Văn học ***: Chấp nhận để tìm cách đổi khác?

Văn học ***: Chấp nhận để tìm cách đổi khác?

Xin copy ý kiến của nhà phê bình văn học Vương Trí Nhàn ra đây để bà con rộng đường tranh luận.


Một tình hình bình thường

Bản năng con người? ***? ám ảnh tính dục? ở nước nào cũng vậy, các nhà văn vốn dành cho đề tài này một sự ưu đãi đáng kể. Bước sang thời hiện đại càng nhiều người đổ xô vào để viết, trong số này có cả những nhà văn lớn, xem đó là con đường làm nên sự nghiệp, chẳng hạn như Moravia, Henry Miller, Nabokov... Những trang liên quan tới *** là một phần làm nên giá trị văn chương của họ và quả thật chỉ bằng cách đó mới biểu hiện được tư tưởng cao đẹp.

Ở nước ta sau chiến tranh và trong giai đoạn mở cửa hiện nay, lẽ tự nhiên đề tài này cũng được khuấy động! Bởi nếu tính dục là một nhu cầu tự nhiên của con người, thì việc quan tâm tới nó cũng là tự nhiên, làm sao người ta lẩn tránh mãi được.

Nhà văn Liên xô cũ Ju. Trifonov từng nhận xét rất hay về lớp trẻ: họ giống cha ông họ thì ít mà giống với thời đại thì nhiều. Thành thử sự xuất hiện của những tác phẩm kiểu như thơ Vi Thuỳ Linh, thơ của nhóm Ngựa trời, hoặc các loại truyện như kiểu Bóng đè của Đỗ Hoàng Diệu ?" nên được coi là bình thường. Cũng như rất bình thường là chuyện trước các sáng tác ấy - tôi muốn nói là với từng trường hợp cụ thể - mỗi người một ý, rồi sinh ra cùng lúc cả những ủng hộ biểu dương , những phản cảm, những lời phê phán dè bỉu. Tình hình theo tôi không có gì đến nỗi phảI làm ầm ĩ .

D. H. Lawrence là một nhà văn lớn của Anh, tác giả nhiều cuốn sách được đưa vào các từ điển lớn, vậy mà Người tình của Chatterley phu nhân của ông (in lần đầu 1928 ) khi ra đời ở quê hương mình cũng một thời gian dài bị cấm ngặt, và bản thân ông thì bị ra toà, trong khi ở một số nước nó lại được trọng vọng. Tại sao như vậy ? Bởi ngay ở những nước mà các giá trị văn hoá được xác lập một cách chắc chắn và hệ thống luật pháp đã hoàn chỉnh thì việc phân biệt giữa tác phẩm khiêu dâm, vi phạm đạo đức nhân bản, và tác phẩm dùng *** để biểu hiện khao khát nhận thức, khao khát tự do của con người, cái đó bao giờ cũng quá khó và dễ bị giải thích sai lệch.

Biểu hiện méo mó của một khao khát chân chính

Không nên nghĩ rằng việc một số cây bút trẻ ở ta thích viết về *** chỉ là do sự lây lan ảnh hưởng từ nước ngoài, là học đòi theo thói rởm. Phải nói đây cũng là nhu cầu của bản thân lớp trẻ trong nước. Nay là lúc xã hội đang đổi khác, các khung nhận thức cũ ai cũng xem là chật hẹp, cũng như chuẩn mực đạo đức cũ là cần thay đổi, song cái mới chưa hình thành, nên trong đầu óc nhiều người vẫn chỉ có những giá trị cũ ngự trị. Cái đó lớp người lớn tuổi có thể thấy quen, nhưng lớp trẻ thì không chịu. Lớp trẻ muốn khẳng định quyền tự do của mình, bằng cách thích làm ngược lại, cứ cáI gì cấm thì họ thử làm xem sao. Nói riêng trong phạm vi văn học: thứ văn mà họ bị nhồi nhét trong trường phổ thông không có sức lôi cuốn với họ nữa. Họ phảI tìm những cáI mà nhà trường không dạy. Trước là đọc, sau rồi tự làm ra để mình đọc và bạn bè đọc .

