Văn chương trong nước chậm thua hải ngoại ....30 năm

Anh không muốn lên tiếng , vì cái quan niệm này vớ vẩn và mơ hồ. Không có một chút gì là khoa học khi định lượng 30 năm của ngang hơn cua.
Gọi là thầy bói xem voi cả.... lút.
Van học hải ngoại, hiện nay là tập hợp tất cả những ai đang sinh sông ở nuớc ngoài viết văn bằng tiếng Việt. Nhiều nhà văn hải ngọai cũng ko muốn dùng cụm từ này bởi vì nó có thể mang ý lí chia rẽ, Theo họ chỉ có văn Học Việt Nam cho tất cả những ai viết bằng tiếng Việt.
Nhưng muôn hay ko, do những biến động của lịch sử thì vẫn tồn tại một luồng văn học nằm ngoài biên giới VN.
Hiện nay nghiên cứu về vấn đề này, báo cho các chú, các cô nào sùng ngoại biết ( ko có tật thì đừng giật mình), đã bốn năm năm nay nhiều trường đại học ở Mỹ, kết hợp với nhà nuớc Mỹ chủ trương nghiên cứu bộ phận văn chương hải ngoại này nhưng lại thuê nhiều chuyên gia trong nuớc tham gia như giáo sư Hoàng ngọc Hiến; nhà Thơ Nguyễn Duy, Nhà NguyễnQuang Thiều , nhà phê bình Nguyễn Xuân Nguyên và gần đây nhà phê bình là Đỗ Minh Tuấn.
Số người tham gia thuộc nhà văn hải ngọai cho đề tài này không nhiều. Một vài nhà nghiên cứu được mời tại hải ngoại là Đỗ Quyên- Canađa. Đặng Tiến Pháp. Võ Phiến Mỹ....Thụy Khê Pháp v..v...
Về văn chương Hải Ngoại phải nói nhà văn , cây đại thụ lớn nhát là Võ Phiến. Ông già hơn bẩy chục tuổi cách đây năm năm hoàn thành Bộ tổng tập văn học Miền Nam gồm tám tập. Nhà thơ Viên Linh cũng có bộ tổng tập tương tự với nhãn quan khác.
Đa số những nhà văn nổi tiếng từ trước 75 ra đi vẫn tiếp tục viết nhưng không có tiếng vang trên văn đàn. Người có bộ sách được bàn tới nhiều nhất là Sông Côn MÙa Lũ của nhà văn NGuyễn Mộng Giác và cuốn sach này được in ấn ở hai nơi, trong va ngoài nước. Gần đây tại VN nhà văn NMG có trả lời dài trên văn nghệ về tiẻu thuyết này,. Cũng nói là NMG viết tiểu thuyết lịch sử này sau 75. Và trước NHT nhưng trước đó tại Việt Nam Ngô Văn Phú đã viết đề tài lịch sử từ những năm 66 và hiện tại để lại hơn trăm truyện ngăn về đề tài này. Không thể lấy mốc viết từ bao giờ để đáng giá Ngang Con Cua, ấu trĩ như thế.
Về văn giới hải ngoại, đa số các nhà văn ra đi từ 75 có tiếng vẫn tiếp tục viết, nhưng ngay trong giới văn đàn cũng thấy không gây nổi trội. Lớp sau này bao gồm những người quậy phá như Đỗ k. Phạm Thị Hoài, thì tiểu thuyết gần đây nhất của Phạm Thị Hoài dày 200 trăm trang duay nhất một cuốn được thiên hạ bàn nhiều Bức Tượng Phật Di Lặc và chưa khi nào bà ta viết văn bằng tiếng Đức như cô em nào viết bậy bạ.
Trong những nhà văn ở Hải Ngoại rất chịu khó cách tân về thi pháp , ở Úc có ông Nguyễn Hoàng Tuấn với chùm truyện ngắn gọi là hậu hiện đại nhưng ko đi tới đâu vì khô như ngói.
