Viết "hi vọng" hay "hy vọng" ?

Tài liệu bác đưa phân tích khá kỹ. Nhưng tóm lại vẫn chưa thống nhất được các trường hợp i/y một cách triệt để. Nhiều khi do thói quen nữa. Chẳng hạn viết ti tiện và ty tiện. công ty và công ti. Hai từ đều là âm |ti| nhưng viết khác, cảm nhận nghĩa cũng khác.
Viết ty tiện chưa thể hiện hết tính ti tiện.
Viết công ti lại không ra vẻ một cái công ty gì cả.

Bác lonesome toàn thấy đặt mấy cái source "khủng" lên mà chả thấy ý kiến cá nhân gì cả. Bác nghiên cứu hết thì đúc rút ra cho anh em mấy cái kết luân chứ giờ bảo em nghiền hết cái đống kia thì em chịu !

<< Có vẻ ổn , cũng đơn giản !

Sai
qui se đọc là quờ ui cui, vd: kinh thưa quí vị = kinh thưa cúi vị. Đây là cách viết sai đang phổ biến hiện nay.
phải viết là: quý vị, quy định..., HY VỌNG

Theo kiểu lập luận của thành viên này, thì Qua cũng sai, vì khi đó phát âm là : Quờ ua cua !!!
Qu là một chữ ghép rồi, nên Qui phát âm là Quờ - i - qui.
Không có gì sai cả. Quí vị, hi vọng, qui định, qui tắc đều là đúng.

I (ngắn) và Y (dài) khi dùng độc lập, không phải là ghép trong các vần (ai - ay, ui - uy, oi, ) thực ra đã nhiều người muốn qui định và cố qui định, đặt ra qui tắc nhưng rồi đều không áp dụng, và không thành chuẩn được.
Chẳng hạn trước đã có giai đoạn dạy học sinh rằng khi dùng độc lập không trong vần thì dùng I ngắn hết.
Qui định này xét ra không có gì sai về ngữ âm, hoàn toàn có thể dùng được. Bởi vì khi thay tất cả các từ có Y không trong vần bằng I, thì đọc vẫn đúng:
Những cặp sau đọc như nhau, đều dùng được
Lý -> Lí, quy - qui, hy -> hi, my -> mi, sỹ -> sĩ (đọc như nhau)
Trong khi đó không thể đổi I ngắn không trong vần thành Y được
Đổi như sau là không được
Gì -> Gỳ ? , Chi -> Chy ?, Phi -> Phy.
Có thể thấy việc đổi tất cả Y không trong vần thành I không ảnh hưởng đến ngữ âm. Và như vậy về việc khoa học là chấp nhận được.
Có điều trong thực tế thì lại khó áp dụng, khi mà khắp nơi người ta đều dùng hết sức tùy nghi (nếu không muốn nói là tùy tiện). Và người Việt vẫn dùng hoàn toàn theo thói quen.
Hơn nữa, việc dùng tùy tiện, lộn xộn không gây hậu quả gì, nên người ta vẫn cứ hồn nhiên dùng, và sự qui chuẩn cũng chỉ nằm trên giấy tờ.

Nếu tất cả các bạn bỏ qua thói quen về con mắt của mình, thì khi đọc những chữ sau đây có thấy vấn đề gì về ngữ âm, ngữ nghĩa không:
Lí Thường Kiệt
Lí luận
I phục
Vật lí
Í kiến
Nước Í
Giống i như
Rõ ràng về ngữ âm không có vấn đề gì.
Nhưng nó có vấn đề về phía thói quen.
Nhìn chữ "I phục" không chấp nhận được, dù đọc lên vẫn thế. Nhìn chữ họ Lí thấy nó ... cụt lủn (hoàn toàn chủ quan), "nước Í" ư, "í kiến" ư ? quái lạ làm sao í !!! (ô hay ở đây lại dùng " í " )
Vậy là do thói quen, nên người ta không thể chấp nhận việc dùng I ngắn thay thế cho Y trong trường hợp không trong vần.
Và thế là ta đành phải chấp nhận các cách dùng thoải mái không có chuẩn của I và Y. Có chỗ thì dùng I "trông" hợp hơn, chỗ thì Y, chỗ thì cái nào cũng được.
í ới, í éo, ỉ ôi, ỉ eo, lợn Ỉ (I ngắn mới là "đúng")
ý kiến, ý thức, ỷ vào (Y mới là "đúng")
qui định - quy định, hi sinh - hy sinh, lí luận - lý luận, hi vọng - hy vọng (cái nào cũng "đúng")
Túm lại, việc dùng I và Y không trong vần là loại bất qui tắc của tiếng Việt.
Riêng từ Hi, với nghĩa là "thứ rất nhỏ" thì thường dùng Hi (i ngắn).
Nó được định nghĩa trong Đạo Đức Kinh: Hi, Vi, Di
Với riêng tôi, với những từ mà dùng i hay y đều không có vấn đề gì về việc gây khó chịu cho mắt thì tôi cố gắng dùng i, như:
Qui tắc, hi vọng, hi sinh, liệt sĩ, lí thuyết, nước Mĩ....

Đúng là chỉ dùng i hay y theo thói quen, trừ những trường hợp bắt buộc.
Nhưng khi để viết tên, những người có tận cùng bằng những chữ này bây giờ vẫn thích dùng y hơn là i (một lần tôi đã phải in lại công văn do trường hợp này vì sếp tôi thích thế!!!?).
Ví dụ: Nguyễn Văn Sỹ có vẻ đẹp hơn, hoa lá cành hơn là Nguyễn Văn Sĩ

Riêng trong trường hợp Tên riêng, thì vì liên quan đến Pháp luật, pháp lý, thì phải giữ nguyên như Khai sinh, không thể có chuyện "cho có vẻ đẹp hơn".
Nếu một người khi khai sinh đã viết là Nguyễn Văn Sĩ, thì trong các văn bản liên quan đến pháp lý không thể viết thành Sỹ được.
Chẳng hạn nếu đi làm CMND, hộ khẩu, hộ chiếu mà khai là Sỹ, nhưng khai sinh là Sĩ thì chắc chắn sẽ không làm được.
Chẳng qua ông "sếp" của bạn không biết điều đó, hoặc là văn bản đó cũng không quan trọng.
Còn nếu CMND ghi là Sỹ rồi thì bắt buộc phải dùng Y, ghi tên là Sĩ là sai hoàn toàn.
Tôi biết 1 trường hợp ở cơ quan tôi, một người tên là Quí (trong CMND), trong bộ hồ sơ có 1 tài liệu ghi là Quý mà không được chấp nhận trong công việc. Xin xác nhận, đổi lại chữ đó tốn kém không biết bao nhiêu thời gian, và hỏng việc cũng chỉ vì chữ ấy.
Tóm lại: I hay Y trong tên, thì bản khai sinh viết thế nào thì nhất thiết phải giữ thế ấy, nếu không muốn gặp rắc rối về pháp lý.