VĂN HOÁ NGƯỜI NGUỒN huyện Minh Hoá

Vâng, anh deathtools thử mở thêm mấy chục cái cảm xúc thơ văn nữa đi cho em Gái xem. Cái ngữ anh deathtools thì chỉ có khuân vác về là giỏi, chứ làm đêk gì có cảm xúc với chả thơ văn mà đòi mở topic. Box đã vắng thì chớ, mục văn thơ về QB cũng chưa có, nên em Gái có mở thêm 2 topic thế này cũng chẳng có gì là thừa cả. Thế mà anh deathtools cứ lẵng nhẵng theo đít em ấy mãi để nhai đi nhai lai cái điệp khúc "khóa" với chả "mở", rõ là "dở ông, dở thằng" - mod chẳng ra mod mà tay sai mod cũng chẳng ra tay sai mod. Nếu anh deatools muốn cho đúng nguyên tắc ấy mà, chỉ cần bấm nút "Than phiền" thông báo cho mods là đủ nhé, đừng có lẽo đẽo theo các thành viên khác để vào các topic của họ nói k0 có điều gì ăn nhập với topic của họ cả.
(Xin lỗi vì đã nói những điều đó trong topic này của bạn Gái84)
Goals tớ cũng như bạn tienlong ở trên, mà có lẽ cũng giống như nhiều người khác có đọc topic này, rất cảm ơn bạn Gái 84 vì những thông tin bổ ích mà bạn đưa ra. Qua đây, có lẽ mọi người sẽ hiểu hơn được 1 chút về QB quê hương mình, đặc biệt là về những nơi, những dân tộc ở QB mà mọi người k0 có nhiều thông tin để có thể tìm hiểu như người Nguồn của bạn Gái. Goals tớ có mấy thắc mắc như sau:
- Theo bạn người Nguồn có phải là dân tộc thiểu số hay k0 thì chưa xác định, thế nhưng đấy là 1 dân tộc như người Kinh, Vân Kiều, Rục, ... hay đó chỉ là cộng đồng các dân tộc khác nhau sinh sống về phía đầu nguồn (nước) nên gọi chung họ là người Nguồn? Và có phải vì địa điểm sinh sống là đầu nguồn nên mới gọi là người Nguồn?
- Theo như bạn Gái nói thì người Nguồn có lối "du canh", "có tập quán thích thì ở, không thích thì bỏ bản, bỏ làng đến nơi khác lập bản , lập làng làm ăn sinh sống." Như thế sao gọi là "định cư" được?
- Liệu bạn có thể bổ sung thêm 1 chút về nguồn gốc của người Nguồn theo ý kiến chủ quan của bạn, dựa vào những câu chuyện dân gian của người Nguồn có được k0? Cái này giúp mọi người xác định và phân biệt rõ vị trí của người Nguồn giữa các dân tộc khác và khẳng định sự tồn tại phát triển của văn hóa người Nguồn.
- Nếu đây là đề tài nghiên cứu đang thực hiện của Gái hay Gái đã xác định được nội dung của bài viết rồi thì Gái nên đưa cái plan hay mục lục lên trước cho mọi người dễ theo dõi, có được không? Và bởi topic này nghiêng về nghiên cứu, thế nên Gái nên chú ý đến cách trình bày, sắp xếp chương mục, như thế mọi người mới k0 ngại đọc.
- Nói gì thì nói, dù sao đây cũng là 1 đề tài hay về QB, nhiệt liệt hoan hô Gái84 và mong sẽ có nhiều hơn những bài viết, đề tài về quê hương như thế này ở box QB.

Mày giỏi lắm. Ta thương yêu mày ghê.

Thôi mà ! , Đừng nói nhau nữa !
Tại em hay "Phá "quá nên Anh Death anh ấy chưa tin đấy thôi !
Anh ấy cũng chỉ vì tinh thần xây dựng nghiêm túc của bõ mình mà !
Cảm ơn anh Goal đã động viên em !
Anh death bớt nóng nghe , Em sẽ cố gắng viết với tinh thần nghiêm túc , không Spam bậy bạ nữa !
Hì hì ! Tặng mỗi anh mỗi bông này !

