Tiếng Việt, dùng thế nào cho đúng?

Cái câu đó nó như thế này:
Mô rú mô ri mô nỏ chộ
Mô truông mô bể chộ mô mồ
Nghe cũng khó hiểu phải k0 hả các bác .
 
HG

Báo Nhân dân trên giấy thì phiên âm. Báo Nhân dân Online thì không phiên âm mà viết các danh từ riêng theo cách viết của người Anh (hay bằng tiếng Anh tuỳ bạn hiểu). (Các danh từ riêng khác như Anh, Nga đã quen dùng thì vẫn viết là Anh, Nga chứ không máy móc là phải chuyển toàn bộ qua tiếng Anh)
Ví dụ:
Nga cáo buộc Anh thực hiện chính sách hai mặt


Ngày 13-11, Bộ Ngoại giao Nga đã kịch liệt phản đối việc một tòa án của Anh bác bỏ yêu cầu của Moscow đòi Anh dẫn độ trùm khủng bố Chechnya Akhmed Zakayev về Nga.
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Nga cáo buộc chính quyền Anh thực hiện chính sách hai mặt, "trong khi tuyên bố tiêu diệt khủng bố bằng mọi cách thì trên thực tế đã dung túng cho các phần tử khủng bố ngay trên lãnh thổ của mình". Tuyến bố nhấn mạnh quyết định trên của toà án Anh ảnh hưởng nghiêm trọng tới quan hệ đối tác giữa hai nước, đặc biệt trong lĩnh vực hợp tác chống khủng bố.
http://www.nhandan.org.vn/vietnamese/thegioi/141103/tintg_nga.htm
[topic]136135[/topic]

Á à.... hoá ra Báo ND điện tử bay giờ thế à?, chắc là do báo điện tử chỉ viết cho những người biết tiếng Anh, vì biết tiếng Anh mới mở được web ra.... hehhe. Hoặc do biên tập không nhất quán... Đấy cậu thấy không? cùng 1 tờ báo mà đăng trên giấy 1 kiểu, đăng trên web 1 kiểu khác. Thế thực ra thế nào mới đúng?
big gun

hihihi, hôm nọ ông tổ trưởng dân phố đến nhà tớ tuyên truyền Sea Games, bảo với tớ là "Đây là mấy tờ giấy đăng ký cho Se- a - gam - me (nguyên văn đấy). ..." Phiên âm tiếng Anh ra tiếng Việt thế mới chuẩn ....

Thế giới mà chúng ta đang sống không chỉ có trắng và đen, sai và đúng kiểu nhị phân như thế. Ở đây không phải đúng hay sai, mà trong nhiều cái khác nhau, chọn cái phù hợp nhất. Tôi nghĩ báo Nhân Dân, cũng như các tờ báo khác, khi quyết định phiên âm hay viết địa danh bằng tiếng Anh đều có cân nhắc mà chủ yếu là họ muốn nhắm tới đối tượng độc giả nào. (Không kể các báo vớ vẩn chuyên dịch và xào nấu từ các bản tin tiếng Anh).
Dù sao thì ra đường thấy băng rôn Sea Games thì nhiều người hiểu, chứ Xi-ghêm thì chắc cũng chẳng mấy ai biết nó là cái gì. Phiên âm còn có một hạn chế khác là phải làm gì với tên doanh nghiệp, tên thương mại của các sản phẩm. Mai crô xóp là cái quái gì ? Đó là chưa kể trình độ người phiên âm, dù cao cách mấy cũng không thể biết hết ngóc ngách trong 1 ngôn ngữ, nói gì đến hàng trăm ngôn ngữ trên thế giới. Trong các sách địa lý trong trường phổ thông đều phiên âm Greenwich là Grin uých, thực tế, người Anh đọc là Gren ních. (Qua tận cái đài thiên văn này rồi mới phát hiện ra đấy).
[topic]136135[/topic]

