Vasily Grossman - Nhà văn chiến tranh

Mod Má Sẹo đang bận đi dọn, bà con xả rác nhiều quá.

MƯỜI MỘT
VỚI LỮ ĐOÀN TĂNG CỦA KHASIN
Sau khi cuộc tổng tấn công tháng 1/1942 của quân Soviet kết thúc 1 cách thảm hại, Grossman bắt đầu phản ánh tâm trạng thay đổi như chong chóng của người Nga. Họ đã đi từ sự hoài nghi thất vọng trong mùa hè khủng khiếp năm 41 đến sự sợ hãi vào mùa thu khi quân Đức tiến sát Moscow, tiếp theo đó là sự lạc quan cuồng nhiệt trong cuộc tổng phản công quanh khu vực thủ đô, và giờ đây lại là sự chán nản.
1 người Nga phải lao động cật lực, cuộc sống của anh ta cũng rất khó khăn, nhưng trong thâm tâm anh ta ko nhận thức rõ sự khó khăn vất vả đó. Trong chiến tranh, tôi chỉ thấy có 2 kiểu phản ứng với những gì xảy ra xung quanh: hoặc cực kỳ lạc quan, hoặc hoàn toàn bi quan. 2 kiểu tâm trạng này thay đổi từ thái cực này sang thái cực kia 1 cách nhanh chóng, bất ngờ và dễ dàng. Ko có tâm trạng trung dung giữa 2 thái cực đó. Ko ai sống với suy nghĩ rằng cuộc chiến sẽ kéo dài mà chỉ cố gắng hết tháng này qua tháng khác để có thể đi tới chiến thắng, thậm chí cả những người nói rằng họ rất ko tin vào chiến thắng. Chỉ có 2 loại cảm nghĩ: thứ nhất - địch bị đánh bại; thứ 2 - địch ko thể bị đánh bại.
Grossman bị ảnh hưởng hết sức sâu sắc bởi tinh thần hi sinh chân chính của những người lính bình thường và những sĩ quan trên tuyến đầu, ông tỏ ra hết sức xúc động khi viết về đề tài này.
Trong chiến tranh, 1 người đàn ông Nga như khoác 1 tấm áo trắng tinh. Anh ta có thể sống trong tội lỗi nhưng anh ta đã chọn chết như 1 vị thánh. Tại mặt trận chỉ có những suy nghĩ và tâm hồn trong sạch như những thầy tu khổ hạnh.
Ở hậu phương người ta sống trong những luật lệ khác và chúng có lẽ ko bao giờ phù hợp được về mặt đạo đức với những gì diễn ra ở mặt trận. Luật của mặt trận là sự sống còn, là cuộc đấu tranh sinh tồn. Những người Nga chúng ta ko biết làm thế nào để sống như 1 vị thánh, chúng ta chỉ biết làm thế nào để chết như 1 vị thánh. Mặt trận chứng kiến những cái chết Nga thần thánh, ở hậu phương là 1 tội lỗi đối với 1 người Nga.
Tại mặt trận có những lúc phải chịu đựng, nhẫn nhục và khuất phục trước những nghịch cảnh ko thể tưởng tượng được. Đó là sự chịu đựng của những người mạnh mẽ. Đó là sự chịu đựng của 1 quân đội vĩ đại. Sự vĩ đại của tâm hồn Nga thật phi thường.
Mặt khác, Grossman tỏ ra cực kỳ khó chịu với những lời tuyên truyền cố lấp liếm sự kém cỏi của lãnh đạo quân đội Soviet trong 6 tháng vừa qua.
Huyền thoại của Kutuzov về việc vạch chiến lược cho năm 1812. Những xác chết đẫm máu của chiến tranh bị che phủ dưới 1 lớp tuyết trắng của những lời nói quy ước về tư tưởng, chiến lược và nghệ thuật chiến tranh. Có những người đã thấy cuộc rút lui khi những người khác phải nằm xuống và bị che phủ dưới bức màn giống như vậy. Đó là huyền thoại về Cuộc Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại lần thứ nhất và giờ là lần thứ 2.
Khi còn ở Phương diện quân Nam với Tập đoàn quân 37, Grossman đã thăm lữ đoàn tăng do Đại tá Khasin chỉ huy. Tại đây ông đã bỏ ra khá nhiều thời gian với Đại uý Kozlov, 1 sĩ quan người Do Thái.
Tại lữ đoàn tăng của Khasin. Đại uý Kozlov, chỉ huy tiểu đoàn bộ binh cơ giới, đang triết lý về cuộc sống và cái chết khi nói chuyện với tôi ban đêm. Anh ta là 1 chàng trai trẻ với hàm râu mảnh, trước chiến tranh học nhạc tại Nhạc viện Moscow. "Tôi thường tự nhủ mình có thể bị giết bất cứ lúc nào, hôm nay hay ngày mai. Khi tôi nhận thức rõ điều đó, tôi trở nên dễ sống hơn, mọi thứ trở nên đơn giản và thậm chí ko hiểu sao còn rất rõ ràng rành mạch. Tâm trạng tôi rất bình thản. Tôi xung trận mà chẳng sợ gì cả vì tôi chẳng có mong chờ gì. Tôi hoàn toàn tin tưởng rằng 1 tay chỉ huy 1 tiểu đoàn bộ binh cơ giới sẽ phải chết, rằng hắn ko thể sống sót. Nếu tôi ko có niềm tin vào cái chết chắc chắn đó, tôi sẽ cảm thấy tồi tệ và có lẽ ko thể cảm thấy thoải mái, bình tĩnh và can đảm trong chiến đấu.