Em thích kiểu nêu ý kiến Của Bác Goals ! "theo quan điểm của em .."
Có lẽ nó thích hợp với kiểu Viết bài (hay tạm gọi là "trình bày ")của em trong Topic này !
Cho đến nay thì vấn đề người Nguồn vẫn còn nhiều tranh cãi , và vẫn chưa có một công trình ( tạm gọi là ) KH nào chính thức được công nhận ... Do đó , em sẽ cố gắng thu thập tài liệu , tiếp thu ý kiến củ mọi người , và trên cơ sỏ tranh luận ... mà có thể đưa ra những kết luận mà em cho là tốt nhất .
Chính vì thế , bài viết của em sẽ không có mục lục trước , Em mong rằng , mọi người ủng hộ và tham gia ý kiến để giúp em làm nên cái Mục lục đó !
Cảm ơn cả nhà trước !

[
Goals tớ cũng như bạn tienlong ở trên, mà có lẽ cũng giống như nhiều người khác có đọc topic này, rất cảm ơn bạn Gái 84 vì những thông tin bổ ích mà bạn đưa ra. Qua đây, có lẽ mọi người sẽ hiểu hơn được 1 chút về QB quê hương mình, đặc biệt là về những nơi, những dân tộc ở QB mà mọi người k0 có nhiều thông tin để có thể tìm hiểu như người Nguồn của bạn Gái. Goals tớ có mấy thắc mắc như sau:
- Theo bạn người Nguồn có phải là dân tộc thiểu số hay k0 thì chưa xác định, thế nhưng đấy là 1 dân tộc như người Kinh, Vân Kiều, Rục, ... hay đó chỉ là cộng đồng các dân tộc khác nhau sinh sống về phía đầu nguồn (nước) nên gọi chung họ là người Nguồn? Và có phải vì địa điểm sinh sống là đầu nguồn nên mới gọi là người Nguồn?
- Theo như bạn Gái nói thì người Nguồn có lối "du canh", "có tập quán thích thì ở, không thích thì bỏ bản, bỏ làng đến nơi khác lập bản , lập làng làm ăn sinh sống." Như thế sao gọi là "định cư" được?
- Liệu bạn có thể bổ sung thêm 1 chút về nguồn gốc của người Nguồn theo ý kiến chủ quan của bạn, dựa vào những câu chuyện dân gian của người Nguồn có được k0? Cái này giúp mọi người xác định và phân biệt rõ vị trí của người Nguồn giữa các dân tộc khác và khẳng định sự tồn tại phát triển của văn hóa người Nguồn.
- Nếu đây là đề tài nghiên cứu đang thực hiện của Gái hay Gái đã xác định được nội dung của bài viết rồi thì Gái nên đưa cái plan hay mục lục lên trước cho mọi người dễ theo dõi, có được không? Và bởi topic này nghiêng về nghiên cứu, thế nên Gái nên chú ý đến cách trình bày, sắp xếp chương mục, như thế mọi người mới k0 ngại đọc.
- Nói gì thì nói, dù sao đây cũng là 1 đề tài hay về QB, nhiệt liệt hoan hô Gái84 và mong sẽ có nhiều hơn những bài viết, đề tài về quê hương như thế này ở box QB.
[/quote]
Không ngờ cái Topic nhỏ bé này mày cũng được bác Goals quan tâm như thế những câu hỏi của bác cũng rất thú vị nữa !
Em xin mạn phép trả lời nhữn thắc mắc của bác !
-Câu hỏi thứ nhất vấn đề nguồn gốc và tên gọi người Nguồn , em sẽ tạm thời khất bác sau ...
Câu 2 : người Nguồn định cư trong các bản làng nhưng lại lài ăn theo cả hai lối "định canh "và du canh "
"Họ có tập quán làm mùa dộn , tức là cứ khoảng vài năm lại rời chỗ làm ăn ( Chứ không phải dời chỗ ở ), Do đó , du canh nhưng vẫn là định cư
.
Do đặc điểm này mà mỗi mùa "làm ăn ", họ sẽ lên ở trên các chòi canh dựng tạm trên các nương rẫy xa bản làng để trông nom nương rẫy ! cứ thế luân phiên nhau , hết mùa lại về
Câu 3 : Em nghĩ việc tìm hiểu về nguồn gốc người nguồn dựa vào các câu chuyện dân gian là một ý kiến rất hay ! Em sẽ kết hợp nó trong việc giải quyết câu 1 của bác