Theo tôi được biết thì các vấn đề về phiên âm tiếng Việt các từ nước ngoài trên báo đài và các phương tiện thông tin đại chúng đã được các nhà ngôn ngữ đề cập từ rất lâu và nói rất nhiều rồi. Viện Ngôn ngữ đã xuất bản một tuyển tập các từ nước ngoài và cách phiên âm ?ochuẩn? để mọi người dùng theo. Hiện nay chỉ có đài phát thanh Việt Nam là tuân thủ tương đối nghiêm chỉnh cách phát âm trên. Còn thì các báo đài, kể cả Đài truyền hình Trung ương cũng thường xuyên lúc thế này khi thế khác. Viện đo lường và Tiêu chuẩn Việt Nam cũng ban hành cuốn Tiêu chuẩn Việt Nam, trong đó qui định các tiêu chuẩn cho một văn bản hành chính và rất nhiều các tiêu chuẩn khác, buộc phải tuân theo. Về mặt pháp lý như thế là đủ. Có lần, một giáo sư ở Học viện Hành chính quốc gia đã nói với tôi rằng: 80% các văn bản hành chính là sai qui phạm, huống hồ là các văn bản thông thường trong đời sống.
Đi vào cuộc sống, đúng như có người đã phát biểu, trong văn nói và văn viết có một khoảng cách nhất định, ngay các ngôn ngữ nổi tiếng khác trên thế giới như tiếng Anh , tiếng Pháp cũng thế. Tiếng Việt cũng không phải là ngoại lệ. Tuy nhiên vì một câu của tiếng Việt cấu tạo từ việc ghép âm nên tuỳ từng ngữ cảnh, chúng ta sẽ có các cách hiểu khác nhau, yếu tố đó làm nên sự phong phú của tiếng Việt. Ngày trước khi còn trong trường Đại học, chúng tôi đã thử test một hệ Dịch tự động cho tiếng Việt (một ứng dụng của trí tuệ nhân tạo), và cho máy tính dịch câu: ?oÔng - già - đi - nhanh - thật !?, và quả thực máy cũng chỉ hiểu và dịch được câu đó theo 1 nghĩa thông dụng nhất (thực ra câu này có 3 nghĩa hoàn toàn khác nhau). Con người cũng thế, chúng ta thường tư duy theo cách chung nhất, hiểu theo cách hiểu của số đông để xây dựng nên chân lý của cuộc sống, nhưng chân lý thì luôn thay đổi và được hoàn thiện theo hướng phát triển của tri thức con người.
Ngôn ngữ nói chung và tiếng Việt nói riêng ở mỗi địa phương đều có một đặc thù nhất định, đặc biệt là trong văn nói. Điều đó cắt nghĩa tại sao một câu nói được coi là hoàn toàn có nghĩa ở địa phương này lại trở nên vô nghĩa ở địa phương khác. Việc qui chuẩn tất cả các đặc thù này là một việc làm không cần thiết và không nên làm, vì nó làm mất tính đa dạng của cuộc sống, khác gì bắt mọi loài hoa phải cùng có một màu và mọi cơn gió phải thổi cùng 1 hướng. Ngôn ngữ bắt nguồn từ mong muốn trao đổi thông tin và tri thức của con người với nhau, là ?osự diễn đạt của tư duy?, do đó ở đâu con người có khả năng tư duy, có tính sáng tạo càng cao, thì ngôn ngữ lại càng phong phú. Xét toàn bộ lịch sử, phải nói rằng nước ta chưa bao giờ là cái nôi văn hoá khoa học của nhân loại, nước ta cũng chưa từng sản sinh ra một nhà triết học và văn hoá tầm cỡ thế giới, cho nên ngôn ngữ nước ta không thể phong phú và sinh động bằng ngôn ngữ của nước Trung hoa, của Hi Lạp hay của các nền văn minh khác. Điều đó giải thích tại sao Việt Nam chưa thể có một tác phẩm văn học mang tầm cỡ thế giới, tiếng Việt ta phải mượn rất nhiều từ của nước ngoài. Cụ Nguyễn Du ngày xưa viết truyện Kiều cũng phải mượn từ Hán Nôm để diễn tả được một áng thơ như thế. Ngày nay, khi đi vào thời đại của khoa học và công nghệ, để hiểu và nắm bắt được công nghệ đó buộc phải có một kiến thức về ngôn ngữ nước ngoài đủ rộng và cho dù có nỗ lực (một cách chủ quan hay khách quan) Việt hoá được tất cả tri thức của loài người thì công việc đó dường như là không thể.
Tôi không cổ vũ cho việc lai căng và pha tạp tiếng Việt, nhưng tôi cổ vũ cho quá trình làm phong phú và sinh động tiếng Việt, tôi không muốn đồng bào tôi không hiểu được cán vấn đề của đất nước và xã hội nhưng tôi yêu cầu đồng bào tôi phải có một tầm kiến thức nhất định. Không thể chỉ cần học xong lớp 3, biết đọc chữ là có thể hiểu được mọi vấn đề của cuộc sống. Trong số các bạn ở đây có bao nhiêu bạn có thể khẳng định là nắm được hết ngữ pháp tiếng Việt ? có bao nhiêu bạn khi đứng trước đám đông có thể diễn đạt được những gì mình nghĩ ? Chúng ta đã quá quen với hình ảnh một cử toạ cầm tờ giấy đọc một mạch từ đầu đến cuối, cho dù đó là một học sinh cấp 1, một vị bộ trưởng hay cả những người lãnh đạo đất nước. Phải chăng đó bắt nguồn từ vốn từ ngữ ít ỏi và khả năng diễn đạt cú pháp, cách dụng ngôn hay nói cho cùng, là tầm kiến thức của chúng ta hạn chế để có thể tư duy và diễn đạt cho ra đầu ra đũa ?
Có thể nói, chính những điều chúng ta thảo luận trên đây nhiều khi lại bắt nguồn từ sự dụng ngôn không được chính xác, nói nhiều hoá ra thành quen miệng. Chẳng sao cả !!! theo quan điểm tôi, đó là một cách các bạn làm tiếng Việt ta thêm phong phú: ta nghe, ta nói, ta nghĩ, ta hiểu, ta diễn đạt và ta lựa chọn , chỉ những gì hữu ích và có lợi thì ta mới giữ lại, đó chính là sự chọn lọc tự nhiên của cuộc sống, là sự vận động của lịch sử, vì lịch sử cũng chỉ là ?omột chuỗi các sự kiện rời rạc được ghép lại với nhau?. Vì thế, bạn đừng lo cho bác nông dân trồng lúa sẽ phát âm từ Matxcơva thế nào, hay chị giúp việc nhà bạn sẽ hiểu Xi-ghêm hay là Seagames. Bạn cũng không phải bận tâm đến việc cái cây hay ngôi nhà kia phải gọi thế nào cho chính xác, bạn có quyền gọi nó là gì là tuỳ bạn, miễn là có nhiều người khác hiểu được bạn, bởi ngôn ngữ là sự quy ước của một cộng đồng. Bạn có quyền ?ophát minh? ra ngôn ngữ của riêng bạn, vô hình chung bạn đã làm cho ngôn ngữ chúng ta thêm phong phú, và xa hơn nữa bạn đã giải thoát cho tư duy bạn thoát khỏi sự ràng buộc của những lề thói có sẵn, cổ hủ đã vô hình bấy lâu trói buộc bạn, làm mất đi sự sáng tạo của bộ óc bạn. Giống như vũ trụ và thế giới này, ngôn ngữ cũng luôn vận động...
- Anh Chuột béo -