Kozlov kể cho tôi nghe hồi năm 1941, ban đêm anh ta thường hát những trích đoạn aria từ các vở opera trong 1 khu rừng gần Bryansk ngay trước chiến hào quân Đức. Thường thì bọn Đức cũng nghe anh ta hát 1 lúc rồi bắt đầu nã súng máy vào nơi phát ra tiếng hát. Có lẽ chúng ko ưa giọng hát của anh.
Kozlov nói với tôi, theo quan điểm của anh ta, người Do Thái ko chiến đấu tốt lắm. Anh bảo họ chiến đấu chỉ như những người bình thường trong khi với 1 cuộc chiến như thế này người Do Thái lẽ ra phải chiến đấu như 1 kẻ cuồng tín.
Mũi nhọn của sự thù ghét chủng tộc trực tiếp nhằm vào người Do Thái chính thống, những người thực tế cũng rất phân biệt chủng tộc và tin tưởng mù quáng vào sự thuần khiết về chủng tộc. Giờ đang có 2 thái cực: 1 bên là những kẻ phân biệt chủng tộc đang triệt hạ thế giới, bên kia là những người Do Thái thuần chủng, những người bị tập trung triệt hạ nhất trên thế giới.
1 người thường sợ những gì họ ko quen, họ có thể quen với mọi thứ trừ cái chết, có lẽ vì họ chỉ chết có 1 lần.
Chiến tranh là 1 nghệ thuật, trong đó các yếu tố như toan tính, kiến thức và kinh nghiệm kết hợp với cảm hứng, may rủi và cả những điều hoàn toàn vô lí (Pesochin nói trong trận đánh ở Zaliman). Các yếu tố này tương hợp với nhau, nhưng đôi khi chúng lại trở nên xung đột nhau. Nó giống như 1 khúc nhạc biến tấu ko ai nghĩ ra nổi nếu ko có kỹ thuật đỉnh cao.
Trăng mọc trên bãi chiến trường phủ tuyết.
Grossman tiếp tục thu thập những chủ đề đặc sắc cùng những chi tiết minh họa khác.
Lính lái xe tăng hạng nặng Mikhail Pavlovich Krivorotov, 22 tuổi, thân hình to lớn, mắt xanh, từng lái máy liên hợp gặt đập tại 1 nông trường quốc doanh (**) ở Bashkiria từ khi mới 20 tuổi, nhập ngũ tháng 12/1940. ?oTrước đây tôi chưa từng nhìn thấy 1 chiếc tăng nào, và ko ngờ là tôi thích chúng ngay từ cái nhìn đầu tiên. Những cỗ xe tăng thật là đẹp. Tôi là 1 lái xe kiêm thợ máy. Máy xe cùng với hỏa lực của nó biến nó thành 1 cỗ máy vàng, cực mạnh.
?oĐịch có pháo và cối, quân ta vượt qua 1 con mương và xông vào làng. Tôi hét: ?oPháo ở cánh trái!? Chúng tôi tiêu diệt khẩu pháo đó và vài khẩu súng máy. Sau đó 1 phát đại bác bắn trúng sườn trái, chiếc xe tăng bốc cháy. Kíp lái nhảy khỏi xe còn tôi vẫn ở lại trong chiếc tăng đang cháy và hạ được pháo đội địch. Tôi chỉ có cảm giác hơi nóng ở lưng dù mọi thứ chìm trong lửa. Cỗ xe tăng thực sự từng là 1 cỗ máy nhanh nhất, tôi thấy tiếc vì phải bỏ nó, rất tiếc. Tôi trèo lên tháp pháo và nhảy khỏi cửa nóc như 1 mũi tên. Nhiên liệu và lớp sơn vẫn còn đang cháy.?
Marusya, điện đài viên. Ai cũng tán tỉnh cô, ai cũng biết cô. Cô gọi mọi người bằng đầy đủ họ tên và mọi người đều gọi cô là: ?oMarusya, Marusya!? Nhưng chưa 1 ai thấy mặt cô.
Abashidze, 1 đồng chí vui tính, đoàn viên Komsomol, tiểu đoàn trưởng và là 1 kẻ thô tục. Anh ta nói chuyện 1 cách tục tĩu, xấc láo, vô lễ với bà chủ nhà. Khi anh ta hỏi xin lửa từ 1 người đang hút thuốc, anh ta bảo: ?oTôi có thể sờ đầu cái dụng cụ sung sướng của anh ko??
Giờ mọi người ko nói ai đó ?obị giết? nữa mà nói ?oanh ấy đã đóng ván?. ?oBạn của tôi đã đóng ván, anh ấy thật là 1 thằng cha tuyệt vời.? (***)
Cuộc chiến tranh chống đạo quân xâm lược Pháp của Napoleon năm 1812 cũng từng được người Nga gọi là Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại. Kutuzov khi đó là chỉ huy quân Nga đã rút lui, bỏ cả Moscow - Maseo.
(**) Mỗi nông trường quốc doanh là 1 sovetskoe khozyaistvo (nông trường Soviet), lao động sống tập trung trong những khu nhà lớn thường là 2 tầng, trong khi đó nông trang tập thể được thành lập trên cơ sở 1 làng hoặc 1 khu dân cư nhỏ.
(***) Cách nói trại đi của việc đặt ai đó vào quan tài và đóng nẹp.