SINH HOẠT - VĂN HOÁ VẬT CHẤT
Tiếp​

Về mặc
Từ Cách mạng Tháng tám về trước , người Nguồn trông bông kéo sợi , dệt vải , cắt may đồ đạc như sau :
- Đàn ông : May áo dài thân ngắn hoặc áo bốn thân cổ đứng , may quần đũng chè , Chỉ có chèn để vận túm ngang rốn , rồi dùng một dải vải hoặc lụa gọi là chạc lưng buộc vào . Lúc đầumặc trắng , sau đó nhuộm nu ( nâu 0 , hoặc chàm mà mặc cho bền .
- Đàn bà , con gái : May áo dài năm thân hoặc áo ngắn bốn thân cổ Kiềng ( tròn ) và may váy mặc . váy của người Nguồn thường nhuộm chàm , không có chàm thì nhuộm bùn , xong rồi nhuộm vải nâu cho đe , vận túm trước bụng để che rốn .
Về ăn :
Người Nguồn thường ngày ăn cơm Pồi , thâu lang , ôốc tực , cà lào ..
.
"trôông cho mau tếng mùa pồi
Nhớ con ôốc tực tang ngồi trên vâm
( trông cho mau đến mùa pồi
Nhớ co ốc vặn đang ngồi trên mâm )
Và : "mặt trời tá các tôộng ngồi
Ti nô cúng nhớ cơm pồi , thâu lang
"( Mặt trời đã gác động ngồi
Đi đâu cũng nhó cơm pồi , rau khoai )
Kiểu ăn cơm pồi , thâu lang ôốc tực , cà lào đã trỏ thành tập quán văn hoá ẩm thực độc đáo của người Nguồn .

SINH HOẠT - VĂN HOÁ TINH THẦN ​

Người nguồn đã tiếp thu nguồn văn hoá và phát huy kho tàng ca dao và làn điệu dân ca của người Kinh như hát sắc bùa , hát bội , hát nhà trò tiếp thu cách làm thầy cúng tế thần linh , tang lễ the "thọ mai gia lễ "v.vv...
Nhưng cơ bản cho đến nay , người nguồn vẫn bảo tồn và phát huy những phong tục tập quán sinh hoạt văn hoá tinh thần của mình .
Về Tín ngưỡng
Người Nguồn có một hệ thống thần linh sau đây :
Thờ cúng Pụt :
Pụt là vị thần linh trên hết được người nguồn thờ cúng để cầu tự tài lộc , cầu thọ > Theo tâm linh người nguồn được người già kể lại : Pụt là người tài giỏi đức độ biến hoá không lường . Ptj đã tạo ra con người . Sau dó , ai không có con , ... đến chỗ Pụt cầu xin ... > Ptụ có thể biến thành người hiền từ giúp người lương thiện gặp hoạn nạn , trừng trị kẻ tham lam độc ác . Ptj hoá thành tượng đá bên chóp lèn ông ngoi ( 12 ông ) . Sau đó dưọc người nguồn mang xuống thác Dác Giòn hai ôông , Lập bàn thờ Pụt tại đó , Cho đến nay thác Dác Giòn được gọi là thác Pụt .
Cứ ba năm một lần , vào ngày rằm tháng ba âm lịc , hàng tổng tổ chức làm chay tế cho Pụt , Cầu cho mưa thuận gió hoà dân làng bình yên làm ăn . các thầy cúng tế dịch chữ Pụt thành Phật , với hiệu mời là Thập nhị Đức Phật như lai ", rồi sau đó làm nhà thờ Pụt gọi là nhà Chùa , nên làm cho nhiều nhà nghien cứu lầm tưởng người nguồn cũng theo đạo phật như người kinh . Nhưng người nguồn thờ Pụt là vị thần tổ đã sinh ra người mình , luôn luôn ở bên mình , giúp người mình mọi điều tốt lành .

