Bộ vi xử lý dựa vào tín hiệu từ đây để biết hiện giờ động cơ đang thiếu hay dư xăng, sau đó điều chỉnh độ mở của ống phun xăng (fuel injectors) cho phù hợp. Cảm biến là thiết bị chính xác, có điện thế rất thấp. Khi dùng lâu, nhiệt độ, bụi có thể cho chỉ số sai lệch đi chút ít, dẫn tới tỷ lệ xăng / gió sai, dẫn tới tiêu hao nhiên liệu. Bạn có thể lấy ra lau chùi cho sạch, hoặc thay luôn nếu đã dùng lâu (5-7năm).
- Kiểm tra hệ thống truyền động. Nếu bạn đi xe số tự động, để ý xem xe có sang số dễ dàng và đúng thời điểm không (đúng thời điểm là khi máy quay tới RPM cần thiết, đủ cao thì lên số, đủ thấp thì xuống số). Nếu thấy vặn ga mà xe không lên, hoặc không đi nhanh như trước, nên đem xe đi kiểm tra do có thể có vấn đề ở hộp số. Lau chùi, bôi dầu mỡ các bộ phận chuyển động nếu được (xích, khớp nối...)
- Thay lọc gió. Tấm lọc gió dùng lâu sẽ bám bụi, giảm áp suất khí vào động cơ / chế hoà khí. Nên thay mỗi 10.000-20.000km (tùy tình trạng bám bụi nhiều hay ít).
- Xem lại cách đi xe. Nếu bạn đi xe số tay thì lên số/xuống số đúng thời điểm. Và nói chung là giảm sử dụng phanh, ví dụ khi biết sắp sửa dừng thì thả ga để xe chạy từ từ tới (thay vì giữ ga rồi đạp phanh đột ngột). Lúc sắp tắt máy thì không nên vặn ga lớn trước khi tắt, thứ nhất là sẽ hao xăng vô ích, thứ hai là sẽ làm một số bộ phận (ví dụ khi xe bạn có turbo) bị ?ođói? dầu, dẫn tới mau hỏng.
Nói chung trừ khi bạn bỏ bê chiếc xe đã lâu (khi đó thay bu-gi, thay dầu, dây điện, lọc gió sẽ cho kết quả ngay), phần lớn những việc trên đều được làm khi bạn đem xe đi bảo dưỡng. Do vậy nếu bạn vốn đã ?ochăm lo? cho xe, mấy thứ trên sẽ không giúp là bao. Khi đó bạn có thể tính tới các việc sau. Lưu ý là thường những thứ này không nằm trong các mục bảo dưỡng thông thường, bạn sẽ phải hỏi người thợ và sẽ phải trả thêm tiền.
Những việc cần dụng cụ hoặc thợ chuyên nghiệp:
- Chỉnh thời điểm đánh lửa (cân lửa?). Đây có thể nói là việc quan trọng nhất thợ sẽ làm khi bạn đem xe đi ?otune-up?. Nếu không có cái này thì coi như không có tune-up. Khi đọc tài liệu tiếng Anh bạn thấy ?okeep the vehicle properly tuned? là cái này đây. Mục đính là chỉnh cho bugi phát lửa đúng thời điểm. Tôi không biết đối với xe máy thì có cách nào đơn giản và chính xác để làm vụ này không, còn đối với xe hơi thì các bạn phải có dụng cụ gọi là ?otiming light? (tôi cũng chưa tự làm cái này bao giờ).
- Kiểm tra áp suất buồng đốt. Đây là một cách rất hiệu quả để kiểm tra ?osức khỏe? một động cơ nói chung. Bạn sẽ cần có dụng cụ đo áp suất, gắn vào chỗ lắp bugi, sau đó đạp cần khởi động vài lần rồi lấy áp suất cực đại. Bạn sẽ quan tâm tới hai thứ: (1) áp suất đo được so với áp suất thiết kế thì sao, cao hơn hay thấp hơn? Và (2) nếu xe có nhiều hơn một xy-lanh thì áp suất trong các xy-lanh có khác nhau nhiều không? Đối với xe hơi áp suất chuẩn thường trong khoảng 9-14kg/cm2 tùy loại xe. Độ chênh lệch giữa các xy-lanh không nên cao hơn 1kg/cm2. Áp suất đo được thường thấp hơn, khoảng 80% chuẩn trở lên, nhưng nếu thấp hơn quá nhiều (chỉ 60% hoặc thấp hơn) thì gần như chắc chắn động cơ đó có vấn đề nặng, cần tháo ra xem (rất tốn $$!). Có thể là do hở vòng găng ngăn dầu (gasket, VN hình như gọi là xéc măng?). Khi đó công suất động cơ sẽ giảm, đồng thời xe chạy sẽ đốt dầu, dẫn tới giảm tuổi thọ động cơ, khói có mùi khét và hao dầu. Nếu áp suất cao hơn (hiếm gặp) thì thường là do đóng quá nhiều bụi than (đốt dầu hoặc xe chạy dư xăng lâu ngày). Nếu có điều kiện bạn nên kiểm tra áp suất trước khi mua xe cũ, và mỗi khi gặp vấn đề về động cơ (để loại trừ các nguyên nhân trên, trước khi nghĩ đến những lý do khác).
(Còn tiếp)

Hay và bổ ích, vote 5* bác cái. Tiếp đi bác.

Số liệu này bác lấy ở đâu đấy?
Nghe bác để biến xe thành đống sắt vụn à ?....