XỨ TRẦM HƯƠNG!

XỨ TRẦM HƯƠNG!

XỨ TRẦM HƯƠNG!
Khánh Hòa được thiên nhiên ưu đãi hơn rất nhiều so với những địa phương khác ở miền Trung, trong đó có 2 loại sản vật đặc biệt quí hiếm và đều có nguồn gốc tạo thành rất đặc biệt đó là Trầm Hương và Yến Sào. Nếu như con Yến ruùt ruoät mình nhaû tô ñeå taïo toå cho con töø ñoù taïo ra Toå Yeán thì Trầm Hương lại gắn liền với huyền thoại của nữ thần Thieân Ana PoNagar vaø söï hình thaønh cuûa maûnh ñaát Kauthara xöa ( töùc Khaùnh Hoaø ngaøy nay ).
Ca dao Khánh Hòa có câu:
?o Khánh Hoà là xứ Trầm Hương
Non cao, biển rộng người thương đi về
Yến sào thôm ngoït tình queâ
Soâng saâu ñaù taïc lôøi theà nöôùc non?
Không phải ngẫu nhiên mà Khánh Hoà được gọi là xứ Trầm Hương, vì mặc dù Trầm Hương phân bố trên suốt caùc tænh mieàn Trung vaø Taây Nguyeân, nhöng qua caùc truyeàn thuyeát, caùc soå saùch ghi cheùp cuûa ngöôøi xöa thì Traàm Höông nôi ñaây luoân luoân ñöùng ñaàu veà saûn löôïng cuõng nhö veà chaát löôïng. Ngheà khai thaùc Traàm coù ôû nöôùc ta töø bao giôø ñeán nay vaããn chöa xaùc ñònh ñöôïc chính xaùc nhöng chaéc chaén laø ñaõ coù töø raát laâu ñôøi. Trong söû saùch coøn ghi: Traàm Höông laø thöù ñaëc saûn maø boïn phong kieán phöông Baéc baét nhaân daân ta phaûi coáng naïp haèng naêm cuøng vôùi vaøng, yeán saøo, ngoïc trai, saâm caàm, ngaø voi, teâ giaùc?
Truyeàn thuyeát keå raèng Traàm Höông laø goác caây maø Baø Thieân Y Ana Poâ Nagar, ngöôøi ñöôïc caû daân Chaêm vaø daân Vieät toân thôø laø baø meï cuûa xöù sôû Kauthara nhaäp vaøo, do ñoù nhöõng ngöôøi laøm ngheà ñi ñieäu ( ngheà khai thaùc Traàm ) tröôùc vaø sau moãi chuyeán ñi ñeàu phaûi laøm leã cuùng baø vì ñoù laø ?o loäc cuûa Baø ñeå daønh laïi cho?.
Traàm Höông ñöôïc taïo ra töø moät loaïi caây goïi laø caây Gioù ( hay Gioù baàu ) nhöng khoâng phaûi caây Gioù naøo soáng laâu naêm cuõng taïo ñöôïc Traàm Höông. Ngöôøi ta tin raèng Traàm Höông ñöôïc taïo ra do nhöõng veát thöông treân caây, ñöôïc nhöïa caây bao boïc laâu ngaøy maø taïo thaønh töông töï nhö chaát Xaø cöø bao boïc dò vaät trong ngöôøi con trai ñeå taïo ngoïc trai. Nhöõng ngöôøi ñi ñieäu khi gaëp caây Gioù luoân duøng rìu taïo nhöõng veát thöông, veát môû treân thaân caây Gioù ñeå hy voïng ngaøy sau coù theå taïo ñöôïc Traàm.
Caùc caâu chuyeän veà Traàm Höông luoân mang ñaày tính huyeàn thoaïi, nöõa hö nöõa thöïc. Nhö vieäc ngöôøi ngaäm ngaõi tìm traàm laâu ngaøy laïc ñöôøng thì queân tieáng ngöôøi, moïc ñaày loâng laù vaø cuoái cuøng bieán thaønh con Xaønieân, hay vieäc cuøng chung 1 toaùn ñi ñieäu, nhöng chæ coù ngöôøi naøo coù ñöùc, ñöôïc Baø phuø hoä thì môùi tìm ñöôïc Traàm, coøn nhöõng ngöôøi khaùc cho duø coù töïa löng vaøo goác caây coù Traàm, nghe muøi höông Traàm ngaøo ngaït vaãn khoâng sao tìm thaáy caây coù Traàm. Baûn thaân töø ?o ñi ñieäu? cuõng noùi leân ñieàu ñoù, hoï khoâng daùm noùi thaúng laø ñi laáy Traàm nhö ñi laáy cuûi hay ñi haùi rau, maø phaûi goïi laø ?o ñi ñieäu?.