Một ngày mới quang đãng và tươi đẹp. Các trận không chiến đang diễn ra trên những mái nhà trong làng. Quang cảnh khủng khiếp - những con chim sơn chữ thập màu đen và sao đỏ. Mọi nỗi sợ hãi, mọi suy nghĩ, mọi điều khủng khiếp xuất hiện trong tâm trí và trái tim con người vào những khoảng khắc cuối đời của chiếcmáy bay, khi đôi cánh của nó dường như đang thể hiện ra tất cả những cử động, những suy nghĩ trong đôi mắt, cánh tay và vầng trán người phi công ấy (người phi công bị bắn rơi, ở đây tác giả cố tình không muốn nói là phe nào để thể hiện sự tàn nhẫn và vô nghĩa của chiến tranh - Danngoc). Chúng bay rất thấp, ngay sát trên mái nhà. Một trong số đó đâm đầu xuống đất. Năm phút sau - lại một chiếc khác. Một người chết ngay trước mắt mọi người, một thanh niên khỏe mạnh, anh ta đã rất muốn sống sót. Anh ấy sẽ bay, sẽ rùng mình, sẽ sợ hãi ra sao nếu chiếc máy bay ấy không bị trúng đạn. Đó là những phát đạn bắn trượt vào một trái tim người đang bay phía trên cánh đồng tuyết trắng. Bản tính sói độc và cáo già của những chiếc Messer chóp mũi màu vàng. (Đọc tới đây thì em hiểu chiếc máy bay kia có lẽ là máy bay Xô viết bị rơi - Danngoc).

Khà khà, tks Danngoc. Nhà em dịch cả đoạn ra rồi mà vẫn cóc hiểu thằng nào rơi nên đành nhờ bác vậy
Chào thân ái và quyết thắng!

