Vụ án Lệ Chi viên

Đã là thần thì quân muốn thế nào thì thần phải thế ấy, trái mệnh vua sao được. Bà Nguyễn Thị Lộ cũng phải như vậy thôi.
Theo bác thì phải huỷ mình thế nào thì mới được lòng chồng lại được lòng thiên tử?
Được anhdenthamemdem30 sửa chữa / chuyển vào 17:31 ngày 21/06/2007

Em có tí thắc mắc: bác nào có thể cho em biết bà Nguyễn Thị Lộ sinh năm nào, bao nhiêu tuổi khi được phong Học sỹ không?

Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ
Nhân kỷ niệm 560 năm Ngày mất Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi, năm 2002, tại "góc thành nam" (thôn Khuyến Lương, Thanh Trì, Hà Nội), nơi có đền, miếu của Nguyễn Trãi và Nguyễn Thị Lộ, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam phối hợp với một số tổ chức khác mở hội thảo khoa học đầu tiên về Nguyễn Thị Lộ.
Trước và sau đó, đã có nhiều khảo cứu, tọa đàm khoa học tại quê hương bà Nguyễn Thị Lộ - Làng Hới, xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình.
Nguyễn Thị Lộ - cô bán chiếu Tây Hồ, vợ người anh hùng Nguyễn Trãi hay Lễ nghi học sĩ triều Lê, từ lâu là hình ảnh đẹp trong ký ức của nhân dân ta.
Tuy nhiên, còn rất nhiều điều mà chúng ta chưa có tư liệu để hiểu sâu hơn về bà. Thêm vào đó, có những giai thoại, ghi chép trong sách sử trái ngược nhau...
Dựa vào những kết quả đó, một số giáo sư, nhà nghiên cứu liên ngành, dưới sự chủ biên của nhà giáo Hoàng Ðạo Chúc, đã biên soạn thành công cuốn Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ với thảm án Lệ Chi Viên, được Nhà xuất bản văn hóa xuất bản năm 2004.
Về thảm án Lệ Chi Viên, ngoài câu chuyện rắn báo oán, sách Ðại Việt sử ký toàn thư chép rằng: Tháng 8, ngày mồng 4 (năm Nhâm Tuất, tức 1442) vua đến vườn Lệ Chi, huyện Gia Ðịnh (nay là huyện Gia Bình, Bắc Ninh), bỗng ác bệnh rồi băng. Trước đây vua thích vợ của Thừa chỉ Nguyễn Trãi là Nguyễn Thị Lộ, người đẹp, văn chương hay, gọi vào cung làm Lễ nghi học sĩ, ngày đêm hầu bên cạnh. Ðến khi đi tuần miền đông, về đến vườn Lệ Chi, xã Ðại Lại trên sông Thiên Ðức, vua thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ, rồi băng. Các quan bí mật đưa về, ngày mồng 6 đến kinh sư, nửa đêm đem vào cung mới phát tang. Mọi người đều nói là Nguyễn Thị Lộ giết vua... Ngày 16, giết Hành khiển Nguyễn Trãi và vợ là Nguyễn Thị Lộ, giết đến ba đời.
Vậy là, kết duyên cùng Nguyễn Trãi trong một mối tình lãng mạn, sau bao nhiêu năm cùng chồng giúp nghĩa quân Lam Sơn chiến thắng, Nguyễn Thị Lộ lại cùng chồng sẻ chia cái chết thảm khốc nhất trong lịch sử dân tộc. Ðáng buồn hơn nữa, những trước tác của bà bị đốt, bà chỉ còn là cái bóng mờ nhạt của Nguyễn Trãi trong lịch sử.
Ðánh giá về bà, GS Vũ Khiêu khẳng định: "Ít nhất, bà cũng là người tài hoa trong văn học, sắc sảo trong chính trị, chu đáo trong ứng xử và thủy chung trong tình nghĩa", "Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ đã dâng trọn cuộc đời phục vụ cho sự bền vững của Vương triều Lê và sự phồn vinh của non sông Ðại Việt".
Trong cuốn sách này, một số nhà khoa học đã chỉ rõ, thủ mưu của vụ thảm án Lệ Chi Viên là Tuyên từ Hoàng Thái hậu Nguyễn Thị Anh, mẹ vua Lê Nhân Tông, vốn rất căm oán Nguyễn Trãi và Nguyễn Thị Lộ - hai người đã giúp bà phi Ngô Thị Ngọc Dao, mẹ Lê Thánh Tông thoát khỏi âm mưu sát hại của bà ta. Sâu xa hơn, đó là sự ghen ghét, đố kỵ của một số không nhỏ quan lại trong triều lúc bấy giờ trước tài năng lỗi lạc và tính tình ngay thẳng, cương trực của Nguyễn Trãi - cái luôn cản trở những việc làm mờ ám của chúng.
Sách được biên soạn công phu, có tính khoa học, thể hiện rõ lòng yêu quý, ngưỡng mộ của những người làm sách và cũng là tình cảm của đông đảo nhân dân ta đối với một nữ sĩ tài hoa, có phẩm hạnh cao, là người bạn đời tâm đầu ý hợp của người anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi.
GS Ðinh Xuân Lâm viết: Cần có sự công khai chiêu tuyết cho bà. Chế độ phong kiến cũ đã không làm được việc đó thì ngày nay chúng ta phải làm được việc đó thông qua việc nghiên cứu và biên soạn lịch sử dân tộc một cách trung thực và khoa học.
Theo Nhân Dân
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=112528&ChannelID=172

