Võ lâm trưởng lão Lương Vũ Sinh

Nói nó phức tạp vì thực tình là như thế , đồng thời cũng muốn lưu ý các bạn ko đọc hoặc ko thích Lương Vũ Sinh ko nên đơn giản hoá vấn đề này . Đã lý tưởng hoá thì dễ dẫn đến khái niệm hoá , điển hình hoá thì dễ dẫn đến công thức hoá . Tiểu thuyết Lương Vũ Sinh cũng có ít nhiều nhược điểm này .
Nói cụ thể , sự khắc hoạ hình tượng nhân vật chính trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh có 3 đặc điểm đáng chú ý :
1 . Về loại hình nhân vật , chú ý là nổi bật khí chất cá tính của nhân vật .
2 . Với tiền đề mô thức đó , chú ý miêu tả tính chất giáp ranh của nhân vật .
3 . Trong nhân cách lý tưởng và mô thức đạo đức rất cố gắng miêu tả nhân tính chân thực .
Lương Vũ Sinh kiên trì giữ vững lý tưởng nghĩa hiệp , kiên trì mô thức nhân cách đạo đức đồng thời cố gắng khắc hoạ những cá tính rõ nét và hình tượng sinh động , để cho các nhân vật chính trong quá trình theo đuổi mục tiêu đại nghĩa luôn có biểu hiện thân phận trình độ , cá tính và khí chất của mình . Tác giả đã đặt nhân vật trong những mâu thuẫn xung đột phức tạp khiến cho họ có điều kiện trải qua những kinh lịch và biểu hiện những cá tính khác nhau . Ví dụ như Dương Văn Thông trong Tái ngoại kỳ hiệp truyện và Lăng Vị Phong trong Thất kiếm hạ Thiên Sơn tuy là huynh đệ đồng môn và cùng thực hiện sự nghiệp giống nhau , theo đuổi mục đích giống nhau , có lý tưởng đạo đức giống nhau nhưng mục đích giống nhau , nhưng cá tính họ hoàn toàn khác nhau . Dương Văn Thông thì nhiệt tình phóng khoáng mà Lăng Vị Phong thì trầm uất dè dặt . Trương Đan Phong trong Bình tung hiệp ảnh thì tự tin , hài hước , tài hoa ; mà Đoàn Khuê Chương trong Đại Đường du hiệp truyện thì cẩn thận , rụt rè khác hẳn với Trương Đan Phong . Mặc dù họ đều là những anh hùng đại hiệp xả thân vì nước , hết lòng vì dân nhưng tính cách , khí chất thì một người một khác . Lại chẳng hạn như 3 nhân vật chính trong Giang hồ tam nữ hiệp , tuy sánh vai hành hiệp nhưng khí chất và cá tính họ lại rất khác nhau . Lữu Tứ Nương có khí chất lãnh tụ , quả quyết mà cương nghị , nhiệt tình mà thâm trầm . Phùng Anh thì dịu dàng , sâu lắng , khí phách lỗi lạc hoạt bát . Phùng Lâm thì lại ngây thơ hoạt bát , vui vẻ nghịch ngợm , hơi có chút tà khí .
Thứ nữa , cái gọi là sự khác nhau về mô thức chính là tính chất giáp ranh là chỉ trong sáng tác tuy Lương Vũ Sinh giữ vững tinh thần hiệp nghĩa nhưng ko cố chấp . Nếu cho rằng nhân vật chính trong tác phẩm của ông hoàn toàn lag nho giao mẫu mực , khuôn thước của đạo đức thì ko đúng . Có các tác phẩm như Bạch Phát Ma Nữ truyện , Vân Hải ngọc cung duyên làm chứng .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

Hình tượng Bạch Phát Ma nữ xứng đáng là nhân vật nổi tiếng nhất cũng là hình tượng thành công nhất trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh . Vì nàng vốn là một đứa trẻ hoang dã cho nên vừa ngây thơ trong sáng , dám nghĩ dám làm lại vừa ra tay dữ dội vừa tình cảm sâu sắc si mê vừa cởi mở phóng khoáng lại vừa cố chấp . Bản tính tự nhiên ( hoang dã ) , bản tính xã hội ( ma tính ) và phẩm chất lý tưởng ( nghĩa hiệp ) đã kết hợp một cách tự nhiên và xảo diệu ở nhân vật này . Coi nàng là một ma nữ một cách đơn thuần hay coi nàng là một hiệp nữ một cách đơn thuần , đều ko thoả đáng . Nhìn bên ngoài , nhất là nhìn với con mắt thành kiến thì con người này tính tình dữ dằn hành vi ko theo khuôn thước khiến người ta ko sao hiểu nổi , rõ ràng là một Ma nữ . Nhìn sâu vào bên trong , với cái nhìn của chân nhân thì lại thấy con người này trong sáng ngây thơ , nhiệt tình chân thật , phẩm hạnh cao khiết , thực sự là một nàng tiên . Nói tóm lại đây , với tư cách của một chân nhân thì đây là một nhân vật có cá tính rất rõ , lại là một người tình bất hạnh , có số phận bi thảm . Điều thú vị là , hai nhân vật chính khác là Trác Nhất Hàng , đệ tử phái Võ Đang và Nhạc Minh Kha , đệ tử Hoắc Thiên Đồ , trong ấn tượng của chúng ta cũng ko phải là hình tượng hiệp sĩ đơn thuần . Trác Nhất Hàng là thư sinh , công tử kiếm kẻ thất tình , tính cách ôn hoà mềm yếu ; Nhạc Minh Kha thì lại là quân nhân , vỗ sĩ kiêm kẻ lánh đời , tính cách khoát đạt và thô lỗ . Sự mềm yếu của Trác Nhất Hàng khiến chàng mất Luyện Nghê Thường , mất tình yêu và hạnh phúc . Sự thô lỗ của Nhạc Minh Kha khiến chàng chưa bao giờ coi trọng tình yêu của Thiết San Hô ; nhưng cái chết của Thiết San Hô khiến chàng đau khổ lánh đời . Sự lựa chọn của ba nhân vật Bạch Phát Ma nữ , Trác Nhất Hàng , và Nhạc Minh Kha đều ko theo lẽ thường của hiệp sĩ mà theo đúng cảnh ngộ và sự phát triển của tính cách mỗi con người . Đây là chỗ bất ngờ và độc đáo của tiểu thuyết Bạch Phát Ma Nữ truyện .