Mặt khác phải nhận chúng ta đang sống trong một xã hội mà nhiều giá trị rơi vào khủng hoảng. Làm ăn cẩu thả. Buôn gian bán lận. Dối trá tràn lan. Tham nhũng đến mức kinh hoàng. Lòng tin bị xói mòn và nhân tính bị hạ thấp. Trong hoàn cảnh ấy, sự xuất hiện thứ văn chương đậm chất *** không có gì khó hiểu. Người ta cần một chỗ để lẩn tránh và tự khẳng định. Vơ đũa cả nắm bảo rằng những gì liên quan đến tính dục là phản văn hoá là có hại thì không thuyết phục được ai nữa. Mê tín dị đoan, theo tôi, còn gây tác hại rõ rệt hơn. Các trò bói toán đẩy con người xuống tình trạng u mê và hoàn toàn phó mặc họ cho định mệnh. Tôi nhớ là vào nhiều cơ quan cũng như tới các nhà làm ăn buôn bán thường gặp nhiều bát hương và cả các sếp lớn cũng đi cầu cúng. Tại sao mê tín chỉ bị lên án sơ sài và trong thực tế là buông thả đến đâu thì đến? Chẳng qua ở đó người ta thường nhân danh một truyền thống lâu đời, và nhất là có sự có mặt đông đảo cùa lớp người già, còn *** thuộc về lớp trẻ, thế thôi .

Mấy điều phản bác sơ bộ

Nói vậy không phảI tôi hoàn toàn chấp nhận mọi thứ văn chương tính dục như nó đã có và còn có thể có.

Bên cạnh một ít tác phẩm biết gắn *** với nhu cầu nội tâm của con người, dùng *** như một thứ ngôn ngữ, thì ở ta, có quá nhiều bàI thơ thiên truyện ở đó người ta nói tới các cơ quan sinh dục và kể chuyện ******** theo cái cách đứa trẻ vầy vò một thứ đồ chơi nhớp nháp, và mê muội trong cơn say của mình. Trước mắt tôi lúc này thường khi là một nhân cách kém sức đề kháng, dễ làm mồi cho bệnh tật .

Lại thấy có người lý luận ?o*** thuộc về con người và tất cả những gì thuộc về con người đều gần gũi với tôi. ?o Ôi nghe có lý quá! Thế nhưng hãy thử bình tâm điểm lại. Nhu cầu tinh thần của nhân loại mở ra theo rất nhiều hướng. Nỗi thèm muốn được hiểu biết ngoại giới và bản thân. Ao ước vươn tới những đỉnh cao trí tuệ. Khao khát phiêu lưu và nhất là khao khát hướng thượng. Có bao nhiêu thứ khác thuộc về con người mà chúng ta cần khám phá chứ lẽ nào chỉ có ***, nhất là thứ *** trần trụi như nhiều người lôi ra để tự thoả mãn?!

Tôi hiểu rằng sở dĩ một số cây bút trẻ đi vào tính dục chỉ đơn giản là vì ở đó họ không phải mất công học hỏi hiểu biết, ở đó họ được dịp vuốt ve phỉnh nịnh mình mà không phải đối diện một cách nghiêm túc với chính mình (có biết đâu khi thiếu cái ánh sáng của trí tuệ thì những trang *** mà họ thu được cũng nghèo nàn và thấp hèn đi rất nhiều so với nó có thể có).

Trong cả lớp trẻ chỉ có một bộ phận nhỏ đi vào đề tài này thì không sao. Nhưng nếu mọi người đua nhau nói tới ***, người nào nẩy nòi lên cũng đều là qua con đường ***, và chỉ có vài cây bút bất tài mới dở giọng chính chuyên chê bai ***, thì điều đó chẳng có gì là đáng tự hào nếu không muốn nói là một thảm hoạ thực sự.

Cũng nên nói thêm rằng trong những con đường lập danh cho nhanh cho xôm trò thì viết về *** theo kiểu hiện nay có vẻ ngon ăn hơn cả. Một lớp công chúng lười nghĩ và ham hưởng thụ rất cần được vuốt ve chiều chuộng. Họ sẵn sàng tung hô những tác phẩm nói hộ điều họ muốn, còn mấy cây bút kia lại càng có dịp vênh vang mà nói rằng đã có công tạo ra trong văn chương một làn sóng mới. Tôi công nhận một phần sự thực đang là như vậy và trong xã hội hiện đại đây là một hiện tượng hợp quy luật. Trong cuộc đấu tranh với những cái tầm thường, nhân loại chưa bao giờ chiến thắng hoàn toàn, mọi chuyện không phải một lúc mà dọn dẹp ngay được. Điều phải lo là đờI sống văn hoá của cả xã hội. Một khi cái nền chung này phát triển theo đúng quỹ đạo của văn hoá hiện đại với những chuẩn mực mới mẻ của nó thì tự nhiên cái gọi là bộ phận văn học về *** cũng sẽ thay đổi để trở nên trong sáng và sâu sắc hơn.

