Quy định "người dân được làm những gì pháp luật không cấm" được quy định tại văn bản nào

Thực ra đây là 2 vế của 1 câu nói thôi, nếu tách ra thì câu thứ 2 có vấn đề, câu thứ nhất đúng. Vì luật không phải chỉ đưa ra những điều cấm làm, mà còn đưa ra những việc bắt buộc phải làm. Cho nên nếu nói "Công dân có quyền làm những việc mà pháp luật không cấm" tuy đúng nhưng chưa đủ.

Đỏ , cho một vài ví dụ

Có thể lấy ví dụ hay gặp như thế này: theo quy định của luật dân sự thì khi người chết không có di chúc thì tài sản để lại của người đó được chia đều cho người thân hàng thứ 1, hoặc ví dụ: theo luật Nghĩa vụ quân sự thì công dân Việt Nam khi có đủ các tiêu chuẩn thì sẽ gia nhập quân đội để thực hiện nghĩa vụ quân sự. Trường hợp này luật quy định cách hành xử mà người ta phải tuân theo, chứ không cấm đoán gì cả, có rất nhiều ví dụ tương tự. Vì các điều Cấm chủ yếu được nêu ở luật hình sự, còn các luật khác (hàng trăm luật với hàng chục ngàn điều luật) chủ yếu quy định cách hành xử.

Việc pháp luật đưa ra điều cấm thì thường phải kèm theo chế tài để xử lý (hậu quả pháp lý bất lợi khi chủ thể phạm vào điều cấm). Vì cấm phải đưa ra hình thức xử phạt thì mới có sức răn đe người khác không phạm vào, chứ chỉ cấm không thì không ai sợ. Nhưng hầu như hình phạt chỉ quy định tại luật hình sự, vì các điều cấm hầu như tập trung hết vào luật này, còn các luật khác (luật kinh tế, luật luật sư, luật dân sự, luật cư trú, luật thuế ...) hầu như chỉ đưa ra cách hành xử mà người ta phải tuân theo.

Vì thế nên nói: "Công dân có quyền làm tất cả những gì pháp luật không cấm" là đúng nhưng chưa đủ. Mà nói: "Sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật" thì chính xác hơn. Vì "làm theo pháp luật" nghĩa là vừa không làm những điều pháp luật cấm, vừa làm đúng theo những gì pháp luật buộc phải làm.

Nhớ hồi xưa xưa những năm 9x. Đọc báo thỉnh thoảng thấy có tội "lợi dụng kẽ hở của pháp luật"