Về thơ thì có phong trào tân hình thức khởi xướng do nhà thơ Khế yêm chủ trương với hậu duệ của ông nhữg là dòng nối theo của cách tân Thanh Tâm Tuyền từ Saigon từ thập kỉ 60. và mỉa mai thay bút mực tôn ském cho thi ca giới văn học phê bình hải ngoại lại bàn tới Vi Thùy Linh và Phan Huyền Thư nhiều hơn, tốn ba T nhiều hơn.
Về xuất bản và bạn đọc . toàn bộ vănchương hải ngoại có dăm tờ báo.
được nhất dai dẳng nhất là ba tờ chuyên san văn chương
1- Hợp Lưu Mỹ do nhà văn Khánh Trườngh duy trì hơn 10 năm nay, nhưng lấy rất nhiều tác phẩm của các tác giả trong nuớc
2 Tờ Văn do nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng chủ trì. cũng tương tự như tờ hợp luu nặng về sáng tác. và nhận sự hò trợ của nhiều nhà văn trong nuớc
3 Tờ Văn Học do Nguyễn Mộng Giác chủ trương thì ngấp ngoải vì thiếu bài vở
4 tở Khởi Hành do nhà thơ Nguyên Linh chủ trương thường kì một tháng là hậu diuệ cội của tờ cùng tên trước 75 tại Saigon. Tơt KH có bạn đọc ra đi thời 75 nhưng cũ về hình thức. Khá phong phú về tư liệu văn hocvị có sự cộng tác của nhiều nhà văn trước 75 và hậu diệu của Tiền chiến.
5- Tạp chí Thơ Khế yêm chủ trương chết nghẻo củ tỏi. vì nhiều nguyên nhân nhưng chủ yếu là ko có bai vở và bạn đọc.
6 tờ Việt tạp chí lý luận phê bình do Nguyễn Hương Quốc chủ trương tại Úc cũng chết ngập sau vụ chơi đểu nhét vỏ chuối dưới chân Lê Đạt ....
Các vị chỉ đưa ra hai nhà văn Lê MInh hà và Nguyễn Hải Anh... là hai nhân vật mới xuất hiện gần đây. Thực cvhát số viết như thế ở Pháp là dan đồng ca nữ gồm 6 người và ở Mỹ khoảng hơn chục...có vài người đã có tác phẩm trình in tại nhà xuất bản hội nhà văn Việt nam.
Nhưng toàn bộ những điều ấy chỉ trói gọn là số lượng và chất löượng ở Hải Ngoại không thẻ hàm hồ nói sự hơn kém với trong nuớc khi mà cả hai chục năm nay bộ tiểu thuyết được đề cập sôn sao ở văn giới chỉ một của NMG. Trong khi đó ngay giới hải ngoại cũng tôn sbiết bao bút mực để liên tục nhiều năm nay bàn về các tác giả trong nuớc như Dương Thu Hương, Ngfuyễn Huy Thiệp, NguyênViệt hà, Bảo Ninh, v..v...và số lượng tiểu thuyết, truyện ngắn thé giới dicj ra xuất bản bằng tiếng anh và tiếng nuớc họ löại tập trung vào các tác giả trong nuớc.
Truyện ngắn thì văn chươnghaqri ngoại thực buồn tẻ và chán nản dù các nhà văn hải ngoại cố gắng tìm cách thoát ra , thoát lên. Một trong những nguyên nhân là họ không có bạ n đọc và môi trường ngôn ngữ.
Lấy đề tài lịch sử mà nói ở trong nuớc ngoài NHT còn rất nhiều người viết , và gần đây có cuốn tiểu thuyết nổi tiếng cũng lảm văn giới hải ngoại quan tâm bàn tới là cuốn Hồ Quý Ly của nhà văn nguyễn t Khánh tại Hà Nội...Và cuốn sách này nực cườpi thay là viết khởi điểm trước Nguyễn Mộng Gíac chừng gần 10 năm.