Moät nhoùm ñi ñieäu thöôøng coù 1 nhoùm tröôûng goïi laø ñieäu baàu, khoâng phaûi ai cuõng ñöôïc laøm ñieäu baàu, maø phaûi laø ngöôøi coù taøi, coù ñöùc ñöôïc anh em toân troïng, tuoåi cuûa ñieäu baàu cuõng khoâng ñöôïc xung khaéc vôùi nhöõng ngöôøi chung nhoùm. 'ieäu baàu laø ngöôøi quyeát ñònh ngaøy, giôø khôûi haønh, höôùng ñi, thôøi gian cho 1 chuyeán ñi?Tröôùc khi ñi khoaûng 1 thaùng phaûi giöõ khoâng gaây loän vôùi ai, khoâng gaây chuyeän phieàn phöùc, khoâng laøm gì toån haïi aâm ñöùc, mua ñoà leã khoâng traû giaù, khoâng laáy tieàn thoái laïi, aên uoáng chay tònh, khoâng röôïu cheø vaø khoâng ñöôïc gaàn vôï?Ngöôøi ñi ñieäu phaûi laøm sao cho khi vaøo röøng ñeán con kieán cuõng khoâng nôõ caén mình, gaëp coïp, coïp cuõng boû ñi. Ngoân ngöõ haøng ngaøy cuõng phaûi khaùc ñi, khoâng ñöôïc goïi teân maø chæ keâu theo thöù, ñaù thì goïi laø ñôù, voi laø naøi,heo laø giuõi, raén laø giaøm, ngöôøi laø khuoân, coïp laø oâng thaày, caây Gioù ñeå tìm Traàm goïi laø coäi? Tröôùc khi ñi phaûi laøm leã cuùng Baø, vaøo ñeán cöûa röøng phaûi laøm leã khai sôn. 'oà leã cuùng phaûi saïch seõ, tinh khieát khoâng ñöôïc ñeå chung vôùi nhöõng thöù khaùc maø thöôøng thì do ñieäu baàu mang rieâng. 'oà ngheà mang theo coù rìu, röïa, cuoác chim vaø 1 boä duõm chuyeân duøng. Boä Duõm goàm nhieàu caùi lôùn nhoû khaùc nhau, coù caùi nhoû nhö ñoà ngheà cuûa ngöôøi thôï khaûm khaéc, phaûi coù oáng, bao rieâng cho töøng caùi vaø giöõ sao cho luùc naøo cuõng thaät beùn chæ caàn ñeå sôïi toùc leân, thoåi nheï laø coù theå ñöùt ñoâi. Moãi khi ñi veà phaûi maøi giuõa, veä sinh saïch seõ caát ôû nôi cao raùo chöù khoâng ñöôïc vöùt lung tung nhö nhöõng ñoà ngheà khaùc. 'oái vôùi nhöõng ngöôøi ñi ñieäu ngaøy xöa thì moãi chuyeán ñi nhö laø 1 chuyeán haønh höông veà vuøng ñaát thieâng cuûa ngöôøi xöa.
Traàm Höông laø teân goïi chung cuûa loaïi ñaëc saûn thuoäc loaïi quyù hieám nhaát cuûa vuøng nhieät ñôùi naøy. Thaät ra goàm coù hai loaïi laø Traàm Höông vaø Kyø Nam. Hai loaïi chính naøy laïi chia ra nhieàu loaïi Traàm, Kyø vôùi giaù trò khaùc nhau. Veà caùch phaân bieät Traàm, Kyø saùch Phuû Bieân Taïp Luïc cuûa Leâ Quí 'oân vieát naêm 1776 ghi:?o?saéc saùp traéng laø toát nhaát,saéc xanh ñaàu vòt laø thöù hai, saéc saùp xanh laø keùm nöõa, saéc saùp vaøng laïi keùm nöõa, saéc nhö vaèn hoå laø keùm nhaát??. Tuïc ngöõ Vieät Nam coù caâu: ?o Nhaát baïch, nhò thanh, tam hoaøng, töù haéc?. 'eå phaân bieät Traàm vaø Kyø thì duøng hình, khí, vò, chaát maø phaân bieät. Traàm Höông thì cöùng, naëng, ít thôm, saéc nhaït, vò ñaéng, Kyø Nam thì meàm, nheï, coù hôi daàu, thôm maùt, vò goàm ñuû cay, chua, ngoït, ñaéng; ñoát Traàm thì khoùi keát xoaùy roài môùi tan, ñoát Kyø Nam thì hôi khoùi leân thaúng maø daøi.
Hieám coù loaïi noâng saûn naøo vôùi khoái löôïng goïn nheï, tieän cho vieäc xuaát khaåu laïi coù giaù trò cao nhö Traàm Höông vaø Kyø Nam. Giaù trò cuûa 1 kg Kyø Nam hieän nay laø khoaûng gaàn 2.000 USD/kg. Laø moät trong soá ít nöôùc coù loaïi ñaëc saûn quyù hieám naøy nhöng cho ñeán nay chuùng ta coù hieåu bieát raát ít veà nguyeân nhaân hình thaønh cuõng nhö coâng duïng cuûa Traàm ?"Kyø vaø cuõng nhö chöa coù 1 coâng trình khoa hoïc naøo nghieân cöùa veà vaán ñeà naøy. Chuùng ta chæ bieát vai troø ñaëc bieät quan troïng khoâng theå thieáu cuûa noù trong vieäc baøo cheá moät soá thuoác quyù cuûa Trung Quoác, Aán 'oä vaø 1 vaøi nöôùc khaùc, trong daân gian thì chæ bieát söû duïng Traàm Höông ñeå ñoát trong caùc dòp leã Teát vaø chöõa 1 soá beänh nhö truùng phong, caûm maïo, ñau buïng?Trong nhöõng naêm chieán tranh, do aûnh höôûng cuûa chaát khai quang cuûa Myõ caây Gioù ñaû bò giaûm soá löôïng ñaùng keå, vaø ñaëc bieät caùch khoaûng 10 naêm gaàn ñaây do phong traøo tìm Traàm nôû roä ñaõ laøm cho caây Gioù gaàn nhö bò tuyeät dieät vaø neáu nhö khoâng coù bieän phaùp baûo veä kòp thôøi thì coù leõ chæ vaøi naêm nöõa thoâi Xöù Traàm Höông seõ khoâng coøn Traàm Höông nöõa.