Hình tượng Kim Thế Di trong Vân Hải ngọc cung duyên càng khác với những hình tượng hiệp sĩ thông thường . Con người này tính tình quá khích , dám nghĩ dám làm , vừa chính vừa tà , cũng là một trong những nhân vật thành công của Lương Vũ Sinh . Sự chuyển biến và phát triển tính cách của nhân vật này là một trong những đoạn thành công nhất trong tiểu thuyết của ông . Bởi thế nhiều người coi Vân hải ngọc cung duyên là mộ tác phẩm lạ của Lương Vũ Sinh . Những điều ấy đủ để chứng tỏ rằng ko thể đánh giá tiểu thuyết Lương Vũ Sinh 1 cách đơn giản .
Bà là , tuy trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh thiện ác phân minh nhưng cũng có những vùng giáp ranh và vùng trung gian . Ngoài sự đánh giá về đạo đức , Lương Vũ Sinh chưa bao giờ quên đặc trưng và sự ảo diệu của nhân tính . Điều này cũng khiến chính và tà trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh cũng ko cứng nhắc và nhất thành bất biến như trong tiểu thuyết võ hiệp của tiền nhân . Hình tượng Võ Đang Tứ lão trong Bạch Phát Ma Nữ truyện có thể thuyết minh điều này : Họ xuất thân từ danh môn chính phái , nhưng trong cái nhìn của Luyện Nghê Thường ( nhất là so sánh với nàng ) thì lại ngôn ngữ vô vị , mặt mũi đáng ghét nguyên nhân là ở sự khiếm khuyết trong tâm lý , tính cách của họ , tức tự cho mình là phải , ích kỷ hẹp hòi , coi rẻ người khác , trong đó hình tượng của Bạch Thạch Đạo Nhân là nổi bật nhất . Còn những lời ăn năn của Mộ Dung Thuỳ , sự tỉnh ngộ và trở về của Lý Thiên Dương thì viết rất có tình có lý khiến người đọc cảm động sâu sắc . Điều đó chứng tỏ : Vô luận là người thuộc chính phái hay tà phái đều ko thể bình luận một cách đơn giản , lấy danh thay cho thực . Sự chính và tà của mỗi người ko phải do môn phái hay nghề nghiệp quyết định , mà do hành vi và sự chọn lựa lối sống của họ . Dù là sự ích kỷ của Bạch Thạch Đạo Nhân hay là sự cải tà quy chánh cua Lý Thiên Dương đều là chứng minh cho nhân tánh .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

Chương 3 : Thế giới tình cảm
Như chúng ta đã nhiều lần đề cập , tình cảm đã thành một nguyên tố quan trọng của tiểu thuyết võ hiệp hiện đại , từ tình hiệp Vương Độ Lư ( tác giả tiểu thuyết Ngoạ Hổ Tàng Long ) chữ tình ko bao giờ dứt được trong tiểu thuyết võ hiệp . Hầu như các tiểu thuyết võ hiệp tân phái đều nói đến tình yêu . Điều này khác với tiểu thuyết võ hiệp thời cổ ( như kiệt tác Thuỷ Hử chẳng hạn ) , từ đó có thể thấy được bước tiến của thời đại . Đã có Vương Độ Lư mở đường lại có nhiều tác phẩm tiếp bước thì sao lại có một thế giới tình cảm đặc sắc trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh nữa đây ? Nhìn bề ngoài , sự miêu tả tình cảm trong tiểu thuyết võ hiệp của Lương Vũ Sinh có vẻ ko khác gì các tác giả khác . Có khác chăng thì cũng chỉ là ông giữ vững chính sách , thậm chí còn khá bảo thủ . Chuyện tình trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh giữ vững quy phạm văn hoá đạo đức truyền thống phát hồ tình , chỉ hồ lễ ( phát ra từ tình , dừng lại ở lễ nghĩa ) ôn nhu đôn hậu , đẹp đẽ thanh nhã . Khác với nhiều tác giả sau này miêu tả sắc , dục lấn át cả tâm , tình để câu độc giả . Chuyện tình trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh là tình cảm có tính chất tâm linh , tinh thần chứ ko phải là xung động ******** , là cái đẹp của tình yêu , chứ ko phải bản năng tầm thường . Vì thế mà ông viết về tình yêu rất đẹp , rất thuần khiết . Chính vì thế mà tình cảm trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh luôn luôn được tác giả tiết chế , khí phách hiệp sĩ và tình yêu dịu dàng .
