1. Tuyển Mod quản lý diễn đàn. Các thành viên xem chi tiết tại đây

VÕ BÌNH ĐỊNH

Chủ đề trong 'Võ thuật' bởi tieungoandong_chinhhieu, 13/03/2006.

  1. 1 người đang xem box này (Thành viên: 0, Khách: 1)
  1. vienanh

    vienanh Thành viên mới Đang bị khóa

    Tham gia ngày:
    11/09/2005
    Bài viết:
    2.289
    Đã được thích:
    0
    Thông báo với cả nhà là bác Cường đã thua keo này nhá : 1 - 0 .
  2. thieulambacphai

    thieulambacphai Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    30/08/2005
    Bài viết:
    3.129
    Đã được thích:
    2
    OK. Cái đã gọi là sở học thì khó nói được thành lời. Người ta chỉ có thể nói được cái hình của nó thôi. Nhưng như thế cũng tốt hơn là không nói gì.
    Những thứ tự mò mẫm là những thứ tôi trân trọng, lẽ dĩ nhiên là sáng tạo trên cơ sở một trình độ nào đó nhất định.
    Một hệ mở bao giờ cũng được khuyến khích hơn một hệ đóng.
  3. ton_tho_tuong

    ton_tho_tuong Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    11/01/2006
    Bài viết:
    158
    Đã được thích:
    0

    [/quote]
    Dở ẹt ! phóng khoáng mà không có sáng tạo thì cũng dở như hạch . Sáng tạo mà đọc không đã ngứa thì cũng dở luôn .
    Đệ nhị Sáng Tổ còn phài học nhiều lắm mới theo kịp đệ nhất Sáng Tổ .
    [/quote]
    Đệ nhị sáng tổ chỉ "đã" khi chọc ghẹo Bin Laden thôi. Còn gặp anh em ở đây hiền như đất thì chỉ có nước teo như con hải sâm thôi.
    [/quote]

    Chắc có lẽ vậy ! Nhìn các Chú tôi thấy 100 năm trồng người của Đảng ta đã thành công . Nên hết ý kiến luôn . Vã lại bây giờ tôi cũng lười nói chuyện lắm, thôi để cho anh / chị Bảy phóng khoáng nhe
  4. cuonglhvt

    cuonglhvt Thành viên mới Đang bị khóa

    Tham gia ngày:
    26/10/2003
    Bài viết:
    5.262
    Đã được thích:
    0
    He he. Chọc ghẹo người ta không sao. Khi người ta chọc ghẹo lại thì ngúng nguẩy đòi bỏ chùa đi. Bác có vẻ tự thoả mãn với câu nhận xét của mình về các "chú" ở đây.
  5. binhdinh_mieutaydien

    binhdinh_mieutaydien Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    26/05/2006
    Bài viết:
    17
    Đã được thích:
    0
    anh muon biet ve vo BINH DINH thi vao dip tet nNGUYEN DAN hay ve BINH DINH di .Mung 5 vao bao tang vua QUANG TRUNG day dam bao la anh se thay rat nhieu cac mon phai cung nhu nhung bac danh su cua dat BINH DINH day
  6. thieulam_vietnam

    thieulam_vietnam Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    23/08/2005
    Bài viết:
    2.121
    Đã được thích:
    1
    Đó là chuyện của ngày xưa, ngày nay èo uột quá rồi. Những võ sư giỏi của BĐ cũng chỉ còn mươi học trò là cùng, tình hình này 20 năm nữa chắc phải vào viện bảo tàng tìm hiểu võ BĐ thôi.
  7. thieulambacphai