Tin này mới đây, nhờ bạn -anh Chuột béo- cho xin cái tựa sách cùng tên nhà xuất bản, tôi quyết chí tìm đọc cuốn sách bổ ích này.

Ấy ấy, đài phát thanh thì phát âm ra cái tiếng nói, còn phiên âm là cái chữ viết. Một thính giả của đài ngồi nghe làm sao biết được văn bản của phát thanh viên cầm trên tay là phiên âm, hay nguyên dạng tiếng Anh (Pháp, Nga...) như vậy thì làm sao biết đài phát thanh tuân thủ việc phiên âm được hỡi -anh Chuột béo- ?

Ái chà, cái Viện này cũng làm nhiều việc tốt ra phết nhỉ, trong cuốn tiêu chuẩn đó có qui định cách phiên âm từ có nguồn gốc nước ngoài không ? Tôi tự hỏi nếu có qui định thì Viện đo lường và Viên ngôn ngữ biết tin bên nào trong trường hợp 2 cuốn khác nhau. Còn nếu 2 cuốn giống nhau thì cần gì tới 2 cuốn nhỉ ?

Tôi không chưa từng được hầu chuyện các giáo sư nên không dám lạm bàn.
[topic]136135[/topic]
Được gps sửa chữa / chuyển vào 11:56 ngày 16/11/2003

Này anh Chuotbeo va Anh GPS.
Cái đúng, sai, cổ hủ hay phong phú thì tôi không quan tâm mấy. Tôi chỉ quan tâm đến các " chuẩn tiếng Việt'''' ( chác nó nằm trong cái sách mà anh chuotbeo giới thiệu) để có thể sử dụng trong các văn bản pháp quy. Ví dụ các công văn của Bộ Ngoại Giao thì dùng chuẩn ngôn ngữ nào vậy anh chuotbeo?.....Anh giới thiệu 1 phát cho anh em mở tầm mắt cái nhỉ?
Được vitdoi sửa chữa / chuyển vào 13:10 ngày 16/11/2003