Nhưng đó vẫn chưa là đặc điểm thực sự của tiểu thuyết Lương Vũ Sinh .
Cái độc đáo của chuyện tình trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh đưọc thể hiện thực sự ở :
1 . Sự trân trọng đối với tình yêu , trở thành linh hồn chân chính của sáng tác tiểu thuyết võ hiệp .
2 . Tôn trọng phụ nữ - trong tiểu thuyết ko những đã thực hiện nam nữ bình đẳng mà thậm chí còn có vẻ âm thịnh , dương suy .
3 . Có sự khám phả tâm linh khiến thế giới tình cảm trong tiểu thuyết võ hiệp hiện ra nhũng cảnh quan kỳ diệu khác với trong tác phẩm của những tác giả khác .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

Trước hết nói về tôn trọng tình yêu .
Coi đây là một đặc điểm của chuyện tình trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh có vẻ như khó thuyết phục . Sao lại coi sự tôn trọng tình yêu là một đặc điểm ? Thế nào gọi là tôn trọng tình yêu ? Những người thực sự am hiệp tiểu thuyết võ hiệp phái mới sẽ dễ dàng hiểu rằng : tuy tác giả nào cũng viết về tình yêu nhưng thực sự tôn trọng tình yêu thì chẳng có mấy người . Đây có lẽ là một tập quán sáng tác tiểu thuyết thông tục , và có lẽ cũng là đặc tính của dân tộc Trung Quốc . Phần lớn tác giả tả tình chỉ theo 2 loại ; một là tả quan hệ ******** , sắc dục ; hai là hôn nhân . Dù loại nào cũng đều ko coi là việc chính , mà chỉ xem nó như gia vị . Vì thế mà tình yêu ko được coi là việc chính được viết ra một cách hời hợt , ko ra ngoài mấy công thức : trai tài gái sắc , một nam nhiều nữ , tình hận triền miên , nhiều nàng về một tay chàng , một số ít tác phẩm thì chán chường chia tay .
Sự tôn trọng tình yêu trong tiểu thuyết võ hiệp trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh biểu hiện ở :
1 . Rất coi trọng tuyến tình yêu trong tác phẩm và phần lớn trở thầnh tình tiết quan trọng , có một số thậm chí thực sự trở thành tuyến chính áp đảo cả nội dung võ hiệp .
2 . Sự tôn trọng tình yêu chính là sự tôn trọng tình cảm của nhân loại , tôn trọng con người và cá tính của con người . Lương Vũ Sinh tả tình từ góc độ con người và tả con người từ góc độ tình cảm , thái độ tình cảm của nhân vật trở thành một nguyên tố quan trọng biểu hiện cá tính của nó , thậm chí trở thành hạt nhân của cá tính . Từ đó , sự miêu tả tình cảm trở thành ấn tượng đầy xúc động , khó quên trong tiểu thuyết võ hiệp của Lương Vũ Sinh .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

Về sự tôn trọng nữ giới . Xem ra đây cũng là một vấn đề quái lạ , có vẻ như ko liên quan gì đến chuyện tình . Nhưng , nếu như ko tôn trọng nữ giới thì làm sao có thể tôn trọng và miêu tả được những mối tình tốt đẹp ? Sự áp chế đối với tình yêu trong văn hoá truyền thống Trung Quốc thể hiện thái độ áp bức và khinh rẻ phụ nữ , từ đó mà trong tâm lý nam giới có rất nhiều những quan niệm xấu xa bẩn thỉu . Thái độ với phụ nữ như thế nào chính là thước đo trình độ văn hoá , văn minh của xã hội , cũng là thước đo trình độ văn hoá của người đàn ông . Sự ko tôn trọng phụ nữ trong văn hoá truyền thống Trung Quốc đã ảnh hưởng đến thành tựu sáng tác của rất nhiều danh gia tiểu thuyết võ hiệp đương đại .