    thieulambacphai Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    30/08/2005
    Bài viết:
    3.129
    Đã được thích:
    2
    Trước hết cho tui bày tỏ lời cảm ơn đến bác Cường, người đã bỏ công sức sưu tầm, phân loại võ Việtnam rất phong phú.
    Tui chưa có thời gian xem kỹ, vì xem từ từ,thường đêm khuya tranh thủ thời gian ngồi uống trà đọc các bài viết ấy, cứ nhẩn nha, nhấm nháp.
    Hôm nay, tui xin bổ sung thêm lần lượt một số bài viết về võ Bình Định(sưu tầm), và một số nhân vật tiền bối để làm phong phú thêm kho tư liệu của chúng ta.
    Như chúng ta đã biết, một trong những cuốn sách mà nhiều người biết đến là cuốn : "Tây Sơn danh tướng bí kíp" của tác giả Nguyễn Trung Như viết năm 1799. Nhưng chưa có nhiều người biết về tác giả cuốn sách này.
    Bài viết dưới đây giới thiệu về ông.
    Nguyễn Trung Như​
    Nguyễn Trung Như sinh năm 1747, con ông Nguyễn Kim Châu và bà Lê Thị Yến ở làng Nhơn Phúc, huyện Anh Nhơn (An Nhơn?- TLBP), tỉnh Bình Định.
    Nguyễn Trung Như theo học thầy giáo ở làng Thắng Công (An Thái) cả văn lẫn võ. Đến năm 25 tuổi thì cha mẹ đều qua đời.
    Một hôm Nguyễn Trung Như thưa với thầy: nghe phong trào Tây Sơn chiêu mộ hiền tài, con có thể lên đường giúp Tây Sơn được không?Thầy giáo Hiến đáp: Nay đất nước đang trong lầm than, mà anh em Nguyễn Huệ là người có chí lớn, nếu con tự nguyện lên đường giúp Tây Sơn thì đó là điều may cho quốc gia đại sự. Ông từ giã thầy về nhà sắp xếp đồ đạc và tìm đến anh em Tây Sơn. Ông đã được Nguyễn Nhạc tin dùng và giao cho nhiệm vụ đi chiêu mộ hiền tài hào kiệt 4 phương. Nhờ bản tính thông minh lanh lợi, nên ông đi đến đâu cũng được dân chúng mến mộ và anh hùng hào kiệt hưởng ứng tham gia phong trào Tây Sơn.Có những lúc ông đã đến các nơi xa xôi có những lò võ giỏi để trao đổi học tập và thuyết phục họ. Qua hai mươi mấy năm theo Nguyễn Huệ đánh Nam dẹp Bắc ông đã được phong Đô đốc quản những đội quân tinh nhuệ của Tây Sơn. Sau khi vua Quang Trung mất (1792) nội bộ bất ổn và bị nhà Nguyễn truy lùng gắt gao, ông đã từ bỏ quân ngũ trở về làng cũ làm ruộng.Mùa xuân năm Mậu Ngọ (1798), trước cảnh đao binh nhân dân khốn khổ, quân thần Tây Sơn ngày càng tan rã, các tướng trung thành sức cùng lực tận chống đỡ không nổi, người thì bị bắt, người thì chết. Một buổi chiều, bên trường dạy võ, ông Như ngồi trầm ngâm yên lặng hồi tưởng thời đã qua. Và từ đây, ông đã dồn tâm đền trí vào việc biên soạn lại các bí kíp của các danh tướng hào kiệt thời Tây Sơn mà nhiều năm ông đã lăn lộn sống bên nhau với họ. Ông soạn hoàn thành quyển :"Tây Sơn danh tướng bí kíp) vào ngày 20 tháng 12 năm Kỷ Mùi (1799), lúc này ông 52 tuổi.
    Sau đó ông từ bỏ quê nhà sang sống ở làng Thiết Tràng (Phù Cát) và tiếp tục dạy võ.Trong số môn sinh của ông có Nguyễn Trung Dung và Hồ Tâm Phúc là được ông truyền thụ võ công đến nơi đến chốn. Một chiều sau khi đã cúng tổ, ông cùng các môn sinh lên núi Tiểu Du dạo chơi ngắm cảnh , trong lúc hứng thú, ông đã vẽ những thế rồng phụng tụ nhau trên điểm cao. Sau đó ít lâu ông lâm bệnh và mất, thọ 56 tuổi.
    Tác phẩm của ông lưu lại có quyển "Tây sơn danh tướng bí kíp mộ hồn thu".Chia làm 2 tập:
    -Tây Sơn liệt quang chi binh pháp.
    -Phổ đại Nam triều chi tướng thao.
    Trong 2 tập này ông đã ghi rất tỉ mỉ về các sở trường của những danh tướng thời Tây Sơn, ví dụ như Quang Trung giỏi về kiếm và thương, Nguyễn Văn Lộc giỏi về roi, Bùi Thị Xuân giỏi về song kiếm,...
    (Tài liệu về thời Tây Sơn hiện nay rất hiếm. Tài liệu này nằm chung trong hệ thống sách Phật do thầy Hạnh Hoà ở chùa Long Phước, xã Phước Thuận, Tuy Phước cung cấp)
  8. thieulam_vietnam

