Vertigo - Alfred Hitch****' style

Vertigo (1958)

​

Directed by Alfred Hitch****
Cast
James Stewart .... Det. John ''Scottie'' Ferguson
Kim Novak .... Madeleine Elster/Judy Barton
Barbara Bel Geddes .... Midge Wood
Tom Helmore .... Gavin Elster
Genre: Drama / Mystery / Thriller ​

Giới thiệu

Vertigo (1958) được xem là một trong vài ba phim hay nhất của đạo diễn Sir Alfred Hitch****. Nó đã khẳng định sự chắc tay của khi đi vào đề tài nói về phụ nữ. Nhiều nhân vật nữ trong phim của Sir với "tính cách Hitch****". Họ đều có mầu tóc vàng, đề băng giá và xa xăm, họ bị cầm tù trong thời trang và điềm đam mê cuồng tín. Họ mê mẩn đàn ông mà đa phần có các vấn đề thể chất và tâm lý. Sớm hay muộn các phụ nữ trong phim của ông cũng bị làm nhục (!). Vertigo cũng không là ngoại lệ. Nó đưa ra thêm một bằng chứng nữa về cách Hitch**** khai thác phái nữ, làm cho họ sợ hãi để kiểm soát họ. Nhân vật chính trong phim, cựu thám tử John Ferguson - biệt danh Scottie, là một con người có điểm yếu về thể chất (đau lưng), và tinh thần (sợ độ cao). Anh yêu một phụ nữ không hề tồn tại, sản phẩm của một kẻ âm mưu giết vợ và có thấi độ võ biền đối với một phụ nữ giống hệt với người anh ta đã yêu mà không biết rằng nàng chỉ là một người "bước ra" từ âm mưu trên, thậm chí còn là con cờ của âm mưu vì muốn có tiền, nhưng khi gặp John đã yêu anh và tận hiến cho tình yêu bất chấp sự lăng nhục và nhận lấy cái chết. Nhưng khi Madelein chết trong "tai nạn" từ một độ cao mà John không dám đi lên, anh bị ám ảnh đến nỗi cố gắng làm sao cho Judy, người phụ nữ trông giống Medelein mà anh gặp sau này trở thành người tình trong mộng từ quần áo đến trang điểm tóc tai cách đi đứng. Có điều anh không ngờ chính Judy là người từng "đóng vai" Medelein trong âm mưu hiểm độc trên nhưng sau này phản chủ đem lòng thương hại John và muốn chăm sóc cho anh.

John và Medeleine​

Sơ lược nội dung phim:

Khi rời khỏi lực lượng cảnh sát John có bạn gái tên là Midge. Anh được tài phiệt đóng tàu Gavin Elster, một bạn cũ thuê để theo dõi bà vợ của hắn, lấy cớ bà khăng khăng đòi tự tử vì tin rằng có một linh hồn người phụ nữ đòi lấy mạng bà. Nhưng khi John bảo vệ cho người đàn bà lấy tên là Medelein (thật ra là người khác do Gavin thuê để đóng giả vợ hắn) ngày này qua ngày khác anh đã đem lòng yêu bà. Tuy vậy tình yêu không đủ để vượt qua chứng sợ độ cao của John nên khi Medelein tự tử trên một ngọn tháp nhà thờ anh bất lực tưởng rằng nàng bị ngã chết. Nhưng đây chỉ là một mưu kế nhằm qua mặt mọi người, và John "vô tình" trở thành nhân chứng ...

John sợ độ cao​

Thực ra Gavin đã đưa vợ mình đến tháp chuông trước, xô bà ta ngã xuống tháp rồi chờ John đến với Medeleine giả theo một kịch bản đã bàn với Medeleine giả. Trong khi John còn đang đwúng thẫn thờ bàng hoàng vị vì cái chết cả Medeleine thật, thì cô Medeleine giả leo theo lối khác chuồn êm với Gavin chứ không hề ngã xuống tháp. Người ngã xuống mà chết chính là Medeleine thật vợ cảu Gavin, người mà hắn muốn sát hại. Đây mới chỉ là một nửa của bộ phim Vertigo, tình tiết ở đây đã thắt nút, làm cho khan giả tò mò và quấn hút bởi những trò tâm linh huyền bí trong nửa đầu này.
Nửa còn lại sẽ là phần mở hết các nút còn lại trong phim, và trả lời hết toàn bộ cho khán giả sự thật về một âm mưu của một kẻ giết vợ với một kết cục cực bất ngờ ...

Trên tháp chuông​

Các chi tiết khác ngoài lề về bộ phim:
- Cách làm phim trong bộ phim này, Alfred đã có ảnh hưởng rất lớn đến cả một thế hệ đạo diễn phim kế thức ông, từ Martin Scorsese, David Lynch và Brian DePalma. Sáng kiến sử dụng Camera và kỹ thuật xa gần của ông đã tạo cho điện ảnh một sức sống mới.
- Hitch**** đã đóng góp chủ động vào việc thiết kế trang phục của Medeleine với gam mầu xám được nhấn mạnh xuyên suốt bộ phim.
- Nhà thờ San Juan Batista trong cảnh án mạng của phim không có tháp chuông, Đây chỉ là kỹ xảo ghép hình
- Hitch**** đã bỏ hẳn ra một tuần để nghiên cứu ánh sáng của cảnh Medeleine nhìn chằm chằm vào bức chân dung treo ở điện Legion of Honor.
- Khi mới công chiếu, Vertigo bị các nhà phê bình chê một cách thậm tệ, nhưng về sau càng ngày Vertigo càng nổi lên như một cột mốc trong lịch sử làm phim của Hitch**** cũng như trong lịch sử của Hollywood.
-Bộ phim dựa vào cuốn truyện From Among the Deal do Pierre Boileau và Thomas Nareejae viết riêng cho Hitch**** sau khi họ nghe ông tìm mua bản quyền cuốn tiểu thuyết She Who Was No More của họ và dựng thành bộ phim Les Diaboliques (1955)

(Báo Thế giới điện ảnh số tháng 9, có chỉnh sửa)

Listen to Tommy with a candle burning, and you'll see your future​

Chả hiểu sao bây giờ hễ cứ phim nào có em quả đầu vàng ngắn hơi quăn là người ta lại bảo đấy là reference tới nhân vật em Kim Novak đóng trong Vertigo ( vd 8 women, Mulholland Dr. ).
Càng xem mới càng nhận ra hình tượng phụ nữ trong phim của Hitchco ck không được đẹp cho lắm. Hết ngu dại, làm hỏng việc cho tới trở thành nạn nhân, bị kiểm soát. Nói chung chả có tính cách gì đáng để học tập hết cả.
Phim này nghiên cứu kiểu tình yêu ám ảnh. Thực ra kiểu yêu ám ảnh này không có gì đặc biệt ở đời thường nhưng xem Vertigo lại thấy rờn rợn. Nhớ nhất cảnh đầu phim có vòng tròn xoắn màu da cam đã như bỏ bùa mê người xem rồi.
The first rule of film club : you do not talk about film club