Chẳng hạn như hai danh gia Đài Loan nổi tiếng như Cổ Long và Ngoạ Long Sinh , hai vị nòi rồng này trong tiểu thuyết của mình tất nhiên cũng tả tình yêu , tả nữ giới , thậm chí viết đến mức nữ mạnh nam yếu ( Như trong tiểu thuyết Ngoạ Long Sinh ) , nhưng từ trong sâu thẳm tâm linh của họ lại ko tôn trọng phụ nữ . Câu danh ngôn của Cổ Long là anh em như tay chân , đàn bàn như áo mặc , vì thế mà Lý Tầm Hoan đã đem người yêu mình là Lâm Thi Âm tặng cho bạn là Long Thiếu Vân ; cũng vì thế mà Sở Lưu Hương đến đâu cũng chỉ lưu hương mà chẳng lưu tình . Câu danh ngôn của Ngoạ Long Sinh là hồng nhan là tai hoạ , vì thế mà các giai nhân tuyệt sắc chỉ toàn gây hoạ cho võ lâm .
Những tác giả khác ta ko cần dẫn chứng thêm nữa .
Còn Lương Vũ Sinh trong tiểu thuyết của mình luôn đặt nam nữ trong mối quan hệ bình đẳng . Chính vì thế mà ông mới có thể viết nên được những tác phẩm đề cao nữ giới như : Bạch Phát ma nữ truyện , Giang hồ tam nữ hiệp , Tán Hoa nữ hiệp , Băng Xuyên thiên nữ truyện , Nữ đế kỳ anh lục , Cuồng hiệp . Thiên kiêu . Ma nữ , ....
Hình tượng nữ giới dưới ngòi bút của Lương Vũ Sinh xứng đàng là nhất tuyệt . Nữ giới trong lòng và trong sách của Lương Vũ Sing ko phải là gia vị mà cũng ko phải sinh ra vì tình , họ tự có giá trị nhân sinh độc lập và có mục tiêu của mình . Như đã nói , những hình tượng như Bạch Phát ma nữ , Phi Hồng Cân , Lữ Tứ Nương , Phùng Anh , Phùng Lâm , Băng Xuyên Thiên Nữ và Lệ Thắng Nam xứng đáng là những hình tượng nghệ thuật thành công nhất trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh .
Nếu sau một đêm trắng bạc cả mái đầu , Luyện Nghê Thường mới bắt đầu thực sự quyết tâm tìm lại một cuộc sống mới và mục tiêu giá trị ngoài tình yêu ; hai hình tượng phục cừu Lữ Tứ Nương và Lệ Thắng Nam với khí thế ko kém bậc tu mi của họ đã chứng minh một cách sinh động và sâu sắc cho giá trị của nhân sinh của nữ giới ; thì Nữ Đế Kỳ anh lục lại tiến thêm một bước , khẳng định về mặt lý luận đối với giá trị tôn nghiêm của nữ giới . Lương Vũ Sinh đã lật lại bản án , chiêu tuyết cho vị nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử Trung Quốc , tác giả đã tốn rất nhiều công phu bút mực để tranh luận , bênh vực cho Võ Tắc Thiên . Trong bộ sách này , ko có hình tượng nam giới nào sánh nổi với Nữ Đế và Kỳ anh , kể cả danh nhân Địch Nhân Kiệt cũng ko sánh nổi . Do đó chúng ta có thể phát hiện ra bí quyết thành công của hình tượng nữ giới trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh là đem lại cho họ nhân cách độc lập và giá trị thẩm mỹ độc lập , để cho ánh sáng nhân tính và linh hồn họ toả sáng một cách tự nhiên .
Hình tượng nữ giới trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh toả sáng còn do một nguyên nhân nữa , đó là những hình tượng nữ giới này ít khi bị trói buộc bởi lễ giáo truyền thống và những quy ước hiệp nghĩa , từ đó mà họ ngây thơ phóng khoáng , dám nghĩ dám làm , biểu hiện một cách tự nhiên giá trị tôn nghiêm và tài trí của nữ giới , đồng thời cũng biểu hiện rõ ràng đặc trưng khí chất và tâm lý cá nhân , tránh được sự khái niệm hoá và công thức hoá . Bi kịch tình yêu của các nhân vật như Bạch Phát ma nữ , Lữ Tứ Nương , Lệ Thắng Nam là rất sâu sắc nhưng tính cách và hình tượng của họ đã để lại ấn tượng còn sâu sắc hơn trong lòng người đọc . Điều này đáng để chúng ta phải suy nghĩ .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

Lại nói về tôn trọng tâm linh .