Lại nói về Nguyễn Ngọc Ngạn, khônmg có một dòng nào bình luận của các nhà phê bình hải ngoại về văn chương của NN Ngạn. Nó như vậy là dòng văn học ngoài lề chop các bà các ô hàng xén. Dăm cái truiyện ma của ông ta, do đám buôn gian bán lậu mập mờ đánh lận con đen cùng với mấy đứa thấ tiền tôi smắt làm klliều ở nhà xúat bẳn Van Học đã đánh đồng truyện vớ vẩn của NNN với tác giả có tiếng tăm trong làng văn bút VN từ xưa....Hày chứng minh hộ nếu NNN là người danh phận có một bài nào của các nhà phê bình hải ngoại bàn về văn ông ta. Ko lại bảo vì lão chô0sng cộng mnà trong nuớc ko bàn
Anh ko muôn nói ai hơn ai...và đây là vấn đề ko trẻ con như chú cua bàn,. cũng ko phải thầy bói xem voi như vài người có nhà tâm ...và cũng đừng hàm hồ nhại theo bà Thụy Khê ở Pháp gào lên đồi rũ bỏ....từ cổ chí kim có dòng chảy văn học nào ở ta cắt được quá khứ? Vớ vẩn!
Vài lơivậy ..hơ hơ...thích thì tioếp tục bút chiến nhưng phải có dẫn chứng để choảng nhau thực là tri thức bữa này?

đói.....
Được gioioi sửa chữa / chuyển vào 11:59 ngày 07/06/2003

Anh nhà văn Việt Nam ở đâu thì chắc cũng vẫn là anh nhà văn Việt Nam thôi, đương nhiên nếu trí óc anh ta vẫn còn chủ yếu chịu ảnh hưởng của văn hoá Việt. Có một đạo diễn điện ảnh VN viết đại ý thế này: giữa ngã tư Paris không cần phải mặc áo the, đi guốc mộc để chứng minh bản sắc dân tộc của mình. Hình thức tự thân nó không quyết định dân tộc tính.
Cho nên tớ không thích lắm cách chia văn học Việt Nam thành văn học trong nước và văn học hải ngoại, mặc dù thực ra nó cũng có lý ở phương diện nào đó. Trong một thế giới thông tin ngày càng đa chiều và không khoảng cách như hiện nay, không cần phải đem ranh giới địa lý ra làm con hào chạy ngang một nền văn học. Nếu có chia cắt, hãy để cho những lý do thuần văn học làm việc đó: trường phái X, cách tân Y, trào lưu Z nọ kia,...
Ngoài ra, tớ nghĩ cũng nên xem lại cái định nghĩa văn học Việt Nam là văn học viết bằng tiếng Việt. Ngôn ngữ, suy cho cùng, cũng chỉ là một dạng chất liệu. Giá trị của bức tượng không phụ thuộc vào việc nó được làm bằng đá, đồng hay xi-măng, mà phụ thuộc vào tài năng của nhà điêu khắc. Một tác phẩm văn học Việt Nam vẫn có thể được viết bằng tiếng Anh, Pháp hay thậm chí là Zibuti , cái ấy tùy thuộc vào hoàn cảnh sáng tác và lựa chọn của nhà văn.

Áo rách che mây, sáng ăn cháo,
Bình xưa tưới nguyệt, tối uống trà.

Anh bạn nói đúng rồi, anh đã mang quốc tịch Việt Nam thì dù anh có thành danh ở đâu chăng nữa thì anh cũng vẫn là một giọt máu của Việt Nam thôi, thành quả của anh ngoài việc đóng góp cho văn hoá thế giới còn là niềm tự hào của nền văn hóa nước nhà. Còn anh kém cỏi, bi phẫn, động chạm đến chính trị, bài Cộng chẳng hạn, thì chúng tôi sẽ lờ anh đi đến khi tiếng nói của anh trở nên quá ồn ào.
Tagore nổi danh khi dịch thơ mình, tâp Gitanjali (Thơ Dâng) của mình ra tiếng Anh. Lưu Hành Kiện với Linh Sơn viết cho độc giả Mỹ. Đại loại thế.
Có nghĩa là chưa thể căn cứ vào ngôn ngữ để đặt nhà văn vào nước nào.