    thieulam_vietnam Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    23/08/2005
    Bài viết:
    2.121
    Đã được thích:
    1
    Sao lại ngắn thế này, phần tiếp theo đâu ?
  9. thieulambacphai

    thieulambacphai Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    30/08/2005
    Bài viết:
    3.129
    Đã được thích:
    2
    Roi Bình Định​
    Các phách roi cơ bản​
    1. Bát- Bắt- Triệt- Chận: Dùng trong roi chiến và roi trận.
    2. Hoành- Khắc- Lắc- Tém: Dùng trong roi đấu.
    Tác dụng của từng phách:
    - Bát: Trừ đánh bổ của đối phương
    - Bắt: Trừ đâm từ nửa thân trên.
    - Triệt: Trừ thế đánh vắt ngang
    -Chận: Trừ thế đánh phất cờ
    -Hoành: Hoành bên trái, bên phải lựa thế tấn công
    -Khắc: Khắc đầu roi đối phương, phá thế tấn công
    -Lắc: Trừ và né thế đâm thăng từ thắt lưng trở lên
    -Tém: Tém gạt đầu roi các thế đâm của đối phương.
    Các yếu quyết:
    -Dùng thủ để công
    -Trước thủ sau công
    -Trừ công để thủ
    - Thủ giả công thật.
    Roi Chiến là gì?
    Đây là bí mật riêng, mỗi môn phái sử dụng roi chiến có khác nhau.
    Roi chiến có hai tác dụng:
    + Sát phạt và đả thương
    + Đánh phá , công theo số lượng đối thủ.
    Roi chiến không có bài, động tác rất ít, nhưng một khi được tập luyện thuần thục thì sẽ rất nguy hiểm cho đối phương khi thực chiến.
    Một ví dụ là võ sư Hồ Ngạnh từng giao đấu với một võ sư ở Phú Xuyên, ông này là võ sư gốc Tàu sang Việt Nam sinh sống tránh nạn truy quét của nhà Thanh.
    VS Hồ Ngạnh đã lừa đối phương vào vị trí lợi thế nhất, nhanh như chớp, ông đã đâm một nhát từ trước ra sau, kết quả là đối phương đã tử thương. Đây là một trong những tuyệt học của ông. Nhưng cũng sau vụ ấy, ông đã rất khổ tâm.
    Một ví dụ nữa là Võ sư Bầu Đê dùng roi chống lại hàng trăm người để cứu học trò.
    Tiếc rằng, mãnh hổ nan địch quần hổ, ông đã bị trọng thương và qua đời sau trận chiến kinh hoàng ấy. Nhưng phải nói rằng một mình một roi giữ cân bằng thế trận khi giao đấu hàng trăm người trong một thời gian dài, đủ cho thấy uy lực của cây roi Bầu Đê có một không hai. VS Bầu Đê người Tuy Phước, ông là một nhân vật thượng thừa về sử dụng roi chiến. Ông có nhiều tuyệt kỹ, mà hai trong những tuyệt kỹ được giới võ lâm biết đến nhiều nhất là kỹ thuật đánh văng roi đối phương và kỹ thuật đâm so đũa. Khi VS Bầu Đê giao đấu, người ngoài cuộc không dễ gì nhìn thấy đầu roi của ông đâm vào nách đối phương khi nào.Tốc độ ra đòn của ông quá nhanh và kĩ thuật quá nhuần nhuyễn. Ngoài ra ông cũng ứng dụng triệt để những nguyên lý cơ bản của võ học vào thực chiến...
    (còn nữa)
  10. thieulambacphai