Em đọc lại Đại Việt Sử Kí Toàn Thư thì thấy là Lê Sát bị biếm chức vào thời Thái Tông hoàng đế
Đạu Việt Sử kí Toàn Thư có chép;
...Bấy giờ vua đã lớn tuổi, xét đoán đã rõ, mà Lê Sát còn tham quyền cố v, vua càng chán lắm nhưng ngoài mặt tỏ vẻ bao dung, Sát không biết. Đến đây vua cùng những người hầu cận bàn mưu cho rằng Lê Ê, Lê Hiêu là người thân thích của Sát, mà Trịnh Khả thì có hiềm khích với Sát từ trước, bèn cho bọn Ê ra ngoài, mà đem cấm binh giao cho Khả. Sát xin lưu Hiên ở lại và nói "Nếu Khả được hầu trong cung cấm thì sợ sẽ làm hại thần" Vua vào cung. Ngày hôm sau vua sai người báo cho Đinh Cảnh An rằng"Đại Tư Đồ Lê Sát làm Đồng Đô Đốc tổng quản Hải Tây mà Lê Sát ngăn trở"
...Bãi chức tước của Đại Tư Đồ Lê Sát, xuống chiếu răng" " Lê Sát tự chuyên giữ quyền bính, ghét người hiền, ghen người tài, giết Nhân Chú để ra oai mình, truất Trịnh Khả để người ta phục, bãi chức tước của Ư Đài khiến đình thần không ai dám nói, đuổi Cẩm Hổ ra nơi biên thuỳ khiến gián quan đều phải câm mồm. Xem những việc làm ấy đều ko phải là đạo làm tôi. Nay muốn khép vào luật hình để tỏ rõ phép nước, song vì đại thần cố mệnh, có công với nhà nước, đặc cách khoan tha nhưng bãi chức tước.''
...Lấy chiêu nghi Lê Nhật Lệ con gái của đại đô đốc Lê Ngân làm huệ phi, phế Nguyên phi là Ngọc Dao, con gái Lê Sát làm thứ nhân.
...Cho Lê Sát được tự tử ở nhà. tờ chiếu rằng " Lê Sát nay lại ngầm nuôi bọn tử sĩ, mưu hại người tung lương, mưu kế hiểm giảo, dấu tích gian phi một ngày một lộ ra, đáng chém để rao."
Đại Việt Sử Kí Bản Kỷ Thực Lục - Quyển XI - Kỷ Nhà Lê - Thái Tôn Văn Hoàng Đế.
Mệt que''. Chưa tìm được bác Lê Ngân die lúc nào. Nghỉ tí đã!