Ấy ấy, đài phát thanh thì phát âm ra cái tiếng nói, còn phiên âm là cái chữ viết. Một thính giả của đài ngồi nghe làm sao biết được văn bản của phát thanh viên cầm trên tay là phiên âm, hay nguyên dạng tiếng Anh (Pháp, Nga...) như vậy thì làm sao biết đài phát thanh tuân thủ việc phiên âm được hỡi -anh Chuột béo- ?
Phát âm là đọc phiên âm, chẳng lẽ cậu không biết viết 1 từ tiếng Việt ra và đọc to nó lên à ?
Ái chà, cái Viện này cũng làm nhiều việc tốt ra phết nhỉ, trong cuốn tiêu chuẩn đó có qui định cách phiên âm từ có nguồn gốc nước ngoài không ? Tôi tự hỏi nếu có qui định thì Viện đo lường và Viên ngôn ngữ biết tin bên nào trong trường hợp 2 cuốn khác nhau. Còn nếu 2 cuốn giống nhau thì cần gì tới 2 cuốn nhỉ ?
Viện ngôn ngữ học đưa ra chuẩn và phương pháp sử dụng cách phiên âm tiếng Việt của những từ nước ngoài phổ biến. Viện tiêu chuẩn đo lường sau khi được sự cố vấn của Viện ngôn ngữ học sẽ biến thành tiêu chuẩn bắt buộc sử dụng. Do đó hiểu đó là 2 quyển sách là sai về cơ bản.
Tin này mới đây, nhờ bạn -anh Chuột béo- cho xin cái tựa sách cùng tên nhà xuất bản, tôi quyết chí tìm đọc cuốn sách bổ ích này.
, 101/CP Nghị định của Chính phủ số 101/CP ngày 23 tháng 9 năm 1997 qui định chi tiết thi hành một số điều của luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
, CVN 5700:2002 Văn bản quản lý nhà nước. Mẫu trình bày
, Ðỗ Hữu Châu, Ngữ pháp văn bản, Vụ Giáo viên, 1994
, Trần Ngọc Thêm, Hệ thống liên kết văn bản tiếng Việt, KHXH, H.1985
, O.I. Moskalskaja, Ngữ pháp văn bản, Trần Ngọc Thêm dịch, GD, 1996
, TCVN 2243-77 Chuyển chữ Nga sang chữ Việt
, TCVN 5453-91 Hoạt động thông tin tư liệu. Thuật ngữ và khái niệm cơ bản
, TCVN 4523-88 Ấn phẩm thông tin.
, TCVN 4524-88 Xử lý thông tin.
, TCVN 7217-1:2002 Mã thể hiện tên nước và vùng lãnh thổ của chúng.
, TCVN 4743-89 Xử lý thông tin. Mô tả thư mục tài liệu. Yêu cầu chung và quy tắc biên soạn
, TCVN 5697:1992 và TCVN 5698:1992 Hoạt động thông tin tư liệu. Từ và cụm từ tiếng Việt viết tắt dùng trong mô tả thư mục
Ngoài ra bạn nên tham khảo thêm:
1. Nguyễn Văn ái (Chủ biên). Từ điển phương ngữ Nam bộ. Nxb. Thành phố Hồ Chí Minh.1994.
3. Nguyễn Tài Cẩn. Ngữ pháp tiếng Việt - Tiếng - Từ ghép - Ðoản ngữ . Nxb. Ðại Học&Trung Học chuyên nghiệp. Hà Nội. 1977.
4. Ðỗ Hữu Châu. Từ vựng - ngữ nghĩa tiếng Việt . Nxb. GD.HN. 1981.
5. Ðỗ Hữu Châu . Cơ sở ngữ nghĩa học từ vựng . Nxb. ÐH&THCN, HN, 1987.