Bluesea

Được hoanghonyentinh sửa chữa / chuyển vào 25/11/2002 ngày 13:41

Được gentlemenx9 sửa chữa / chuyển vào 27/11/2002 ngày 19:45

Không thể đọc được...?
gentlemenx9: sửa lại bài đi...!

DRAGON'S HEART

Walk beside me and
be my friend...

hic... chịu thôi ! đọc và sữa chữa dùm ko nổi .
Chia Tay em , chia tay Hoàng hôn
Em đi đâu , đi luôn dùm anh

XỨ TRẦM HƯƠNG!
Khánh Hòa được thiên nhiên ưu đãi hơn rất nhiều so với những địa phương khác ở miền Trung, trong đó có 2 loại sản vật đặc biệt quí hiếm và đều có nguồn gốc tạo thành rất đặc biệt đó là Trầm Hương và Yến Sào. Nếu như con Yến ruùt ruoät mình nhaû tô ñeå taïo toå cho con töø ñoù taïo ra Toå Yeán thì Trầm Hương lại gắn liền với huyền thoại của nữ thần Thieân Ana PoNagar vaø söï hình thaønh cuûa maûnh ñaát Kauthara xöa ( töùc Khaùnh Hoaø ngaøy nay ). Ca dao Khánh Hòa có câu: ?o Khánh Hoà là xứ Trầm Hương Non cao, biển rộng người thương đi về Yến sào thôm ngoït tình queâ Soâng saâu ñaù taïc lôøi theà nöôùc non? Không phải ngẫu nhiên mà Khánh Hoà được gọi là xứ Trầm Hương, vì mặc dù Trầm Hương phân bố trên suốt caùc tænh mieàn Trung vaø Taây Nguyeân, nhöng qua caùc truyeàn thuyeát, caùc soå saùch ghi cheùp cuûa ngöôøi xöa thì Traàm Höông nôi ñaây luoân luoân ñöùng ñaàu veà saûn löôïng cuõng nhö veà chaát löôïng. Ngheà khai thaùc Traàm coù ôû nöôùc ta töø bao giôø ñeán nay vaããn chöa xaùc ñònh ñöôïc chính xaùc nhöng chaéc chaén laø ñaõ coù töø raát laâu ñôøi. Trong söû saùch coøn ghi: Traàm Höông laø thöù ñaëc saûn maø boïn phong kieán phöông Baéc baét nhaân daân ta phaûi coáng naïp haèng naêm cuøng vôùi vaøng, yeán saøo, ngoïc trai, saâm caàm, ngaø voi, teâ giaùc? Truyeàn thuyeát keå raèng Traàm Höông laø goác caây maø Baø Thieân Y Ana Poâ Nagar, ngöôøi ñöôïc caû daân Chaêm vaø daân Vieät toân thôø laø baø meï cuûa xöù sôû Kauthara nhaäp vaøo, do ñoù nhöõng ngöôøi laøm ngheà ñi ñieäu ( ngheà khai thaùc Traàm ) tröôùc vaø sau moãi chuyeán ñi ñeàu phaûi laøm leã cuùng baø vì ñoù laø ?o loäc cuûa Baø ñeå daønh laïi cho?. Traàm Höông ñöôïc taïo ra töø moät loaïi caây goïi laø caây Gioù ( hay Gioù baàu ) nhöng khoâng phaûi caây Gioù naøo soáng laâu naêm cuõng taïo ñöôïc Traàm Höông. Ngöôøi ta tin raèng Traàm Höông ñöôïc taïo ra do nhöõng veát thöông treân caây, ñöôïc nhöïa caây bao boïc laâu ngaøy maø taïo thaønh töông töï nhö chaát Xaø cöø bao boïc dò vaät trong ngöôøi con trai ñeå taïo ngoïc trai. Nhöõng ngöôøi ñi ñieäu khi gaëp caây