.......
[i]Thờ Nhân thần [/i]
Nhân thần là những người bản xứ - người Cọi - lương thiện , tài giỏi , có công giúp vua đánh giặc , như ông Đỏ mỏ , Hoặc người đi làm ăn ngộ nạn , như ông Lâm Vọ , Ông Lục Cục ... Họ chết hóa thành thần linh đưọc người nguồn lập miếu thờ cúng được vua phong sắc thần "đương cảnh ,,, chi thần " hợp thầnh hệ thống thần giang sơn bản mệnh của bản , làng , phù hộ cho mưa thuận gió hoà , dân làng bình yên làm ăn thịnh vượng . Mỗi làng bản ngươi nguồn đều lập miếu thờ các Nhân thần , Theo Quan niệm của người Nguồn , nơi nào có người ở làm ăn thì nơi đó có nhân thần . Có nhân thần đựợc vua sắc phong , nhưng phần nhiều không dược vua sắc phong mà vân được người nguồn thờ cúng như Mụ tá Pạc , Mệ Ngó , Cha Ngan . Ôông Mo, Thằng Xích .... Sau cách mạng tháng tám 1945 tất cả các vị thần được lập miếu thờ ở Cơ Sa và Kim Linh , đều làm lễ tập trung ở tại Cầu Púng , thuộc xã Yên hoá
Được gaixuongrong84g sửa chữa / chuyển vào 09:02 ngày 22/06/2007

......
Thờ Giang sơn bản mệnh
Mỗi bản làng người nguồn đếu có hệ thống thàn Giang sơn ( thần khe núi ) làm bản mệnh .
Gồm các vị thần đuwọc lập miéu thờ và các thần trời đất , khe núi trong bản làng . Nơi thờ các thần có miêu thờ thì thờ cúng tại miếu , các thần khác đuwọc chọn một nơi rừng rậm um tùm của vùng đồi gọi là lùm thần , đóng 13 bộ vì để gác mâm lễ vật len mà cúng . như làng Sạt có lùm thần Dum De , bản cầu nghiêng của làng Sạt có lùm thần Dổm Sòi , làng Quy Họp có lùm thầm Dổm Pầu ... Lễ cúng cầu nguyện hàng năm là : lễ khai sơn vào mông 7 tết , lễ vật cúng : Mỗi mâm một hoặc hai , ba chiéc péng rò to vuông vức do dân đem đến theo lệ bản làng đã quy định . Lễ xuống chôống , tức lễ tra , vại giống đầu tiên trong vụ mùa vào tháng 4 âm lịch , lễ cho trâu vào kiệt , lễ cầu thóoc lỗ ( Lúa trổ )vào tháng bảy . Lễ cuối năm chạp miệu vào 20 tháng chạp . Lễ vật cúng của mỗi lễ này là là xôi , gà do dân làng góp lại theo quy định của bản làng . người đứng cúng những lễ này là do ông Thủ từ do thần Giang sơn bản mệnh chọn trong buổi lẽ sám tế thần bản làng vào rằm tháng giêng bằng cầm keo , ai được 3 keo sấp , 1 keo ngã bạc là được làm cúng bái . Lời cúng là lwòi cúng xạ tình cầu nguyện gì thì nói nấy .

Thế sau 1945 đến giờ thì người Nguồn k0 mặc gì à? Hay từ đấy thì bị Kinh hóa? Mà cái Gái 84 nói chắc có thể được coi là trang phục dân tộc của người Nguồn?
Ah, Gái 84 có phải người Nguồn k0 ấy nhỉ? Con gái người Nguồn có xinh không vậy? Nếu bài viết cho cho thêm ảnh vào thì người đọc sẽ dễ hình dung hơn, nhưng giờ Gái 84 chưa có thì cho tạm ảnh của Gái 84 lên cũng được.