Có bác nào còn bản "800 ngày ở mặt trận phía Đông không" cho em mượn với nhé, link trên ttvn chết hết rồi, không đọc được phần này nữa

Link nào die thì bác thay www bằng www10 là ok, tỷ dụ như link mới của topic "800 ngày ... " thì như này:
http://www10.ttvnol.com/quansu/966783.ttvn
Chào thân ái và quyết thắng!

Cánh phi công nói: ?oĐời chúng tôi như tấm áo của bọn trẻ con ?" ngắn và dính đầy ***.?
Nghịch lí kỳ cục ?" đám Messer hầu như ko được hỗ trợ khi đối đầu với những chiếc máy bay kiểu chim mòng biển quân ta vì những chiếc mòng biển quá chậm chạp.
Niềm vui của 1 nhà quay phim khi quay được tấn bi kịch trên ko: ?oTôi chỉ cần tút sửa lại những dấu chữ thập, thế là xong!?
Xác viên phi công nằm suốt đêm trên 1 quả đồi đẹp đẽ phủ đầy tuyết, trời rất lạnh và sao rất sáng. Bình minh lên khiến quả đồi chuyển thành màu hồng, và người phi công vẫn nằm đó trên ngọn đồi hồng.
Ko có gì ngạc nhiên, Grossman đã bị mê hoặc bởi câu chuyện lạ thường về 1 người chính trị viên đã vươn cổ ra ngăn cản 1 vụ án xử oan khủng khiếp
Chính trị viên cao cấp Mordukhovich, 1 người Do Thái nhỏ thó đến từ Mozyr, là chính trị viên 1 tiểu đoàn pháo. 1 lính của tiểu đoàn ông vốn là 1 công nhân người Tula cao lớn, tên anh ta là Ignatiev. Anh này cực kỳ dũng cảm, 1 trong những người lính tốt nhất của tiểu đoàn. Chính trị viên có việc phải đi 1 thời gian và trong lúc ông vắng mặt, Ignatiev bị lạc lại phía sau và gia nhập 1 đơn vị khác đang chiến đấu trong 1 trận phòng thủ. Khi trận đánh tạm lắng, Ignatiev được gửi trở lại đơn vị cũ và khi đang trên đường về đơn vị anh bị đội tuần tra của NKVD chặn lại. Anh ta bị bắt như 1 kẻ đào ngũ, bị đưa ra tòa án quân sự và bị tuyên án tử hình. Lúc này, chính trị viên Mordukhovich đã quay về đơn vị và biết được số phận dành cho anh. Mordukhovich lao tới gặp chính ủy sư đoàn và nói với ông Ignatiev là 1 người lính tuyệt với như thế nào. Chính ủy sư đoàn lấy tay ôm đầu: ?oGiờ tôi ko thể làm gì được nữa rồi!?
Ignatiev bị đưa đi xử bắn, nhóm hành quyết gồm 1 đặc vụ, 1 sĩ quan từ sở chỉ huy, 2 lính và chính trị viên phó. Họ dẫn anh ta tới bên 1 cái cây nhỏ, viên sĩ quan rút súng ngắn chĩa vào sau gáy Ignatiev. Súng hóc đạn. Ignatiev quay lại nhìn đằng sau, thét lớn rồi chạy vào rừng. Nhóm hành quyết bắn theo anh ta nhưng trượt, anh ta biến mất. Bọn Đức chỉ ở cách đó có 3km, Ignatiev đã lang thang 3 ngày trong rừng rồi nhân lúc ko ai trông thấy quay trở lại tiểu đoàn và tới hầm của Mordukhovich.
Mordukhovich nói: ?oTôi sẽ che dấu cậu, đừng lo!? Mordukhovich đưa cho Ignatiev 1 ít thức ăn nhưng anh ta chỉ run lên và khóc như mưa chứ chẳng thể ăn được gì. Mordukhovich tới nói chuyện với chính ủy sư đoàn, lúc đó thì Mordukhovich đã che giấu Ignatiev suốt 5 ngày rồi. ?oNgười này đã quay lại với vẻ cam chịu, anh ta nói với tôi: ?oTôi thà chết trong tay người mình còn hơn chết vì tay bọn Đức.?? Chính ủy sư đoàn lên gặp chính ủy quân đoàn, rồi chính ủy quân đoàn lại lên gặp chỉ huy tập đoàn quân. Bản án được bãi bỏ. Giờ Ignatiev đi theo Mordukhovich suốt ngày đêm.
?oTại sao anh cứ đi theo tôi??
?oTôi sợ bọn Đức có thể giết ông mất, đồng chí chính trị viên ạh. Tôi phải bảo vệ ông.?
Tuy vậy, 1 số câu chuyện có lẽ hơi giống với 1 chuyện tưởng tượng ở thành phố hơn là chuyện thật ngoài mặt trận.
1 người lính bị cáo buộc đào ngũ đã thoát khỏi phiên tòa khi bọn Đức tấn công. Những người áp giải anh ta trốn vào bụi, kẻ đào ngũ chộp lấy 1 khẩu súng trường của nhóm áp giải và hạ 2 tên Đức, bắt sống tên thứ 3 và lôi hắn đi cùng đến tòa án. ?oAnh là ai?? Mọi người hỏi.
?oTôi đến để được xét xử.?