Mâu thuẫn giữa linh hồn và thể xác xưa nay vẫn là vấn đề hạt nhân của câu chuyện tình yêu . Lương Vũ Sinh coi trọng linh hồn mà coi nhẹ thể xác , như vậy xem ra có phần bảo thủ , có vẻ như ko hợp khẩu vị phóng túng của con người ngày nay , càng ko hợp với những độc giả muốn tìm cái hứng thú tầm thường . Ngược lại , có lẽ chính vì như vậy mà sự miêu tả tình cảm thuần tuý của Lương Vũ Sinh đem đến ý vị và tình điệu cổ điển và khiến cho tác phẩm của ông trở nên đáng trân trọng . Huống nữa còn có những sự chế ước của tinh thần dân tộc và truyền thống văn hoá . Chúng ta đương nhiên là cần chặt đứt gông xiềng nhưng ko thể từ cực đoan này chuyển sang cực đoan khác .
Đặc sắc của chuyện tình trong tiểu thuyết võ hiệp Lương Vũ Sinh là ở sự tôn trọng thế giới tâm linh , và ở chỗ ông có cái nhìn thấu thị , và hiểu rõ thế giới tinh thần của con người đồng thời có khả năng biểu đạt tinh diệu . Nếu ko tôn trọng tính chủ thể của nhân vật và tính độc đáo trong tâm linh của nó thì đương nhiên khó lòng viết được nên thế giới tình cảm tinh diệu đến thế .
Chúng ta từng đề cập tới tình yêu của Luyện Nghê Thường và Trác Nhất Hàng cũng là bi kịch của mối tình ấy . Đây ko phải kiểu nhất kiến chung tình ( yêu ngay từ cái nhìn đầu tiên = tiếng sét ái tình ) như trong các tiểu thuyết khác , cũng ko phải do sự trêu cợt của số phận mà có cơ sở tâm lí và căn cứ vào tính độc đáo . Sở dĩ , Luyện Nghê Thường yêu Trác Nhất Hàng là vì xuất thân đặc biệt của nàng . Đó là cô gái côi cút gửi thân chốn lục lâm làm thảo dã bỗng gặp một chàng trai phong độ nho nhã , một công tử giàu sang hào hoa , hỏi sao co khỏi sinh niềm khát vọng và ái mộ , bởi vì đó là những điểm mà nang thiếu và chưa thấy bao giờ . Cái thì hiếm thì quý , cái gì ít thấy thì lạ . Nguyên nhân xui nên sự khát vọng và ái mộ của nàng chính là do sự khác nhau về thân phận , địa vị , do sự khác biệt và hấp dẫn của tính cách . Mà sự khác biệt này cũng chính là cái mầm của bi kịch . Ngược lại , Trác Nhất Hàng yêu Luyện Nghê Thường cố nhiên là vì nàng xinh đẹp , trong sáng và thông tuệ lại càng đáng yêu hơn vì nàng tự tại , hào hiệp , dũng cảm và nhiệt tình - đây cũng lại chính là những điều Luyện Nghê Thường thiếu , cũng là những điều ko thể có trong thế giới của chàng . Về cơ bản , tình yêu của họ là niềm mơ ước và hướng về bờ bên kia ( bỉ ngạn ) , là khát vọng và ái mộ đối với một cuộc đời khác . Thế nhưng cũng chính vì vậy mà bi kịch giữa Luyện Nghê Thường và Trác Nhất Hàng mới nảy sinh : Luyện Nghê Thường ko thể trở thành thục nữ ; nàng vẫn giữ bản tính chủ động , tự trọng và tự do . Trác Nhất Hàng càng khó trở thành hảo hán , chàng ko thể ko bị động , do dự , nhu nhược . Sự khác biệt và đối lập của 2 bên đã khiến họ yêu nhau thì càng khiến họ ko có cách gì sang được bờ bên kia . Nguyên nhân căn bản ko phải ở vận mệnh oái oăm mà là ở sự tỉnh thức của tâm linh và sự lựa chọn ở lẽ sống .
Lại nói về Vân hải ngọc cung duyên . Gần suốt bộ sách chỉ toàn viết về Kim Thế Di ái mộ và theo đuổi Cốc Chi Hoa , chán ghét và lẩn tránh Lệ Thắng Nam ; nhưng đến cuối cùng , khi Lệ Thắng Nam đã chết , ngọn bút của tác giả bỗng nhiên xoay chuyển .
Dưới nấm mồ này là Lệ Thắng Nam , người mà chàng đã từng thương xót , căm giận lại cũng từng yêu mến . Khi nàng còn sống , chàng ko hề biết rằng người yêu mình lại chính là nàng , khi nàng chết chàng mới phát hiện ra điều này . Bây giờ chàng mới biết trước đây chàng luôn luôn cho rằng người yêu mình là Cốc Chi Hoa , thực ra tình yêu ấy lý trí nhiều hơn tình cảm , bởi chàng biết Cốc Chi Hoa sẽ là người vợ tốt . Nhưng tình cảm của chàng đối với Lệ Thắng Nam lại nảy sinh từ chỗ ko ngờ , cũng có thể nói tình cảm mãnh liệt bất chấp tất cả của Lệ Thắng Nam cuốn hút chàng .