    thieulambacphai Thành viên mới

    Tham gia ngày:
    30/08/2005
    Bài viết:
    3.129
    Đã được thích:
    2
    Tuichưas có thời gian đánh máy tiếp phần roi Bình Định. Vì vậy tui post bài này xen kẽ. Không biết bài này đã được post trong box võ thuật chưa? Bác Cường xem hộ cái nhé!
    Dưới đây là bài viết của tác giả Đào Đức Chương về Võ Bình Định:
    phần 1:
    VÕ HỌC BÌNH ĐỊNH
    Ðào Ðức Chương

    Mảng vui Hương Thủy, Ngự Bình
    Ai vô Bình Ðịnh với mình thì vô
    Chẳng lịch bằng đất kinh đô
    Nhưng Bình định không đồng khô cỏ cháy
    Ba dòng sông chảy
    Bảy dãy non cao
    Biển Ðông sóng vỗ dạt dào
    Tháp xưa làm bút ghi tiếng anh hào vào mây xanh...
    Câu ca dao trên là bức tranh phác họa miền Ðất Võ, xứ Bình định. Ðó là miền đất cách Kinh thành Huế 407 cây số về phía đông nam, có ba mặt núi non hiểm trở. Phía tây dựa lưng vào dãy Trường sơn trùng điệp, phải qua đèo An khê dốc đứng, vượt sông Ba rồi lên đèo Măng giang mới tới được vùng Tây nguyên. Phía bắc có dãy Thạch tấn nối từ Trường sơn ra tận biển, ngăn cách hai tỉnh Quảng ngãi và Bình định, chỉ còn thông nhau qua đèo Bình đê. Phía nam có dãy Nam sơn, còn gọi là núi Bình san, với các ngọn như hòn Ông, hòn Bà (cao 1100 mét), hòn Am, hòn An tượng, ngăn cách Bình định và Phú yên. Muốn vào nam phải vượt đèo Cù mông. Phía đông giáp biển, trải dài 100 cây số. Bờ biển lại gập ghềnh, lồi lõm với nhiều cửa như Thiện chánh, Cà công, Hà ra, Phú thứ, Ðề gi, Thị nại.
    Bình định có hai con sông lớn chắn ngang. Phía bắc là sông Lại giang, còn gọi là Lại dương, bắt nguồn từ hai vùng núi An lão và Kim sơn, đổ ra biển qua cửa An giũ. Phía nam cũng có một sông tương xứng: sông Côn, chia làm ba nhánh chảy vào đầm Thị nại.
    Ngoài ba dãy núi và hai sông chính, Bình định còn nhiều nhánh núi tẻ ra từ dãy Trường sơn và có sông La tinh nằm vắt ngang giữa tỉnh. Núi, sông xen kẽ với đồng bằng, tạo cho miền này một địa hình phức tạp.
    Các nhà phong thổ học nhìn cuộc đất Bình định như một cái ngai vàng khổng lồ. Tay vịn phía tả là dãy Thạch tấn. Tay vịn phía hữu là dãy Nam sơn. Lưng dựa là dãy Trường sơn, mặt quay về hướng đông ***g lộng trời cao biển cả. Rải rác đó đây là những ngọn tháp Chàm còn sót lại. Ở huyện Phù cát có tháp Phúc Lộc tục gọi là Phốc Lốc. An nhơn có tháp Cánh Tiên. Tuy phước có chùm tháp Bánh Ít, tháp Thanh trúc ở Bỉnh lâm, tháp Long triều ở Xuân mỹ. Qui nhơn có tháp Ðôi. Bình khê có tháp Thủ thiện và chùm tháp Dương long. Những tháp cổ cao vút lên nền trời, trông như những cây bút khổng lồ "ghi tiếng anh hào vào mây xanh".