Nhưng có một ý này không biết có đúng không? Tôi thấy đa số các nhà văn Việt ở nước ngoài mà tôi biết đang ở hiện tượng tìm tòi, đổi mới, nhưng cái đổi mới của họ đều dựa trên những quan sát bình thường mà lại đòi hỏi câu chữ phải ẩn chứa một sức nặng nào đó hình như hơi quá (Xem Khế Iêm của tạp chí Thơ về Tân Hình Thức, bài Chiếc ghế chẳng hạn)
Văn tôi không biết có nhà văn hải ngoại nào đáng giá hơn Phạm thị Hoài, dù rằng gần đây bà có những bài viết trên mạng Talawas.org hơi tự do quá trớn.
Tôi thích những tác phẩm của những nhà văn trong nước mình đem in ở Hải ngoại hơn là tác phẩm của những nhà văn hải ngoại in ở những phương trời xa tít đối với tôi. Nó chứng tỏ rằng đôi khi, các giá trị Dân Chủ, Tự Do phải thiên di sang nước ngoài để tìm được tiếng nói mình.
Em ơi buồn làm chi, anh đưa em về sông Đuống

Những quan niệm về cụm từ Nhà Văn Hải Ngoại trên tôi nói, là quan niệm bấy nay và có thể phải dịch chuyển , nhất là rồi đây thế hệ thứ hai thứ ba ở Mỹ, Pháp còn dính dấp tới tổ quốc, bản quán, viết văn bằng bất kì ngôn ngữ nào mà làm vinh danh cho hai chữ: Việt Nam. Nhưng số và chất lượng của dạng thức này hiện tại chưa đáng kể so với cả một lượng tác giả và tác phẩm đồ sộ ở trong và ngoài nứơc viết bằng tiếng mẹ đẻ.
Chúng ta có quyền hy vọng, dẫu mong manh cho một ai đó, nếu mai rồi họ, viết bằng tiếng Anh chẳng hạn những tác phẩm có giá trị trên thế giới, kể cả ki vọng, kì vọng ko tắt đi, Một Giải Văn Chương NOben cho Việt Nam thì càng tốt và hay cho dân tộc VN ta.
Nhưng đó, "hãy đợi đấy!", vì những người trẻ ấy còn rất trẻ và, họ cần phải có thời gian, ví dụ như gần đây có cuốn của Monuque Truong gốc việt sinh 1966 The Book of Salt mà nghề chính của cô là luật sư trình làng cuốn tiểu thuyết đầu tay bằng tiếng Anh tại New York.. Cuônsách dầy 260 trang và được một số người đọc khó tính hải ngoại bàn tới đôi chút. TỪ đây tới đấy, khi nào một Cao Hành ...ỔI hay MÍT hoặc Lan hoặc Điệp nào đó cho chúng ta vinh dự này tôi nghĩ còn chờ đợi...
Cho nên vẫn có thể nói bàn tới Nền Văn Học thì nó bao gồm biết bao thể loại từ Văn xuôi- tiểu thuyết, Ký, truyệnngắn, tới thơ ca, trường ca, kịch bản , lí luận phê bình ngùn ngụn như núi , chảy như sông hiện tại ba chục năm rồi, ở trong nướcc và một số lượng khiêm tốn hơn ở các nhà văn văn viết tiếng Việt ở Hải Ngoại.