Đây là một sự xoay chuyển tuyệt diệu , khiến người ta phải sững sờ , hoặc bỗng dưng sực tỉnh , hoặc thẫn thờ nghĩ ra : Thế giới tình cảm , tâm linh của con người hoá ra lại phức tạp , bí ẩn đến chính bản thân mình cũng ko hiểu rõ .
Chính thế ! Tình cảm của nhân loại thật là phi lý tính , thật khó là nắm bắt , cho nên mới nói rằng tình yêu khiến người ta mù quáng . Sự nâng đỡ của lý trí đối với tình yêu , thậm chí chi phối cả cách lựa chọn tình yêu của lý trí rốt cuộc là điều may mắn hay nỗi bất hạnh đối với nhân loại và đối với mỗi cá nhân , cũng thật khó nói . Huống chi tâm linh của con người phức tạp và thâm thuý , tình cảm lại là sự biến động tiềm ẩn trong thế giới phi lý tính , ý thức của con người khó lòng nắm bắt được tiềm ý thức , càng khó lòng dùng thước đo lý tính bình thường để đo lường . Nói rằng đoạn này viết rất diệu vì nó phơi mở trước mặt ta tầng sâu thẳm tâm linh của Kim Thế Di và khiến cho ý nghĩa thẩm mỹ của tác phẩm càng thêm phần sâu sắc . Sự ái mộ và theo đuổi có tính chất lý trí của Kim Thế Di đối với Cốc Chi Hoa còn vì nàng đại biểu cho một lối sống lý tưởng mà chàng ko có , lạ một con đường để cải tà quy chánh và một thứ tình cảm diu dàng khiến cho con người ta khao khát . Mà tình cảm bộc phát của Kim Thế Di đối với Lệ Thắng Nam lại là vì chàng đã mất nàng , mới cảm thấy nàng quá chừng quan trọng , bởi vì tất cả những gì của quá khứ đều trở thành kỷ niệm thân thiết . Huống nữa Kim Thế Di với Lệ Thắng Nam vốn là đồng bệnh tương liên , thanh khí tương tầm , tình yêu là oán hận đan xen .
Do nắm bắt một cách chuẩn xác tâm linh của con người và biểu hiện một cách sinh động , chuyện tình yêu và thế giới nghệ thuật của tiểu thuyết Lương Vũ Sinh đã đạt đến thành tựu cao diệu . Đây cũng là một đặc điểm nổi bật trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

Chương 4 : Thi tinh hoạ ý
Lương Vũ Sinh nhà bác học đa tài , ko những tinh thông văn sử mà thơ , từ , câu , đối đều hay . Thơ và từ của ông thuộc loại giai phẩm mà đối liễn thì ông là chuyên gia , người viết ( tức tác giả ) từng xem chuyên tập đối liễn của ông và thấy ông cùng tinh diệu .
Nói rằng tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh là sách tài tử ko hề quá đáng . Chỉ cần xem hồi mục , bài thơ ( hoặc từ ) mở đầu , bài từ hoặc thơ kết vị trong sách của ông thì đã thấy được những điều ấy . Ở phương diện này Kim Dung đành chịu thua ( cam bái hạ phong ) . Vô luận là thơ , là từ , là đối liễn trong sáng tác và trong rèn luyện Kim Dung đều ko thể sánh nổi Lương Vũ Sinh . Các tác giả võ hiệp đương đại khác càng ko sánh nổi .
Tiểu thuyết Lương Vũ Sinh đã giữ được hình thức của một thuyết thư truyền thống , tức là lấy cặp câu đối làm đề mục từng hồi , mở đầu và kết vĩ mõi hồi đều có thơ hoặc từ , một mặt là vì tôn trọng truyền thống vì thế mà khiến các độc giả lớn tuổi ở nước ngoài cảm thấy thân thiết , mặt khác e rằng do ông tinh thông khoa này , ko nhịn được nên phải phát huy sở trường .
Thơ , từ , đối liễn trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh có giá trị thẩm mỹ độc lập , đã trở thành một đặc điểm lớn trong tiểu thuyết của ông , người tri âm ko thể ko thưởng thức .
Trước hết hãy xem các câu đối liễn làm hồi mục ; hay nhất là trong Thất kiếm hạ thiên sơn . Chẳng hạn :
Mục Dã phi sương , bích huyết kim qua thiên cổ hận ;
Băng Hà tẩy kiếm , thanh loan khiết mã nhất sinh sầu .