6. Ðỗ Hữu Châu. Các bình diện của từ và từ tiếng Việt . Nxb. KHXH, HN, 1986.
7. Nguyễn Thiện Giáp. Từ vựng học tiếng Việt . Nxb. ÐH&THCN, HN, 1985 (1998).
8. Nguyễn Thiện Giáp . Từ và nhận diện từ tiếng Việt . Nguyễn Thiện Giáp - Nxb. GD, HN, 1996
9. Hoàng Văn Hành ( Chủ biên). Từ tiếng Việt - Hình thái - Cấu trúc. Nxb. KHXH, HN, 1998.
12. Nguyễn Quốc Hùng. Hán- Việt tân từ điển. Nxb. Khai Trí .Sài Gòn. 1975.
13. Bưủ Kế. Tầm nguyên từ điển. Nxb.Khai trí. Sài gòn.1968.
14 Ðinh Gia Khánh (Chủ biên). Ðiển cố văn học. Nxb.KHXH.Hà Nội.1977.
15 . Nguyễn Văn Khôn. Hán- Việt từ điển . Nxb. Khai Trí .Sài Gòn. 1962.
16. Trần Thị Ngọc Lang. Phương ngữ Nam bộ. Nxb.KHXH. 1995.
17. Nguyễn Lân. Từ điển thành ngữ Việt Nam. Nxb..Văn hóa. Hà Nội . 1989.
18. Lưu Vân Lăng. Ngôn ngữ và tiếng Việt. Nxb.KHXH. 1998.
19. Hồ Lê . Vấn đề cấu tạo từ tiếng Việt hiện đại . Nxb. KHXH, HN,1976.
21. Mấy vấn đề ngôn ngữ học Việt Nam . Viện ngôn ngữ học . Nxb. ÐH&THCN, HN, 1980.
22. Ðái Xuân Ninh . Hoạt động của từ tiếng Việt . Nxb. KHXH, HN, 1978. .
23. Hoàng Phê (Chủ biên). Từ điển tiếng Việt. Nxb.KHXH. Hà Nội. 1988.
24. Nguyễn Hữu Quỳnh. Tiếng Việt hiện đại. ( Ngữ âm, ngữ pháp, phong cách) . Trung tâm biên soạn từ điển bách khoa việt Nam.Hà Nội .1994.
25.Bùi Ðức Tịnh. Văn phạm Việt Nam. NXB Vĩnh Bảo. Sài Gòn1956.
. 26. Nguyễn Văn Tu . Từ và vốn từ tiếng Việt hiện đại . Nxb. ÐH&THCN, HN, 1978.
27.Nguyễn Văn Tu. Các nhóm từ đồng nghĩa trong tiếng Việt .Nxb. ÐH&THCN, 1982.
28. Như ý ( Chủ biên ). Từ điển giải thích thành ngữ gốc Hán . Nxb. Văn hóa. 1994.
29. Nguyễn Như ý. Từ điển giải thích thành ngữ tiếng Việt. Nxb.GD,1998.
30. Nguyễn Như ý. Từ điển giải thích thuật ngữ ngôn ngữ học. Nxb Giáo dục, 1997.
31. Thông điệp thời gian Hành trình chữ Việt : http://www.vtv.org.vn/ft8.cfm?content_id=F3210403023434&topic_id=F3
Kết luận:
- Hệ thống định vị toàn cầu nên trạng bị thêm khả năng tìm kiếm và cập nhật thông tin.
- Anh Vitdoi va anh GPS sau khi tham khảo xong các tài liệu trên thì báo cáo kết quả nhé..hehe
- Anh Chuột béo -
Được chuotbeo sửa chữa / chuyển vào 15:50 ngày 16/11/2003

Chết rồi!.. Anh GPS đi tìm cái đống sách của anh Chuotbeo để đọc mất rồi, vậy là chúng ta mất 1 cây lý luận về ngôn ngữ trong topic này. Cái đống sách của CHUOTBEO chắc đã giải thích hết những gì gọi là Tiếng Việt, chúng ta chẳng có gì để bàn nữa.
big gun