Gioù luoân duøng rìu taïo nhöõng veát thöông, veát môû treân thaân caây Gioù ñeå hy voïng ngaøy sau coù theå taïo ñöôïc Traàm. Caùc caâu chuyeän veà Traàm Höông luoân mang ñaày tính huyeàn thoaïi, nöõa hö nöõa thöïc. Nhö vieäc ngöôøi ngaäm ngaõi tìm traàm laâu ngaøy laïc ñöôøng thì queân tieáng ngöôøi, moïc ñaày loâng laù vaø cuoái cuøng bieán thaønh con Xaønieân, hay vieäc cuøng chung 1 toaùn ñi ñieäu, nhöng chæ coù ngöôøi naøo coù ñöùc, ñöôïc Baø phuø hoä thì môùi tìm ñöôïc Traàm, coøn nhöõng ngöôøi khaùc cho duø coù töïa löng vaøo goác caây coù Traàm, nghe muøi höông Traàm ngaøo ngaït vaãn khoâng sao tìm thaáy caây coù Traàm. Baûn thaân töø ?o ñi ñieäu? cuõng noùi leân ñieàu ñoù, hoï khoâng daùm noùi thaúng laø ñi laáy Traàm nhö ñi laáy cuûi hay ñi haùi rau, maø phaûi goïi laø ?o ñi ñieäu?. Moät nhoùm ñi ñieäu thöôøng coù 1 nhoùm tröôûng goïi laø ñieäu baàu, khoâng phaûi ai cuõng ñöôïc laøm ñieäu baàu, maø phaûi laø ngöôøi coù taøi, coù ñöùc ñöôïc anh em toân troïng, tuoåi cuûa ñieäu baàu cuõng khoâng ñöôïc xung khaéc vôùi nhöõng ngöôøi chung nhoùm. 'ieäu baàu laø ngöôøi quyeát ñònh ngaøy, giôø khôûi haønh, höôùng ñi, thôøi gian cho 1 chuyeán ñi?Tröôùc khi ñi khoaûng 1 thaùng phaûi giöõ khoâng gaây loän vôùi ai, khoâng gaây chuyeän phieàn phöùc, khoâng laøm gì toån haïi aâm ñöùc, mua ñoà leã khoâng traû giaù, khoâng laáy tieàn thoái laïi, aên uoáng chay tònh, khoâng röôïu cheø vaø khoâng ñöôïc gaàn vôï?Ngöôøi ñi ñieäu phaûi laøm sao cho khi vaøo röøng ñeán con kieán cuõng khoâng nôõ caén mình, gaëp coïp, coïp cuõng boû ñi. Ngoân ngöõ haøng ngaøy cuõng phaûi khaùc ñi, khoâng ñöôïc goïi teân maø chæ keâu theo thöù, ñaù thì goïi laø ñôù, voi laø naøi,heo laø giuõi, raén laø giaøm, ngöôøi laø khuoân, coïp laø oâng thaày, caây Gioù ñeå tìm Traàm goïi laø coäi? Tröôùc khi ñi phaûi laøm leã cuùng Baø, vaøo ñeán cöûa röøng phaûi laøm leã khai sôn. 'oà leã cuùng phaûi saïch seõ, tinh khieát khoâng ñöôïc ñeå chung vôùi nhöõng thöù khaùc maø thöôøng thì do ñieäu baàu mang rieâng. 'oà ngheà mang theo coù rìu, röïa, cuoác chim vaø 1 boä duõm chuyeân duøng. Boä Duõm goàm nhieàu caùi lôùn nhoû khaùc nhau, coù caùi nhoû nhö ñoà ngheà cuûa ngöôøi thôï khaûm khaéc, phaûi coù oáng, bao rieâng cho töøng caùi vaø giöõ sao cho luùc naøo cuõng thaät beùn chæ caàn ñeå sôïi toùc leân, thoåi nheï laø coù theå ñöùt ñoâi. Moãi khi ñi veà phaûi maøi giuõa, veä sinh saïch seõ caát ôû nôi cao raùo chöù khoâng ñöôïc vöùt lung tung nhö nhöõng ñoà ngheà khaùc. 