( Hồi thứ 25 )
Tâm nguyện nan thường , nhất chỉ đoạn trường sâu tuyệt tái ;
Tình hoài y cựu , thập niên u mộng cẩm mê cung .
( Hồi thứ 28 )
Lại chẳng hạn như hồi mục trong sách Bình tung hiêp ảnh :
Danh sĩ hí nhân gian , diệc cuồng diệc hiệp ;
Kỳ hành mai lưu tục , năng khốc năng ca .
( Hồi thứ 5 )
Cổn cổn đại giang lưu , anh hùng huyết lệ ;
Du du trường dạ mộng nhi nữ tình hoài .
[rịght]( Hồi thứ 9 )[/right]
Đối liễn làm hồi mục trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh vừa đối vừa chỉnh , rất phù hợp với tình tiết kết cấu câu chuyện trong từng hồi đem đến cho người đọc hứng thú thẩm mỹ , vừa cố sức vang vọng sâu xa , theo người đọc suốt từng hồi .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

Bây giờ xem các bài từ .
Mở đầu Bạch Phát ma nữ truyện là bài từ theo điệu
Tấm viên xuân :
Nhất kiếm Tây lai ,
Thiên nham cũng liệt ,
Ma ảnh tung hoành ,
Vấn minh kinh phí đài ,
Bồ đề phi thụ ,
Cảnh do tâm khởi ,
Khả đắc phân minh ?
Thị ma phi ma,
Thị quỷ phi quỷ ,
Yếu đãi giang hồ hậu thế bin .
Thả thu thập ,
Thoại anh hùng nhi nữ ,
Tiêu tự nhân tình ,
Phong tuyết ý khí tranh vanh ,
Khinh phất bàn sương Vũ mị sinh .
Thán giai nhân tuyệt đại ,
Bạch đầu vị lão ,
Bách niên nhất nặc ,
Bất phụ tâm minh .
Đoản sử tài hoa ,
Trường thi tá hữu ,
Thi kiếm niên niên tổng ức khanh .
Thiên sơn hạ ,
Khán long xà bút tẩu ,
Mặt bát nam minh .
( Tạm dịch theo nguyên điệu )
Một kiếm tây sang ,
Ngàn non đổ sập ,
Bóng ma tung hoành ;
Hỏi đâu đài gương ,
Bồ đề đâu tá ,
Cảnh từ tâm khởi ,
Sao giải cho rành ?
Là ma , chẳng phải ma ,
Chẳng ma lại là ma ,
Đành đợi giang hồ hậu thế binh .
Tạm góp chuyện
Kể anh hùng nhi nữ ,
Trước hãy kể ân tình .
Gió tuyết ngút trời chênh vênh ,
Phơ phất như sương vẻ đẹp sinh ,
Than giai nhân tuyệt sắc ,
Chưa già đầu đã bạc ,
Trăm năm lời hẹn ước ,
Chẳng phụ mối chung tình .
Cuốc ngắn dài vơi rượu ,
Thơ kiếm bao năm vẫn nhớ nàng .
Thiên sơn đỉnh
Ngắm long xà vung bút .
Mực tưới khắp trời nam .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

Làm một bài từ có thể ko khó khăn lắm , cái khó là một bài từ mở đầu câu khái quát nội dung toàn sách , hình tượng nhân vật chính và vận mệnh của nó , từ đó mà thành đề cương cho toàn tác phẩm . Cái khó hơn nữa , là bài từ phải hay , làm rung động người đọc , mà đọc riêng bài từ vẫn có ý vị , quấn quýt trong tâm hồn người đọc chẳng hề quên . Bài từ trên , nếu như đọc xong toàn sách rồi đọc lại từ có thể thấy hay :
Cuốc ngắn trồng hoa
Thơ dài vơi rượu
Thơ kiếm bao năm vẫn nhớ nàng ...
Những lời ngậm ngùi ấy hẳn làm ta rưng lệ .
Lại thử xem bài từ kết thúc . Chẳng hạn như bài từ theo điệu Cán Khê sa kết thúc tiểu thuyết Thất Kiếm hạ thiên sơn :
Dĩ quán giang hồ lãng du,
Thả tương ân oán thuyết tùng đầu.
Như triều ái hận tổng nan hưu .
Hãn hải vân yên mê vọng nhãn ,
Thiên Sơn kiếm khí đãng hàn thu ,
Nga My tuyệt tái hữu nhân sầu .
( Tạm dịch theo nguyên điệu :
Đã khắp giang hồ gót lãng du ,
Hãy đem ân oán kể từ đầu.
Ngọn triều thương giận vẫn tuôn trào
Hãn hải khói mây che tầm mắt ,
Thiên Sơn ánh kiếm quét tàn thu ,
Nga My quan ải có ai sầu . )
Bài từ mở đầu bài thường dài, bài từ kết thúc thường ngắn, đó là quy luật . Bài trường ca mở đầu , đoản điệu ngắn kết thúc , đều có dư vị vô cùng; khiến người ta trong lúc đọc cứ ngoảnh đầu nhìn lại . Lần giở từng trang , gửi gắm tấm lòng .
