Xưng hô và quan hệ xã hội !

Xưng hô và quan hệ xã hội !

Chắc ai cũng nhiều lần gặp rắc rối với vấn đề xưng hô, vì không biết gọi thế nào cho đúng. ở nước ngoài vấn đề xưng hô khá đơn giản vì họ chỉ gọi you (anh, chị, cô, bác, o, gì, cậu, mợ và cả ba, mẹ. . . ) và i (tôi) thôi. Chứ không quá rắc rối (thậm chí là phiền toái)như ở Việt nam. Tuy vậy mà hầu hết mọi người vẫn không gọi đúng cho nhiều trường hợp, và cũng không biết thế nào gọi cho đúng , nhất là rơi vào các trường hợp bà con, trường hợp già già trẻ trẻ không biết nên gọi là anh hay chú , o hay chị, bác hay bà hay ông !!! Thậm chí người ta cố tình gọi sai vì nhiều lý do cá nhân gây sự khó chịu cho người được gọi vì họ cảm thấy thiếu tôn trọng .
Trong quan hệ xã hội nếu ta không biết cách xưng hô , không biết vị trí của mình với người đối diện thì sẻ làm tổn hại mối quan hệ : gây ra sự khó chịu, rạn nứt quan hệ. Do vậy, ta thấy được tầm quan trọng của xưng hô như thế nào.
Để giải quyết vấn đề này tôi đưa ra cách xưng hô như sau có lẻ là hợp tình hợp lý nhất , tuy nhiên thực hiện nó 100% thì khó vì nó còn mới mẻ và người ta đã quen lối cũ nhất là những người bà con trong họ(ở ta rất nặng nề về vấn đề này ). Tuy vậy nó là con đường để giải quyết vấn đề trên cho phù hợp với cuộc sống hiện đại :
Cách xưng hô tuân theo nguyên tắc: vừa thể hiện sự tôn trọng(lịch sự) mà không quá nặng nề trong cách gọi !
1. Trường hợp người không phải là bà con họ hàng:
a)Nếu là người không thân quen thì ta có cách gọi theo kiểu cảm giác (gọi thế nào cho phù hợp với hoàn cảnh)như sau:
gọi : anh chị cho những người mà ta thấy bề ngoài họ không quá già hay quá trẻ so với ta và xưng lại là tôi(tui)
gọi : cô, gì, o, chú, bác cho người mà ta thấy là họ khá lớn tuổi .
gọi: ông , bà , cụ cho người rất lớn tuổi.
b)Với những người mà ta và người đối diện đã biết tuổi nhau và hơn kém nhau không nhiều thì gọi như sau:
Người ít tuổi hơn phải gọi người hơn tuổi là anh chị và xưng lại là tôi(tui)
Người hơn tuổi gọi người ít tuổi là em hay là cậu, chú mày và xưng lại là tôi, tao.
Nếu ngang bằng tuổi nhau thì gọi : cậu tớ, hay tau mày, hay anh tôi tùy thích.
Với những người mà ta và người đối diện đã biết tuổi nhau và hơn kém nhau rất nhiều thì ta vẫn gọi như trường hợp a)
Việc xưng hô trong trường hợp này không phụ thuộc vào cách gọi của người thân khác trong gia đình, ví dụ ba mẹ ta gọi một người là em thì ta không nhất thiết phải gọi lại là o, hay chú mà có thể gọi là anh chị.
2. Trường hợp người là bà con họ hàng:
Ta chú ý hai trường hợp sau:
+ Bà con trong vòng 3 đời ta nên gọi cho đúng cấp bậc.
Khi cùng cấp bậc thì gọi tuân theo trường hợp 1, nghĩa là theo tuổi. Ví dụ ta gọi là anh chị ngay khi là con của o, chú.
Có khi chú, gì ngang bằng tuổi hay ít hơn ta nếu gọi cháu(thậm chí là em) thì ngượng mồm quá khi đó ta gọi như sau: ta vẫn gọi là chú , gì, o và xưng lại là tôi(tui).
+ Bà con ngoài 3 đời (khi này pháp luật cho phép có thể cưới nhau)thì nên xưng hô theo kiểu người không cùng họ hàng tức là như người trong xã hội, nếu không chúng ta sẻ gặp vô vàn rắc rối , khó chịu khi xưng hô .
Bởi vì chúng ta sống không phải chỉ trong họ hàng mà còn trong mối quan hệ với xã hội nữa!

Vấn đề rất hay, vì mỗi người vẫn gặp thường ngày.
Tôi hay rơi vào trường hợp có những chị hơn tuổi mình, có khi hơn 7-8 tuổi, nhưng vẫn gọi tôi là anh, xưng em, vì nhìn ra thì người ta cũng nghĩ là tôi hơn tuổi họ thật. Mà lại không thể hỏi tuổi để nói rằng chị hơn tuổi tôi đấy, để tôi xưng em cho phải phép. Mà không nói thì thấy mình vô lễ với các chị, và lúng túng trong xưng hô.
Phải làm sao?

chuyện xưng hô ở Vn đúng là cực kỳ phức tạp.. hic hic giá mà cứ đơn giản như tiếng Anh thì tốt biết bao

Trong công tác ,ta có thể xưng hô theo công việc ví như goi :đồng chí,anh chị với cấp trên, thầy cô khi ta học tập với người thậm chí nhỏ tuổi hơn !