Em tìm hộ bác đây. Hình như ĐVSKTT không có dòng nào viết về cái chết của LÊ NGÂN
Về việc LÊ THÁI TÔNG giết LÊ NGÂN
ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ viết:
http://www.informatik.uni-leipzig.de/~duc/sach/dvsktt/dvsktt16a.html
Có người cáo giác Đại đô đốc Lê Ngân thờ Phật Quan Âm trong nhà để cầu mong cho con gái mình là Huệ phi được vua yêu. Vua ngự ra ở cửa Đông thành, sai Thái giám Đỗ Khuyển dẫn 50 võ sĩ lục
soát nhà Ngân, bắt được tượng Phật và các thứ vàng bạc, tơ lụa. Ngày hôm sau, Ngân vào chầu, bỏ mũ ra để tạ tội. Vua sai bắt nô tì nhà Ngân để tra hỏi.
Tháng 12, ngày mồng 1, lấy Nhập nội tư mã hành quân tổng quản Lê Khôi làm Nhập nội tư mã tham tri chính sự tri Tây đạo chư vệ quân sự.
Lê Ngân trút mũ tâu rằng:
"Trước kia thần theo khởi nghĩa ở Lam Kinh, nay thần cũng nhiều bệnh, thầy bói bảo là trong chổ nhà thần ở, trước đây có miếu thờ Phật, vì để ô uế, nên xảy ra tai họa. Cho nên thần làm lại để thờ cúng. Nhưng vì người vợ lẽ đã bị bỏ của thần là Nguyễn thị và người vợ lẽ của Lê Sát là Trần thị đã ban cho thần, cả hai đứa đều thù oán thần, cùng với đứa gia nô điêu ngoa của thần thêu dệt bày đặt cho ra chuyện đó. Tiên đế biết rõ lòng thần, thường vẫn ưu ái bao dung. Nay gân sức của thần đã mỏi mệt lắm rồi, xin cho được về quê để sống hết tuổi tàn còn lại. Nếu nghe những người xung quanh mà tra tấn người nhà của thần, khi bị đánh đau quá, nhất định chúng sẽ khai khác đi, thì thân thần sợ không giữ được, xin bệ hạ nghĩ lại cho".
Phát lương ở quân doanh Gia Hưng để trấn quan Gia Hưng cho dân vay ăn.
Trước kia, khi Thái Tổ đi đánh châu Phục Lễ, sai vận chuyển lương thực đến cất giữ ở quân doanh Gia Hưng. Đến đây, Tuyên úy đại sứ trấn Gia Hưng Lê Dao tâu là cả kho chứa và lương thực đều bị mục hỏng, xin đưa chuyển về Đông Kinh. Trung thừa Bùi Cầm Hổ tâu:
"Chứa lương ở nơi biên giới thực là phép hay, chuyển về Đông Kinh sợ cũng không tiện".
Vua nghe theo, nên có lệnh này.
Ra lệnh cho người Minh phải mặc quần áo người Kinh và cắt tóc ngắn.
Đốc suất dân chúng năm đạo đào các kênh.
Giáng Huệ phi Nhật Lệ, con gái Lê Ngân làm Tư dung. Mụ đồng Nguyễn thị bị đày ra châu xa. Thầy phù thủy Trần Văn Phương bị đồ làm lính ở phường nuôi voi.
KHÂM ĐỊNH VIỆT SỬ THÔNG GIÁM CƯƠNG MỤC viết:
http://www.avsnonline.net/library/ebooks/vn/lichsu/kdvstgcm/kdvstgcm22.html
Tháng 12. Giết Nhập nội đại đô đốc Lê Ngân, tịch thu cả nhà. Giáng truất Huệ phi Lê Thị, con gái Lê Ngân, xuống làm tu dung.
Có người cáo tỏ rằng nhà Lê Ngân thờ phật Quan Âm để cầu khẩn cho con gái là Huệ phi được vua yêu chiều. Bấy giờ nhà vua đang ngự ở cửa Đông trong thành, bèn sai thái giám Đỗ Đại đem 50 võ sĩ đến khám nhà Lê Ngân, soát thấy có pho tượng Phật để thờ, vàng, bạc và lụa màu. Nhà vua sai bắt nô tì của Lê Ngân để xét hỏi.
Hôm sau, Lê Ngân vào chầu, bỏ mũ ra, tạ tội rằng: "Tôi từ trẻ, theo đi khởi nghĩa Lam Sơn, may được trông thấy cảnh thanh bình; về già, vì dồn chứa nhọc nhằn vất vả đã lâu, nên sinh lắm bệnh. Thầy bói đoán rằng chỗ đất nhà tôi ở là ngôi chùa cổ đã hoang phế, nay sinh yêu ma làm cho động trệ, không yên, nên sùng mộ đạo Phật để cầu âm phúc. Chẳng ngờ nay bị người vợ lẽ mà tôi đã bỏ, cùng với Trần Thị, là vợ lẽ của Lê Sát ngày trước mà nhà vua ban cho nhà tôi xui xiểm, kết hợp với tên đầy tớ gian ngoan, nhân dịp thêu dệt cho thành tội lỗi. Nếu được nhà vua soi xét định đoạt thì buông tha cho tôi về điền viên để được trót đời tàn rạc này".
Nhà vua chưa nguôi giận, giao Lê Ngân cho tòa pháp ti luận tội. Khi án đã thành, nhà vua cho phép Lê Ngân được chết, tịch thu cả nhà, phế Huệ phi Nhật Lệ, con gái Lê Ngân xuống làm tu dung. Bà đồng cũng bị đày đi châu xa.
Lời phê - Lê Ngân: Trước đây, đã bào chữa cho Lê Sát, dường cùng bè đảng với kẻ ác, sao không ngay lúc bấy giờ trị tội luôn cả đi, mà lại cho vượt bậc thăng chức? Đến đây, chỉ vì cớ nhỏ nhặt6, lại giết Lê Ngân: hình phạt sao quá lạm thế! Mậu Ngọ, năm thứ 5 (1438), (Minh, năm Chính Thống thứ 3).
Được anhdenthamemdem30 sửa chữa / chuyển vào 22:47 ngày 21/06/2007