Ngoài đối liên làm hồi mục , những bài từ mở và kết từng hồi , trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh còn rất nhiều thơ , từ , khúc , ca ( dân ca ) liên quan đến nhân vật . Nếu nhân vật là nhà thơ hoặc từ gia nổi tiếng ( như Lý Bạch , Nạp Lan Tính Đức ( Dung Nhược ) thì thơ hay từ đều là của chính họ , nếu nhân vật hư cấu thì đương là Lương Vũ Sinh phải sáng tác thơ , từ cho chính nhân vật của mình .
Chẳng hạn như tỏng tiểu thuyết Tán hoa nữ hiệp , Thiết Kính Tâm yêu Vu Thừa Châu , tình ko sao bày tỏ được , bèn làm một bài từ theo điệu Cán Khê sa :
Vọng lý thanh sơn tiếp thuý vi ,
Vô tình phong tự tống triều quy ,
Tiền Đường giang thuỷ trướng tà huy .
Ngã tự giang triều lai hựu khứ ,
Quân như âu lộ trục ba phi ,
Nhân sinh tri kỷ tổng tương vi .
( Tạm dịch theo nguyên điệu :
Ngắm mãi thanh sơn tiếp thuý vi ,
Vô tình ngọn gió cuốn triều đi ,
Tiền Đường sóng gợn luyến tà huy .
Ta tự sóng triều dào dạt vỗ ,
Người như cánh nhạn dập dìu phi ,
Đời người tri kỷ phụ nhau chi . )
Bài từ này quả là hay , tri kỷ thường phải xa cách . Bài từ làm tặng Vu Thừa Châu nhưng Vu Thừa Châu lại ko đọc được mà Mộ Yến lại đọc được , Mộ Yến vốn phải lòng Thiết Kính Tâm , được bài từ này , cho là để tặng mình , vô cùng vui mừng , tự thấy mình cũng phải làm bài từ theo điệu Cán Khê sa để tặng chàng .
Tửu lệnh thi tàn mộng vị tàn ,
Thương tâm minh nguyệt ỷ lan can ,
Tư quân du du cẩm khâm hàn .
Chỉ xích thiên thai bằng mộng tiếp ,
Ức lai duy bả cựu thi khan ,
Kỷ thời huề thủ nhập Trường An .
( Tạm dịch theo nguyên điệu :
Chuốc rượu thơ tàn mộng chẳng tàn ,
Đau lòng trăng tỏ tựa lan can ,
Nhớ chàng mòn mỏi lạnh gối chăn .
Gang tấc - chân trời mơ gặp gỡ ,
Nhớ nhung đành mở đọc thơ chàng ,
Bao giờ sánh bước đến Trường An . )
Ngoài làm thơ , điền từ , trong tiểu thuyết Lương Vũ Sinh còn có nhiều hoàn cảnh khiến nhân vật phải cất lời ca , thường đó là những bài dân ca rất phù hợp với cảnh ngộ và tâm tình nhân vật .
Đây là đặc điểm quan trọng trong tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh nhưng nhiều người đọc ko cảm nhận nổi bèn bỏ qua , chỉ xem tình tiết câu truyện phát triển như thế nào , thực làm phụ lòng tác giả , nhưng cũng chẳng trách họ được . Phần lớn người ta thích chuyện là chứ mấy ai đến với tiểu thuyết võ hiệp tìm thi từ .
Những câu chuyện cũng có nhiều cách kể . Cũng là câu chuyện ấy để cho những người khác nhau , dùng những thứ ngôn ngữ khác nhau để kể , tình tiết tuy ko khác nhau lắm nhưng ý vị thì rất khác nhau .
Nói rằng tiểu thuyết của Lương Vũ Sinh là sách tài tử ko chỉ vì thơ , từ , đối liễn hay mà quan trongk hơn là , vì tiểu thuyết của ông có chủ đề cao thượng , hình thức ưu mỹ .
Dù là tự sự bình thường thì vẫn rất chú ý từ , đặt câu , cố gắng tạo nên ý cảnh ưu nhã .

Mẫu đơn hoa hạ tử
Cốt quỷ dã phong lưu

NGB post mấy cái này để làm gì cơ chứ, chỉ tổ làm người khác chết vì thèm. Có lẽ đợi chừng nào truyện của Lương Vũ Sinh được dịch sang tiếng Việt nhiều một chút thì hơn. Đọc từ của họ Lương tuyệt phẩm như mây, vậy mà không có truyện để thưởng thức thì khó chịu lắm, càng đọc càng thèm, giống như chỉ được nhìn mà không được ăn vậy.