Qua đọc những tác giả hiện tại bấy nay ở ngoài nuớc tôi thấy đa số những người thực sự là những nhà văn có tiếng văn chưong đúng là văn chưong thì tiếng nói dân tộc hoà hợp của họ với vai trò phục vụ con ngưoi của văn chương lại gần gũi hơn dần với các nhà văn trong nuớc. Và xu hướng nhiều nhà văn tìm cách in ấn, giới thiệu tác phẩm của họ về nuớc nhà, cho bà con ta, là càng ngày càng tăng ...gần đây nhà xuất bản Hội Nhà Văn nhận khá nhiều bản thảo và đã xuất bản vài tác giả nữ hải ngoại khi tiếng nói của họ dầu có tư tưởng nhưng không chính trị thô thiển chửi càn mách qué như đống nhà văn hạng ba hạng bốn...thường kêu gào chính trị...NHưng cũng thực đáng tiếc làvới tư cách đồng nghiệp cũng chỉ Nguyễn MỘng Giác thực sự được chú ý trong văn giới, vài cây bút nữ mà các bạn nhắc tới thì bút lực cũng ở trong nuớc như vậy như và hơn thế nhu ưlá trong rừng..Và những sánhg tấcảy khi được giới thiệu trong nuớc cũng đã chứng minh từ bạn đọc thấy họ chưa được như những sự lăng sê mà họ nhận từ phía tại Hải Ngoại
Nhân đây bàn thêm, Sự theo dõi của bạn nào đó,trên cái mạng vừa nói về nhà văn PTH cũng không sai dù răng cái bài "Sờ Lin đa" hết sức "tanh tưởi" nhắc đi nhắc lại lấy làm sung sướng cái từ L..., giống hệt như bà nhắc tới cụm D... V... Buồn Thiu ( tôi tránh cái máy kiểm tra của đây nên viết tắt chứ cái từ này cũng chả ghê gớm gì) so với nhà văn NGuyễn Quang Thân viết ở Con NGựa Thành Mãn Châu thì là bậc đại cao thủ khi mô tả cái l....mà vẫn giữ được cái ý nhị của văn chương. và có thể vì thế mà có lúc trên tạp chi sDiễn Đàn Pháp người ta những người khó tính cũng trích lục để khiêm tốn ngữong mộ...) tới ba lần trong một tiểu thuyết ngắn hai trăm trang cũng để khoái trá cái trra thù hình bóng đàn ông nào đấy mà không mang tới hiệu ứng văn chuơng cho người đọc...Cái thứ ấy ở Hải Ngoại cũng ká đầy óc, tôi gọi là Chủ Nghĩa Tự Nhiên của hôm nay khi cũng nhà văn nữ ở Mỹ mô phỏng cảnh tự thủ dâm và đọc thấy tởm lợm bởi cái tính tự nhiên chữ nghĩa của văn chưong Việt ở vài nhà văn tới thế là hết chỗ rồi. Nhưng đấy là cá nhân tôi thôi, bởi vì âu là xuất phát từ quan niệm thẩm mỹ riêng của mỗi người cầm bút và thựctế từ bạn đọc sẽ trả lời họ sống hay ngoắc ngoải bao lâu với món nộm mới nfay...
Trong Tiểu thuyết của Mặc Ngôn ở Vú To Mông Nở hay tiêu thiyết của G G Marquuez ở Trăm Năm Cô Dơn thiếu gì cảnh tả tình ái , ******** và phần nào phả ảnh cái dục tình đẹp tươi của con người nhưng sao tôi ko hề thấy phản cảm như khi đọc vài cái mà gọi là mạnh dạn kia của đống nhà văn ta lại thường ở Hải Ngoại khi được tự do muôn viết thế nào cũng được. Cũng may mắn lam sao là những dòng viết ấy không nhiều tới mức tràn lan thành dòng chảy trong nhiều cây bút hải ngoại.
Tôi cho rằng đánh giá đúng luồng chảy Văn Đàn Hải Ngoại với những công hiến của nó phải chờ đợi mai mốt những công trình nghiên cứu có lí luận , có tri thức , hệ thống chứ không phải buông tuồng nói cho đă, dăm câu , đọc dăm chữ mà lăng nhăng phát biểu, tưởng là Biết mà hóa ra chả biết cái gì.. , dẫu là cái diễn đàn đôi khi như cái tường giữa chợ, cái góc khuất mà người việt nào cứ thanh thiên bạch nhật vén quần... ai muôn khạc nhổ gì hay nhăng cuội gì mà chả có ai thèm lên tiếng bảo vệ cho sự tử tế đúng mực, đúng nghĩa và mong muôn của TTVN
các bạn bè ở đây
đói.....
Xin phép bác Giời ơi, tôi sửa cho chữ bé lại nhé.
Được Tequila sửa chữa / chuyển vào 16:30 ngày 08/06/2003

Vì hình thức ảnh hưởng rất nhiều đến nội dung nên quyết định trình bày lại một tí bài của bác Giời ơi cho dễ đọc. Những lỗi chính tả nhiều như quân Ngô thì người trình bày không có đủ nhiệt tình và thời gian.