Nguồn: www.khampha24h.com

Tôi đã từng đọc bài viết này một lần. Và tôi không thích cách nghĩ này, tôi cho rằng không có thứ gọi là văn học về ***, chỉ có *** trong văn học thôi.
Thứ hai nữa, tôi chưa bao giờ cho rằng việc đưa *** vào văn chương sẽ làm cho tình hình văn học nước nhà tốt hơn lên, hehe. Cái khiến chúng ta không tốt lên được, ở chỗ nhà văn nước ta không chịu học hành cho tử tế, không chịu mở rộng quan điểm cho rõ ràng, thích ăn xổi ở thì hơn là lao động sáng tạo thực sự.
Cái mà Vương Trí Nhàn nói là "giống thời đại", chúng ta đã thấy nhiều, nhưng sao tôi cũng là giới trẻ, tôi cũng khá là phóng khoáng trong quan niệm và tôi chắc chắn là ảnh hưởng phương Tây rất nhiều, nhưng tôi vẫn không thích. Cũng một dạng viết đó, tôi đọc của những nhà văn nước ngoài thì sẽ không quên, nhưng đọc của VN là quên đi ngay! Chà,hay tại bụt chùa nhà không thiêng? Ấy vậy mà tôi vẫn thích khá là nhiều nhà văn, cho dù họ không *** gì cho lắm.
Ông Vương Trí Nhàn và Phạm Xuân Nguyên luôn luôn là những người đỡ đầu cho các nhà thơ nhà văn trẻ, kể cũng là một công lao lớn. Nhưng tôi, chỉ là một người đọc bình thường thôi, thì chẳng biết sự đỡ đầu ấy có xứng đáng hay không.

Em thì cho rằng, vấn đề của chúng ta không phải là cho *** vào văn học, mà là cho văn học vào ***. Bổ ích hơn.

Ờ cái này nghe có vẻ có lý

Cụ thể hơn đi bác, em khó hình rung quá à Bác làm được thế chưa vậy?

Cám ơn bạn datrang đã nêu ý kiến của mình. Theo mình, *** trong văn học là cần thiết, không được coi nhẹ nhưng cũng không nên quá đề cao. *** trong văn học sẽ hay và được mọi người tán thưởng nếu nó được nhà văn sử dụng một cách điêu luyện. Đấy có thể là chủ đề xuyên suốt của cả một tác phẩm để nêu bật một vấn đề nhân bản, nhân văn nào đó (VD: sự kìm nén, khao khát, phạm luật... của bộ đội, thanh niên xung phong trong thời chiến). Đấy cũng có thể chỉ là một vài chục dòng dùng để miêu tả tính cách, tâm lý của một con người. Đấy có thể là sự gọt giũa ngôn từ một cách công phu, tinh tế khiến người đọc cảm thấy lâng lâng sung sướng như vừa được xem một thiên thần đang tắm với chiếc áo mỏng tang trên người... Nói chung, mình rất thích cách đặt vấn đề và dùng câu chữ (có liên quan đến ***) của Mạc Ngôn trong Đàn hương hình.
Còn chuyện dùng *** rẻ tiền để câu khách thì mình không nói làm gì. Thà rằng đọc Cô giáo Thảo cho nó nhanh!
Mong các bạn tiếp tục trao đổi về chủ đề này!
Còn chuyện ông Vương Trí Nhàn và Phạm Xuân Nguyên đỡ đầu thì mình không rõ. Có điều mình rất phục ông Nhàn. Kiến thức chuyên môn (phê bình văn học) của ông rất rộng, vốn sống xã hội của ông phong phú, cách nhìn nhận vấn đề khoáng đạt, cân bằng. Mình chưa tiếp xúc trực tiếp với ông Nhàn lần nào. Đấy chỉ là cảm nhận của mình qua các bài viết của ông, đặc biệt là về văn học Trung Quốc!
Được doboxo69 sửa chữa / chuyển vào 01:16 ngày 14/04/2006

TAO THÍCH ***,
TAO GHÉT VĂN HỌC,
TAO CHẤP NHẬN VÀ KHÔNG TÌM CÁCH THAY ĐỔI !

Tao kệ!
ủa mà cái N H Nay 3.0 đi đâu mất tiêu rồi, tìm chả ra

Thích thì coi film trất cha đi coi truyện chi cho mất công hỉ ...

Nhìn nick ngứa mắt.
Nói năng không gãy gọn.
Avatar xấu .