    Với bốn mặt núi sông biển vây phủ, lại thêm thiên tai bão lụt thường xuyên, người dân miền này muốn sinh tồn phải cần thích ứng với miền đất hiểm trở, đầy bất trắc. Ðấy là nhân tố để cho võ nghệ Bình định nẩy nở. Rồi ngành dệt phát triển, nghề chạm cẩn tinh vi, lại có những đặc sản như bánh tráng, bún Song Thằng, nón Gò Găng, gốm Chợ Gồm, ngói Phú phong... Hải sản Bình định thì quá dư dả, cần phải thông ra ngoài, tìm thị trường tiêu thụ hoặc trao đổi:
    Ai về nhắn với nậu nguồn
    Măng le gởi xuống, cá chuồn gởi lên
    (Ca dao)
    Thời trước buôn bán với "nậu nguồn" là quan trọng hơn cả. Lượt lên mang cá khô, mắm, muối. Chuyến về chở măng le, trầu nguồn, rễ nài. Vốn một lời mười. Tổ phụ của Nguyễn Nhạc là Hồ Lang, chuyên nghề buôn bán trầu nguồn. Ðến thời Hồ Phi Phúc, rồi Nguyễn Nhạc cũng nối nghiệp cha ông. Số người buôn bán hàng chuyến rất đông. Chở hàng ra Quảng, vào Nam, lên Tây nguyên đều có cả. Vì vậy võ nghệ cần được phổ biến và phát huy để hộ tống hàng hoá vượt đèo, qua sông, vừa chống chỏi với mãnh thú, vừa đề phòng nạn trộm cướp dọc đường hoặc ngay tại nhà. Không những đàn ông mà ngay cả đàn bà, trẻ con cũng phải học võ hộ thân và bảo vệ tài sản, đã trở thành một truyền thống:
    Ai về Bình định mà coi
    Con gái Bình định múa roi, đi quyền
    (Ca dao)
    Tuy vậy, dòng chảy của Võ học Bình định cũng có những thăng trầm, qua các giai đoạn sau đây:
    THỜI KỲ MỞ MANG (1470-1558)
    Năm Canh Thìn (1470), Hồng Ðức nguyên niên, vua Chiêm là Trà Toàn đem quân đánh phá đất Hóa châu, và sai người sang Tàu cầu viện nhà Minh. Vua Lê Thánh Tôn tự cầm quân, đem đại binh 20 vạn quân đánh Chiêm thành, phá được kinh đô là thành Ðồ Bàn (Vijara) và chiếm đất đến đèo Cù mông. Từ đấy, miền nầy được sát nhập vào đạo Quảng nam, đặt tên là phủ Hoài nhơn gồm ba huyện là Bồng sơn, Phù ly và Tuy viễn.
    Dân các tỉnh Bắc kỳ, nhất là người Hà đông và các tỉnh miền bắc Trung phần vào đây lập nghiệp. Họ đến lắp vào chỗ trống vì có một số người Chiêm thành đã rút về phía nam. Ðể sinh tồn, họ góp nhóp vốn liếng võ nghệ của cố hương, pha trộn với các thế võ của dã thú, của gà đá... rồi sửa đổi, sàng lọc, ứng chế cho hoàn toàn thích hợp với hoàn cảnh, địa thế của quê hương mới. Ðầu tiên, hai thế võ được thông dụng là lối đánh bằng tay chân gọi là quyền và lối đánh bằng cây gọi là roi. Họ dùng khúc cây vừa làm đòn gánh vừa là vũ khí hộ thân. Gánh, có thể chịu sức nặng gấp ba lần trọng lượng của mang xách mà vẫn đi được xa. Ðòn gánh làm bằng gốc tre già, vừa chắc vừa dẻo, tiện cả hai mặt: gánh thì êm vì đòn nhún theo nhịp đi; đánh lại bền vì cây roi không bị gãy hay giập bể. Ðó là những năm tháng dài, hình thành một nền võ thuật mới mẻ, độc đáo, được cả nước quen gọi là võ Bình định.
    THỜI KỲ PHÁT TRIỂN (1558-1771)