---
Những quan niệm về cụm từ Nhà Văn Hải Ngoại trên tôi nói, là quan niệm bấy nay và có thể phải dịch chuyển, nhất là rồi đây thế hệ thứ hai thứ ba ở Mỹ, Pháp còn dính dấp tới tổ quốc, bản quán, viết văn bằng bất kì ngôn ngữ nào mà làm vinh danh cho hai chữ: Việt Nam. Nhưng số và chất lượng của dạng thức này hiện tại chưa đáng kể so với cả một lượng tác giả và tác phẩm đồ sộ ở trong và ngoài nứơc viết bằng tiếng mẹ đẻ.
Chúng ta có quyền hy vọng, dẫu mong manh cho một ai đó, nếu mai rồi họ, viết bằng tiếng Anh chẳng hạn những tác phẩm có giá trị trên thế giới, kể cả ki vọng, kì vọng ko tắt đi, Một Giải Văn Chương NOben cho Việt Nam thì càng tốt và hay cho dân tộc VN ta.
Nhưng đó, "hãy đợi đấy!", vì những người trẻ ấy còn rất trẻ và, họ cần phải có thời gian, ví dụ như gần đây có cuốn của Monuque Truong gốc việt sinh 1966 The Book of Salt mà nghề chính của cô là luật sư trình làng cuốn tiểu thuyết đầu tay bằng tiếng Anh tại New York.. Cuônsách dầy 260 trang và được một số người đọc khó tính hải ngoại bàn tới đôi chút. TỪ đây tới đấy, khi nào một Cao Hành ...ỔI hay MÍT hoặc Lan hoặc Điệp nào đó cho chúng ta vinh dự này tôi nghĩ còn chờ đợi...
Cho nên vẫn có thể nói bàn tới Nền Văn Học thì nó bao gồm biết bao thể loại từ Văn xuôi- tiểu thuyết, Ký, truyện ngắn, tới thơ ca, trường ca, kịch bản , lí luận phê bình ngùn ngụn như núi , chảy như sông hiện tại ba chục năm rồi, ở trong nướcc và một số lượng khiêm tốn hơn ở các nhà văn văn viết tiếng Việt ở Hải Ngoại.
Qua đọc những tác giả hiện tại bấy nay ở ngoài nuớc tôi thấy đa số những người thực sự là những nhà văn có tiếng văn chưong đúng là văn chưong thì tiếng nói dân tộc hoà hợp của họ với vai trò phục vụ con ngưoi của văn chương lại gần gũi hơn dần với các nhà văn trong nuớc. Và xu hướng nhiều nhà văn tìm cách in ấn, giới thiệu tác phẩm của họ về nuớc nhà, cho bà con ta, là càng ngày càng tăng ...gần đây nhà xuất bản Hội Nhà Văn nhận khá nhiều bản thảo và đã xuất bản vài tác giả nữ hải ngoại khi tiếng nói của họ dầu có tư tưởng nhưng không chính trị thô thiển chửi càn mách qué như đống nhà văn hạng ba hạng bốn...thường kêu gào chính trị...
NHưng cũng thực đáng tiếc làvới tư cách đồng nghiệp cũng chỉ Nguyễn MỘng Giác thực sự được chú ý trong văn giới, vài cây bút nữ mà các bạn nhắc tới thì bút lực cũng ở trong nuớc như vậy như và hơn thế nhu ưlá trong rừng..Và những sánhg tấcảy khi được giới thiệu trong nuớc cũng đã chứng minh từ bạn đọc thấy họ chưa được như những sự lăng sê mà họ nhận từ phía tại Hải Ngoại.
