Xôi - bình dân mà không lem luốc

Xôi là món ăn sáng, là quà trưa, là bữa điểm tâm đêm. Xôi bình dân nhưng không hề chèm nhèm. quán ăn ngon tại hà nội Xôi ở trong cuộc sống của chúng ta gần gũi , thân quen trong những tiếng rao lẫn vào mẫu đời hấp tấp "Xôi nóng đ...â...y..."



Trong các ngày hè oi ả, đợi cơn mưa đầu mùa, mẹ tôi thường hay đi chợ mua những củ sắn ( khoai mì) về nấu xôi . Nếp chín trong trắng trong, sắn chín trắng đùng đục, rưới 1 ít dầu ăn và cho hành hương cắt nhỏ vào trộn đều. hình như món xôi này ko thấy người nào bán, nó có lẽ chỉ là 1 sáng tạo của Mẹ trong các ngày mưa dầm , làm cho món ăn lạ để Anh chị em ăn mà quên bớt dòng sầu của cơn mưa ngòai kia . quán ăn nhật ngon ở hà nội nếu như chỉ là ngẫu hứng thì phải nói khiến cho sao đây, vì loại ngẫu hứng mộc mạc đó lại làm nên 1 món ăn chẳng thể nào chê được.


Miền Nam nấu xôi hay cho nước cốt dừa và tuyến đường, hạt nếp được dòng béo của nước cốt dừa làm ngon hơn. Hà Nội cũng mang món xôi dừa ngon không kém. phương pháp nấu thì hơi cầu kỳ. Nếp ngâm rồi, đồ lên cho chín khỏang 2/3, gọi là nứt mắt cua . lúc hạt nếp bên ngoài trong mà bên trong vẫn còn hơi đục thì lấy ra, xả nước lã, cho vào loại rá để nước thoát ra hết; bấy giờ mới trộn vừng rang thơm, dừa sữa( lớp dừa non trong cộng của quả dừa) - với lúc lại tiêu dùng dừa bánh tẻ - và trục đường. rất nhiều đem đồ lại cho tới lúc xôi chín.

Hạt nếp bấy giờ dẻo dai dai, khi nhai có cảm giác nổ xẹp bép nhẹ nhẹ và loại sậm sựt của dừa , thơm thơm của vừng rang. Màu xôi cũng hay, vì nếp trắng trong, dừa trắng sữa, vừng lốm đốm li ti nâu nhạt. khi ăn rộng rãi người thích nắm vón vón trên đầu ngón tay thành 1 miếng nhỏ, nhai chầm chậm để hầu hết những vị trên hòa tan trong miệng, nhẩn nhơ hết dĩa xôi lúc nào không biết. Xôi dừa hay nấu vào dịp mùng Năm tháng Năm, tết đoan ngũ, dọn cộng có những dòng bánh trôi, bánh chay và ruợu nếp, Mẹ tôi bảo xôi dừa có thể giết thịt được sâu bọ !

Miền Nam sở hữu 1 chiếc xôi bắp cũng ngon lắm. mẫu loại xôi này nấu lắm công phu, các hạt bắp cứng như đanh kia phải bung mang vôi cho nở ra, đãi hết mày rồi mới bằt đầu đồ chung có nếp. 2 thứ này quện vào nhau chưa đủ ngon đâu. Xới xôi ra lá rồi, còn phải lấy đậu xanh đã giã nhuyễn nắm thành từng nắm chặt, thái mỏng cho lên trên mặt, rồi nhúm 1 ít hành phi , rắc tí các con phố, trộn đông đảo lên. Xôi bắp ngon là khi hạt bắp nở bung mà ko sượng, đậu xanh bùi bùi, hành phi thơm thơm…Có người không thích ăn ngọt, lại thay tuyến đường bằng 1 ít xì dầu cũng hay hay …quán ăn nhật ngon rẻ ở hà nội Tùy ý thích mà, dù sao xôi bắp cũng là 1 món ăn ngon và chắc bụng, nhất là các ngày đông hay mưa dầm .

Bạn của xôi bắp là xôi đậu các mẫu : nào là xôi đậu xanh, đậu đen, đậu phộng . Xôi đậu xanh thì ngoài xôi vò, xéo, hoa cau còn với xôi đậu xanh cả vỏ, có cho thêm chút nước cốt dừa lúc nấu để xôi thơm và béo ngậy, mang khi xôi được dọn kèm cả giết vịt, như ở ngòai Phan Thiết vẫn bán .

Vào mùa me chín đa dạng, những bà khéo tay ngòai việc nấu chè hột me còn tiêu dùng hột me nấu xôi nữa ấy . Hột me nấu xôi cũng dẻo và vị cốt dừa béo sẽ tăng thêm phần hấp dẫn cho gói xôi hột me.

Chán các cái xôi chay hay các mẫu xôi đậu , các bà nội trợ lại quay sang làm cho xôi mặn để đổi món . Gà xé, phá lấu, chim cút quay …cái gì cũng có thể để lên xôi được , hẳn nhiên ngừng thi côngĐây là chút hành phi, nước sốt của gà hay phá lấu , ăn cũng lạ nhưng chóng ngán, chỉ hợp cho các khi bụng thật đói .

sở hữu một cái xôi mà người bán thường rao là bánh : Bánh khúc. tìm một mẫu ( không gọi là 1 gói như những dòng xôi khác vì thực chất đúng là 1 cái), sẽ thấy 1 lớp nếp óng ả , mỡ màng bọc bên ngoài một viên mầu xanh xám, bẻ ra thì bên trong bác ái đậu xanh …

Còn phổ biến cái xôi nữa lắm. sở hữu những chiếc xôi mà khi ăn phải kẹp bên ngòai dòng bánh tráng phồng , bóp lại rồi mới ăn , sở hữu dòng lại phải trét 1 lớp dừa sên sở hữu con đường thốt nốt lên trên như xôi ở Hà Tiên …





Xôi dồi sấy


đơn giản nhất là xôi trắng . những hạt nếp chiếc hoa vàng tròn trặn, ngăn ngắn, thơm mượt mà suôn sẻ láng được vo sạch, ngâm vài ba tiếng rồi vớt ra đồ trong chõ. Lửa chỉ vừa vừa, hạt xôi chín trong khoảng từ, hạt no tròn, căng bóng, thơm ngát cả 1 góc bếp.

Xôi trắng ăn mang ruốc, với giò chả, chấm tí muối vừng hoặc chỉ ăn không. loại ngọt của hạt nếp cứ thấm dần trong miệng, thong thả nhai, từ từ nuốt, hình như xôi có vị ngọt, nhè nhè, thanh thanh. Xôi trắng dáng điệu, cho vài lát lạp xường mỏng dính lên trên đã thành một món xôi riêng.

Rồi còn xôi vò ăn với chè hoa cau hay chè cốm, vị béo của đậu xanh, lẫn chút thơm thanh thoát của cốm lan dần trong miệng, thật là tuyệt.

Mùa mưa dầm, ghé vào 1 thúng xôi bên tuyến đường, mở chiếc vỉ buồm ra, khói nhè nhẹ bốc lên, mùi thơm nhè nhẹ bốc lên... ngất ngây 1 món ăn quen thuộc.