    Từ cuối năm Mậu Ngọ (1558), Nguyễn Hoàng vào trấn thủ Thuận hoá, lập nên xứ Nam Hà, cho đến năm Tân Mão (1771) Tây Sơn khởi nghĩa. Trong ngót hai thế kỷ, võ Bình định đã tiến một bước dài, phát triển đầy đủ các môn binh khí và đi vào nề nếp. Sự kiện chàng Lía xảy ra trong thời kỳ này còn lưu lại một bài vè dài 1336 câu, chia làm 6 đoạn, đã phản ánh phần nào tình trạng võ nghệ ở Bình định lúc bấy giờ.
    Kết hợp nội dung bài vè và lời truyền tụng của dân chúng về cuộc đời của Liá, nhân vật tiếng tăm ấy có tên thật là Võ văn Ðoan, nhưng người đời quen gọi thân mật là chú Lía, quê nội ở huyện Phù ly nay là Phù mỹ, cha mất sớm, Lía theo mẹ về quê ngoại tại làng Phú lạc, tổng Thời hòa, huyện Tuy viễn, sau là thôn Phú lạc, xã Bình thành, quận Bình khê (nay đổi huyện Tây Sơn). Nhà nghèo, mẹ thường đau yếu, Liá lại còn nhỏ không làm ra tiền để nuôi mẹ. Nhiều lần Lía đến các nhà phú hộ xin bát cơm thừa hay xin được họ thuê mướn, nhưng bị từ chối và còn bị mắng nhiếc thậm tệ. Lía tự nhủ: "Dốc lòng cố giữ lòng thành, Mà trời chẳng giúp phải đành lòng tham" (vè chú Lía) nhỏ nhặt sắn khoai để cứu sống mẹ qua cơn ngặt nghèo.
    Một hôm, Lía vào trộm gà vịt của một nhà phú hộ, bị bắt qủa tang, họ trói và đánh đập tàn nhẫn trước khi giải cho hương chức để chịu một trận đòn thừa chết thiếu sống khác. Từ đấy Lía nuôi trong lòng mối hận thù kẻ giàu có và bọn cường hào ác bá.
    Có một hương sư, thương cho tình cảnh của Lía, bèn mướn chăn trâu. Ngày ngày Lía thả trâu ăn cỏ trên các sườn đồi. Nhân có các võ sư thường đem môn sinh đến mé núi dạy võ, Lía ghé mắt học lóm và tiếp thu rất nhanh, thấy đâu nhớ đó. Nhờ có sức mạnh phi thường, thêm năng khiếu về võ nghệ, lại thông minh sáng tạo, một hôm thấy con cá lóc nhảy từ dưới thấp lên ruộng cao, Lía học được ngay:
    Lía ta thấy vậy tức cười
    Khen con cá lóc vô hồi tài ba
    Chớ chi cá lóc dạy ta
    Học theo miếng đó, thiệt là mang ơn
    và chịu khó tập luyện thành thạo:
    Nhảy cao như Lía thiệt tài
    Nóc nhà nhảy khỏi ai ai cũng nhường
    Từ ấy bọn chăn trâu trong vùng tôn Lía làm "vua", chỉ có thằng Mướp không chịu phục, muốn đấu võ với Lía, ai thắng mới chính thức lên ngôi vị:
    Mướp ta cầm một khúc cây
    Ðánh nam đỡ bắc múa may loạn trào
    Nhưng hắn không đủ sức chống đỡ ngọn roi khốc liệt
    Ðường côn toàn vẹn trăm bề
    Múa lên giông tố tiếng nghe vù vù
    nên Lía đã lỡ tay đập vỡ đầu thằng Mướp chết ngay tại chỗ.