'oái vôùi nhöõng ngöôøi ñi ñieäu ngaøy xöa thì moãi chuyeán ñi nhö laø 1 chuyeán haønh höông veà vuøng ñaát thieâng cuûa ngöôøi xöa. Traàm Höông laø teân goïi chung cuûa loaïi ñaëc saûn thuoäc loaïi quyù hieám nhaát cuûa vuøng nhieät ñôùi naøy. Thaät ra goàm coù hai loaïi laø Traàm Höông vaø Kyø Nam. Hai loaïi chính naøy laïi chia ra nhieàu loaïi Traàm, Kyø vôùi giaù trò khaùc nhau. Veà caùch phaân bieät Traàm, Kyø saùch Phuû Bieân Taïp Luïc cuûa Leâ Quí 'oân vieát naêm 1776 ghi:?o?saéc saùp traéng laø toát nhaát,saéc xanh ñaàu vòt laø thöù hai, saéc saùp xanh laø keùm nöõa, saéc saùp vaøng laïi keùm nöõa, saéc nhö vaèn hoå laø keùm nhaát??. Tuïc ngöõ Vieät Nam coù caâu: ?o Nhaát baïch, nhò thanh, tam hoaøng, töù haéc?. 'eå phaân bieät Traàm vaø Kyø thì duøng hình, khí, vò, chaát maø phaân bieät. Traàm Höông thì cöùng, naëng, ít thôm, saéc nhaït, vò ñaéng, Kyø Nam thì meàm, nheï, coù hôi daàu, thôm maùt, vò goàm ñuû cay, chua, ngoït, ñaéng; ñoát Traàm thì khoùi keát xoaùy roài môùi tan, ñoát Kyø Nam thì hôi khoùi leân thaúng maø daøi. Hieám coù loaïi noâng saûn naøo vôùi khoái löôïng goïn nheï, tieän cho vieäc xuaát khaåu laïi coù giaù trò cao nhö Traàm Höông vaø Kyø Nam. Giaù trò cuûa 1 kg Kyø Nam hieän nay laø khoaûng gaàn 2.000 USD/kg. Laø moät trong soá ít nöôùc coù loaïi ñaëc saûn quyù hieám naøy nhöng cho ñeán nay chuùng ta coù hieåu bieát raát ít veà nguyeân nhaân hình thaønh cuõng nhö coâng duïng cuûa Traàm ?"Kyø vaø cuõng nhö chöa coù 1 coâng trình khoa hoïc naøo nghieân cöùa veà vaán ñeà naøy. Chuùng ta chæ bieát vai troø ñaëc bieät quan troïng khoâng theå thieáu cuûa noù trong vieäc baøo cheá moät soá thuoác quyù cuûa Trung Quoác, Aán 'oä vaø 1 vaøi nöôùc khaùc, trong daân gian thì chæ bieát söû duïng Traàm Höông ñeå ñoát trong caùc dòp leã Teát vaø chöõa 1 soá beänh nhö truùng phong, caûm maïo, ñau buïng?Trong nhöõng naêm chieán tranh, do aûnh höôûng cuûa chaát khai quang cuûa Myõ caây Gioù ñaû bò giaûm soá löôïng ñaùng keå, vaø ñaëc bieät caùch khoaûng 10 naêm gaàn ñaây do phong traøo tìm Traàm nôû roä ñaõ laøm cho caây Gioù gaàn nhö bò tuyeät dieät vaø neáu nhö khoâng coù bieän phaùp baûo veä kòp thôøi thì coù leõ chæ vaøi naêm nöõa thoâi Xöù Traàm Höông seõ khoâng coøn Traàm Höông nöõa.
Bluesea
Tại sao chúng ta không bao giờ biết những gì mình có cho đến khi nó mất đi?
Được tenquadep sửa chữa / chuyển vào 14:52 ngày 25/11/2002