Những người bị kết án shtrafroty, tức là đưa vào các đại đội trừng giới, thường được gọi là smertnik (người chết), vì chẳng ai lãnh án đó mà hi vọng sống sót được. Họ được Nhà nước Soviet cho cơ hội rửa sạch tỗi lỗi bằng máu của chính mình, nhiều trường hợp đã chứng tỏ sự can đảm phi thường. 1 smertnik tên là Vladimir Karpov thậm chí còn được nhận phần thưởng cao quý nhất: danh hiệu Anh hùng Liên Xô. Đương nhiên anh này ko phải là Ctrị phạm vì những người phạm tội này, theo lệnh của Stalin, ko bao giờ được nhận bất kỳ loại danh hiệu gì.
Đại đội của các smertnik gồm những người thay cho việc phải chấp hành bản án thì được đưa lên tuyến đầu. Chỉ huy là 1 trung uý đã bị kết án tử hình vì tự làm mình bị thương.
Những thành viên trong cái đại đội ghê sợ này người đầy lông lá, mặt mũi tê cứng và đầy những vết phát cước màu hồng vì giá lạnh âm 40 độ C. Họ mặc những áo choàng rách rưới. Họ ho như cuốc kêu, tiếng ho như thể phát ra từ đâu đó trong bụng, khàn đục, nghe như tiếng chó sủa. Ai nấy đều râu ria xồm xoàm. Sử dụng hoả lực pháo, súng máy và cả xích xe, những người lính tăng đã chọc thủng được tuyến công sự địch và đưa được 1 phân đội xe tăng có bộ binh tùng thiết tới Volobuevka. Phân đội này do Thượng sĩ Tomilin chỉ huy. Trận đánh kết thúc sau 8 tiếng đồng hồ đánh nhau. Phân đội xe tăng - bộ binh của Tomilin đã chiếm được 12 căn nhà, bản thân Tomilin hạ được 10 tên phát xít. Nhóm của Trung sĩ Galkin hạ được 30 tên, tấn công 6 ngôi nhà và công sự bê tông, tiêu diệt sở chỉ huy tiểu đoàn địch bằng lựu đạn. Đến sáng họ hội quân với các đơn vị quân ta đang tiến tới ở ngoại vi phía nam Volobuevka. Khi dẫn các binh sĩ xung trận, Tomilin đã hét: "Cố lên nào, quân ăn cướp, tiến lên!"
Câu nói này trở nên phổ biến cả trong binh lính Đức và Hồng quân.

Trong đoạn dịch mới nhất của maseo, tớ thích nhất câu này:
"Cố lên nào, quân ăn cướp, tiến lên!"

Giống bác phóng viên trong truyện gì em đọc hối bé . Bác í vượt vòng vây bị thương ngất đi , đồng đội lại tưởng die , lấy hết giấy tờ , thẻ đảng ...
Sau mãi mới mò về Moscow xin phục hồi lại cơ mà không được ...Lại xung phong ra trận tiếp .
Không nhớ truyện gì . Có bác nào nhớ tên không nhỉ ?

Cuốn "Những người sống và những người chết" của K. Simonov. Ông Beevor viết trong cuốn này hình như luôn tìm cách kê bác Simonov, chẹp. Tất nhiên là bác Simonov thì được lòng chính quyền hơn bác Grossman...