Nhân đây bàn thêm, Sự theo dõi của bạn nào đó,trên cái mạng vừa nói về nhà văn PTH cũng không sai dù răng cái bài "Sờ Lin đa" hết sức "tanh tưởi" nhắc đi nhắc lại lấy làm sung sướng cái từ L..., giống hệt như bà nhắc tới cụm D... V... Buồn Thiu ( tôi tránh cái máy kiểm tra của đây nên viết tắt chứ cái từ này cũng chả ghê gớm gì) so với nhà văn NGuyễn Quang Thân viết ở Con NGựa Thành Mãn Châu thì là bậc đại cao thủ khi mô tả cái l....mà vẫn giữ được cái ý nhị của văn chương. và có thể vì thế mà có lúc trên tạp chi sDiễn Đàn Pháp người ta những người khó tính cũng trích lục để khiêm tốn ngữong mộ...) tới ba lần trong một tiểu thuyết ngắn hai trăm trang cũng để khoái trá cái trra thù hình bóng đàn ông nào đấy mà không mang tới hiệu ứng văn chuơng cho người đọc...Cái thứ ấy ở Hải Ngoại cũng ká đầy óc, tôi gọi là Chủ Nghĩa Tự Nhiên của hôm nay khi cũng nhà văn nữ ở Mỹ mô phỏng cảnh tự thủ dâm và đọc thấy tởm lợm bởi cái tính tự nhiên chữ nghĩa của văn chưong Việt ở vài nhà văn tới thế là hết chỗ rồi. Nhưng đấy là cá nhân tôi thôi, bởi vì âu là xuất phát từ quan niệm thẩm mỹ riêng của mỗi người cầm bút và thựctế từ bạn đọc sẽ trả lời họ sống hay ngoắc ngoải bao lâu với món nộm mới nfay...
Trong Tiểu thuyết của Mặc Ngôn ở Vú To Mông Nở hay tiêu thiyết của G G Marquuez ở Trăm Năm Cô Dơn thiếu gì cảnh tả tình ái , ******** và phần nào phả ảnh cái dục tình đẹp tươi của con người nhưng sao tôi ko hề thấy phản cảm như khi đọc vài cái mà gọi là mạnh dạn kia của đống nhà văn ta lại thường ở Hải Ngoại khi được tự do muôn viết thế nào cũng được. Cũng may mắn lam sao là những dòng viết ấy không nhiều tới mức tràn lan thành dòng chảy trong nhiều cây bút hải ngoại.
Tôi cho rằng đánh giá đúng luồng chảy Văn Đàn Hải Ngoại với những công hiến của nó phải chờ đợi mai mốt những công trình nghiên cứu có lí luận , có tri thức , hệ thống chứ không phải buông tuồng nói cho đă, dăm câu , đọc dăm chữ mà lăng nhăng phát biểu, tưởng là Biết mà hóa ra chả biết cái gì.. , dẫu là cái diễn đàn đôi khi như cái tường giữa chợ, cái góc khuất mà người việt nào cứ thanh thiên bạch nhật vén quần... ai muôn khạc nhổ gì hay nhăng cuội gì mà chả có ai thèm lên tiếng bảo vệ cho sự tử tế đúng mực, đúng nghĩa và mong muôn của TTVN
các bạn bè ở đây.

quả thực tôi rất bát ngờ khi nhìn thấy chủ đề topic này,nhưng khi vào xem thì thấy thất vọng trước khổ chủ của nó.
-tưởng khổ chủ ca thán vế cách quan niệm trong thơ ca ,hay cách suy nghĩ của nhà văn trong nước (mặc dù chưa biết đúng hay sai),té ra khổ chủ than thân trách phận vì phải dùng sách cũ........''buồn quá''
-và cuối cùng xin nói luôn/nghệ thuật không có thua mà chỉ có chậm thôi(tôi nghĩ vậy).vậy xin khổ chủ bỏ chữ thua đi cho tôi ''sướng''.

Chừng nào chúng ta còn tách văn học ra khỏi chính trị thì chừng đó chúng ta còn nhầm to về văn chương hải ngoại (đây là quan điểm Mácxít đấy nhé). Chúng ta hô hào các nhà văn hải ngoại không được "chống cộng", tức là chống lại chúng ta, liệu có công bằng không, khi mà họ đòi chúng ta cũng phải theo họ mà "chống cộng". Đó là quyền tự do của nhà văn. Hơn nữa đời người cũng gắn với đời văn... và đó cũng là một điểm quan trọng (DTH chẳng hạn hay PTH).