cam on TENQUA DEP. minh ban qua nen khong sua bai lien duoc.
Bluesea

Yến Sào Nha Trang​

Tạo hóa đã hào phóng ban tặng cho thật nhiều: vị trí địa lí thuận lợi, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu biển ôn hòa và cả những sản vật địa phương thật đặc biệt mà không nơi nào so sánh được. Không hề khoa trương khi nói rằng nơi đây có đủ cả "rừng vàng" và "biển bạc". Trên rừng thì có Trầm Hương và dưới biển thì có Yến Sào. với giá trị của một kg Yến tương đương với 1 kg vàng, có thể nói đây là một kho báu tơơ2i ban tặng cho Nha Trang
" Đảo xanh lố nhố
Biển bạc mêng mông
Lộc trời ban xuống Nha Trang
Vàng chôn ngọc chứa
Đầy hang Yến Sào..."
Chim Yến ở Việt Nam chỉ còn có ở 3 nơi đó là Quảng Nam (Cù Lao Chàm), Bình Định và Khánh Hòa, nhưng chủ yếu tập trung ở các đảo ngòai khơi Nha Trang: Hòn Nội, Hòn Ngọai( 2/5 tổng sản lượng), Hòn Hố, Hòn Chà Là Hòn Mun... và 1 vài đảo ở khu vực vịnh Văn Phong.
Ngày xưa Yến Sào được liệt vào hàng " Bát trân" trong yến tiệc của các vua chúa cùng với Nem Công, Chả Phượng, da Tê ngưu, bàn tay gấu...và vua Minh Mạng đả cho khắc hình chim Yến và Tổ Yến vào trong Tyuên Đỉnh đặt thờ trong Thế Miếu. Truyền thuyết kể rằng Vua Tần Thủy Hòang đã sai các vị ngự y trong triều đi khắp thiên hạ tìm thuốc trường sinh bất lão cho mình và vi quan di ve phuong Nam đã tìm ra Yến Sào.
Tổ Yến được chia ra làm hai lọai:
1. Lọai ăn được gồm 7 hạng khác nhau:
- Yến Huyết, màu đỏ thẫm: đây chính là lọai quí nhất
-Yến Hồng, màu đỏ nhạt
- Yến Quang, màu trắng xanh
- Yến thiên, màu trắng bạc
- Yến địa, màu xám đen
- Yến bài, màu trắng xanh và đục
- Yến vụn: do các hạng kia bị vụn ra, trộn lẫn với nhau
2. Lọai không ăn được có 2 hạng:
- Yến Xiêm: có màu đen và được cấu tạo từ lông chim. Lọai này dùng để trị bệnh hen suyễn rất công hiệu
- Sào nội Yến Tử: lọai này cực kì hiếm, có màu vàng xám, trong đó có gắn chặt hai con Yến đã chết khô. Người Hoa dùng lọai này để chữa bệnh lao phổi.
Tổ Yến là một lọai sản vật đặt biệt do chim Yến rút ra từ máu và nước dãi của minh mà tạo thành. Vào tháng 12 đến tháng 6 là mùa chim Yến làm tổ, đẻ trứng. Việc xây tổ kéo dài đến tháng 4 khi chim mái đẻ quả trứng thứ hai thì kết thúc. trong thời gian này nếu tổ rơi thì chim sẽ làm lại tổ mới. Dân khai thác đã lợi dụng điếu này để khai thác tổ được 3 lần.
Lần thứ nhất khi chim vứa làm tổ chưa kịp đẻ trứng ngứoi ta lấy tổ, nhưng đây chỉ là lọai Yến Quang xếp hàng thứ 3.
Chim Yến mất tổ phải làm lại tổ mới và lần này do kiệt sức trong nước dãi của chim có lẫn cả máu nữa và đây chính là lọai quý nhất.
Bluesea