    Lía hoảng sợ, bỏ vào rừng trốn biệt. Bọn lục lâm từng nghe danh Lía, bèn mời về sơn trại. Sau đó Lía cầm đầu một đảng cướp nổi tiếng. Nhưng Lía chỉ đánh cướp những nhà giàu có mà gian ác hay những nhà của bọn tham quan ô lại. Nếu chủ nhà biết điều, nộp tiền của và không chống cự, Lía chỉ lấy hai phần ba của cải, một phần để lại cho chủ. Tài sản cướp được, Lía đem về sơn trại một nửa, nửa kia phân phát cho dân nghèo trong vùng. Lía cấm đàn em không được sách nhiễu dân chúng, cấm chận đường cướp giật bừa bãi hoặc thu tiền mãi lộ. Ðối với bọn cường hào có thành tích hà hiếp dân đen, Lía cho thủ hạ trừng trị làm gương. Nhờ thế tuy là tướng cướp, Lía vẫn được dân chúng ủng hộ và che giấu. Chính quyền địa phương tuy tốn nhiều thì giờ và công sức mà vẫn không dẹp được đảng cướp của Lía. Các nhà giàu trong tỉnh lo sợ, bèn mướn võ sư canh giữ tài sản và tập luyện võ nghệ cho gia nhân, tạo cho tỉnh nhà một số đông người rành võ nghệ và gây thành phong trào học võ.
    Nhưng rồi Lía cũng chán đời thảo khấu, nhất là biết được mẹ già qua đời vì buồn phiền về Lía, Lía buồn bã giã từ sơn trại ở vùng Phú phong huyện Bình khê, đi về mạn bắc định tìm đến một nơi xa lạ, sống đời lương thiện. Thế nhưng, việc võ nghệ là nghiệp chướng đeo đuổi mãi. Trên đường ra Quảng ngãi, Lía phải qua Truông Mây dài độ vài cây số, hai bên mây rừng bao phủ dày đặc. Truông Mây, còn gọi là Hóc Sấu, nằm trên hai thôn, đầu bắc là Phú thuận, đầu nam là Vĩnh hòa, thuộc Tổng Hạ, huyện Bồng sơn phủ Hoài nhơn (còn có tên là phủ Qui nhơn và Qui ninh), nay thuộc xã Aân đức, huyện Hoài ân, tỉnh Bình định. Ðịa thế Truông Mây rất hiểm trở, phía đông và đông nam gặp nhánh sông Kim sơn chảy từ nam ra bắc, quanh năm nước xanh lè như màu lá, phía tây núi non trùng điệp và có hòn Núi Một tách ra, sừng sững như chiếc bình phong. Nơi đây Lía bị một bọn cướp chặn đường nên phải ra tay. Hàng chục tên cướp ngã gục. Chúng hoảng sợ, vội phi báo với chủ trại là cha Hồ và chú Nhẫn. Lại một phen Lía phải tỉ thí với hai tên đầu sỏ toán cướp:
    Cự đương một đánh với hai
    Tả xung hữu đột bụi bay mù trời
    Gặp ngọn roi thần của Lía, bọn chúng phải bái phục:
    Lía càng sung sức hoành hành
    Cha Hồ chú Nhẫn thất kinh đuối rồi
    Và rước về sơn trại rồi nhường chức thủ lãnh cho Lía.
    Trong thời kỳ này đã có những cao thủ thuộc giới nữ lưu:
    Mụ Mân khoảng độ bốn hai
    Làu thông võ nghệ ít ai sánh bì
    Ðến nỗi trình độ võ như cha Hồ chú Nhẫn hiệp sức lại vẫn không thắng nổi:
    Phút thôi Hồ, Nhẫn cả hai
    Ðuối tay kéo chạy như bay khác nào
    Nhưng khi gặp đường roi của Lía, mụ Mân không thể áp đảo được:
    Lía ta bình tĩnh đối đang
    Mụ Mân tuy giỏi khó toan vẫy vùng
    Rồi Lía dùng độc chiêu để hạ địch thủ:
    Cầm chừng mụ đánh một hồi
    Lía gạt đao gãy, đá bồi một chân