Vậy là, kết duyên cùng Nguyễn Trãi trong một mối tình lãng mạn, sau bao nhiêu năm cùng chồng giúp nghĩa quân Lam Sơn chiến thắng, Nguyễn Thị Lộ lại cùng chồng sẻ chia cái chết thảm khốc nhất trong lịch sử dân tộc. Ðáng buồn hơn nữa, những trước tác của bà bị đốt, bà chỉ còn là cái bóng mờ nhạt của Nguyễn Trãi trong lịch sử
==========================
Bác ơi em nghe nói Nguyễn Trãi cưới Nguyễn Thị Lộ sau khi chiến thắng quân Minh nhà Lê đuợc thành lập cơ mà, mà nghe nói khi ấy Nguyễn Trãi cũng đã trên dưới 60 tuổi rùi sao bây lại là cùng Nguyễn Trãi vào sinh ra tử là thế nào hả bác

Cụ Nguyễn Trãi lấy Nguyễn Thị Lộ sau chiến thắng bọn chó Ngô là đúng. Khi về Thăng Long, có lần cụ rảnh rỗi ra Hồ Tây hóng gió, tự nhiên lại thấy có 1 cô gái trẻ đẹp, duyên dáng đang bán chiếu bên hồ----Dù tuổi đã già nhưng lòng xuân còn phơi phới, cụ buông lời thăm dò gợi hỏi:
Ả ở đâu ta bán chiếu gon
Chẳng hay chiếu ấy hết hay còn?
Xuân xanh phỏng độ bao nhiêu tuổi?
Đã có chồng chưa, được mấy con?
Cô gái 16-17 tuổi ngước mắt trông lên thấy 1 ông khoảng tầm U50 nhưng biết đấy là một VIP cỡ bự nên trả lời lại = 1 bài họa rất chỉnh
Tôi ở Tây Hồ bán chiếu gon
Cớ chi ông hỏi hết hay còn?
Xuân xanh tuổi mới trăng tròn lẻ
Chồng còn chưa có, nói chi con
Cụ Nguyễn thấy cô gái vừa trẻ, vừa xinh lại thơ văn giỏi nên....Nhưng dân gian đồn đại rằng đấy chính là con rắh hóa phép thành người để trả thù cụ Nguyễn

Đã đành là tôi thì vua bắt chết cũng phải chết (hình như lại còn phải tạ ơn nữa kia) nhưng không có nghĩa là có thể yêu cầu những điều phi đạo lý như vậy. Nếu Nguyễn Trãi hoặc Thị Lộ can ngăn mạnh mẽ chắc cũng được vì Thái Tông cũng không đến nỗi vô độ quá mức.. Công chúa chị gái của Hán Vũ Đế thíc một viên quan nhưng ông này đã dám từ chối vì không muốn phục bạc người vợ thủa còn hàn vi cơ mà.
Huỷ mình có nghĩa là ...tự tử bác ạ.
Bạn gì nói đúng đấy, Thị Lộ lấy Nguyễn Trãi là sau kháng chiến cơ, đâu có đồng cam cộng khổ gì đâu.

Đó chỉ là lời đồn dân gian ko có căn cứ. Ở xã hội phong kiến ngày xưa, Thị Lộ chỉ là một người thiếp yêu trong số khá nhiều người thiếp của Nguyễn Trãi, ko phải là chính thất. NT chỉ vì sắc đẹp và tài mạo mà sủng ái chứ cũng ko phải là ngưỡng mộ nên việc xem Thị Lộ như một món quá đâng lên cho người khác cũng chẳng có gì lạ. Huống hồ đây là do Vua yêu cầu. Bản thân vua sức khỏe đã yếu, bản tính đam mê sắc dục nên có bị "Thượng mã phong" là đều hoàn toàn có thể xảy ra.

UNESCO có công nhận gì về cụ ỨC TRAI năm 1980 không các bác?