    Và cũng từ ngày được tôn làm chủ soái Truông Mây, Lía đã ra lệnh cho thủ hạ phải triệt để áp dụng tôn chỉ của mình. Truông Mây không còn là chỗ cướp bóc bừa bãi khách bộ hành nữa mà trái lại còn bảo vệ người qua đường khỏi bị ác thú hãm hại. Nhờ vậy đảng cướp được dân chúng có cảm tình, được nhiều người gia nhập và tiếng đồn về Lía vang dội khắp vùng:
    Lía ta nổi tiếng anh hào
    Sơn hà một góc thiếu nào người hay
    Bạc tiền thừa đủ một hai
    Chiêu binh mãi mã càng ngày càng đông
    Làm cho bốn biển anh hùng
    Mến danh đều tới phục tùng chân tay
    Mục tiêu đánh cướp của Lía nhằm vào những:
    Kẻ nào tàn ác lâu nay
    Lía sai cướp của đoạt tài chẳng dung
    Nhà giàu mấy tỉnh trong vùng
    Thảy đều kinh sợ vô cùng lo toan
    Nhất nhì những bậc nhà quan
    Nghe chàng Lía dọa kinh hoàng như điên
    Nhà nào nhiều bạc dư tiền
    Mà vô ân đức, Lía đều đoạt thâu
    Có binh hùng tướng mạnh, Lía cho sửa sang sơn trại thành đồn lũy, luyện tập đàn em thành thạo các môn quyền, roi, đao, kiếm, siêu, thương, cung, ná...
    Lía nay ở chốn sơn trung
    Ngày đêm luyện tập ung dung chén nồng
    Từ một đảng cướp, Lía đã tạo thành một lực lượng vũ trang có tổ chức, biết tự túc tự cường:
    Lâu la mấy vạn tụ đông
    Võ rừng làm rẫy vun trồng bắp khoai
    Triều đình phái một đội quân đông đảo đến đánh dẹp
    Truyền cho mười vạn binh hùng
    Dưới cờ đại tướng binh nhung lên đàng
    Lía đã đón quan binh bằng chiến thuật bất ngờ, nhanh như một đường roi bí hiểm:
    Lâu la kén đủ năm ngàn
    Thình lình cướp trại đánh ngang quân trào...
    Ðại tướng thoát trận thoát nàn
    Về trào chịu tội mất thành binh tan
    Lần này, không thể xem thường Lía như đám giặc cỏ, triều đình phải cử một tướng lĩnh tài ba:
    Ðô đốc võ nghệ vẹn toàn
    Quân binh hùng dũng chiến tràng đua tranh
    Lía bèn giục ngựa ra thành
    Quyết cùng đô đốc giao tranh so tài
    Ðôi bên xáp chiến cả ngày
    Bất phân thắng bại khen thay anh hào
    Nhưng rồi Lía không làm sao giữ nổi thành trong thời gia dài:
    Tính toan thành khó giữ nào
    Bởi chưng quân ít không sao chống kình
    Lía ngầm muốn tính bỏ thành
    Ngặt vì binh tướng trào đình phủ vây
    Lía đã dùng ngón võ tuyệt vời để thoát thân:
    Cơn nguy chuyển hết sức thần
    Dùng miếng "cá lóc" giậm chân nhảy liền
    Quân trào vây kín khắp miền
    Lía vọt ra khỏi rất nên kỳ tài
    Trên đây là những câu trích trong vè Chú Lía cho thấy võ học Bình định ở thời kỳ này đã thịnh hành và đóng vai trò then chốt trong chiến đấu.
    Chàng Lía là một Robin Hood của Bình định. Triều đình đã dẹp yên đảng cướp ở Truông Mây, nhưng tình cảm của dân chúng đối với chú Lía mãi mãi đi vào văn học:
    Chiều chiều én liệng Truông Mây
    Cảm thương chú Lía bị vây trong thành

Chia sẻ trang này